Autohipnoza Alchemia wewnętrznej przemiany część pierwsza

Transkrypt

1 1

2 Janusz Konrad Jedrzejczyk AUTOHIPNOZA ALCHEMIA WEWNETRZNEJ PRZEMIANY praktyczny podręcznik KsiąŜke tę dedykuję Damie mojego serca, memu natchnieniu NajdroŜszej Justynce Ten utwór objęty jest licencją Creative Commons Uznanie autorstwa-uŝycie niekomercyjne-bez utworów zaleŝnych 2.5 Poland. Aby zobaczyć kopię niniejszej licencji przejdź na stronę lub napisz do Creative Commons, 543 Howard Street, 5th Floor, San Francisco, California 94105, USA. 2

3 Spis treści DO CZEGO MOśE NAM SIĘ PRZYDAĆ AUTOHIPNOZA?...1 CZYM JEST AUTOHIPNOZA...2 MOJA PRZYGODA Z AUTOHIPNOZĄ...7 NAUKA AUTOHIPNOZY - METODA RHODESA...8 ZANIM PRZYSTĄPIMY DO ĆWICZEŃ...9 ĆWICZENIE PIERWSZE POGŁĘBIONE ODDYCHANIE RELAKSACYJNE...12 ĆWICZENIE DRUGIE NATURALNE ODDYCHANIE RELAKSACYJNE...13 ĆWICZENIE TRZECIE - USPOKOJENIE PRZEZ KONCENTRACJE NA SPLOCIE SŁONECZNYM...13 ĆWICZENIE CZWARTE - KONCENTRACJA...15 AUTOHIPNOZA(WG. RHODESA)...17 ODDYCHANIE...20 SKUPIENIE NA CIELE I WYOBRAśENIE ZASYPIANIA...22 WYOBRAśENIA JĘZYK HIPNOZY...24 WEWNĘTRZNY KLUCZ...25 KLUCZ UWARUNKOWANY...26 ZAPROGRAMOWANY KLUCZ...27 WYCHODZENIE Z AUTOHIPNOZY...28 PODSUMOWANIE...30 KRÓTKA ŚCIEśKA NAUKI TRENING AUTOGENNY W SKRÓCIE...31 ZAKOŃCZENIE...35 II. POGŁĘBIANIE TRANSU ĆWICZENIA OGÓLNE ROZWIJAJĄCE KONCENTRACJĘ ODLICZANIE SKALOWANIE Klucz dynamiczny Skalowanie w praktyce Skala rozluźnienia Skala wyciszenia TRENING AUTOGENNY SHULTZA KLUCZ DO ZDROWIA INTEGRACJA TRENINGU AUTOGENNEGO Z NASZĄ PROCEDURĄ DALSZE ĆWICZENIA ZE SKALOWANIA Skala pozytywnego samopoczucia Zasypianie Amulet snu Dobry sen Inne Podejście do tej metody

4 Do czego moŝe nam się przydać autohipnoza? Wielu z nas Ŝyje w stresie i przez to miewamy kłopoty z koncentracją, nie moŝemy się skupić, zapominamy o róŝnych rzeczach, bywamy nerwowi, rozkojarzeni i myślimy, Ŝe dobrze by było gdyby to się zmieniło. Czasami czujemy zmęczenie, brakuje nam energii, a praca czy nauka bywa tak wyczerpująca, Ŝe po południu nie mamy na nic ochoty, pragniemy tylko usiąść, albo połoŝyć się, odpocząć i mieć święty spokój. Niektórzy z nas mogą mieć kłopoty w kontaktach z innymi, z nieśmiałością i stresem odczuwanym w kontaktach z szefem, pracodawcą, współpracownikami czy przedstawicielami płci przeciwnej. Być moŝe sama myśl o egzaminie, czy załatwieniu czegoś w jakimś urzędzie niektórych z nas stresuje - a moŝe inni nas nie doceniają, źle odczytują nasze intencje i z tego powodu mamy róŝne stresujące przeŝycia. Niektórzy z nas mają teŝ problemy z zaśnięciem, tak, Ŝe kiedy zbliŝa się wieczór zaczynamy się niepokoić, Ŝe znów nie będziemy mogli zasnąć i martwimy się, Ŝe znów się nie wyśpimy, musimy połknąć tabletkę aby zasnąć a i tak śpimy niespokojnie, wielokrotnie budząc się w nocy i znów nie moŝemy zasnąć lub nasz sen bywa nerwowy i niespokojny. Wtedy rano rzadko budzimy się w dobrej formie i nie czujemy się najlepiej, przez to popołudniu teŝ często nie czujemy się dobrze i odczuwamy zmęczenie. Być moŝe w takim wypadku nie potrafimy sobie nawet wyobrazić jak by to było, gdyby zasypianie obywało się bez problemów, gdyby wieczorem towarzyszyło nam odczucie zadowolona i szczęścia, Ŝe nadchodzi czas snu wiedząc, Ŝe zaśniemy łatwo i przyjemnie, sen będzie głęboki i spokojny tak, Ŝe obudzimy się po nim w doskonałym nastroju, doświadczając odświeŝenia a sam sen będzie przyjemnością. Jednak dzięki autohipnozie moŝe stać się to faktem. Wielu z nas pragnie odczuwać spokój, mieć jasny zrównowaŝony umysł, który bez problemów radzi sobie w codziennych sytuacjach bez rozproszenia, nerwowości, bez obaw i to łatwo moŝe stać się rzeczywistością dzięki autohipnozie. Pomyślmy jak by to było, odczuwać kiedy chcemy spokój, zrelaksowanie, mieć jasny umysł, poczucie przenikającej nas przyjemnej energii nie powodującej nerwowości sprawiającej, Ŝe odczuwamy radość z zajmowania się róŝnymi przyjemnymi rzeczami, znajdując w tym odpoczynek. Być moŝe teraz myślimy, Ŝe to nieosiągalne marzenie, jednak to moŝe łatwo i przyjemnie stać się naszą codziennością dzięki autohipnozie. MoŜemy być cały czas pełni relaksu, spokoju, energii i cieszyć się Ŝyciem. Wielu z nas kiedy zaczyna praktykować autohipnozę dziwi się jakie to łatwe i naturalne, jak łatwo cieszyć się Ŝyciem i czuć się doskonale w kaŝdych okolicznościach. Opanowując autohipnozę szybko zapominamy o ciągłym znuŝeniu, napięciach i nerwowości, kawie i innych stymulantach nadweręŝających nasze nerwy, przekonujemy się, Ŝe spokój i dobre samopoczucie to stan naturalny i po pewnym czasie trudno jest nam uwierzyć, Ŝe przez tyle lat mogło było inaczej. Pomyślmy jak by to było gdyby ludzie zawsze widzieli w nas miłą, przyjazną, kompetentną osobę, odnosili się do nas Ŝyczliwie z wyrozumiałością i sympatią, zawsze nas doceniając, widząc w nas kogoś z kim naprawdę warto mieć dobre relacje tak moŝe się stać i dziać się zawsze kiedy zrozumiemy i zaczniemy stosować autohipnozę. Być moŝe niektórzy z nas myślą teraz, Ŝe to nieosiągalne marzenie. Kiedy jednak zaczniemy ćwiczyć przekonujemy się, Ŝe jest to moŝliwe i łatwiejsze do osiągnięcia niŝ sądziliśmy. Autohipnoza moŝe sprawić, Ŝe stanie się to faktem i to szybciej niŝ przypuszczamy. -4-

5 Jeśli często boli nas kręgosłup czy odczuwamy bóle mięśni bądź głowy to równieŝ moŝe odejść w przeszłość. Dzięki autohipnozie moŝemy zacząć się czuć lekko, dobrze pod względem fizycznym i psychicznym. To tylko niektóre korzyści jakie moŝemy osiągnąć kiedy nauczymy się autohipnozy i zaczniemy ją wykorzystywać w swoim Ŝyciu. W rzeczywistości autohipnoza ofiarowuje nam znacznie więcej, pozwoli poznać nam siebie swój organizm, swoją psychikę i sprawić, Ŝe wykorzystując tą wiedzę staniemy się taką osobą jaką chcielibyśmy być. Być moŝe myślisz, drogi czytelniku, Ŝe trochę przesadziłem, ale kiedy zaczniesz realizować opisany tu program ćwiczeń, kiedy poznasz go i wdroŝysz w Ŝycie odkryjesz, Ŝe nie tylko wcale nie przesadzałem, ale nie napisałem nawet części tego co moŝna osiągnąć poprzez autohipnozę. Zrozumiesz, Ŝe korzyści z niej płynące są tak wielopłaszczyznowe, dają tak wiele moŝliwości, Ŝe zwyczajnie nie da się tego opisać. Ja daję ci tylko narzędzie a to jak go uŝyjesz zaleŝy od ciebie, od twojej wyobraźni i inwencji. MoŜesz z łatwością osiągnąć to wszystko co powyŝej przedstawiłem a takŝe znacznie więcej, aby to osiągnąć wystarczy tylko zrozumieć to co tu opisuję i zacząć ćwiczyć. Autohipnoza nie jest magią choć być moŝe tak to wygląda, nie jest czarodziejską róŝdŝką, jest jak juŝ wspomniałem wspaniałym narzędziem i tylko od ciebie zaleŝy kiedy i jak jej uŝyjesz. Czym jest Autohipnoza Istnieje wiele metod autohipnozy rozumianej jako sposoby osiągnięcia tzw. transu hipnotycznego, podobnie jak i istnieje wiele metod autohipnozy rozumianej jako sposoby wykorzystania stanu transu do osiągania określonych celów. Na początek zajmę się tym pierwszym zagadnieniem. Stan autohipnozy moŝna określić jako specyficzny stan świadomości charakteryzujący się podwyŝszonym stanem koncentracji, w którym umysł funkcjonuje nieco inaczej niŝ na co dzień, cechując się większą podatnością na sugestie. Nie jest to jakiś niezwykły stan umysłu, jest to stan odpręŝenia, spokoju połączonego z naturalnym skupieniem. Przypomina stan półsnu w jakim znajdujemy się zasypiając i przez jaki przechodzimy codziennie budząc się. Wbrew temu co niektórzy na ten temat myślą jest on łatwy do osiągnięcia, poniewaŝ wielokrotnie w ciągu dnia przechodzimy naturalnie przez takie stany nie tylko zasypiając i budząc się, ale takŝe, kiedy wypoczywamy, kiedy marzymy i przy wielu innych okazjach. Nie jest jednak tak, jak sądzą niektórzy, Ŝe wielokrotnie w ciągu dnia bywamy hipnotyzowani, czy teŝ popadamy w stan autohipnozy. Po prostu przechodzimy w zbliŝony stan, poniewaŝ jest on naturalny, słuŝy wypoczynkowi, regeneracji ciała i umysłu, który jest niezbędny dla zachowania zdrowia i wewnętrznej równowagi. Jeśli z powodu stresu, lub innych negatywnych czynników ten mechanizm jest blokowany, nasze funkcjonowanie pogarsza się i moŝe doprowadzić do roŝnych komplikacji natury zdrowotnej zarówno fizycznych jak i psychicznych. Zdrowy, zrównowaŝony człowiek, wielokrotnie w ciągu dnia doświadcza tego stanu zazwyczaj nie będąc go do końca świadom. Nie jest to jednak stan autohipnozy, o niej moŝemy mówić dopiero wtedy, kiedy uświadamiamy sobie ten stan oraz celowo weń wchodzimy i wykorzystujemy go dla naszych celów. MoŜna się tego nauczyć poprzez specyficzny trening umysłu, moŝe to być wynikiem sugestii pohipnotycznych, lub efektem uświadomienia sobie tego stanu kiedy naturalnie się pojawia. -5-

6 RóŜnica między hipnozą, autohipnozą a zbliŝonymi stanami, które wielokrotnie w ciągu dnia osiągamy w sposób naturalny polega tylko na tym, Ŝe w stanach hipnotycznych nasza świadomość jest ukierunkowana i naturalnie skupiona na tym co w danej chwili robimy. Ogólnie moŝna powiedzieć, Ŝe stan autohipnozy jest stanem hipnotycznym wywołanym samodzielnie. Przykładowo tzw. stan alfa osiągany w wyniku samodzielnego treningu metodą Silvy jest niewątpliwie stanem autohipnozy, podobnie rzecz ma się z treningiem autogennym Shultza i wieloma innymi tego typu metodami. Subiektywny odbiór stanu autohipnozy zaleŝy od wielu czynników; nastawienia, oczekiwań, wyobraŝeń, metody jego osiągania itp. Ten fakt moŝe niektórym osobom przeszkadzać w treningu szczególnie kiedy ich wyobraŝenia na temat autohipnozy są fantastyczne, wykoncypowane na podstawie opisów jakiś szczególnych przypadków, czy szczególnych doznań jakie mogą się wiązać z tym stanem. Dobrze jest jasno sobie uświadomić, Ŝe stan autohipnozy jest przede wszystkim stanem odpręŝenia i mimo iŝ mogą się z tym wiązać róŝne szczególne doznania czy odczucia to nie stanowią one istoty autohipnozy i nie muszą mieć Ŝadnego związku z głębokością tego stanu. Kiedy odpręŝamy się, wiele doznań jakie się pojawiają ma związek z uwalnianiem się od róŝnych napięć i niekiedy mogą one przybierać róŝne spektakularne formy np. wraŝenia zapadania, wirowania, kołysania, pulsowania, wyginania ciała i wiele innych. Takie doznania niekiedy robią wraŝenie, jednak zazwyczaj pojawiają się tylko na początku. Kiedy uwolnimy się od napięć większość z tych wraŝeń zanika, a stan autohipnozy staje się bardziej klarowny, naturalny, odczuwalny jest jako miłe, spokojne odpręŝenie, bez Ŝadnych spektakularnych wraŝeń. Kiedy przestają się pojawiać róŝne dziwne wraŝenia a pozostaje tylko czyste przyjemne odpręŝenie jest to oznaka ustabilizowania się transu, czasami błędnie brana za spłycenie się go. W rzeczywistości po wystąpieniu róŝnych spektakularnych doznań opisanych wyŝej stan staje się naturalny, a tego typu doznania przestają się pojawiać następuje pogłębienie transu. MoŜe być teŝ tak, Ŝe pewne doznania będą się pojawiały często w trakcie wchodzenia w trans, co moŝe się wiązać z tym, Ŝe pewne napięcia ciągle powstają w naszym codziennym Ŝyciu i wchodząc w trans uwalniamy się od nich - zazwyczaj jednak kiedy oswoimy się z transem i nauczymy odpręŝać się tych doznań jest mniej a wszystko przebiega spokojniej. Aby to zilustrować posłuŝę się przykładem z dziennika Michała z dwu kolejnych dni: Postanowiłem, Ŝe tym razem dam sobie na poszczególne etapy ćwiczenia maksimum czasu, nie tylko nie spiesząc się, ale nawet specjalnie poświęcając na wszystko więcej czasu. Zacząłem od pogłębionego oddychania i juŝ od początku zauwaŝyłem, Ŝe łatwiej się rozluźniam, więc tym razem dość szybko przeszedłem etap pogłębionego oddychania. Po chwili odczułem, Ŝe juŝ czas na naturalne oddychanie. MoŜe po około minucie takiego naturalnego oddychania mój stan znów przyjemnie się pogłębił. Naturalne oddychanie działa na mnie jak magiczna róŝdŝka, za kaŝdym razem pojawia się takie dwukrotne pogłębienie rozluźnienia. PoniewaŜ dawałem sobie maksimum czasu na wszystko to tym razem zwróciłem szczególną uwagę na to, aby mój oddech był jak najbardziej naturalny, tak, Ŝebym nie próbował go przypadkiem spłycać. Po jakimś czasie znów odczułem, Ŝe czas na skupienie na splocie. Tym razem i skupienie na splocie było łatwiejsze niŝ zwykle, aczkolwiek i tym razem zauwaŝyłem, Ŝe oddech automatycznie się pogłębił pozwoliłem jednak by oddech po prostu był taki jaki był i nie przejmowałem się tym. Spocząłem w tym przyjemnym głębokim rozluźnieniu i po chwili pomyślałem, Ŝe moŝe będę juŝ kończył, ale skoro miałem dać sobie maksimum czasu na wszystko, to pozwoliłem sobie jeszcze trochę 'posiedzieć' w tym przyjemnym stanie i opłaciło się! -6-

7 Najpierw przez chwilę miałem wraŝenie, Ŝe moje ciało zaczyna lekko wibrować, ale nie byłem tego do końca pewien, a później zdałem sobie sprawę, Ŝe to wibracje pochodzące od uderzeń serca. Potem zaobserwowałem, Ŝe jakby trochę nieświadomie, a trochę świadomie blokuję się, przed wzięciem takiego pełnego, głębokiego oddechu, którego oczekiwał mój organizm, więc jak zdałem sobie z tego do końca sprawę to wziąłem głęboki oddech i zaczęła się jazda! Moje ciało jak tylko zacząłem się głęboko napełniać powietrzem rzeczywiście zaczęło silnie falować na boki z dość duŝą częstotliwością i siłą, jednak na wydechu falowanie spowalniało prawie ustając zupełnie. Potem juŝ nie brałem aŝ tak głębokich oddechów, ale za kaŝdym razem pojawiało się to silne falowanie, a jednocześnie chwilę juŝ po tym pierwszym falowaniu pojawiło się jeszcze takie 'efekciarskie' odczucie. Miałem wraŝenie, Ŝe moje ciało się wygina, głowa, która leŝała prosto, nagle zdawała się leŝeć na prawym boku, a lekko podkurczone w dłonie palce jakby zlepiły się w kulki, ale to jeszcze nic! Gdy głowa tak jakby leŝała na boku reszta ciała zaczęła się wyginać wraz z całym łóŝkiem (!) w górę i w prawy skos (jakby w prawy górny róg pokoju), czułem, Ŝe mogę mieć na to wpływ i dodatkowo, jakby 'siłą woli' wzmocniłem to uczucie i łóŝko podniosło się jeszcze wyŝej, aŝ prawię stanęło zupełnie na bok, miałem wraŝenie, Ŝe łóŝko jakby lewituje opierając się na jednym tylko naroŝniku, a ja wraz z nim jakby przyklejony do niego! Przemknęła mi nawet myśl, Ŝe muszę uwaŝać Ŝeby nie spaść z łóŝka, choć w pełni byłem świadom, Ŝe to tylko złudzenie. Wygięty, ze sklejonymi dłońmi, na lewitującym łóŝku odczuwałem silne wibrujące falowanie przy kaŝdym wdechu - jazda na maksa!!! Przy trzecim takim wdechu nie mogłem wytrzymać i zacząłem się śmiać z radości na głos przez jakieś krótkie dwie sekundy, ale później falowanie juŝ trochę ustało, jednak wszystkie wraŝenia pozostawały równie silne i czułem to wyraźnie. Byłem podekscytowany, ale starałem się oddychać w miarę normalnie. Po chwili zdecydowałem, Ŝe juŝ starczy, bo muszę to szybko opisać, ale jak tu powrócić, skoro jestem tak wygięty wraz z łóŝkiem. Znów więc jakby siłą woli zacząłem sterować tymi wraŝeniami, nakłaniając je powoli do powrotu do normalnego leŝenia w poziomie, bez wygiętej głowy i zadziałało, bo powoli zacząłem wracać do 'normalnej pozycji', tak jakbym przekręcił ster statku, który po chwili na to zareagował. Część wraŝeń jeszcze pozostawała, jak np. te sklejone dłonie i takie lekkie wygięcie, ale zacząłem powoli poruszać ciałem i wszystko wróciło do normy, przeciągnąłem się i otworzyłem oczy, byłem przepełniony radością i energią, czegoś takiego się nie spodziewałem! Byłem teŝ zdziwiony jak spojrzałem na zegarek, bo okazało się, Ŝe minęło około 25 minut, gdzie przecieŝ dawałem sobie na wszystko więcej czasu niŝ zwykle, a czasu minęło mniej więcej tyle co zawsze! Dzisiaj równieŝ postanowiłem dać sobie duŝo czasu na wszystko, mając na względzie wczorajsze doświadczenia. JuŜ od początku szło nieźle. Pogłębione oddychanie, po jakimś rozluźnianie ciała, wszystko szło bez większych problemów i po jakimś czasie przeszedłem do naturalnego oddychania. Tym razem jednak po raz pierwszy nie pojawił się tak wyraźny 'efekt magicznej róŝdŝki', czyli mój stan nie pogłębił się na tym etapie aŝ tak wyraźnie, ale i tak byłem juŝ dość głęboki. Przeszedłem do skupienia na splocie i po pewnym czasie zakończyłem ćwiczenie, tym razem nie było Ŝadnych fajerwerków, ale na koniec i tak podziękowałem sobie jakby w duchu, Ŝe po prostu udało mi się rozluźnić i to jest OK.! Jak widać po spektakularnych doświadczeniach związanych z uwalnianiem się od napięć stan transu ustabilizował się na głębszym poziomie i stał się naturalny, wolny od jakiś niezwykłych doznań. Tak zazwyczaj to przebiega przez co niektórzy mogą sądzić, Ŝe nie poszło im najlepiej bo nie było niezwykłych doznań, jednak w rzeczywistości następuje właśnie pogłębienie transu. Stan autohipnozy przypomina marzenie. Kiedy oddajemy się przyjemnym marzeniom lub -7-

8 wspominamy miłe chwile odpręŝamy się, nasz oddech staje się spokojny, mięśnie rozluźniają, odrywamy się od naszych problemów, zewnętrzny świat przestaje mieć znaczenie, przestajemy nań zwracać uwagę, nawet jeśli słyszymy co się dzieje wokół nie zwracamy na to uwagi ani nie mamy ochoty odrywać się od naszych przyjemnych myśli. Nasz umysł równieŝ zaczyna pracować nieco inaczej zamiast słów zaczynają dominować obrazy, odczucia i wspomnienia identycznie jak w hipnozie czy autohipnozie. RóŜnica między zwykłym marzeniem a autohipnozą polega głównie na tym, Ŝe w tym drugim przypadku zaczynamy od odpręŝenia i rozluźnienia mięśni na znacznie głębszym poziomie niŝ przy zwykłym marzeniu, przy czym robimy to w pełni świadomie. Nieco inaczej uŝywamy teŝ umysłu, mamy inne nastawienie i marzymy w ściśle określony sposób, ale o tym napiszę później. Ludziom, którzy nie doświadczyli hipnozy wydaje się, Ŝe w hipnozie świadomość hipnotyzowanego jest uśpiona, a hipnotyzer, który pozostaje w pełni świadomy podejmuje decyzje co robić z pacjentem. Zapewne tak to wygląda kiedy obserwuje się seans z zewnątrz, ale w rzeczywistości tak nie jest. Świadomość zahipnotyzowanego nie jest uśpiona, wręcz przeciwnie pozostaje jasna, odpręŝona i skupiona, dlatego nazywano hipnozę jasnym snem - jasny od jasnej świadomości sen, bo ciało zdaje się być uśpione. Ta jasna świadomość jest czysta, otwarta, zrelaksowana, skierowana na wyobraŝenia poddawane przez hipnotyzera a nie na ocenianie i analizę. PodąŜa za procesem i jest naturalnie na nim skoncentrowana, podobnie jak w marzeniu. Tak samo jest w autohipnozie, kiedy odpręŝymy umysł i ciało. Nasza świadomość uspokaja się i rozjaśnia stając się zdolna do podąŝenia za procesem. Wchodzenie w autohipnozę to właśnie doprowadzenie do stanu odpręŝenia i wyciszenia świadomości aby stała się jasna i zrelaksowana, zdolna do naturalnego skupienia i podąŝenia za wyobraŝeniami jakie tu sami sobie poddajemy. Jak juŝ wspominałem jest to niemal identyczne z tym co dzieje się kiedy marzymy i przechodzimy przez takie stany wielokrotnie w ciągu dnia więc - osiągnięcie go jest łatwe kiedy rozumiemy czym on w istocie jest i jak go doświadczamy. NaleŜy przede wszystkim zdać sobie sprawę z faktu, Ŝe osiągnięcie stanu autohipnotycznego mimo iŝ jest łatwe nie jest celem samym w sobie, a jest jedynie etapem na ścieŝce do wykorzystania go dla osiągnięcia zamierzonych zmian w naszym funkcjonowaniu; do poprawy naszego zdrowia, samopoczucia, przywrócenie równowagi, uwolnienia się od róŝnych problemów, przeprogramowanie pewnych wzorców zachowań itp. Pragnąc nauczyć się autohipnozy warto przede wszystkim odpowiedzieć sobie w jakim celu chcemy się jej nauczyć i co przez nią zamierzamy osiągnąć. Kiedy to stanie się jasne wówczas moŝemy zastanowić się nad doborem metody. PoniewaŜ jest to łatwe i naturalne moŝemy tego dokonać na wiele sposobów np. wystarczy się odpręŝyć i utrzymać w tym stanie jasną świadomość. Zazwyczaj stosuje się jednak bardziej rozbudowane metody aby uświadomić sobie i rozwinąć wszystkie aspekty tego stanu oraz pogłębić go i ustabilizować. Nauczenie się wykorzystywania go wymaga trochę więcej pracy, ale równieŝ moŝemy to łatwo osiągnąć, a włoŝony wkład zwraca się z nawiązką poniewaŝ szybko dostrzegamy poprawę naszego funkcjonowania w codziennym Ŝyciu. Wymaga to tylko zrozumienia tego w jaki sposób wykorzystujemy w tym stanie wyobraźnię i poznania kilku zasad kierujących tym procesem po czym nabrania doświadczenia poprzez praktyczny trening. Zazwyczaj opanowanie skutecznego posługiwania się autohipnozą powszechnie uŝywanymi metodami wymaga systematycznego wytrwałego treningu i pracy. Przykładowo, samodzielne -8-

