PROJEKT LEONARDO DA VINCI EMDEL (EUROPEAN MODEL FOR DISTANCE EDUCATION AND LEARNING) - OTWARTE SZKOLENIA ONLINE

Transkrypt

1 Anna Grabowska Politechnika Gdańska PROJEKT LEONARDO DA VINCI EMDEL (EUROPEAN MODEL FOR DISTANCE EDUCATION AND LEARNING) - OTWARTE SZKOLENIA ONLINE W referacie zaprezentowano główne zadania i ofertę szkoleniową Centrum Edukacji Niestacjonarnej Politechniki Gdańskiej (CEN PG) w kontekście realizowanych projektów Unii Europejskiej. Przedstawiono projekt Leonardo da Vinci EMDEL - European Model for Distance Education and Learning realizowany przez CEN PG w latach oraz opisano doświadczenia w zakresie adaptacji i lokalizacji opracowanych przez partnerów projektu szkoleń online (podprojekt Course Exchange ). Szczególną uwagę poświęcono podprojektowi Virtual Mobility, w ramach którego CEN PG udostępni szkolenie TeleCAD. Na zakończenie zasygnalizowano możliwość wykorzystania wyników projektu EMDEL w nowym projekcie Leonardo da Vinci VENOCES (Vocational English Online Courses), w ramach którego darmowa platforma LMS (ang. Learning Management System) Moodle będzie wykorzystana nie tylko do obsługi szkoleń, ale również do wspomagania zarządzania zadaniami projektowymi (ang. PMS Project Management System). 1. CEN PG misja i oferta Głównym zadaniem CEN PG jest umożliwienie studentom i pracownikom Politechniki Gdańskiej udziału w kursach realizowanych przy udziale sieci Internet, które udostępniane są z wykorzystaniem dedykowanego oprogramowania edukacyjnego. CEN PG opracowuje oryginalne moduły szkoleniowe oraz adaptuje istniejące, które odpowiadają lokalnemu zapotrzebowaniu. Materiały szkoleniowe udostępniane są na stronach internetowych Centrum. Komunikacja pomiędzy studentami oraz instruktorem odbywa się głównie przy pomocy poczty elektronicznej 1

2 i list dyskusyjnych. Uczestnikami szkoleń są studenci PG oraz osoby spoza uczelni biorące udział w kursach pilotażowych realizowanych w ramach projektów Unii Europejskiej. Współpracownicy CEN PG (twórcy materiałów szkoleniowych, instruktorzy, eksperci oceniający jakość) są zatrudniani na zlecenia, przy czym za zarządzanie oraz sprawy administracyjne odpowiadają pracownicy etatowi Centrum. Moduły szkoleniowe oraz dedykowane internetowe środowiska edukacyjne powstawały przy wsparciu projektów Unii Europejskiej. W latach CEN PG uczestniczyło/uczestniczy w następujących projektach: 1. PHARE Multi-country Programme in Distance Education FOLLOW UP Establishment and Operation of a Regional Distance Education Study Centre ( ), 2. PHARE Multi-country Programme in Distance Education ENVIMAN Environmental Management ( ), 3. PHARE Multi-country Programme in Distance Education EE DEC Energy & Environment- Distance Education Course ( ), 4. PHARE Multi-country Programme in Distance Education WAWAMAN Water and Wastewater Management ( ), 5. PHARE Multi-country Programme in Distance Education LOLA Learn about Open Learning ( ), 6. PHARE Multi-country Programme in Distance Education European Studies Programme Water Environmental Management ( ), 7. PHARE Multi-country Programme in Distance Education European Studies Programme Public Procurement ( ), 8. PHARE Partnership Programme NEPOLD Network of European Partners in Open Learning Delivery ( ), 9. Leonardo da Vinci Programme TeleCAD Teleworkers training for CAD systems users ( ), 10. Leonardo da Vinci Programme MDEC Multimedia Distance English Course ( ), 11. Leonardo da Vinci Programme AYTEM Accompanying a Young Teachers into Educational Market by Distance Course Mode ( ), 12. Leonardo da Vinci Programme LinguaWeb LinguaWeb for Small and Media Enterprises ( ), 2

