Spis treści. Wstęp... V Wykaz skrótów... XXXI

Transkrypt

1 Wstęp... V Wykaz skrótów... XXXI Rozdział I. Wiadomości wstępne i wprowadzenie do nauki postępowania cywilnego Wprowadzenie historyczne. Pojęcie i funkcja postępowania cywilnego... 2 I. Rys historyczny... 2 II. Pojęcie postępowania cywilnego Główne przeobrażenia prawa procesowego cywilnego w Polsce po 2000 r Źródła prawa procesowego cywilnego... 9 I. Akty prawne... 9 II. Judykatura Prawo procesowe cywilne a prawo materialne cywilne Stosunek sądowego postępowania cywilnego do postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego I. Sądowe postępowanie cywilne a postępowanie administracyjne 17 II. Sądowe postępowanie cywilne a postępowanie sądowoadministracyjne Stosunek postępowania cywilnego do postępowania karnego Postępowanie cywilne a orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego Postępowanie cywilne a orzeczenia wstępne Trybunału Sprawiedliwości (TS) Pojęcie i kryteria wyodrębnienia sprawy cywilnej (materialne i formalne) Droga sądowa I. Pojęcie drogi sądowej II. Niedopuszczalność drogi sądowej III. Rodzaje niedopuszczalności drogi sądowej Przedmiot ochrony w postępowaniu cywilnym (przedmiot procesu cywilnego) I. Teorie dotyczące przedmiotu ochrony Koncepcja roszczeń materialnych Koncepcja roszczeń procesowych... 33

2 VIII Spis treści 3. Koncepcja sytuacji prawnej jako przedmiotu procesu cywilnego II. Żądanie zawarte w powództwie a przedmiot ochrony prawnej Uwagi ogólne Żądanie o spełnienie świadczenia Żądanie ustalenia prawa lub stosunku prawnego Żądanie ukształtowania prawa lub stosunku prawnego Rozdział II. Przesłanki wymiaru sprawiedliwości Przesłanki procesowe I. Pojęcie przesłanek procesowych II. Rodzaje przesłanek procesowych Przesłanki dotyczące sądu Przesłanki dotyczące stron Przesłanki dotyczące przedmiotu sprawy Przesłanki procesowe bezwzględne i względne Przesłanki pozytywne i negatywne III. Sanowanie przesłanek procesowych Sanowanie przesłanek dotyczących sądu Sanowanie przesłanek dotyczących stron Sanowanie przesłanek dotyczących przedmiotu sprawy IV. Skutki braku przesłanek procesowych Skutki braku przesłanek procesowych bezwzględnych Skutki braku przesłanek procesowych względnych Przesłanki materialnoprawne Rozdział III. Rodzaje sądowego postępowania cywilnego Rozpoznawanie spraw cywilnych Rodzaje postępowań I. Tryby postępowania rozpoznawczego Proces Postępowanie nieprocesowe Rozdział IV. Zasady procesowe w postępowaniu cywilnym Pojęcie zasad procesowych i ich rodzaje w systemie prawa procesowego Zasady procesowe a konstytucyjne zasady wymiaru sprawiedliwości 62 I. Zasada sądowego wymiaru sprawiedliwości II. Zasada prawa do sądu III. Zasada niezawisłości sędziowskiej IV. Zasada jednolitości sądów V. Zasada udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości VI. Zasada nadzoru judykacyjnego Sądu Najwyższego VII. Zasada jawności VIII. Zasada instancyjności... 69

3 IX 18. Ogólna charakterystyka poszczególnych zasad procesowych I. Zasada równości (równouprawnienia) stron i uczestników postępowania II. Zasada dyspozycyjności III. Zasada kontradyktoryjności IV. Zasada swobodnej oceny dowodów V. Zasada formalizmu procesowego VI. Zasada koncentracji (skupienia) materiału procesowego VII. Zasada kierownictwa sędziowskiego VIII. Zasada bezpośredniości IX. Zasada ustności Rozdział V. Organ procesowy Sąd I. Organizacja sądów w sprawach cywilnych II. Skład sądu Skład sądu I instancji Skład sądu II instancji Skład Sądu Najwyższego Referendarze sądowi Właściwość sądu I. Uwagi ogólne II. Właściwość rzeczowa Zasada ogólna Sąd okręgowy jako sąd I instancji III. Właściwość miejscowa Właściwość ogólna Właściwość przemienna Właściwość wyłączna IV. Właściwość funkcjonalna Funkcje sądu rejonowego Funkcje sądu okręgowego Funkcje sądu apelacyjnego Funkcje Sądu Najwyższego V. Właściwość umowna Wartość przedmiotu sporu I. Uwagi ogólne II. Sposób obliczania wartości przedmiotu sporu III. Kontrola wartości przedmiotu sporu Wyłączenie sędziego I. Uwagi ogólne II. Iudex inhabilis III. Iudex suspectus Podstawy wniosku Podmioty uprawnione Rozstrzygnięcie wniosku IV. Wyłączenie innych podmiotów