9 opanowanie osiągania stabilnego stanu alfa metodą Silvy wymaga kilku miesięcy systematycznej pracy, opanowanie treningu Shultza to w praktyce równieŝ kilka miesięcy systematycznych ćwiczeń, zaś osiągnięcie jakiś spektakularnych umiejętności w praktyce moŝe zająć lata. Prezentowane przeze mnie metody są znacznie szybsze i przyjemniejsze. Jak się przekonamy pozwalają osiągnąć te same, a nawet lepsze efekty juŝ w kilka tygodni. Opanowanie tego programu i nabranie pewnej biegłości w posługiwaniu się autohipnozą wymaga oczywiście trochę czasu. Niektórym moŝe zająć tydzień czy dwa, inni będą potrzebować kilku miesięcy, jednak wszystko zaleŝy od stopnia zaangaŝowania oraz intensywności praktyki. Bywają ludzie, którym się wydaje, Ŝe nauczą się autohipnozy w kilka godzin i osiągną zdumiewające efekty. Oczywiście wolno im tak myśleć, jednak pośpiech sprawia Ŝe przeskakuje się nad wieloma szczegółami, więc w efekcie tacy ludzie nauczą się autohipnozy jedynie pobieŝnie, skazując się na brak moŝliwości wykorzystania pełnego potencjału autohipnozy. Przykładowo opanowanie samej procedury Rhodesa zazwyczaj zajmuje jedną sesję, rozwinięcie na jej bazie i zasadach podstaw treningu autogennego jest moŝliwe w kilka dni podobnie jak i wiele innych rzeczy - moŝna posługiwać się autohipnozą werbalną w dowolnym celu dla osiągnięcia wielu poŝytecznych zamierzeń, jednak postępując w ten sposób nie wyjdziemy poza zewnętrzny poziom autohipnozy i nie nauczymy się nią posługiwać w szerszym zakresie. Kiedy jednak będziemy trzymali się opisanego tu programu zaczynając od ćwiczeń wprowadzających łatwo, naturalnie i przyjemnie, przyswoimy sobie wszystkie zasady posługiwania się autohipnozą na głębszym poziomie dobrze się przy tym bawiąc. Osiągnięcie stanu autohipnozy jest proste, jednak nauczenie się posługiwania tym stanem wymaga nieco systematycznej, spokojnej praktyki i nauki poprzez ćwiczenia. Jeśli naukę autohipnozy potraktujemy jako dobrą zabawę, na pewno szybko ją opanujemy w zadowalającym stopniu. To co osiągniemy poprzez autohipnozę i jak duŝo czasu nam to zajmie zaleŝy od naszego zrozumienia jej mechanizmów, naszego zaangaŝowania, systematyczności a przede wszystkim od naszego podejścia do niej i naszej wyobraźni. Dobrze jest teŝ uświadomić sobie fakt, Ŝe jeśli podejdziemy do autohipnozy ze sztywnym, zamkniętym umysłem, widząc w tym jeszcze jedną rzecz, którą musimy szybko opanować, stworzymy ograniczenia i napięcia przez co napotkamy na przeszkody. Jeśli będziemy otwarci, pełni wyobraźni i radosnej inspiracji do tego, czego się uczymy, jeśli odpuścimy sobie pośpiech i nauczymy się znajdować radość w tym co robimy, efekty stopniowo przyjdą same, przekraczając nasze wyobraŝenia i oczekiwania. Pamiętajmy: aby osiągnąć optymalne efekty powinniśmy podejść do autohipnozy na luzie z radosnym, otwartym i ciekawym umysłem artysty, bądź odkrywcy, jeśli znajdziemy w tym radość postęp będzie następował szybko i będzie nas cieszył. -9-

10 Moja przygoda z Autohipnozą Moja przygoda z autohipnozą zaczęła się w pierwszych klasach ogólniaka, kiedy zacząłem ćwiczyć Hatha Yogę i przy tej okazji poszerzając swoją wiedze na temat relaksu zetknąłem się z Treningiem Autogennym Shultza. Czytając jakąś ksiąŝkę na temat Jogi dowiedziałem się, Ŝe Shultz wywiódł swój system z Jogi oraz hipnozy bazując na wraŝeniach związanych z rozluźnieniem i Ŝe jest to doskonały sposób na odpręŝenie i uspokojenie, po czym był tam opis jego metody. Pełen entuzjazmu przestudiowałem dokładnie opis metody i włączyłem trening Shultza w jego podstawowej formie do moich ćwiczeń. Zapewne dzięki zdolności relaksacji jaką miałem ćwicząc Hatha Yogę szybko nauczyłem się wywoływać stosowne wraŝenia i zapadać w bardzo przyjemny stan skoncentrowanego odpręŝenia, jak nazywa się stan autohipnozy w Treningu Autogennym. Bardzo mi się to spodobało więc z radością i zaangaŝowaniem doskonaliłem się w tym przez dłuŝszy czas i byłem z tego bardzo zadowolony. Później zetknąłem się z metodą Rhodesa, zacząłem się jej z pasją uczyć i szybko ją opanowałem. Dzięki niej lepiej zrozumiałem na czym polega autohipnoza i poszerzyłem jej zakres. Nie musiałem juŝ ograniczać się do ćwiczeń Shultza radośnie eksperymentowałem z autohipnozą wywołując róŝnego rodzaju wraŝenia w ciele, lekkości, sztywności, znieczulenia a takŝe wiele, wiele innych. Mój entuzjazm wzrósł i zacząłem szukać szerszej wiedzy na ten temat. Dzięki temu, Ŝe w tym czasie ćwiczyłem karate zetknąłem się z Umysłową kontrolą Chi Micka Daytona dzięki czemu nie tylko lepiej zrozumiałem jak funkcjonuje umysł, ale otwarły się przede mną nowe perspektywy wykorzystania autohipnozy do róŝnych celów w pracy z ciałem i umysłem, do dziś uwaŝam tę ksiąŝkę za jedną z lepszych i jedyną z jaką się zetknąłem, która w przystępny i jasny sposób uczy jak wykorzystywać autohipnozę do pracy ze swoim ciałem i umysłem to był dla mnie prawdziwy skarb. Inne aspekty autohipnozy poznałem dzięki Kursom Doskonalenia Umysłu prowadzonym przez Lecha Emfazego Stefańskiego i później poprzez zgłębianie metody Silvy a w końcu poprzez zetkniecie się z Autoregulacją Alijewa. Doświadczenia z tymi metodami oraz kilkoma innymi dały mi obszerny obraz i zrozumienie autohipnozy zarówno od strony teoretycznej jak i praktycznej, które miałem później okazję pogłębić pod kierunkiem mojego pierwszego nauczyciela medytacji, który był zarazem hipnotyzerem i psychoterapeutą o obszernej i przekrojowej wiedzy na temat róŝnych aspektów pracy z umysłem tak, Ŝe te pozornie róŝniące się systemy stały się dla mnie bardziej zrozumiałe jako części jednej większej całości. Zacząłem dostrzegać słabe i mocne strony tych systemów, ich plusy i minusy oraz pracować nad ich syntezą, dostosowaną do moich potrzeb i upodobań. W okresie studiów, kiedy zacząłem uczyć innych autohipnozy, dla ich potrzeb zmuszony byłem wypracować jakieś proste i efektywne metody przekazywania tej wiedzy. Okazało się, ze najlepszym punktem wyjścia do tej nauki jest metoda Rhodesa pozwalająca szybko i efektywnie opanować podstawy i na jej bazie nauczyć się tego czego się chce. Dokonałem więc syntezy tych metod na bazie metody Rhodesa i rozwinąłem system, który doskonale sprawdza się w praktyce, jest szybki, efektywny i łatwy do dostosowania do swoich potrzeb i upodobań a co najwaŝniejsze większość ludzi bez problemów potrafi opanować go samodzielnie i z powodzeniem wykorzystywać w swoim Ŝyciu. KsiąŜka ta opisuje mój system i sposób praktycznej nauki autohipnozy krok po kroku tak, aby uzyskać zarówno teoretyczne jak i praktyczne zrozumienie wykorzystania tego stanu w róŝnych jego aspektach. Aby odnieść korzyści z tej ksiąŝki, zrozumieć i opanować -10-

11 autohipnozę w praktyce wystarczy jeśli będziemy krok po kroku opanowywać zawarty w niej program tak, jak został tu opisany, aby przez to rozwinąć swoje zrozumienie nie tylko teoretycznie, ale przede wszystkim praktyczne poprzez osobiste doświadczenie. Kiedy to nastąpi, zrozumienie autohipnozy oparte na własnym doświadczeniu bez trudności pozwoli nam zastosować autohipnozę w dowolnym aspekcie naszego Ŝycia, opracować swój program dostosowany do osobistych potrzeb, preferencji i uŝywać jej dla realizacji swoich celów i zamierzeń. Mam nadzieję, Ŝe korzyści jakie czytelnicy osiągną w wyniku praktycznego poznania autohipnozy przejdą moje najśmielsze oczekiwania a ich Ŝycie stanie się nie tylko łatwiejsze i przyjemniejsze lecz przede wszystkim lepsze, pełniejsze i bardziej fascynujące, przynosząc poŝytek im i wszystkim wokół. NaleŜy jednak pamiętać, Ŝe ja daję tylko wiedzę i narzędzie, a to kiedy i jak czytelnik je wykorzysta zaleŝy tylko od niego, od jego zaangaŝowania, wyobraźni i inwencji. śyczę wszystkim czytelnikom wspaniałych sukcesów i zapraszam w niezwykła podróŝ w cudowną krainę potęŝnej magii umysłu, która moŝe zmienić nasze Ŝycie. Nauka autohipnozy - Metoda Rhodesa Najprostszą i najskuteczniejszą metodą nauczenia się autohipnozy jest metoda Rhodesa, która przy tym doskonale daje się łączyć z hipnozą i to w obie strony, dlatego tę metodę najczęściej polecam tym, którzy pragną się nauczyć autohipnozy. Dodatkowo jest to w miarę szybka metoda nauki bazująca na koncentracji. Oczywiście jak przy kaŝdej metodzie dobrze jest opracować sobie pewien plan którego naleŝy się trzymać. Taki program musi być dobrany do oczekiwań i celów jakie zakłada sobie osoba rozpoczynająca naukę i powinna się go konsekwentnie trzymać, aŝ do osiągnięcia celu. Kolejność i częstotliwość sesji powinna być równieŝ dobrana tak aby osiągnąć maksymalny efekt. PoniewaŜ kaŝdy oczekuje czegoś innego trudno przedstawić jakiś ogólny program, z tego względu ograniczę się tu tylko do pewnych wskazówek dotyczących pierwszego okresu nauki, na bazie których zbudujemy solidny fundament pod jakiekolwiek uŝycie autohipnozy zgodne z naszymi celami i oczekiwaniami. Rhodes kładzie w swojej metodzie nacisk przede wszystkim na koncentrację i wbrew potocznym opiniom jest to najskuteczniejsze podejście dla początkujących. W tej metodzie uczymy się przechodzić od koncentracji do odpręŝenia i jest to właściwy kierunek, poniewaŝ koncentracja pozwala nam przezwycięŝyć róŝne przeszkody, właściwie ukierunkować umysł i osiągnąć znacznie lepsze efekty w dalszej perspektywie niŝ metody nie bazujące na koncentracji. Zwolennicy metod opartych o odpręŝenie uwaŝają, Ŝe koncentracja moŝe przeszkadzać w osiągnięciu rozluźnienia. W pewnym sensie mają rację, faktycznie u początkujących zanim oswoją się z tą metodą zbytnie napięcie wywołane intensywną koncentracją moŝe w początkowych etapach treningu nieco blokować odpręŝenie. Korzyści jednak są znacznie większe niŝ to początkowe utrudnienie, poniewaŝ ćwicząc taką metodą w naturalny sposób rozwijamy moc koncentracji niezbędnej do skutecznego uŝywania sugestii, z czym z kolei mają problemy ludzie zaczynający od metod opartych na odpręŝeniu. Zbytnie skupienie się na odpręŝeniu paraliŝuje koncentrację i praktycznie uniemoŝliwia osiąganie głębszych transów autohipnotycznych. Poza tym łatwiej komuś z silną koncentracja nauczyć się rozluźniać niŝ komuś odpręŝonemu się skoncentrować. Mając -11-

12 jeszcze na uwadze to, Ŝe pierwsze kontakty z autohipnozą w znacznej mierze determinują cały trening, lepiej na początku przesadzić z koncentracją i wyrobić sobie właściwy nawyk niŝ później mieć z tym kłopoty. Zdecydowanie łatwiej jest później popracować nad odpręŝeniem na bazie koncentracji niŝ odwrotnie. Oczywiście nie znaczy to, Ŝe odpręŝenie nie jest waŝne jest ono bardzo waŝne i stanowi istotę autohipnozy, jednak rozwija się ono naturalnie wraz z wykonywaniem ćwiczeń stanowiąc ich najistotniejszy element. Stan odpręŝenia jest warunkiem autohipnozy i naleŝy o tym pamiętać, tym niemniej drugim punktem decydującym o jej skuteczności jest koncentracja niezbędna do pokierowania procesem i z tym drugim często początkujący mają pewne problemy. Uczenie się autohipnozy metodą Rhodesa pozwala wyeliminować tę niedogodność i stworzyć od początku dobre nawyki. Oczywiście zdaję sobie sprawę, Ŝe róŝni ludzie mają róŝne preferencje i odpowiadają im róŝne podejścia, z mojego doświadczenia wynika jednak, Ŝe w większości przypadków to które tu prezentuję jest znacznie skuteczniejsze od innych. Zanim przystąpimy do ćwiczeń Zanim przystąpimy do ćwiczeń autohipnozy dobrze jest wykonać kilka wolnych rozciągających ćwiczeń. Pozwolą one rozruszać zastane, przykurczone mięśnie, poprawić krąŝenie i nieco wyostrzyć umysł, co znacznie ułatwi nam skupienie się na autohipnozie. To, Ŝe takie ćwiczenia bardzo pomagają odkryłem na samym początku zajmowania się autohipnozą i od tego czasu zawsze poprzedzam nimi kaŝdą sesję autohipnozy. Dodatkową zaletą takich ćwiczeń jest to, Ŝe pomagają one się uspokoić i skoncentrować przed sesją. Z czasem wytworzy to w nas pewien odruch, który będzie nam bardzo pomocny, poniewaŝ juŝ same te ćwiczenia pozwolą nam się właściwie nastroić, nawet jeśli w danym momencie jesteśmy ospali bądź rozproszeni, dlatego warto nad tym popracować. W zasadzie mogą to być dowolne ćwiczenie; przeciąganie się, skłony itp. WaŜne jednak aby nie były one zbyt skomplikowane, czy trudne, oraz to aby wykonywać je w wolnym uspokajającym rytmie - dobrze jest teŝ aby to był ten sam zestaw ćwiczeń, który po pewnym czasie naturalnie zacznie nam się kojarzyć z autohipnozą. KaŜdy moŝe sam sobie dobrać takie ćwiczenia stosowanie do własnych upodobań. Ja zaczynam od stanięcia na palcach, uniesieniu rąk do góry po czym robię wdech i wyciągam się maksymalnie rozciągając wszystkie mięśnie. Jest to naturalny sposób dla większości ludzi i często robi się to przy róŝnych okazjach, szczególnie po rannym przebudzeniu lub dłuŝszym przebywaniu w jednej pozycji. Na wydechu wolno opuszczam ręce do boków ciała tak, Ŝe kiedy kończę wydech ręce znajdują się luźno z boków ciała. Robiąc kolejny wdech kontynuuję naturalny ruch rak do tył, równocześnie odchylając tułów i głowę do tył po czym na wydechu skłaniam się do przodu rozluźniając się i luźno dotykając dłońmi podłogi. Pozostaję przez chwile w luźnym rozluźnionym skłonie po czym na wdechu powracam do pozycji stojącej zachowując rozluźnione ciało i wydychając pogłębiam rozluźnienie w pozycji stojącej. Następnie wykonuję kilka skrętów tułowia, wyciągając ręce po przekątnej na wydechu, na wdechu wracam do pozycji wyjściowej, po czym na zakończenie wyciągam na wdechu ręce do góry odginając się, na wydechu rozluźniam się wykonując luźny skłon. Po tej serii ćwiczeń potrząsam ciałem aby pogłębić rozluźnienie, przyjmuje odpowiednią pozycję i -12-

13 rozpoczynam autohipnozę. Wszystkie ruchy są wolne, w uspokajającym rytmie, aby rozluźnić się i uspokoić. Pozycja w jakiej wykonujemy autohipnozę zwłaszcza w początkach nauki powinna być bardzo wygodna, abyśmy mogli się w niej zupełnie rozluźnić. Najlepiej połoŝyć się lub usiąść w wysokim wygodnym fotelu, tak abyśmy poprzez napięcie mięśni nie musieli podtrzymywać naszej pozycji i abyśmy odczuwali maksymalny komfort. Miejsce w którym ćwiczymy powinno być spokojne, aby nikt nie przeszkadzał nam w praktyce i abyśmy mogli się w nim zrelaksować i skupić tylko na ćwiczeniach. Nie powinniśmy ćwiczyć bezpośrednio po posiłku, ani pod wpływem alkoholu. Nie powinniśmy równieŝ ćwiczyć zbyt długo. W trakcie jednego okresu ćwiczeń w którym robimy kilka sesji autohipnozy następujących bezpośrednio po sobie (w celu pogłębienia transu) nie powinniśmy robić więcej niŝ trzy sesje autohipnozy. Na poniŝszym rysunku widzimy pomiary jak w kolejnych następujących po sobie relaksacjach pogłębia się odpręŝenie (czerwona, niebieska i zielona linia) następuje jakby kumulacja odpręŝenia. Praktyka dowodzi, Ŝe dzieje się tak zawsze w pierwszych trzech sesjach. Więcej sesji następujących bezpośrednio po sobie zazwyczaj nie pogłębia juŝ odpręŝenia bądź pogłębia go nieznacznie lub powoduje jego spłycenie. Drugi rysunek przedstawia to samo zjawisko na przykładzie treningu autogennego. Zjawisko kumulacji relaksacji następujących po sobie jest tam jeszcze bardziej widoczne a poziom relaksacji znacznie głębszy. Poziom relaksacji ok odpowiada stopniowi odpręŝenia jaki osiągamy śpiąc, jak widać relaksacja przekracza ten poziom. W przypadku Treningu autogennego widać drugi poziom stabilizacji odpręŝenia odpowiadający głębokiej medytacji. -13-

14 Pojedyncza sesja nie powinna trwać dłuŝej niŝ minut a przerwy między nimi nie powinny być dłuŝsze niŝ pięć minut. Kiedy juŝ przyjmiemy odpowiednią pozycje i upewnimy się, Ŝe jest ona wygodna, powinniśmy rozluźnić się i uspokoić po czym wykonać kilka wolnych głębokich oddechów i skupić się na ćwiczeniach. PoniŜej przedstawiam podstawową instrukcję opracowaną przez Rhodesa wraz z jej omówieniem i analizą róŝnych jej elementów, jednak zanim przystąpimy do opanowywania tej metody opiszę jeszcze cztery dodatkowe ćwiczenia przygotowujące. Opanowanie tych ćwiczeń pozwoli nam rozwinąć doświadczenia związane z poszczególnymi elementami procedury Rhodesa a przez to lepiej je zrozumieć i bez Ŝadnych niejasności zastosować je w trakcie nauki. Tak naprawdę, kaŝde z tych ćwiczeń stosowane we właściwy sposób odpowiednio długo wprowadza nas naturalnie w stan autohipnozy. Wchodzenie w hipnozę czy autohipnozę poprzez skupienie na obserwacji oddechu, koncentrację na jakimś odczuciu, jakiejś części ciała, czy określonym bodźcu jest jedną z dobrze znanych metod indukcji transu w praktyce hipnozy. Jak widać metoda Rhodesa wykorzystuje te elementy i być moŝe właśnie dlatego jest ona tak niezwykle skuteczna i szybka w nauce. Ćwiczenie pierwsze pogłębione oddychanie relaksacyjne Kładziemy się na wznak, ręce swobodnie ułoŝone wzdłuŝ ciała, oczy zamknięte, ciało rozluźnione. Przez chwilę leŝymy spokojnie aby rozluźnić się, uspokoić i upewnić, Ŝe pozycja jest wygodna i zrelaksowana, po czym przenosimy uwagę na nasz oddech i zaczynamy go pogłębiać, przechodząc do wolnego, głębokiego, płynnego oddychania. NaleŜy pamiętać, aby nie napinać się, ani nie przyspieszać oddechu, tylko dbać o jego płynność i naturalność. Oddech nie powinien być przesadnie głęboki aby nie stwarzać sztucznych napięć, powinien jednak być maksymalnie pogłębiony w naturalnych granicach. MoŜe nam w tym pomóc wyobraŝenie, Ŝe wdychając napełniamy całe nasze ciało wodą od stóp do czubka głowy na wdechu, a na wydechu, Ŝe woda łagodnie spływa od czubka głowy do stóp. Na początku powinniśmy skupiać się tylko na samym oddechu, wyobraŝenia moŝemy spróbować po kilku próbach aby nadać płynność i łagodność oddechowi, kiedy skupiamy się na ćwiczeniu. Pamiętajmy jednak, Ŝe wyobraŝenie jest tylko narzędziem, które ma nam pomóc, a nie celem samym w sobie i jako takie nie jest konieczne (chociaŝ moŝe być uŝyteczne). Kiedy po jakimś czasie osiągniemy juŝ pewną płynność, lekkość i naturalność takiego pogłębionego, wolnego oddechu utrzymując go powinniśmy zacząć więcej uwagi poświęcać rozluźnieniu. Postarajmy się na miękkim płynnym wydechu rozluźniać wszystkie mięśnie naszego ciała. MoŜe nam w tym pomóc wyobraŝenie, Ŝe na kaŝdym wydechu zapadamy się w podłoŝe, stajemy się bezwładni i cięŝcy. -14-

15 W pierwszym rzędzie powinniśmy pozwolić na wydechu rozluźnić się mięśniom brzucha a następnie stopniowo całemu ciału(wydech jest biernym aktem o ile go nie przyśpieszamy - nie wymagającym napinania mięśni, wystarczy pozwolić im się naturalnie rozluźnić). Jeśli nie przyśpieszamy oddechu, ani nie zwalniamy go nadmiernie, mięśnie brzucha w naturalny sposób się rozluźniają i powinniśmy na to zwrócić uwagę. Kiedy wdychamy miękko i płynnie równieŝ nie powinno to stwarzać w tej okolicy Ŝadnych napięć i na tym powinniśmy skupić się przez pewien czas, aŝ nasz brzuch przyjemnie się rozluźni, po czym powinniśmy rozszerzyć to rozluźnianie z kaŝdym wydechem na całe ciało i w ten sposób powinniśmy kontynuować przez kilka minut takie oddychanie pozwalając pogłębiać się rozluźnieniu. Przez jakiś czas powinniśmy skupić się tylko na tym ćwiczeniu powtarzając je regularnie, aŝ rozwiniemy związane z tym doświadczenia, pogłębimy rozluźnienie i osiągniemy w nim pewną naturalność. Dzięki niemu moŝemy uwolnić się od napięć i rozwinąć wewnętrzny spokój. Kilka minut takiego ćwiczenia moŝe nas doskonale odświeŝyć, zrelaksować i dodać energii, moŝe teŝ sprawić, Ŝe uspokoimy się przed snem. Wykonywanie ćwiczeń oddechowych przed relaksacją czy autohipnozą pozwala nam głębiej się odpręŝyć i znacznie poprawia jakość relaksacji. Poprzez nie moŝemy rozwinąć naszą zdolność relaksacji i nauczyć się odpoczywać, dlatego dobrze jest poświęcić im kilka dni zanim przejdziemy do nauki autohipnozy metoda Rhodesa, dzięki temu dalsza nauka będzie przebiegała łatwiej i efektywniej. Ćwiczenie Drugie naturalne oddychanie relaksacyjne Przejdź do tego ćwiczenia bezpośrednio po wcześniejszym, kiedy jesteś juŝ rozluźniony, spokojny a twój oddech jest zrelaksowany. Przestajemy świadomie pogłębiać oddech, relaksujemy się pozwalając oddechowi stać się zupełnie naturalnym, dbając o to, aby go nie przyspieszać, nie blokować i świadomie nie dopuszczać aby pojawiały się w nim napięcia, tylko aby był miękki, naturalny i zrelaksowany. Szczególną uwagę zwracamy na wydech dbając aby był naturalny i spokojny, relaksując się na kaŝdym wydechu. Oddychamy w ten sposób przez pewien czas, aŝ poczujemy się zupełnie odpręŝeni. Takie naturalne relaksacyjne oddychanie moŝe być szczególnie uŝyteczne w momencie zasypiania, pozwalając nam zasnąć w zrelaksowany sposób i poprawiając jakość naszego snu. Ćwiczenie Trzecie - Uspokojenie przez koncentracje na splocie słonecznym Do tego ćwiczenia moŝesz przejść bezpośrednio z poprzedniego ćwiczenia. Przenieś uwagę na splot słoneczny (obszar między końcem mostka a pępkiem), łagodnie go rozluźnij i delikatnie skup się na wraŝeniach jakie tam odczuwasz. Pozostając odpręŝony i skupiony na splocie słonecznym oddychaj miękko i naturalnie pozwalając wzrastać odpręŝeniu i spokojowi. Kiedy w ten sposób odpręŝasz się i uspokajasz, mogą pojawić się róŝne wraŝenia związane z odpręŝeniem i moŝesz zacząć odczuwać przyjemne delikatne ciepło w splocie słonecznym, promieniujące do wnętrza i rozluźniające narządy wewnętrzne. OdpręŜaj się tak przez pięć, dziesięć minut, aŝ zupełnie się uspokoisz. Jeśli mimo ćwiczeń rozciągających nadal czujesz się niespokojny, dobrze jest przez kilka minut skupić się na tym ćwiczeniu przed sesją autohipnozy, aby rozwinąć spokój i nadać im właściwą efektywność, a kiedy juŝ osiągniesz spokój i odpręŝenie jeszcze raz wykonaj ćwiczenia rozciągające aby odświeŝyć -15-

