Kwalifikowanie drzewostanów do przebudowy. ćwiczenie 1. Ocena zgodności drzewostanu z siedliskiem. (Kwalifikowanie do przebudowy)

Transkrypt

1 ćwiczenie. Ocena zgodności drzewostanu z siedliskiem (Kwalifikowanie ) KZP (I KTG) ustala hierarchię potrzeb dotyczących przebudowy drzewostanów w danym nadleśnictwie, kierując się następującymi przesłankami:. powinny być w pierwszej kolejności przeznaczone drzewostany o składzie gatunkowym niezgodnym z GTD (stop. 3). Przy znacznej ilości takich drzewostanów zachodzi konieczność ustalenia wytycznych dotyczących najpilniejszych potrzeb z zakresu przebudowy, tak by na ich podstawie wykonawca projektu planu urządzenia lasu mógł sporządzić do akceptacji podczas KPP (II KTG) Wykaz drzewostanów zakwalifikowanych w najbliższym 0-leciu 2. drzewostany uszkodzone w stopniu 3 (a w kolejności w stop. 2) powinny być kwalifikowane do pilnej przebudowy, z wyjątkiem tych, które stanowią pożądane zbiorowiska zastępcze w skrajnych warunkach rozwoju lasu, w szczególności na glebach skażonych lub zdewastowanych 3. drzewostany o niskich zadrzewieniach i miernej jakości technicznej, nazywane niegdyś drzewostanami źle produkującymi, powinny być kwalifikowane do pilnej przebudowy wtedy, gdy zostaną spełnione priorytety, o których mowa w pkt i 2; Ocena zgodności w opisie taksacyjnym Drzewostany zakwalifikowane zaliczało się (IUL 2003) do gospodarstwa przebudowy, projektując w nich rozpoczęcie procesu odnowienia odpowiednimi rębniami (w zależności od typu siedliskowego lasu i pilności przebudowy). Wg IUL 20 gospodarstwo przebudowy nie istnieje ale przebudowa jest wciąż istotna. Okres przebudowy ustalany indywidualnie dla całego drzewostanu (nie tylko dla jednej działki zrębowej) z reguły nie powinien być dłuższy niż połowa wieku rębności gatunku panującego w przebudowywanym drzewostanie.

2 Jak ocenić zgodność? PROBLEMY OCENY ZGODNOŚCI BIOCENOZY Z BIOTOPEM. Próba zdefiniowania pojęć (ocena zgodności czego z czym?) 2. Niezgodność i problemy oceny w świetle zmian zachodzących w ekosystemach leśnych. 3. Wyniki oceny i potrzeba przebudowy wg met. BULiGL 4. Propozycja nowej metody SWS faza inicjalna (uprawa) przy braku zwarcia odznacza się zwykle rozwojem, niekiedy bardzo ekspansywnym, roślinności trawiastej. Na niektórych siedliskach borowych tworzą się wrzosowiska; młodsza faza optymalna (młodnik) przy silnym zwarciu pozbawiona jest niemal całkowicie roślinnośsci dna lasu, na niektórych siedliskach borowych dno lasu mogą pokrywać mchy; starsza faza optymalna jest okresem przerzedzania się zwarcia koron i odnawiania się roślinności zielnej zgodnej z warunkami siedliskowymi. W tej fazie przeważają gatunki cienioznośne; faza terminalna jest okresem występowania roślinności typowej dla danego biotopu, przy większym rozluźnieniu zwarcia na dnie lasu rozprzestrzeniają się gatunki światłożądne i krzewy jest to początek stadium starzenia się drzewostanu - fazy rozpadu. 2

3 Procesy zniekształcające fitocenozy Juwenalizacja Procesy zniekształcające fitocenozy Monotypizacja Neofityzacja Frutictyzacja Pinetyzacja Cespityzacja Rozmiar problemu niezgodności Rozmiar problemu niezgodności Kraina Powierzchnia leśna [km 2 ] Powierzchnia leśna o drzewostanach niezgodnych z sieliskiem [Pow. %] I. Bałtycka 4476,27 9, II. Mazursko-Podlaska 95,46 0,3 III. Wielkopolsko-Pomorska 8665,3 4,0 IV. Mazowiecko-Podlaska 44,37 6, V. Śląska 802,98,2 VI. Małopolska 526,60,0 VII. Sudecka 962,5 3,9 VIII. Karpacka 7462,56 35,4 Kraj 86325,88,0 Metoda IUL

