Makroekonomia zaawansowana konwersatorium Ekonomia międzynarodowa: pytania przykładowe

Transkrypt

1 Makroekonomia zaawansowana konwersatorium Ekonomia międzynarodowa: pytania przykładowe dr Leszek Wincenciak Pytanie 1 Omów główne różnice między neoklasyczną i nową teorią handlu. Jakie według nowej teorii handlu są źródła korzyści z wymiany? Pytanie 2 W artykule Bernhofena Intra industry trade and strategic interaction: Theory and evidence, autor dokonuje empirycznej weryfikacji jednej z nowych teorii handlu. Przedstaw główne założenia analizy oraz opisz wnioski z niej uzyskane. Pytanie 3 Paul Krugman w artykule Is free trade passé? analizuje problem protekcjonizmu w warunkach nowej teorii handlu. Przedstaw argumenty na rzecz nowego protekcjonizmu i argumenty przeciw jego stosowaniu. Pytanie 4 Analizujemy model Dixita-Stiglitza w wersji uproszczonej(z zajęć). Załóżmy, że na rynku pewnego kraju mamy do czynienia z konkurencją monopolistyczną pomiędzy N firmami. Każda znichmadostępdoidentycznejtechnologii: l i = f + mx i,gdzie: l i oznaczailośćpracypotrzebnądowytworzenia x i jednostek i-tejodmiany, f stałynakładpracyoraz m zmienny nakład pracy. Zasób pracy w tym kraju wynosi L. Funkcja użyteczności konsumentów dana jest przez: U = ( N i=1 c ρ i ) 1 ρ oraz ρ (0,1) gdzie ρ jest parametrem tzw. zamiłowania do różnorodności. Całkowity dochód konsumentów oznaczamy przez Y(równy jest sumie wynagrodzeń za pracę). (a) Zapisz problem maksymalizacji zysku firm i znajdź warunek ustalania cen. (b) W jaki sposób zwiększenie zamiłowania konsumentów do różnorodności wpływa na cenę ustalaną przez firmy? (c) Znajdź ilość odmian produkowanych w równowadze. (d) W jaki sposób zwiększenie zamiłowania konsumentów do różnorodności wpływa na liczbę produkowanych w kraju odmian? Pytanie 5 Przypuśćmy, że mamy do czynienia z dwoma, rozdzielonymi rynkami, z jednym producentem działającym na każdym z nich(uproszczona wersja modelu Bernhoffena). Odwrócona funkcja popytunaproduktjestpostaci: p h = 1 q h,gdzie q h tołącznawielkośćsprzedażynarynku krajowym. 1

2 W pewnym momencie, rynki zostają zliberalizowane i firma krajowa uzyskuje dostęp do rynku zagranicznego, zaś firma zagraniczna do krajowego. Każda z firm maksymalizuje zyski biorąc dostawy konkurenta za dane(model Cournota). Odwrócona funkcja popytu na rynku zagranicznymjestpostaci: p f = 1 q f,gdzie q tołącznawielkośćdostawnarynkuzagranicznym. Załóżmy, że obie firmy ponoszą stały koszt krańcowy produkcji c > 0. Załóżmy także, że każda firma musi ponieść stały koszt transportu przy dostawach na rynek konkurenta.firmakrajowaponosikosztt 1 zaśfirmazagranicznat 2 nakażdąjednostkęprodukcji. Przyjmijmy następujące oznaczenia: x hh wielkośćsprzedażyfirmykrajowejnarynkukrajowym; x fh wielkośćsprzedażyfirmyzagranicznejnarynkukrajowym; x hf wielkośćsprzedażyfirmykrajowejnarynkuzagranicznym; x ff wielkośćsprzedażyfirmyzagranicznejnarynkuzagranicznym. (a) Zapisz funkcje zysku firmy krajowej i zagranicznej(uwaga: dla każdej firmy funkcja zysku musi obejmować sprzedaż i koszty na obu rynkach). Znajdź wielkości dostaw w równowadze na rynku krajowym i zagranicznym. (b) Pokaż, że firma krajowa sprzedaje więcej na rynku zagranicznym niż firma zagraniczna nakrajowym,gdy t 1 < t 2. (c) Zapisz indeks Grubela-Lloyda handlu wewnątrzgałęziowego w tym przypadku. W jaki sposóbrozmiaryhandluzależąod t 1 i t 2. Pytanie 6 Analizujemy koncepcję międzyokresowego podejścia do bilansu płatniczego. (a) Wyjaśnij jakie znaczenie dla małej gospodarki otwartej w ramach podejścia międzyokresowego do bilansu płatniczego ma nierównowaga na rachunku obrotów bieżących(deficyt lub nadwyżka). (b) Spróbuj w świetle międzyokresowego podejścia do bilansu płatniczego sformułować pojęcie międzyokresowej przewagi komparatywnej. Wyjaśnij, jakie czynniki sprzyjają temu, że dany kraj będzie importerem(bądź eksporterem) bieżącej konsumpcji. (c) Przedstaw wnioski uzyskane z analizy Feldsteina i Horioki, zawarte w artykule Domestic Saving and International Capital Flows. Jaką hipotezę testują autorzy artykułu? Czy ich wyniki potwierdzają wnioski z międzyokresowego podejścia do bilansu płatniczego? Jeśli nie, to jak można wyjaśnić powstałe rozbieżności? Pytanie 7 Załóżmy, że dwuokresowa funkcja użyteczności dana jest wzorem: U(c 1,c 2 ) = c1 1/σ 1 1 1/σ c1 1/σ 2 +β 1 1/σ, gdzie β to subiektywny czynnik dyskontujący. Międzyokresowe ograniczenie budżetowe jest następujące: c 1 + c 2 1+r = y 1 + y 2 1+r, gdzie y t jestdochodemwokresie tartostopaprocentowa. (a) Zapisz międzyokresowe równanie Eulera dla funkcji użyteczności i oblicz autarkiczną stopę procentową. Jak można interpretować stopę procentową? (b)wjakisposóbstopaprocentowazależyodwartości σi β? 2