16 umysł. Ćwiczenia te moŝemy równieŝ wykonywać, kiedy jesteśmy zmęczeni i chcemy odpocząć np. po powrocie z pracy, pozwolą nam one się doskonale odpręŝyć i w krótkim czasie wrócić do sił. Dobrze działają przed zaśnięciem pomagając odpręŝyć się, uspokoić i zapewnić sobie dobry regenerujący sen. Aby zilustrować jak te ćwiczenia mogą działać przytoczę kilka relacji: Postanowiłam po południu zrobić ćwiczenia przygotowawcze do treningu Rhodes a (głębokie oddychanie, naturalne oddychanie i koncentracja na splocie). PołoŜyłam się i zaczęłam. Przez jakąś chwilę głęboko oddychałam rozluźniając się, gdy poczułam Ŝe wyciszyłam się i uspokoiłam a stan się ustabilizował przeszłam do naturalnego oddychania i pogłębiania relaksu. Potem przez jakiś czas leŝałam starając się oddychać naturalnie i pogłębiać rozluźnienie. Następnie przeszłam do koncentracji na splocie, odczułam tam pewne napięcia więc leŝałam obserwowałam ten obszar i pozwalałam mu się rozluźnić. Gdy poczułam Ŝe juŝ bardziej nie dam rady rozluźnić tego obszaru powoli zakończyłam ćwiczenie. JakieŜ było moje zdumienie gdy okazało się Ŝe zamiast planowanych 15 czy 20 minut leŝałam minut 40. Jak się okazało straciłam poczucie czasu w trakcie tego ćwiczenia. Wieczorem tego samego dnia połoŝyłam się i zrobiłam wszystko po kolei starając jak najbardziej się rozluźnić. Znowu dłuŝszy okres czasu poświęciłam koncentracji na splocie i rozluźnianiu tego obszaru. Miałam w trakcie tego ćwiczenia róŝne odczucia, ciepło, cięŝar w okolicy splotu, a takŝe jakby drobne igiełki w tym obszarze. Gdy skończyłam nie wychodziłam z tego stanu tylko przekręciłam się na bok i zasnęłam. Tej nocy miałam wiele kolorowych, interesujących snów i bez trudu je zapamiętałam (co juŝ od dłuŝszego czasu mi się nie zdarzało). Obudziłam się w bardzo dobrym humorze. Po tygodniu stosowania tych ćwiczeń przed snem zauwaŝyłam, Ŝe budzę się dobrze wypoczęta i w dobrym nastroju mimo, Ŝe wcześniej miałam z tym problemy i nie potrafiłam funkcjonować bez porannej kawy /Alina/ "PołoŜyłem się wygodnie w łóŝku i zacząłem głęboko oddychać, starając się, by oddech nie był zbyt głęboki i nie stwarzał niepotrzebnych napięć, ale był w miarę płynny i spokojny. Od czasu do czasu skupienie na takim oddychaniu przerywały pojawiające się myśli, ale starałem się nimi nie przejmować i kontynuowałem ćwiczenie. Nie spieszyłem i dałem sobie na wszystko czas. Po paru minutach takiego oddychania zauwaŝyłem, Ŝe odpręŝenie naturalnie się pogłębia, poczułem teŝ po chwili, Ŝe wszedłem juŝ jakby na pewien poziom odpręŝenia. Jak pojawiały się jeszcze czasem takie róŝne oderwane myśli, to myślałem sobie 'olej to' albo 'czysty umysł, czysty umysł' i to pomagało. Przeszedłem do naturalnego oddychania, które szybko sklasyfikowałem jako przyjemne;-) Czułem jak odpręŝenie się stopniowo pogłębia i po niedługiej chwili odczułem, Ŝe znów wszedłem jakby na kolejny taki jeszcze głębszy poziom rozluźnienia i odpręŝenia. Oddychałem sobie tak przez jakiś czas. Zwróciłem teŝ uwagę, Ŝe ten naturalny oddech jest płytki i niezwykle miękki, nie taki naturalny jak na co dzień, ale przez to znacznie przyjemniejszy i właśnie pozwalający się odpręŝyć. Naturalne oddychanie działa na mnie jak magiczna róŝdŝka, jak tylko zaczynam tak oddychać po chwili przychodzi głębokie odpręŝenie i przyjemny relaks. Ćwiczyłem w łóŝku przed snem i zwróciłem teŝ uwagę na to, Ŝe kompletnie nie chce mi się spać, byłem więc zadowolony, Ŝe przejdę całą procedurę wchodzenia w autohipnozę do końca i nie usnę. Później jednak, gdy zacząłem się skupiać na -16-

17 splocie, zaczęły się pojawiać takie głębokie, oderwane myśli i obrazy (chyba były to obrazy hipnagogiczne). Powracałem z nich do skupienia na splocie jakby zza mgły i czułem, Ŝe mój stan jest bardzo głęboki. Nie miało to jednak juŝ nic wspólnego ze świadomym rozluźnianiem, bo nie kontrolowałem tego, więc po którymś z rzędu takim 'powrocie zza mgły' zdecydowałem się to zakończyć i połoŝyć się na bok - w miarę szybko usnąłem ;-) "PołoŜyłem się do łóŝka i zacząłem ćwiczyć. Znów dałem sobie na wszystko duŝo czasu. Zacząłem od pogłębionego oddychania i rozluźniania ciała, a gdy czułem się juŝ odpręŝony i zrelaksowany to przeszedłem do naturalnego oddychania. Tu teŝ dałem sobie odpowiednio duŝo czasu, mój stan był dość głęboki i byłem juŝ bardzo dobrze rozluźniony. Przeszedłem do skupienia na splocie czując się mimo wszystko orzeźwiony i z jasnym umysłem, jednak szybko znów zacząłem odpływać i powracać zza mgły jak poprzednio, po chwili znów połoŝyłem się na bok i szybko usnąłem. Rano nawet całkiem nieźle pamiętałem aŝ trzy sny, a ostatnio przez problemy z zasypianiem to rzadko pamiętałem chociaŝ jeden sen pobieŝnie." /Michał/ To trzecie ćwiczenie moŝemy wykonywać w róŝnych wariantach stosownie do potrzeb, zazwyczaj wykonuje się je tak jak zostało to opisane w celu uspokojenia i rozluźnienia organów wewnetrznych. Kiedy jednak jesteśmy bardziej rozkojarzeni zazwyczaj pomaga ustabilizować się i uspokoić jeśli przeniesiemy uwagę niŝej do podbrzusza i tam się skupiamy. Natomiast przed zasnięciem zazwyczaj dobrze działa jak skupiamy się na gardle z takim oddychaniem. Niekiedy dobre jest teŝ skupienie na czole, szczególnie jak odczuwamy otepienie i senność. Dobrze jest przećwiczyć wszystkie te elementy odczuć jak na nas wpływają i później uŝywać ich stosownie do potrzeb. Wykresy przedstawiają relaksację przy trzech opisanych tu typach oddychania. Zielona linia -17-

18 to pogłębiony oddech, niebieska to naturalny oddech, a czerwona to oddech ze skupieniem na splocie słonecznym. KaŜde ćwiczenie było wykonywane oddzielnie z pięciominutowymi przerwami. Jak widać wszystkie te formy oddychania prowadzą do relaksacji, widać teŝ efekt kumulowania się relaksacji w kolejnych ćwiczeniach jak na wcześniejszych wykresach. Ćwiczenie czwarte - koncentracja Skieruj wzrok nieco do góry i w miejscu gdzie on pada wyobraź sobie jakiś obiekt np. kolorową kulkę. Skup się maksymalnie na tym wyobraŝeniu kiedy obraz się rozmywa wizualizuj go raz po raz. Skup tam wzrok i nie mrugając oczami koncentruj się na tym obiekcie (moŝesz teŝ skoncentrować się w ten sposób na jakimś błyszczącym przedmiocie). Po jakimś czasie takiego skupienia wzroku twoje oczy zaczną się męczyć, powieki zaczną ciąŝyć i łzawić i będziesz miał ochotę mrugnąć oczami i zamknąć je. Nie rób tego tylko wytrzymaj jeszcze przez chwilę po czym pozwól zamknąć się oczom aby odpoczęły i rozluźnij się. SpostrzeŜesz, Ŝe wraz z zamknięciem oczu ogarnia cię przyjemne odpręŝenie, pozwól sobie na nie, poddaj mu się i poleŝ tak przez kilka minut poddając mu się. W ten sposób wyzwalamy naturalną reakcję odpręŝenia, następująca jako efekt intensywnej koncentracji, wchodząc w stan hipnolidalny. Im mocniej się skoncentrujesz i im dłuŝej wytrzymasz (ale bez przesady) tym w głębszy stan odpręŝenia wejdziesz. Po pewnym czasie moŝesz rozpocząć głębokie oddychanie (ćwiczenie pierwsze) aby pogłębić swój stan i ustabilizować go ćwiczeniem drugim. Opisałem to ćwiczenie jako czwarte i powinniśmy je wprowadzić kiedy oswoimy się z pierwszymi trzema i nauczymy się z ich pomocą relaksować. Kiedy wprowadzimy to ćwiczenie i przyswoimy je sobie powinniśmy wykonywać je jako pierwsze wówczas przy pomocy tych czterech ćwiczeń z łatwością wejdziemy w głębokie i stabilne stany autohipnozy tak jak ma to miejsce w metodzie Rhodesa, która opiera się właśnie na nich. Gdy kilkakrotnie przećwiczymy cały ten zestaw powinniśmy przejść do metody Rhodesa i ująć te ćwiczenia w ramy tej metody aby pogłębić i ustabilizować nasze doświadczenia, budując w ten sposób fundament naszej autohipnozy. Kiedy troszkę przećwiczymy opisane tu elementy powinniśmy przejść do procedury Rhodesa. Opanowanie jej nie powinno nam nastręczać Ŝadnych trudności, szczególnie jeśli opanowaliśmy ćwiczenia przygotowujące i nauczyliśmy się dzięki nim rozluźniać i uspokajać. Jak juŝ wspominałem większość ludzi opanowuje ją w trakcie jednej sesji. Tym niemniej naleŝy przez kilka dni ćwiczyć ją w podstawowej formie, aby oswoić się z transem, pogłębić go i ustabilizować zanim przejdziemy do dalszych etapów. W tym czasie powinniśmy skupić się nad doskonaleniem rozluźnienia, odpręŝenia i spokoju. Powinniśmy teŝ obserwować jak w konkretnych ćwiczeniach wpływają na nas poszczególne elementy całej procedury. Jeśli będziemy w ten sposób ćwiczyć kilka razy dziennie, po kilku dniach zauwaŝymy, Ŝe rozluźnienie, odpręŝenie i uspokojenie przychodzi nam z kaŝdym ćwiczeniem coraz łatwiej. ZauwaŜymy, Ŝe zaczyna się pojawiać juŝ w pierwszym etapie po zamknięciu oczu. MoŜe się wówczas pojawić pokusa, aby pominąć oddychanie i skupienie na splocie, bo niby po co skoro zaraz po zamknięciu oczu zapadamy w przyjemny, wolny od napięć, rozproszenia, stan naturalnie skoncentrowanego transu - byłby to jednak błąd. MoŜemy skrócić poszczególne etapy, nawet ograniczyć się do jednego głębokiego oddechu, dwóch, trzech naturalnych oddechów i chwili skupienia na splocie zanim przejdziemy do pogłębiania transu przez skupienie na ciele, ale nigdy nie powinniśmy pomijać Ŝadnego etapu. Jest ku temu waŝny powód. -18-

19 Kiedy ćwiczymy regularnie i z zaangaŝowaniem wszystko wydaje się dziecinnie łatwe - szczególnie jeśli mamy do tego sprzyjająca atmosferę - jednak kiedy przerwiemy na jakiś czas treningi, bądź pojawią się wyjątkowo stresujące zdarzenia w naszym Ŝyciu, wszystko moŝe się zmienić i nawet z bardzo łatwymi rzeczami moŝemy mieć róŝne problemy. W takich właśnie momentach moŝemy docenić jak waŝne jest trzymanie się procedury. To właśnie wtedy moŝemy poznać prawdziwą wartość pogłębionego oddychania i to właśnie wtedy dzięki niemu moŝemy poradzić sobie z napięciami. Wtedy poszczególne elementy pokaŝą nam pełną swoją wartość i pomogą nam przezwycięŝyć wszystkie problemy. Prawdziwą wartość autohipnozy moŝemy docenić właśnie wtedy, kiedy nie wszystko jest w porządku i kiedy najbardziej jej potrzebujemy. Dlatego w chwilach kiedy wszystko idzie nam idealnie powinniśmy szanować procedurę i trzymać się jej ściśle, nawet jeśli w danym momencie uwaŝamy, Ŝe nie jest to konieczne. Kiedy rozwiniemy i dobrze poznamy stan transu, moŝemy weń wejść bardzo szybko zamykając oczy i zwyczajnie skupiając się na nim, myśląc o nim, czy przywołując jego wspomnienie. Mimo to powinniśmy jak juŝ wyŝej wspomniałem zawsze zastosować wszystkie elementy opisanej procedury. Kiedy po kilku dniach ćwiczeń, poznamy dobrze stan transu i ugruntujemy się w nim moŝemy zacząć weń wchodzić w róŝnych sytuacjach: kiedy czujemy się znuŝeni i potrzebujemy odświeŝenia i odnowienia energii, kiedy chcemy się odpręŝyć, uspokoić i skupić przed czymś, co wymaga od nas pełnej sprawności itp. Stan takiego skoncentrowanego odpręŝenia w którym uwalniamy się od napięć i niepokoju ma bardzo duŝą siłę regenerującą zarówno na płaszczyźnie psychicznej jak i fizycznej oraz jest bardzo uŝyteczny w róŝnych okolicznościach. Kiedy studiowałem wykorzystywałem go aby odpocząć i zregenerować siły podczas nauki, aby skoncentrować się przed kolokwium czy egzaminem, aby wypocząć po całym dniu zajęć, aby przygotować się do snu i w wielu innych okolicznościach. Wykorzystywałem go pracując i wykorzystuję go skutecznie przy róŝnych okazjach do dziś. Kiedy się go opanuje zgodnie z opisaną tu procedurą staje się to łatwe, a w miarę stosowania go przekonujemy się o jego dobroczynnym działaniu. DuŜą zaletą metody tu opisanej jest to, Ŝe kładzie ona nacisk na koncentrację, poprzez która moŝemy poradzić sobie z wieloma problemami i napięciami, które mogą być trudne do przejścia poprzez samo odpręŝenie. Kiedy zwyczajnie kładziemy się i pozwalamy na folgowanie swoim myślom równieŝ odpręŝamy się po pewnym czasie, jednak w ten sposób moŝemy tylko dojść do pewnego punktu, w którym dalsze odpręŝenie zablokują pewne subtelne napięcia. Natomiast kiedy świadomie kontrolujemy proces relaksacji nie ulegając rozproszeniu moŝemy pójść znacznie dalej, z łatwością przekraczając je, a przy tym pozostajemy naturalnie skupieni, nasze odpręŝenie staje się świadome i duŝo bardziej efektywne. W ten sposób moŝemy z łatwością uŝyć róŝnych metod aby zaktywizować się, zregenerować i wzmocnić, co nie było by moŝliwe gdybyśmy ulegli rozproszeniu. Kiedy stosujemy świadome odpręŝenie w róŝnych sytuacjach odkrywamy, Ŝe stany zmęczenia, znuŝenia czy braku energii, które pojawiają się po intensywnej pracy fizycznej czy umysłowej, w swej istocie nie są niczym innym jak stanami napięcia, zaś odpoczynek, przezwycięŝanie tych stanów i przywracanie energii, to nic innego jak uwalnianie się od tych napięć. MoŜemy się tego nauczyć właśnie poprzez skoncentrowane odpręŝenie i uzyskać pełną regeneracje w czasie nie dłuŝszym niŝ minut. Stan ten ma wiele zalet i samo nauczenie się wchodzenia weń, które jest wstępem do autohipnozy (i zarazem jej -19-

20 fundamentem) moŝe nam przynieść wiele korzyści. Autohipnoza(wg. Rhodesa) Zanim zaczniemy uczyć się tej metody autohipnozy powinniśmy przeczytać wszystko co poniŝej zostało napisane łącznie z rozdziałem omawiającym wychodzenie z transu aby mieć obraz całości i uzyskać teoretyczne zrozumienie tego czego będziemy się uczyli i co będziemy ćwiczyli. Następnie kiedy będziemy mieli juŝ obraz całości zaczynamy ćwiczyć aŝ opanujemy całą przedstawioną tu procedurę wchodzenia, przebywania w transie i wychodzenia z niego. Nie spieszymy się, ćwiczymy wszystko dokładnie i ze zrozumieniem nie naleŝy uczyć się szybko, naleŝy uczyć się gruntownie. Opanowanie podstaw autohipnozy jest zasadniczą sprawą i im lepiej to zrobimy, im bardziej się w tym ugruntujemy, tym łatwiej i lepiej będzie nam szło wszystko, czego będziemy się tutaj uczyli. Warto przynajmniej z tydzień poświęcić na ćwiczenia, pogłębianie znajomości i praktycznego zrozumienia procedury, poniewaŝ jest to czas kiedy budujemy fundament na bazie którego będziemy uczyli się wszystkiego innego opisanego w tej ksiąŝce. Im ten fundament będzie lepszy, tym wszystko będzie lepsze. Oczywiście nie naleŝy z tym teŝ przesadzać i nadmiernie wydłuŝać tego etapu. Tydzień jest czasem w zupełności wystarczającym i nawet jeśli ćwicząc przez tydzień wydaje nam się, Ŝe nie wszystko jeszcze idzie nam perfekcyjnie, powinniśmy przejść do pogłębiania transu a na tym etapie nauki wszelkie niedociągnięcia czy niejasności powinny zniknąć. Temu drugiemu etapowi powinniśmy równieŝ poświęcić około tygodnia i przejść do treningu autogennego, przy którym jeśli mamy taką ochotę moŝemy zatrzymać się trochę dłuŝej, doskonaląc wszystkie nabyte umiejętności i rozwijając własne warianty ćwiczeń, tym niemniej nawet jeśli postanowimy skupić się przez dłuŝszy czas na treningu autogennym, to maksymalnie po dwu tygodniach i tak powinnaś zacząć ćwiczyć kolejne elementy. Procedura, która tu przedstawiam pochodzi z ksiąŝki Rhodesa "Curative Hypnosis" mimo iŝ nieco ją przeredagowałem aby była łatwiej przyswajalna dla czytelnika i zrozumiała w kontekście tego co tutaj piszę umieściłem ją w cudzysłowie. Zanim zaczniesz ćwiczyć wg tej instrukcji przeczytaj ją bardzo uwaŝnie ze zrozumieniem od początku do końca aby mieć jasne wyobraŝenie tego co masz robić po czym upewnij się, Ŝe wszystko dokładnie rozumiesz, jeszcze raz przeczytaj ją ze skupieniem i dopiero wtedy rozpocznij ćwiczenia. "Pierwszym stadium autohipnozy jest "zamknięcie oczu", rozumiemy pod tym taką sytuację, w której ciągle będąc w stanie czuwania nie moŝemy otworzyć oczu. MoŜna do tego dojść w sposób następujący: proszę usiąść na wygodnym krześle w spokojnym pokoju. Następnie: 1. powiedz "trzy" i myśl równocześnie: moje powieki stają się bardzo cięŝkie. Proszę tę myśl powtarzać nie myśleć o niczym innym, tylko o tym, skoncentrować się na tym, przejąć się tym wierzyć w to,a równocześnie myśleć o tym. Wypędzić wszelką inną myśl np.: zobaczę czy się uda. Trzymać się tej jednej myśli: moje powieki stają się bardzo, bardzo cięŝkie. Jeśli będziemy mieli tylko tę myśl, jeśli skoncentrujemy się tylko na niej, jeśli się nią przejmiemy i jeŝeli będziemy w nią wierzyli kiedy o tym myślimy, nasze powieki zaczną ciąŝyć. Nie czekamy aŝ staną się bardzo cięŝkie. JeŜeli zaczną ciąŝyć przechodzimy do następnej fazy. 2. powiedz "dwa" i myśl równocześnie: moje powieki robią się bardzo cięŝkie i same się zamkną. Tak jak w pierwszej fazie powtarzamy tą myśl, nie myślimy o niczym innym, koncentrujemy się na niej wierzymy w nią. Nie zamykamy oczu na siłę nie walczymy o -20-

21 utrzymanie ich otwartymi. Lecz koncentrujemy się na tej jednej myśli: moje powieki robią się teraz tak cięŝkie,ŝe zamkną się same. Podczas gdy powtarzamy tę myśl, tę jedyną myśl, dajemy powiekom działać samodzielnie. JeŜeli rzeczywiście skoncentrujemy się na tej myśli z wyłączeniem wszelkich innych, jeśli się nią przejmiemy i jeŝeli będziemy w nią wierzyć myśląc o tym równocześnie, nasze powieki z wolna się zamkną. Kiedy nasze powieki zamkną się zostawiamy je w tym stanie i postępujemy nadal tak: 3. Mówimy: "jeden" i myślimy równocześnie: moje powieki są zamknięte, nie mogę ich otworzyć mimo wszelkich wysiłków. Tak jak uprzednio powtarzamy tą myśl, nie myślimy o niczym innym, koncentrujemy się na niej, przejmujemy się nią i wierzymy w nią. Równocześnie próbujemy otworzyć oczy, a spostrzeŝemy, Ŝe nie moŝemy tego zrobić, dopóki nie powiemy sobie: "otwórzcie się" i w tej chwili powieki otworzą się nagle. Nie zniechęcajmy się jeśli nie udadzą się pierwsze próby nauczenia się autohipnozy. Jest to ten rodzaj doświadczenia, w którym zwykle nie udają się pierwsze dwie lub trzy próby, gdyŝ zwykle człowiek nie uczył się koncentracji na jednej myśli z wyłączeniem wszelkiej innej. Te niepowodzenia nie są spowodowane brakiem inteligencji. Istotnie ludzie inteligentni mają raczej myśli, które przenikają jedne przez drugie i mają zwykle więcej niŝ jedną myśl równocześnie. Koncentracja na jednej myśli z wyłączeniem wszelkiej innej, zawiera w sobie nową dyscyplinę, wymagającą uporu i praktyki. I tak jeŝeli nie uda się za pierwszym razem próbujemy na nowo. JeŜeli jesteśmy dostatecznie inteligentni, aby panować nad swoimi procesami umysłowymi, moŝemy doprowadzić do tego, aby mieć tylko jedną myśl. I jak tylko staniemy się zdolni do tego, autohipnoza jest do naszej dyspozycji. A więc, kiedy oczy zamkną się po drugiej fazie i kiedy przechodzimy do trzeciej fazy i kiedy myślisz: "moje powieki są dobrze zamknięte, nie mogę ich otworzyć mimo wszelkich moich wysiłków", wtedy musimy ustawicznie powracać do tej myśli, do tej jedynej myśli i wtedy, kiedy o tym myślimy, próbować otworzyć oczy. Tak długo, jak długo będziemy się koncentrować się na tej jednej myśli, nasze powieki pozostaną zamknięte. Nasze mięśnie będą się napinać aby je otworzyć, ale oczy pozostaną zamknięte, dopóki nie powiemy sobie: "otwórzcie się", bądź to na głos, bądź w myśli. Kiedy udało nam się zamknąć oczy, faza następna polega na przyśpieszeniu procesu. Proszę spróbować dwa lub trzy razy, aby upewnić się, Ŝe udało ci się dobrze zamknięcie oczu. Za kaŝdym razem wynik będzie lepszy. Jeśli wykonywaliśmy czwarte z opisanych wcześniej ćwiczeń przygotowawczych pierwszy etap nauki autohipnozy metodą Rhodesa okaŝe się dla nas bardzo prosty poniewaŝ znamy juŝ uczucie ciąŝenia oczu, zamykania ich i wraŝenia sklejenia jakie odczuwamy, kiedy w końcu się zamkną tu nadajemy temu wszystkimu tylko pewna formę. Ogólnie ten etap i tak jest prosty wymaga tylko koncentracji. Drugi etap jest jeszcze łatwiejszy polega tylko na przyspieszeniu tego procesu oto dalsza część instrukcji: Przechodzimy teraz do przyśpieszenia. wykonujemy fazę pierwszą tak jak uprzednio, a kiedy powieki zaczną ciąŝyć przechodzimy do fazy drugiej. Kiedy powiemy "dwa" powtarzamy daną myśl jeden raz, najwyŝej dwa razy, ale wyłącznie tylko ją. W tym momencie staniemy się do tego zdolni. Gdy nasze oczy się zamkną mówimy "jeden" i znowu powracamy do wskazanej myśli jeden raz, najwyŝej dwa razy, ale wyłącznie do niej. Nasze powieki pozostaną zamknięte. Otwieramy je na rozkaz otwórzcie się. Drugi etap równieŝ powinniśmy powtórzyć dwa trzy razy i za kaŝdym razem idzie nam to -21-

22 lepiej po czym przechodzimy do trzeciego etapu nauki, który teraz staje się jeszcze prostszy niŝ dwa wcześniejsze, polega on na dalszym przyspieszeniu procesu: Proszę teraz zacząć od początku wszystko to co robiłeś,ale zamiast mówić "trzy,dwa,jeden" proszę ograniczyć się do myślenia o tych liczbach w tym porządku. Proszę wreszcie zrobić całe ćwiczenie bez liczb, mając tylko w myśli jeden raz wyobraŝenie o fazie pierwszej, jeden raz wyobraŝenie o fazie drugiej, jeden raz wyobraŝenie o fazie trzeciej. Ćwicząc to dojdziesz do zamknięcia oczu prawie natychmiast trzymając tylko zamknięte powieki i mając w myśli wyobraŝenie trzeciej fazy tylko jeden raz. SpostrzeŜesz,Ŝe nabyłeś szybkości w ćwiczeniu i Ŝe stosujesz je coraz pewniej. Mając doświadczenie w dyscyplinie która polega na koncentracji na wyłącznie jednej myśli na raz (faza pierwsza i faza druga), staniesz się zdolny do dojścia prawie natychmiast do fazy trzeciej, przedstawiającej myśl złoŝoną. Probierzem udania się twojej autohipnozy jest zdolność szybkiego zamknięcia oczu. Gdy dojdziesz do tego, będziesz mógł następnie dojść do takiej głębokości transu, która jest potrzebna do stawienia czoła problemom, które cię zaprzątają. Po tym etapie opanowaliśmy autohipnozę przechodzimy do pogłębiania transu poprzez relaksację. Jeśli wykonywaliśmy dwa pierwsze ćwiczenia przygotowawcze wykonując je teraz naturalnie dokonamy tego tak jak robiliśmy w trakcie tych ćwiczeń. II Następną fazą jest relaksacja. Trzymamy oczy zamknięte i myślimy: "będę oddychał głęboko i zupełnie się odpręŝę". Oddychamy głęboko i gdy oddychamy, odpręŝamy się zupełnie. Myślimy: "będę oddychał normalnie, będę się coraz bardziej odpręŝał z kaŝdym oddechem". Potem gdy będziemy oddychali naturalnie, będziemy się coraz bardziej odpręŝali. Jeśli wykonywaliśmy dwa pierwsze ćwiczenia przygotowawcze nie musimy nawet powtarzać tej sugestii tylko po prostu wykonać je skupiając się na rozluźnieniu. Gdy juŝ pomyślnie dojdziemy do zamknięcia oczu i do relaksacji (która wkrótce zacznie występować w tym samym czasie co zamknięcie oczu), osiągniemy pierwszy stopień transu autohipnotycznego. Nasz umysł jest obecnie w stanie przyjmować sugestie, które czynimy, ze skutkiem hipnotycznym i pohipnotycznym. Ale podobnie jak zamknięcie oczu, w którym ostatecznie osiągana szybkość jest wynikiem powtarzania, tak i fazy następne wymagają niekiedy ćwiczenia. Tajemnica powodzenia tkwi w zdolności do posiadania na raz tylko jednego wyobraŝenia, z wyjątkiem wszelkiej innej myśli, do przejęcia się nią i do wiary w nią. /Cytaty na podstawie: Rhodes "Curative Hypnosis" Elec Books, London, 1952, 274p./ Powinniśmy zacząć od przećwiczenia całej tej instrukcji, przy pierwszej sesji, ćwicząc do osiągnięcia skutku. Nie ma z tym specjalnych problemów jeśli naprawdę nam na tym zaleŝy i podchodzimy do sprawy powaŝnie. Pozwala to zapoznać się praktycznie z autohipnozą i wyrobić sobie na jej temat pewien wstępny pogląd oparty o własne doświadczenie, którego nie zastąpią Ŝadne teoretyczne wyjaśnienia. Chciałbym jednak zwrócić tu uwagę na znaczenie poszczególnych punktów w tej metodzie aby lepiej ją zrozumieć, omówię więc i rozwinę je tu nieco szerzej. -22-