4 X Spis treści Rozdział VI. Uczestnicy postępowania Pojęcie strony procesowej Zdolność sądowa Zdolność procesowa Zdolność postulacyjna Legitymacja procesowa I. Pojęcie legitymacji procesowej II. Rodzaje legitymacji procesowej Legitymacja bezpośrednia i pośrednia Legitymacja zwykła i nadzwyczajna Legitymacja czynna i bierna Legitymacja indywidualna i grupowa Legitymacja publiczna i prywatna III. Źródła legitymacji procesowej IV. Skutki braku legitymacji procesowej V. Sposoby konwalidacji braku legitymacji procesowej Współuczestnictwo procesowe I. Pojęcie i rodzaje współuczestnictwa w sporze II. Charakterystyka poszczególnych rodzajów współuczestnictwa Współuczestnictwo czynne i bierne Współuczestnictwo formalne Współuczestnictwo materialne Współuczestnictwo jednolite Współuczestnictwo konieczne Współuczestnictwo nienazwane III. Działania współuczestników w procesie Udział podmiotów na prawach strony w postępowaniu cywilnym I. Udział prokuratora w postępowaniu cywilnym Wszczęcie postępowania przez prokuratora Udział prokuratora w toczącym się już postępowaniu II. Udział organizacji pozarządowych w postępowaniu cywilnym III. Udział inspektorów pracy w postępowaniu cywilnym IV. Udział powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów w postępowaniu cywilnym V. Udział Rzecznika Praw Obywatelskich, Rzecznika Praw Dziecka i Rzecznika Praw Pacjenta w postępowaniu cywilnym Interwencja główna Interwencja uboczna Przypozwanie Reprezentacja stron i uczestników I. Pojęcie reprezentacji II. Przedstawicielstwo ustawowe III. Pełnomocnictwo procesowe IV. Działanie za stronę niebędącą osobą fizyczną jej organu

5 XI V. Zastępca pośredni Teoria urzędowa Teoria zastępstwa VI. Zastępstwo sądowe Skarbu Państwa Następstwo procesowe I. Rodzaje przekształceń podmiotowych II. Sukcesja ogólna III. Sukcesja szczególna Nabywca przedmiotu lub prawa objętego sporem Interwenient uboczny Zstępni małżonka Kurator Rozdział VII. Przedmiot postępowania cywilnego Pojęcie powództwa Rodzaje powództw I. Powództwo o świadczenie Żądanie alternatywne Facultas alternativa Żądanie ewentualne II. Powództwo o ustalenie III. Powództwo o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego Kumulacja i rozdrobnienie roszczeń I. Kumulacja roszczeń II. Rozdrobnienie roszczeń Zmiana powództwa Cofnięcie pozwu Rozdział VIII. Dowodzenie faktów i inne sposoby dokonywania ustaleń faktycznych w postępowaniu cywilnym Wstępna kwalifikacja stanu faktycznego sprawy Przedmiot dowodu I. Fakty jako przedmiot dowodu II. Normy prawne jako przedmiot dowodu Ciężar dowodu I. Pojęcie ciężaru dowodu II. Ciężar dowodu w znaczeniu formalnym III. Ciężar dowodu w znaczeniu materialnym Termin przedstawiania twierdzeń i dowodów przez strony Pozadowodowe sposoby dokonywania ustaleń faktycznych I. Fakty notoryjne II. Fakty znane sądowi urzędowo III. Fakty przyznane IV. Domniemania prawne V. Domniemania faktyczne VI. Dowód prima facie

6 XII Spis treści 46. Postępowanie dowodowe I. Ogólne reguły postępowania dowodowego II. Postanowienie dowodowe III. Zabezpieczenie dowodu Środki dowodowe I. Klasyfikacja środków dowodowych II. Zasada równorzędności środków dowodowych III. Dowód z dokumentu Pojęcie dokumentu Dokumenty urzędowe i prywatne Moc dowodowa dokumentów Zakazy dowodowe Przedstawianie dokumentów IV. Dowód z zeznań świadków Pojęcie dowodu z zeznań świadka Niemożność bycia świadkiem Prawo odmowy zeznań Prawo odmowy odpowiedzi na pytania Przeprowadzenie dowodu ze świadka Środki przymusu V. Dowód z biegłego Pojęcie dowodu z biegłego Przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego Opinia instytutu naukowego lub naukowo-badawczego VI. Dowód z oględzin VII. Dowód ze stron Charakter dowodu ze stron Podmioty przesłuchiwane w charakterze strony Przeprowadzenie dowodu ze stron VIII. Inne środki dowodowe Dowód z grupowego badania krwi Dowód ze środków wizualnych i audialnych Uprawdopodobnienie Rozdział IX. Koszty w postępowaniu cywilnym Pojęcie kosztów postępowania cywilnego I. Definicja kosztów procesu II. Zasady orzekania o kosztach procesu Zasada odpowiedzialności za wynik procesu Zasada kosztów celowych Zasada zawinienia Zasada słuszności Zasada kompensaty Źródła prawa regulujące koszty postępowania Koszty sądowe I. Definicja kosztów sądowych

