Sprawozdanie z debaty "Testy genetyczne"

Transkrypt

1 Sprawozdanie z debaty "Testy genetyczne" Środa r., godz. 9:45 Na zajęciach mikroekonomii III w dniu 20 grudnia odbyła się debata poświęcona testom genetycznym w ubezpieczeniach. Prowadzącą była dr hab. Olga Kiuila, moderatorem Damian Rączkowski, sekretarzem Anna Jesionek. W debacie uczestniczyły dwie strony: zwolennicy i przeciwnicy wykorzystywania przez ubezpieczycieli wyników testów genetycznych potencjalnych klientów, podzieleni na agitatorów, polemistów i legislatorów. Na początku debaty moderator przedstawił zasady dyskusji. Jako pierwsi głos zabrali zwolennicy (w składzie: Matuszelański Kamil, Bratkowska Aleksandra, Winnicki Szymon, Sass Magdalena, Nawaro Julia, Khavanski Maksim). Następnie przeciwnicy (Obushko Vladyslav, Radzikowski Łukasz, Machura Natalia, Górecki George, Ivanova Maryna, Witkowski Sebastian). Argumenty zwolenników: - wyniki testów genetycznych umożliwiają szybsze wykrycie chorób, przez to zyskuje się szansę na wyleczenie lub obniżenie kosztów leczenia choroby, - świadomość bycia w grupie podwyższonego ryzyka może spowodować, że dana osoba zmieni swój tryb życia i uniknie choroby, - brak asymetrii informacji, więc będzie mniejsze ryzyko wyłudzeń, ponieważ osoba, która jest w grupie ryzyka nie może ubezpieczyć się na tak dużą sumę, na jaką mogła ubezpieczyć się do tej pory, - ograniczenie asymetrii informacji poszerzy rynek, ubezpieczenia będą lepiej dostosowane do osób, więc w długim okresie skorzystają obie strony, - wyniki testów mogą być dostępne na przykład dla policji po uzyskaniu zgody sądu do identyfikacji zwłok, - istnieje duża ochrona danych, więc nie wszystkie instytucje będą mogły mieć dostęp to wyników testów genetycznych, - indywidualne stawki - osoby z mniejszym ryzykiem będą płaciły mniej i nie będą musiały dopłacać na wypłatę dla osób z większym ryzykiem choroby, - mniejszy koszt i czas obsługi klientów, ponieważ niektórzy zrezygnują ze względu na cenę, inni ze względu na dobre wyniki testów (jednak ubezpieczenia są zwykle od czegoś, co nie jest związane z chorobami genetycznymi, więc niewiele osób zrezygnuje z ubezpieczenia przez wynik testu - zysk firm nie zmniejszy się przez to), dodatkowe koszty badań będą zwracać się ze składek, - w dzisiejszych czasach koszty wykonania badań genetycznych nie są tak duże, ponieważ są nowe, lepsze technologie ich wykonywania, - osoby, które były odrzucane ze względu na pojedyncze wypadki w rodzinie będą mogły się ubezpieczyć, jeśli testy nie wykryją genetycznych skłonności,

2 - w wielu krajach wprowadzono testy genetyczne w ubezpieczeniach i nie doprowadziło to do niczego złego. Argumenty przeciwników: - badania genetyczne są bardzo kosztowne : od kilkuset do 1000$, przez to zapewne podwyższą się składki na ubezpieczenie, - kosztowne jest też zatrudnienie biegłych oraz połączenie sektora ubezpieczeń ze służbą zdrowia, - badania są też czasochłonne, ponieważ trzeba długo czekać na wyniki, - dyskryminacja na podstawie informacji genetycznej nie powinna mieć miejsca, ponieważ nikt nie ma wpływu na zmiany genetyczne w swoim organizmie, - testy genetyczne mogą więc naruszyć prywatność podmiotu (dyskryminacja według płci, nacjonalności, regionu mieszkania), - osoba o wysokim prawdopodobieństwie wystąpienia poważnej choroby może stać się nieubezpieczalna (dyskryminacja co do genokodu), - dotyczy to nie tylko pacjenta, ale i jego krewnych (co powoduje negatywne skutki dla całej rodzinyktoś może nie dostać pracy lub kredytu), - naruszenie prawa do niewiedzy na temat stanu własnego zdrowia, - niektórzy mogą nie chcieć poznać ryzyka padnięcia ofiarą danego schorzenia, są takie schorzenia, kiedy nie wiemy o nich przez całe życie i nie przeszkadza to w normalnym funkcjonowaniu, - możliwość dostępu innych podmiotów do poufnych danych medycznych ubezpieczonego, - nieuzasadniony wzrost składki ubezpieczeniowej (nie każde zaburzenie genetyczne musi determinować wystąpienie choroby genetycznej), - wpływ wyników testów genetycznych na innych członków rodziny, - spadek liczby osób wykupujących ubezpieczenie (o osoby niewyrażające zgody na dostęp do ich informacji genetycznych, niechcące poznać możliwych zagrożeń dla ich zdrowia), co doprowadzi do zmniejszenia zysku firm ubezpieczeniowych, - niektórzy mogą zacząć rezygnować z ubezpieczenia po pozytywnych wynikach testów, wtedy koszty badań będzie musiał ponieść ubezpieczyciel, - obawa przed chęcią wykonywania testów genetycznych przez ubezpieczonych na koszt zakładu ubezpieczeń, - naruszenie godności osobistej i prawa do samostanowienia jednostki, - nieetyczne byłoby posiadanie wiedzy o informacji genetycznej całego społeczeństwa przez ubezpieczycieli, ponieważ potrzebna jest im ona tylko do zwiększenia zysku,

