Niemiecki kiermasz świąteczny w Polsce praca z projektem o świętach Bożego Narodzenia w Niemczech

Transkrypt

1 MAŁGORZATA FLIEGER Niemiecki kiermasz świąteczny w Polsce praca z projektem o świętach Bożego Narodzenia w Niemczech 1. Wstęp Rokrocznie realizowane są lekcji o tematyce bożonarodzeniowej, cieszące się dużym zainteresowaniem wśród uczniów, dzieci zadawały mi jednak dodatkowe pytania, dotyczące tych świąt w Niemczech. W tym roku szkolnym podeszłyśmy razem z drugą germanistką kol. Hanną Kaczmarek do tematu bardzo praktycznie opracowałyśmy projekt. Chciałyśmy, aby nasi uczniowie poczuli się jak na prawdziwym kiermaszu świątecznym w Niemczech, na kiermaszu, który sami przygotowali. Zrealizowałyśmy projekt pt.: Kiermasz świąteczny w klasie VI szkoły podstawowej. Klasa ta ma 3 godziny języka niemieckiego z podziałem na grupy. Pracujemy z podręcznikiem Der, die das Neu. Chciałyśmy w ten sposób połączyć naukę z dobrą zabawą i zdobywaniem wiedzy z zakresu języka niemieckiego, ale i wzbogacić ich w całkiem nowe doświadczenia. Temu wszystkiemu starałyśmy się razem z uczniami nadać odpowiednią oprawę wizualną, muzyczną i również kulinarną. W projekcie brała udział cała klasa licząca 26 osób. Uczniowie mieli do wyboru udział w konkursie na najładniejszy kalendarz lub przygotowanie wieńca adwentowego. Pozostałe zadania przydzieliłyśmy uczniom, zgodnie z ich podziałem na grupy, w których odbywają się zajęcia lekcyjne. Projekt zaczęłyśmy realizować na końcu listopada, a punkt kulminacyjny czyli kiermasz wraz z częścią artystyczną odbył się pod koniec grudnia. Realizacja całego projektu zajęła nam 8 lekcji, prezentacja 2 lekcje. Korzystałyśmy z pomysłów własnych jak i zaczerpniętych z literatury fachowej i innych źródeł. 2. Realizacja projektu 2.1. Konkurs na najładniejszy kalendarz lub wieniec adwentowy Jeszcze przed adwentem przypominamy uczniom najważniejsze informacje o adwencie oraz symbole ściśle związane z tym czasem. Do takich na pewno należą kalendarz i wieniec adwentowy. Uczniowie robią już wcześniej te ozdoby w ramach zajęć i pracą z podręcznikiem Der, die, das Neu, gdzie są one w tzw. Bastelecke. Tym razem jednak dajemy uczniom możliwość wykazania się pomysłowością i ogłaszamy konkurs, w którym to uczniowie wykonują dowolną techniką do wyboru kalendarz lub wieniec adwentowy. Przy rozwiązaniu konkursu korzystamy z fachowej pomocy nauczyciela plastyki. Rezultaty przerastają nasze oczekiwania. Uczniowie wykazują się nie tylko pomysłowością, ale i kunsztownym wykonaniem. Są kalendarze adwentowe wykonane z prawdziwego mchu, szyszek. Zamiast słodyczy w niektórych znajdują się napisane samodzielnie krótkie wierszyki, zebrane niemieckie przysłowia lub powiedzonka. Wieńce wykonane były z różnych materiałów. Były wśród nich wieńce z typowych z gałązek świerkowych po takie, które zostały wykonane z papieru. Wyróżnione osoby otrzymują w nagrodę słodycze, a wszystkie prace posłużą nam jako rekwizyty w czasie trwania kiermaszu.