7 XIII II. Rodzaje opłat sądowych Opłata stała Opłata stosunkowa Opłata podstawowa Opłata tymczasowa III. Rodzaje wydatków IV. Podmioty obowiązane do uiszczenia kosztów sądowych V. Sposoby uiszczania opłat sądowych Konsekwencje związane z zaniechaniem uiszczenia należnej opłaty sądowej I. Brak opłaty sądowej Brak opłaty w przypadku pisma procesowego wniesionego przez stronę niereprezentowaną przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego Brak opłaty sądowej od pisma procesowego wniesionego przez stronę reprezentowaną przez adwokata, radcę prawnego lub rzecznika patentowego II. Brak zaliczki na wydatki Zasady ponoszenia przez strony wydatków Skutki nieuiszczenia zaliczki na wydatki III. Tryb związany z orzekaniem o kosztach w procesie Orzekanie o kosztach Termin na zgłoszenie wniosku o przyznanie kosztów Zwolnienie od kosztów sądowych I. Zwolnienie od kosztów z mocy ustawy Całkowite zwolnienie od kosztów sądowych Częściowe zwolnienie od kosztów sądowych Częściowe zwolnienie o charakterze podmiotowym Częściowe zwolnienie o charakterze przedmiotowym II. Zwolnienie od kosztów sądowych na wniosek Podmioty uprawnione do wystąpienia z wnioskiem o zwolnienie od kosztów sądowych Termin, w jakim należy wystąpić z wnioskiem o zwolnienie od kosztów Wymogi formalne wniosku o zwolnienie od kosztów Rozpoznanie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych Cofnięcie zwolnienia od kosztów sądowych Szczególne przepisy dotyczące kosztów postępowania I. Koszty postępowania nieprocesowego II. Koszty postępowania zabezpieczającego Zasady orzekania o kosztach w postępowaniu zabezpieczającym Koszty należne obowiązanemu III. Koszty w postępowaniu egzekucyjnym Zasady orzekania o kosztach w postępowaniu egzekucyjnym 276

8 XIV Spis treści 2. Forma rozstrzygnięcia o kosztach postępowania egzekucyjnego IV. Zagadnienie kosztów w postępowaniu grupowym Rozdział X. Doręczenia i terminy Doręczenia I. Zasady dokonywania doręczeń II. Rodzaje doręczeń Terminy I. Rodzaje terminów II. Skutki uchybienia terminu III. Przywrócenie terminu Warunki przywrócenia terminu Decyzja sądu Rozdział XI. Czynności procesowe Pojęcie czynności procesowej I. Uwagi wstępne II. Wymagania czynności procesowych Wymagania wewnętrzne czynności procesowych Treść czynności procesowej Forma czynności procesowej Wymagania podmiotowe Wymagania zewnętrzne czynności procesowych Ogólne zewnętrzne warunki czynności procesowych Szczególne zewnętrzne warunki czynności procesowych Wadliwości czynności procesowych I. Uwagi wstępne II. Czynności procesowe nieistniejące III. Czynności procesowe nieważne IV. Czynności procesowe bezskuteczne Względna bezskuteczność czynności procesowych Bezwzględna bezskuteczność czynności procesowych Rozdział XII. Postępowanie przed sądem I instancji Postępowanie pojednawcze. Ugoda I. Postępowanie pojednawcze II. Ugoda Wszczęcie postępowania I. Formy wszczęcia postępowania Wymogi pozwu Sposoby sporządzania i wnoszenia pozwu Ustne zgłoszenie powództwa II. Skutki prawne wytoczenia powództwa Uwagi ogólne Materialnoprawne skutki wytoczenia powództwa

9 XV 3. Procesowe skutki wytoczenia powództwa III. Dekretacja pozwu IV. Skutki doręczenia pozwu Rozprawa I. Posiedzenia sądowe Rodzaje posiedzeń Organizacja posiedzenia II. Przygotowanie rozprawy III. Etapy rozprawy Obrona pozwanego I. Niepodjęcie obrony II. Formy obrony pozwanego Zaprzeczenia Zarzuty Powództwo wzajemne III. Uznanie powództwa Zawieszenie postępowania I. Podstawy zawieszenia postępowania Uwagi ogólne Obligatoryjne zawieszenie postępowania Fakultatywne zawieszenie postępowania Zawieszenie postępowania na wniosek II. Podjęcie zawieszonego postępowania Zasady orzekania w postępowaniu cywilnym I. Wiadomości ogólne II. Związanie sądu granicami dochodzonej ochrony prawnej Zakaz orzekania ponad żądanie Odstępstwa od zasady III. Zastrzeżenie na rzecz pozwanego prawa do powołania się w toku egzekucji na ograniczenie odpowiedzialności IV. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty i wyznaczenie terminu wykonania eksmisji V. Zasądzenie odpowiedniej sumy według oceny sądu Merytoryczne zakończenie postępowania cywilnego. Rodzaje wyroków I. Zagadnienia ogólne II. Wyrok Istota wyroku Podstawa faktyczna i prawna wyroku Rodzaje wyroków Wyroki ze względu na zakres rozstrzygnięcia Wyroki ze względu na zachowanie się pozwanego III. Wydanie wyroku IV. Budowa wyroku V. Skutki prawne orzeczeń Prawomocność

