Gdańsk, 17 kwietnia 2018 r.

Transkrypt

1 Legalność pobytu i zatrudnienia cudzoziemców oraz przestrzeganie przepisów przez agencje zatrudnienia - wyniki kontroli prowadzonych przez inspekcję pracy na terenie kraju Do you work in Poland? Do it legally! Работаешь в Польше? Работай легально Працуеш у Польшчы? Працуй легальна! Працюєш у Польщі? Працюй легально! Bạn làm việc ở Ba Lan? Hãy làm việc hợp pháp! 你在波兰工作吗? 合法地打工! Gdańsk, 17 kwietnia 2018 r.

2 Zezwolenia i oświadczenia Źródło: dane Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej 2010 r r Zezwolenia na pracę 2012 r r r r r r r Oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy Oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy 2011 r r r r r r r

3 Wspólne zadanie Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej Kontrola legalności zatrudnienia cudzoziemców należy do zadań: Państwowej Inspekcji Pracy - od 1 lipca 2007 r. Straży Granicznej - od 1 stycznia 2009 r. Straż Graniczna: stosowanie środków przymusu bezpośredniego oraz zatrzymywanie cudzoziemców; działalność operacyjno - rozpoznawcza i dochodzeniowo - śledcza; zobowiązywanie cudzoziemców do powrotu Państwowa Inspekcja Pracy: Kontrola i nadzór w zakresie ochrony praw pracowniczych oraz warunków bezpieczeństwa i higieny pracy; prawo wydawania poleceń, wystąpień i decyzji; możliwość prowadzenia kontroli u przedsiębiorców bez ograniczeń - w zakresie objętym Konwencją Międzynarodowej Organizacji Pracy Nr 81 o inspekcji pracy w przemyśle i handlu 3

4 Zakres kontroli legalności zatrudnienia cudzoziemców legalność powierzenia wykonywania pracy cudzoziemcowi oraz legalność wykonywania pracy przez cudzoziemca: posiadanie ważnej wizy lub innego dokumentu uprawniającego go do pobytu na terytorium RP, czy podstawa pobytu na terytorium RP uprawnia cudzoziemca do wykonywania pracy, posiadanie wymaganego zezwolenia na pracę, ewentualnie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę, powierzenie wykonywania pracy cudzoziemcowi oraz wykonywanie pracy przez cudzoziemca na stanowisku i na warunkach określonych w określonych w zezwoleniu na pracę, w zezwoleniu na pobyt czasowy i pracę lub oświadczeniu pracodawcy o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi, zawieranie umów o pracę lub umów cywilnoprawnych w wymaganej formie (pisemnej), zgłoszenie cudzoziemca do ubezpieczenia społecznego, przestrzeganie przepisów prawa wobec cudzoziemców. 4

5 Typowanie podmiotów do kontroli skargi złożone przez cudzoziemca!!!!!!. wytypowane branże - rekontrole prace sezonowe, w tym gospodarstwa rolne i ogrodnicze rolników indywidualnych agencje zatrudnienia oraz pracodawcy użytkownicy powierzający wykonywanie pracy cudzoziemcom pracodawcy zagraniczni z państw trzecich delegujący pracowników do wykonywania pracy na terytorium RP 5

6 Kontrole prowadzone w latach Tekst podstawowy liczba kontroli składany czcionką nie mniejszą niż 18 pkt. Lorem ipsum liczba dolor cudzoziemców sit amet, objętych consectetuer kontroląadipiscing elit. Duis non neque. Proin orci. Nulla facilisi. Praesent dolor. Nulla in diam ut tortor commodo varius. liczba cudzoziemców, którzy nielegalnie wykonywali pracę Etiam eu eros. Morbi a mi. Curabitur ut wisi. Duis elementum. Nullam id lectus. In imperdiet porttitor elit. Nam lectus. Vestibulum in magna. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Nullam et arcu. Sed eleifend diam vel velit. Vestibulum suscipit sagittis wisi Kursywą piszemy 2015 r. wyłącznie cytaty 2014 r r r r r r r. (I. Pipsiński) Źródło: dane PIP (2017 r. - dane wstępne) 6

7 Cudzoziemcy objęci kontrolą - wybrane obywatelstwa Państwo 2017 r r r r r. Ukraina Białoruś Rumunia Hiszpania Chiny Mołdawia Uwaga: - cudzoziemcy zliczani są w każdej kontroli, w przypadku kilku kontroli podmiotu w danym roku cudzoziemcy są liczeni kilka razy - w latach nie rejestrowano danych dotyczących obywatelstwa cudzoziemców objętych kontrolą Źródło: dane PIP (2017 r. - dane wstępne) 7

