Jak żywić i zarządzać krową w okresie zasuszenia? Àlex Bach

Transkrypt

1 Jak żywić i zarządzać krową w okresie zasuszenia? Àlex Bach

2 Wprowadzenie Maksymalizacja produkcji mleka Minimalizacja częstości występowania patologii Uzyskanie ciąży tak szybko, jak to możliwe Urodzenie wysoko produkcyjnego cielęcia Żywienie Zarządzanie

3 Efekty długoterminowe Siedemdziesiąt procent okresu ciąży pokrywa się z laktacją NRC (2001): Brak norm zapotrzebowania na składniki odżywcze przed 190 dniem ciąży Embrionalna aktywność metaboliczna ma kluczowe znaczenie dla odpowiedniej organogenezy i rozrostu tkanek (Robinson i in., 1999), a rozwój płodu jest najbardziej wrażliwy na żywienie matki w okresie zagnieżdżania zarodka oraz w okresie szybkiego rozwoju łożyska (Waterland i Jirtle, 2004)

4 Gęstość Efekty długoterminowe Różnice w wydajności mlecznej (kg) González-Recio i in., 2012 (PLOS ONE)

5 Siara 7,5 IgG w siarze, cg/ml Colostrum IgG, cg/ml IgG w surowicy, mg/ml Serum IgG, mg/ml 6 4,5 3 3,5 3,2 3,2 3,2 1,5 2,2 2, PB, g/d Blecha i in. 1981

6 Siara Kontrola Ograniczone 60% zapotrzebowania) Hough i in., 1990 Laktokrynna aktywność siary: IGF-I, IGF-II, insulina, hormon wzrostu, naskórkowy czynnik wzrostu, leptyna, prolaktyna,

7 Zasuszanie Przez pierwsze 3 tygodnie po zasuszeniu krowa znajduje się w grupie wysokiego ryzyka zachorowalności na infekcje gruczołu mlekowego Akumulacja mleka w wymieniu Mlekotok Po około 30 dniach po zakończeniu produkcji mleka ryzyko wystąpienia mastitis znacząco się zmniejsza W warunkach naturalnych, krowy są zasuszane stopniowo, ponieważ liczba podejść i intensywność zdajania krowy przez potomstwo stopniowo spada U bydła mlecznego krowy są zasuszane w sposób gwałtowny (w większości przypadków)

8 Zasuszanie Obecnie nie jest trudno znaleźć krowy produkujące w okresie zasuszania > 30 kg/d mleka Sześć godzin po zasuszeniu krowa będzie jeszcze z łatwością gromadzić > 2 kg mleka/ćwiartkę

9 Zasuszanie Najczęściej stosowanymi metodami zasuszania są: Natychmiastowo (z dnia na dzień) Zwiększone przerwy między dojami Zmniejszenie podaży składników odżywczych Dowolna kombinacja powyższych

10 Metody zasuszenia NMC rekomenduje zasuszanie tych krów, których średnia produkcja mleka wynosi ok. 15 kg/d Niektórzy twierdzą, że pomocne w zasuszaniu jest zapewnienie niskoenergetycznej paszy (oraz, w niektórych przypadkach, ograniczenie dostępu do wody)

11 Produkcja mleka (kg/d) Prolaktyna (ng/ml) Ograniczenie energii Siano Kontrola Dzień do zasuszenia Dzień do zasuszenia Ollier i in., 2015

12 Ograniczenie energii Siano Kontrola Dzień do zasuszenia Ollier i in., 2015

13 Proliferujące komórki (%) Proliferujące komórki (%) Ograniczenie energii Wydaje się, że działanie układu odpornościowego jest osłabione, kiedy stężenie NEFA w osoczu jest podwyższone Ster i in., 2012 Stężenie NEFA (mm) Stężenie BHBA (mm)

14 Ograniczanie energii Zapewnienie odpowiedniej ilości węglwodanów lub prekursorów propionanu w paszy, żeby zwiększyć poziom insuliny, a przez to zmniejszyć mobilizację NEFA Dostarczenie składników pokarmowych dla układu odpornościowego: Białko ogólne (13.5%) Witamina E (1,500 IU/d) Selen 0.3 ppm

15 Przedłużenie laktacji Jeśli krowy są zasuszone przez krótszy okres czasu, to wydłuża się okres ich produktywności: Zwiększony zwrot inwestycji Mniejszy wpływ na środowisko (mniej CH4/CO2 na litr produkowanego mleka)

16 Wydajność mleka (kg/d) Pobranie suchej masy (kg/d) Przedłużenie laktacji Inną alternatywą może być skrócenie okresu zasuszenia (krowy są zasuszane przy niższej wydajności) Tydzień (w stosunku do porodu) Tydzień (w stosunku do porodu) Bernier-Dodier i in., 2011

17 Przedłużenie laktacji Zdolność reprodukcyjna może ulec poprawie 0 d 28 d 56 d 37, ,5 15 7,5 0 Dni Days do to pierwszej first ovulation owulacji Gumen i in., 2003