3 13. Leonardo da Vinci Programme EMDEL European Model for Distance Education and Learning ( ), 14. SOCRATES COMENIUS PROMETHEUS Developing Modules for Training Teachers as EU Projects Managers ( ), 15. SOCRATES GRUNDTVIG Meeting of Generations Model for a Development of Inter-generation Computer Education ( ), 16. SOCRATES MINERVA MISSION Multi-country Integrated System Support for Improved ODL Networking ( ), 17. CURE - Research Framework Programme 5 - Centre for Urban Construction and Rehabilitation: Technology Transfer, Research and Education ( ). Niektóre z projektów polegały na przygotowaniu i przeprowadzeniu jedynie kursu pilotażowego, w którym zarówno materiały szkoleniowe, jak i system LMS (ang. Learning Management System) były udostępnianie jednorazowo (PHARE Multi-country Programme in Distance Education: EE DEC Energy & Environment - Distance Education Course, LOLA Learn about Open LeArning, European Studies Programme Water Environmental Management, European Studies Programme Public Procurement). Nie wszystkie projekty kończyły się produktami, które dostępne są w chwili obecnej na serwerze CEN PG (przypadek MDEC). Zdaniem ekspertów PG odpowiedzialnych za przygotowanie oceny jakości wyników projektowych, taka sytuacja nie powinna mieć miejsca, gdyż "wyniki projektu europejskiego realizowanego łącznie przez kilku partnerów krajowych powinny być udostępnione wszystkim uczestniczącym w projekcie stronom, chyba że w kontrakcie jawnie zawarto klauzulę stanowiącą inaczej". Innym powodem, dla którego produkt końcowy pozostaje jedynie w dyspozycji koordynatora jest brak funduszy, które pozwoliłyby na zakup systemu LMS oraz adaptację szkolenia przy uwzględnieniu rzeczywistych kosztów tłumaczenia materiałów szkoleniowych (przypadek AYTEM). W bieżącej ofercie CEN PG znajduje się m.in. AutoCAD 1 i 2 stopień, TeleCAD, ENVIMAN, WAWAMAN, English fo Environmnetal Awareness, Ethics online. 3

4 2. Projekt EMDEL - cele, partnerzy Głównym celem jest opracowanie uniwersalnego europejskiego modelu systemu kształcenia na odległość z wykorzystaniem istniejących zasobów edukacyjnych. Dzięki zastosowaniu metody adaptacji można będzie ograniczyć produkcję materiałów szkoleniowych, a szczególną uwagę poświęcić dobremu serwisowi dla uczących się. Docelowo należy oczekiwać redukcji kosztów produkcji oraz poszerzenia oferty szkoleniowej. W ramach projektu EMDEL ( powstają następujące produkty: Katalog kursów online razem z próbkami szkoleń, który umożliwi rozpoznanie rynku i właściwy wybór oferty; Oprogramowanie i metoda oceny jakości szkoleń online; Tłumaczenie i adaptacja min. 10 szkoleń online; Metodologia wirtualnej mobilności tj. przetestowanie wykorzystania szkoleń online w językach oryginalnych (np. dla mniejszości narodowych), gdzie pomoc instruktora byłaby możliwa zarówno lokalnie, jak i zdalnie. Partnerami projektu EMDEL są następujące instytucje: Tuscany Region, Italy promotor projektu, Gdansk University of Technology, Distance Education Centre, Poland, Kaunas University of Technology, Kaunas Regional Distance Education Study Centre, Lithuania, Swedish Agency for Flexible Learning, Sweden, University of Liege, LabSET, Belgium, University of Szeged, Distance Education Study Center, Hungary, Norwegian Institute for Adult Education, VOX, Norway. 3. Podprojekt - Exchange of Courses Kursy, które będą tłumaczone na języki narodowe powinny być atrakcyjne z punktu widzenia klienta, do którego adresowana jest oferta szkoleniowa danej instytucji partnerskiej Ze względu na różnorodność partnerstwa (uniwersytet, politechniki, instytucje zajmujące się kształceniem dorosłych etc.) niełatwym zadaniem było znalezienie odpowiednich szkoleń. Przykładowo Politechnika Gdańska zdecydowała się na adaptację produktów Politechniki w Kownie (Telepraca, Telecentra, Zarządzanie projektem, Technologia informacyjna w zarządzaniu zasobami 4