23 Oddychanie Kiedy ćwiczymy zgodnie z instrukcją Rhodesa i dochodzimy do drugiej fazy - relaksacji - skupiamy się najpierw na myśli "będę oddychał głęboko i zupełnie się odpręŝę" po czym oddychamy płynnie wolno i głęboko skupiając się na oddechu. Mocne skupienie na oddechu często pomaga osiągnąć odpręŝenie i pogłębia nasz trans. Ponadto pogłębiony, zwolniony płynny oddech stosowany przez jakiś czas bardzo sprzyja relaksacji i wyciszeniu - moŝna nawet powiedzieć, Ŝe jest jednym z warunków głębokiej relaksacji. Jak pokazują pomiary napięcia mięśniowego, relaksacja poprzedzona płynnym głębokim oddychaniem zawsze przebiega szybciej i jest głębsza od relaksacji której nie poprzedza się takim oddychaniem. Powinniśmy wykonywać minimum trzy takie oddechy, jednak kiedy dopiero zaczynamy naukę autohipnozy dobrze jest pooddychać w ten sposób przez dłuŝszy czas, aby uświadomić sobie działanie oddechu i pogłębić nasze skupienie. RównieŜ kiedy czujemy więcej napięcia, jesteśmy zmęczeni lub rozproszeni powinniśmy przez dłuŝszy czas mocno skupić się na pogłębionym zwolnionym oddychaniu takim jak zostało opisane w pierwszym ćwiczeniu. Takie oddychanie samo w sobie jest doskonałym ćwiczeniem przywracającym spokój, pozwalającym się odpręŝyć i odzyskać równowagę. Samo w sobie moŝe nas równieŝ wprowadzić w stabilny stan autohipnozy. Zostało to omówione wcześniej jako ćwiczenie wprowadzające i powinnaś juŝ mieć w tym zakresie doświadczenie. Jeśli jeszcze pragniesz pogłębić to doświadczenie przećwicz je kilkakrotnie przyglądając się jak cię odpręŝa. Dobrze jest zwrócić na to uwagę i dobrze zapoznać się z tym elementem ćwiczenia poprzez rozwinięcie doświadczeń z tym związanych. Powinnaś pogłębić te doświadczenia kiedy dojdziesz do drugiej fazy ćwiczenia. Kiedy skończysz głęboko oddychać powinnaś się rozluźnić, poddać się temu i obserwować przez chwile swój stan przechodząc do naturalnego oddychania. Następnie przechodzisz do kolejnej fazy ćwiczenia tym razem skupiając się na myśli: "będę oddychała normalnie, będę się coraz bardziej odpręŝała z kaŝdym oddechem" po czym skupiasz się tylko na naturalnym odpręŝającym oddychaniu. Kiedy oddychasz naturalnie oddech równieŝ powinien być rozluźniony i płynny. Jeśli wyregulowaliśmy właściwie oddech w czasie głębokiego oddychania, naturalny oddech równieŝ spontanicznie pozostanie płynny i harmonijny. To drugie ćwiczenie przygotowawcze opisane wcześniej więc masz juŝ z tym odpowiednie doświadczenie. Powinnaś tu zwrócić uwagę na to aby na wydechu pogłębiać odpręŝenie całego ciała, jeśli oddech jest płynny jest to łatwe i naturalne o czym zapewne juŝ się przekonałaś w trakcie ćwiczeń przygotowawczych. Kolejnym czwartym etapem naszej procedury autohipnozy jaki wprowadzamy aby pogłębić i ustabilizować nasz trans jest trzecie z opisanych ćwiczeń przygotowawczych, które staje się jej czwartą fazą. W trakcie naturalnego oddychania, kiedy osiągamy głębokie rozluźnienie stopniowo powinniśmy przenieść uwagę na splot słoneczny aby się wyciszyć i uspokoić. MoŜemy to w pierwszym etapie treningu poprzedzić myślą : "będę oddychał normalnie skupiając się na splocie słonecznym, będę się coraz bardziej uspokajał z kaŝdym oddechem" jeśli rozwinęliśmy dobrze trzecie ćwiczenie przygotowawcze wystarczy je zwyczajnie w tym miejscu wykonać. Kiedy oddychając naturalnie skupiamy się na splocie, naturalnie osiągniemy spokój i wyciszenie. -23-

24 Powinniśmy nad tym popracować aby naturalnie rozwinąć spokój i wyciszenie, jeśli nie rozwinęło się to spontanicznie podczas ćwiczeń przygotowawczych. W istocie jeśli wykonywaliśmy w ten sposób ćwiczenia przygotowawcze to juŝ w trakcie nich spontanicznie wchodziliśmy w stan autohipnozy, teraz tylko to porządkujemy i utrwalamy. Szybko przekonamy się, Ŝe wystarczy samo skupienie na splocie z naturalnym luźnym oddechem aby szybko osiągnąć spokój. Wykonywanie tego ćwiczenia zwłaszcza przed snem moŝe okazać się bardzo uŝyteczne, pomagając spokojnie zasnąć i uczynić sen bardziej spokojnym i regenerującym. Rozwinięcie spokoju, jest bardzo waŝne - równie waŝne jak odpręŝenie i na tym powinniśmy się przede wszystkim skupić przez kilka pierwszych dni treningu zanim przejdziemy do innych ćwiczeń, aby te etapy autohipnozy stały się stabilne i naturalne. Niekiedy na etapie ćwiczeń odpręŝających mogą pojawić się róŝne silne doznania związane z uwalnianiem się od napięć mogą mieć one róŝny przebieg. Gdyby coś takiego się pojawiło nie naleŝy się tym przejmować, ale pozwolić aby się działo to co się dzieje. Po pewnym czasie takie doznania znikną, nasz stan ustabilizuje się a my osiągniemy spokój i odpręŝenie. RóŜnego typu doznania niekiedy bardzo gwałtowne wiąŝą się z uwalnianiem od napięć, mogą mieć one przyjemny lub nieprzyjemny charakter jednak nie naleŝy się do nich przywiązywać ani blokować ich to naturalny proces na drodze do osiągnięcia równowagi - aby to zilustrować przytoczę tu taki opis: We wtorek po południu postanowiłam połoŝyć się na chwilę bo byłam bardzo zmęczona a miałam wieczorem angielski. śeby wykorzystać ten czas jak najlepiej weszłam w stan autohipnozy i koncentrowałam się na splocie. TuŜ przed zapadnięciem w sen poczułam wirowanie, więc skoncentrowałam się na tym i chyba w ten sposób je wzmocniłam. Poczułam jak wypadam z ciała na środek pokoju. Byłam zaskoczona. Pokręciłam się trochę po pokoju i postanowiłam unieść się do góry i przelecieć przez sufit. Chwilę podskakiwałam i po którymś razie udało mi się wzlecieć pod sufit. Dotknęłam go rękami i czułam Ŝe prawa przyciągania ziemskiego juŝ mnie nie obowiązują. Niestety nie mogłam przelecieć przez sufit bo był bardzo materialny, widziałam i czułam go bardzo wyraźnie. Zeszłam na dół, oparłam się o ścianę do pokoju brata i wpadłam na drugą stronę, przeszłam się po jego pokoju i jeszcze następnym, ale wróciłam do siebie. Chyba znowu znalazłam się w ciele ale wyszłam z niego i wirowałam po pokoju, czułam, Ŝe to daje mi energię. Postanowiłam wyjść, a raczej wyfrunąć z pokoju, poniewaŝ wiedziałam, Ŝe przez sufit nie przejdę wyleciałam przez okno i postanowiłam lecieć do Warszawy (taki pomysł przyszedł mi do głowy). Leciałam pod górkę, ale czułam wyczerpywanie się energii więc wzbiłam się wysoko Ŝeby dolecieć dalej. Wszystko było bardzo klarowne, ale na pewnej wysokości wpadła w strefę szarości więc obniŝyłam pułap i zlatywałam na dół. Niestety nie doleciałam w ten sposób daleko, dalej byłam w obrębie górki. Do tego czułam, Ŝe energia mi się wyczerpuje i moje nogi niemal dotykają ziemi. Zrozumiałam Ŝe juŝ nie dolecę zbyt daleko, a chodzenie po ziemi wydawało mi się nie do przyjęcia więc zawróciłam i wróciłam do swojego pokoju, do ciała. Po raz kolejny wyszłam z ciała i nagle obok mnie znalazła się moja mała bratanica. Postanowiłam odprowadzić ją do Krakowa. Razem poleciałyśmy w stronę Krakowa ale znowuŝ w pewnej odległości od domu zaczęła mi się wyczerpywać energia i kolory zaczęły blaknąć więc wróciłyśmy do domu. Znalazłam się w ciele, ale się nie poddałam. Postanowiłam wyjść z ciała po raz kolejny, ale tym razem gdzieś w ciele się zaczepiłam i wyszły mi tylko nogi. Nie przejęłam się tym zrobiłam tymi nogami świecę, a potem stanęłam na głowie, następnie na rękach i znów byłam poza ciałem. Czułam niesamowitą lekkość i wielką przyjemność i zaczęłam bawić się w ten sposób, Ŝe toczyłam się -24-

25 po ścianach w stronę sufitu tam odbijałam się toczyłam się po suficie i cieszyłam się swoją lekkością i zabawą. Przy okazji starałam zapamiętać sobie jakieś orientacyjne punkty, Ŝeby sprawdzić czy to co widzę teraz będzie się pokrywało z tym jak mój pokój wygląda w rzeczywistości. Potem zaczął szczekać pies i znalazłam się w ciele i powoli zaczęłam się budzić. Muszę stwierdzić, Ŝe nie wszystkie rzeczy się pokrywały np. ściana za mną była pusta a w rzeczywistości od niedawna wiszą tam maty, mimo Ŝe latałam po suficie nie widziałam Ŝyrandola tak jakbym cały czas go omijała, na oknie mam przyklejony pewien symbol którego we śnie nie widziałam, poza tym wiele rzeczy się zgadzało, było tak jakby pewne szczegóły mnie przyciągały a pewne były poza moim postrzeganiem. WraŜenia były niezwykle przyjemne, kolory bardzo wyraziste, doświadczenia intensywne i pełne radości. Jednym słowem było super. Prawdziwy spokój nierozerwalnie wiąŝe się z odpręŝeniem i jest to bardzo korzystny stan psychofizyczny, mający dobroczynny wpływ na nasze ciało i umysł. Jest on fundamentem autohipnozy. Spokój jak i odpręŝenie moŝemy osiągać na wiele sposobów, pracując z ciałem, umysłem i oddechem. Niepokój, róŝnego rodzaju napięcia, stres wpływają na nasze ciało, oddech i umysł. Jedną z podstawowych reakcji naszego ciała na stres jest wzrost napięcia mięśniowego i spłycenie oddechu. Takie napięcie moŝe utrzymywać się przez dłuŝszy czas i przechodzić w formy chroniczne. Powoduje to odpływ krwi do mięśni z organów wewnętrznych, co powoduje ich niedokrwienie i jeśli taki stan utrzymuje się dłuŝej, moŝe prowadzić do zaburzenia ich funkcji. Tego typu napięcia są trudne do rozluźnienia, nawet jeśli je sobie uświadamiamy. Ucząc się autohipnozy zgodnie z naszą procedurą automatycznie uwalniamy się od tych napięć. Oddech jest odbiciem naszych stanów emocjonalnych, a zaburzenia oddechu odbijają się na naszej równowadze emocjonalnej. Rozluźniając świadomie oddech, poprzez pogłębienie go, uczynienie bardziej płynnym i wolniejszym, tak jak robimy to w tej metodzie, automatycznie po pewnym czasie doprowadzamy do rozluźnienia ciała i uspokojenia umysłu. Podobnie działa skupienie, prowadzi do uspokojenia umysłu i rozluźnienia ciała, moŝemy tego doświadczyć i praktycznie zrozumieć te zaleŝności poprzez naukę autohipnozy według metod które tu prezentuję. Praktyczne zrozumienie tego poprzez powyŝsze ćwiczenia bardzo ułatwi nam pracę z autohipnozą więc powinniśmy zwrócić na to uwagę i stopniowo rozwinąć te doświadczenia i zrozumienie w trakcie systematycznych ćwiczeń. Wówczas wiele rzeczy stanie się dla nas łatwe. Kolejną fazą naszej procedury jest pogłębianie transu poprzez skupienie się na ciele i wyobraŝenia zasypiania. Skupienie na ciele i wyobraŝenie zasypiania Skupienie się na ciele i wyobraŝenie zasypiania jest piątym etapem autohipnozy w mojej procedurze, poprzez który pogłębiamy i stabilizujemy autohipnozę, moŝna powiedzieć, Ŝe jest jej ukoronowaniem i na tym dobrze jest szczególnie popracować, pozwalając rozwinąć się i ustabilizować związanym z tym doświadczeniom. Kiedy uspokoimy się, łagodnie przenosimy uwagę na całe ciało i z pełną świadomością obserwujemy je przez pewien czas. Nie skupiamy się tu na poszczególnych jego częściach osobno tylko na odczuciu ciała jako całości. MoŜemy zacząć od skupienia się na wszystkich wraŝeniach jakie z niego płyną lub po prostu skierować na nie uwagę i utrzymywać taką koncentrację aby uchwycić wyraźnie obraz ciała, jego pozycji, połoŝenia itp. po czym stopniowo ją rozluźniamy przechodząc na bierną obserwację pozwalając być wszystkiemu takim jakim jest. -25-

26 Jest to zbliŝone do tego co robimy zasypiając: układamy ciało w jakiejś pozycji, rozluźniamy się i przestajemy się nim przejmować a wówczas ciało naturalnie się odpręŝa i uwalnia od napięć. Zasypiając nie zwracamy uwagi na ciało jakby odpuszczamy je sobie, tu jest podobnie z tą róŝnicą, Ŝe obserwujemy je jakby z zewnątrz. Gdybyśmy to samo zrobili w momencie zasypiania przekonalibyśmy się, Ŝe jest ono przyjemnie odpręŝone i zwyczajnie nie mamy ochoty nim poruszać, bo wszystko jest dobrze tak jak jest i o to właśnie chodzi w tym ćwiczeniu. W początkowym etapie nauki powinniśmy poświęcić czas na rozwinięcie tego skupienia aby uniknąć rozproszenia oraz rozwinąć umiejętność przebywania w stanie odpręŝenia z pełną świadomością ciała. Utrzymanie uwagi na nieruchomym ciele sprawi, ze trans się pogłębi i ustabilizuje. W miarę trwania takiego skupienia naturalnie rozwija się relaksacja i odpręŝenie, (pod warunkiem, Ŝe nie jest ono zbyt intensywne i nie stwarza napięć). Początkowo czasami skupienie wywołuje pewne napięcie - to zupełnie naturalny mechanizm - jeśli jednak trwa ono odpowiednio długo stopniowo rozluźnimy się i rozwijamy umiejętność skoncentrowanego rozluźnienia. Najlepszym sposobem rozwinięcia tego jest odpowiednio długie utrzymanie nieruchomej, odpręŝonej pozycji i skupienia na ciele wyobraŝając sobie, Ŝe zasypiamy i obserwując ten proces tak jak przebiega on podczas naturalnego zasypiania. WyobraŜenie sobie, Ŝe zasypiamy sprawia, Ŝe puszczamy napięcia, pozwalamy naturalnie rozluźnić się ciału i oddechowi oraz sprawiamy, Ŝe trans naturalnie się pogłębia i stabilizuje. Kiedy wyobraŝamy sobie, Ŝe zasnęliśmy i śpimy przybieramy tę samą postawę. WyobraŜamy sobie, Ŝe nasze ciało śpi a umysł pozostaje jasny, wolny od rozproszenia i spokojny - to klasyczny stan hipnozy, który kiedyś nazywano jasnym snem. W miarę trwania ćwiczenia wyczujemy naturalny poziom skupienia, który nie powoduje napięć a jednocześnie chroni przed popadnięciem w rozproszenie. Na tym etapie wyobraŝamy więc sobie, Ŝe śpimy pozostając świadomi swojego ciała przez pewien czas aby pozwolić mu się rozluźnić. To jest istota tego ćwiczenia i klucz do głebokiej naturalnej relaksacji. Dobrze jest poswięcić temu od kilku do kilkunastu minut aŝ wyraźnie uchwycimy doznania związane z takim biernym odpręŝeniem. Kiedy to uchwycimy i rozwiniemy poprzez ćwiczenia osiąganie głebokiego rozluźnienia stanie się łatwe i naturalne. Istnieje jeszcze jedna rzecz, która moŝe nam pomóc w osiągnięciu właściwego zrelaksowanego stanu umysłu nazywa się to formułą psychosyntezy. Polega to na skupieniu się na czystej pierwotnej świadomości poza cialem, umyslem i odczuciami jest to forma medytacji. Aby to osiagnąc skupiamy się na znaczeniu nastepującej formuły: Mam ciało, ale nie jestem moim ciałem Doświadczam róŝnych odczuć, ale nie jestem moimi odczuciami Myślę, ale nie jestem moimi myślami Jestem poza tym, jestem czystą świadomością. Kiedy przestajemy utozsamiac się z naszym ciałem znika problem napięć czy niewygody w ciele, podobnie jest z odczuciami i myślami utoŝsamiając się z czystą świadomością poza nimi przekraczamy nasze napiecia i moŝemy osiągnąć czysty zrelaksowany stan. Jest to bardzo uŝyteczna umiejętność nie tylko przy autohipnozie, ale takŝe w wielu innych sytuacjach dlatego rozwinięcie doświadczeń związanych z ta medytacją moŝe być dla nas bardzo uŝyteczne i warto poświęcić temu pewien czas. MoŜe to stac się naszą brama do głebszych pokladów energii i czytej świadomości a przy okazji moŝe nadac autohipnozie -26-

27 głebszy wymiar wprowadzając nas w stan medytacji niekonceptualnej. W trakcie regularnego sumiennego treningu po kilku dniach odpręŝenie zacznie się pojawiać spontanicznie, kiedy tylko przyjmiemy właściwą pozycję po ćwiczeniach rozciągających i pogłębi się naturalnie w poszczególnych fazach ćwiczenia (zamknięcie oczu, głębokie oddychanie, naturalne oddychanie itd.). To samo odnosi się do spokoju i wyciszenia, dobrze jest to zaobserwować i świadomie przedłuŝać poszczególne fazy stosownie do aktualnych potrzeb. Niekiedy jesteśmy w doskonalej formie i wszystko przebiega błyskawicznie i zupełnie naturalnie, niekiedy zaś potrzebujemy dłuŝszego skupienia się na oddechu, na splocie słonecznym czy na ciele, aby odpręŝyć się i uspokoić, oraz całkowicie uwolnić się od napięć, dlatego nie powinniśmy przechodzić przez te fazy mechanicznie tylko w pełni świadomie skupiając się na elementach, które w danej sytuacji są nam najbardziej potrzebne aŝ osiągniemy doskonały, wolny od wszelkich napięć, niepokoju i rozproszenia trans. Niekiedy idzie nam to lepiej niekiedy gorzej, ale nie ma to znaczenia dobrze jest jak jest a wszystko naturalnie pogłebia się i stabilizuje wraz z systematycznym spokojnym treningiem więc nie musimy się niczym przejmować ani oceniać naszego stanu wystarczy tylko spokojnie ćwiczyć. Podsumowując moŝemy ująć wchodzenie w stan autohipnozy w pięciu etapach lub punktach: 1. Zamkniecie oczu przez koncentrację 2. OdpręŜenie przez wolne głębokie oddychanie 3. Pogłębienie rozluźnienia przez naturalny miękki oddech 4. Przeniesienie uwagi na splot i osiągniecie spokoju i przyjemnego odpręŝenia 5. Pogłębienie transu przez wyobraŝenie zasypiania i skupienie na ciele Do tej pory omówiłem wszystkie etapy wchodzenia w stan autohipnozy i pogłębiania jej aby osiągnąć przyjemny stabilny stan transu. Aby lepiej zrozumieć to co do tej pory napisalem teraz przedstawię kilka teoretycznych wyjaśnień pozwalających lepiej zrozumieć mechanizmy autohipnozy. Zapoznaj się z nimi dokładnie aby jasno zrozumieć podstawy autohipnozy i właściwie wykorzystywać tę wiedzę w praktyce. WyobraŜenia język hipnozy Gdy tylko ustabilizujemy ten stan i oswoimy się z nim powinniśmy rozpocząć naukę wykorzystywania tego stanu w bieŝącej praktyce autohipnozy. Posługiwanie się nim oznacza umiejętność wykorzystywania róŝnego rodzaju wyobraŝeń do wpływania na nasze ciało i umysł. Właściwie wykorzystane wyobraŝenia stają się w tym stanie wspaniałym narzędziem do pracy ze sobą, są one prawdziwym językiem autohipnozy. Wiele publikacji poświęconych hipnozie, autohipnozie, czy NLP przywiązuje nadmierną wagę do zasad konstruowania sugestii, uŝycia właściwych słów, czy konstrukcji zdań mających być sugestiami bądź afirmacjami. Wynika to z błędnej wiary w moc słów jako takich. W rzeczywistości słowa czy konstrukcje językowe nie są istotne, istotne są tylko wyobraŝenia z nimi związane. Liczy się nasza jasna intencja a nie to jakich słów uŝyjemy. Oczywiście kiedy myślimy uŝywamy słów i jeśli jasno coś sformułujemy łatwiej nam zrozumieć o co nam chodzi i czego chcemy jednak najwazniejsze jest abysmy mieli jasną intencję, jasne wyobraŝenie tego o co nam chodzi i na tym się skupili a nie na slowach czy sformułowaniach poniewaŝ w istocie sa one w autochipnozie drugorzedne. W hipnozie słowa są waŝne bo za ich pomoca przekazujemy hipnotyzowanemu wyobraŝenia i nastawienia w -27-

28 autohipnozie jest inaczej i słowa i sformułowania nie są tak waŝne, waŝne jest natomiast abyśmy dokładnie wiedzieli co chcemy osiągnąć i mieli w tej kwestii jasną koncepcję poparta własciwą intencja i nastawieniem. W praktyce posługując się autohipnozą moŝemy w ogóle nie uŝywać słów. Podstawową rzeczą o której zawsze musimy pamiętać jeśli chcemy skutecznie uŝywać autohipnozy jest to, Ŝe jej językiem są klarowne przejrzyste odczucia i wyobraŝenia a nie słowa. Zapominając o tym i skupiając się na słowach wpadamy w ślepą uliczkę. Jeśli nie będziemy mieli jasności co do tego, Ŝe istotne są tylko obrazy a nie słowa nigdy nie osiągniemy prawdziwej biegłości na tym polu. Istnieje kilka typów wyobraŝeń; wyobraŝenia wizualne - dominujące u wzrokowców, dźwiękowe - dominujące u słuchowców, kinestetyczne - dominujące u kinestetyków. Zazwyczaj kiedy mówi się komuś o wyobraŝeniu czy wizualizacji większość ludzi myśli, Ŝe chodzi o tworzenie obrazów wizualnych. Inni autorzy pisząc na ten temat biorą pod uwagę fakt, Ŝe oprócz wzrokowców istnieją jeszcze słuchowcy i kinestetycy, preferujący inny typ wyobraźni i równie błędnie sądzą, Ŝe tacy ludzie uŝywają głównie takiego typu wyobraŝeń. W rzeczywistości, kaŝde wyobraŝenie obejmuje wszystkie te elementy, tylko róŝni ludzie zaleŝnie od swoich predyspozycji większą wagę przywiązują do elementów związanych z typem percepcji jaki preferują. KaŜde wyobraŝenie jakie pojawia się w naszym umyśle obejmuje zarówno wyobraŝenie wzrokowe, związane z nim wyobraŝenia słuchowe, węchowe, smakowe, kinestetyczne a takŝe emocjonalne. Kiedy np. wyobrazimy sobie, Ŝe trzymamy w ręce jabłko pojawi się nie tylko jego obraz, ale równieŝ zapach, poczujemy jego cięŝar, fakturę skórki, smak oraz jakieś odczucia z tym związane. ZaleŜnie od tego jaki zmysł w nas dominuje, większa uwagę przywiąŝemy do wraŝeń z tym zmysłem związanych i im poświęcimy więcej uwagi Będą one dla nas łatwiejsze do przywołania. Natomiast inne aspekty wyobraŝenia mogą być bardziej mgliste i mogą nam się wymykać - tym niemniej one tam będą. Jeśli więc uŝywamy wyobraŝeń powinniśmy o tym pamiętać i skupiając się na jakimś wyobraŝeniu zająć się tym co przychodzi nam najłatwiej, jednak nie zapominać o tym, Ŝe są tam teŝ inne wraŝenia, związane z innymi zmysłami i nie zapominać o nich. Temu aspektowi wyobraŝenia z którym łatwiej nam się pracuje powinniśmy poświęcić więcej uwagi i na nim się skupić, ale nie powinniśmy całkowicie zapominać ani lekcewaŝyć pozostałych aspektów. Z punktu widzenia autohipnozy często najistotniejsze bywają wraŝenia emocjonalne związane z określonymi wyobraŝeniami, pochodzącymi ze wspomnień lub budowanymi specjalnie w tym celu obrazów i często na emocje związane ze wspomnieniami, czy wyobraŝeniami zwraca się największą uwagę. Kiedy przywołamy jakieś szczególne wspomnienie związane z czymś przyjemnym, zaczniemy o tym myśleć, marzyć, wczuwać się w nie, opanowuje nas ten sam nastrój, uczucia i wraŝenia z tym związane, nasze samopoczucie się poprawia, robi nam się miło i jesteśmy szczęśliwi. Myślimy np. o miejscu w którym spędziliśmy cudowne wakacje, widzimy obrazy z tym związane, czujemy zapachy, smak potraw i wszystko inne co nam się z tym kojarzy, opanowuje nas wspaniały nastrój związany z tymi wspomnieniami. Te obrazy, zapachy czy inne wyobraŝenia z tym związane są tylko obrazami, prawdziwą wartość nadają im emocje z nimi związane. Oczywiście jak kaŝde wspomnienie, czy wyobraŝenie zawiera ono wszystkie elementy, ale dla nas najistotniejsze są właśnie miłe uczucia, które przez te obrazy przywołujemy. RóŜne obrazy, róŝne wspomnienia wiąŝą się dla nas z róŝnymi emocjami i przez takie wyobraŝenia -28-