18 Przedłużenie laktacji Co z dynamiką stada? Żadne z badań nie bierze pod uwagę, że zwiększy się ilość dni laktacji oraz zmniejszy się średnia dzienna wydajność Będzie więcej krów w laktacji, a mniej zasuszonych

19 Przedłużenie laktacji 28,637 laktacji od 5,793 krów holsztyńskich Długość okresu zasuszenia, d Produkcja mleka przy zasuszaniu (średnio 3 ostatnie dni), kg/d Bach i Pont, 2016

20 Produkcja mleka, pierwsze 100 dni laktacji, kg Przedłużenie laktacji d d d 60 d kg/d kg/d kg/d 18.9 kg/d Produkcja mleka w okresie zasuszania Bach i Pont, 2016

21 Produkcja mleka, pierwsze 100 dni laktacji, kg Przedłużenie laktacji d d d 54 d Milk production Produkcja mleka Bach i Pont, 2016

22 Częstotliwość doju Tucker i in., 2009

23 Częstotliwość doju Zmiana z 2X do 1X (zarówno w krótko- jak i w długoterminowych badaniach) konsekwentnie prowadzi do zwiększenia liczby komórek somatycznych (Kelly i in., 1998; O Brien i in., 2005; Clark i in., 2006; Ferris i in., 2008) Zmiana z 2X do 1X w ciągu 6 do 8 tygodni przed wycieleniem nie wpływa na wydajność mleczną, ale zwiększa liczbę komórek somatycznych (Ferris i in., 2008)

24 Wydajność mleczna (kg/d) Milk yield, kg/d Po zasuszeniu Słoma Kiszonka + słoma 10 Straw Słoma Silage+Straw Kiszonka + słoma 7, , Day dzień 3 Day 5 dzień 5 Odensten i in., 2005 Odensten i in., 2007

25 Po zasuszeniu Słoma Straw Kiszonka Silage+Straw + słoma Odensten i in., 2007

26 Przed wycieleniem Od wczesnych lat 90 (a przede wszystkim po wprowadzeniu modelu NRC w 2001 r., który zalecał 1.60 Mcal EN L /kg) krowy w okresie okołoporodowym były karmione dawkami wysokoenergetycznymi, w celu: 1) Zminimalizowania mobilizacji tłuszczu, ryzyka ketozy oraz stłuszczonej wątroby 2) Kompensacji spodziewanego obniżenia pobrania suchej masy 3) Przystosowania flory żwacza do dawki bogatej w składniki odżywcze 4) Wspomagania rozwoju brodawek żwaczowych

27 Przed wycieleniem Zasuszone krowy nie regulują dobrze pobrania suchej masy w oparciu o swój bilans energetyczny Istnieje zwiększone ryzyko pobrania zbyt dużej ilości energii przez krowy zasuszone Gęstość (Mcal/kg) Wymagane pobranie SM do pokrycia 15 Mcal/d Energia zawarta w 12.5 kg SM

28 Pobranie SM, % masy ciała Przed wycieleniem Tydzień w odniesieniu do wycielenia Janovick-Guretzky i Drackley, 2006

29 Przed wycieleniem Zbyt duża podaż energii u krów w okresie ostatnich 21 dni przed porodem powoduje zwiększenie ekspresji genów związanych z lipogenezą w tkance tłuszczowej (Ji i in., 2012) Drackley i in. (2014) wykazali, że zbyt duża podaż energii, u krów nie będących w ciąży ani w laktacji, drastycznie zwiększała ilość otrzewnowej, krezkowej i okołonerkowej tkanki tłuszczowej, ale nie przekładało się to na wykrywalne zmiany w BCS-ie zwierząt

30 Przed wycieleniem Graugnard, 2013

31 Wydajność mleczna kg/d Milk yield, kg/d Przed wycieleniem Mcla/kg 1.48 Mcal/kg 1.29 Mcal/kg tydzień wk 1-10 tydzień wk Huang i in., 2014

32 Przed wycieleniem Od wczesnych lat 90 (a przede wszystkim po wprowadzeniu modelu NRC w 2001 r., który zalecał 1.60 Mcal EN L /kg) krowy w okresie okołoporodowym były karmione dawkami wysokoenergetycznymi, w celu: 1) Zminimalizowania mobilizacji tłuszczu, ryzyka ketozy oraz stłuszczonej wątroby 2) Kompensacji spodziewanego obniżenia pobrania suchej masy 3) Przystosowania flory żwacza do dawki bogatej w składniki odżywcze 4) Wspomagania rozwoju brodawek żwaczowych

33 Przed wycieleniem W żywieniu przeżuwaczy zakłada się, że potrzeba przynajmniej 3 tygodni, żeby mikroflora żwacza przystosowała się do zmiany żywienia Z drugiej strony, przeważająca większość mikroorganizmów w żwaczu to bakterie, które potrafią podwoić swoją populację w ciągu 20 minut

34 Firmicutes/Bacteroidetes Przed wycieleniem Fernando i in. (2014) badali niedawno zmiany w populacji mikroorganizmów w żwaczu po zmianie żywienia wolców z dawki opartej na pastwisku na dawkę opartą na ziarnie

35 Przed wycieleniem Zalecenia NRC (2001) oparte są na badaniach Diksen i in. (1985) Badania pokazują, że u krów w okresie okołoporodowym zastąpienie jęczmienia kiszonką nie wpływa na morfologię brodawek żwaczowych (Andersen i in., 1999), ani na późniejszą wydajność mleczną (Ingvartsen i in., 2001).

