EKSPANSJA MIĘDZYNARODOWA POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW

Transkrypt

1 EKSPANSJA MIĘDZYNARODOWA POLSKICH PRZEDSIĘBIORSTW SKALA I CHARAKTER UMIĘDZYNARODOWIENIA NA PODSTAWIE DZIAŁALNOŚCI SPÓŁEK GIEŁDOWYCH prezentacja wyników

2 Dlaczego zdecydowaliśmy się przeprowadzić badanie? (1) Dostępne dane - Eksport Kraj Polski eksport Eksport [mln PLN] Udział % Niemcy ,1% Wielka Brytania ,8% Czechy ,3% Francja ,9% Rosja ,3% Włochy ,9% Holandia ,5% Ukraina ,8% Szwecja ,7% Słowacja ,6% Pozostałe kraje ,1% OGÓŁEM % Źródło GUS: Obroty handlu zagranicznego ogółem i według krajów w 2012 wyniki ostateczne ). Eksport obejmuje wyłącznie produkty i usługi wytworzone w Polsce pomijając działalność zagranicznych spółek zależnych Udział w eksporcie podmiotów pod kontrolą obcego kapitału Lp. Nazwa Przychód z eksportu [mln PLN] Udział w eksporcie ogółem [%] 1 PKN Orlen SA ,4% 2 KGHM Polska Miedź SA ,8% 3 Fiat Auto Poland SA ,9% 4 Volkswagen Poznań Sp. z o.o ,5% 5 GK Grupy Lotos SA ,5% 6 LG Electronics Wrocław Sp. z o.o ,7% 7 GK Jastrzębskiej Spółki Węglowej SA ,7% 8 LG Electronics Mława Sp. z o.o ,7% 9 Philips Lighting Poland SA ,6% 10 Volkswagen Motor Polska Sp. z o.o ,6% 10 największych eksporterów (źródło: 100 największych eksporterów w 2012 według tygodnika Polityka, udział w eksporcie ogółem opracowanie własne Lp. Kraj akcjonariusza o największej liczbie udziałów Przychód z eksportu w mln zł Udział %* Liczba firm w rankingu 1 Polska ,60% 42 2 Niemcy ,60% 16 3 Włochy ,90% 5 4 USA ,40% 12 5 Francja ,40% 5 Pozostałe kraje ,06% 20 RAZEM % 100 Przychody ze sprzedaży zagranicznej w 2012 roku według kraju pochodzenia akcjonariusza o największej liczbie udziałów eksporterów (źródło: 100 największych eksporterów w 2012 według tygodnika Polityka, kraj akcjonariusza opracowanie własne). 2

3 Dlaczego zdecydowaliśmy się przeprowadzić badanie? (2) Dostępne dane Inwestycje zagraniczne Tylko część inwestycji zagranicznych to zaangażowanie kapitałowe w realną działalność gospodarczą Dane na temat liczby zagranicznych spółek zależnych nie dostarczają informacji o charakterze i roli spółek zależnych Luxemburg, Cypr, Szwajcaria, Niderlandy % 18 % 35 % Udziały kapitałowe, reinwestowane zyski Lp. Kraj Liczba spółek zależnych % ogółu 1 Ukraina ,4% 2 Rosja 147 9,2% 3 Niemcy 143 8,9% 4 Republika Czeska 140 8,8% 5 Rumunia 95 5,9% 6 Słowacja 89 5,6% 7 Cypr 73 4,6% 8 Węgry 69 4,3% 9 Litwa 67 4,2% 10 Stany Zjednoczone 39 2,4% RAZEM ,0% Pozostały kapitał Liczba zagranicznych spółek zależnych kontrolowanych przez Polskie grupy kapitałowe (10 krajów o największej liczbie podmiotów). (źródło: GUS, Grupy przedsiębiorstw w Polsce w 2011 r). Stan należności z tytułu polskich inwestycji bezpośrednich za granicą na koniec 2012 roku w podziale na charakter inwestycji z wyróżnieniem należności pochodzących z Luxemburga, Cypru oraz Szwajcarii (źródło: Polskie inwestycje bezpośrednie za granicą (EUR)) 3

