Rada Unii Europejskiej Bruksela, 30 listopada 2015 r. (OR. en)

Transkrypt

1 Conseil UE Rada Unii Europejskiej Bruksela, 30 listopada 2015 r. (OR. en) 14734/15 LIMITE PUBLIC JAI 927 CFSP/PESC 819 COSI 159 COPS 364 ENFOPOL 376 COTER 155 SIRIS 91 FRONT 265 CATS 131 EDUC 315 NOTA Od: Do: Dotyczy: Koordynator UE ds. Zwalczania Terroryzmu Rada Sprawozdanie: Stan wdrażania oświadczenia w sprawie zwalczania terroryzmu wydanego przez członków Rady Europejskiej 12 lutego 2015 r. Streszczenie W niniejszym sprawozdaniu opisano postępy we wdrażaniu oświadczenia z 12 lutego 2015 r. W konkluzjach Rady (WSiSW) z 20 listopada 2015 r. przewidziano działania, które mają zaradzić niektórym niedociągnięciom; konkluzje te trzeba w pełni wdrożyć. Przedstawione poniżej kwestie zasługują na szczególną uwagę ministrów. Fakt, iż niektórzy spośród paryskich zamachowców bez żadnych trudności podróżowali do Syrii i z powrotem, pokazuje, że środki podjęte w celu zaostrzenia kontroli na granicach zewnętrznych są niewystarczające i że konieczne jest podjęcie działań dwojakiego rodzaju: zwiększenie liczby wpisów dotyczących zagranicznych bojowników terrorystycznych, które są wprowadzane do SIS II systematyczne sprawdzanie na granicach zewnętrznych baz danych SIS II i Interpolu /15 kt/bc/dk 1

2 Pomimo że obecnie większość państw członkowskich stosuje wspólne wskaźniki ryzyka, nadal zbyt często zdarzają się luki w kontroli osób korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się. Należy zoptymalizować stosowanie SIS II, m.in. poprzez zebranie wspólnych doświadczeń i wyciągniecie z nich wniosków oraz poprzez wypracowanie wspólnego podejścia. Ze względu na ewolucję zagrożenia 20 listopada państwa członkowskie zobowiązały się niezwłocznie wdrożyć niezbędne systematyczne i skoordynowane kontrole na granicach zewnętrznych, którymi objąć należy również osoby korzystające z prawa do swobodnego przemieszczania się ; prawo dopuszcza stosowanie takiego rozwiązania przez określony czas. Oznacza to, że kontrole należy zwiększyć do 100%. Czego potrzebują państwa członkowskie, aby mogły wywiązać się ze zobowiązania do systematycznych kontroli na granicach zewnętrznych? W jaki sposób można szybko zmodernizować potrzebny sprzęt? Jakie są możliwości w zakresie partnerstwa z Komisją, innymi państwami członkowskimi i sektorem prywatnym? Jak można zmodernizować hotspoty, aby można było w nich kontrolować również wszystkich imigrantów i osoby ubiegające się o ochronę międzynarodową? Wymiana informacji prowadzona jest na wszystkich szczeblach, ale można zrobić więcej. Konkluzje z 20 listopada zobowiązują państwa członkowskie do jej zintensyfikowania. Co ministrowie już zrobili, aby zmienić podejście właściwych organów? Poczyniono pewne postępy, ale nie są one wystarczające: Czy państwa członkowskie porozumiały się już co do głównych założeń projektu dyrektywy o broni palnej? A jeśli tak, to jak wyglądają te założenia? Jak możemy zagwarantować, by państwa członkowskie były bardziej aktywne w realizowanym przez Europol programie EMPACT? Jak możemy zagwarantować, by dyrektywa o danych PNR została sfinalizowana przed końcem roku i jednocześnie by spełniała wymogi określone w konkluzjach z 20 listopada? Zasadnicze znaczenie ma współpraca ze spółkami internetowymi, która powinna uwzględniać wyniki obrad Forum z 3 grudnia. Państwa członkowskie i branża internetowa powinny przywiązywać większą wagę do identyfikowania i usuwania treści o charakterze ekstremistycznym oraz do opracowywania alternatywnych narracji /15 kt/bc/dk 2

3 W jaki sposób Komisja może najlepiej dopracować podejście do integracji, niedyskryminacji, tworzenia możliwości, edukacji? Co możemy jeszcze zrobić, jeśli chodzi o tolerancję, walkę z islamofobią, dialog międzywyznaniowy, propagowanie naszych wartości? Jak możemy zapobiegać podżeganiu do terroryzmu i jego propagowaniu, w tym propagowaniu ideologii, które akceptują politykę Państwa Islamskiego? Jak możemy zagwarantować, by wszystkie wyznania szanowały i upowszechniały europejskie wartości i prawa człowieka zapisane w Karcie praw podstawowych UE? Można poprosić Komisję, by podjęła serię konkretnych działań, dzięki którym zwalczanie radykalizacji postaw, walka z marginalizacją młodzieży i promowanie włączenia społecznego staną się kwestiami o znaczeniu priorytetowym; chodzi tu o następujące działania: opracowanie ram politycznych określających, jak wykorzystywać edukację do zapobiegania radykalizacji postaw, wspieranie inicjatyw flagowych, zbadanie możliwości ściślejszej współpracy w zakresie włączenia społecznego w różnych obszarach (edukacja, kultura, sport, zatrudnienie, bezpieczeństwo socjalne, bezpieczeństwo w ujęciu ogólnym), zmobilizowanie zasobów w dziedzinie zatrudnienia oraz jak najszybsze mianowanie koordynatorów ds. antysemityzmu i islamofobii. Z kolei Agencję Praw Podstawowych można poprosić, by jak najszybciej opracowała niezbędnik strategii komunikacyjnych, które będą służyć propagowaniu szacunku, niedyskryminacji, praw podstawowych, podstawowych wolności i solidarności. Po wybuchu samolotu nad półwyspem Synaj kwestią o priorytetowym znaczeniu stała się ochrona lotnictwa, zwłaszcza w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej (MENA) i w Turcji. Potrzebne jest skoordynowane podejście UE. Należy zwiększyć budowanie zdolności w państwach partnerskich. Ogólnie rzecz ujmując, trzeba będzie powrócić do tematu skuteczniejszego wykorzystywania w regionie MENA narzędzi i agencji z zakresu WSiSW /15 kt/bc/dk 3