2 2.2. Ćwiczenia związane z wprowadzeniem i utrwalaniem słownictwa związanego ze Świętami Bożego Narodzenia przeprowadzane w trakcie kolejnych lekcji. Domino słowno-obrazkowe czyli dopasowywanie nazw do obrazków. Słownictwo związane ze Świętami Bożego Narodzenia Każdy z uczniów otrzymuje przygotowane przez nauczyciela domino słownoobrazkowe i jego zadaniem jest znaleźć jak najwięcej par. Po wspólnym sprawdzeniu zadania uczniowie wklejają do zeszytów ten ilustrowany słownik bożonarodzeniowego słownictwa. Uczniowie mogą korzystać ze słowników dwujęzycznych. (patrz załącznik 1) Gra pod tytułem Zaczarowany worek 1 Możemy ją zrealizować jako rywalizację grupową. Wykorzystujemy słownictwo poznane w dominie słowno-obrazkowym. Do worka wkładamy jedną ozdobę świąteczną, tak aby uczniowie nie widzieli, co jest w worku. Jeden z uczniów ma rozpoznać po dotyku, co to jest i nazwać. Przykład: Was ist das? Das ist ein Stern. Po wyjęciu już z worka: Wie ist der Stern? Der Stern ist gelb und groß. Podczas trwania kiermaszu wszystkie te ozdoby i symbole świąteczne zostaną zaprezentowane na osobnym stoisku. Gra w statki Współzawodnictwo grupowe. Wygrywa grupa, która trafi i odgadnie, względnie przetłumaczy w jak najkrótszym czasie jak najwięcej nazw typowych, niemieckich świątecznych specjałów kulinarnych ukrytych w szachowych kwadratach. Niektóre z pól są puste, tak że grupa nie zawsze musi otrzymać wyraz do odgadnięcia. Przed grą trzeba wyznaczyć maksymalny czas na zastanowienie i konsekwentnie przestrzegać go. Krótszy czas oznacza więcej punktów. Potrzebne są słowniki dwujęzyczne. Uczniowie poznają charakterystyczne dla Świąt Bożego Narodzenia ciasta, słodycze, napoje oraz inne specjały. Wcześniej poznali oni zasadę tworzenia dla rzeczowników złożonych, aby nie było problemu z szukaniem tych wyrazów w słownikach. Prawie wszystkie z tych poznanych świątecznych przysmaków pojawią się na stoiskach z napojami i słodyczami podczas trwania kiermaszu. (patrz załącznik 2) 1 Pomysł tego ćwiczenia zaczerpnęłam z artykułu Wir basteln Advenskalender, Aleksandra Glazer, Języki Obce w Szkole Nr 5/2003 2

3 Piszemy kartki świąteczne 2 Uczniowie własnoręcznie przygotowują kartki świąteczne, a następnie wypisują na nich życzenia w języku niemieckim, fragmenty wierszyków lub kolęd, które poznali w trakcie zajęć. Kartki zostaną zaprezentowane na osobnym stoisku podczas kiermaszu świątecznego. Zastosować tu można różne formy życzeń. Liebe Anne, Lieber Martin, Liebe Anne und lieber Martin, Liebe Familie Braun, Ich wünsche dir/euch/ihnen: alles Gute viel Gesundheit viele Geschenke vom Weihnachtsmann frohe Weihnachten einen guten Rutsch ins neue Jahr Frohe Weihnachten und alles Gute zum neuen Jahr Frohe Festtage und ein gesundes neues Jahr List gończy za gwiazdorem Praca w grupach. Uczniowie przygotowują list gończy w postaci plakatu, na którym opisują cechy wyglądu i charakteru poszukiwanego, czyli gwiazdora oraz umieszczają jego portret pamięciowy. Dodatkowo opisywany był również jego charakterystyczny ubiór. Prezentacja i ocena na forum. Plakaty te również zostaną zaprezentowane na kiermaszu. Podczas części artystycznej będzie prezentowana piosenka o gwiazdorze. W czasie występu, przed piosenką Lieber guter Weihnachtsmann jedno z dzieci wychodzi na scenę i opisuje wygląd osoby, którą tak poszukują. Gwiazdor spełnia ich prośbę i pojawia się z piosenką. Pytania według, których uczniowie budują list gończy w postaci plakatu znajdują się w Wer ist das? Wie alt ist er? Wie sind seine Augen? Wie sind seine Haare? Was macht er gern? Wie ist er? Was trägt er? Andere besondere Merkmale: 2 Pomysł tego ćwiczenia zaczerpnęłam z Weihnachten steht vor der Tür!!!, Aleksandra Fójcik, Języki Obce w Szkole Nr 5/2003 3