4 Dlaczego zdecydowaliśmy się przeprowadzić badanie? (3) Badania kadry zarządzającej, studia przypadków Badania ankietowe publikowane w dostępnych raportach prezentują deklaracje i subiektywne osądy menadżerów Przykłady sukcesów polskich firm nie są reprezentatywne dla całej gospodarki Źródło: Poland Go Global. Polskie firmy na globalnej scenie: czas na mocniejsze wejście! Źródło: Poland Go Global. Polskie firmy na globalnej scenie: czas na mocniejsze wejście! 4

5 Co i jak badaliśmy? Zakres badania Nasze podejście NAJWIĘKSZE POLSKIE PRZEDSIĘBIORSTWA NOTOWANE NA GPW 121 podmiotów z rankingu 500 tygodnika Polityka SKONSOLIDOWANE PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY segmenty operacyjne w układzie geograficznym 575 ROCZNYCH SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH za lata LICZBA I CHARAKTER ZAGRANICZNYCH SPÓŁEK ZALEŻNYCH struktura grupy kapitałowej i profil działalności podmiotów zależnych PRIMARY BUSINESS Spółki prowadzące działalność podstawową SUPPORT Spółki prowadzące działalność wspierającą OTHER Pozostałe spółki zależne 5

6 Wyniki badania (1) Podział przychodów pomiędzy Polskę i rynki międzynarodowe Podział próby badawczej ze względu na udział przychodów zagranicznych w sprzedaży ogółem średnia arytmetyczna próby; N=112; W=493,4 mld PLN, rok 2012 N=112, rok 2012 Powyżej 75% 7 Zagranica 25,4% 50%-75% 14 Poniżej 1% 26 Polska 74,6% 25%-50% 28 1%-25% 37 Połowa przedsiębiorstw osiąga co najmniej 18,8% przychodów poza granicami Polski. (średni udział sprzedaży zagranicznej wynosi 25,4%) Jedynie 23% przedsiębiorstw osiągało przychody tylko na terenie Polski. Z drugiej strony aż 19% firm osiąga ponad połowę swych przychodów na rynkach zagranicznych 6

7 Wyniki badania (2) Dynamika wzrostu sprzedaży Struktura sprzedaży Polska/Zagranica wartości łącznie dla całej próby; N=93 udział łącznie dla całej próby; N=93, 2008= / / / /11 Ogółem 3,9% 6,0% 5,2% 11,1% ,5% 12,8% 14,3% 18,0% 18,3% Polska 3,5% 4,2% 0,7% 10,7% Zagranica 6,6% 18,1% 32,6% 12,6% Polska Zagranica Skumulowany wzrost przychodów zagranicznych w latach był 4 razy wyższy niż sprzedaży krajowej i wyniósł 88% (CAGR=13,5%) Najwyższy wzrost sprzedaży zagranicznej przypadł na rok W tym roku rynki międzynarodowe odpowiadały za 89% łącznego wzrostu sprzedaży. 7

8 Wyniki badania (3) Udział grup kapitałowych obecnych w danym regionie [dane za rok 2012, N=121/70, tylko spółki PRIMARY BUSINESS] Kraje, w których polskie grupy kapitałowe najczęściej lokują spółki zależne lub stowarzyszone [dane za rok 2012, N=121/70, tylko spółki PRIMARY BUSINESS] Lp. Kraj Liczba grup obecnych w danym kraju Udział w grupach ze spółkami zagr. 1 Niemcy 32 45,7% 2 Rosja 26 37,1% 54% 2 Ukraina 26 37,1% 4 Republika Czeska 23 32,9% 59% 59% 5 Słowacja 14 20,0% 6 Rumunia 13 18,6% 7 Węgry 12 17,1% 8 Litwa 11 15,7% 9 Wielka Brytania 9 12,9% 10 Chiny 7 10,0% Austria 7 10,0% Zaangażowanie kapitałowe rozkłada się mniej więcej równomiernie pomiędzy kraje Europy Zachodniej, Europy Środkowej i Wschodniej i byłego ZSRR Polskie grupy kapitałowe najczęściej posiadają spółki zależne w krajach ościennych lub państwach Europy Środkowo-Wschodniej posiadających relatywnie duży rynek wewnętrzny. 8