10 XVI Spis treści 1.1. Formalna Materialna Wykonalność Z mocy ustawy Z mocy orzeczenia sądowego Skuteczność VI. Rektyfikacja orzeczeń Pojęcie Sprostowanie Uzupełnienie Wykładnia Formalne zakończenie postępowania cywilnego I. Sposoby zakończenia procesu II. Odrzucenie pozwu III. Umorzenie postępowania Rozdział XIII. Postępowania odrębne Zagadnienia ogólne I. Definicja sprawy gospodarczej II. Rodzaje postępowań odrębnych Postępowanie w sprawach małżeńskich I. Zakres przedmiotowy II. Właściwość sądu III. Przepisy wspólne IV. Postępowanie w sprawach o rozwód oraz o separację Mediacja Legitymacja procesowa Zawieszenie postępowania Postępowanie dowodowe Umorzenie postępowania V. Inne sprawy Unieważnienie małżeństwa Ustalenie istnienia albo nieistnienia małżeństwa Ustanowienie rozdzielności majątkowej między małżonkami Postępowanie w sprawach ze stosunków między rodzicami a dziećmi I. Zakres przedmiotowy II. Właściwość sądu III. Legitymacja procesowa IV. Tok postępowania Zwolnienie od kosztów sądowych Niestawiennictwo stron Udział prokuratora Reprezentowanie strony Postępowanie dowodowe Zawieszenie i umorzenie postępowania

11 XVII 7. Orzeczenia Postępowanie z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych I. Zagadnienia wspólne Właściwość sądu Właściwość sądu w sprawach z zakresu prawa pracy Właściwość sądu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych Podmioty uprawnione do wszczęcia postępowania Przebieg postępowania Wszczęcie postępowania Odrzucenie pozwu Badanie wstępne Czynności wyjaśniające Czynności dyspozytywne stron Termin wyznaczenia rozprawy Doręczenia Dyscyplinowanie stron Odrębności postępowania dowodowego II. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy Zakres przedmiotowy Zakres podmiotowy Właściwość miejscowa sądu Orzeczenia Zakres związania sądu zgłoszonym roszczeniem Rygor natychmiastowej wykonalności Dopuszczalność weryfikacji orzeczenia w drodze skargi kasacyjnej III. Postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych Zakres przedmiotowy Zakres podmiotowy Właściwość sądu Właściwość miejscowa sądu Właściwość rzeczowa Przebieg postępowania Wniesienie odwołania Czynności organu rentowego Orzeczenia sądu Odrzucenie odwołania Umorzenie postępowania Oddalenie odwołania Uwzględnienie odwołania Rozstrzygnięcia sądu II instancji Dopuszczalność weryfikacji orzeczenia w drodze skargi kasacyjnej Postępowanie w sprawach o naruszenie posiadania I. Zakres przedmiotowy

12 XVIII Spis treści II. Właściwość sądu III. Legitymacja procesowa Postępowanie nakazowe I. Charakter prawny postępowania nakazowego II. Podstawy do wydania nakazu zapłaty III. Charakter prawny nakazu zapłaty IV. Tryb zaskarżania nakazu zapłaty V. Przebieg postępowania po wniesieniu zarzutów VI. Rodzaje rozstrzygnięć wydawanych w postępowaniu nakazowym Postępowanie upominawcze I. Właściwość sądu w postępowaniu upominawczym II. Podstawy do wydania nakazu zapłaty III. Charakter prawny nakazu zapłaty IV. Forma i tryb zaskarżania nakazu zapłaty V. Przebieg postępowania po wniesieniu sprzeciwu VI. Rodzaje rozstrzygnięć wydawanych w postępowaniu upominawczym Postępowanie uproszczone I. Rodzaj spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym 405 II. Odmienności postępowania uproszczonego Postępowanie przed sądem I instancji Postępowanie przed sądem II instancji Zarzuty apelacyjne Rodzaje rozstrzygnięć sądu II instancji III. Relacje postępowania uproszczonego do innych postępowań odrębnych Europejskie postępowania w sprawach transgranicznych I. Rodzaj spraw rozpoznawanych w europejskich postępowaniach w sprawach transgranicznych II. Europejskie postępowanie nakazowe Podstawy zastosowania przez sąd przepisów o europejskim postępowaniu nakazowym Warunki uprawniające do zastosowania rozporządzenia Nr 1896/ Wymogi formalne pozwu w europejskim postępowaniu nakazowym Wymogi pozwu Forma wniesienia pozwu Badanie i uzupełnianie wymogów formalnych pozwu Organy właściwe do wydania europejskiego nakazu zapłaty Rozpoznawanie spraw w europejskim postępowaniu nakazowym Przekazanie sprawy do rozpoznania w innym postępowaniu Wniesienie sprzeciwu od europejskiego nakazu zapłaty