36 Przed wycieleniem Reynolds i in. (2004) porównali dwie dawki przedporodowe: Kontrola vs. Kontrola plus 1 kg jęczmienia: 37 36,6 Control Control + Barley , ,5 22, ,5 0 8,4 9 6,1 3,1 1,8 Number/cm2 Length, mm Width, mm Surface, mm2 Liczba Wysokość Szerokość Powierzchnia Total surface, mm2/cm2

37 Przed wycieleniem Ok. 1,32 Mcal/kg EN L powinno wystarczyć dla pokrycia zapotrzebowania energetycznego zasuszonej krowy W odniesieniu do wartości białkowej, zaleca się żywienie na poziomie ok. 13% białka ogólnego w dawce pokarmowej, ewentualnie niewiele więcej, jeżeli w grupie znajduje się znacząca liczba jałówek

38 Krowa zasuszona Istnieją również inne powody żywienia dawkami pokarmowymi przed wycieleniem: Minimalizacja częstości występowania hipokalcemii oraz obrzęku wymienia Częstość występowania hipokalcemii po porodzie waha się między 3,5% w USA i Australii, a 6% w Europie (DeGaris i Lean, 2008) Przypadki subkliniczne szacowane są na ok. 50% (Goff, 2008)

39 Krowa zasuszona Istnieją dwie strategie żywieniowe: Zmniejszenie podaży Ca podczas ostatnich 4 tyg. przed porodem (< 0,6% SM) Wykorzystanie soli anionowych: Wywołanie łagodnej kwasicy metabolicznej: ujemna różnica kationowo-anionowa (CAD) (<-5 meq/100 g): DCA (meq/100 g) = (Na/.023+ K/.390)-(Cl/.355+S/.016)

40 Pobranie SM, kg/d Krowa zasuszona Uważa się, że sole anionowe nie są smaczne i mogą obniżać pobranie paszy 28,00 Control Bolus 26,50 25,00 23,50 22, Dni terapii Maynou i in. (w druku)

41 Krowa zasuszona Optymalizacja dawki soli anionowych w oparciu o ph moczu Gdy ph moczu jest niższe niż 6,5, dawka jest odpowiednia (nie należy schodzić poniżej 6,2)

42 Po wycieleniu Skarmianie dawką dla krów fresh Wyższa zawartość NDF (rozcieńczona dawka dla krów w pełnej laktacji) Równowaga pomiędzy zapobieganiem kwasicy żwacza a narażeniem krowy na ketozę

43 Monitorowanie Czy nasz program zasuszania działa prawidłowo?

44 Monitorowanie Wybrane wskaźniki NEFA lub BHBA ph moczu Ca +/- Mg przy wycieleniu Produkcja siary/jakość 1-4 tydzień laktacji (1. dój próbny) p305me milk Liczba komórek somatycznych Zawartość tłuszczu lub tłuszcz : białko w mleku w 1. doju próbnym Pobranie paszy Występowanie chorób Koszt chorób Temperatura rektalna Przeżuwanie Czas odpoczynku Brakowanie i/lub sprzedaż Wydajność mleka w szczycie laktacji

45 Monitorowanie Dobre przy podejmowaniu decyzji Zagęszczenie w kojcach Pobranie suchej masy Poziom energetyczny dawek Poziom białka w dawce Poziom dobrostanu Dynamika stada Długość okresu zasuszenia Dobre w ocenie przeszłości Występowanie chorób po wycieleniu Zaleganie poporodowe Zatrzymanie łożyska (RP) Ketoza Mastitis Brakowanie po wycieleniu Wydajność w szczycie laktacji Koszty leczenia

46 PODSUMOWANIE Nie opóźniaj zasuszania W zasuszaniu zapewnij odpowiednią podaż energii (zwłaszcza u 2-latek) Zasuszaj gwałtownie i nie zmieniaj dawki przed zasuszaniem Zapewnij odpowiednią ilość skrobi, aby zminimalizować mobilizację tłuszczu Zapewnij substraty dla układu odpornościowego

47 PODSUMOWANIE Nie zmieniaj częstotliwości doju przed zasuszaniem Po zasuszeniu stosuj niskoenergetyczne dawki, ale o zawartości 15% skrobi i ok % białka ogólnego Utrzymuj tę samą dawkę przez cały okres zasuszenia Monitoruj swój system i używaj odpowiednich wskaźników

48 Dziękuję

49 Wykład sponsorowany przez: