INFORMACJA O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ KRAJU

Transkrypt

1 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY INFORMACJA O SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ KRAJU I KWARTAŁ 2007 R. Warszawa, 24 kwietnia 2007 r.

2 Spis treści strona Wstęp... 1 Podstawowe wskaźniki sytuacji społeczno-gospodarczej kraju wg kwartałów... 3 Ludność... 4 Rynek pracy... 4 Rolnictwo... 9 Przemysł...14 Budownictwo...19 Budownictwo mieszkaniowe...22 Rynek wewnętrzny...23 Transport...25 Łączność...27 Handel zagraniczny...28 Rachunek bieżący bilansu płatniczego na bazie transakcji...32 Ceny...33 Wynagrodzenia i świadczenia społeczne...42 Budżet państwa...45 Pieniądz...48 Giełdowy rynek papierów wartościowych...50 Przyjazdy i wyjazdy z Polski...53 Wybrane wskaźniki sytuacji gospodarczej kraju...55 Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne dla Unii Europejskiej...58 Uwaga: Główny Urząd Statystyczny prezentuje w Internecie publikację pt. Polska podstawowe tendencje, zawierającą obszerny zestaw kwartalnych i rocznych wskaźników makroekonomicznych (wersja polska i angielska). Publikacja składa się z trzech części, bieżąco aktualizowanych. W części I zawarte są kwartalne wskaźniki makroekonomiczne od 1997 r. (20 szeregów czasowych), w części II statystyczne wskaźniki gospodarcze w rozszerzonym zakresie w układzie kwartalnym, począwszy od 1997 r. (blisko 460 szeregów czasowych), a w części III roczne wskaźniki gospodarcze od 1995 r. (odpowiednio ponad 260). Publikacja udostępniona jest nieodpłatnie. Adres w Internecie:

3 Wstęp W I kwartale br. utrzymało się wysokie tempo wzrostu w podstawowych obszarach gospodarki. Szybsza od notowanej w ostatnim kwartale ub. roku była dynamika produkcji przemysłowej, budowlano-montażowej oraz sprzedaży detalicznej. Wpłynęło to pozytywnie na sytuację na rynku pracy zatrudnienie w I kwartale br. rosło w skali roku szybciej niż w poprzednich okresach, spadało bezrobocie. Większy niż w kolejnych kwartałach ub. roku był również wzrost przeciętnych wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw w ujęciu rocznym. Dynamika cen w skali roku w I kwartale br w podstawowych obszarach gospodarki narodowej była wyższa niż w IV kwartale ub. roku. Produkcja sprzedana przemysłu w I kwartale br. zwiększyła się w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku o 13,0%. W przetwórstwie przemysłowym produkcja przekroczyła poziom ubiegłoroczny o 16,1%, przy spadku notowanym w górnictwie o 2,3% oraz wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, wodę o 7,5%. W największym stopniu wzrosła w ujęciu rocznym sprzedaż w przedsiębiorstwach produkujących dobra konsumpcyjne trwałe (o ok. 26%) oraz zaopatrzeniowe (o ok. 21%). Sprzedaż dóbr inwestycyjnych zwiększyła się o ok. 19%. Wyższy niż w poprzednich kwartałach był wzrost produkcji m.in. wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych, wyrobów z metali, maszyn i urządzeń, wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych. Wysoką dynamiką nadal charakteryzowała się także działalność związana z wytwarzaniem produktów uznawanych za nośniki postępu technicznego (m.in. produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep, sprzętu i urządzeń radiowych, telewizyjnych i telekomunikacyjnych, instrumentów medycznych, precyzyjnych i optycznych, zegarów i zegarków). Wydajność pracy w przemyśle w I kwartale br. była wyższa niż przed rokiem o 9,5%, przy wzroście zatrudnienia o 3,2% i płac nominalnych brutto o 8,3%. Produkcja budowlano-montażowa zwiększyła się w porównaniu z I kwartałem ub. roku o 51,1% (po wyeliminowaniu wpływu sezonowości w kolejnych miesiącach br. wzrost ten kształtował się w granicach 27-31%). Znaczącemu wzrostowi produkcji oraz wysokiej dynamice wydajności pracy, przy rosnącym zatrudnieniu (8,7%), towarzyszył szybki wzrost przeciętnych wynagrodzeń brutto (nominalnie o 14,0%). Wyniki badania koniunktury z kwietnia w przetwórstwie przemysłowym i budownictwie wskazują na pozytywne prognozy zarówno odnośnie portfela zamówień, jak i produkcji, przy czym wyraźnie rośnie w ujęciu rocznym znaczenie barier w prowadzeniu działalności związanych z niedoborem wykwalifikowanych pracowników, a w budownictwie także kosztów materiałowych. Maleje natomiast znaczenie trudności związanych m.in. z uzyskaniem kredytów. Sprzedaż detaliczna zwiększyła się w I kwartale w ujęciu rocznym o 17,4% (wobec wzrostu o 12,6% w IV kwartale ub. roku). Nadal wysoki był także wzrost sprzedaży usług transportowych (ok. 10%), w niewielkim stopniu zwiększyła się sprzedaż usług w łączności (o ok. 1%).

4 2 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Eksport towarów (wyrażony w euro) w okresie styczeń-luty br. zwiększył się w ujęciu rocznym o 16,4%, a import o 15,2%. Znacznie wyższą niż przeciętnie dynamikę eksportu notowano w wymianie z krajami Europy Środkowo-Wschodniej, wyższy niż ogółem był wzrost obrotów (po obu stronach) z Unią Europejską. W rezultacie, saldo obrotów z wymienionymi grupami krajów poprawiło się (z krajami Europy Środkowo-Wschodniej pozostawało ujemne, a z UE - dodatnie). Bilans wymiany towarowej ogółem był ujemny i uległ pogorszeniu, na skutek pogłębienia deficytu z krajami rozwijającymi się. W I kwartale br. notowano dalsze przyspieszenie dynamiki zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw (wzrost wyniósł 4,1%), w tym największe w budownictwie. Nadal obniżało się zatrudnienie w górnictwie oraz wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, wodę. Utrzymała się tendencja spadkowa liczby nowo rejestrowanych osób bezrobotnych, przy jednocześnie dalszym wzroście wyrejestrowujących się. W rezultacie, liczba bezrobotnych w skali roku zmniejszyła się o 589,6 tys. osób do 2232,5 tys. w końcu marca br. i była o 98,7 tys. niższa niż przed miesiącem. Ich udział w ludności aktywnej zawodowo wyniósł 14,4%, tj. o 3,4 pkt mniej niż przed rokiem i o 0,5 pkt mniej niż w końcu lutego br. W zakresie zjawisk inflacyjnych w I kwartale br., wzrost cen konsumpcyjnych w ujęciu rocznym wyniósł 2,0% (wobec 1,3% w poprzednim kwartale), w tym szybciej niż w IV kwartale ub. roku rosły m.in. ceny żywności, wysoki był także wzrost cen związanych z mieszkaniem. W ujęciu miesięcznym ceny konsumpcyjne wzrosły w marcu o 0,5%, w tym najbardziej towarów i usług dotyczących transportu (o 2,5%), żywność podrożała w tym okresie o 0,9%. W przemyśle w I kwartale br. ceny podniesiono w skali roku o 3,3% (po wzroście o 2,8% odpowiednio w IV kwartale ub. roku), przy czym wolniejszy niż w poprzednim okresie, ale nadal wysoki, był wzrost cen w górnictwie (8,8%, w tym w górnictwie rud metali 13,4%); w przetwórstwie przemysłowym ceny podniesiono o 2,6%. W budownictwie wzrost cen przyspieszył do 5,6%. Na rynku rolnym w I kwartale utrzymała się tendencja wysokiej dynamiki cen produktów roślinnych w skali roku, nadal rosły także ceny bydła i żywca wołowego, znacznie wzrosły ceny drobiu; obniżyły się natomiast ceny prosiąt na targowiskach oraz trzody chlewnej. W I kwartale br. siła nabywcza przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń brutto w sektorze przedsiębiorstw wzrosła w ujęciu rocznym o 5,9% (wobec 4,5% w IV kwartale ub. roku). Przyspieszenie dynamiki płac realnych wiązało się z wyższą niż w poprzednich okresach dynamiką wynagrodzeń nominalnych. Wyższy niż przeciętnie wzrost płac notowano m.in. w budownictwie, przetwórstwie przemysłowym oraz handlu i naprawach. Przeciętne realne emerytury i renty brutto w I kwartale br. zwiększyły się w skali roku w mniejszym stopniu niż w poprzednich okresach. Badania koniunktury konsumenckiej wskazują, że gospodarstwa domowe lepiej niż w ub. roku oceniają swoją sytuację finansową oraz możliwości dokonywania poważniejszych zakupów. Deficyt budżetu państwa po trzech miesiącach br. wyniósł 4842,4 mln zł, co stanowiło 16,1% kwoty założonej w ustawie budżetowej na 2007 r.

5 Podstawowe wskaźniki sytuacji społeczno-gospodarczej kraju 3 Podstawowe wskaźniki sytuacji społeczno-gospodarczej kraju wg kwartałów Wyszczególnienie a analogiczny okres poprzedniego roku=100 b okres poprzedni=100 kwartały c miesiąc kończący kwartał (grudzień poprzedniego roku=100) I II III IV I Ludność (w końcu okresu) w tys ) Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw 2) w tys a 102,6 102,6 103,2 103,7 104,1 Przeciętna liczba emerytów i rencistów w tys a 99,5 99,8 99,9 100,0 100,3 Liczba bezrobotnych (w końcu okresu) w tys ,0 2487,6 2363,6 2309,4 2232,5 a 92,4 88,0 85,6 83,3 79,1 Stopa bezrobocia (w końcu okresu) w %... 17,8 15,9 15,2 14,9 14,4 Ceny towarów i usług konsumpcyjnych... a 100,6 100,8 101,4 101,3 102,0 b 100,0 100,9 100,2 100,3 100,7 c 100,1 101,0 101,2 101,5 100,7 Ceny produkcji sprzedanej przemysłu... a 100,6 102,3 103,5 102,8 103,3 Przeciętne wynagrodzenie nominalne brutto w sektorze przedsiębiorstw 2)3) w zł , , , , ,78 Przeciętne wynagrodzenie realne brutto w sektorze przedsiębiorstw 2)3)... a 104,3 103,9 104,1 104,5 105,9 Przeciętna realna emerytura i renta z pozarolniczego systemu ubezpieczeń społecznych brutto... a 103,7 107,4 106,8 106,7 103,6 Przeciętna realna emerytura i renta rolników indywidualnych brutto... a 101,7 105,7 105,1 104,9 102,1 Mieszkania oddane do użytkowania od początku roku w tys ,3 50,4 76,6 115,4 26,7 Produkcja sprzedana przemysłu 2)4) (ceny stałe) a 112,4 112,1 112,3 110,8 113,0 Produkcja budowlano-montażowa 2)5) od początku roku (ceny stałe)... a 104,5 109,2 114,3 117,5 151,1 Rentowność obrotu brutto 6) od początku roku w % 4,8 5,6 5,8 5,8. Rentowność obrotu netto 6) od początku roku w % 3,6 4,5 4,7 4,7. Handel zagraniczny 7) (od początku roku) eksport w mln euro , , , , ,2 8) import w mln euro , , , , ,4 8) saldo w mln euro ,5-5447,2-8586, ,5-1566,2 8) Budżet państwa (od początku roku) dochody w mln zł , , , , ,4 wydatki w mln zł , , , , ,8 wynik w mln zł , , , ,1-4842,4 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) Dane wstępne. W jednostkach o liczbie pracujących powyżej 9 osób. Łącznie z obligatoryjną składką na ubezpieczenia społeczne. Dynamikę produkcji sprzedanej przemysłu podano w cenach bazowych, tj. bez obciążeń podatkami VAT i akcyzowym, ale łącznie z dotacjami przedmiotowymi. Produkcja budowlano-montażowa wykonana systemem zleceniowym przez podmioty budowlane na terenie kraju. Dynamikę produkcji budowlano-montażowej podano w cenach bazowych. Dane dotyczą podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących powyżej 49 osób bez względu na rodzaj działalności. Od I kwartału 2006 r. dane tymczasowe. Dane za okres styczeń luty.

6 4 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Ludność Według wstępnych szacunków, w końcu I kwartału br. liczba ludności Polski wyniosła tys., tj. o ok. 29 tys. mniej niż przed rokiem oraz o ponad 10 tys. mniej niż w końcu 2006 r. Odnotowano wzrost zarówno liczby urodzeń, jak i zgonów (przed rokiem obserwowano wzrost liczby urodzeń oraz zmniejszenie się liczby zgonów). Saldo migracji zagranicznych na pobyt stały pozostało ujemne, na poziomie zbliżonym do notowanego w IV kwartale ub. roku. W okresie trzech miesięcy br. zarejestrowano ponad 95 tys. urodzeń (ponad 4 tys. więcej niż przed rokiem). Współczynnik urodzeń wyniósł 10,0 i był o 0,4 pkt wyższy niż w analogicznym okresie ub. roku. W I kwartale br. zmarło ponad 99 tys. osób (o ok. 3 tys. więcej niż przed rokiem). Ogólny współczynnik zgonów ukształtował się na poziomie 10,4, wobec 10,1 w analogicznym okresie ub. roku. W I kwartale br. współczynnik przyrostu naturalnego zwiększył się o 0,1 pkt w ujęciu rocznym, ale nadal był ujemny i wyniósł minus 0,4. Liczba zgonów była o prawie 4 tys. większa od liczby urodzeń żywych (przed rokiem różnica ta wyniosła 5 tys.). Liczba zgonów niemowląt utrzymała się na poziomie zbliżonym do notowanego przed rokiem. W I kwartale br. zmarło ok. 0,6 tys. dzieci w wieku poniżej 1 roku życia. Współczynnik zgonów niemowląt, liczony na 1000 urodzeń żywych, zmniejszył się o 0,2 pkt i wyniósł 5,9. W I kwartale br. zawarto ponad 23 tys. małżeństw (o ok. 1 tys. więcej niż przed rokiem), w tym prawie połowę stanowiły małżeństwa wyznaniowe. Współczynnik małżeństw kształtował się na poziomie sprzed roku i wyniósł 2,4. Zmniejszyła się natomiast liczba separacji (o ponad 1 tys.) oraz rozwodów (o ponad 4 tys.). Rozwiodło się ok. 11 tys. par małżeńskich, natomiast w stosunku do niespełna 1 tys. małżeństw sąd orzekł separację. Współczynnik rozwodów wyniósł 1,2, tj. o 0,4 pkt mniej niż w analogicznym okresie ub. roku. Rynek pracy W I kwartale br. umocniły się tendencje wzrostowe w zatrudnieniu w sektorze przedsiębiorstw. Spadek stopy bezrobocia rejestrowanego był większy niż w analogicznych okresach lat ubiegłych. W skali roku najbardziej zmniejszyła się ona w województwach o wysokim bezrobociu. Nadal notowano spadek liczby osób nowo zarejestrowanych, a wzrost skreślanych z ewidencji bezrobotnych. Do urzędów pracy zgłoszono więcej niż przed rokiem ofert zatrudnienia. Wysoki pozostaje udział bezrobotnych nieposiadających prawa do zasiłku oraz długotrwale bezrobotnych. Rosnąca liczba pracujących wpłynęła na poprawę wskaźnika zatrudnienia (z 45,9% w IV kwartale 2005 r. do 47,5% w ostatnim kwartale 2006 r.).

7 Rynek pracy 5 tys. osób BEZROBOCIE REJESTROWANE % ,0 20, , ,0 14, ogółem stopa bezrobocia 12, ,0 8, , ,0 2,0 0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III ,0 Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w I kwartale br. ukształtowało się na poziomie 5066,7 tys. osób, tj. wyższym o 4,1% (o 199,3 tys.) niż przed rokiem (wobec wzrostu odpowiednio o 2,6% w ub. roku, tj. o 121,2 tys.). Podobnie jak przed rokiem, spadek przeciętnego zatrudnienia dotyczył sekcji górnictwo (o 1,6%) oraz wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę (o 0,9%). W pozostałych sekcjach obserwowano wzrost przeciętnego zatrudnienia: w budownictwie (o 8,7%), obsłudze nieruchomości i firm (o 5,6%), handlu i naprawach (o 5,3%), hotelach i restauracjach (o 5,1%) oraz przetwórstwie przemysłowym (o 4,0%). Spośród działów o znaczącym udziale w zatrudnieniu, największy wzrost przeciętnego zatrudnienia odnotowano w produkcji pojazdów samochodowych, przyczep i naczep (o 11,1%), wyrobów z metali (o 10,1%), maszyn i aparatury elektrycznej (o 9,9%) oraz handlu detalicznym, naprawie artykułów użytku osobistego i domowego (o 8,2%). Spadek przeciętnego zatrudnienia wystąpił m.in. w firmach produkujących odzież i wyroby futrzarskie (o 5,0%), w górnictwie węgla kamiennego i brunatnego; wydobywaniu torfu (o 2,6%) oraz w dziale wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o 1,6%). W marcu br. przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw ukształtowało się na poziomie 5088,8 tys. osób i było o 4,5% wyższe niż przed rokiem (wobec wzrostu odpowiednio o 2,7% w ub. roku).

8 6 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Przeciętne zatrudnienie w poszczególnych sekcjach sektora przedsiębiorstw kształtowało się następująco: Wyszczególnienie w tys. III 2007 I III 2007 analogiczny okres poprzedniego roku=100 Sektor przedsiębiorstw ,8 104,5 104,1 5066,7 w tym: Przemysł ,5 103,6 103,2 2542,1 górnictwo ,2 98,5 98,4 178,5 przetwórstwo przemysłowe ,9 104,4 104,0 2164,1 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę ,4 99,1 99,1 199,5 Budownictwo ,9 110,0 108,7 340,7 Handel i naprawy ,8 105,8 105,3 939,5 Hotele i restauracje... 87,7 104,8 105,1 87,7 Transport, gospodarka magazynowa i łączność ,4 102,9 102,8 505,7 Obsługa nieruchomości i firm ,1 106,0 105,6 481,5 w tys. W końcu marca br. liczba bezrobotnych zarejestrowanych w urzędach pracy wyniosła 2232,5 tys. i była o 98,7 tys. mniejsza od notowanej przed miesiącem oraz o 589,6 tys. niższa niż odpowiednio przed rokiem. Osoby te stanowiły 14,4% cywilnej ludności aktywnej zawodowo (o 0,5 pkt mniej niż przed miesiącem i o 3,4 pkt mniej niż przed rokiem). Skala spadku stopy bezrobocia odnotowana w stosunku do lutego była najwyższa na przestrzeni kilku ostatnich lat. W stosunku do marca ub. roku stopa bezrobocia obniżyła się we wszystkich województwach, najbardziej w lubuskim (o 4,9 pkt), dolnośląskim (o 4,8 pkt) oraz warmińsko-mazurskim (o 4,5 pkt). Najwyższą stopę bezrobocia notowano nadal w woj. warmińsko-mazurskim (22,8%) i zachodniopomorskim (21,1%), natomiast najniższą w woj. małopolskim (11,0%) i wielkopolskim (11,3%). Liczba zarejestrowanych bezrobotnych i stopa bezrobocia kształtowały się następująco: Wyszczególnienie kwartały I II III IV I Bezrobotni zarejestrowani (w końcu okresu): w tys. osób ,0 2487,6 2363,6 2309,4 2232,5 analogiczny okres poprzedniego roku= ,4 88,0 85,6 83,3 79,1 Bezrobotni nowo zarejestrowani: w tys. osób ,3 573,4 696,8 701,8 632,9 analogiczny okres poprzedniego roku= ,0 95,5 91,9 92,2 87,9 Bezrobotni wyrejestrowani: w tys. osób ,2 907,9 820,8 756,0 709,9 analogiczny okres poprzedniego roku= ,2 110,0 99,5 101,0 105,8 Stopa bezrobocia (w końcu okresu) w %... 17,8 15,9 15,2 14,9 14,4