3 - wątpliwości związane z niedokładnością testów będą rozstrzygane na niekorzyść ubezpieczonego, - wzrost kosztów procesu oceny ryzyka (wysokie koszty przeprowadzania testów genetycznych), - interpretacja testów nie zawsze jest poprawna, - zakłady ubezpieczeniowe mogą błędnie odczytać informację z testu, co może doprowadzić do negatywnej stygmatyzacji, - czynniki genetyczne odpowiadają tylko za niektóre schorzenia i nie są jedynymi, które mają wpływ na zachorowanie na dane schorzenie, - nie istnieje uniwersalny test, który wykryłby wszystkie zachorowanie genetyczne, - pozyskana przez ubezpieczyciela informacja może trafić do innych podmiotów, dla których będzie cenna i wykorzystana w niewłaściwy sposób, np. banków, zakładów opieki zdrowotnej, zakładów pracy, - wzrost obaw przed nadużyciami związanymi z szerokim dostępem do informacji genetycznej (na przykład przekazanie poufnych danych nieuprawnionym podmiotom, takim jak pracodawca lub ośrodek adopcyjny), - tworzenie anonimowych (nieopatrzonych identyfikacyjnym opisem) zbiorów danych genetycznych nie gwarantuje anonimowości danych od które dane pochodzą. Propozycje rozwiązań zwolenników: - wprowadzenie regulacji, które wyeliminują asymetrię informacji i niedoskonałość rynku, - ustalenie maksymalnej kwoty ubezpieczeń tys. zł, - można ustalić, że ubezpieczyciel nie będzie nawet widział wyników badań, tylko wysokości stawek obliczonych przez program, co znaczy, że firmy ubezpieczeniowe będą działać niezależnie od poradni genetycznych, - wprowadzić regulacje, że towarzystwa ubezpieczeniowe nie będą mogły wymieniać się danymi, - oddzielenie jednostki od całej rodziny, każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie, - jeżeli osoba wykona badania, a nie zechce podpisać umowy, ustalić, że koszt wykonania badań ponosi osoba, która chce się ubezpieczyć, - porównać genetycznie ryzyko śmiertelności, a nie tylko choroby genetyczne, ponieważ sama choroba nie skazuje człowieka na śmierć, - informacje genetyczne mogą być od razu niszczone, jeżeli osoba, której one dotyczą tak zdecyduje.

4 Propozycje rozwiązań przeciwników: - uregulować prawnie wykonywanie testów genetycznych, obecnie każdy może zbadać kogo chce, nawet przez Internet, - testy genetyczne powinny być wykonywane tylko za zgodą osoby, której te testy dotyczą, - wykonanie testów genetycznych przez całe społeczeństwo powinien zarządzić na przykład ktoś na ważnym stanowisku w kraju lub służba zdrowia, a nie firmy ubezpieczeniowe, - materiał genetyczny powinien być używany tylko do celów genetycznych, - ubezpieczyciel nie powinien udostępniać wyników testów. Po dyskusji obu stron oraz naradzie prowadzącej z moderatorem, zdecydowano, że debatę wygrywają zwolennicy testów genetycznych w ubezpieczeniach. Moderator wytłumaczył tę decyzję następująco: - obie strony miały trudności w zdefiniowaniu pojęć dotyczących testów genetycznych oraz niedokładnie tłumaczyły swoje argumenty, jednak grupa zwolenników była lepiej przygotowana, - przeciwnicy często podkreślali wyższość informacji genetycznej nad innymi, nie podając na to argumentów, - legislatorzy zwolenników przedstawili, że w niektórych krajach używa się już testów genetycznych w ubezpieczeniach i nie dzieje się tam nic złego (jednak tu też brak znaczących argumentów jak takie rozwiązanie wpłynęło na rynek ubezpieczeń), - przeciwnicy używali za dużo przykładów jednostkowych, - trafne i przemyślane argumenty i rozwiązania zwolenników przeważyły argumentację przeciwników. Na koniec odbyło się głosowanie, aby przydzielić każdemu punkty za udział w debacie. Wyniki prezentują się następująco: Przeciwnicy: Punkty indywidualne: 1. Obushko Vladyslav 4 2. Radzikowski Łukasz 4 3. Machura Natalia 8 4. Górecki George Ivanova Maryna 4 6. Witkowski Sebastian 5

5 Punkty grupowe: 1. Agitatorzy 7 2. Polemiści 7 3. Legislatorzy 4 Zwolennicy: Punkty indywidualne: 1. Matuszelański Kamil 6 2. Bratkowska Aleksandra 5 3. Winnicki Szymon 8 4. Sass Magdalena 7 5. Nawaro Julia 6 6. Khavanski Maksim 4 Punkty grupowe: 1. Agitatorzy 7 2. Polemiści 6 3. Legislatorzy 5