29 moŝemy przywoływać określone stany emocjonalne, na nich się skupiać i podtrzymywać je przez takie wyobraŝenia. Zazwyczaj trudno przywołać nam jakiś stan emocjonalny sam w sobie, wystarczy jednak pomyśleć o wspomnieniach czy obrazach z nim związanych aby pojawił się niejako automatycznie. Niekiedy coś co widzimy kojarzy nam się z takimi wspomnieniami i nawet jeśli sobie tego nie uświadamiamy moŝe on wywoływać związane z tym emocje. Czasami moŝemy mieć z tym problem, jeśli emocje związane z jakimś obrazem czy skojarzeniem nie są pozytywne, wówczas jeśli coś nam się z tym kojarzy, te negatywne stany emocjonalne przenoszone na nową sytuację mogą nam i innym stwarzać problemy oraz niekorzystnie oddziaływać na nasze Ŝycie. Jednak dzięki autohipnozie i umiejętności pracy z naszymi wyobraŝeniami moŝemy sobie takie rzeczy uświadamiać i zmieniać je, jeśli są niekorzystne i szkodzą nam. MoŜemy nauczyć się usuwać szkodliwe negatywne stany emocjonalne i rozwijać pozytywne, które przynoszą nam korzyść. MoŜemy pracować w ten sposób z naszym ciałem i umysłem. To co tu napisałem jest bardzo istotne i naleŝy mieć to na uwadze przez cały czas nauki autohipnozy i róŝnych technik, które tu opisuję. Wewnętrzny Klucz Mając na uwadze to co powyŝej napisałem wróćmy do naszej praktyki autohipnozy. Kiedy jesteśmy juŝ w stabilnym transie, z którym jesteśmy juŝ oswojeni przez kilka dni ćwiczeń, powinniśmy uświadomić sobie związane z nim odczucia. Są to bardzo wielorakie odczucia. Niewątpliwie w specjalny sposób odczuwamy swoje ciało, oddech, umysł, stan emocjonalny i oczywiście na to powinnismy zwrócić uwagę, ale nie tylko, obserwujmy przestrzeń, sposób w jaki odbieramy bodźce słuchowe, zapachowe, dotykowe itp. Przestajemy koncentrować się na ciele jak robiliśmy to w piątym etapie, rozluźnijmy się i obserwujemy i uświadomić sobie to wszystko. Być moŝe pojawi nam się jakieś skojarzenie związane z tym stanem w jakim się znajdujemy, które jakoś go wyraŝa. MoŜe będzie to jakiś zapach, smak, kolor, jakiś dźwięk, a moŝe jakiś obraz, czy inne konkretne odczucie. Jeśli pojawi się nam taki konkretny obraz kojarzący się z tym stanem to bardzo dobrze, jeśli nie to teŝ nie ma Ŝadnego problemu. MoŜemy sami spróbować poszukać takiego skojarzenia; spróbujmy znaleźć jakiś zapach, który wyraŝał by ten stan - u mnie jest to zapach pewnego rodzaju kadzideł znanych mi z sal medytacyjnych świątyń zen. MoŜemy spróbować znaleźć jakiś kolor, który wyraŝa ten stan, albo jakiś symbol, wizerunek, który kojarzy nam się z tym odczuciem. MoŜe to być jakaś melodia, a moŝe smak. MoŜliwe, Ŝe w pewnym momencie coś pojawi nam się i poczujemy, Ŝe to jest to, a być moŝe nie uda nam się znaleźć takiego przekonywującego obrazu. Jeśli znajdziemy coś takiego to doskonale, a jeśli nie to nie ma się czym przejmować i nie ma sensu szukać czegoś takiego na siłę, ani w sposób wydumany tworzyć takiego symbolu - być moŝe w pewnym momencie spontanicznie się pojawi. Jeśli znajdziemy taki obraz i czujemy, Ŝe to jest to, poczujemy jak wyraźnie wzmacnia on nasz stan - będzie to oznaczało, Ŝe znaleźliśmy swój indywidualny klucz do autohipnozy. Poprzez przywołanie takiego obrazu, będziemy mogli łatwo wchodzić w stan autohipnozy i pogłębiać go. Klucz uwarunkowany MoŜemy sobie równieŝ stworzyć taki klucz. Jeśli swoje ćwiczenia osiągania i rozwijania stanu transu będziemy robili przy jakiejś pomagającej nam w tym muzyce, bądź jeśli będziemy swoją praktykę zawsze poprzedzali np. zapaleniem kadzidła lub wpatrywaniem się -29-

30 w jakiś symbol, który nas do tego inspiruje, to po pewnym czasie ta muzyka, ten zapach, ten symbol staną się w naszym umyśle obrazami, które poprzez skojarzenie przywołują ten stan. Wówczas kiedy skupimy się na osiągnięciu stanu transu i przywołamy zapach tego kadzidła, przypomnimy sobie ten motyw muzyczny lub przywołamy wyobraŝenie tego symbolu niczym klucz pozwoli nam on wejść w trans i ugruntować się w nim. Jakie wyobraŝenie, związane z którym ze zmysłów najlepiej spełni tę rolę zaleŝy od tego jaki typ wyobraźni u nas dominuje - u mnie jest to zapach i poprzez przywołanie zapachu najłatwiej mi tego dokonać. Czasami wystarczy, Ŝe poczuję lub przypomnę sobie zapach aby od razu wyłonił się cały obraz i emocje związane z jakimś wydarzeniem. Przez jakiś czas ćwiczyłem z kasetą relaksacyjną poprzedzoną podkładem muzycznym i od tamtego czasu wystarczy abym relaksując się przypomniał sobie brzmienie pierwszych taktów tego utworu, aby automatycznie wejść w stan relaksacji związany z słuchaniem tej kasety. Kiedy wejdziemy w stan autohipnozy poprzez nasza procedurę, ustabilizujemy go i uświadamiamy sobie wszystkie jego aspekty tak jak to wcześniej opisałem, dobrze jest dokonać czegoś w rodzaju powtórki pamięciowej poszczególnych etapów osiągania transu. Spoczywamy więc w spokojnym zrównowaŝonym transie i po kolei przypominamy sobie wszystkie etapy wchodzenia weń, uświadamiając sobie zmiany jakie zachodziły na poszczególnych etapach w naszym ciele, emocjach, umyśle i oddechu (MoŜemy przedtem kilka razy wejść w stan autohipnozy zatrzymując się po kaŝdym etapie i obserwować te zmiany, aby je sobie dobrze uświadomić). Powinniśmy w ten sposób kilkakrotnie przejść w wyobraźni te etapy aŝ upewnimy się, Ŝe dokładnie to czujemy i mamy jasne wyobraŝenie wchodzenia w stan transu. Taka pamięciowa powtórka wzmocni naszą procedurę i utrwali ją na podobnej zasadzie jak ta, którą omawialiśmy powyŝej i usunie wszelkie niejasności z nią związane. Jest to zarazem pierwsze praktyczne ćwiczenie uczące nas właściwego uŝywania wyobraźni w stanie transu. Wykonując to ćwiczenie moŝemy zauwaŝyć, Ŝe przywoływanie tych wspomnień - wyobraŝeń wpływa na nasz stan, na nasze ciało i umysł. (W rzeczywistości cały ten proces z czasem stanie się jednym wielkim kluczem, gdyŝ z chwilą kiedy go się juŝ bardzo dobrze opanuje w praktyce, to zamiast przechodzić go za kaŝdym razem od nowa według całej procedury wystarczy skupić się na samych wspomnieniach jakie występują po kolei podczas wchodzenia w stan transu i cały ten proces niejako sam będzie się pojawiał na bazie naszych wcześniejszych, dobrze nam juŝ znanych wspomnień. Na tym polega uczenie się przechodzenia przez całą procedurę, poniewaŝ umysł stopniowo przyzwyczaja się do tych nowych odczuć i po jakimś czasie sam bez udziału naszej świadomości będzie wywoływał te odczucia oraz stan ciała i umysłu w chwili, gdy tylko rozpoczniemy ten proces, gdyŝ będzie juŝ go dobrze znał i pamiętał - dlatego tak waŝne jest z początku ćwiczenie przez powtarzanie.) Po zakończeniu tego ćwiczenia powinniśmy jeszcze raz wejść wolno w trans skupiając się na poszczególnych etapach aby je utrwalić i pogłębić nasz stan. Jeśli jesteśmy zadowoleni z efektu moŝemy przystąpić do opisanej powyŝej procedury poszukiwania/ zakładania naszego indywidualnego klucza. Zaprogramowany Klucz Do tej pory pisałem o naturalnych kluczach, które pojawiają się nam kiedy ich szukamy lub -30-

31 spontanicznie powstają pod wpływem okoliczności związanych z tym co robimy. Istnieje teŝ moŝliwość sztucznego stworzenia sobie takiego indywidualnego klucza. Tworzenie takiego klucza jest standardową techniką hipnotyczna stosowaną od zarania dziejów zwaną sugestią po hipnotyczną. Polega ona na tym, Ŝe hipnotyzer podaje wyobraŝenie jakiegoś bodźca i wiąŝe go w wyobraźni hipnotyzowanego z określonym stanem bądź czynnością. Mówi np. "Kiedy wypowiem słowo (tu dowolne słowo)/ wykonam jakąś czynność/ zobaczysz określoną rzecz/ natychmiast zapadniesz w taki stan w jakim się teraz znajdujesz/ wykonasz (tu opis czynności) itp." w ten sposób wiąŝe wyobraŝenie jakiegoś bodźca z określonym stanem lub zachowaniem. Zazwyczaj dokładnie opisuje się warunki jakie będą związane z tym bodźcem i okoliczności w jakich dany bodziec ma przywołać określone zachowanie lub stan (który równieŝ dokładnie, obrazowo się opisuje). MoŜna w ten sposób związać dowolne wyobraŝenia z dowolnymi stanami umysłu bądź działaniami - rzecz jasna w granicach rozsądku i ograniczeń hipnozy. W ten sam sposób moŝemy nasz stan autohipnozy związać z określonym wyobraŝeniem, aby później poprzez odwołanie się do tego wyobraŝenia przywołać ten stan. Na kursach "Kontroli Umysłu metodą Silvy czy kursach "Doskonalenia Umysłu" Stefańskiego wiąŝe się wyobraŝenie połączonych trzech palców (kciuka, palca wskazującego i środkowego) ze stanem odpręŝenia - stanem "Alfa" czy stanem "Nadświadomości" jak określa się stany skoncentrowanego odpręŝenia w tych systemach. Dokonuje się tego w ten sposób, Ŝe adept wchodzi w stan autohipnozy i podaje sobie sugestię zbliŝonej treści: "Gdy tylko połączę opuszki trzech palców natychmiast wejdę w stan Alfa." Jak juŝ pisałem w autohipnozie nie waŝna jest treść słów, a tylko odpowiednie wyobraŝenia więc gdybyśmy chcieli związać ten bodziec z naszym stanem autohipnozy wystarczyło by abyśmy weszli w stan autohipnozy, uświadomili sobie wszystkie cechy tego stanu, takie jak rozluźnienie, ciała, swobodny naturalny oddech, wraŝenie spokoju itp. Po czym wyobrazili sobie, Ŝe kiedy w ten sposób stykamy palce, nasze mięśnie się rozluźniają, oddech uspokaja, umysł wycisza i wchodzimy w stan w jakim się w tym momencie znajdujemy. WaŜne jest abyśmy sobie wyobrazili to płynne przejście od zwykłego stanu do stanu autohipnozy z wszystkimi odczuciami i aby to wyobraŝenie sprawiło nam satysfakcję. W ten sposób moŝemy związać dowolny bodziec z naszym stanem i później przez odwołanie się do niego przywołać ten stan. Jest w zasadzie bez znaczenia jakiego bodźca uŝyjemy czy będzie to gest jak w opisanym przykładzie, czy teŝ będzie to wyobraŝenie jakiegoś obrazu wizualnego, jakiejś melodii czy zapachu - to moŝe być cokolwiek co nam odpowiada i wydaje się dla nas najbardziej naturalne i odpowiednie (najlepiej jak odpowiada to sposobowi naszej percepcji czyli taki typ wyobraŝenia, który przychodzi nam najłatwiej). Jeśli uwaŝamy, Ŝe nam to pomaga czy jest to dla nas bardziej naturalne, moŝemy oczywiście podczas tego wyobraŝenia uŝyć słów opisujących to co sobie wyobraŝamy mówiąc np. w myśli "Kiedy zamykam oczy i stykam z sobą w tym celu opuszki trzech palców, natychmiast ogarnia mnie odpręŝenie, moje ciało rozluźnia się, oddech staje się naturalny, umysł uspokaja i naturalnie wchodzę w stan autohipnozy itp." Takie "zaprogramowanie" siebie ma wiele zalet i moŝe być uŝyteczne jeśli jeszcze nie odkryliśmy naszego indywidualnego klucza i warto to zrobić, jednak naleŝy przy tym wiedzieć o kilku istotnych rzeczach dotyczących takich sztucznych kluczy. Jeśli wchodzimy w stan autohipnozy przy uŝyciu takiego klucza naleŝy dokładnie skupić się -31-

32 na odczuciach związanych z osiągnięciem tego stanu i zrobić to najlepiej jak potrafimy dokładnie, nie spiesząc się - w zrelaksowany, miły sposób. Za kaŝdym razem, kiedy uŝywamy naszego klucza powinniśmy postarać się osiągnąć jak najdoskonalszy stan transu i pogłębić go. Jeśli będziemy robili to w pośpiechu, byle jak, nie gruntując się w tym stanie, nie wzmacniając go nasz stan będzie się spłycał i nasz klucz będzie coraz słabiej działał, aŝ utraci zupełnie swoją moc. Z kolei jeśli za kaŝdym razem będziemy pogłębiali nasz stan jego moc będzie wzrastała. Drugą rzeczą, którą powinniśmy wiedzieć to to, Ŝe stan osiągany z uŝyciem takiego klucza jest zawsze nieco płytszy i mniej doskonały nawet jeśli nasze subiektywne odczucia są inne, dlatego nie powinniśmy ograniczać się tylko do niego, ale raczej starać się trzymać naszej procedury i rozwijać ją kiedy to tylko moŝliwe. Co prawda przy większości celów jakie próbujemy realizować w autohipnozie, głębokość transu nie jest najistotniejsza, poniewaŝ większość z nich moŝemy zrealizować nawet w bardzo płytkim transie, jednak głębszy trans sam w sobie ma właściwości bardzo korzystne dla naszego zdrowia i pewne rzeczy moŝemy skutecznie zrobić tylko w nieco głębszym transie. To co napisałem na temat naszych indywidualnych kluczy do transu jest przykładem w jaki sposób uŝywamy wyobraŝeń w autohipnozie dlatego dobrze by było aby pod tym kątem spojrzeć na to i spróbować to dobrze zrozumieć zanim spróbujemy czegoś bardziej zaawansowanego. Od zrozumienia sposobu uŝywania wyobraŝeń zaleŝy skuteczność naszych działań czyli efektywność autohipnozy w naszym wydaniu. Wychodzenie z Autohipnozy Kiedy wychodzimy ze stanu transu, powinniśmy to robić powoli, płynnie, w łagodny sposób. Zbyt gwałtowne wychodzenie z transu moŝe być nieprzyjemne i stwarzać napięcie, podobne do tego jakie pojawia się kiedy ktoś gwałtownie wybija nas ze snu, czy głębokiego zamyślenia. W róŝnych systemach stosuje się róŝne procedury wychodzenia z transu, połączone z odliczaniem, róŝnymi sugestiami i wizualizacjami. Jeśli ktoś chce moŝe stosować takie procedury, najprostszym jednak sposobem na łagodne płynne wyjście ze stanu transu jest wyobraŝenie sobie, Ŝe łagodnie budzimy się w dobrym nastroju i samopoczuciu. Ta metoda moim zdaniem jest najbardziej naturalna i przyjemna, dlatego sam ją stosuję i polecam innym. Aby wyjść z transu wyobraź sobie, Ŝe Twój umysł rozjaśnia się, napełnia się energia i dobrym samopoczuciem. Przywołaj wspomnienie takiego stanu, kiedy twój umysł był świeŝy, spokojny, pełen świeŝości i radości. Wyobraź sobie, Ŝe ta emocja wzrasta, rozszerza się i wypełnia cię całkowicie. MoŜesz wyobrazić sobie, Ŝe to odczucie jest kulką światła, która naturalnie i szybko rozrasta się, wypełniając cię całkowicie i emanując na zewnątrz. Kiedy jej światło wypływa na zewnątrz otwórz oczy, uśmiechnij się i zrób głęboki wdech jakbyś napawał się, delektował tym odczuciem, na wydechu rozluźnij się i z satysfakcją poczuj to, ciesz się tym. MoŜesz teŝ przywołać jakiś obraz z przeszłości związany z takim dobrym samopoczuciem i wczuć się weń rozwnąc związane z tym przyjemne emocje i skupiając się na nich płynnie -32-

33 powrócić do zwykłego stanu świadomości. W NLP zaleca się przyjrzenie się parametrom przywołanego obrazu i kiedy się to robi przyjrzeć się mu: gdzie jest umiejscowiony, jaki jest wielki, jaki ma kształt, czy jest ciemny czy jasny, statyczny czy dynamiczny, zobaczyć jakie kolory w nim dominują, w jakiej odległości jest od nas itp. Kiedy to zobaczymy, uświadomimy sobie i poczujemy, wyobraŝamy sobie, Ŝe ten obraz gwałtownie przybliŝa się do nas i rozjaśnia oraz manipuluje się róznymi parametrami obrazu w celu intensyfikacji odczuć dostosowując tempo tego ruchu, rozszerzanie i rozjaśniania do tempa wzrostu pozytywnych odczuć, którymi się napełniamy.. Zwolennicy NLP wierzą, ze jest to doskonała metoda i pewnie jest kiedy się w to wierzy i podchodzi do tego z entuzjazmem z tym, Ŝe to ten entuzjazm i intencja jest tu najistotniejsza jak w kaŝdym działaniu ze swoim umysłem a zwrócenie uwagi na parametry i manipulacja nimi zapobiega rozproszeniu i moŝe być doskonałą zabawą nie naleŝy się jednak do tego przesadnie przywiązywać. Jeśli nas to bawi i pomaga nam to moŝemy tego uzywac jeśli nie to nie. MoŜemy teŝ kiedy przywołamy takie pozytywne wspomnienie wyobrazić sobie, Ŝe obraz się rozjaśnia stając się kulą światła która wnika do naszego wnętrza, wypełnia je i promieniuje na zewnątrz, w tym momencie zrobić wdech tak jakbyśmy się tym napełniali i otworzyć oczy, po czym na wydechu rozluźnć się i spokojnie przez chwilę uświadamiać sobie ten poŝądany stan. Nie zapomnij się uśmiechnąć i spocząć przez chwilę w tym wewnętrznym uśmiechu. Wychodzenie z transu powinno być naturalne i przyjemne. Powinno to być radosne i satysfakcjonujące doświadczenie i w ten sposób powinniśmy je rozwinąć. Powinniśmy traktować to jako radosna zabawę bez przesadnej powagi napinania się, tylko odpręŝona radość, zabawa. Kiedy otworzymy oczy nie powinniśmy zrywać się, tylko wykonać kilka łagodnych głębokich oddechów, uśmiechnąć się i dopiero wtedy powoli wstać. Jeśli komuś to pomaga lub wydaje się bardziej naturalnie moŝe sobie opisywać te odczucia w trakcie ich wyobraŝania mówiąc sobie w myśli: "teraz łagodnie się budzę w przyjemnym miłym nastroju, otwieram oczy, czuję się odpręŝony i wypoczęty itp." (we wszystkich późniejszych ćwiczeniach jeśli chcemy, moŝesz w trakcie wyobraŝania sobie obrazów opisywać w myśli to co przywołujemy jeśli uwaŝamy, Ŝe jest to dla nas naturalne i pomaga nam). Dobrze jest się przeciągnąć, napiąć kilkakrotnie mięśnie aby pobudzić je i przygotować do normalnej aktywności. Jeśli mamy ochotę moŝemy sobie wyobrazić ten proces z wszystkimi pozytywnymi odczuciami podczas trwania transu, aby zaprogramować go podobnie do tego jak np. programowaliśmy nasz klucz. MoŜemy teŝ tak jak poszukiwaliśmy naszego indywidualnego klucza do wejścia w trans znaleźć klucz do łagodnego wychodzenia z niego, wszystko zaleŝy od nas. Dobrze jest troszkę poeksperymentować i znaleźć najprostszą i najbardziej odpowiadająca nam metodę - szczególnie przydatne jest to przy głębszych stanach transu. WaŜne jest tylko aby wychodzić płynnie, łagodnie, bez pośpiechu, w tempie odpowiednim do głębokości transu, w przyjemnym miłym nastroju i o tym przede wszystkim powinniśmy pamiętać. Dobrze jest rozwijać taki nawyk od początku naszej nauki transu, wówczas stanie się on czymś naturalnym dlatego warto zwracać na to uwagę. Całe ćwiczenie autohipnozy powinniśmy taktować jako przyjemną zabawę, bez przesadnej powagi, aby nie stwarzać napięć i aby było to radosne, inspirujące doświadczenie to bardzo waŝne. W przeciwnym przypadku moŝemy napotkać na przeszkody i trudniej będzie nam rozwinąć biegłość w tej sztuce. Cała nauka powinna wiązać się z pozytywnymi doświadczeniami i stanami umysłu, tylko wówczas będzie ona efektywna, satysfakcjonująca a co najwaŝniejsze przyjemna. -33-

34 Podsumowanie Zanim przejdę do omawiania pogłębiania transu i wykorzystywania go w praktyce autohipnozy podsumuję to co do tej pory napisałem, aby ułatwić czytelnikowi naukę autohipnozy. Po pierwsze powinniśmy od samego początku przywiązywać wagę, aby wychodzić z autohipnozy w dobrym pogodnym nastroju, dlatego powinniśmy zacząć to ćwiczyć od samego początku. JuŜ kiedy wykonujemy odpręŝające ćwiczenia oddechowe, kiedy je kończymy wyobraŝajmy sobie, Ŝe nasz umysł rozjaśnia się, napełnia się pozytywną energią i dobrym samopoczuciem - wyobraŝajmy sobie, Ŝe łagodnie budzimy się w dobrym nastroju i samopoczuciu napełniając się radością Ŝycia, uśmiechajmy się i róbmy głęboki wdech napełniając się tym i cieszmy się tym. Wykonując ćwiczenia przygotowujące przez dwa trzy dni rozwińmy ten pozytywny sposób wychodzenie z transu i rozwijajmy go przez cała naukę to bardzo nam pomoŝe i przyspieszy postępy. Tak samo wychodźmy z autohipnozy kiedy ćwiczymy metodę Rhodesa i przez cały czas ćwiczeń, aby rozwinąć ten pozytywny sposób powracania z transu po ćwiczeniach. Przez cały okres nauki zawsze zaczynajmy od ćwiczeń rozciągających a jeśli zachodzi taka potrzeba takŝe uspokajających tak jak to opisałem. Kiedy zaczniesz się uczyć metody Rhodesa opanuj ją całkowicie w jednej sesji, zrób chwilę przerwy i powoli przećwicz ją od nowa po kolei skupiając się na jej poszczególnych elementach, aby odczuć ich działanie po czym będąc w stanie autohipnozy po kolei przejdź ją w wyobraźni tak jak to opisałem i poświęć kilka dni aby rozwinąć doświadczenia związane z jej elementami i ustabilizować stan autohipnozy. Dopiero kiedy juŝ dobrze znasz ten stan i jest on stabilny moŝesz jeśli masz ochotę poszukać swoich kluczy i ugruntować się w autohipnozie. W kaŝdej sesji osiągaj jak najdoskonalszy trans i rozwijaj doznania związane z poszczególnymi fazami metody aŝ stanie się to naturalne i oczywiste to samo dotyczy wychodzenia z autohipnozy. Kiedy się w tym ugruntujesz i jesteś zadowolony przejdź do nauki pogłębiania transu i ćwiczeń opisanych poniŝej aby rozwinąć swoje doświadczenia. Aby ułatwić naukę podsumuję teraz w punktach to co powinniśmy robić na poszczególnych etapach nauki autohipnozy krok po kroku. 1. Zapoznanie się z wszystkimi wyjaśnieniami, aby wiedzieć dokładnie co mamy robić. 2. Wykonywanie czterech ćwiczeń przygotowawczych przez kilka dni aby rozwinąć relaksację i doświadczenia z nimi związane (2-5 dni). 3. Przećwiczenie procedury Rhodesa po czym zintegrowanie jej z ćwiczeniami wprowadzającymi.(1 dzień) 4. Po opanowaniu w/w procedury dodajemy ćwiczenie ze skupieniem na ciele i wyobraŝanie zasypiania. Po czym jasno uświadamiamy sobie zmiany jakie zachodzą w kolejnych etapach procedury poprzez kilkukrotne powtórzenie jej.(2-3 dni) po czym: 5. Powtórka pamięciowa w stanie transu. 6. Znalezienie ew. załoŝenie naszego klucza do tego stanu.(1 dzień) MoŜna by to wszystko na upartego zrobić w jeden dzień, lepiej jednak rozbić to na kilka dni do tygodnia i poświęcić przećwiczeniu tego odpowiednią ilość czasu. WaŜne jest aby nie spieszyć się zbytnio i gruntownemu opanowaniu tych podstaw poświęcić odpowiednią ilość czasu aby mieć mocny fundament do dalszej praktyki. -34-