3 (c)zakładając,że y 1 = 10, y 2 = 10, σ = 0,5oraz β = 0,75,obliczstopęprocentową wrównowadzeautarkicznej.przypuśćmy,żewjakimśinnymkraju y 1 = 11, y 2 = 10, σ = 0,5 oraz β = 0,75. Który kraj będzie pożyczkodawcą, a który pożyczkobiorcą w okresie bieżącym? Dlaczego? (d) Kraj ten otwiera się na możliwość wymiany z resztą świata. Załóżmy, że istnieje międzynarodowyrynek,naktórymstopaprocentowawynosi r T imożebyćróżnaodautarkicznejstopyprocentowej r A wtymkraju.czykrajtenmożeodnieśćkorzyścizwymiany, jeśli r T > r A?Czymożeodnieśćkorzyści,jeśli r T < r A?Wjakisposóbmożetoosiągnąć? Przedstaw odpowiedzi na wykresie i podaj jaki będzie bilans obrotów bieżących w każdej sytuacji w obu okresach? Pytanie 8 Analizujemy podejście elastycznościowe do bilansu płatniczego. (a) Wyjaśnij, czy deprecjacja waluty krajowej jest wystarczającym czynnikiem poprawy bilansu handlowego. Jaki warunek i przy jakich założeniach musi być spełniony, aby było to możliwe? (b) Wyjaśnij, jakie mogą być przyczyny słabszej reakcji bilansu handlowego na zmiany kursu walutowego w krótkim okresie niż w długim. (c) Wyjaśnij, dlaczego warunek Marshalla-Lernera jest jednocześnie warunkiem stabilności równowagi na rynku walutowym, gdy abstrahujemy od przepływów kapitałowych. Pytanie 9 Załóżmy,żecenykrajoweizagraniczneznormalizowanodojedności (p x = p m = 1),popytna krajowy eksport dany jest funkcją X(E) = E(wyrażony w walucie krajowej), zaś popyt naimportdanyjestprzez M(E) = E 2 (wyrażonywwaluciezagranicznej). (a) Załóżmy, że początkowo bilans handlowy wynosi zero. Czy deprecjacja waluty krajowej poprawi bilans handlowy w tej sytuacji? (b) Wyznacz przedział wartości kursu walutowego taki, że niewielka deprecjacja waluty krajowejpoprawiabilanshandlowywwaluciezagranicznej (B (E) = X(E)/E M(E))oraz wtymsamymczasiepogarszabilanshandlowywwaluciekrajowej (B(E) = X(E) E M(E)). Pytanie 10 Analizujemy kurs euro wyrażony w złotych. Posługując się warunkiem parytetu stóp procentowych oceń w jaki sposób poniższe wydarzenia wpłyną na kurs walutowy w krótkim okresie. Możesz posłużyć się formułą parytetu lub wykresem. Określ, jaki jest w każdym przypadku mechanizm wpływu danego wydarzenia na kurs walutowy. (a) Narodowy Bank Polski obniża stopy procentowe z 2,00% do 1,50%. (b) Europejski Bank Centralny obniża stopy procentowe w strefie euro z 1,50% do 0,50%. (c) Główny Urząd Statystyczny ogłasza prognozę tempa wzrostu PKB w Polsce na przyszły rok na poziomie 1,8%. Analitycy spodziewali się, że wzrost wyniesie 2,3%. (d) Ministerstwo Finansów w Polsce publikuje dane o wielkości długu publicznego, z których wynika, że jest on o 25% większy, niż do tej pory sądzono. Inwestorzy zagraniczni zaczynają obawiać się o wypłacalność Polski. Pytanie 11 Przedstaw ideę teorii parytetu siły nabywczej. Wymień przyczyny, dla których w praktyce obserwuje się istotne odchylenia od tej teorii. 3