9 Rynek pracy 7 STOPA BEZROBOCIA REJESTROWANEGO W 2007 R. Stan w końcu marca % 20,5 22,8 (2) 17,5 20,4 (2) 14,5 17,4 (7) 11,0 14,4 (5) Polska = 14,4% ZMIANY STOPY BEZROBOCIA REJESTROWANEGO W okresie marzec 2006 r. marzec 2007 r. pkt -2,7-2,3 (3) -3,3-2,8 (3) -4,2-3,4 (5) -4,9-4,3 (5) Polska = -3,4 pkt

10 8 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Liczba nowo zarejestrowanych bezrobotnych w I kwartale br. wyniosła 632,9 tys. osób i była o 12,1% mniejsza niż przed rokiem. Wśród nowo zarejestrowanych największą grupę nadal stanowiły osoby rejestrujące się po raz kolejny, a ich udział wśród nowych rejestracji zwiększył się w stosunku do marca ub. roku o 1,5 pkt do 82,3%. Osoby dotychczas niepracujące stanowiły 25,7% bezrobotnych nowo zarejestrowanych ogółem (wobec 27,2% przed rokiem). Z ewidencji bezrobotnych skreślono 709,9 tys. osób, tj. o 5,8% więcej niż w I kwartale ub. roku. Więcej osób niż przed rokiem wykreślono z powodu podjęcia pracy (315,0 tys., tj. wzrost o 3,4 tys.); nadal była to główna przyczyna wyrejestrowania się, przy czym udział tej grupy osób w ogóle wyrejestrowanych obniżył się o 2,0 pkt do 44,4%. Więcej niż przed rokiem osób bezrobotnych podjęło pracę niesubsydiowaną (w tym sezonową) 287,5 tys. (wobec 281,1 tys. w I kwartale ub. roku). Mniejsza natomiast była liczba osób, które podjęły pracę subsydiowaną (m.in. prace interwencyjne i roboty publiczne) wyniosła ona 27,5 tys. osób (wobec 30,5 tys. przed rokiem). Spośród pozostałych osób wykreślonych z ewidencji, zmniejszył się udział osób, które utraciły status bezrobotnego w wyniku niepotwierdzenia gotowości do podjęcia pracy (o 0,9 pkt do 29,4%). Nieznacznie wzrósł udział osób wyrejestrowanych w związku z rozpoczęciem szkolenia lub stażu u pracodawców (o 0,2 pkt do 10,1%) i osób bezrobotnych, które dobrowolnie zrezygnowały ze statusu bezrobotnego (także o 0,2 pkt do 4,7%). Odsetek osób, które nabyły prawa emerytalne lub rentowe wyniósł 0,7% (wobec 0,9% przed rokiem). Bez prawa do zasiłku w końcu marca br. pozostawało 1930,7 tys. osób, a ich udział w ogólnej liczbie bezrobotnych wzrósł w porównaniu z analogicznym okresem ub. roku o 0,3 pkt do 86,5%. Do osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy należą m.in. długotrwale bezrobotni 1, których udział w zarejestrowanych ogółem wyniósł w końcu marca br. 65,5%, tj. o 0,6 pkt więcej niż przed rokiem. Obniżył się udział osób bezrobotnych poniżej 25 roku życia (stanowiły one 19,7% bezrobotnych ogółem, wobec 21,9% przed rokiem), a wzrósł osób powyżej 50 roku życia (z 16,5% do 19,7%). Kwalifikacji zawodowych nie posiadało 30,4% zarejestrowanych osób (wobec 27,4% w końcu I kwartału ub. roku), 4,0% samotnie wychowywało małe dzieci, a 3,3% stanowili niepełnosprawni. W I kwartale br. do urzędów pracy zgłoszono 300,5 tys. ofert zatrudnienia (w tym 78,0 tys. z sektora publicznego), tj. o 63,5 tys. więcej niż w analogicznym okresie ub. roku. Z danych za marzec br. wynika, że 80 zakładów pracy zadeklarowało zwolnienie w najbliższym czasie 7,5 tys. pracowników, w tym z sektora publicznego 0,8 tys. osób (przed rokiem odpowiednio 118 zakładów, 7,7 tys. pracowników, w tym z sektora publicznego 1,2 tys. osób). 1 Zgodnie z ustawą z dnia 28 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, do długotrwale bezrobotnych zalicza się osoby pozostające w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego w miejscu pracy.

