Czy hałas stanowi istotny problem jakości życia w Warszawie?

Transkrypt

1 Czy hałas stanowi istotny problem jakości życia w Warszawie? dr Adam Bierzyński

2 Czy jakość życia w Warszawie jest ważna? o spadek znaczenia klasycznych czynników lokalizacji inwestycji związanych z kosztami transportu i produkcji o wzrost znaczenia czynników istotnych dla gospodarki wiedzochłonnej, a więc przede wszystkim wysokiej jakości zasobów ludzkich i przyjaznego otoczenia o jakość życia powiązana jest silnie z czynnikami decydującymi o rozwoju gospodarczym i społecznym miast o czynniki związane z jakością życia coraz częściej wpływają na miejsce danego miasta w rankingach światowych i regionalnych atrakcyjności inwestycyjnej oraz decydują o przyciąganiu nowych mieszkańców i inwestorów o wyraźna dominacja Warszawy w skali województwa i kraju (zjawisko wyspy warszawskiej ), w skali globalnej jest to metropolia niższego rzędu o ranga Warszawy jest zaniżona względem potencjału kraju, którego jest stolicą (G. Gorzelak) o dominacja Warszawy kończy się wraz z przejściem do bardziej niematerialnych wymiarów jakości życia (np. dobrostanu społecznego) lub jakości środowiska

3 Czy Warszawa oferuje wysoką jakość życia mieszkańcom? (1) o Wartość wskaźnika CPI dla Warszawy w 2012 wynosząca 0.88 wskazuje na osiągnięcie przez stolicę Polski bardzo wysokiego poziom rozwoju. Ten wynik plasuję Warszawę w elitarnym gronie miast o najwyższym poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego, takich jak Barcelona, Kopenhaga, Amsterdam, Paryż, Londyn i Wiedeń Źródło: opracowanie własne na podstawie Eurostat

4 Czy Warszawa oferuje wysoką jakość życia mieszkańcom? (2) o Najniższy wynik spośród wskaźników cząstkowych CPI odnotowano dla Equality Index, będącego miarą nierówności społecznych (nierówność dochodowa oraz w dostępie do usług i infrastruktury). Należy jednak zauważyć, że niższe (mniej korzystne) wartości wskaźnika Equality Indexw porównaniu z Warszawą charakteryzowały takie miasta jak Barcelona, Bruksela, Paryż i Londyn. Źródło: opracowanie własne na podstawie Eurostat

5 Hałas jako element jakości życia w miastach o wysoka gęstość zaludnienia, koncentracja i różnorodność działalności ludzkiej, nasycenie infrastrukturą oraz ogólnie wysoki poziom przekształcenia antropogenicznego środowiska naturalnego stanowią czynniki zagrażające jakości życia mieszkańców miast o zagadnienie hałasu jako elementu diagnozy jakości życia i polityki środowiskowej było spychane na dalszy plan w relacji do innych problemów, takich jak zanieczyszczenie powietrza i wody o lata 90. zmiana podejścia - opublikowana w 1996 r. tzw. zielona księga Komisji Europejskiej dotycząca kształtowania polityk zwalczania hałasu w Europie; w 2002 r. powstała Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (2002/49/WE) odnoszącą się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku o spopularyzowano koncepcję,że Człowiek nie powinien być narażony na hałas, który stanowi zagrożenie dla zdrowia i jakościżycia

6 Problem zanieczyszczenia hałasem w europejskich badaniach percepcji jakości życia o brak pełnych, obiektywnych i porównywalnych w kontekście międzynarodowym informacji o zanieczyszczeniu hałasem - potrzeba badań opinii mieszkańców (zwłaszcza przy braku odpowiedniej jakości danych administracyjnych) - potrzeba rozszerzenie zakresu i ujenolicenia metodologii opracowania map akustycznych Problem hałasu w ostatnich badaniach percepcji jakości życia w Warszawie o badanie jakości życia mieszkańców warszawskich dzielnic zrealizowane w 2013 roku - przeprowadzono od października do grudnia 2013 r. na losowej, próbie mieszkańców w wieku 15 lat i więcej; wywiady bezpośrednie w domu respondenta, zrealizowano 7200 wywiadów, 400 w każdej z dzielnic o badanie percepcji jakości życia w miastach europejskich w ramach programu Urban Audit - przeprowadzone w 2004, 2006, 2009 i 2012 roku, osoby w wieku 15 lat lub starsze, wielkość próby to 500 osób, wywiad telefoniczny o międzynarodowe badania opinii publicznej Szczęśliwe Miasta - przeprowadzone w okresie od sierpnia 2013 do czerwca 2014, objęło łącznie (5445 respondentów, 9 miast)