4 Informacje szczegółowe Na nadzwyczajnym posiedzeniu Rady (WSiSW) 20 listopada 2015 r. zwrócono uwagę na konieczność przyspieszenia realizacji działań we wszystkich dziedzinach, które wymieniono w oświadczeniu w sprawie zwalczania terroryzmu wydanym przez członków Rady Europejskiej 12 lutego 2015 r. (dok /15). W związku z tym w ramach przygotowań do posiedzenia Rady, które odbędzie się 4 grudnia 2015 r., w niniejszym dokumencie przedstawiono wykaz wszystkich środków przewidzianych w oświadczeniu z lutego 2015 r. oraz ocenę ich wdrożenia. Lepszemu wdrożeniu oświadczenia z lutego 2015 r. sprzyjać będzie wdrożenie konkluzji Rady z 20 listopada 2015 r. W dokumentach 9422/1/15 i 12318/15 sporządzonych przez Koordynatora UE ds. Zwalczania Terroryzmu oceniono stan wdrażania w czerwcu i październiku 2015 r. W październiku 2015 r. Rada zatwierdziła dok /15 sporządzony przez prezydencję i Koordynatora UE ds. Zwalczania Terroryzmu. Proponuje się w nim pięć priorytetów działań do grudnia 2015 r. Dyskusje przeprowadzone na nadzwyczajnym posiedzeniu Rady (WSiSW) 20 listopada (dok /15) oraz na posiedzeniu COSI 16 listopada 2015 r. skupiły się na kwestii broni palnej, zaostrzeniu kontroli na granicach zewnętrznych, wymianie informacji oraz finansowaniu terroryzmu (dok /15). I. ZAPEWNIENIE BEZPIECZEŃSTWA OBYWATELI 1. Dane dotyczące przelotu pasażera (dane PNR) Po tym jak 15 lipca 2015 r. Komisja Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (LIBE) przyjęła sprawozdanie sprawozdawcy, odbyły się cztery rundy rozmów trójstronnych i trzy posiedzenia techniczne. Nadal występują poważne różnice zdań między Radą a Parlamentem Europejskim (PE), w szczególności w odniesieniu do włączenia lotów wewnętrznych, zakresu stosowania dyrektywy (transnarodowy aspekt poważnej przestępczości) oraz okresu, w jakim dane PNR można przechowywać w formie niemaskowanej. Również w wielu innych kwestiach nie udało się dojść do porozumienia. Fakt, że z wyjątkiem kontrsprawozdawcy PPE inni kontrsprawozdawcy nie poparli sprawozdania, a poparła je jedynie niejednolita większość, którą stanowili członkowie różnych partii, stawia pod znakiem zapytania zdolność sprawozdawcy do wypracowania porozumienia z prezydencją. Przedstawione w rezolucji z 11 lutego 2015 r. zobowiązanie PE do prac nad sfinalizowaniem dyrektywy w sprawie danych PNR przed końcem 2015 r. nie jest, jak do tej pory, podzielane przez kontrsprawozdawców (S&D, ALDE, Verts, GUE), którzy zagłosowali przeciwko sprawozdaniu Timothy ego Kirkhope a /15 kt/bc/dk 4

5 Przy braku unijnej dyrektywy w sprawie danych PNR państwa członkowskie nieposiadające ustawodawstwa krajowego w tej dziedzinie nie mają podstawy prawnej umożliwiającej uzyskiwanie danych od przewoźników. 20 listopada 2015 r. Rada ponownie przypomniała, że sfinalizowanie ambitnych unijnych przepisów dotyczących danych PNR przed końcem 2015 r. jest kwestią pilną i priorytetową. 2. Wymiana informacji Europol: Do listopada 2015 r. 14 państw członkowskich UE podłączyło swoje organy ds. zwalczania terroryzmu do aplikacji sieci bezpiecznej wymiany informacji (SIENA) prowadzonej przez Europol i będącej jedną z kluczowych platform wymiany informacji. Oznacza to, że połowa państw członkowskich nadal nie jest podłączona. W 2016 r. SIENA zostanie zmodernizowana do klauzuli poufne. Wymiana informacji i danych wywiadowczych odnoszących się do przestępstw terrorystycznych pozostaje na niskim poziomie. W październiku 2015 r. stworzono w ramach aplikacji SIENA specjalną część przeznaczoną dla organów ds. zwalczania terroryzmu; pozwala ona na bezpośrednią dwustronną i wielostronną komunikację między organami ds. zwalczania terroryzmu oraz komunikację z Europolem i ze stronami trzecimi objętymi umową o współpracy operacyjnej. Od grudnia 2014 r. obserwuje się znaczny wzrost wykorzystania systemu informacyjnego Europolu (EIS). Do 13 listopada 2015 r. w EIS zarejestrowanych zostało za pośrednictwem 14 państw członkowskich UE, 5 stron trzecich i Interpolu 1595 zagranicznych bojowników terrorystycznych. Niemniej jednak z uwagi na to, że liczba zagranicznych bojowników terrorystycznych z UE jest znacznie większa i że połowa wszystkich państw członkowskich UE nadal nie korzysta z EIS, wyraźnie widać, że system ten nie działa jeszcze w pełni. Punkt kontaktowy Travellers zarówno z ilościowego, jak i jakościowego punktu widzenia nie jest jeszcze narzędziem, które może zapewniać dogłębną analizę w odniesieniu do wszystkich zgłoszonych spraw operacyjnych w całej UE. Jak dotąd 50,45% wszystkich informacji pochodzi tylko z pięciu państw członkowskich i jednego stowarzyszonego państwa trzeciego. Do punktu kontaktowego Travellers wpisano 2081 potwierdzonych zagranicznych bojowników terrorystycznych. Na początku 2016 r. Europol uruchomi Europejskie Centrum Zwalczania Terroryzmu (ECTC), aby usprawnić wymianę informacji. Zapewni to między innymi solidne ramy bezpieczeństwa i poufności. W Europolu utworzona zostanie, jako część ECTC, solidniejsza platforma wymiany informacji i koordynacji operacyjnej; platforma ta będzie służyła do podłączenia organów policyjnych ds. zwalczania terroryzmu /15 kt/bc/dk 5