4 Przedstawienie teatralne Jaś i Małgosia 3 Próby i wszystkie przygotowania, jak budowa scenerii, dobieranie rekwizytów odbywało się po zajęciach szkolnych. Całą scenerię oraz rekwizyty uczniowie wykonują sami. W tym przedstawieniu bierze udział tylko jedna grupa dzieci. Prezentacja filmu o tematyce świątecznej W filmie pt.: Was feiert der Deutsche? Weihnachten in Gaggenau (Inter Nationes) pokazana została niemiecka rodzina przygotowująca się do Świąt Bożego Narodzenia oraz zwyczaje związane z tymi świętami. Grupa uczniów występuje w charakterze narratorów i komentuje pokazywane zwyczaje. Autorem tekstu jest nauczyciel. Uczniowie również i do tej części projektu przygotowywali się po zajęciach. Podczas trwania wszystkich lekcji świątecznych uczniowie mogli słuchać kolęd lub jeżeli pozwolił na to czas, również je śpiewać. My z koleżanką robiłyśmy dodatkowe próby śpiewu przed występem, po zajęciach. Wszyscy uczniowie otrzymali kserokopie z piosenkami, których odśpiewanie zostało zaplanowane podczas występu. Zaśpiewano: O Tannenbaum, Lieber guter Weihnachtsmann, Kling, Glöckchen, Klingelingeling, oraz Stille Nacht, heilige Nacht w wersji oryginalnej i polskiej Prezentacja i kiermasz Sama prezentacja, czyli część artystyczna odbywała się w dwóch salach. W jednej była scena i miejsca dla publiczności, w drugiej kiermasz z wszystkimi stoiskami. Uczestnikami byli sami uczniowie, przedstawiciele dyrekcji oraz zaproszeni nauczyciele. Prezentacja przebiegała według następującego planu: Powitanie gości Krótki wstęp w języku polskim Prezentacja symboli Świąt Bożego Narodzenia (ćwiczenia: domino słownoobrazkowe oraz Zaczarowany worek ) Kolęda O Tannenbaum Przedstawienie poszukiwanego, czyli gwiazdora (ćwiczenie: list gończy) Śpiewanie piosenki Lieber guter Weihnachtsmann Projekcja filmu: Was feiert der Deutsche? Weihnachten in Gaggenau z polskim komentarzem Piosenka Kling, Glöckchen, Klingelingeling Przedstawienie teatralne Jaś i Małgosia Kolęda Stille Nacht, heilige Nacht w języku niemieckim i polskim Złożenie życzeń (uczniowie czytają niektóre z napisanych przez siebie kartek z życzeniami świątecznymi) Podziękowanie oraz zaproszenie na kiermasz i konsumpcję 3 Scenariusz został opracowany na podstawie skróconej wersji bajki. Dorota Obidniak, Hänsel und Gretel 4

5 3. Podsumowanie Po zrealizowaniu tego projektu przeprowadziłyśmy wywiad z uczniami, który został nagrany na kasetę VHS wypowiedzi uczniów oraz anonimową ankietę ewaluacyjną. W jednym jak i w drugim przypadku uczniowie byli bardzo zadowoleni z udziału w projekcie. Prawie wszyscy życzyli sobie więcej takich przedsięwzięć. Dzieci nie mają zazwyczaj problemów z aktywnością. A ta klasa jest szczególnie chętna do współdziałania. Tę aktywność trzeba było tylko okiełznać oraz właściwie ukierunkować. Dzieci przyznały, że po zrealizowaniu tego projektu wiedzą teraz o wiele więcej o Świętach Bożego Narodzenia w Niemczech, niektóre dodawały, że czuły się jakby były na prawdziwym kiermaszu w Niemczech. W przedstawieniu teatralnym grający uczniowie bardzo starali się nie tylko odklepywać wyuczony tekst, ale wyrażać złość, radość, strach i inne emocje, co dla nich było również trudnym doświadczeniem. Przecież robili to w języku obcym! Ale poradzili sobie bardzo dobrze. Publika nagrodziła ich gromkimi brawami. Starałyśmy się, aby uczniowie w trakcie trwania tego całego projektu uaktywniali swoje wszystkie zmysły: mowę, słuch, dotyk a także zmysł smaku i powonienia, aby słowo Weihnachten nie było tylko pustym słowem, ale kojarzyło im się z konkretną muzyką, smakiem, kolorami, odegraną rolą, wyklejoną i napisaną własnoręcznie kartką oraz mnóstwem innych elementów. I mam nadzieję, że udało nam się, a roześmiane buzie dzieci były chyba najlepszym tego dowodem i również nagrodą dla nas. s Bibliografia: Aleksandra, Glazer, Wir basteln Adventskalender w: Języki Obce w Szkole Nr 5 Warszawa, Wydawnictwo CODN str Aleksandra, Fójcik, Weihnachten steht vor der Tür w: Języki Obce w Szkole Nr 5 Warszawa, Wydawnictwo CODN str Dorota, Obidniak, Hänsel und Gretel Warszawa, Wydawnictwo Wilga 5

6 Załącznik 1 6

7 Załącznik 2 Bonbons Lebkuchen Lebkuchenherz Weihnachtsstollen Schokoladenweihnachtsmann Kekse Wintertee heißer Kakao Schokolade Nüsse Äpfel Marzipan Weihnachtsstollen gebratene Gans gebratene Mandeln Mohnkuchen 7