7 Czy mieszkańcy Warszawy są zadowoleni z życia w mieście? Źródło: opracowanie własne na podstawie Eurostat o Ogólnie wysoki i stabilny poziom satysfakcji z życia w miastach europejskich o 90% warszawiaków określiło się jako zadowolonych z życia w mieście, z czego 54% bardzo zadowolonych o Odsetek pozytywnych opinii plasuje Warszawę na średnim poziomie na tle badanych miast

8 Czy hałas stanowi istotny problem w najważniejszych miastach Europy? 38% 15% Źródło: opracowanie własne na podstawie Eurostat, dane za 2012 rok o najgorsze wyniki uzyskuje się dla Aten, Barcelony, Madrytu, Lizbony, Neapolu, Rzymu, Budapesztu i Bukaresztu. Są to w większości stolice bądź metropolie o randze międzynarodowej, w wielu z tych miast znajdują się też dzielnice w których tradycją jest życie nocne związane z działalnością pubów, dyskotek i klubów

9 Czy hałas stanowi istotny problem w najważniejszych miastach Europy? Warszawa 2009 o Warszawa w gronie miast z najwyższym odsetkiem opinii o braku satysfakcji związanej z poziomem hałasu o porównywalny wynik z Krakowem, lecz znacznie gorszy niż uzyskany dla Gdańska i Białegostoku Źródło: opracowanie własne na podstawie Eurostat

10 Czy hałas stanowi istotny problem w najważniejszych miastach Europy? Warszawa o w miastach, w których odnotowano najwyższy odsetek odpowiedzi wskazujących na obecność nadmiernego hałasu, jest on równocześnie względnie rzadko zaliczany do trzech najważniejszych problemów o miasta te cechują się również ogólnie niskim zadowoleniem mieszkańców z miejsca zamieszkania Źródło: opracowanie własne na podstawie Eurostat

11 Czy hałas stanowi istotny problem dla mieszkańców Warszawy? Hałas (55%) oraz zanieczyszczenie środowiska (43%) jako dwie najbardziej przeszkadzające cechy Warszawy (spośród wskazanych w ankiecie) Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badania Szczęście w Mieście, 2014 rok

12 O jakim mieście marzą warszawiacy? o O czystym (60%) mieście z dużą ilością zieleni (72%) o Pragmatyczne podejście do problemu hałasu (24% - miasto bez hałasu) Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badania Szczęście w Mieście, 2014 rok

13 Czy hałas stanowi istotny problem dla mieszkańców Warszawy? W okolicy domu: o Co trzecia osoba jest narażona na hałas nocny powodowany przez młodzież o Co czwarta osoba jest narażona na hałas nocny powodowany przez sąsiadów Źródło: opracowanie własne na podstawie badania jakości życia mieszkańców warszawskich dzielnic, 2013 r.

14 Czy hałas stanowi istotny problem dla mieszkańców Warszawy? W okolicy domu: o Żoliborz, Praga Północ i Bielany: blisko co druga osoba narażona na hałas powodowany przez młodzież oraz co trzecia narażona na hałas nocny powodowany przez sąsiadów o Mokotów, Wesoła, Wilanów i Rembertów najcichszymi dzielnicami Źródło: opracowanie własne na podstawie badania jakości życia mieszkańców warszawskich dzielnic, 2013 r.

15 Jaka będzie Warszawa za 15 lat? o Warszawiacy bardzo pozytywnie wypowiedzieli się w kwestii przyszłości miasta o Zdaniem jej mieszkańców: większa, piękniejsza, szanująca środowisko i bardziej gościnna Źródło: Opracowanie własne na podstawie wyników badania Szczęście w Mieście, 2014 rok

16 Jaka będzie Warszawa za 15 lat? o wyniki badań kwestionariuszowych potwierdzają, że zanieczyszczenie hałasem stanowi istotny problem w większości dużych miast Europy o wysoki, alarmujący odsetek opinii mieszkańców wskazujących na obecność problemu zanieczyszczenia hałasem w Warszawie ogółem i w miejscu mieszkania (Warszawa w grupie miast z najgorszymi wynikami) - powinien stanowić silną przesłankę do wypracowania przez władze samorządowe polityk i działań ukierunkowanych na redukcję zanieczyszczenia hałasem o hałas rzadko jest wskazywany jako jeden z najważniejszych problemów jakości życia (praca, bezpieczeństwo, opieka zdrowotna wyżej w hierarchii potrzeb) o nie powinien być jednak niedoceniony, jakość życia wymaga podejścia holistycznego, w obecnym paradygmacie rozwoju jest to inwestycja w wizerunek i rozwój miasta o wzrost świadomości społecznej problemu zanieczyszczenia hałasem, w tym również projekt Niech nas usłyszą - nowa polityka zwalczania hałasu ukształtowana w latach 90. XX wieku i na początku XXI wieku włączyła hałas jako element jakości życia w środowisku miejskim i połączyła ją z polityką miejską