8 Cudzoziemcy objęci kontrolą według województw województwo 2017 r r r r r r r r. Łącznie mazowieckie śląskie dolnośląskie wielkopolskie pomorskie małopolskie łódzkie lubuskie kujawsko-pomorskie zachodniopomorskie podlaskie lubelskie opolskie podkarpackie świętokrzyskie warmińsko-mazurskie Uwaga: - cudzoziemcy zliczani są w każdej kontroli, w przypadku kilku kontroli podmiotu w danym roku cudzoziemcy są liczeni kilka razy Źródło: dane PIP (2017 r. - dane wstępne) 8

9 Cudzoziemcy nielegalnie wykonujący pracę wybrane obywatelstwa Państwo Liczba cudzoziemców, którym powierzono nielegalne wykonywanie pracy ogółem 2017 r r r r r r r r. Ukraina Białoruś Chiny Macedonia Wietnam Mołdawia Uzbekistan Republika Korei KRL-D Filipiny Rosja Turcja Armenia Indie Nepal Serbia Chorwacja Bangladesz Źródło: dane PIP (2017 r. - dane wstępne) 9

10 Liczba cudzoziemców, którzy nielegalnie wykonywali pracę według województw Województwo 2017 r r r r r r r r. Łącznie śląskie dolnośląskie pomorskie mazowieckie łódzkie wielkopolskie małopolskie opolskie świętokrzyskie zachodniopomorskie lubelskie podlaskie kujawsko-pomorskie lubuskie warmińsko-mazurskie podkarpackie Źródło: dane PIP (2017 r. - dane wstępne) 10

11 Cudzoziemcy nielegalnie wykonujący pracę w 2017 r. według obywatelstwa Ukraina Białoruś Mołdawia Indie Armenia Rosja Republika Korei pozostałe Źródło: dane PIP (2017 r. - dane wstępne) 11

12 Cudzoziemcy nielegalnie wykonujący pracę według wybranych sekcji PKD zakwaterowanie i usługi gastronomiczne transport i gospodarka magazynowa r. w latach rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo handel, naprawy przetwórstwo przemysłowe budownictwo usługi administrowania i wspierania działalności Źródło: dane PIP (2017 r. - dane wstępne) Liczba cudzoziemców 12

13 Liczba cudzoziemców, których dotyczyły naruszenia przepisów Badane zagadnienie posiadanie wymaganego zezwolenia na pracę wykonywanie pracy na stanowisku i na warunkach określonych w zezwoleniu na pracę zawarcie wymaganych umów o pracę lub umów cywilnoprawnych posiadanie podstawy pobytu uprawniającej do wykonywania pracy legalność pobytu Ogółem Liczba cudzoziemców, których dotyczyły nieprawidłowości 2017 r r r r r. cudzoziemcy w tym ob. Ukrainy cudzoziemcy w tym ob. Ukrainy cudzoziemcy w tym ob. Ukrainy cudzoziemcy w tym ob. Ukrainy cudzoziemcy w tym ob. Ukrainy Źródło: dane PIP (2017 r. - dane wstępne) 13

14 Infolinia w języku ukraińskim W Głównym Inspektoracie Pracy z dniem 26 lutego 2018 r. została uruchomiona infolinia dedykowana specjalnie dla cudzoziemców. Porady z zakresu legalności zatrudnienia obywateli Ukrainy na terytorium RP w języku ukraińskim udzielane są w poniedziałek, wtorek i środę w godzinach od do pod numerem telefonu Skargi lub wnioski składane przez cudzoziemców w języku ukraińskim lub rosyjskim, mogą zostać przekazane do Departamentu Legalności Zatrudnienia Głównego Inspektoratu Pracy celem ich przetłumaczenia. przez pierwsze 4 tygodnie funkcjonowania infolinii porad udzielono 160 cudzoziemcom (131 w języku ukraińskim, 29 w rosyjskim) oraz 2 pracodawcom z Polski. Cudzoziemcy dzwonili głównie z województw w naszym kraju 140 osób oraz z Ukrainy 19 osób. 14

15 Kontrole w agencjach zatrudnienia W 2017 r. inspektorzy pracy przeprowadzili 735 kontroli, podczas których badali zagadnienia prowadzenia agencji zatrudnienia, zgodnie z warunkami określonymi w przepisach o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (o 53% więcej niż w 2016 r.), w tym: 274 kontrole w podmiotach prowadzących działalność gospodarczą wyłącznie w zakresie świadczenia usług: pośrednictwa pracy, doradztwa personalnego lub poradnictwa zawodowego, 461 kontroli w podmiotach świadczących usługi pracy tymczasowej. 15