11 Rolnictwo 9 Rolnictwo W marcu br. średnia miesięczna temperatura powietrza dla kraju wyniosła 6,2 C i była wyższa od średniej z lat o ok. 3,5 C, a średnia suma opadów ok. 43 mm i była o ok. 25% wyższa od normy. Średnia temperatura powietrza w I kwartale br. wyniosła ok. 3,3 C i była wyższa od średniej z wielolecia o ok. 3,3 C, a średnia suma opadów ukształtowała się na poziomie ok. 164 mm, tj. o ok. 75% wyższym od średniej z lat Przebieg pogody w marcu był na ogół korzystny dla wzrostu i rozwoju roślin. Rośliny (w tym wieloletnie uprawy roślin motylkowych oraz drzewa owocowe) przezimowały na ogół bez strat, a ich stan oceniany jest jako dobry lub średni. W pierwszej dekadzie miesiąca w zachodniej części Polski, a na przeważającym obszarze kraju w drugiej dekadzie, rozpoczęła się wegetacja ozimin, a także trwałych użytków zielonych. Występujące w ciągu tego okresu opady deszczu przyczyniły się do dobrego uwilgotnienia wierzchniej warstwy gleby. Na początku miesiąca w zachodnich rejonach kraju, a w połowie marca na przeważającym obszarze Polski, korzystne warunki agrometeorologiczne umożliwiły wykonywanie pierwszych wiosennych prac polowych. Miejscami w drugiej, a na znacznym obszarze kraju w trzeciej dekadzie marca, przystąpiono do siewu owsa, pszenicy jarej i jęczmienia jarego. Na rynku rolnym w I kwartale br., na skutek niskich zbiorów w 2006 r., średnie ceny podstawowych produktów roślinnych były znacznie wyższe niż przed rokiem. Wzrosły również ceny produktów pochodzenia zwierzęcego, oprócz cen żywca wieprzowego i cen prosiąt na targowiskach. W okresie styczeń marzec br. odnotowano następujące zmiany cen podstawowych produktów rolnych: w marcu br., po wzroście utrzymującym się od początku sezonu 2006/2007, ceny zbóż w skupie obniżyły się, natomiast na targowiskach ceny ziarna, z wyjątkiem cen żyta, nadal wykazywały tendencję rosnącą; w rezultacie, średnio w I kwartale ceny skupu pszenicy (63,82 zł/dt) i żyta (61,47zł/dt) były znacznie wyższe niż w analogicznym okresie ub. roku (odpowiednio o ok. 66% i o ok. 82%), również na targowiskach ceny zbóż (pszenicy 71,83 zł/dt i żyta 62,86 zł/dt) w porównaniu do notowań sprzed roku znacznie wzrosły (odpowiednio o ok. 63% i o ok. 81%); ceny ziemniaków jadalnych w obrocie targowiskowym w marcu nadal rosły; średnio w I kwartale br. za 1 dt ziemniaków rolnicy otrzymywali 117,43 zł, tj. o ponad 55% więcej niż przed rokiem; średnie ceny żywca wieprzowego w skupie (3,24 zł/kg) i na targowiskach (3,37 zł/kg) w I kwartale br. były o ponad 3% niższe niż przed rokiem; rezultatem bardzo niskiej opłacalności tuczu trzody chlewnej był spadek cen prosiąt w obrocie targowiskowym w okresie styczeń marzec br. za 1 prosię na chów płacono średnio ok. 81,59 zł, tj. o ok. 32% mniej niż w I kwartale ub. roku;

12 10 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju ceny drobiu rzeźnego od początku roku wykazywały tendencję rosnącą; średnio w I kwartale br. za 1 kg żywca drobiowego płacono 3,22 zł, tj. o ponad 24% więcej niż przed rokiem; ceny bydła rzeźnego, wykazujące od grudnia ub. roku tendencję zwyżkową, w marcu br. obniżyły się w skupie, a na targowiskach nadal rosły; w okresie styczeń marzec br. płacono w skupie średnio 4,15 zł/kg, a na targowiskach 4,34 zł/kg, tj. odpowiednio o 1,3% i o 2,8% więcej niż w analogicznym okresie ub. roku; przy skupie mleka większym niż w I kwartale ub. roku, jego ceny wzrosły o 2,3% (za 100 l mleka płacono 97,23 zł). Relacje cen detalicznych wybranych środków produkcji dla rolnictwa do cen skupu podstawowych produktów rolnych: Ceny środków produkcji wyrażone w: Wyszczególnienie Lata pszenicy dt żywca żyta wieprzowego wołowego hl mleka Ciągnik Ursus 2812 szt I II III IV I Saletra amonowa 1 dt ,88 1,2 0,12 0,16 0, ,1 2,8 0,20 0,19 0, ,8 2,1 0,22 0,19 0,84 I 2,0 2,3 0,23 0,19 0,80 II 1,9 2,2 0,23 0,19 0,86 III 1,7 2,1 0,19 0,19 0,87 IV 1,5 1,6 0,22 0,20 0, I 1,28 1,33 0,25 0,20 0,84 Mieszanka paszowa PT 2, dla tuczników - 1 dt ,88 1,2 0,12 0,16 0, ,3 3,0 0,22 0,20 0, ,8 2,1 0,22 0,19 0,85 I 2,1 2,3 0,24 0,19 0,83 II 1,9 2,2 0,23 0,18 0,84 III 1,7 2,1 0,19 0,19 0,85 IV 1,5 1,7 0,23 0,20 0, I 1,4 1,4 0,27 0,21 0,91

13 Rolnictwo 11 Ceny środków produkcji wyrażone w: Wyszczególnienie Lata pszenicy żyta dt żywca wieprzowego wołowego hl mleka Olej napędowy letni 1 hl ,0 7,0 0,69 0,88 3, ,3 13,7 1,0 0,93 4, ,9 10,4 1,1 0,96 4,2 I..... II 9,5 10,9 1,1 0,93 4,2 III 8,7 10,7 0,97 0,98 4,4 IV I..... W I kwartale br., w porównaniu z rokiem poprzednim, wystąpiła dalsza poprawa relacji cen środków produkcji dla rolnictwa do cen skupu zbóż. Natomiast, przy obniżających się cenach zbytu żywca wieprzowego, rolnicy w celu pokrycia kosztów związanych z zakupem środków produkcji musieli sprzedać jeszcze więcej żywca, co oznaczało dalsze pogorszenie relacji. Relacje cen prezentowanych środków produkcji do cen skupu pozostałych produktów rolnych były zbliżone do odpowiednich z 2006 r. Przy znacznym spadku zbiorów, skup zbóż podstawowych (z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego) w okresie lipiec 2006 r. marzec 2007 r. 2 wyniósł 4477,6 tys. t i był o 23,4% mniejszy niż w okresie lipiec 2005 r. marzec 2006 r., w tym skup pszenicy (3160,7 tys. t) był mniejszy o 23,6%, a żyta (535,9 tys. t) mniejszy o 21,5%. Skup ten stanowił 21,9% zbiorów, wobec 23,5% przed rokiem. 80,00 zł za 1 dt CENY SKUPU ZBÓŻ 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 pszenica żyto 0,00 I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III Według danych sprawozdawczych za II półrocze ub. roku oraz danych meldunkowych za styczeń marzec br.