6 W konkluzjach Rady z 20 listopada 2015 r. państwa członkowskie zobowiązały się do oddelegowywania do ECTC ekspertów ds. zwalczania terroryzmu, którzy utworzą wzmocnioną jednostkę ds. wsparcia dochodzeń transgranicznych; ponadto zaznaczyły, że w działania te należy także włączyć Eurojust. Ponieważ Europol aktywnie angażuje się we wsparcie prowadzonych w kilku państwach członkowskich dochodzeń z zakresu zwalczania terroryzmu, a Rada zleciła mu utworzenie w ramach ECTC jednostki ds. zgłaszania podejrzanych treści w internecie (IRU), istotne będzie odpowiednie zwiększenie zasobów Europolu, aby zapewnić ciągłość działania. 24 listopada 2015 r. Europol przedstawił komitetowi COSI sprawozdanie na temat wymiany informacji i utworzenia ECTC. Eurojust: Znacznie nasiliła się współpraca operacyjna i wymiana informacji. Ale wciąż nie odzwierciedla to zakresu prowadzonych dochodzeń i postępowań karnych. Współpraca operacyjna w sprawach związanych z terroryzmem uległa poprawie: liczba spraw, w przypadku których zwrócono się do Eurojustu o pomoc, wzrosła ponad dwukrotnie (13 spraw w 2014 r., 29 jak dotychczas w 2015 r., a liczba spraw dotyczących zagranicznych bojowników terrorystycznych wzrosła z 3 do 14). W 2015 r. miało miejsce 10 spotkań koordynacyjnych w sprawach dotyczących terroryzmu, z czego cztery związane były z zagranicznymi bojownikami terrorystycznymi. W listopadzie 2015 r. Eurojust koordynował prowadzoną w sześciu państwach wspólną operację dotycząca radykalnej grupy terrorystycznej, co zaowocowało 13 zatrzymaniami. Od 2014 r. podwoiła się liczba wymienianych z Eurojustem informacji dotyczących postępowań karnych i wydanych wyroków skazujących w odniesieniu do przestępstw terrorystycznych. Jak dotąd w 2015 r. otwarto w Eurojuście 109 spraw w związku z wymianą informacji dotyczącą przestępstw terrorystycznych 17 dotyczyło wyników prac sądów, a 92 toczących się postępowań karnych. Jest to trzykrotny wzrost w porównaniu do danych z roku Eurojust kieruje także szeregiem stosownych sieci, np. siecią korespondentów krajowych ds. terroryzmu, Forum Konsultacyjnym Prokuratorów Generalnych i Dyrektorów Prokuratur oraz siecią wyspecjalizowanych prokuratorów ds. walki z cyberprzestępczością. Przyłączenie się Eurojustu do punktu kontaktowego Travellers w Europolu pozwala usprawnić wymianę informacji. W listopadzie 2015 r. Eurojust wydał trzecie sprawozdanie niejawne pt. Foreign Terrorist Fighters: Eurojust's Views on the Phenomenon and the Criminal Justice Response ( Zagraniczni bojownicy terrorystyczni: opinie Eurojustu na temat tego zjawiska i reakcja wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych ) /15 kt/bc/dk 6

7 Nowelizacja decyzji ramowej w sprawie zwalczania terroryzmu: 22 października 2015 r. UE podpisała w Rydze Konwencję Rady Europy o zapobieganiu terroryzmowi oraz jej protokół dodatkowy dotyczący zagranicznych bojowników terrorystycznych. Komisja planuje przedstawić przed końcem 2015 r. wniosek dotyczący nowelizacji wspomnianej decyzji ramowej. 3. Kontrole na granicach zewnętrznych Zasilanie i wykorzystywanie SIS II Mimo że liczba wpisów wprowadzonych do SIS II w tym dotyczących zagranicznych bojowników terrorystycznych wzrasta, wykorzystanie SIS II w odniesieniu do zagranicznych bojowników terrorystycznych jest nadal niewystarczające. Wyniki niedawno rozprowadzonej ankiety na temat wykorzystywania SIS II i baz danych Interpolu w państwach członkowskich UE oraz państwach strefy Schengen w celu zwalczania terroryzmu (dok /15) pokazują, że w 2015 r. w porównaniu z rokiem ubiegłym nastąpił istotny wzrost liczby wpisów wprowadzanych do SIS na podstawie art. 36 ust. 2 i 3. Korzystanie z tego systemu jest jednak różne w poszczególnych państwach członkowskich UE. Istnieje rozbieżność między faktycznym zagrożeniem, z jakim mają do czynienia niektóre państwa członkowskie UE, a liczbą wprowadzanych wpisów. Liczba wpisów wprowadzonych na mocy art. 36 ust. 3 utrzymuje się ogólnie na bardzo niskim poziomie, a niektóre państwa członkowskie UE wcale nie korzystają z tej opcji. Statystyki przedstawione przez większość państw członkowskich UE nie pokazują jasno, czy wpisy wprowadzone na mocy art. 36 ust. 2 lub 3 dotyczyły zagranicznych bojowników terrorystycznych. Nowa, wprowadzona w lutym 2015 r. możliwość natychmiastowego zgłaszania informacji na mocy art. 36 ust. 2 i art. 36 ust. 3 oznacza, że państwa członkowskie UE mogą natychmiast zgłosić trafienie dotyczące zagranicznego bojownika terrorystycznego państwu członkowskiemu, które dokonało odnośnego wpisu w SIS. Z opcji tej korzysta ponad połowa państw członkowskich UE. Istnieją znaczne różnice, jeśli chodzi o wykorzystywanie natychmiastowego zgłaszania informacji przez poszczególne państwa członkowskich Przydatne byłoby dalsze omówienie najlepszego sposobu wykorzystywania tego nowego narzędzia. Zgodnie z wnioskiem Rady Grupa Robocza ds. SIS i Sirene zbierze doświadczenia związane ze sprawami z 2015 r. i wyciągnie z nich wnioski oraz określi wspólne podejście dotyczące korzystania z SIS II. Brak automatycznego i systematycznego dostępu Europolu do SIS II jest słabym punktem. Prawa dostępu przysługujące Europolowi obejmują jedynie sprawdzanie nieautomatyczne, prowadzone w indywidualnych przypadkach. Oznacza to, że nie prowadzi się systematycznych kontroli krzyżowych baz danych SIS II i Europolu. 20 listopada 2015 r. Rada zwróciła się do Komisji o przedstawienie wniosku ustawodawczego, aby zmienić tę sytuację /15 kt/bc/dk 7

8 Wykorzystywanie baz danych Interpolu Dostępnych jest niewiele statystyk obrazujących wykorzystywanie baz danych Interpolu przez państwa członkowskie UE. Komisja przedłożyła niedawno ankietę dotyczącą wykorzystywania przez państwa członkowskie UE stosowanego przez Interpol systemu not i dyfuzji (CM 4177/15); jej celem jest przeanalizowanie obecnego wykorzystywania przez państwa członkowskie UE tego systemu, w szczególności czerwonych not, a także zbadanie aspektów dotyczących ochrony danych oraz potencjalnego nadużycia lub niewłaściwego użycia systemu do celów politycznych. Warunkiem wstępnym bardziej systematycznych kontroli jest uruchomienie połączenia elektronicznego między punktami kontroli granicznej a bazami danych Interpolu. Co najmniej 10% państw członkowskich UE i partnerów ze strefy Schengen wciąż nie ma elektronicznego połączenia z wszystkimi przejściami granicznymi na granicach zewnętrznych (powietrznych, lądowych i morskich). Niezbędne jest także automatyczne sprawdzanie dokumentów podróży, aby zwiększyć liczbę kontroli bez powodowania negatywnych skutków dla przepływu podróżnych. 7 spośród 26 państw członkowskich i partnerów ze strefy Schengen udzielających odpowiedzi nie stosuje automatycznego sprawdzania dokumentów. 6 na 26 ankietowanych wciąż ręcznie aktualizuje bazę zawierającą dane skradzionych lub utraconych dokumentów podróży prowadzoną przez Interpol. Oznacza to, że środowisko techniczne w znacznej liczbie państw członkowskich wciąż wymaga udoskonalenia. Konkluzje Rady z 20 listopada 2015 r. zobowiązują państwa członkowskie do poprawy połączeń z wykorzystaniem wsparcia Komisji. Wdrożenie wspólnych wskaźników ryzyka Wspólne wskaźniki ryzyka sfinalizowane w czerwcu 2015 r. mają służyć zwiększeniu częstotliwości kwerend w odnośnych bazach danych oraz zapewnieniu ich bardziej systematycznego prowadzenia, w tym w odniesieniu do obywateli i rezydentów UE, zgodnie z zaktualizowanym podręcznikiem Schengen dla straży granicznej. Wśród państw członkowskich UE i partnerów ze strefy Schengen obserwuje się znaczne różnice, jeśli chodzi o skutki wdrożenia wspólnych wskaźników ryzyka. Państwa członkowskie włączyły wspólne wskaźniki ryzyka do swoich systemów krajowych i przeprowadzają obecnie więcej kwerend baz danych niż w roku ubiegłym. Wśród państw członkowskich UE występują jednak znaczne różnice, jeśli chodzi o zakres kwerend odpowiednich baz danych w odniesieniu do osób korzystających z prawa do swobodnego przemieszczania się, która wynosi np.: 1,5%, 25% lub 34%, a z drugiej strony w Szwajcarii współczynnik ten wynosi 100% /15 kt/bc/dk 8