5 ludzkimi), a trzy instytucje partnerskie (Tuscany Region, Kaunas University of Technology, Norwegian Institute for Adult Education) postanowiły dokonać adaptacji szkolenia Etyka online, które znajduje się pod adresem W przypadku Politechniki Gdańskiej oprócz wyboru szkoleń kluczowym etapem był wybór systemu zarządzającego kształceniem (ang. LMS). W ramach projektów Unii Europejskiej w latach CEN PG przetestowało wiele środowisk wspierających kształcenie na odległość 1. Wnioski wynikające z doświadczeń z platformami komercyjnymi (Tabela 1) skłoniły do poszukiwań własnych rozwiązań w oparciu o technologię darmowego oprogramowania (HTML, PHP, MySQL). Tabela 1. Platformy komercyjne - doświadczenia CEN PG w latach Nazwa kursu Environmental Management Water and Waste Water Management Public Procurement Learn about Open Learning System WBT FirstClass Learning Space Learning Space WebCT Źródło: opracowanie własne Warunki uzyskania licencji Opłata od każdego uczestnika Opłata od każdego uczestnika Opłata od każdego uczestnika Opłata od każdego uczestnika Możliwość instalacji systemu na serwerze lokalnym Zbyt wysokie koszty Zbyt wysokie koszty Zbyt wysokie koszty Zbyt wysokie koszty Interfejs systemu w języku narodowym Brak Brak Brak Brak Ostatecznie analizy 2 i testy doprowadziły do wyboru platformy Moodle. System wspomagający zarządzanie nauczaniem i treścią nauczania Moodle został wdrożony na Politechnice Gdańskiej w październiku Tłumaczenie interfejsu systemu na język polski było wykonane z udziałem studentów Wydziału Elektroniki Telekomunikacji i Informatyki Politechniki Gdańskiej. W ramach praktyki studenckiej czerwiec wrzesień 2003 studenci przygotowali tłumaczenie oraz zaproponowali cykl szkoleń dla pracowników PG zainteresowanych wykorzystaniem platformy. Za bieżącą aktualizację językową kolejnych wersji Moodle odpowiadają 1 A. Grabowska, Model systemu kształcenia na odległość wykorzystujący sieci lokalne i rozległe, Rozprawa doktorska, Promotor: dr hab. inż. Józef Woźniak, Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, Gdańsk, s. 60 rys. 22 tab. bibliogr. 267 poz. maszyn. 2 R. Robert Gajewski, Kierunek Learning Objects: w poszukiwaniu profesjonalnej i nieodpłatnej platformy edukacyjnej [CD ROM], Uniwersytet Wirtualny: Metody, Narzędzia i Praktyka, III Konferencja i Warsztaty Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 5-7 Czerwca