16 Typowanie podmiotów do kontroli podmioty wytypowane w wyniku bieżącego monitorowania środków masowego przekazu (internet, prasa, TV itd.), zwłaszcza w kwestii nielegalnego prowadzenia agencji zatrudnienia, nieprzestrzegania zakazu dyskryminacji i pobierania opłat niezgodnych z przepisami ustawy; przedsiębiorstwa zagraniczne świadczące usługi na terytorium RP; agencje zatrudnienia, wpisane do rejestru w okresie powyżej jednego roku, które nie były kontrolowane w latach ubiegłych; agencje, które prowadzą działalność obejmującą świadczenie usług: pośrednictwa do pracy za granicą u pracodawców zagranicznych, pośrednictwa pracy wykonywanego na rzecz cudzoziemców (rekrutacja obcokrajowców do pracy w Polsce). Kompleksowe kontrole agencji zatrudnienia prowadzone są obligatoryjnie przy rozpatrywaniu zasadności skarg pracowników lub osób korzystających z usług agencji. 16

17 Zakres kontroli agencji zatrudnienia wybrane zagadnienia posiadanie certyfikatu o dokonaniu wpisu do rejestru, przestrzeganie obowiązku przedstawiania marszałkowi województwa informacji o działalności, podawanie w dokumentach, ogłoszeniach i ofertach numeru wpisu do rejestru agencji zatrudnienia, przestrzeganie zakazu pobierania kwot innych niż wymienione ustawie, prowadzenie przez agencję zatrudnienia wykazu podmiotów, do których kierowane są osoby do pracy za granicą, prowadzenie przez agencję zatrudnienia wykazu osób kierowanych do pracy za granicą, zawieranie przez agencję zatrudnienia pisemnej umowy z osobami kierowanymi do pracy za granicą oraz z pracodawcą zagranicznym, przestrzeganie zakazu dyskryminacji, zgłaszanie do ZUS wymaganych i prawdziwych danych, opłacanie składek na Fundusz Pracy. 17

18 Wyniki kontroli agencji zatrudnienia Ustalenia kontroli potwierdzają, że nadal znaczna jest skala stwierdzonych naruszeń w zakresie przestrzegania przepisów ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy określających zasady prowadzenia agencji zatrudnienia. Tak, jak w roku poprzednim, wykazano je w 58% podmiotów (w 2016 r. w ponad 60%). Nielegalne świadczenia usług agencji zatrudnienia tj. bez wymaganego certyfikatu marszałka województwa, potwierdzającego wpis do rejestru podmiotów prowadzących agencje zatrudnienia, ujawniono w 51 podmiotach w 7,5% badanych (w 2016 r. w 51 podmiotach, 11,3% badanych). Najwięcej przypadków nielegalnego świadczenia usług agencji zatrudnienia ujawniono w województwie śląskim (14), pomorskim (8) i dolnośląskim (7). 18

19 Kontrola przestrzegania zasad prowadzenia agencji zatrudnienia nieprzestrzeganie zakazu dyskryminacji osób, dla których agencje zatrudnienia poszukują zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej 1,1 nielegalne świadczenia usług agencji zatrudnienia 7,1 nieprzestrzeganie obowiązku przedstawiania marszałkowi województwa corocznych informacji o działalności agencji zatrudnienia 9,4 niepodawanie w dokumentach, ogłoszeniach i ofertach numeru wpisu do rejestru agencji zatrudnienia lub informacji dot. wykonywania pracy tymczasowej 12,9 nieopłacenie w terminie składek na Fundusz Pracy 15,1 % kontroli, w ramach których stwierdzono naruszenie przepisów Źródło: dane PIP (2017 r. - dane wstępne) 19

20 Wyniki kontroli agencji zatrudnienia O naruszeniach warunków prowadzenia agencji zatrudnienia w 90 przypadkach powiadomiono marszałków województw lub dyrektorów wojewódzkich urzędów pracy. Z informacji zwrotnych wynika, że w 2017 r. w następstwie powiadomień inspektorów pracy 35 podmioty zostały wykreślone z rejestru podmiotów świadczących usługi agencji zatrudnienia (niektóre postępowania podjęte przez marszałków województw nie zostały jeszcze zakończone). Ogółem w latach w wyniku powiadomień inspektorów pracy wykreślono z rejestru agencji 208 podmiotów. 20

21 Dziękuję za uwagę Jarosław Leśniewski GŁÓWNY INSPEKTORAT PRACY w Warszawie Departament Legalności Zatrudnienia jaroslaw.lesniewski@gip.pip.gov.pl