9 Rozbieżności te sprawiają, że tym bardziej pilne i konieczne jest skoordynowane wdrażanie za pomocą Fronteksu. Jednak Frontex nie otrzymał jeszcze sfinalizowanych wskaźników ryzyka i nie został jak dotąd włączony do Grupy Roboczej Dumas w celu prowadzenia prac nad wskaźnikami ryzyka i ich operacjonalizacją. Mogłoby to obejmować testowanie wspólnych wskaźników ryzyka w ramach wybranych wspólnych operacji, porozumienie co do mechanizmu dotyczącego działań następczych oraz przyjęcie wytycznych operacyjnych i planów operacyjnych. Po działaniach pilotażowych można by przystąpić do działań na szeroką skalę i przeprowadzenia szkoleń. Dalsze działania w odniesieniu do skoordynowanego wdrażania wraz z Fronteksem wskaźników ryzyka zostały omówione przez komitet COSI 24 listopada 2015 r. w oparciu o propozycje Fronteksu. Współpraca Frontex Europol Istotne jest, by Europol i Frontex ściśle ze sobą współpracowały oraz by niezwłocznie zawarta została umowa dotycząca wymiany danych osobowych między nimi (umowa o współpracy operacyjnej), o co zwróciła się Rada. Na tej podstawie wymiana danych będzie możliwa od stycznia 2016 r. Frontex nie ma dostępu do Eurodac ani do bazy danych SIS II do celów analizy ryzyka i wykrywania podejrzanych podróży ani do celów wprowadzania informacji. Ponadto w przyszłości potrzebowałby dostępu do bazy danych w ramach inicjatywy na rzecz inteligentnych granic. Tymczasem ważne będzie, by zmaksymalizować możliwości, jakie zapewniają tzw. hotspoty, zwłaszcza regionalna grupa zadaniowa UE w Katanii, dzięki której funkcjonariusze Fronteksu i Europolu współpracują na miejscu i w jak najlepszy sposób wykorzystują kontrole bezpieczeństwa i przesłuchania migrantów. Przyłączenie się Eurojustu do stosowania podejścia opartego na hotspotach ma istotne znaczenie. Ustanowiono odpowiedni mechanizm. Ważne jest, by informacje uzyskane przez Frontex mogły być wymieniane z Europolem, a także z odnośnymi organami krajowymi państw członkowskich. Kontrola graniczna wzdłuż granicy zewnętrznej między UE a Bałkanami Zachodnimi musi zostać wzmocniona, o co zwróciła się Rada. Powinno to obejmować dokładne sprawdzanie bagaży i pojazdów, a także monitorowanie zielonej granicy, z uwagi na szlaki przemytu, m.in. broni palnej i materiałów wybuchowych. Frontex intensywniej uczestniczy w projekcie EMPACT dotyczącym handlu bronią palną na granicach zewnętrznych UE /15 kt/bc/dk 9

10 Zgodnie z wnioskiem Rady, podczas nowelizacji rozporządzenia w sprawie Fronteksu należy wyraźnie wspomnieć o wkładzie Fronteksu w zwalczanie przestępczości transgranicznej i terroryzmu na granicach zewnętrznych UE, co zapewni solidniejszą podstawę prawną wymiany informacji między Fronteksem a Europolem oraz między Fronteksem a państwami członkowskimi; należy również doprecyzować rolę Fronteksu, umożliwić Fronteksowi dostęp do SIS II i Eurodac oraz umożliwić Fronteksowi otrzymywanie i wykorzystywania danych osobowych z państw trzecich w odniesieniu do przestępczości i terroryzmu. 4. Broń palna 8 października 2015 r. Rada przyjęła konkluzje w sprawie skuteczniejszego wykorzystania narzędzi walki z nielegalnym handlem bronią palną (12892/15) i wezwała wszystkie właściwe podmioty, państwa członkowskie, Komisję, Europol i Interpol do podjęcie środków niezbędnych do realizacji działań przewidzianych w tych konkluzjach. 18 listopada 2015 r. przyjęte zostało rozporządzenie wykonawcze dotyczące wspólnych norm pozbawiania cech użytkowych broni palnej, po to by zagwarantować, że pozbawiona cech użytkowych broń palna trwale nie będzie nadawać się do użytku. Jednocześnie przedstawiciele państw członkowskich poprosili Komisję, by jak najszybciej rozpoczęła wraz z państwami członkowskimi i ekspertami technicznymi przeprowadzanie oceny, jak rozporządzenie to jest stosowane; na podstawie tej oceny można będzie w razie potrzeby wprowadzić do niego odpowiednie zmiany. 18 listopada 2015 r. Komisja przedstawiła wniosek w sprawie przeglądu dyrektywy 91/477 z 18 czerwca 1991 r. Celem tego przeglądu będzie zmniejszenie niepewności prawnej spowodowanej rozbieżnościami występującymi między poszczególnymi państwami, a tym samym ułatwienie krajowym organom policyjnym i dochodzeniowym wykonywania ich funkcji. Powinno to wzmocnić ramy legislacyjne dotyczące broni palnej, na przykład usprawnić wymianę informacji o broni palnej, poprawić identyfikowalność broni palnej, ujednolicić oznaczenia i uwzględnić nielegalny handel prowadzony za pośrednictwem internetu i darknetu ( ukrytego internetu ). Współpraca operacyjna w zakresie zaradzania problemowi broni palnej prowadzona za pośrednictwem Europolu w ramach cyklu polityki unijnej dotyczącej poważnej i zorganizowanej przestępczości, w szczególności w ramach planu działań operacyjnych w zakresie broni palnej, jest ważna i, zgodnie z wnioskiem Rady, powinna się zwiększać /15 kt/bc/dk 10