35 Pamiętajmy nie naleŝy uczyć się szybko, naleŝy uczyć się gruntownie, a tempo nauki dostosować do swoich indywidualnych odczuć. Dopiero kiedy jesteśmy usatysfakcjonowani efektami i przekonani, Ŝe opanowaliśmy opisane tu podstawy moŝemy przejść do dalszych ćwiczeń, które umoŝliwią nam głębsze, praktyczne zrozumienie autohipnozy poprzez kolejne ćwiczenia. MoŜemy więc po dokładnym przeczytaniu tego co wyŝej napisałem, skupić się na ćwiczeniach przygotowawczych, kiedy je przećwiczymy i wyczujemy o co w nich chodzi, moŝemy opanować procedurę Rhodesa w jednej sesji, po czym w kolejnych sesjach zintegrować ją z ćwiczeniami oddechowymi pogłębiającymi odpręŝenie oraz z wyobraŝeniem zasypiania. PoniewaŜ głębokie i naturalne oddychanie stanowi element podstawowej procedury Rhodesa więc dodajemy tylko trzy elementy przy czym jeśli rozwinęliśmy doświadczenia z tym związane podczas ćwiczeń przygotowawczych pogłębianie odpręŝenia z oddechem będzie zupełnie naturalne i oczywiste a dodatkowym elementem z którym powinniśmy popracować aby rozwinąć związane z tym doświadczenia jest tylko skupienie na ciele i wyobraŝenie zasypiania i tylko temu elementowi wystarczy poświęcić kilka sesji. Tak więc moŝemy rozbić to na kilka dni tak jak sugerowałem to wcześniej - szczególną uwagę poświęcając rozwinięciu doświadczeń odpręŝenia i spokoju w ćwiczeniach przygotowawczych jako podstawy naszej praktyki - następnie nauczyć się procedury w jeden dzień zintegrować ją z ćwiczeniami przygotowawczymi i poświęcić dzień - dwa na rozwinięcie doświadczeń związanych ze skupieniem na ciele i wyobraŝeniem zasypiania po czym w jednej sesji zrobić dokładną powtórkę pamięciową aby to wszystko utrwalić i spokojnie przez kolejne dni rozwijać nasze doświadczenia autohipnozy oswajać się z tym, pozwalać się mu pogłębiać, poszukiwać klucza itd. Jak to zrobimy zaleŝy od nas, powinniśmy tylko pamiętać aby się zbytnio nie spieszyć, ani teŝ nadmiernie nie rozciągać tych etapów nauki. DłuŜej moŝemy tylko robić ćwiczenia przygotowawcze, procedurę Rhodesa oraz zintegrowanie jej z ćwiczeniami przygotowawczymi powinniśmy zrobić w jeden dzień, zaś na rozwijanie doświadczeń związanych z we skupieniem na ciele i wyobraŝeniem zasypiania znów moŝemy poświęcić kilka dni na zakończenie utrwalając to powtórka pamięciową w stanie transu. Z kluczem teŝ nie powinniśmy pracować dłuŝej niŝ dwa trzy dni, po czym powinniśmy przejść do kolejnych ćwiczeń, najlepiej poświęcić temu wszystkiemu ok. tygodnia po czym przejść do ćwiczeń pogłębiających trans. Kiedy znajdziemy bądź zaprogramujemy nasz klucz powinniśmy zacząć go uŝywać. Kiedy ćwiczymy sukcesywnie i regularnie jestesmy oswojeni z transem i rozwijamy go aby weń wejśc wystarczy tylko na nim się skupić i przywołac go w czym pomoŝe nam nasz klucz. Znacznie ułatwia to wejście w trans pod warunkiem, Ŝe pamiętamy aby dać sobie odpowiednią ilość czasu na jego przywołanie, ustabilizowanie i pogłebienie. Mając nasz klucz moŝemy stopniowo zacząć odchodzić od procedury i wykorzystywać tylko te jej elementy, które w danym momencie są nam pomocne i uŝyteczne skupiając się na kluczu. Ułatwi to i uprości nasze ćwiczenia dlatego powinniśmy temu poswięcić trochę czasu. Nie powinniśmy jednak całkowicie rezygnować z procedury i od czasu do czasu do niej powracać szczególnie jeśli napotykamy jakieś przeszkody jednak naszą główną metoda powinniśmy uczynić nasz klucz co jest bardzo wygodne i uŝyteczne. Kiedy się z tym oswoimy autohipnoza stanie się łatwa i moŝliwa do prostego stosowania w kazdych warunkach. Teraz omówię krotką metodę nauki autohipnozy dla tych którzy chca z niej od razu korzystać -35-

36 a nie zaleŝy im na dogłębnym jej opanowaniu. Krótka ścieŝka nauki Trening Autogenny w skrócie Jeśli komuś nie zaleŝy na głębszym poznaniu autohipnozy, a chciałby tylko szybko opanować ją w podstawowym zakresie moŝe obrać inną metodę nauki niŝ ta opisana w tej ksiąŝce. ZbliŜoną metodę wykorzystuję niekiedy na kursach, które ze swej natury są krótkie i nie ma moŝliwości przećwiczenia wszystkiego po kolei. W praktyce jeśli chcemy zrozumieć głębiej autohipnozę nie powinniśmy stosować opisanej tu metody, tylko robić wszystko po kolei dając sobie czas. Być moŝe jednak niektórzy z czytelników pragną szybko nauczyć się tylko kilku uŝytecznych rzeczy więc dla nich ją opiszę. W takim wypadku po opanowaniu metody Rhodesa bez wprowadzania elementów pogłębiających i stabilizujących trans moŝemy w oparciu o jej zasady przejść bezpośrednio do Treningu Autogennego łącząc metodę Rhodesa z treningiem Shultza by szybko opanować Podstawy Treningu a zarazem rozwinąć praktyczne zrozumienie niektórych aspektów autohipnozy. O samym Treningu Autogennym jego właściwościach leczniczych napiszę później, tutaj skupiając się tylko na praktyce dla tych którzy postanowili obrać tę krótszą uproszczoną ścieŝkę. Pozostali czytelnicy mogą opuścić ten rozdział lub potraktować go czysto teoretycznie poniewaŝ inną metodę nauki Treningu Autogennego przedstawię w kolejnym rozdziale. Pierwszym ćwiczeniem w treningu Shultza jest wywoływanie wraŝenia cięŝkości i bezwładu ciała prowadzącego do całkowitego rozluźnienia mięśni szkieletowych. W Treningu Autogennym uŝywa się w tym celu następujących sugestii: 1. (14) Rozluźniam prawą rękę. Moja prawa, ręka jest cięŝka, przyjemnie cięŝka. 2. (13) Rozluźniam lewą rękę. Moja lewa, ręka jest cięŝka, przyjemnie cięŝka. 3. (12) Rozluźniam prawą nogę. Moja prawa, noga jest cięŝka, przyjemnie cięŝka. 4. (11) Rozluźniam lewą nogę. Moja lewa, ręka jest cięŝka, przyjemnie cięŝka. 5. (10) Rozluźniam szyję, kark i cała głowę. Moja głowa jest cięŝka, przyjemnie cięŝka. 6. ( 9) Rozluźniam całe ciało. Całe moje ciało jest cięŝkie przyjemnie cięŝkie i bezwładne. Ćwicząc klasyczna metodą, naleŝy skupiać się na określonej części ciała i powtarzać te sugestie kilkanaście razy po czym przechodzić do następnej, w naszym jednak przypadku, kiedy umysł jest juŝ we właściwym stanie a ciało odpręŝone moŝemy skoncentrować się tylko na jednej myśli, jednym wyobraŝeniu raz, aby osiągnąć zamierzony efekt tak jak robiliśmy to w metodzie Rhodesa. Zacznijmy więc od tego, Ŝe mówimy w myśli jestem spokojny, zupełnie spokojny po czym myślimy o cyfrze 14 i koncentrując się na prawej ręce myślimy "Rozluźniam prawą rękę. Moja prawa, ręka jest cięŝka, przyjemnie cięŝka." Powtarzamy daną myśl jeden raz, najwyŝej dwa razy, ale wyłącznie tylko ją i koncentrujemy się na niej, odczuciu rozluźnienia i cięŝaru aŝ je wyraźnie odczujemy po sekundzie czy dwu. (W istocie to wraŝenie przyjemnego cięŝaru, bezwładu juŝ odczuwamy poniewaŝ kiedy nasze mięśnie są rozluźnione jest to naturalne wraŝenie, a poniewaŝ weszliśmy w autohipnozę metodą Rhodesa po oddychaniu relaksacyjnym nasze mięśnie są rozluźnione. Tak więc tu w istocie tylko zwracamy na to wraŝenie uwagę, uświadamiamy je sobie i wzmacniamy. NaleŜy sobie przy tym uświadomić, Ŝe jest to dość subtelne wraŝenie, które stopniowo się rozwija i nabiera wyrazistości, kiedy na nie zwracamy uwagę i wzmacniamy naszą koncentracją i sugestią.) Kiedy nasza prawa ręka rozluźni się i zacznie ciąŝyć mówimy w myśli 13 po czym -36-

37 koncentrujemy się na lewej ręce i myślimy: "Rozluźniam lewą rękę. Moja lewa, ręka jest cięŝka, przyjemnie cięŝka." Powtarzamy daną myśl jeden raz, najwyŝej dwa razy, ale wyłącznie tylko ją, koncentrujemy się na niej, odczuciu rozluźnienia i cięŝaru aŝ je wyraźnie odczujemy po sekundzie czy dwu. Kiedy nasza prawa ręka rozluźni się i zacznie ciąŝyć mówimy w myśli 12 po czym koncentrujemy się na prawej nodze itd. aŝ dojdziemy do 9 i rozluźnimy całe ciało. Wówczas przez chwilę skupiamy się na wraŝeniu rozluźnienia i cięŝkości ciała, aŝ te wraŝenia ustabilizują się i w miarę dobrze je odczujemy, uświadomimy sobie. Kiedy stan jest stabilny skupiamy się na myśli: "Jestem spokojny, odpręŝony czuję się lepiej niŝ poprzednio" i utrzymujmy to wraŝenie spokoju odpręŝenia i dobrego samopoczucia, aŝ się ustabilizuje. Teraz pogłębiamy to odczucie zaczynając od początku czyli myślimy o cyfrze 14 i koncentrując się na prawej ręce Koncentrując się raz na myśli "Rozluźniam prawą rękę. Moja prawa, ręka jest cięŝka, przyjemnie cięŝka ale wyłącznie tylko na niej i koncentrujemy się na, odczuciu rozluźnienia i cięŝaru, potem myślimy o cyfrze 13 itd. AŜ znów dojdziemy do 9 i pogłębimy rozluźnienie całego ciała oraz odczucia przyjemnego cięŝaru i bezwładu. Wówczas znów przez chwilę skupiamy się na wraŝeniu rozluźnienia i cięŝkości ciała aŝ te wraŝenia ustabilizują się i lepiej je sobie uświadomimy sobie. Kiedy stan jest stabilny ponownie skupiamy się na myśli: "Jestem spokojny, odpręŝony czuję się lepiej niŝ poprzednio" i utrzymujmy to wraŝenie spokoju odpręŝenia i dobrego samopoczucia, aŝ się ustabilizuje. MoŜemy to powtórzyć dwa trzy razy po czym zaczynamy znów od początku wszystko to co robiliśmy ale zamiast mówić "13,12 itd." ograniczamy się do myślenia o tych liczbach w tym porządku pogłębiając wraŝenie przyjemnego bezwładu, wreszcie robimy całe ćwiczenie bez liczb, mając tylko w myśli jeden raz wyobraŝenie o prawej ręce, lewej itd. W końcu skupiając się tylko na wraŝeniu przyjemnego cięŝaru ogarniającego nasze ciało. Pozostając w tym przyjemnym rozluźnieniu pozwalamy temu wraŝeniu pogłębiać się. Oddychamy miękko i naturalnie łagodnie wyobraŝając sobie na kaŝdym wydechu, Ŝe nasze ciało staje się coraz cięŝsze, coraz bardziej bezwładne, zagłębiając się pod wpływem swego cięŝaru w podłoŝe. Po kilku minutach takiego oddychania łagodnie skupiamy się na wyobraŝeniu "Jestem spokojny, odpręŝony czuję się lepiej niŝ poprzednio" i utrzymujmy to wraŝenie spokoju odpręŝenia i dobrego samopoczucia, pozwalając mu się pogłębiać. Podobnie jak wcześniej oddychamy miękko i naturalnie łagodnie wyobraŝając sobie na kaŝdym wdechu, Ŝe nasze ciało i umysł napełniają się coraz większym spokojem i dobrym samopoczuciem. Kiedy chcemy zakończyć ćwiczenie wyobraŝamy sobie, Ŝe przyjemny cięŝar i bezwład opuszcza nasze ciało i zaczynamy napełniać się lekkością i energią oddychamy miękko i naturalnie łagodnie wyobraŝając sobie na kaŝdym wydechu, Ŝe nasze ciało napełnia się lekkością i energią na koniec wychodzimy z transu tak jak opisałem to wcześniej. Po chwili ponownie wchodzimy w trans i powtarzamy ćwiczenie bez liczb, mając tylko w myśli jeden raz wyobraŝenie o prawej ręce, lewej itd. W końcu skupiając się tylko na wraŝeniu przyjemnego cięŝaru ogarniającego nasze ciało. Ponownie pozostając w tym przyjemnym rozluźnieniu pozwalając temu wraŝeniu pogłębiać się i rozwijać. Znów oddychamy miękko i naturalnie łagodnie wyobraŝając sobie na kaŝdym wydechu, Ŝe nasze ciało staje się coraz cięŝsze, coraz bardziej bezwładne, zagłębiając się pod wpływem swego cięŝaru w podłoŝe i po jakimś czasie kończymy je jak poprzednio. Najlepiej powtórzyć to ćwiczenie dwa, trzy razy bezpośrednio po sobie. Ćwicząc to dojdziemy do wraŝenia przyjemnego cięŝaru ogarniającego nasze ciało prawie natychmiast, mając w myśli wyobraŝenie przyjemnego bezwładu całego ciała. SpostrzeŜemy, Ŝe nabywamy szybkości w -37-

38 ćwiczeniu i Ŝe stosujemy je coraz pewniej. To ćwiczenie pozwoli nam w krótkim czasie głęboko wypocząć i zregenerować nasze siły, stosowane regularnie uwolni nas od napięć, zwiększy nasza energię, poprawi nasze zdrowie i funkcjonowanie na co dzień, pozytywne efekty powinniśmy zauwaŝyć juŝ po kilku dniach jego wykonywania. Kiedy opanujemy to ćwiczenie moŝemy dodać do niego drugie z ćwiczeń Treningu autogennego, którego celem jest rozluźnienie mięśni gładkich poprzez wywołanie wraŝenia ciepła i przez to osiągnięcia głębokiego odpręŝenia psychofizycznego. W istocie kiedy opanujemy i przećwiczymy pierwsze ćwiczenie to równieŝ stanie się łatwe, poniewaŝ kiedy rozluźniamy głęboko mięśnie i odpręŝamy się, rozszerzają się równieŝ naczynia krwionośne co sprawia, Ŝe zaczynamy odczuwać przyjemne wraŝenie ciepła w całym ciele, tak więc w istocie tylko je sobie uświadamiamy i rozwijamy. W tym celu postępujemy dokładnie tak samo jak robiliśmy to z wraŝeniem cięŝaru. MoŜemy uŝyć tu sugestii: 7. ( 8) Moja prawa, ręka jest ciepła, przyjemnie ciepła. 8. ( 7) Moja lewa, ręka jest ciepła, przyjemnie ciepła. 9. ( 6) Moja prawa, noga jest ciepła, przyjemnie ciepła. 10. ( 5) Moja lewa, noga jest ciepła, przyjemnie ciepła. 11. ( 4) Całe moje ciało jest ciepłe, przyjemnie ciepłe i odpręŝone. Kiedy opanowaliśmy ćwiczenie z wraŝeniem cięŝaru moŝemy zrezygnować z sugestii i skupić się na samych wyobraŝeniach, łagodnie je rozwinąć, połączyć z oddechem i rozwijać poprzez kolejne ćwiczenia. Kiedy opanujemy to ćwiczenie przekonamy się, Ŝe te dwa ćwiczenia stanowią pewnego rodzaju całość sprawiając, Ŝe ich uzdrowicielska i regenerująca moc bardzo wzrasta. Wykonując je regularnie nie tylko moŝemy w krótkim czasie całkowicie się zregenerować i odświeŝyć, ale moŝemy poprzez nie dokonać znacznie więcej. Jest ono doskonałe do leczenia wszelkich bólów mięśni i stawów, poprawia ukrwienie i funkcjonowanie całego organizmu, ma działanie lecznicze i profilaktyczne przy wielu schorzeniach i wiele innych zalet i zastosowań o których nie będę się tu rozpisywał, poniewaŝ ćwicząc je regularnie sami szybko się o nich przekonamy na własnej skórze, dlatego warto je opanować i wprowadzić do swojego codziennego treningu. Kiedy opanujemy i oswoimy się z opisanymi wyŝej ćwiczeniami treningu autogennego moŝemy włączyć do naszego treningu kolejne, którego celem jest głębokie rozluźnienie narządów wewnętrznych, poprzez wywołanie wraŝenia przyjemnego ciepła promieniującego w splocie słonecznym. Poprzez to ćwiczenie moŝemy wyleczyć się z wielu chorób rozwijając je na bazie dwu wcześniejszych ćwiczeń. Po opanowaniu tego ćwiczenia moŝemy włączyć kolejny element treningu autogennego rozjaśniający nasz umysł i poprawiający jego funkcjonowanie poprzez rozwinięcie wraŝenia przyjemnego chłodu na czole. Uczymy się ich tak samo jak dwu wcześniejszych ćwiczeń moŝemy uŝyć tu następujących sugestii: 12. ( 3) Mój splot słoneczny jest ciepły, promiennie ciepły. 13. ( 2) Moje czoło jest przyjemnie chłodne, czuję miły świeŝy chłód na czole. 14. ( 1) Moje ciało jest przyjemnie odpręŝone, umysł jest jasny i świeŝy. Najlepiej włączać poszczególne ćwiczenia po kolei skupiając się na rozwijaniu tych wraŝeń, jednak jeśli ktoś się uprze moŝe oczywiście od razu uczyć się treningu jako całości, jednak w tym drugim przypadku rozwinięcie tych wraŝeń i jego mocy leczniczej wbrew pozorom moŝe zając nam więcej czasu, dlatego raczej bym tego nie polecał. Ucząc się Treningu -38-

39 Autogennego w opisany tu sposób rozwijamy biegłość w autohipnozie i uczymy się nią posługiwać, jeśli jednak komuś zaleŝy na głębszym jej zrozumieniu i stosowaniu jej na głębszym poziomie mimo wszystko polecam opanowywać ją krok po kroku zgodnie z programem tej ksiąŝki bez chodzenia na skróty, poniewaŝ tylko w ten sposób moŝemy uzyskać jej praktyczne głębokie zrozumienie wypływające z osobistego doświadczenia. Na tej ścieŝce aby osiągnąć biegłość w autohipnozie najpierw naleŝy poznać właściwy przebieg przykucia uwagi, sugestii i skupienia, a takŝe umieć zastosować potrzebną przerwę w trakcie praktyki. Najpierw następuje przykucie uwagi, potem wysyłasz silną sugestię i wreszcie zatrzymujesz się dla odczucia efektu tej sugestii. Najlepiej poznać te mechanizmy z autopsji i delikatnie nauczyć się nimi posługiwać. W podobny do opisanego tu sposobu moŝemy wykorzystywać autohipnozę do osiągania róŝnych celów w oparciu o koncentrację i sugestie werbalną stopniowo pogłębiając naszą wiedzę o mechanizmach autohipnozy. Tyle jeśli chodzi o krótszą ścieŝkę i Trening Autogenny jak juŝ wspomniałem jest to dodatek dla tych którym to odpowiada a teraz wracam do głównego programu opisanego w tej ksiąŝce i naszej procedury, która stanowi podstawę dalszego treningu opisanego w tej ksiąŝce. Zakończenie Opanowanie naszej procedury juŝ samo w sobie moŝe nam dać bardzo wiele róŝnorakich korzyści. Kiedy będziemy ćwiczyli ją systematycznie zauwaŝymy, Ŝe to ćwiczenie nie tylko daje nam wiele radości i staje się coraz bardziej przyjemne, ale przede wszystkim rozwija w nas odpręŝenie, pozwala nam wypocząć, uwalnia od napięć i sprawia, Ŝe jesteśmy coraz bardziej spokojni, zrównowaŝeni i pogodni. MoŜemy teŝ zauwaŝyć, Ŝe wpływa ono bardzo korzystnie na nasze zdrowie i samopoczucie, Ŝe zwiększa naszą zdolność koncentracji, poprawia pamięć a wiele drobnych dolegliwości zaczyna znikać i czujemy się coraz lepiej i lepiej. W zasadzie skupiając się tylko na tym ćwiczeniu moglibyśmy zauwaŝyć, Ŝe z czasem znika wiele naszych problemów i moŝemy wykorzystywać je w róŝnych okolicznościach. Rozwinąwszy doświadczenia związane z tą procedurą moglibyśmy wykorzystywać ją do odnowienia swoich sił po pracy, przyśpieszenia odpoczynku, lepszego zasypiania i poprawiania jakości swoich snów, wzmacniania umysłu przed zadaniami wymagającymi skupienia, uspokajania się i równowaŝenia umysłu w róŝnych sytuacjach i do wielu, wielu innych rzeczy. Istnieją trzy takie okresy w ciągu dnia, gdzie skupienie się na rozwijaniu doświadczeń związanych z ta procedurą moŝe nam dać bardzo wymierne korzystne efekty. Pierwszym takim okresem jest ranek jeśli mamy taką moŝliwość aby spokojnie zająć się rano tym ćwiczeniem i doskonalić nasze doświadczenia związane z procedurą. Szybko moŝemy zauwaŝyć, Ŝe dzięki temu przez cały dzień jesteśmy spokojniejsi czujemy się lepiej, mamy znacznie lepszy nastrój i ogólnie wszystko idzie nam jakoś lepiej. Drugim takim okresem jest popołudnie, kiedy nasz organizm naturalnie potrzebuje wypoczynku, szczególnie jeśli jesteśmy zmęczeni pracą. Jeśli mamy taką moŝliwość aby spokojnie zająć się wtedy tym ćwiczeniem i doskonalić nasze doświadczenia związane z procedurą moŝemy dzięki temu szybko odzyskać energię, wypocząć i poprawić sobie nastrój oraz nasze funkcjonowanie na resztę dnia. Trzecim takim okresem jest wieczór przed zaśnięciem. Kiedy doskonalimy nasze doświadczenia związane z procedurą przed zaśnięciem odpręŝenie przenosi się w sen i stopniowo nasz sen staje się przyjemny, zrelaksowany, zapewniając nam głęboki wypoczynek, regenerację organizmu, sprawiając, Ŝe budzimy się w lepszym nastroju a nasze zdrowie stopniowo zaczyna się poprawiać. Jak widać juŝ samo rozwijanie tej procedury w którymś z tych trzech okresów moŝe nam dać bardzo wymierne korzyści i bardzo pozytywnie wpłynąć na nasze zdrowie i Ŝycie, a jest to -39-