9 Wyniki badania (4) Charakter działalności zagranicznych spółek zależnych należących do polskich Grup Kapitałowych N=121, Rok=2012 Na 121 przedsiębiorstw aż 116 tworzyło Grupę Kapitałową! Działalność wspierająca 5% Pozostałe 21% Działalność podstawowa 74% 75 przedsiębiorstw posiadało zagraniczne spółki zależne. W przypadku 5 firm były to wyłącznie podmioty celowe, nie prowadzące działalności w realnej gospodarce. Nawet co 5 zagraniczna spółka zależna powołana została w celach związanych z optymalizacją podatkową bądź własnościową Grupy. 9

10 Wyniki badania (5) Udział sprzedaży zagranicznej w zależności od posiadania przez przedsiębiorstwo zagranicznych spółek zależnych Udział Polski i Zagranicy w łącznym wzroście sprzedaży w latach w zależności od posiadania przez przedsiębiorstwo zagranicznych spółek zależnych N=121, Rok=2012 N=89 60% 100% 50,7% 75% 44% 53% 40% 35,4% 38,2% 50% 83% 26,1% 25% 56% 47% 20% 0% 12,6% Obecne tylko w Polsce Posiadające zagraniczne spółki zależne w 1-2 krajach w 3-5 krajach powyżej 5 krajów 0% 17% Nie posiadajace jednostek zagranicznych [39] Posiadające jednostki zagraniczne przez cały czas [44] Zagranica Polska Stworzyły spółki zagraniczne [6] Międzynarodowe grupy kapitałowe osiągają zdecydowanie większą część przychodów poza granicami Polski Wzrost sprzedaży był wyższy w przedsiębiorstwach nie posiadających spółek zagranicznych. Na umiędzynarodowienie zdecydowały się firmy znajdujące się w fazie dynamicznego wzrostu. 10

11 Wyniki badania (6) Udział sprzedaży zagranicznej w przychodach ogółem per branża Średnia arytmetyczna dla kohorty, N=112, Rok=2012 Udział sprzedaży zagranicznej w przychodach dla 10 największych polskich firm Rok=2012 Telekomunikacja oraz media 0% Energetyka 4% Lp. Nazwa firmy Przychody ze sprzedaży Udział przychodów zagr. Handel hurtowy i detaliczny Budownictwo Przemysł spożywczy Usługi Ekspolatacja złóż surowców naturalnych Produkty innowacyjne i IT Produkty niskoprzetworzone Produkty średniozaawansowane 10% 13% 19% 21% 33% 37% 41% 49% 1 PKN Orlen ,1% 2 Lotos ,1% 3 PGE ,7% 4 PGNiG ,8% 5 KGHM ,1% 6 Tauron ,1% 7 Eurocash ,0% 8 Orange ,0% 9 Energa ,0% 10 Enea ,0% Zagranica Polska Największy udział sprzedaży międzynarodowej notują firmy produkcyjne (włączając sektor IT). Firmy z sektorów innowacyjnych z powodzeniem konkurują na rynkach zagranicznych! Największe polskie firmy działają albo lokalnie albo są silnie umiędzynarodowione 11

12 Podsumowanie Pozycja międzynarodowa największych polskich przedsiębiorstw jest dość silna Ekspansja międzynarodowa jest jedną z bardziej skutecznych strategii dynamicznego wzrostu Czas kryzysu finansowego to jednocześnie okres ekspansji międzynarodowej polskich firm Rynki zagraniczne odpowiadają za blisko 1/3 łącznego wzrostu sprzedaży największych polskich firm w latach Sprzedaż zagraniczna odgrywa istotną rolę w portfelu większości dużych polskich przedsiębiorstw Liczba przedsiębiorstw prowadzących sformalizowaną działalność poza granicami Polski systematycznie rośnie Przedsiębiorstwa produkcyjne to sektor, który w największym stopniu dokonuje ekspansji na rynki zagranicznej Posiadanie zagranicznych spółek zależnych jest wyraźnie powiązane z udziałem sprzedaży poza granicami Polski w przychodach ogółem Innowacyjne sektory gospodarki są równie ekspansywne jak branże tradycyjne i mniej zaawansowane Bezpośredni sąsiedzi są najczęściej wybierani jako początek ekspansji zagranicznej 12

13 Katarzyna Czechowicz,