11 5. Służby bezpieczeństwa W lutym szefowie państw i rządów zwrócili się do służb bezpieczeństwa państw członkowskich o to, by zacieśniły współpracę. Grupa ds. zwalczania terroryzmu (CTG) prowadziła w ostatnich miesiącach intensywniejsze prace, zwłaszcza w odniesieniu do zagranicznych bojowników terrorystycznych, i zaczęła się zastanawiać nad tym, w jaki sposób można ściślej współpracować z UE, nie naruszając art. 4 TUE. Wyzwaniem pozostaje znalezienie takich sposobów zaprojektowania unijnego środowiska wymiany informacji, które pozwoliłyby na wymianę większej ilości danych. Ważne jest, by unijni decydenci rozumieli wyzwania stojące przed służbami bezpieczeństwa i uwzględniali je przy tworzeniu polityki. 18 listopada 2015 r. w następstwie zamachów w Paryżu grupa CTG zebrała się na nadzwyczajnym posiedzeniu. Jego wyniki zostały przekazane Radzie (WSiSW) 20 listopada 2015 r. Wspomniane służby postanowiły współpracować w jeszcze większym stopniu. 6. Przeciwdziałanie finansowaniu terroryzmu W uzupełnieniu przyjętej 20 maja 2015 r. czwartej dyrektywy w sprawie przeciwdziałaniu praniu pieniędzy, 20 listopada 2015 r. Rada zwróciła się do Komisji o przedstawienie propozycji dotyczących szeregu wyzwań związanych z finansowaniem terroryzmu. Dzięki realizowanemu przez UE i USA programowi śledzenia środków finansowych należących do terrorystów od czasu jego wejścia w życie w 2010 r. uzyskano wskazówek wywiadowczych. W 2015 r. uzyskano 7514 istotnych wskazówek wywiadowczych, z których 2765 dotyczyło konkretnie zagranicznych bojowników terrorystycznych. 7. Dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji Celem dyrektywy w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji, zaproponowanej przez Komisję w 2013 r. i obecnie znajdującej się na ostatnim etapie negocjacji pomiędzy Parlamentem Europejskim a Radą, jest wprowadzenie na szczeblu krajowym i unijnym niezbędnych mechanizmów służących poprawie poziomu bezpieczeństwa i zaradzeniu zagrożeniom cybernetycznym. Chodzi o to, by zapewnić bezpieczne i niezawodne otoczenie cyfrowe w całej UE. Powinno to obejmować: poprawę krajowych zdolności państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego, usprawnienie współpracy między państwami członkowskimi oraz między sektorem publicznym i prywatnym, nałożenie na przedsiębiorstwa w sektorach krytycznych, takich jak energetyka, transport, bankowość i zdrowie, a także na przedsiębiorstwa świadczące kluczowe usługi internetowe wymogu przyjęcia praktyk dotyczących zarządzania ryzykiem oraz wymogu zgłaszania organom krajowym poważnych incydentów /15 kt/bc/dk 11

12 17 listopada 2015 r. przeprowadzono piątą rundę nieformalnych rozmów trójstronnych, a ze względu na fakt, że wysoki wspólny poziom bezpieczeństwa cybernetycznego jest niezbędny do tego, by stawić czoła obecnym wyzwaniom współprawodawcy powinni dążyć do zakończenia prac nad tym dossier przed końcem bieżącego roku. Także strategia Unii Europejskiej w zakresie bezpieczeństwa cybernetycznego obejmuje różne środki mające na celu promowanie jednolitego rynku produktów związanych z bezpieczeństwem cybernetycznym, a jednocześnie wspieranie inwestycji w badania i rozwój oraz innowacji. Rozwój jednolitego rynku cyfrowego jest także głównym celem agendy cyfrowej Komisji, której jeden z filarów dotyczy wzmocnienia zaufania i bezpieczeństwa w sieci, od czego zależy wzrost europejskiej gospodarki i rozwój silnego sektora gospodarki cyfrowej. Komisja pracuje obecnie nad utworzeniem w oparciu o działanie nr 25 realizowane w ramach programu Horyzont 2020 umownego partnerstwa publiczno-prywatnego w dziedzinie bezpieczeństwa cybernetycznego. W tym celu przed końcem listopada 2015 r. rozpoczęte zostaną konsultacje publiczne służące zebraniu informacji co do priorytetów oraz działań uzupełniających. Wyniki spodziewane są w lutym 2016 r. W Europejskiej agendzie bezpieczeństwa, przedstawionej przez Komisję 28 kwietnia 2015 r., cyberprzestępczość potraktowano priorytetowo wraz z terroryzmem i przestępczością zorganizowaną, z uwagi na jej wyraźny wymiar transgraniczny oraz na to, że jest to dziedzina, w której działania UE mogłyby naprawdę dużo zmienić. W agendzie podkreśla się znaczenie pełnego wdrożenia obowiązującego ustawodawstwa UE i znaczenie współpracy z sektorem prywatnym oraz prac Europejskiego Centrum ds. Walki z Cyberprzestępczością w ramach Europolu i prac Eurojustu. Konieczne będą działania w zakresie przeglądu przeszkód w dochodzeniach, przede wszystkim dotyczących: kwestii sądu właściwego i zasad dotyczących dostępu do dowodów elektronicznych i dostępu do informacji, zatrzymywania danych, przyspieszenia procesu wzajemnej pomocy prawnej w przypadku dochodzeń dotyczących cyberprzestępczości, współpracy sektora prywatnego, wdrażania istniejących polityk dotyczących bezpieczeństwa cybernetycznego oraz ustawodawstwa UE odnoszącego się do cyberataków, wzmacniania działań na rzecz budowania zdolności w dziedzinie bezpieczeństwa cybernetycznego z wykorzystaniem instrumentów pomocy zewnętrznej, a także w zakresie przeglądu ustawodawstwa dotyczącego zwalczania oszustw i fałszowania w dziedzinie bezgotówkowych środków płatniczych. W październiku 2015 r. zorganizowano w Eurojuście warsztaty dotyczące przeglądu umowy UE USA w sprawie wzajemnej pomocy prawnej, na których omawiano kwestie dotyczące dowodów elektronicznych. Dowody elektroniczne były także tematem konferencji zorganizowanej przez prezydencję luksemburską w październiku 2015 r. oraz zagadnieniem omawianym przez CATS w listopadzie 2015 r. na podstawie dokumentu prezydencji. Kwestię tę przedyskutują także ministrowie sprawiedliwości na grudniowym posiedzeniu Rady (WSiSW) /15 kt/bc/dk 12