40 dopiero początek naszej przygody z autohipnozą. Jeśli czujemy taką potrzebę moŝemy przez jakiś czas skupić się nad rozwijaniem naszych doświadczeń związanych z procedurą, doskonalenie jej i wprowadzić ją w nasze Ŝycie, jeśli jednak chcemy poznać autohipnozę i nauczyć się wykorzystywać jej potencjał powinniśmy pójść dalej i rozpocząć ćwiczenia związane z pogłębianiem transu, poprzez które nie tylko zwiększymy nasze korzyści z autohipnozy, ale zaczniemy poznawać i rozumieć jak funkcjonuje nasz umysł a przede wszystkim zaczniemy uczyć się praktycznie stosować tę wiedzę. Przez to wiele rzeczy o jakich nawet nie marzyliśmy stanie przed nami otworem zmieniając pozytywnie nas i wszystko wokół nas. Jeśli pragniesz tych zmian zapraszam do dalszych ćwiczeń. W tym miejscu kończy się pierwsza bardzo istotna część tej ksiąŝki, która daje Ci klucz do autohipnozy. Ten klucz moŝe sprawić, Ŝe cudowna magia twojego umysłu stanie przed tobą otworem. Aby jednak otworzyć bramę do tej krainy i czerpać z jej skarbów, które mogą uczynić twoje Ŝycie bardziej pełnym i szczęśliwym musisz go uŝyć, to kiedy tego dokonasz zaleŝy tylko od ciebie. Być moŝe to co tu przeczytałeś wzbudziło twoje zainteresowanie, a moŝe nawet fascynację i być moŝe czujesz, Ŝe to jest to czego chciałbyś się nauczyć. Być moŝe juŝ wyobraŝasz sobie jak to cudownie by było opanować procedurę i przez rozwijanie stanu autohipnozy zacząć pozytywnie zmieniać swoje Ŝycie, rozwijać dobre samopoczucie, mieć duŝo pozytywnej energii, szybko regenerować swoje siły i poprawiać swoje zdrowie. Być moŝe czujesz, Ŝe masz przed sobą coś wspaniałego, fascynującego co moŝe naprawdę wnieść coś dobrego w twoje Ŝycie i czując tę fascynację widzisz juŝ siebie jak z zapałem opanowujesz procedurę, doświadczasz dobrodziejstw autohipnozy rozwijając pozytywne doświadczenia, jesteś radosny, pełen energii i zwyczajnie szczęśliwy a przy tym poznajesz nieznane innym tajniki swojego umysłu i wiesz, Ŝe to jest dobre dla ciebie. Być moŝe teraz czujesz, Ŝe masz przed sobą tak wspaniała szansę po którą wystarczy tylko sięgnąć aby zacząć zmieniać swoje Ŝycie na lepsze, jeśli tak jest to jest to bardzo dobre i ta chwila jest naprawdę dla ciebie tą cudowną chwilą, na którą być moŝe popatrzysz po jakimś czasie jako na jedną z waŝniejszych chwil, kiedy podjąłeś właściwą decyzję i będziesz bardzo zadowolony, Ŝe wykorzystałeś tą szansę. Dla mnie taką chwilą było kiedy zdecydowałem się zacząć trening umysłowej kontroli Chi Daytona wg jego ksiąŝki. Zafascynowany tą ksiąŝką rozpocząłem trening bez chwili wahania i ten moment, kiedy podjąłem decyzję, Ŝe bez względu na wszystko zaczynam trening i kontynuuje go aŝ opanuję opisany program był tą chwilą która pozytywnie zmieniła moje Ŝycie. Być moŝe teraz dla ciebie nadeszła ta chwila i jeśli tak czujesz powinieneś rozpocząć trening właśnie teraz, bo moŝe to być niepowtarzalna okazja, która juŝ się nie powtórzy. Jeśli czujesz, Ŝe to co moŝe być dla ciebie dobre i moŝe przynieść ci korzyści, rozwiązać trochę twoich problemów i uczynić Ŝycie ciekawszym i przyjemniejszym, zacznij teraz bo jeśli tego nie zrobisz ta chwila minie a ta ksiąŝka stanie się tylko jeszcze jedną wspaniałą ksiąŝką która przeczytałeś, do której być moŝe będziesz wracał, którą będziesz polecał znajomym i o której będziesz radośnie rozprawiał i tylko tym. Kiedy jednak zaczniesz ćwiczyć to ta ksiąŝka stanie się czymś o wiele więcej, odkryjesz, Ŝe nie jest to juŝ tylko ksiąŝka, tylko klucz do mocy ukrytej w twoim umyśle, klucz do skarbca twojego umysłu i tajemny przewodnik po nim, dzięki któremu moŝesz czerpać stamtąd skarby jakich sobie nawet nie wyobraŝałeś i Ŝe jest to właśnie to, czego potrzebowałeś i co we właściwym czasie trafiło w twoje ręce by magicznie odmienić twoje Ŝycie napełniając je radością i bogactwem. To czym dla ciebie stanie się ta ksiąŝka zaleŝy tylko od ciebie i tego jaką decyzję podejmiesz, dostałeś magiczny klucz, trzymasz go w rękach stojąc przed skarbcem, a teraz nastał właściwy czas na decyzję czy go uŝyjesz i wejdziesz tam, czy pozwolisz aby ta chwila -40-

41 przeminęła i wrócisz do szarego Ŝycia, by później Ŝałować, Ŝe nie wykorzystałeś tej szansy. Masz wszystkie instrukcje, właściwe nastawienie i moŝesz zacząć ćwiczyć wykorzystując świeŝy entuzjazm i nastrój chwili, by zasmakować tego o czym czytałeś lub moŝesz znaleźć się w sytuacji kogoś kto czyta opisy wspaniałych dań zamiast ich spróbować i delektować się nimi - więc do dzieła. II. Pogłębianie Transu Zrozumieliśmy juŝ czym jest trans autohipnotyczny, nauczyliśmy się go osiągać, poznaliśmy teoretyczne podstawy posługiwania się nim a takŝe i poprzez ćwiczenia zdobyliśmy minimum praktyki. Teraz nadszedł czas aby pogłębić swoją wiedzę zarówno od strony teoretycznej jak i przede wszystkim praktycznej. Skoro czytasz ten rozdział być wciągnęło cię to co do tej pory napisałem i pragniesz pogłębić swoją wiedzę na temat autohipnozy, poznać jej fascynujące moŝliwości i ruszyć w niezwykła pełną tajemnic i magii podróŝ w głąb swego umysłu. Wiedza, którą tu zdobędziesz jest odmienna od tego co do tej pory robiłeś i wymaga innego sposobu myślenia i patrzenia od tego do którego jesteś przyzwyczajony. MoŜe się to wydawać magiczne i tajemnicze, jednak w rzeczywistości jest zupełnie naturalne i zrozumiałe poniewaŝ jest to naturalny język twojego umysłu, którego nieświadomi uŝywasz przez cały czas. Teraz będziesz tylko uczył się rozumieć i posługiwać się nim w pełni świadomie. Nie da się tego zrobić teoretycznie, a nawet gdyby się dało nie miało by większego znaczenia moŝna go jednak łatwo zrozumieć poprzez praktykę. Być moŝe wyda ci się to fascynująca i niezwykła przygodą, czymś niezwykłym bo takim w istocie jest posługiwanie się wewnętrznym językiem umysłu. Odkrywasz dzięki temu w sobie nowe moŝliwości uczysz się lepiej rozumieć siebie i innych, zmieniasz siebie. Przede wszystkim zaś odkrywasz, Ŝe moŝesz zmieniać rzeczy, które do tej pory wydawały ci się zupełnie niezaleŝne od twoich pragnień, twojej woli i moŝesz kształtować to co do tej pory przydarzało ci się. MoŜe to wyglądać z zewnątrz na magię i w pewnym sensie jest to magia, magia twojego umysłu która pojawia się wraz z przyswojeniem sobie wiedzy o jego funkcjonowaniu. W tym rozdziale poznasz podstawy tej magii wkraczając na ścieŝkę praktycznego wykorzystania autohipnozy. Opanowując opisaną wcześniej procedurę wchodzenia w stan autohipnozy, uzyskując zrozumienie czym ona jest zdobyłeś klucz do tego świata wewnętrznej magii teraz moŝesz weń wejść głębiej ucząc się podstawowych zaklęć i na ich podstawie pogłębiając zrozumienie zasad jakie w nim panują. Trzymając się tej metafory ten rozdział pozwoli Ci zagłębić się w ten świat i poznać i poznać jego podstawowe ścieŝki. Ta ksiąŝka będzie na nich przewodnikiem i pozwoli i rozwinąć wewnętrzną moc. Jednak jak juŝ wspominałem tylko ty moŝesz przez regularne ćwiczenia, poprzez znajdywanie w nich przyjemności nadać tej mocy realne kształty i uczynić ją efektywną bo jej prawdziwe źródła leŝą w tobie, w twoim nastawieniu, w twoim entuzjazmie, w twojej fascynacji i tylko od ciebie zaleŝy jak ta podróŝ będzie efektywna i przyjemna. Mając to na uwadze przechodzę do omówienia metod pogłębiania transu. Jak juŝ wspominałem do większości rzeczy które zamierzamy robić w autohipnozie wystarczy lekki trans, czyli odpręŝenie, spokój, relaksacja i poczucie pewnego komfortu, które moŝemy osiągnąć chociaŝby przez pogłębione relaksacyjne oddychanie. Trans naturalnie się pogłębia kiedy przebywamy w nim zrelaksowani, nie rozproszeni, w miarę jego trwania. Pogłębia się równieŝ naturalnie jeśli wykonujemy w nim jakieś działania związane z jego wykorzystaniem, wykonujemy w nim jakieś ćwiczenia itp. Zanim jednak oswoimy się z tym stanem i nauczymy się w nim działać we właściwy sposób powinniśmy postarać się go maksymalnie pogłębić poprzez specjalne ćwiczenia, co w późniejszym czasie znacznie ułatwi nam pracę z autohipnozą. -41-

42 Opisane poniŝej ćwiczenia i metody słuŝą nie tylko pogłębianiu transu, ale przede wszystkim uczą nas się nim posługiwać, dlatego powinniśmy zwrócić na nie baczną uwagę i postarać się je wszystkie po kolei opanować, a dalsza nauka i wykorzystywanie autohipnozy do róŝnych celów stanie się proste i naturalne. Zapoznamy się tu z róŝnymi metodami pogłębiania i wykorzystania transu z których kaŝdą powinniśmy przećwiczyć zdobywając praktyczną wiedzę i doświadczenie. Najpierw powinniśmy uwaŝnie przeczytać to co napisałem poniŝej na temat posługiwania się autohipnozą i przećwiczyć opisane tam przykłady aby zrozumieć to w sposób praktyczny poprzez własne doświadczenie. Następnie powinniśmy po kolei przećwiczyć odliczanie, potem powiązać odliczanie z jakimś wyobraŝeniem, następnie przejść do skalowania. Przechodząc do skalowania powinniśmy dokładnie zrozumieć wyjaśnienia aby mieć jasny obraz na czym to polega i jak to robić po czym przećwiczyć je na opisanych przykładach ciepła i cięŝaru aby rozwinąć nasze doświadczenie i praktyczne zrozumienie tego mechanizmu. Następnie powinniśmy opanować skalę rozluźnienia i wyciszenia i rozwijać nasze umiejętności i doświadczenie w tym zakresie poprzez naukę treningu autogennego. Najlepiej poświęcić ok. tygodnia na wcześniejsze ćwiczenia ze skalowania zanim przejdziemy do treningu Shultza, później przez tydzień - dwa skupić się tylko na nim, w końcu zintegrować go z nasza procedurą. Kiedy damy sobie ten czas zrozumienie mechanizmów skalowania i posługiwanie się nim stanie się naturalne wówczas powinniśmy pogłębić to zrozumienie poprzez dalsze ćwiczenia ze skalowania, którym teŝ powinniśmy poświęcić około tygodnia. Kiedy to zrobimy uzyskamy praktyczne zrozumienie waŝnego aspektu wykorzystania autohipnozy i będziemy mogli zastosować ją wzorując się na tym czego uczyliśmy się do wielu róŝnych celów stosownie do naszych potrzeb i inwencji. To czego się tutaj nauczymy jest bardzo waŝne poniewaŝ są to podstawowe metody posługiwania się autohipnozą do róŝnych celów, dlatego powinniśmy dać sobie odpowiednią ilość czasu aby praktycznie zrozumieć i przećwiczyć wszystko tak aby stało się dla nas naturalne jasne i zrozumiałe. Zapewne większość z tych ćwiczeń okaŝe się bardzo łatwa i nie będziemy mieli z nimi Ŝadnych problemów, moŝe się jednak okazać, Ŝe niektóre nie od razu wyjdą nam jak naleŝy gdyby tak się stało moŝemy opuścić ćwiczenie sprawiające nam trudności i przejść do kolejnego by wrócić doń później. Powinniśmy do tego podejść jak do zabawy czy gry, znaleźć w tym, co robimy przyjemność i fascynację, robiąc to na luzie. Odkrywać jak działa nasz umysł, cieszyć się tym, co nam wychodzi i próbować doskonalić to, co nie wychodzi nam idealnie, a szybko osiągniemy w tym biegłość i stanie się to dla nas miłą przygodą dającą nam wiele satysfakcji. Sztywne, zbyt powaŝne bądź ambicjonalne podejście stwarza napięcie i moŝe być tylko przeszkodą. Mając to na uwadze moŝemy przystąpić do ćwiczeń. Na koniec tego wprowadzenia jeszcze kilka uwag praktycznych dotyczących tej części ksiąŝki. Najlepiej na początku przeczytać cała tą część od początku do końca aby uzyskać obraz całości i zrozumieć stosowane tu zasady. W trakcie tej pierwszej lektury znajdziemy tu opisy ilustrujące to co wyjaśniam z dopiskiem ćwiczenie wprowadzające. Te ćwiczenia wprowadzające są po to aby je wykonać i zrozumieć to co jest wyjaśniane nie tylko czysto teoretycznie, ale takŝe aby zdobyć pewną praktyczna wiedze na temat opisywanych mechanizmów. Przy tym pierwszym czytaniu powinniśmy więc wykonywać te ćwiczenia wprowadzające aby tez praktycznie zrozumieć te mechanizmy w działaniu i przekonać się na sobie jak one działają. Dobrze jest wprowadzić do tej części coś w rodzaju dziennika ćwiczeń (o ile takowego do tej pory nie prowadziliśmy) i zapisywać w nich przebieg tych ćwiczeń, swoje uwagi i spostrzeŝenia do nich. Ma to dwa cele, pierwszy jest taki, Ŝe kiedy po ćwiczeniu dokładnie opisujemy jego przebieg starając się oddać wraŝenia, uświadamiamy je -42-

43 sobie i utrwalamy zabezpieczając się przed ich zniekształceniem przez czas a drugi jest taki, Ŝe uzyskujemy w ten sposób materiał do porównań i do oceny swoich postępów. Kiedy przeczytamy juŝ całą tą część i wykonamy wszystkie ćwiczenia wprowadzające powinniśmy się nad tym chwilę zastanowić i w naszym dzienniku podsumować spostrzeŝenia i uwagi: co nam poszło łatwo, co jest jasne i zrozumiałe a na co powinniśmy jeszcze zwrócić uwagę czy co dopracować itd. to ułatwi nam łatwą i efektywną naukę tego wszystkiego o czym tu piszę. Kiedy to zrobimy wracamy do początku i przystępujemy do właściwych ćwiczeń, które najlepiej jest podzielić na trzy etapy. W pierwszym etapie ćwiczymy skalę rozluźnienia, wyciszenia i ciepła z którą zetknęliśmy się podczas wykonywania ćwiczeń wstępnych. Na tym etapie zazwyczaj nie ma problemów z opanowaniem tego przy pierwszym ćwiczeniu tym niemniej powinniśmy to przećwiczyć kilka razy zapisując przebieg tych ćwiczeń i nasze uwagi do nich w naszym dzienniku, moŝemy nawet na doskonalenie tych ćwiczeń poświęcić kilka dni aby dobrze praktycznie zrozumieć podstawy skalowania. Drugi etap to ćwiczenie treningu autogennego dochodzą tam kolejne trzy przykłady skalowania. Na tym etapie powinniśmy więcej uwagi poświęcić zrozumieniu skalowania i rozwinięcia do nich indywidualnego podejścia, które w naszym przypadku jest najbardziej efektywne. MoŜemy na tym etapie zatrzymać się dłuŝej by na koniec zrobić pierwszą złoŝoną skalę. Trzeci etap to przedstawione tu pozostałe przykłady skalowania, które powinniśmy opanować jedno po drugim. Ukoronowaniem wszystkiego jest ostatnie złoŝone ćwiczenie obejmujące wszystkie ćwiczenia jakich tu się uczyliśmy. To ostatnie ćwiczenie to pewien model, wzorzec, który moŝna przyrównać do form Kata w sztukach walki na przykładzie którego moŝemy dopracować wszystkie szczegóły, dlatego powinniśmy poświęcić mu trochę czasu i wykonywać je uwaŝnie i zapisywać przebieg aby w pełni uświadomić sobie wszystkie mechanizmy. Postępując w ten sposób sprawimy, Ŝe nasza nauka będzie efektywna i dogłębna, zdobędziemy wiedzę na temat opisanych tu mechanizmów i umiejętności efektywnego posługiwania się nimi, które później będziemy mogli wykorzystywać do dowolnych celów opracowując swoje ćwiczenia bazujące na wiedzy, doświadczeniu i praktycznym zrozumieniu jak to działa. Mówiąc metaforycznie zdobędziemy moc, która później będziemy mogli efektywnie uŝywać. Zapraszam więc w podróŝ po te moc w której to podróŝy ta ksiąŝka jest mapą. Zanim przejdziemy do ćwiczeń pogłębiających trans napiszę kilka słów na temat posługiwania się autohipnozą. Jak juŝ wspomniałem wcześniej posługiwanie się autohipnozą przypomina marzenie bądź snucie przyjemnych wspomnień kiedy to odpręŝamy się, nasz oddech staje się spokojny, mięśnie rozluźniają, odrywamy się od naszych problemów, zewnętrzny świat przestaje mieć znaczenie, przestajemy nań zwracać uwagę. Nawet jeśli słyszymy co się dzieje wokół nie przywiązujemy do tego wagi i nie mamy ochoty odrywać się od naszych przyjemnych myśli. Nasz umysł równieŝ zaczyna pracować nieco inaczej zamiast słów zaczynają dominować obrazy, odczucia i wspomnienia. RóŜnica miedzy oddawaniu się marzeniom a autohipnozą jest taka, Ŝe w tej drugiej zaczynamy od świadomego głębokiego odpręŝenia i dopiero kiedy się w tym stanie ugruntujemy przystępujemy do snucia marzeń lub przyjemnych wspomnień, ale w ściśle określony sposób, zgodnie z pewnymi zasadami aby osiągnąć zamierzone cele. Nie snujemy tu swobodnych marzeń bez znaczenia a takŝe inaczej do nich podchodzimy niŝ wtedy, kiedy zwyczajnie marzymy. PoniewaŜ kaŝdy z nas potrafi marzyć czy snuć przyjemne wspomnienia dlatego kaŝdy z nas z łatwością moŝe nauczyć się skutecznie posługiwać autohipnozą kiedy tylko zrozumie kilka prostych zasad i zacznie stosować je w praktyce. Zacznę od podania prostego przykładu na podstawie którego omówię te zasady dzięki temu staną się one jasne. -43-

44 Kiedy chcemy w trakcie autohipnozy wywołać wraŝenie ciepła aby polepszyć ukrwienie ciała, przyspieszyć regenerację sił i doprowadzić do pewnych pozytywnych zmian fizjologicznych jak ma to miejsce w Treningu Autogennym wystarczy, Ŝe odwołamy się do miłych wyobraŝeń i wspomnień, które wiąŝą się z tymi wraŝeniami i pozwolimy rozwinąć się takim marzeniom. (ćwiczenie wprowadzające nr 1) MoŜemy sobie np. wyobrazić, Ŝe leŝymy na gorącej plaŝy w słoneczny letni dzień, czujemy na ciele przyjemne ciepło słońca, rozgrzany piasek. Czujemy jak przyjemne ciepło rozlewa się po naszym ciele rozleniwiając nas, usuwając napięcia, wygrzewając nasze mięśnie i kości. Czujemy przyjemną błogość tak, Ŝe nie chce nam się ruszać tylko pozwalamy tym przyjemnym wraŝeniom rozlewać się po ciele odpręŝać nas, kiedy oddajemy się z przyjemnością błogiemu lenistwu. Kiedy oddajemy się takiemu marzeniu, pozwalamy mu się snuć, rozwijać i miło nas zagarniać wraŝenie ciepła staje się realne, przyjemne i bardzo konkretne. W przeciwieństwie do zwykłego marzenia tutaj marzenie ma określony cel, którym jest przywołanie wraŝenia przyjemnego ciepła i ono stanowi centralny punkt naszego marzenia, na nie zwracamy szczególną uwagę. Kiedy to marzenie nas juŝ pochłonie stopniowo przenosimy uwagę na wraŝenie przyjemnego ciepła i związane z nim doznania uwalniania się od napięć, błogości i odpręŝenia i skupiamy się tylko na tym rozwijając te doznania. RóŜnica między zwykłym przyjemnym marzeniem czy wspomnieniem a tym co robimy jest taka, Ŝe zwracamy uwagę i rozwijamy ten aspekt doświadczenia o jaki nam chodzi skupiając się na nim a nie podąŝamy za róŝnymi obocznymi myślami i skojarzeniami. Jest ono jasno ukierunkowane i kiedy rozwinie się to wraŝenie, odczucie, emocja o jakie nam chodzi skupiamy się juŝ tylko na nim rozwijając je - czyli jakby przywołujemy świadomość z krainy marzeń razem z tym po co tam byliśmy. Jest to więc ukierunkowane marzenie, wycieczka do krainy marzeń po jakąś rzecz a nie całkowity odjazd. Kiedy juŝ ją mamy wracamy. Być moŝe początkowo moŝe nam się zdarzyć, Ŝe juŝ nie wrócimy, albo, Ŝe zbyt będziemy się kontrolować, ale to Ŝaden problem z czasem stanie się to proste i naturalne. Mamy tu dwa elementy: 1. Marzenie na określony temat, któremu oddajemy się aby uchwycić to czego potrzebujemy. 2. Kiedy to coś mamy to przenosimy uwagę na ten stan i rozwijamy go. Dobrze jest wybierać jak najbardziej bliskie nam marzenia czy wspomnienia związane z doświadczeniami, które są świeŝe i łatwo je przywołać. Jeśli jest zima czy nie leŝakujemy na plaŝy to moŝe to być wspomnienie gorącej kąpieli w której błogo sobie leŝymy pozwalając ciepłu przenikać ciało, rozluźniać mięśnie i nieść przyjemne odpręŝenie, albo wspomnienie leŝenia pod ciepłą kołderką wieczorem kiedy nasze ciało ogarnia rozleniwienie i delektujemy się błogim rozluźniającym ciepłem, a moŝe sauna lub jeszcze coś innego co pozwoli nam przywołać te wraŝenia. Skupiamy się na takim miłym wyobraŝeniu czy wspomnieniu pozwalamy mu się ogarnąć a zwracając uwagę przede wszystkim na poŝądane wraŝenie kiedy ono pojawia się przenosimy na nie uwagę i łagodnie zwiększamy skupienie tylko na nim łagodnie je rozwijając. Nie oddajemy się więc swobodnemu marzeniu, nie rozwijamy jego pobocznych wątków tylko skupiamy się na tym o co nam chodzi. MoŜna ten cały proces ująć w trzech punktach: -44-

45 1. Odpowiedni dobór wyobraŝenia stosowny do wraŝenia jakiego potrzebujemy 2. Poddanie mu się aby się rozwinęło z akcentowaniem tego wraŝenia 3. Przeniesienie uwagi na wraŝenie i ustabilizowanie go Wykonaj to ćwiczenie uwzględniając te zasady, aby zrozumieć to praktycznie poprzez doświadczenie. Wykonując opisane poniŝej ćwiczenia marzymy w określony sposób np. marzymy o rozluźnieniu ciała i kiedy się temu oddajemy kierujemy uwagę na wraŝenia związane z rozluźnieniem, marzymy o świetlistym amulecie rozwijając wraŝenia związane z poczuciem bezpieczeństwa, rozluźnienia itp. Oddajesz się tym marzeniom aŝ wraŝenie się rozwinie a wówczas stopniowo przenosimy uwagę na to doświadczenie utrwalając i rozwijając go sprawiając, Ŝe się urzeczywistnia. To naturalny sposób posługiwania się autohipnozą. W innych systemach kładzie się nacisk na tzw. wizualizacje czyli róŝne często abstrakcyjne wizualne wyobraŝenia zapominając o co w istocie w tym chodzi. Jest to sztuczne i dlatego ludzie napotykają tam trudności. Zamiast marzyć o błękitnym niebie w które wzlatuję doświadczając spokoju i ciszy co jest proste i łatwe próbuje się tam sztucznie widzieć niebieskie światło. Zamiast oddać się przyjemnemu marzeniu tam wkłada się wysiłek w tworzenie sztywnych obrazów często zapominając czemu one właściwie mają słuŝyć. Tutaj wszystko jest naturalne, łatwe i przyjemne a przy tym nieporównywalnie bardziej efektywne więc to co w innych systemach wymaga miesięcy cięŝkiej pracy tu moŝemy osiągnąć bez wysiłku dobrze się przy tym bawiąc. Pamiętajmy zabawa i przyjemność w tym co się robi to klucz do mistrzostwa. Po tym wprowadzeniu powinniśmy juŝ wiedzieć jak posługiwać się autohipnozą więc mając to na uwadze moŝemy przejść do dalszej nauki aby to co napisałem zrozumieć poprzez własne doświadczenie bo tylko takie zrozumienie ma prawdziwą wartość. Większość z opisanych tu ćwiczeń powinniśmy wykonywać na siedząco. Jest po temu kilka powodów. Po pierwsze niektórych z nich nie sposób wykonać leŝąc lub było by to utrudnione, a po drugie pozycja leŝąca moŝe być bardzo uŝyteczna w początkach nauki poniewaŝ sprzyja rozluźnieniu, na tym etapie jednak chodzi nam bardziej o rozwinięcie skupienia, a leŝenie moŝe temu nie sprzyjać prowadząc do senności i rozproszenia. Jeśli w ćwiczeniu nie jest wyraźnie napisane, Ŝe powinniśmy lub moŝemy go wykonywać leŝąc oznacza to, Ŝe wykonujemy go na siedząco ew. na stojąco. Na początek polecał bym pozycję siedzącą z wyprostowanym kręgosłupem, ale wygodną i odpręŝoną. W tym celu moŝemy usiąść po turecku na jakiejś wysokiej poduszce, aby pozycja była stabilna i w tej pozycji wejść w trans, lub usiąść na skraju krzesła tak aby kręgosłup był w naturalny sposób wyprostowany przy wygodnej pozycji ciała. Jak ktoś ma ochotę moŝe wykonywać ćwiczenia na stojąco, ale pozycja siedząca zapewnia moim zdaniem większy komfort i łatwiej się w niej rozluźnić. Wybierzmy więc właściwą pozycje i przystąpmy do ćwiczeń. Ćwiczenia Ogólne rozwijające koncentrację Odliczanie Jak juŝ wspominałem trans naturalnie pogłębia się wraz z czasem trwania dlatego najprostszą metoda jego pogłębienia jest jego przedłuŝenie bez ulegania rozproszeniu. Do tego celu moŝemy wykorzystać odliczanie jako swojego rodzaju sposób przedłuŝania transu bądź jego -45-

