Czy można przeżyć choć jeden dzień bez chemii? scenariusz lekcji z aktywnym udziałem uczniów

Transkrypt

1 Czy można przeżyć choć jeden dzień bez chemii? scenariusz lekcji z aktywnym udziałem uczniów EWA RZEPECKA Celem pierwszej lekcji chemii w Liceum Ogólnokształcącym powinny być nie tylko sprawy organizacyjne, ale przede wszystkim uświadomienie uczniom, że nauka w LO będzie kontynuacją nauki chemii w gimnazjum oraz, że trudno przeżyć dzień bez chemii. Metoda nauczania: nauczanie problemowe tworzenie plakatu. Pomoce dydaktyczne: - Koperta z rysunkami produktów używanych w życiu codziennym, których podstawowymi składnikami są różne pierwiastki lub związki chemiczne - Koperta z wzorami chemicznymi związków stanowiących podstawowy składnik produktów lub symbolami pierwiastków - Karty z nazwami związków chemicznych lub z symbolami pierwiastków oraz z wyrazami: pierwiastki chemiczne, związki chemiczne, związki nieorganiczne, związki organiczne, metale, niemetale. - Kartę z tytułem plakatu - Wzorcowy plakat w formie foliogramu - Foliogram ze schematem, według którego uczniowie sporządzają plakat - Klej - Literatura: [1] Z. Kluz, K. Łopata: Chemia w gimnazjum. WSiP Warszawa 1999r. [2] Praca zbiorowa: Encyklopedia dla wszystkich-chemia. Wydawnictwo Naukowotechniczne, Warszawa 2001r. [3] A. Godman: Ilustrowany słownik chemiczny. Zakład Narodowy im.ossolińskich Wrocław 1999r. [4] Słownik chemiczny. Wiedza Powszechna, Warszawa 1995r. [5] Encyklopedia popularna. PWN Warszawa 1997r. [6] Praca Zbiorowa: Encyklopedia dla wszystkich. Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 2001r. PRZEBIEG LEKCJI CZĘŚĆ ORGANIZACYJNA Podział uczniów na 4-5 osobowe zespoły ćwiczeniowe. Omówienie z młodzieżą sposobu przeprowadzenia lekcji.

2 CZĘŚĆ WŁAŚCIWA Każda grupa otrzymuje koperty, w których znajdują się; 1) Rysunki produktów używanych w życiu codziennym, których podstawowymi składnikami są różne pierwiastki lub związki chemiczne: (woda do picia, solniczka z solą, kreda szkolna, mydło toaletowe, aromat rumowy używany w kuchni, torebka z cukrem, butelka z octem, butelka z gliceryną, butla turystyczna z gazem, piasek, pierścionek, złota obrączka, ołówek, akumulator) 2) Wzory chemiczne związków stanowiących podstawowy składnik wyżej wymienionych produktów lub symbole pierwiastków: H 2 O NaCl CaCO 3 C 17 H 35 COONa HCOOC 2 H 5 HCl C Au Ag C 12 H 22 O 11 CH 3 COOH C 3 H 5 (OH) 3 C 4 H 10 SiO 2 3) Karty z nazwami związków chemicznych lub z symbolami pierwiastków oraz z wyrazami: pierwiastki chemiczne, związki chemiczne, związki nieorganiczne, związki organiczne, metale, niemetale. 4) Uczniowie otrzymują także kartę z tytułem plakatu: CZY MOŻNA PRZEŻYĆ CHOĆ JEDEN DZIEŃ BEZ CHEMII? Zadaniem młodzieży jest sporządzenie z otrzymanych materiałów plakatu według schematu wyświetlonego w formie foliogramu: ZAŁĄCZNIK. Najciekawiej wykonany plakat powinien na pewien czas zostać powieszony w klasie.

3 (Podczas pracy uczniowie mogą korzystać z literatury wymienionej w pomocach dydaktycznych.) REKAPITULACJA Na zakończenie lekcji przedstawiciele grup referują na tle plakatów po dwa przykłady zidentyfikowanych pierwiastków lub związków chemicznych przede wszystkim pod kątem ich właściwości i zastosowania. Pozostali uczniowie uzupełniają swoje informacje oraz ewentualnie rozszerzają je o inne przykłady znane im z życia codziennego. Następnie w celu wykluczenia ewentualnych błędów nauczyciel przedstawia wzorcowy plakat w formie foliogramu. (ZAŁĄCZNIK ) (ZAŁĄCZNIK 1) CZY MOŻNA PRZEŻYĆ CHOĆ JEDEN DZIEŃ BEZ CHEMII? PIERWIASTKI ZWIĄZKI CHEMICZNE METALE NIEMETALE NIEORGANICZNE ORGANICZNE TLENKI WĘGLOWODORY RYSUNEK, WZÓR AKOHOLE RYSUNEK,WZÓR ESTRY CUKRY

4 UWAGA! NALEŻY ZOSTAWIĆ MIEJSCE NA DODATKOWE PIERWIASTKI I ZWIĄZKI CHEMICZNE (ZAŁĄCZNIK 2) CZY MOŻNA PRZEŻYĆ CHOĆ JEDEN DZIEŃ BEZ CHEMII? PIERWIASTKI ZWIĄZKI CHEMICZNE METALE NIEMETALE NIEORGANICZNE TLENKI ORGANICZNE WĘGLOWODORY Au ZŁOTO H 2 O WODA JUBILERSTWO C WĘGIEL SiO 2 TLENEK KRZEMU (IV) C 4 H 10 BUTAN WYRÓB MONET (DIAMENT) STOMATOLOGIA BRYLANTY BUDOWNICTWO KOŃCÓWKI WIERTEŁ OTRZYMYWANIE SZKŁA PROSZKI ŚCIERNE BUTLE TURYSTYCZNE ZAPALNICZKI C WĘGIEL (GRAFIT) OŁÓWKI ELEKTRODY ALKOHOLE HCL KWAS SOLNY C 3 H 5 (OH) 3 SKŁADNIK SOKU ŻOŁĄDKOWEGO LEKARSTWA PROPANOTRIOL KOSMETYKA PRZEMYSŁ FARMACEUTYCZNY CaCO 3 WĘGLAN WAPNIA KREDA SZKOLNA BUDOWNICTWO CH 3 COOH KWAS OCTOWY ESTRY NaCl CHLOREK SODU PRODUKCJA NaOH HCOOC 2 H 5 MRÓWCZAN ETYLU

5 C 15 H 31 COONa PALMITYNIAN SODU PRZEMYSŁ KOSMETYCZNY CUKRY C 12 H 22 O 11 SACHAROZA Mgr Ewa Rzepecka uczy chemii w Zespole Szkół Ogólnokształcących Integracyjnych nr 74 w Krakowie.