13 II. ZAPOBIEGANIE RADYKALIZACJI POSTAW I OCHRONA WARTOŚCI 1. Internet W ostatnich miesiącach UE w sposób istotny zintensyfikowała prace w odniesieniu do Internetu. Utworzona w lipcu i działająca w ramach Europolu jednostka ds. zgłaszania podejrzanych treści w internecie przyczyniła się do tego, że do 11 listopada usunięto 511 przypadków treści terrorystycznych (co oznacza ponad 90% skuteczność). Zespół Doradczy ds. Strategicznej Komunikacji w sprawie Syrii (SSCAT) udzielił porad i wsparcia ponad połowie wszystkich państw członkowskich UE. Sieć upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw została przekształcona w centrum doskonałości i zapewniono jej finansowanie w wysokości 25 mln EUR. 3 grudnia Komisja uruchomi partnerstwo publiczno-prywatne ze spółkami internetowymi (Forum), aby zbadać sposoby poprawienia skuteczności monitorowania i usuwania z internetu treści o charakterze terrorystycznym, tworzenia treści (alternatywnej narracji) i dostępu do nich. Aby pierwsze spotkanie Forum było udane, niezwykle ważne będzie ustalenie konkretnych celów, o których realizację UE może zwrócić się do spółek internetowych (np. zobowiązanie do przydzielenia większej liczby personelu do monitorowania/usuwania treści o charakterze terrorystycznym; darmowe reklamy rozpowszechniające alternatywną narrację, emitowane w czasie najwyższego natężenia propagandy Państwa Islamskiego; wkład finansowy w założenie fundacji wspierającej wiarygodne głosy w społeczeństwie obywatelskim). Na podstawie dalszych prac prowadzonych w ramach UE nad dowodami elektronicznymi, Forum może zainteresować się tym tematem w późniejszym terminie. Uzyskanie od spółek szybkiego i bezpośredniego oraz dobrowolnego dostępu do dowodów cyfrowych gdy umożliwiają to ramy prawne jest niezwykle ważne w celu zapewnienia większej liczby skazań zagranicznych bojowników terrorystycznych (zob. dok /15). Dobrowolna współpraca ze spółkami internetowymi jest bardzo ważna dla dochodzeń prowadzonych w ramach walki z terroryzmem i ścigania terrorystów przez państwa członkowskie UE; współpraca ta nadal jest trudna. Zachęca się państwa członkowskie UE do udostępnienia Europolowi większej liczby ekspertów krajowych do jego jednostki ds. zgłaszania podejrzanych treści w internecie. Wymiana informacji między Europolem a sektorem prywatnym jest niezbędna do celów bezpieczeństwa. Bieżący, finansowany przez Komisję 18-miesięczny projekt pilotażowy pt. Zespół Doradczy ds. Strategicznej Komunikacji w sprawie Syrii zakończy się w połowie roku /15 kt/bc/dk 13

14 Z racji jego udanej realizacji i ciągłego zapotrzebowania ze strony zarówno państw członkowskich, jak i instytucji, Komisja opracowała kolejne przedsięwzięcie tego typu, które ma się rozpocząć w lipcu 2016 r. To nowe przedsięwzięcie będzie nadal wspierać państwa członkowskie w radzeniu sobie z wyzwaniami natury komunikacyjnej dotyczącymi zjawiska zagranicznych bojowników; będzie także wspierać je w rozwiązywaniu wszelkich innych problemów komunikacyjnych wynikających z radykalizacji postaw i ekstremizmu. Projekt ten będzie lepiej służył państwom członkowskim dążącym do rozwijania zdolności w zakresie komunikacji strategicznej i będzie wspierał te spośród nich, które realizują lub zamierzają realizować krajowe kampanie (na szczeblu krajowym, regionalnym lub lokalnym), a także będzie zapewniał dostosowane usługi instytucjom UE. Co najważniejsze, aspekt sieciowy projektu, który okazał się być szczególnym sukcesem, będzie nadal wzmacniany i ulepszany; w ramach projektu będzie się dążyć do wymiany pomysłów, doświadczeń, optymalnych rozwiązań oraz, w stosownych przypadkach, do określenia sposobności przewodzenia przez państwa członkowskie transgranicznym inicjatywom w tej dziedzinie. 2. Tolerancja, niedyskryminacja, podstawowe wolności W dniach 1 i 2 października 2015 r. odbyło się coroczne sympozjum poświęcone prawom podstawowym pod hasłem Tolerancja i szacunek: przeciwdziałanie antysemityzmowi i islamofobii oraz zwalczanie tych zjawisk w Europie, zorganizowane przez pierwszego wiceprzewodniczącego Komisji Fransa Timmermansa. Należy teraz stworzyć konkretne projekty w następstwie tej konferencji. Wiceprzewodniczący Frans Timmermans zapowiedział, że mianuje dwóch koordynatorów: jednego ds. antysemityzmu i jednego ds. islamofobii. W październiku komisarz Vera Jourova i prezydencja luksemburska, przy wsparciu Koordynatora UE ds. Zwalczania Terroryzmu, zorganizowali konferencję pt. Reakcja w zakresie prawa karnego na radykalizację postaw, w której aktywnie uczestniczył także Eurojust. Konkluzje Rady są w trakcie finalizacji. Ważne będzie zainwestowanie w opracowanie programów resocjalizacji dla zagranicznych bojowników terrorystycznych zarówno w więzieniach, jak i poza nimi. Jako działanie następcze po tej konferencji Rada (WSiSW) przyjęła 20 listopada 2015 r. konkluzje w sprawie wzmacniania reakcji wymiaru sprawiedliwości w sprawach karnych na radykalizację skutkującą terroryzmem i brutalnym ekstremizmem, w których określa się m.in. dobre praktyki, mobilizuje wiele odnośnych organów UE do wymiany doświadczeń i prosi Komisję o wspieranie państw członkowskich w opracowywaniu programów resocjalizacji na podstawie porad ekspertów z centrum doskonałości sieci upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw oraz przez finansowanie /15 kt/bc/dk 14