46 poszczególnych faz. Skupienie na odliczaniu zapobiega rozproszeniu i odmierza czas, a takŝe w pewien sposób intensyfikuje doznania. Gdybyśmy nic nie robili, nasz umysł łatwo mógłby podąŝyć za jakąś myślą i ulec rozproszeniu, podobne ryzyko istnieje przy skupieniu na jakimś statycznym bodźcu, ponadto przy skupieniu na czymś statycznym łatwo stracić poczucie czasu. Odliczanie pomaga nam określić czas trwania ćwiczenia, łatwo się na nim skoncentrować (jeśli nie trwa zbyt długo) i jest czynnością dynamiczną dlatego doskonale się do tego nadaje. Dodatkową jego zaletą jest to, Ŝe moŝna połączyć je z dowolnym wyobraŝeniem lub procesem skupiając się np. na zwiększaniu jego intensywności. Najlepiej stosować odliczanie do tył, poniewaŝ wymaga ono troszkę więcej skupienia, waŝne jest teŝ aby nie było zbyt długie. Ćwiczenie: Jako przykładu jego uŝycia, weźmy ćwiczenia z naszą procedurą. Kiedy doprowadzimy do zamknięcia oczu i czujemy jak nasze ciało się rozluźnia, pozwólmy przebiec temu procesowi naturalnie, a kiedy się ustabilizuje łagodnie spróbujmy się na nim skupić powoli odliczając od 10 do 1 łagodnie wyobraŝając, Ŝe to rozluźnienie pogłębia się. Kiedy dojdziemy do 1 skupmy się na odczuciach związanych z naszym stanem przez chwilę, uświadommy go sobie dokładnie. Teraz wykonajmy głębokie oddychanie i gdy po nim znów nasz stan zacznie się pogłębiać jak poprzednio. Pozwólmy przebiec temu procesowi naturalnie, a kiedy się ustabilizuje łagodnie spróbujmy się na nim skupić powoli odliczając od 10 do 1 łagodnie wyobraŝając, Ŝe to rozluźnienie pogłębia się. Kiedy dojdziemy do 1 skupmy się na odczuciach związanych z naszym stanem przez chwilę, uświadommy go sobie dokładnie. Teraz rozluźniamy się z łagodnym naturalnym oddechem wykonajmy kilka takich oddechów, a następnie dalej kontynuując naturalne oddychanie połączmy je z odliczaniem i skupieniem na pogłębianiu rozluźnienia. Odliczajmy na wydechach kiedy się relaksujemy znów do 1 i jak poprzednio skupmy się na odczuciach związanych z naszym stanem przez chwilę, uświadommy go sobie dokładnie. Z kolei przenosimy łagodnie uwagę na splot słoneczny aby uspokoić się i znów odliczamy a potem skupiamy się na obserwacji naszego ciała i kolejne odliczanie. W końcu wyobraŝamy sobie, Ŝe zasypiamy i obserwujemy nasze bierne śniące ciało pozwalając mu się w pełni rozluźnić i znów skupiamy się na odliczaniu wyobraŝając sobie, Ŝe nasz sen pogłębia się. Kiedy skończymy udoskonalamy nasz stan i w ten sam sposób moŝemy połączyć odliczanie z wraŝeniem rozszerzania się umysłu aby pogłębić jego relaksację. Uświadommy sobie dokładnie stan w jakim znaleźliśmy się, pozostańmy w nim przez jakiś czas pozwalając mu się pogłębiać po czym przygotujmy się do wyjścia. Wyobraźmy sobie, Ŝe wzrasta w nas pozytywna energia, napełniająca nas lekkością, radością, wigorem i dobrym samopoczuciem i połączmy wzrastanie tego doświadczenia z odliczaniem wychodząc z transu. Zastanówmy się nad naszymi doświadczeniami związanymi z powyŝszym ćwiczeniem, cieszmy się nimi pomyślmy czy moŝemy je udoskonalić i jak. Jeśli mamy na to ochotę lub chcemy sprawdzić nasze koncepcje czy pogłębić te doświadczenia, powtórzmy ćwiczenie jeszcze raz aby je dopracować. Pamiętajmy, Ŝe to ma być przyjemna zabawa związana z pozytywnymi doświadczeniami i bądźmy twórczy. Wykonałem ćwiczenia rozciągające, które jak zawsze rozjaśniły mój umysł po czym usiadłem wygodnie na fotelu, rozluźniłem się, skoncentrowałem przez chwile swój wzrok na -46-

47 wyobraŝonym punkcie po chwili wykonałem trzy głębokie oddechy, pozwoliłem oczom zamknąć się i rozpocząłem autohipnozę zgodnie z procedurą. OdpręŜając się zacząłem głęboko oddychać pogłębiając rozluźnienie na wydechu po chwili kiedy juŝ byłem rozluźniony dodałem łagodne odliczanie na wydechu od 10 do 1 pogłębiając rozluźnienie. Kiedy doszedłem do 1 czułem, Ŝe moje rozluźnienie pogłębiło się, przez chwilę obserwowałem ten stan po czym pomyślałem: Jestem odpręŝony, moje ciało jest przyjemnie rozluźnione, umysł spokojny czuję się lepiej niŝ przedtem ta myśl sprawiła mi radość i przyjemną satysfakcję, delektowałem się tym przez chwilę po czym przeszedłem do naturalnego miękkiego oddychania pogłębiającego rozluźnienie i kiedy poczułem, Ŝe moje odpręŝenie przyjemnie się pogłębiło ponownie dołączyłem łagodne odliczanie na wydechu od 10 do 1 pogłębiając odpręŝenie tym razem odliczanie trochę mi przeszkadzało w skupieniu się na odczuciach, ale mimo to kontynuowałem je. Kiedy doszedłem do 1 czułem, Ŝe jestem bardzo przyjemnie rozluźniony i mój stan stał się bardzo przyjemny, obserwowałem go przez chwile po czym zadowolony pomyślałem: Jestem przyjemnie odpręŝony, moje ciało jest wspaniale rozluźnione a umysł jasny i spokojny czuję się lepiej niŝ przedtem ta myśl znów sprawiła mi radość i przyjemną satysfakcję, delektowałem się tym przez chwilę po czym łagodnie skierowałem uwagę na splot słoneczny kontynuując miękkie oddychanie. Kiedy to zrobiłem odczułem w splocie delikatne, przyjemne, odpręŝające ciepło podobało mi się to odczucie. Ponownie zacząłem łagodne odliczanie na wydechu od 10 do 1 pogłębiając odpręŝenie było to całkiem przyjemne i juŝ nie przeszkadzało mi. Kiedy doszedłem do 1 i zacząłem obserwować swój stan stwierdziłem, ze jest on bardzo miły, pomyślałem: Jestem bardzo przyjemnie odpręŝony, spokojny czuje się coraz lepiej. Skierowałem uwagę na ciało i wyobraziłem sobie, Ŝe ono śpi. Pomyślałem: Moje ciało jest przyjemnie odpręŝone, śpi a mój umysł jest jasny i spokojny obserwowałem moje śpiące ciało i pomyślałem, Ŝe to przyjemne obserwować swoje śpiące ciało z jasnym, radosnym i spokojnym umysłem, Ŝe to fajne nie zajmować się ciałem mając umysł wolny od ograniczeń ciała. Pozostając w tym przyjemnym odpręŝeniu obserwując ciało bez utoŝsamiania się z nim znów zacząłem delikatnie odliczać pogłębiając odpręŝenie na łagodnym wydechu. Kiedy doszedłem do 1 zauwaŝyłem, Ŝe jestem w bardzo przyjemnym komfortowym stanie. Po chwili wyobraziłem sobie, Ŝe wzrasta we mnie energia i radość Ŝycia i znów zacząłem odliczać jak wcześniej pozwalając łagodnie narastać tym przyjemnym wraŝeniom kiedy doszedłem do 1 stwierdziłem, Ŝe jestem spokojny, odpręŝony a zarazem wypełniony przyjemnym samopoczuciem i delikatna radością. Przez chwile delektowałem się tym stanem po czym łagodnie powróciłem do zwykłego stanu świadomości roześmiałem się i powiedziałem, Ŝe to jest to! Mimo, Ŝe w drugiej fazie odliczanie troszkę mi przeszkadzało to ogólnie wszystko poszło dobrze i byłem bardzo zadowolony a w trakcie kolejnych kilku ćwiczeń przyzwyczaiłem się do odliczania i przestało mi specjalnie przeszkadzać a niekiedy wręcz pomagało z tym większym entuzjazmem postanowiłem przejść do ćwiczenia łączącego odliczanie z wyobraŝeniami ciekaw jego efektów To jest pierwsza metoda pogłębiania transu, bardzo prosta nie wymagająca nawet specjalnego doświadczenia i wielu przez to lubi ja stosować, ma ona swoje wady i zalety, ale pozwala zdobyć pewne wstępne doświadczenie, bardzo chętnie stosuje się ją takŝe w hipnozie. Jednak autohipnoza nie jest prostą kalką hipnozy dlatego daje większe pole manewru i dobrze jest to wykorzystać aby ćwiczenia były ciekawsze i bardziej efektywne jedną z tych metod jest łączenie odliczania z wyobraŝeniami. Aby odliczanie nie było nudne moŝemy połączyć je z jakimś wyobraŝeniem. (ćwiczenia wprowadzające nr 2) MoŜemy np. wyobraŝać sobie schodzenie po schodach gdzie kaŝda cyfra to jeden krok na schodach prowadzących nas -47-

48 głębiej w poŝądany stan. MoŜemy sobie wyobrazić, Ŝe zjeŝdŝamy lub wyjeŝdŝamy windą, gdzie kaŝda cyfra to jedno piętro głębiej, lub wyŝej w określony stan zaleŝnie od tego jak nam się to kojarzy. MoŜemy sobie wyobraŝać, Ŝe patrzymy na pasek wskaźnika naszego poŝądanego stanu, który z kaŝdą cyfrą przesuwa się lub rozświetla. MoŜemy sobie wyobraŝać, Ŝe jesteśmy w pomieszczeniu i z kaŝda cyfrą robi się w nim coraz jaśniej. MoŜemy uŝyć wyobraŝeń zapachów dźwięków lub wszystkiego na raz. Eksperymentujmy z tym, bądźmy twórczy, próbujmy róŝnych metod i wyobraŝeń, aby znaleźć takie które najbardziej do nas przemawiają, pomagają nam i z którymi najprzyjemniej i najlepiej nam to wychodzi. PoniŜej przykład takiego ćwiczenia, które dobrze jest wykonać ilustruje ona jak wykorzystać wyobraźnię a jak wiemy to właśnie wyobraźnia i swobodna ekspresja jest najistotniejsza. Dobrze jest wykonać takie ćwiczenie z róŝnymi wyobraŝeniami i zobaczyć które działają na nas najlepiej i sprawiają nam najwięcej przyjemności. Dzięki temu zaczynamy poznawać i rozumieć nasz wewnętrzny język i jego wpływ na nas. Niekiedy ludzie ucząc się czegoś takiego trzymają się jakiś wyobraŝeń, które ktoś im opisał, lub znaleźli w jakiejś ksiąŝce wierząc, Ŝe to jedyna słuszna metoda czasami nawet autor w to wierzy. W rzeczywistości jest to tylko pewien wzorzec, który dobrze jest opanować, aby go zrozumieć a który następnie naleŝy dostosować do siebie znajdując takie wyobraŝenia, które na nas oddziaływują najmocniej i sprawiają nam najwięcej przyjemności. Dopiero kiedy znajdziemy swój wzorzec, swój sposób wykonania tego moŝemy powiedzieć, Ŝe naprawdę to opanowaliśmy. Czasami te zmiany będą niewielkie i mogą odnosić się do szczegółów, czy sposobowi podejścia do ćwiczenia czasami będą głębsze i mogą obejmować zmianę wyobraŝeń czy całkiem inny sposób wykonania. Nie jest dobrze być sztywnym, ale nie jest tez dobrze starać się być zbyt oryginalnym dobrze jest po prostu dostosować ćwiczenie do swoich odczuć aby nas cieszyło, było efektywne, naturalne i przyjemne. Przy okazji eksperymentując ze zmianami dowiadujemy się wiele o tym jak funkcjonuje nasz umysł i jak wyobraŝenia wpływają nań a to bardzo cenna wiedza decydująca o efektywności naszej autohipnozy. Dostosowywanie wyobraŝeń do odczuć i odwrotnie obserwacja ich wzajemnych powiązań i odkrywanie nowych to klucz do zdobycia prawdziwej wiedzy o niej. (...) przystępując do odliczania wyobraziłem sobie, Ŝe siedzę na świetlistej zielonej platformie wokół mnie w przestrzeni są róŝne napięcia, które wyobraziłem sobie jako kurz a pod platformą wyobraziłem sobie rozluźnienie jako czysta klarowna wodę. Następnie na wydechu wyobraŝałem sobie, Ŝe na platformie pode mną zapalają się zielone świetliste cyfry promieniując światłem a platforma na wydechu zagłębia się niŝej w rozluźnienie. Gdy doszedłem do 1 platforma zjechała na dół rozluźnienia. Wyobraziłem sobie, Ŝe jestem w głębinach rozluźnienia i byłem z tego bardzo zadowolony, Ŝe siedzę sobie w głębi rozluźnienia. Delektowałem się przez chwilę tym stanem po czym przeszedłem do miękkiego naturalnego oddychania i po chwili zacząłem sobie wyobraŝać, Ŝe na platformie pode mną znów zapalają się zielone świetliste cyfry promieniując światłem. Tym razem to światło wpływało we mnie napełniając mnie odpręŝeniem, było to bardzo przyjemne. Gdy doszedłem do 1 byłem juŝ w bardzo przyjemnym stanie rozluźnienia, cieszyłem się nim przez chwilę po czym przeniosłem uwagę na splot słoneczny. Po chwili zacząłem sobie wyobraŝać, Ŝe na wydechu świetliste Ŝółte cyfry rozświetlają mi splot ich światło wnika w mój splot rozlewając się do wewnątrz napełniając moje wnętrze przyjemnym kojącym odpręŝeniem. Gdy doliczyłem do 1 znalazłem się w przyjemnym błogim stanie i delektowałem się przez jakiś czas tym odczuciem. Wyobraziłem sobie, Ŝe zasypiam a po chwili zacząłem sobie wyobraŝać, Ŝe cyfry zapalają się przede mną na wydechu a ja z kaŝdą cyfrą przesuwam się do tył razem z platformą. Gdy doszedłem do 1 byłem zupełnie spokojny i wyciszony. Przez pewien czas obserwowałem -48-

49 moje śpiące ciało po czym skierowałem uwagę na świetlistą, zieloną platformę pod stopami i wyobraziłem sobie, Ŝe promieniuje z niej orzeźwiające zielone światło napełniając mnie odświeŝeniem i radością. Znów wyobraŝałem sobie rozświetlające się cyfry na platformie na wydechu z kaŝdą cyfrą napełniając się światłem i lekkością a platforma unosiła się w górę o 1 poziom. Kiedy zapaliła się cyfra 1 wypełniony lekkością i radością Ŝycia znalazłem się nad powierzchnią i radośnie powróciłem płynnie do zwykłego stanu świadomości czując się radośnie, spokojnie i w ogóle było wspaniale.(...) Ćwiczenia te są bardzo fajne i cieszą mnie zaś liczenie nie rozprasza i z przyjemnością pobawię z nimi uŝywając róŝnych wyobraŝeń, aŝ znajdę takie które najbardziej mnie będą cieszyć;-) Skalowanie Skalowanie jest rozwinięciem odliczania i przeniesieniem go na bardziej subtelny poziom ze szczególnym skupieniem na intensyfikacji doznań, przy czym skupia się ono bardziej na wyobraŝeniach i odczuciach a nie słowach czyli naturalnym języku autohipnozy. W skalowaniu uŝywamy róŝnych wyobraŝeń słuŝących przedłuŝeniu określonego stanu (a nie tylko słów jak przy odliczaniu) stopniowo przechodząc juŝ do samych tylko wyobraŝeń. Kiedy jak w wyŝej opisanym przykładzie np. (ćwiczenie wprowadzające nr3) wyobraŝamy sobie, ze zjeŝdŝamy lub wyjeŝdŝamy windą, gdzie kaŝda cyfra to jedno piętro głębiej, lub wyŝej w określony stan z czasem zupełnie rezygnujemy z odliczania skupiając się tylko na tym wyobraŝeniu przechodząc w ten sposób na bardziej naturalny sposób działania w transie. Tak więc skalowanie ma te same cele i zalety co odliczanie z tym, Ŝe na głębszym poziomie więc jak tylko oswoimy się z odliczaniem powinniśmy przejść do skalowania i zacząć stosować ten sposób pogłębiania transu. W istocie obie techniki słuŝą temu samemu czyli przedłuŝaniu czasu przebywania w transie bez rozproszenia w celu pogłębienia go oraz intensyfikacji doznań z związanych z odczuciami z jakimi pracujemy. Podsumowując to co napisałem: stosując skalowanie skupiamy się bardziej na wyobraŝeniu niŝ na odliczaniu oraz na wraŝeniach związanych z tym co zamierzamy rozwinąć. Przykładowo kiedy pogłębiamy rozluźnienie jak w opisanym przykładzie z odliczaniem stosując skalowanie skupiamy się przede wszystkim na wraŝeniach narastania rozluźnienia, które łączymy z jakimś wyobraŝeniem. Najprostszym wyobraŝeniem jest skala, (ćwiczenie wprowadzające nr 4) którą moŝemy sobie wyobrazić np. w formie linii z podziałką i kiedy pogłębiamy rozluźnienie wyobraŝamy sobie np. Ŝe wodzimy palcem po tej podziałce od zera do dziesięciu dostosowując prędkość ruchu do poziomu wzrastania wraŝeń rozluźnienia aŝ dojdziemy do końca skali. Początkowo moŝemy przy tym równieŝ odliczać jak poprzednio, stopniowo jednak powinniśmy odejść od odliczania i skupić się tylko na wraŝeniach i wyobraŝeniu. Liczenie jest procesem werbalnym a więc jako takie naleŝy do zewnętrznej aktywności naszego umysłu, natomiast w procesie autohipnozy wchodząc w trans przechodzimy na niewerbalny poziom umysłu, oparty na wyobraŝeniach, odczuciach i symbolach, które są naturalnym językiem naszej podświadomości. Dlatego powinniśmy teŝ odchodzić od werbalnego sposobu myślenia przechodząc na niewerbalny obrazowy sposób myślenia aby nie zakłócać tego procesu, nie blokować go i nie wybijać się z niego. UŜywając wyobraŝeń i odczuć przechodzimy na wewnętrzny język wewnętrzny sposób myślenia i uczymy się nim posługiwać co jest zasadnicza sprawą w procesie rozwijania zrozumienia i umiejętności posługiwania się autohipnozą. Poza tym liczenie jako takie zakłada skokowe zmiany naszego -49-

50 stanu podczas gdy w rzeczywistości zachodzą one najczęściej płynnie z róŝną szybkością co łatwiej nam przedstawić sobie właśnie na jakiejś skali. Skalowanie ma teŝ drugi aspekt, który teraz pokrótce omówię. Związanie wraŝenia z jakimś wyobraŝeniem jest naturalne dla naszego umysłu i nadaje mu jakąś konkretną formę, realny wymiar przez co łatwiej nam z nim pracować, łatwiej je przywoływać, uchwycić i utrzymać nie ulegając rozproszeniu podczas gdy praca z samym wraŝeniem moŝe początkowo nastręczać wiele trudności, dlatego uŝywanie wyobraŝenia skali jest tu pomocne przy tym jest to na tyle proste i bezpośrednie wyobraŝenie, Ŝe łatwiej się na nim skupić. Kiedy łączymy jakieś wyobraŝenie z konkretnym odczuciem i ćwiczymy z tym przez jakiś czas ten związek się utrwala a to wyobraŝenie staje się uwarunkowanym kluczem do tego określonego stanu na tej samej zasadzie o jakiej pisałem w części poświęconej kluczom. Jeśli więc uŝywamy określonej skali łącząc ją z jakimś wraŝeniem równocześnie warunkujemy sobie taki klucz do określonego odczucia poprzez łączenie go ze ściśle określonym rodzajem naszej skali. Klucz dynamiczny Uwarunkowany klucz o jakim mówiliśmy i jaki ćwiczyliśmy w pierwszej części wprowadzał nas w stan, odczucie z jakim go związaliśmy. W miarę częstego uŝywania i pracy z nim te odczucia i stany pogłębiają się. Mimo to jest to jednak klucz statyczny prowadzący do zaprogramowanego stanu. Skala to klucz dynamiczny słuŝący do rozwijania określonego odczucia i regulacji jego intensywności daje więc szersze moŝliwości kiedy się z nią pracuje i jest to drugi waŝny aspekt skalowania. Aby to lepiej wyjaśnić posłuŝę się przykładem. Kiedy zastosowawszy naszą procedurę znajdziemy się w transie czujemy się odpręŝeni, nasze ciało jest przyjemnie rozluźnione itp. WiąŜe się z tym wiele róŝnorakich odczuć z których część sobie uświadamiamy a na niektóre nie zwracamy uwagi. Kiedy jednak wchodzimy w trans uŝywając naszego klucza wszystkie te odczucia pojawiają się. Jednym z takich odczuć jest wraŝenie przyjemnego bezwładu, cięŝkości ciała związane z rozluźnieniem mięśni szkieletowych. Kiedy w transie zwrócimy na to odczucie uwagę i uświadomimy je sobie ono stopniowo pogłębi się i ustabilizuje na jakimś poziomie. Teraz moŝemy tak jak robiliśmy to wcześniej załoŝyć do tego stanu, odczucia jakiś uwarunkowany klucz tak aby następnym razem poprzez jego uŝycie przywołać ten stan. Taki klucz będzie kluczem statycznym poniewaŝ jego uŝycie przywołuje stan z którym go skojarzyliśmy. MoŜemy to zrobić w ten sposób, Ŝe kiedy jesteśmy juŝ w pełni świadomi tego uczucia bezwładu, przyjemnego cięŝaru ciała wyobraŝamy sobie np. koło w określonym kolorze, które kojarzy nam się z tym wraŝeniem. Myślimy o nim jako o ucieleśnieniu tego wraŝenia i mentalnie łączymy je z nim. Gdybyśmy to robili za kaŝdym razem, kiedy skupiamy się na odczuciu przyjemnego bezwładu ciała po pewnym czasie wystarczyło by tylko przywołać to wyobraŝenie aby pojawiło się nam wraŝenie przyjemnego cięŝaru a to wyobraŝenie stało by się uwarunkowanym kluczem do tego odczucia. (ćwiczenie wprowadzające nr 5 ) MoŜemy sobie oczywiście zaprogramować ten klucz wyobraŝając sobie w tym stanie, Ŝe kiedy przywołujemy to wyobraŝenie nasze ciało ogarnia przyjemne wraŝenie bezwładu i cięŝkości jakie teraz odczuwamy i w ten sposób tworzymy nasz zaprogramowany klucz do tego stanu, który następnie wzmacniamy z kaŝdym ćwiczeniem. Kiedy tak zrobimy posiadamy swój zaprogramowany klucz do tego odczucia i jest to klucz statyczny poniewaŝ uŝycie go prowadzi do zaprogramowanego stanu w zasadzie tego samego za kaŝdym razem mimo iŝ zazwyczaj nieco on się pogłębia jeśli często to robimy. Klucz ten -50-

51 jest jednak statyczny poniewaŝ nie słuŝy do manipulowania tym odczuciem a tylko do przywoływania go. MoŜemy jednak zrobić to nieco inaczej uŝywając skalowania (ćwiczenie wprowadzające nr 6). Wówczas tak samo wyobraŝamy sobie kółko kiedy zaczynamy skupiać się na odczuwaniu wraŝenia przyjemnego bezwładu i w miarę jak to wraŝenie coraz lepiej sobie uświadamiamy i odczuwamy je wyobraŝamy sobie, Ŝe to kółko wypełnia się kolorem w tempie narastania tego odczucia aŝ wypełni się całkowicie. Nasze wyobraŝenie skali cięŝkości, którym jest to kółko ilustruje wzrastanie tego wraŝenia. Gdybyśmy tak robili za kaŝdym razem, kiedy skupiamy się na odczuciu przyjemnego bezwładu ciała łącząc jego narastanie z wypełnianiem kółka określonym kolorem po pewnym czasie wystarczyło by tylko przywołać to wyobraŝenie i zacząć je w ten sam sposób wypełniać kolorem, aby to wraŝenie zaczęło nam narastać stosownie do stopnia wypełnienia naszego kółka kolorem symbolizującym wraŝenie przyjemnego bezwładu a to wyobraŝenie stało by się uwarunkowanym dynamicznym kluczem do tego odczucia. Oczywiście tak jak wcześniej moŝemy i ten dynamiczny klucz sobie zaprogramować wyobraŝając sobie, Ŝe wraz z wypełnianiem kółka kolorem narasta w nas wraŝenie przyjemnego cięŝaru osiągając maksimum kiedy całe koło jest nim wypełnione. Kiedy dojdziemy do końca skali, moŝemy sobie wyobraŝać, Ŝe kolor się cofa a wraŝenie przyjemnego bezwładu ustępuje. W ten sposób kilkakrotnie wolno wypełniając i cofając kolor wyobraŝamy sobie, Ŝe to wraŝenie narasta i maleje na końcu zaś ustanawiamy taki stopień wypełnienia, który w danym momencie najbardziej nam odpowiada. Tak programujemy nasz dynamiczny klucz do tego odczucia. Jest to klucz dynamiczny poniewaŝ umoŝliwia on regulowanie określonego odczucia, jego intensyfikację i zmniejszanie stosownie do naszych potrzeb. W ten sposób nasza skala staje się dynamicznym kluczem. Podsumowując to co do tej pory napisałem: skalowanie ma dwa waŝne aspekty o których naleŝy pamiętać, pierwszy to przedłuŝanie określonego stanu, odczucia jakie rozwijamy co pozwala mu się pogłębić chroniąc nas przed rozproszeniem. Drugi to stworzenie związku pomiędzy konkretnym wyobraŝeniem skali a określonym stanem lub odczuciem czyli zaprogramowanie dynamicznego klucza do określonego stanu. MoŜemy stosować róŝnego rodzaju skale i symbole w tym celu stosownie do wraŝenia z jakim pracujemy, do naszych upodobań i preferencji. WaŜne aby to były wyobraŝenia proste, łatwe do przywołania i przemawiające do nas. Powinniśmy potraktować to jako przyjemną zabawę, uŝyć wyobraźni i inwencji aby z tym poeksperymentować. Przykładowo moŝemy do tego celu uŝyć prostej linii, moŝemy wyobrazić sobie np. zegar który pokazuje wzrost określonego wraŝenia, cyfrowego wyświetlacza, który rozświetla się wraz z narastaniem wraŝenia, rozszerzającej się świetlistej kropki itp. MoŜemy teŝ określone wraŝenie powiązać np. z narastaniem światła, nasilaniem się jakiegoś zapachu, dźwięku, -51-