6 Adam Pawełczak oraz Przemyslaw Polanski 4. Podprojekt - Virtual Mobility W podprojekcie EMDEL Virtual Mobility Politechnika Gdańska zaproponowała wykorzystanie szkolenia TeleCAD 3 4 (Projekt Leonardo da Vinci , Szkolenia dla telepracowników, użytkowników systemu CAD metodologia i wdrażanie). Głównym celem projektu TeleCAD było stworzenie edukacyjnego pakietu oprogramowania dla użytkowników systemu CAD, który miałby wpłynąć na poprawę jakości wstępnego kształcenia zawodowego, podniesienie kwalifikacji ludzi i lepsze dostosowanie ich umiejętności do wymogów rynku pracy w warunkach intensywnego rozwoju technologii komputerowej, a zwłaszcza Internetu. System TeleCAD jest systemem kształcenia na odległość. Został przetestowany w formie kursu pilotażowego jednocześnie we wszystkich krajach biorących udział w projekcie (Finlandia, Grecja, Włochy i Polska). Użytkownicy systemu TeleCAD uczą się wykonywania rysunków w programie AutoCAD oraz zdobywają umiejętności pracy zdalnej z wykorzystaniem narzędzi komunikacyjnych dostępnych w sieci Internet ( , grupy dyskusyjne, pogawędki, audio i video konferencje). Kurs internetowy jest wspomagany następującymi materiałami szkoleniowymi: - podręcznikiem pt. Obsługa programu AutoCAD 14 i 2000 w ćwiczeniach, Wydawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2000 (materiały drukowane, CD-ROM, online), - podręcznikiem pt. Obsługa programu AutoCAD 2000 i 2002 w ćwiczeniach, Wydawnictwo MIKOM, Warszawa 2002 (materiały drukowane, CD-ROM, online). 3 A. Grabowska, P. Kłosowski, TeleCAD w kształceniu studentów Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Gdańskiej, Konferencja Technologie Informacyjne, Gdańsk. Polska, maja [w:] Zeszyty naukowe Wydziału ETI Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2003, zeszyt nr 2 s A. Grabowska, New learning environment at the traditional university in Poland, [w:] Proceedings, IFIP 16th World Computer Congress Conference on Educational Uses of Information and Communication Technologies. Beijing. China, August 2000, Ed.: David Benzie, Don Passey, PHEI, Beijing 2000 s

7 Uczestnik kursu ma możliwość uzyskania certyfikatu autoryzowanego przez Autodesk. Wymagane jest w tym wypadku wykonanie projektu i jego obrona w obecności instruktora Autodesk. Obecnie kurs TeleCAD przeniesiony został na platformę Moodle i jest oferowany studentom Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska (studia dzienne, zaoczne inżynierskie, uzupełniające magisterskie). Ponadto korzystają z niego uczestnicy szkoleń płatnych realizowanych przez Autoryzowane Centrum Szkoleniowe Autodesk Politechniki Gdańskiej (ACSA PG). W projekcie EMDEL przewidywane są dwa warianty szkolenia: bez instruktora oraz z instruktorem Autodesku, przy czym pierwszy wariant będzie nieodpłatny. W chwili obecnej trudno jest określić liczbę potencjalnych uczestników szkolenia. Aktualnie prowadzone są rozmowy z pracownikami Wydziału Inżynierii Lądowej Uniwersytetu we Florencji, którzy mogliby pełnić funkcje lokalnych instruktorów. 4. Wnioski i kometarze W roku akademickim 2004/2005 dzięki wsparciu finansowemu z projektu Leonardo da Vinci EMDEL dla instytucji uczestniczących w projekcie zostaną udostępnione nieodpłatnie następujące szkolenia: Wstęp do nauczania na odległość, Podstawy nauczania dorosłych, Jak komunikować się z innymi ludźmi?, Technologia informacyjna w zarządzaniu zasobami ludzkimi, Wolontariat, Telepraca i telecentra, Zarządzanie projektem. W ramach projektu EMDEL opracowane zostaną metody oceny jakości szkoleń online 5. 5 A. Grabowska, Searching for evaluation procedures for Web based courses - cases from EU projects. [w:] Proceedings, 12th EDEN Annual Conference. The Quality Dialogue. Integrating Quality Cultures in Flexible, Distance and elearning. Rhodos. Greece, June Ed: Andras Szucs, Erwin Wagner, Costas Tsolakidis, Rhodos 2003, s