15 Kilka tygodni po zamachach w Paryżu i Kopenhadze Francja i Komisja zaapelowały o zwołanie nadzwyczajnego posiedzenia ministrów edukacji w Paryżu, które odbyło się 17 marca. Przyjęto Oświadczenie w sprawie promowania poprzez edukację poczucia obywatelstwa i wspólnych wartości, jakimi są wolność, tolerancja i niedyskryminacja. Komisja wkrótce przedstawi konkretne środki wsparcia dla państw członkowskich realizujących postulaty zawarte w tym oświadczeniu. Przewiduje się projekty flagowe oraz zaproszenia do składania wniosków w ramach programu Erasmus + (14 mld EUR do roku 2020). Celom zawartym w oświadczeniu paryskim nadano rangę priorytetu w finansowaniu programu Erasmus + już od roku Przedstawione zostaną przedsięwzięcia mające wpływ oddolny na edukację, sport, młodzież i kulturę. Ponadto potencjał platformy e-twinning (internetowej sieci nauczycieli w całej Europie) można rozszerzyć, by obejmowała ona szkoły z państw trzecich. Ważne jest, aby Komisja przedstawiła ambitne inicjatywy, chociaż temat ten nie figuruje w programie prac na rok Agencja Praw Podstawowych, we współpracy z austriackim federalnym ministerstwem spraw wewnętrznych i z udziałem Koordynatora UE ds. Zwalczania Terroryzmu, zorganizuje w dniach 14 i 15 grudnia 2015 r. warsztaty zatytułowane W stronę strategii komunikacyjnej UE propagującej szacunek, niedyskryminację, prawa podstawowe, podstawowe wolności i solidarność w całej UE. Celem tych warsztatów jest stworzenie niezbędnika strategii komunikacyjnych, by propagować szacunek, niedyskryminację, prawa podstawowe, podstawowe wolności i solidarność, w tym przesłania w sposób pozytywny przekazujące wartości zapisane w Karcie praw podstawowych UE. III. WSPÓŁPRACA Z NASZYMI PARTNERAMI MIĘDZYNARODOWYMI Państwo Islamskie jest ostatecznym wynikiem dwóch rzeczy: politycznych problemów w Iraku oraz toczącego się w Syrii konfliktu między reżimem a opozycją. Stawienie czoła temu ugrupowaniu w jego mateczniku w Syrii i w Iraku będzie wymagało ścisłego zaangażowania sił uznawanych za wyzwolicieli: sunnitów. Wytworzenie dostatecznej liczby tych sił, by miały one wpływ w terenie, zależy od postępów politycznych w Iraku i w Syrii. W Iraku UE powinna zatem wspierać premiera Hajdara al-abadiego, ponieważ stara się on przeprowadzić reformy polityczne, które niwelują podziały na tle religijnym. W Syrii oznacza to dalsze istotne poparcie dla starań ONZ i Staffana de Mistury na rzecz wypracowania rozwiązania z udziałem władz regionalnych, a także potencjalne udzielanie większej pomocy opozycji w wyzwolonych obszarach /15 kt/bc/dk 15

16 W lutym 2015 r. Rada do Spraw Zagranicznych postanowiła nadać rangę priorytetu zwalczaniu terroryzmu w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, na Bałkanach i w Turcji, które to regiony zostały zdestabilizowane przez powstanie Państwa Islamskiego. Wnioski te były zgodne ze strategiami UE dotyczącymi zjawiska zagranicznych bojowników oraz z unijną strategią regionalnej dla Syrii i Iraku, dotyczącej także zagrożenia ze strony Państwa Islamskiego. ESDZ i Komisja przy wsparciu ze strony Koordynatora UE ds. Zwalczania Terroryzmu rozpoczęły wdrażanie konkluzji Rady do Spraw Zagranicznych: Eksperci z dziedziny zwalczania terroryzmu i z dziedziny bezpieczeństwa zostali wysłani do Maroka, Tunezji, Nigerii, Jordanii, Iraku, Arabii Saudyjskiej i Turcji. Eksperci z dziedziny zwalczania terroryzmu zostaną wkrótce wysłani do Egiptu i Algierii. W Turcji i w Libanie zorganizowano warsztaty z udziałem ekspertów, by ustalić potrzeby tych państw w zakresie zwalczania terroryzmu. Pierwsza runda pogłębionego dialogu na temat bezpieczeństwa i zwalczania terroryzmu miała miejsce w Tunezji. Sfinalizowano kilka programów finansowania (regionalnych, tematycznych i dwustronnych) w celu ulepszenia zdolności państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej do zwalczania terroryzmu. Niedawno rozpoczęły się konkretne projekty (np. 23 mln EUR na reformę sektora bezpieczeństwa w Tunezji, 3,5 mln EUR na wsparcie Biura doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego w Iraku, 5 mln EUR na wzmocnienie zdolności organów ścigania i sądownictwa karnego w celu zajęcia się zagrożeniem stwarzanym przez zagranicznych bojowników, dwa projekty (5 mln EUR i 1,675 mln EUR) przeznaczone na skuteczniejsze zapobieganie radykalizacji postaw w Maghrebie i Sahelu, 2,5 mln EUR na partnerstwo szkoleniowe na rzecz zwalczania terroryzmu realizowane przez CEPOL); pozostałe projekty są na etapie końcowym przygotowań (np. 3,3 mln EUR na utworzenie grupy zadaniowej ds. komunikacji strategicznej,14 mln EUR na zwalczanie terroryzmu na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej, projekty przeznaczone na zapobieganie radykalizacji postaw w Jordanii (9 mln EUR) i Libanie (2,5 mln EUR), projekt Euromed Police IV, 7 mln EUR na ochronę lotnictwa na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej oraz w pozostałej części Afryki, zaangażowanie na szczeblu lokalnym w Tunezji (2 mln EUR)). Przygotowywany jest kompleksowy pakiet pomocy w zwalczaniu terroryzmu przeznaczony dla Tunezji, który był omawiany na forum KPiB 26 listopada 2015 r. W Bagdadzie odbyło się trzecie spotkanie eurośródziemnomorskie poświęcone zjawisku zagranicznych bojowników terrorystycznych. We wrześniu Wysoki Przedstawiciel podpisał protokół ustaleń z Organizacją Współpracy Islamskiej, w którym zawarto zobowiązanie do ściślejszej współpracy w zwalczaniu terroryzmu i brutalnego ekstremizmu. Pod koniec listopada UE zajęła się tymi samymi kwestiami na spotkaniu z Ligą Państw Arabskich. Tworzona jest grupa robocza ds. zwalczania terroryzmu i określane są działania na rzecz ściślejszej współpracy w zwalczaniu terroryzmu /15 kt/bc/dk 16