13 XIX 6. Uchylenie europejskiego nakazu zapłaty III. Europejskie postępowanie w sprawie drobnych roszczeń Podstawy do zastosowania europejskiego postępowania w sprawie drobnych roszczeń Właściwość sądów w sprawach drobnych roszczeń Sposób rozpoznawania spraw Zwrot pozwu w europejskim postępowaniu w sprawach drobnych roszczeń Przeprowadzanie środków dowodowych Rodzaje rozstrzygnięć Środki zaskarżenia Apelacja od wyroku wydawanego w europejskim postępowaniu w sprawach drobnych roszczeń Elektroniczne postępowanie upominawcze I. Charakter elektronicznego postępowania upominawczego II. Pozew i inne pisma w elektronicznym postępowaniu upominawczym Rozdział XIV. Postępowanie grupowe Charakter i miejsce postępowania grupowego w systemie postępowania cywilnego Zakres podmiotowy postępowania grupowego Zakres przedmiotowy postępowania grupowego Przebieg postępowania grupowego w ujęciu dynamicznym Rozdział XV. Postępowanie nieprocesowe Zagadnienia ogólne Wszczęcie postępowania I. Wniosek o wszczęcie postępowania II. Wszczęcie postępowania z urzędu Uczestnicy postępowania I. Pojęcie uczestnika postępowania II. Zdolność sądowa i procesowa uczestnika Właściwość i skład sądu I. Właściwość miejscowa i rzeczowa II. Skład sądu Przebieg postępowania I. Rozprawa II. Wysłuchanie III. Postępowanie dowodowe IV. Zawieszenie i umorzenie postępowania Orzeczenia I. Rodzaje orzeczeń II. Skutki orzeczeń Prawomocność Wykonalność

14 XX Spis treści 3. Skuteczność III. Zaskarżanie orzeczeń Apelacja Zażalenie Skarga kasacyjna Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Wznowienie postępowania Skarga na orzeczenie referendarza sądowego Postępowanie w poszczególnych rodzajach spraw I. Uwagi wstępne Ustawy szczególne Przepisy Kodeksu postępowania cywilnego II. Postępowanie w sprawach z zakresu prawa osobowego Sprawy o uznanie za zmarłego Sprawy o stwierdzenie zgonu Uchylenie postanowienia uznającego za zmarłego albo stwierdzającego zgon Sprawy o ubezwłasnowolnienie III. Postępowanie z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli Sprawy małżeńskie Sprawy z zakresu stosunków między rodzicami a dziećmi Sprawy o przysposobienie Sprawy z zakresu opieki Sprawy z zakresu kurateli Sprawy o odebranie osoby podlegającej władzy rodzicielskiej lub pozostającej pod opieką Sprawy dotyczące wykonywania kontaktów z dzieckiem IV. Postępowanie z zakresu prawa rzeczowego Stwierdzenie zasiedzenia Przepadek rzeczy Zarząd związany ze współwłasnością i użytkowaniem Zniesienie współwłasności Ustanowienie drogi koniecznej i służebności przesyłu Postępowanie wieczystoksięgowe V. Sprawy z zakresu prawa spadkowego Jurysdykcja i właściwość sądu Zabezpieczenie spadku Spis inwentarza Przyjęcie albo odrzucenie spadku Ogłoszenie testamentu Wyjawianie przedmiotów spadkowych Przesłuchanie świadków testamentu ustnego Wykonawca testamentu Zarząd spadku nieobjętego

15 XXI 10. Stwierdzenie nabycia spadku i przedmiotu zapisu windykacyjnego Dział spadku VI. Sprawy z zakresu przepisów o przedsiębiorstwach państwowych i samorządzie załogi VII. Sprawy depozytowe VIII. Postępowanie rejestrowe Rozdział XVI. Środki weryfikacyjne w postępowaniu cywilnym Zaskarżanie orzeczeń sądowych I. Pojęcie środków zaskarżenia II. Klasyfikacja środków zaskarżenia Apelacja I. Ogólna charakterystyka apelacji II. Systemy apelacji III. Dopuszczalność apelacji IV. Wymogi apelacji Oznaczenie zakresu zaskarżenia Przedstawienie zarzutów i ich uzasadnienie Wniosek o zmianę lub uchylenie zaskarżonego orzeczenia V. Granice apelacji VI. Nieważność postępowania VII. Postępowanie wywołane wniesieniem apelacji VIII. Rodzaje orzeczeń wydawanych przez sąd II instancji Zażalenie I. Ogólna charakterystyka zażalenia II. Dopuszczalność zażalenia III. Wymogi zażalenia IV. Postępowanie wywołane wniesieniem zażalenia V. Postępowanie wywołane wniesieniem zażalenia do Sądu Najwyższego VI. Postępowanie wywołane wniesieniem zażalenia do innego składu sądu II instancji Skarga kasacyjna I. Dopuszczalność skargi kasacyjnej II. Legitymacja do wniesienia skargi kasacyjnej III. Wymogi skargi kasacyjnej Oznaczenie zakresu zaskarżenia Przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie Wniosek o zmianę lub uchylenie zaskarżonego orzeczenia Wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania IV. Postępowanie wywołane wniesieniem skargi kasacyjnej V. Rodzaje orzeczeń wydawanych przez Sąd Najwyższy po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia

16 XXII Spis treści I. Dopuszczalność skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia II. Legitymacja do wniesienia skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia III. Wymogi skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia IV. Postępowanie wywołane wniesieniem skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia V. Orzeczenia wydawane po rozpoznaniu skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia Skarga na orzeczenie referendarza sądowego Skarga o wznowienie postępowania I. Dopuszczalność skargi o wznowienie postępowania II. Podstawy skargi o wznowienie postępowania III. Wymogi skargi o wznowienie postępowania IV. Przebieg postępowania wywołanego skargą o wznowienie postępowania V. Rodzaje orzeczeń wydawanych we wznowionym postępowaniu Skarga na przewlekłość postępowania Rozdział XVII. Alternatywne formy rozwiązywania sporów Pojęcie alternatywnych form rozwiązywania sporów Mediacja w Kodeksie postępowania cywilnego Sądownictwo polubowne (arbitraż) I. Istota sądownictwa polubownego II. Zapis na sąd polubowny Charakter zapisu na sąd polubowny Zapis na sąd polubowny a umowa główna Zdatność arbitrażowa sporu Forma zapisu na sąd polubowny Obligatoryjna i fakultatywna treść zapisu Skutki procesowe istnienia zapisu na sąd polubowny Nieważność, nieistnienie, bezskuteczność, wygaśnięcie (utrata mocy) zapisu na sąd polubowny III. Arbitrzy sądu polubownego Wybór arbitra Receptum arbitrii Wyłączenie, ustąpienie i odwołanie arbitra IV. Postępowanie przed sądem polubownym V. Zabezpieczenie roszczeń dochodzonych przed sądem polubownym VI. Skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego VII. Uznanie i stwierdzenie wykonalności wyroku sądu polubownego i ugody przed nim zawartej VIII. Uznanie i stwierdzenie wykonalności zagranicznych orzeczeń arbitrażowych w świetle postanowień konwencji nowojorskiej.. 587

17 XXIII Rozdział XVIII. Postępowanie zabezpieczające Charakter prawny i funkcja postępowania zabezpieczającego I. Charakter prawny postępowania zabezpieczającego II. Funkcja postępowania zabezpieczającego III. Pojęcie zabezpieczenia Zakres podmiotowy i przedmiotowy postępowania zabezpieczającego I. Podmioty uczestniczące w postępowaniu zabezpieczającym II. Przedmiot zabezpieczenia III. Okoliczności warunkujące udzielenie zabezpieczenia Warunki formalne Warunki dopuszczalności Warunki zasadności zabezpieczenia Przebieg postępowania zabezpieczającego I. Wszczęcie postępowania Właściwość sądu w postępowaniu zabezpieczającym Skład sądu w postępowaniu zabezpieczającym Tryb i etapy rozpoznania spraw w postępowaniu zabezpieczającym Termin rozpoznania wniosku o udzielenie zabezpieczenia Doręczenia w postępowaniu zabezpieczającym II. Zasady postępowania Zasada poszanowania interesów Zasada sprawności postępowania Zasada poszanowania minimum egzystencji III. Zakończenie postępowania Rodzaje zabezpieczeń I. Podział zabezpieczeń ze względu na cel zabezpieczenia Zabezpieczenie nowacyjne Zabezpieczenie konserwacyjne II. Podział zabezpieczeń ze względu na przedmiot zabezpieczenia Zabezpieczenie poprzez zajęcie ruchomości Zabezpieczenie poprzez zajęcie rachunku bankowego Zabezpieczenie polegające na ustanowieniu zarządu nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym Zabezpieczenie na majątku małżonka obowiązanego Koszty postępowania zabezpieczającego Środki prawne w postępowaniu zabezpieczającym I. Zażalenie II. Wniosek o uchylenie lub zmianę Rozdział XIX. Postępowanie klauzulowe Charakter prawny i funkcja postępowania klauzulowego I. Charakter prawny postępowania klauzulowego II. Charakter prawny klauzuli wykonalności