8 Ponadto przetestowana zostanie metodologia wdrażania wirtualnej mobilności, która umożliwi waloryzację wartościowych kursów opracowanych przez europejskie instytucje edukacyjne w ramach wcześniejszych projektów unijnych. Reasumując należy stwierdzić, iż wdrożony na Politechnice Gdańskiej system Moodle sprawdza się zarówno jako platforma do udostępniania materiałów edukacyjnych w ramach wydziału, uczelni, konsorcjum uczelni oraz jako platforma do pracy grupowej w projektach krajowych i międzynarodowych. W roku akademickim 2003/2004 platforma Moodle została udostępniona 3 uczelniom Trójmiasta (Tabela 2). Tabela 2. Użytkownicy platformy Moodle 2003/2004 Akademia Morska Bazy danych Akademia Medyczna w Gdańsku Etyka organizacji Etyka i deontologia Źródło: opracowanie własne Politechnika Gdańska Wydziały: Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Zarządzania i Ekonomii Inżynierii Lądowej Chemiczny Architektury W chwili obecnej Moodle wykorzystywany jest w projekcie Leonardo da Vinci VENOCES (Wirtualne kursy zawodowego języka angielskiego oraz system ich ewaluacji, ) jako system wspomagający zarządzanie projektem (ang. PMS Project Management System). Przykładowe zrzuty ekranu systemu do zarządzania projektem VENOCES pokazano na rysunkach 1 i 2. 8

9 Rys. 1. Główny ekran systemu PMS (projekt VENOCES) Rys. 2. Kick off meeting podłączanie prezentacji organizacji partnerskich 9

10 Abstract The author presented main tasks and course offer of the Distance Education Centre at Gdansk University of Technology (CEN PG) through European Union projects. She described Leonardo da Vinci EMDEL - European Model for Distance Education and Learning project which has been realized between and experience of online courses project partners (subproject Course Exchange). Attention was also attracted to Virtual Mobility project, which effected in TeleCAD course offered by CEN PG. The author suggested possibility to use EMDEL project effects in new Leonardo da Vinci VENOCES (Vocational English Online Courses) project, in which free LMS (Learning Management System) platform Moodle will be used not only for organizing courses, but also for Project Management System. BIBLIOGRAFIA: 1. R. Robert Gajewski, Kierunek Learning Objects: w poszukiwaniu profesjonalnej i nieodpłatnej platformy edukacyjnej [CD ROM], Uniwersytet Wirtualny: Metody, Narzędzia i Praktyka, III Konferencja i Warsztaty Politechniki Warszawskiej, Warszawa, 5-7 Czerwca R. Robert Gajewski, Kuba Niegowski, Pierwsze doświadczenia z wprowadzania systemu MOODLE do edukacji na odległość na kierunku budownictwo [CD ROM], Sympozjum: Narzędzia wspomagające nauczanie na odległość, Akademia Morska w Gdyni, listopada A. Grabowska, Model systemu kształcenia na odległość wykorzystujący sieci lokalne i rozległe, Rozprawa doktorska, Promotor: dr hab. inż. Józef Woźniak, Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki, Gdańsk, A. Grabowska, P. Kłosowski, TeleCAD w kształceniu studentów Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Gdańskiej, Konferencja Technologie Informacyjne, Gdańsk. Polska, maja [w:] Zeszyty naukowe Wydziału ETI Politechniki Gdańskiej, Gdańsk 2003, zeszyt nr A. Grabowska, New learning environment at the traditional university in Poland, [w:] Proceedings, IFIP 16th World Computer Congress Conference on Educational Uses of Information and Communication Technologies. Beijing. China, August 2000, Ed.: David Benzie, Don Passey, PHEI, Beijing

11 6. A. Grabowska, Searching for evaluation procedures for Web based courses - cases from EU projects. [w:] Proceedings, 12th EDEN Annual Conference. The Quality Dialogue. Integrating Quality Cultures in Flexible, Distance and elearning. Rhodos. Greece, June Ed: Andras Szucs, Erwin Wagner, Costas Tsolakidis, Rhodos NETOGRAFIA: 1. Projekt EMDEL, CEN PG, System Moodle,