17 ESDZ, wraz z Koordynatorem UE ds. Zwalczania Terroryzmu i Komisją, jeszcze bardziej natęży starania w rozmowach z państwami Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, Turcją i Bałkanami Zachodnimi, wykorzystując postępy, jakie poczyniliśmy w ciągu ostatnich 10 miesięcy. Ważne będzie uruchomienie dodatkowych zasobów, by zaoferować kompleksowe pakiety pomocy w zwalczaniu terroryzmu, tak jak to ma miejsce w przypadku Tunezji. Zwalczanie terroryzmu i brutalnego ekstremizmu powinno odgrywać ważną rolę w nadchodzącym programowaniu pomocy na rok W szczególności UE: będzie starać się uzgodnić z rządem Libanu wspólny plan działania w zakresie zwalczania terroryzmu (na styczeń zaplanowano dialog na temat zwalczania terroryzmu), który to plan następnie trzeba będzie zrealizować za pomocą projektów z dziedziny budowania zdolności i innych działań z zakresu współpracy w zwalczaniu terroryzmu; będzie starać się sporządzić wraz z Jordanią wspólny plan działania na rzecz zwalczania terroryzmu, przeznaczony do omówienia na warsztatach na temat zwalczania terroryzmu, które odbędą się w Ammanie w dniach 15 i 16 grudnia, który to plan zostanie następnie zrealizowany wraz ze środkami pomocy; będzie szybko wdrażać wykaz wspólnych działań uzgodniony z rządem Tunezji, skupiający się na wzmacnianiu strategicznego podejścia do zwalczania terroryzmu, zwalczania brutalnego ekstremizmu, a także na reformach bezpieczeństwa granic i sektora bezpieczeństwa; będzie przyspieszać rozpoczęcie kosztującego 7 mln EUR przedsięwzięcia z zakresu ochrony lotnictwa (długoterminowy instrument na rzecz przyczyniania się do stabilności i pokoju), by ulepszyć środki ochrony lotnictwa na Bliskim Wschodzie, w Afryce Północnej i w pozostałej części Afryki, skupiając się przede wszystkim na Egipcie i Turcji (z uwagi na to, że oba te państwa stanowią główny cel podróży europejskich turystów) na początku roku UE będzie także starać się opracować szerzej zakrojony program pomocy w budowaniu zdolności przeznaczony dla rządu Egiptu; będzie zachęcać rząd Turcji do włączenia się w działania dotyczące unijnych propozycji w zakresie podróży zagranicznych bojowników terrorystycznych, finansowania terroryzmu i zwalczania brutalnego ekstremizmu. W pierwszym kwartale 2016 r. UE przeprowadzi z Turcją dialog polityczny na temat zwalczania terroryzmu, aby ostatecznie opracować wspólny plan działania; podczas spotkania szefów państw lub rządów UE z premierem Turcji, które odbyło się 29 listopada, postanowiono zintensyfikować dialog polityczny na wysokim szczeblu, w tym dialog dotyczący przeciwdziałania terroryzmowi; w styczniu Koordynator UE ds. Zwalczania Terroryzmu i przedstawiciel ESDZ złożą wizytę w Maroku i Algierii (warsztaty na temat zwalczania terroryzmu), aby opracować sposoby zacieśnienia współpracy w zwalczaniu terroryzmu; 14734/15 kt/bc/dk 17

18 rangę priorytetową będzie także miała kwestia wdrożenia strategii na rzecz Iraku/Syrii/zwalczania Państwa Islamskiego; będzie wspierać dalsze przedsięwzięcia w zakresie inicjatywy zwalczania terroryzmu na Bałkanach Zachodnich, której przewodzi Słowenia (program Instrumentu Pomocy Przedakcesyjnej), zwłaszcza w dziedzinie zwalczania brutalnego ekstremizmu (szczególnie sposobu radzenia sobie z nim), oraz w kwestii powracających zagranicznych bojowników terrorystycznych. UE powinna współpracować także z państwami Bałkanów Zachodnich, by zmniejszyć handel bronią w tym regionie. Można to uzyskać przez zastosowanie specjalnych amnestii na broń palną i surowsze egzekwowanie krajowych przepisów ustawodawczych; pewna liczba państw Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej oraz Turcja wyraziły zainteresowanie intensywniejszym zaangażowaniem w prace centrum doskonałości unijnej sieci upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw. UE powinna zachęcać do możliwie najszybszej wymiany między siecią upowszechniania wiedzy o radykalizacji postaw, regionem Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, Bałkanami Zachodnimi i Turcją, korzystając z postępów poczynionych we wrześniu, gdy na szczycie dotyczącym zwalczania brutalnego ekstremizmu uzgodniono przyjęcie pewnej liczby optymalnych rozwiązań na podstawie doświadczeń państw członkowskich UE. Wiele z tych zaleceń pojawi się prawdopodobnie w opracowanym przez sekretarza generalnego ONZ planie działania na rzecz zapobiegania brutalnemu ekstremizmowi; agencje UE: Europol, Eurojust, CEPOL zaczęły intensyfikować współpracę dotyczącą zwalczania terroryzmu z państwami Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, Bałkanami Zachodnimi i Turcją. Należy ją jeszcze bardziej pogłębić i w stosownych przypadkach należy przydzielić zasoby budżetowe. Koordynator UE ds. Zwalczania Terroryzmu, w konsultacji ze służbami Komisji, ESDZ i odnośnymi agencjami UE, przedstawił grupie roboczej COSI w listopadzie 2015 r. dokument dotyczący sposobów dokonania tego, wraz z pytaniami od sędziów łącznikowych i oficerów łącznikowych; UE nadal będzie wykorzystywać swoje członkostwo w różnych grupach: w Światowym Forum na rzecz Zwalczania Terroryzmu, w G7 Rzym/Lyon i w koalicji przeciwko Państwu Islamskiemu do kształtowania dyskusji i podejmowania decyzji, formowania polityki, pomocy we wspieraniu koordynacji i ocenianiu dalszych potrzeb, także potrzeb państw trzecich z zakresu budowania zdolności. Bardziej konkretnie, obecnie toczą się przygotowania wraz z tureckim współprzewodniczącym działającej w ramach Światowego Forum na rzecz Zwalczania Terroryzmu grupy roboczej ds. Rogu Afryki, by zająć się aspektem młodzieżowym na tegorocznym wiosennym posiedzeniu grupy roboczej ds. Rogu Afryki. UE zamierza brać czynny udział w pracach wokół zainicjowanej przez USA inicjatywy cyklu życia, nowego mechanizmu centrum rozliczeń, któremu przewodzą USA, oraz rozkładu bieżącej pomocy przedstawionego przez holenderskiego przewodniczącego Światowego Forum na rzecz Zwalczania Terroryzmu /15 kt/bc/dk 18

19 Ponadto UE będzie uważnie badać najnowszy plan działania na rzecz zapobiegania brutalnemu ekstremizmowi opracowywany przez sekretarza generalnego ONZ i określi sposoby zapewnienia szybkiego wdrożenia tego planu. ESDZ utrzymuje kontakty z partnerami na temat dalszego prowadzenia w nadchodzącym roku prac nad zwalczaniem finansowania terroryzmu i nad radzeniem sobie ze zjawiskiem zagranicznych bojowników terrorystycznych; na koniec, UE powinna wzmóc starania na rzecz poprawy postrzegania Europy w sąsiadujących z nami regionach arabskich, korzystając z wiedzy fachowej Zespołu ds. Strategicznej Komunikacji w sprawie Syrii. Ważne jest dostateczne finansowanie. Wskazane byłoby zatrudnienie mówiącego po arabsku doradcy ds. komunikacji mającego siedzibę w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, który wpływałby na treści w głównych środkach przekazu i pomagał delegacjom. Niezwykle ważne są także inicjatywy skierowane do młodzieży, takie jak zbadanie możliwości utworzenia wirtualnego programu wymiany z państwami Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej, podobnego do propagowanego przez prezydenta Baracka Obamę wirtualnego programu wymiany Stevens /15 kt/bc/dk 19