4 Pytanie 12 W poniższej tabeli zebrano wybrane dane makroekonomiczne o kursie walutowym(e, cenie dolara w każdym z krajów), rocznej stopie procentowej(i), poziomie cen(p) reprezentatywnego koszyka konsumpcyjnego wyrażonych w walutach wybranych krajów oraz PKB per capita(y). Polska Szwajcaria USA E(N/USD) 3,20 0,90 1 i 3,00% 1,00% 2,00% P 280 PLN 110 CHF 100 USD Y 42000PLN 50000CHF 47000USD Na podstawie tych danych proszę odpowiedzieć na poniższe pytania: (a) Załóżmy, że zasada niezabezpieczonego parytetu stóp procentowych jest spełniona. ObliczoczekiwanezarokkursydolarawPLNiCHF.Jakamusiałabybyćpremiazaryzyko od polskich aktywów, gdyby było wiadomo, że uczestnicy rynku nie oczekują zmiany kursu dolara do złotego? (b) Czy bieżące nominalne kursy walutowe odpowiadają zasadzie parytetu siły nabywczej? Uzasadnij. Oblicz implikowane przez warunek parytetu siły nabywczej kursy walut tych krajów względem siebie. (c) Waluta którego kraju jest przewartościowana, a którego niedowartościowana względem dolara? O ile procent względem kursu parytetowego? (d) Porównaj PKB per capita poszczególnych krajów licząc według bieżących kursów walutowych oraz według parytetu siły nabywczej. Jak można zinterpretować powstałe różnice? Pytanie 13 Wykorzystaj podane poniżej informacje i odpowiedz na pytania. Cena magazynu The Economist Kurs walutowy USA $4.95 Włochy e USD/EUR Japonia JPY/USD (a) Podaj cenę magazynu The Economist w dolarach w Japonii i Włoszech. (b) Oblicz wartość kursu dolara względem euro i jena implikowaną przez parytet siły nabywczej. (c) Która waluta w świetle teorii parytetu siły nabywczej jest przewartościowana, a która niedowartościowana względem dolara? Pytanie 14 Analizujemy tzw. monetarystyczne podejście do kursu walutowego. Przyjmijmy, że realny popyt na pieniądz(l) jest funkcją realnego dochodu(y) i nominalnej stopy procentowej(i) i możnagoopisaćfunkcją L = Y α e βi,gdzie α elastycznośćdochodowapopytunapieniądz, β półelastyczność popytu na pieniądz względem stóp procentowych, e podstawa logarytmu naturalnego. (a) Korzystając z warunku równowagi rynku pieniężnego wyprowadź równania opisujące zachowanie się poziomu cen w kraju i zagranicą(zmienne dla zagranicy oznacz gwiazdką iprzyjmij,żepostaćfunkcjipopytunapieniądzjestwobukrajachtakasamaiwartości elastyczności są identyczne). Dla wygody zapisz równania w logarytmach.(3 pkt.) 4

5 (b) Korzystając z warunku parytetu siły nabywczej oraz wyprowadzonych powyżej równań, zapisz równanie opisujące zachowanie się nominalnego kursu walutowego(dla wygody również w logarytmie).(3 pkt.) (c) Oszacowano, że α = 0,5 zaś β = 0,75. Prognozy długoterminowe dotyczące wzrostu realnegopkbmówiąotym,żegospodarkakrajowabędziesięrozwijaćwtempie5%rocznie, zaś zagraniczna w tempie 2%. Wiadomo, że zagraniczny bank centralny nie będzie zmieniał poziomu stóp procentowych(krajowy też nie zamierza), zaś spodziewany wzrost podaży pieniądza zagranicznego szacuje się na 2% rocznie. W jakim tempie powinna rosnąć krajowa podaż pieniądza, aby kurs walutowy nie ulegał zmianie?(3 pkt.) (d) Co działoby się z kursem walutowym, gdyby krajowy bank centralny zwiększał podaż pieniądza w tempie 5% rocznie?(1 pkt.) 5