14 12 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju W marcu br. skupiono 209,0 tys. t zbóż podstawowych (z mieszankami zbożowymi, bez ziarna siewnego), tj. mniej o 20,4% niż przed miesiącem i o 48,8% niż przed rokiem. Od ubiegłorocznych zbiorów zbóż (podstawowych z mieszankami niższych o ok. 18% od uzyskanych w 2005 r. i od średnich zbiorów w latach ) do lutego br. utrzymywała się rosnąca tendencja cen skupu ziarna. W marcu br. za 1dt pszenicy w skupie płacono średnio 63,45 zł (mniej o 1,9% niż przed miesiącem, ale więcej o 62,3% niż przed rokiem), a za 1 dt żyta 60,84 zł (mniej o 3,0% w skali miesiąca i o 69,7% więcej w ujęciu rocznym). W marcu br. ceny pszenicy w obrocie targowiskowym (73,71 zł/dt) nadal rosły (o 0,8% w skali miesiąca) i były o 62,9% wyższe niż przed rokiem, natomiast ceny żyta (65,03 zł/dt) obniżyły się (o 0,2%), ale nadal znacznie przewyższały poziom ubiegłoroczny (o 79,6%). W I kwartale br. utrzymał się notowany od grudnia ub. roku wzrost targowiskowych cen ziemniaków. W 2007 r. po znacznym spadku produkcji w stosunku do poprzedniego roku (o ok. 13%), jak również w porównaniu do średniej z lat (o ok. 39%), ceny ziemniaków w obrocie targowiskowym, podobnie jak w ub. roku, kształtowały się na bardzo wysokim poziomie. W marcu br. za 1 dt ziemniaków jadalnych płacono średnio 125,04 zł/dt, tj. więcej o 4,1% niż przed miesiącem i o 51,7% niż przed rokiem. W I kwartale br. skup żywca rzeźnego 3 wyniósł łącznie 553,7 tys. t (w wbc) i był o 12,1% większy niż przed rokiem, w tym więcej skupiono żywca wołowego (48,2 tys. t) - o 30,0% i wieprzowego (316,9 tys. t) o 20,6%, a drobiowego (187,0 tys. t) mniej o 2,8%. Skutkiem wysokiej podaży trzody był spadek cen skupu żywca wieprzowego, utrzymujący się od września ub. roku do stycznia br. Po uruchomieniu skupu na uzupełnienie państwowych rezerw, ceny żywca wieprzowego rosły i w marcu br. cena 1 kg żywca wyniosła 3,29 zł (była o 0,9% wyższa niż przed miesiącem, ale o 3,0% niższa niż przed rokiem). Na targowiskach wahania cen w I kwartale br. były niewielkie, przy czym na koniec tego okresu za 1 kg żywca wieprzowego płacono 3,33 zł, tj. o 4,0% mniej niż przed rokiem. Bardzo niski poziom cen żywca wieprzowego, przy utrzymującym się wzroście cen zbóż, wpływał na spadek opłacalności tuczu trzody chlewnej. W I kwartale br. relacja średniej ceny skupu 1 kg żywca wieprzowego do 1 kg żyta (wg cen targowiskowych), po raz pierwszy od marca 1993 r., była niższa od 6 w styczniu wyniosła 5,4 (wobec 6,1 w grudniu ub. roku i 10,2 w analogicznym okresie ub. roku), a w marcu 5,1 (wobec 5,0 przed miesiącem i 9,4 przed rokiem). W warunkach obniżającej się opłacalności tuczu, ceny prosiąt na targowiskach spadały od września 2006 r. do lutego br. W marcu br. za 1 prosię płacono ok. 80 zł, tj. o 0,4% więcej niż przed miesiącem, ale o 33,2% mniej niż przed rokiem. 3 Wołowego, cielęcego, wieprzowego, baraniego, końskiego i drobiowego.

15 Rolnictwo 13 RELACJA CEN SKUPU ŻYWCA WIEPRZOWEGO DO CEN ŻYTA NA TARGOWISKACH 14,00 13,00 12,00 11,00 10,00 9,00 8,00 7,00 6,00 5,00 4,00 I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III Ceny drobiu rzeźnego, przy obniżonej w stosunku do ub. roku podaży, od stycznia br. wykazywały tendencję rosnącą i w marcu za 1 kg żywca drobiowego w skupie płacono 3,41 zł, tj. więcej o 4,3% niż przed miesiącem i o 34,6% niż przed rokiem. Ceny skupu żywca wołowego i młodego bydła rzeźnego, przy wyższej niż przed rokiem podaży, rosły od grudnia ub. roku do lutego br. W marcu br. ceny żywca wołowego w skupie (4,17 zł/kg) i młodego bydła rzeźnego (4,41 zł/kg) obniżyły się (odpowiednio o 0,8% i o 1,2%) i, po raz pierwszy od sześciu miesięcy, kształtowały się na poziomie nieco niższym niż przed rokiem (odpowiednio o 0,3% i o 0,5%). Ceny targowiskowe, po niewielkim spadku w styczniu, rosły przez dwa kolejne miesiące i w marcu br. za 1 kg żywca wołowego (4,44 zł) i młodego bydła rzeźnego (4,92 zł) płacono więcej niż przed miesiącem (odpowiednio o 1,4% i o 2,3%) i przed rokiem (odpowiednio o 2,5% i o 2,1%). 5,50 zł za 1 kg CENY SKUPU ŻYWCA I MLEKA zł za 1 l 1,10 5,00 1,00 4,50 0,90 4,00 3,50 0,80 3,00 0,70 2,50 0,60 2,00 I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III bydło trzoda chlew na drób mleko 0,50

16 14 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Od początku br. skupiono łącznie 1904,2 mln l mleka, tj. o 5,3% więcej niż w analogicznym okresie ub. roku. W marcu br. skup mleka (674,8 ml l) był o 13,7% większy niż w lutym br. i o 7,4% niż przed rokiem. Ceny skupu mleka, rosnące od sierpnia (z wyjątkiem spadku w styczniu br.), w marcu br. (98,07 zł/hl) były wyższe o 0,9% niż przed miesiącem i o 3,8% niż przed rokiem. W obrocie targowiskowym w marcu br. zahamowany został utrzymujący się od końca ub. roku wzrost cen krów dojnych i jałówek jednorocznych. Za krowę dojną płacono średnio ok zł, za jałówkę jednoroczną ok zł, tj. mniej niż w lutym br. (odpowiednio o 2,0% i o 3,5%), ale więcej niż w marcu ub. roku (odpowiednio o 0,2% i o 5,5%). Przemysł W I kwartale br. odnotowano wyższy niż w kolejnych okresach ub. roku wzrost produkcji sprzedanej przemysłu w skali roku (13,0%). Było to związane z poprawą dynamiki produkcji w przetwórstwie przemysłowym (wzrost o 16,1%), przy spadku w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, wodę o 7,5% (w analogicznym okresie ub. roku notowano wzrost o 4,7%) oraz górnictwie o 2,3% (wobec wzrostu o 5,3%). % 170,0 165,0 160,0 155,0 150,0 145,0 140,0 135,0 130,0 125,0 120,0 115,0 110,0 105,0 100,0 dane surow e PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU (przeciętna miesięczna 2000=100) trend a) I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III a) Do przeprowadzenia dekompozycji szeregu miesięcznych indeksów produkcji sprzedanej przemysłu ogółem (przeciętna miesięczna 2000=100) i wyodrębnienia długookresowej tendencji rozwojowej (trend) wykorzystuje się pakiet STATISTICA (stosując metodę miesięcznej korekcji sezonowej X-11 z uwzględnieniem wpływu efektu kalendarza).