4 WYJĄTKI Metoda IUL 2003 Składy gatunkowe plantacji drzew i upraw plantacyjnych - zgodne z GTD, Skład gatunkowy zalesienia porolnego należy kwalifikować jako zgodny z GTD gdy gatunek główny odpowiada warunkom siedliskowym, w innym wypadku jako częściowo zgodny. Jeżeli w składzie gatunkowym drzewostanu miejsce pożądanych gatunków głównych zajmują inne cenne gatunki główne lub domieszkowe (zwłaszcza liściaste), to drzewostanu takiego nie kwalifikuje się jako niezgodny z GTD, lecz jako częściowo zgodny. Siedliskowo-wiekowo-strukturalna metoda oceny zgodności fitocenozy z biotopem Analiza trzech następujących elementów ekosystemu leśnego: - typu biotopu (siedliska); - wieku drzewostanu; - drzewostanowej analizie zgodności fitocenozy realnej z fitocenozą wzorcową a) cyfra pierwsza informuje o rodzaju rozpoznania biotopu, - jaki rodzaj opracowania typologicznego posiada obiekt dla którego wykonywana jest ocena.. obiekty posiadające opracowanie glebowo-siedliskowe w pełnym zakresie (wykonane po 980 r., z określonymi wariantami wilgotnościowymi siedlisk oraz aktualną formą stanu siedliska) 2. obiekty posiadające opracowanie glebowo-siedliskowe w uproszczonym zakresie (wykonane przed 980); 3. obiekty posiadające wyłącznie opracowania glebowe (wykonane przed 97 r. bez dokumentacji fitosocjologicznej oraz bez określonych wariantów wilgotnościowych siedlisk i aktualnej formy stanu siedliska); 4. obiekty posiadające diagnozy siedliskowe wyłącznie z prac wykonanych w trakcie urządzania definitywnego (lata ); z uproszczoną dokumentacją glebową i florystyczną; cyfra druga informuje o tym, dla jakiej fazy rozwojowej (klasy wieku) drzewostanu wykonywana jest ocena,. Skala tej oceny waha się od do 4, a definicja poszczególnych stopni jest następująca: ) do 30 roku życia (uprawy, młodniki i żerdziowiny), analiza warstwy górnej; 2) 3-60 lat - analiza zgodności warstwy górnej drzew oraz podszytu; 3) 6-00 lat, analiza zgodności warstwy górnej i dolnej drzew oraz podszytu; 4) powyżej 00 lat, analiza warstwy górnej drzew, warstwy dolnej drzew i podrostu oraz podszytu; 3 2a 3 2a cyfra trzecia informuje o stopniu zgodności fitocenozy realnej z fitocenozą wzorcową Skala tej oceny waha się od do 3b, a definicja poszczególnych stopni jest następująca: ) fitocenozy zgodne, złożone z gatunków rodzimych; różnica między fitocenozą rzeczywistą a wzorcową wynosi do 20% - patrz pkt a) fitocenozy częściowo zgodne a ; fitocenoza składa się z gatunków rodzimych, różnica między fitocenozą rzeczywistą a wzorcową wynosi 2-50%; miejsce brakujących gatunków zajmują rodzime gatunki liściaste lub jodła; 2b) fitocenozy częściowo zgodne b, różnica między fitocenozą rzeczywistą a wzorcową wynosi 2-50%; miejsce brakujących gatunków zajmuje sosna, modrzew lub świerk 3a) fitocenozy niezgodne a, różnica między fitocenozą rzeczywistą a wzorcową wynosi ponad 50%; miejsce brakujących gatunków zajmują rodzime gatunki liściaste lub jodła; 3b) fitocenozy niezgodne b, różnica między fitocenozą rzeczywistą a wzorcową wynosi ponad 50%; miejsce brakujących gatunków zajmuje sosna, modrzew lub świerk. Do oceny niezbędne jest określenie wzorców STL So Br z Bs 9 Bśw 8 2 Bw 6 3 Bb 8 2 BMśw 7 2 BMw 3 5 BMb Gatunek Db Św Jd Bk Ol Js M d LMśw LMw 4 4 LMb 7 Lśw 4 3 Lw 6 3 Ol 9 OlJ 3 6 Lp Gb Kl Jw W z Tp 4

5 Obręb Obręb Zgodność składu gatunkowego drzewostanów z siedliskiem określona metodą BULiGL Ograniczenia w stosowaniu Kotwica 999 Celestynów 999 Stopień zgodności Siedliskowo-wiekowo-strukturalna metoda zgodności fitocenozy z biotopem nie powinna być stosowana na terenie; Zagożdżon 995 Pionki 995 Kozienice a 3b - rezerwatów przyrody - plantacji, wszystkich rodzajów; - drzewostanów nasiennych; - stałych powierzchni doświadczalnych; - lasów leżących w II oraz III strefie uszkodzeń przemysłowych Powierzchnia [ha Zgodność składu gatunkowego drzewostanów z siedliskiem określona metodą SWS Stopień zgodności Kotwica 2000 Celestynów a 2b Zagożdżon a 3b Pionki 2000 Kozienice 2000 Powierzchnia [ha] Zadanie do wykonania Zgodnie z danymi w wykazach drzewostanów - ocenić zgodność drzewostanów z siedliskiem za pomocą metody IUL 2003 oraz SWS (wzorzec dla SWS skład odnowieniowy) - skomentować przyczyny różnic w ocenach - wskazać drzewostany zakwalifikowane `ze względu na: - niezgodność z STL - inne przyczyny 5