18 XXIV Spis treści III. Funkcja postępowania klauzulowego Tytuł egzekucyjny I. Pojęcie tytułu egzekucyjnego II. Rodzaje tytułów egzekucyjnych Sądowe tytuły egzekucyjne Orzeczenia wydawane przez sąd Ugody zawarte przed sądem Orzeczenia wydawane przez referendarza sądowego Inne tytuły egzekucyjne III. Unijne tytuły egzekucyjne jako szczególna postać tytułów egzekucyjnych regulowanych przepisami prawa unijnego Wszczęcie postępowania klauzulowego I. Wszczęcie postępowania klauzulowego na wniosek II. Wszczęcie postępowania klauzulowego z urzędu Tryb postępowania w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności I. Właściwość II. Termin rozpoznania wniosku o nadanie klauzuli wykonalności III. Rodzaje rozstrzygnięć IV. Wydanie dalszego tytułu wykonawczego V. Wydanie tytułu wykonawczego w miejsce utraconego Tryb weryfikacji rozstrzygnięć wydawanych w postępowaniu klauzulowym Nadawanie klauzuli wykonalności zagranicznym tytułom egzekucyjnym I. Regulacje przewidziane w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego II. Uregulowania dotyczące stwierdzenia wykonalności orzeczeń w państwach członkowskich Unii Europejskiej Regulacje zawarte w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 44/ Wymogi wniosku Warunki skutkujące odmową uznania lub stwierdzenia wykonalności Środki zaskarżenia Regulacje przewidziane w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 805/ Rozdział XX. Postępowanie egzekucyjne Zagadnienia wstępne I. Charakter prawny postępowania egzekucyjnego Pojęcie postępowania egzekucyjnego Rodzaje egzekucji Etapy postępowania egzekucyjnego Zasady prowadzenia postępowania egzekucyjnego Podmioty postępowania egzekucyjnego I. Organy egzekucyjne Sąd jako organ egzekucyjny

19 XXV 2. Komornik sądowy jako organ egzekucyjny Status prawny komornika Zakres czynności wykonywanych przez komornika Nadzór nad działalnością komornika Odpowiedzialność komornika Ustalenie właściwości komorniczej Uczestnicy postępowania egzekucyjnego Warunki decydujące o dopuszczalności postępowania egzekucyjnego I. Wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego II. Tytuł wykonawczy Przebieg postępowania egzekucyjnego I. Czynności egzekucyjne II. Zbieg egzekucji Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej Zbieg egzekucji sądowych III. Zawieszenie postępowania egzekucyjnego Przyczyny zawieszenia postępowania Zawieszenie postępowania egzekucyjnego na wniosek Zawieszenie postępowania egzekucyjnego z mocy prawa Zawieszenie postępowania z urzędu Skutki zawieszenia postępowania Forma zawieszenia postępowania IV. Umorzenie postępowania egzekucyjnego Przyczyny umorzenia postępowania Umorzenie postępowania egzekucyjnego z mocy prawa Umorzenie postępowania egzekucyjnego z urzędu Umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek Skutki umorzenia postępowania egzekucyjnego V. Ograniczenia w prowadzeniu egzekucji Powództwa przeciwegzekucyjne I. Powództwo opozycyjne II. Powództwo ekscydencyjne Środki zaskarżenia w postępowaniu egzekucyjnym I. Skarga na czynności komornika Organ właściwy do rozpoznania skargi Podmioty uprawnione do wniesienia skargi Termin do wniesienia skargi Wymogi formalne skargi Tryb rozpoznania skargi II. Zarzuty przeciwko planowi podziału sumy uzyskanej z egzekucji Podział sumy uzyskanej z egzekucji I. Plan podziału II. Kolejność zaspokojenia wierzycieli

20 XXVI Spis treści III. Wykonanie planu podziału Tryby służące wyjawieniu majątku przez dłużnika I. Wykaz majątku II. Postępowanie związane ze złożeniem wykazu majątku Egzekucja świadczeń pieniężnych I. Egzekucja z ruchomości Właściwość organu w przypadku egzekucji z ruchomości Etapy postępowania w przypadku egzekucji z ruchomości Sposoby zabezpieczenia ruchomości zajętych przez komornika Rodzaje sprzedaży ruchomości w postępowaniu egzekucyjnym Sprzedaż ruchomości z wolnej ręki Sprzedaż ruchomości szczególnego rodzaju Sprzedaż ruchomości w drodze licytacji publicznej Skutki nabycia ruchomości Umorzenie postępowania egzekucyjnego z ruchomości II. Egzekucja z wynagrodzenia za pracę III. Egzekucja z rachunków bankowych IV. Egzekucja z innych wierzytelności Właściwość organu egzekucyjnego Tryb związany z zajęciem wierzytelności Przebieg egzekucji z wierzytelności związanych z posiadaniem dokumentu V. Egzekucja z innych praw majątkowych Egzekucja z papierów wartościowych VI. Egzekucja z nieruchomości Przedmiot egzekucji Podmioty uczestniczące w postępowaniu Organy egzekucyjne Uczestnicy postępowania Etapy egzekucji z nieruchomości Zajęcie nieruchomości Skutki zajęcia nieruchomości Zarząd zajętą nieruchomością Pozycja prawna zarządcy nieruchomości Opis i oszacowanie nieruchomości Warunki licytacyjne dotyczące egzekucji z nieruchomości Licytacja nieruchomości Przejęcie nieruchomości Przejęcie nieruchomości rolnej Przejęcie prawa do lokalu mieszkalnego i innych praw Przejęcie pozostałych rodzajów nieruchomości Udzielenie przybicia Przysądzenie własności nieruchomości Podział sumy uzyskanej przez egzekucję