17 Przemysł 15 W marcu br. produkcja sprzedana przemysłu zwiększyła się w stosunku rocznym o 11,3%, w tym w przetwórstwie przemysłowym wzrosła o 13,7%, natomiast spadek zanotowano w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, wodę o 6,7% oraz w górnictwie o 2,0%. Po wyeliminowaniu wpływu czynników o charakterze sezonowym, wzrost produkcji sprzedanej przemysłu wyniósł w skali roku 13,3%, natomiast w stosunku do lutego br. 1,7%. Spośród głównych grupowań przemysłowych 3, w okresie styczeń marzec br. w największym stopniu wzrosła w ujęciu rocznym sprzedaż w przedsiębiorstwach produkujących głównie dobra konsumpcyjne trwałe o ok. 26% oraz zaopatrzeniowe o ok. 21%. Zwiększyła się również sprzedaż dóbr inwestycyjnych (o ok. 19%) i dóbr konsumpcyjnych nietrwałych (o ok. 10%). Spadek sprzedaży zanotowano w przedsiębiorstwach produkujących głównie dobra związane z energią (o ok. 6%). 340,0 310,0 280,0 250,0 220,0 190,0 160,0 130,0 100,0 % PRODUKCJA SPRZEDANA PRZEMYSŁU WEDŁUG GŁÓWNYCH GRUPOWAŃ PRZEMYSŁOWYCH (MIGs) (przeciętna miesięczna 2000=100) 70,0 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III dobra zaopatrzeniowe dobra inwestycyjne dobra konsumpcyjne nietrwałe dobra konsumpcyjne trwałe dobra związane z energią Poziom produkcji w działach i grupach wytwarzających nośniki postępu technicznego (w przedsiębiorstwach o liczbie pracujących powyżej 49 osób) był w okresie styczeń marzec br. o 16,6% wyższy niż przed rokiem. Istotny wpływ na dynamikę produkcji w tej grupie miała m.in. sprzedaż pojazdów samochodowych, przyczep i naczep oraz sprzętu i urządzeń radiowych, telewizyjnych i telekomunikacyjnych. Udział produkcji nośników postępu technicznego w ogólnej wartości produkcji sprzedanej przedsiębiorstw przemysłowych w cenach bieżących obniżył się z 17,3% w I kwartale ub. roku do 16,9% (w cenach stałych wzrósł odpowiednio z 20,0% do 20,4%). 3 Grupowania przedsiębiorstw na wytwarzające głównie dobra inwestycyjne, konsumpcyjne nietrwałe i trwałe, zaopatrzeniowe oraz związane z energią (ang. MIGs Main Industrial Groupings) dokonano zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 586/2001 z dnia 26 marca 2001 r. dotyczącym przepisów wykonawczych do Rozporządzenia Rady (WE) nr 1165/98 w sprawie statystyki krótkookresowej.

18 16 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju Wydajność pracy w przemyśle, mierzona produkcją sprzedaną na jednego zatrudnionego, była w okresie styczeń-marzec br. o 9,5% wyższa niż przed rokiem, przy większym o 3,2% przeciętnym zatrudnieniu i wzroście przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto o 8,3%. Dynamika (w cenach stałych) i struktura (w cenach bieżących) produkcji sprzedanej przemysłu w przedsiębiorstwach o liczbie pracujących powyżej 9 osób kształtowały się następująco: Wyszczególnienie I III IV VI VII IX X XII I III III I III analogiczny okres poprzedniego roku=100 struktura w % Przemysł ,4 112,1 112,3 110,8 113,0 111,3 100,0 100,0 górnictwo ,3 98,7 96,1 95,7 97,7 98,0 4,6 5,1 przetwórstwo przemysłowe ,8 113,5 113,9 112,8 116,1 113,7 84,5 82,0 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę ,7 102,9 102,6 97,6 92,5 93,3 10,9 12,9 Z przemysłu ogółem działy: górnictwo węgla kamiennego i brunatnego; wydobywanie torfu ,7 97,6 95,8 98,9 91,0 86,7 2,7 3,2 produkcja artykułów spożywczych i napojów ,4 108,5 103,9 106,8 106,9 105,9 16,4 16,9 włókiennictwo ,6 107,0 107,0 110,2 110,8 106,1 1,3 1,3 produkcja drewna i wyrobów z drewna oraz ze słomy i wikliny ,7 114,6 100,8 101,2 119,1 117,6 2,8 2,5 produkcja koksu i produktów rafinacji ropy naftowej ,7 117,9 115,1 106,7 98,8 104,1 4,7 5,7 produkcja wyrobów chemicznych ,1 111,9 109,7 111,5 113,9 114,0 6,4 6,2 produkcja wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych ,6 112,6 117,8 114,5 125,1 122,8 4,9 4,4 produkcja wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych ,8 120,6 120,6 120,4 148,0 140,6 3,8 2,8 produkcja metali ,2 116,2 116,3 112,2 115,1 106,2 5,5 4,6 produkcja wyrobów z metali ,8 114,4 121,0 120,8 129,5 124,7 5,8 5,0 produkcja maszyn i urządzeń ,8 110,0 113,2 114,1 127,5 127,0 5,0 4,6 produkcja maszyn i aparatury elektrycznej ,3 113,4 111,1 113,5 122,6 120,9 3,5 3,2 produkcja sprzętu i urządzeń radiowych, telewizyjnych i telekomunikacyjnych ,8 135,6 149,3 132,4 114,6 109,2 2,0 2,3 produkcja pojazdów samochodowych, przyczep i naczep ,5 122,8 131,1 115,9 116,5 112,9 10,2 10,2 produkcja pozostałego sprzętu transportowego... 97,3 90,7 135,7 113,4 105,2 100,2 1,2 1,4 produkcja mebli; pozostała działalność produkcyjna ,0 114,8 103,4 122,3 118,9 114,8 3,8 3,7 wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę ,1 103,4 102,2 97,2 92,0 92,9 10,1 12,1