21 XXVII VII. Egzekucja z ułamkowej części nieruchomości VIII. Egzekucja z użytkowania wieczystego IX. Uproszczona egzekucja z nieruchomości X. Egzekucja ze statków morskich Egzekucja świadczeń niepieniężnych I. Wydanie ruchomości II. Opróżnienie pomieszczenia III. Wykonanie czynności IV. Wykonanie egzekucji zobowiązującej dłużnika do zaniechania czynności lub nieprzeszkadzania czynnościom wierzyciela V. Egzekucja świadczeń pieniężnych przeciwko Skarbowi Państwa VI. Egzekucja świadczeń alimentacyjnych Wykonalność zagranicznych tytułów egzekucyjnych w Polsce I. Regulacje przewidziane w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego II. Uregulowania dotyczące wykonalności orzeczeń w państwach członkowskich Unii Europejskiej Regulacje zawarte w rozporządzeniu Rady (WE) Nr 44/ Regulacje przewidziane w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 805/ Treść zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego Środki weryfikacji zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego Wykonalność orzeczeń, którym nadano zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego Wykonalność ugód, którym nadano zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego Wykonalność dokumentów urzędowych, którym nadano zaświadczenie Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego Nadawanie zaświadczenia europejskiego tytułu egzekucyjnego według przepisów Kodeksu postępowania cywilnego Rozdział XXI. Międzynarodowe postępowanie cywilne i unijne prawo procesowe Zagadnienia ogólne. Wprowadzenie Jurysdykcja krajowa I. Pojęcie jurysdykcji II. Rodzaje jurysdykcji krajowej III. Umowy procesowe Immunitet sądowy i egzekucyjny I. Pojęcie immunitetu II. Immunitet sądowy III. Immunitet egzekucyjny

22 XXVIII Spis treści 125. Uznawanie i wykonywanie zagranicznych orzeczeń I. Pojęcie, przesłanki i przedmiot uznania II. Istota i warunki stwierdzenia wykonalności Inne wybrane zagadnienia związane z prawem międzynarodowego postępowania cywilnego I. Zabezpieczenie kosztów procesu (kaucja aktoryczna) II. Pomoc prawna III. Zabezpieczenie dowodów IV. Zagraniczne dokumenty urzędowe V. Stosowanie obcego prawa Unijne prawo procesowe I. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 44/2001 o jurysdykcji oraz uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń w sprawach cywilnych i handlowych Zakres przedmiotowy Ustalanie jurysdykcji Jurysdykcja ogólna Jurysdykcja szczególna Jurysdykcja wyłączna Jurysdykcja umowna Uznawanie i wykonywanie orzeczeń II. Rozporządzenie Nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych ( doręczanie dokumentów ) oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) Nr 1348/2000 w sprawie doręczania w państwach członkowskich sądowych i pozasądowych dokumentów w sprawach cywilnych i handlowych III. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 1206/2001 w sprawie współpracy między sądami państw członkowskich przy przeprowadzaniu dowodów w sprawach cywilnych lub handlowych IV. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 2201/2003 w sprawie jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej Zakres przedmiotowy Właściwość Zawisłość sporu Uznawanie orzeczenia V. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 1346/2000 w sprawie postępowania upadłościowego VI. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 805/2004 w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych

23 XXIX VII. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1896/2006 ustanawiające postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty Cel wprowadzenia Zakres przedmiotowy Postępowanie w sprawie wydania europejskiego nakazu zapłaty Właściwość sądu Wymogi pozwu o wydanie europejskiego nakazu zapłaty Dekretacja pozwu Zmiana pozwu Odrzucenie pozwu Wydanie europejskiego nakazu zapłaty Doręczenie europejskiego nakazu zapłaty Doręczenie za potwierdzeniem odbioru przez pozwanego Doręczenie bez potwierdzenia odbioru przez pozwanego Sprzeciw od europejskiego nakazu zapłaty Tryb związany z wniesieniem sprzeciwu Skutki wniesienia sprzeciwu Wykonalność europejskiego nakazu zapłaty V. Rozporządzenie Rady (WE) Nr 4/2009 w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie zobowiązań alimentacyjnych Indeks rzeczowy