19 Przemysł 17 W okresie styczeń marzec br. wzrost produkcji sprzedanej przemysłu wystąpił w 23 (spośród 29) działach przemysłu, których udział stanowił 79,5% ogółu produkcji. Wśród działów o znaczącym udziale zwiększyła się m.in. produkcja: wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych o 48,0% (m.in. produkcja cementu, wapna oraz gipsu ponad 2-krotnie, produkcja wyrobów betonowych i gipsowych o 91,3%), wyrobów z metali o 29,5% (m.in. produkcja wytwornic pary, z wyłączeniem kotłów c.o. o 69,4%, produkcja metalowych elementów konstrukcyjnych o 33,1%), maszyn i urządzeń o 27,5% (m.in. produkcja pozostałego sprzętu gospodarstwa domowego o 42,1%, urządzeń do wytwarzania i wykorzystywania energii mechanicznej, z wyłączeniem silników lotniczych, samochodowych i motocyklowych o 38,7%), wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych o 25,1% (wzrost w obu grupach), maszyn i aparatury elektrycznej o 22,6% (m.in. produkcja elektrycznych silników, prądnic i transformatorów o 43,7%, izolowanych drutów i przewodów o 26,3%), drewna i wyrobów z drewna oraz ze słomy i wikliny o 19,1% (m.in. produkcja wyrobów tartacznych, impregnacja drewna o 25,9%, wyrobów stolarskich i ciesielskich dla budownictwa o 21,4%), mebli; pozostała działalność produkcyjna o 18,9%, pojazdów samochodowych, przyczep i naczep o 16,5% (m.in. produkcja części i akcesoriów do pojazdów samochodowych i ich silników o 30,7%, produkcja pojazdów samochodowych o 7,1%), metali o 15,1% (m.in. produkcja żeliwa i stali oraz stopów żelaza o 21,0%). W produkcji artykułów spożywczych i napojów, mającej największy udział w produkcji sprzedanej przemysłu, wzrost wyniósł 6,9% (wobec wzrostu o 10,4% przed rokiem), w tym m.in. w przetwórstwie owoców i warzyw 21,8%, w wytwarzaniu wyrobów mleczarskich 13,5%, w produkcji napojów 12,4%, w produkcji, przetwórstwie i konserwowaniu mięsa i wyrobów z mięsa 11,2%. Spadek wystąpił w wytwarzaniu produktów przemiału zbóż, skrobi i wyrobów skrobiowych 6,4% oraz w produkcji pozostałych artykułów spożywczych 4,1%. W porównaniu z I kwartałem ub. roku obniżyła się produkcja sprzedana m.in. w górnictwie węgla kamiennego i brunatnego; wydobywaniu torfu o 9,0%, wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę o 8,0%, produkcji koksu i produktów rafinacji ropy naftowej o 1,2%. Z obserwowanych w okresie styczeń marzec br. 241 wyrobów i grup wyrobów przemysłowych produkcja 158 była wyższa niż przed rokiem, w tym m.in. produktów uboju trzody

20 18 Informacja o sytuacji społeczno-gospodarczej kraju chlewnej, mleka, cukru, piwa, papierosów, płyt pilśniowych, koksu, olejów napędowych, nawozów azotowych, polietylenu, opon, cementu, stali surowej, wyrobów walcowanych na gorąco, chłodziarek i zamrażarek, odkurzaczy, odbiorników telewizyjnych, samochodów ciężarowych i ciągników drogowych. Niższa niż przed rokiem była natomiast produkcja 83 wyrobów i grup wyrobów, w tym m.in. węgla kamiennego i brunatnego, gazu ziemnego, obuwia, olejów opałowych, akumulatorów kwasowo-ołowiowych, pojazdów do transportu publicznego, rowerów. Wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w kwietniu br. w przetwórstwie przemysłowym jest oceniany korzystnie, nieco lepiej niż przed miesiącem. W najbliższym okresie przewidywane jest rozszerzenie portfela zamówień (krajowego i zagranicznego) oraz produkcji w skali zbliżonej do prognozowanej w marcu. Zdaniem przedsiębiorców ceny wyrobów gotowych mogą rosnąć w tempie zbliżonym do przewidywań sprzed miesiąca. Prognozy sytuacji finansowej są pozytywne, zbliżone do formułowanych w marcowym badaniu. Trzymiesięczna prognoza zatrudnienia wskazuje na możliwość dalszego wzrostu liczby pracowników. Zapasy wyrobów gotowych w kwietniu br. kształtują się na poziomie uznawanym przez przedsiębiorców za zbliżony do wystarczającego. Niedobór zapasów zgłaszają m.in. przedsiębiorstwa produkujące drewno i wyroby z drewna oraz ze słomy i wikliny, producenci maszyn i urządzeń, wyrobów z metali oraz wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych. Nadmierny stan zapasów występuje m.in. we włókiennictwie, w produkcji pozostałego sprzętu transportowego, sprzętu i urządzeń radiowych, telewizyjnych i telekomunikacyjnych oraz w produkcji wyrobów chemicznych. W kwietniu br. wykorzystanie mocy produkcyjnych w przetwórstwie przemysłowym wyniosło 79,7% (wobec 76,7% przed rokiem). Największy wzrost wykorzystania mocy w skali roku wystąpił w produkcji wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych, produkcji metali oraz drewna i wyrobów z drewna oraz ze słomy i wikliny. Wśród barier ograniczających bieżącą działalność przedsiębiorstw w kwietniu br. najwięcej respondentów wymieniało wysokie obciążenia na rzecz budżetu (ok. 59%), niejasne i niespójne przepisy prawne (ok. 43%) oraz niedostateczny popyt na rynku krajowym (ok. 41%). W ujęciu rocznym obniżyło się znaczenie niepewności ogólnej sytuacji gospodarczej, niedostatecznego popytu (w większym stopniu krajowego niż zagranicznego) oraz problemów finansowych (np. niepewność, trudności w uzyskaniu kredytów). Więcej przedsiębiorców niż przed rokiem sygnalizowało natomiast przeszkody związane m.in. z niedoborem wykwalifikowanych pracowników.