Z doświadczeń w pracy z uczniem zdolnym

Transkrypt

1 Z doświadczeń w pracy z uczniem zdolnym

2 Zdolnościami nazywamy takie różnice indywidualne, które sprawiają, że przy jednakowej motywacji i uprzednim przygotowaniu poszczególni ludzie osiągają w porównywalnych warunkach zewnętrznych niejednakowe rezultaty w uczeniu się i działaniu. (Pietrasiński, 1976)

3 Podejście pedagogiczne Podejście pedagogiczno-psychologiczne Podejście psychologiczne

4 Definicja elitarna Definicja egalitarna

5 Działalność uczniów zdolnych charakteryzuje się specyficznymi właściwościami, związanymi nie tylko z funkcjonowaniem poznawczym, ale i osobowościowym.

6 Potoczne rozumienie zdolności i osób zdolnych wciąż jest dalekie od ujęć naukowych. Obfituje w stereotypowe przekonania i mity, które utrudniają rozumienie potrzeb uczniów zdolnych.

7 Mit pierwszy: wysoki poziom zdolności wiąże się z nieprzystosowaniem emocjonalnym i społecznym. (Śliwińska, 2011)

8 Nawet krótki, uliczny sondaż dostarcza obrazu ucznia zdolnego, który jest nie najlepiej przystosowany, bywa ekscentryczny, zachowuje się dziwacznie i czasem trudno się z nim porozumieć. (Ledzińska, 2010)

9 Albert Einstein zbierał pety z ulicy i resztki tytoniu wykorzystywał w swojej fajce. Miliarder Howard Hughes siedział całe dnie na krześle w rzekomo wolnej od zarazków strefie swojego apartamentu w Beverly Hills Hotel. Robert Schumann wierzył, że jego niezwykłe kompozycje podyktowali mu z zaświatów wielcy kompozytorzy, np. Beethoven. Karol Dickens podobno odpierał swoim parasolem ataki wyimaginowanych urwisów grasujących po londyńskich ulicach. (za: S. Carson, 2011)

10 Tymczasem wyniki badań wskazują, że dzieci zdolne są: stabilne emocjonalnie, realnie oceniają swoje możliwości, w porównaniu z przeciętnie uzdolnionymi rówieśnikami- są bardziej dojrzali, zrównoważeni i odporni emocjonalnie, cechuje ich wytrwałość oraz niekonwencjonalność, aktywność, samowystarczalność i niezależność, są dobrze przystosowani społecznie i lubiani przez kolegów, często wybierani na przyjaciół, pracują pojedynczo, lub z kolegami o podobnym poziomie zdolności, chętnie dzielą się informacjami, są gotowi do działania i współpracy, mają rozwiniętą empatię, poczucie sprawiedliwości, oraz uczciwości społecznej i intelektualnej. (za: Limont, 2010)

11 Mit drugi: osoby zdolne nie potrzebują wsparcia w rozwijaniu swojego potencjału. (Śliwińska, 2011)

12 Dzieci wybitnie zdolne nie zawsze wyrastają na wybitnych dorosłych. Nawet co dziesiąte dziecko uczy się poniżej jego możliwości.

13 Czytają bardzo dużo, ale niekoniecznie to, co wyznaczył nauczyciel, rozległa wiedza ogólna, ale nie wywiązują się z zadań obowiązkowych, bardzo dobra ekspresja werbalna, słabsze prace pisemne,

14 bardzo wysoki poziom zaangażowania w dziedziny, które ich interesują, często kosztem obowiązków szkolnych, okazują niezadowolenie z siebie i własnych osiągnięć. (Butler-Por, 1993)

15 Szacuje się, że perfekcjonizm u ok % wysoko uzdolnionych uczniów w pewnym momencie edukacji staje się istotnym powodem trudności w nauce. (Webb, 1993)

16 Mit trzeci: uczeń zdolny to zawsze uczeń wzorowy. (Śliwińska, 2011)

17 W wielu koncepcjach twórczość jest jednym z podstawowych kryteriów identyfikacji utalentowanych jednostek.

18 Zdolności twórcze nie zawsze są jednak cechą oczekiwaną i użyteczną w procesie kształcenia. Uczniowie twórczy sprawiają często więcej problemów wychowawczych, niż ich rówieśnicy. (Sękowski, 2000)

19 Kształcenie w szkole opiera się najczęściej na przekazywaniu i egzekwowaniu wiedzy, a premiuje się zachowania konwencjonalne. (Limont, 2005) Dążeniem jest szkoła, która wspiera i rozwija zdolności twórcze.

20 Stereotypowe przekonanie, że osoby zdolne nie potrzebują wsparcia, wydaje się być pozbawione podstaw.

21 Zespół Szkół Uniwersytetu Mikołaja Kopernika Gimnazjum i Liceum Akademickie

22 Utworzone z inicjatywy środowiska uniwersyteckiego i oświatowego Torunia, przy współdziałaniu administracji rządowej i samorządowej, kształci uczniów szczególnie zdolnych z całej Polski i wychowuje ich w poczuciu odpowiedzialności za uzdolnienia, którymi zostali obdarzeni.

23 Uczniowie: 325 w tym: 135 w klasach gimnazjalnych 190 w klasach licealnych (klasy pierwsze 72, klasy drugie 70, klasy trzecie 48) 14 oddziałów, w tym: 6 gimnazjalnych i 8 licealnych

24 Kształcenie Wychowywanie

25 Wysoko wykwalifikowani nauczyciele (także akademiccy); 58 nauczycieli i wychowawców (szkoła i internat),80% to nauczyciele dyplomowani i mianowani, Świetne wyniki nauczania (najwyższe w regionie wyniki na egzaminie gimnazjalnym i maturze). Indywidualizacja toku nauki na poziomie gimnazjalnym i licealnym.

26 Ścisła współpraca z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika (udział uczniów w ponad 50 zajęciach uniwersyteckich, zajęcia dedykowane uczniom, umowy o współpracy z wydziałami UMK) Możliwość korzystania z bazy uniwersyteckiej (biblioteki, laboratoria). Bardzo dobra baza techniczna.

27 Oferta języków obcych (język angielski, hiszpański, niemiecki i rosyjski, dla chętnych zajęcia z j. łacińskiego). Współpraca z innymi europejskimi szkołami o podobnej strukturze (Ĉadca). Liczne wymiany międzynarodowe (MEP). Bogata oferta kulturalna: (koło teatralne, gazetka szkolna, zajęcia plastyczne, liczne wyjazdy na wystawy, do teatru, opery, wyjścia do kina, wycieczki szkolne i klasowe). Bogata oferta zajęć pozalekcyjnych (seminaria, koła naukowe, seminaria olimpijskie, zajęcia kursowe na UMK, zajęcia prowadzone przez pracowników UMK w szkole).

28 Systematyczne zajęcia z psychologiem i pedagogiem w klasach I-ych gimnazjum, Zajęcia modułowe w pozostałych klasach (min. rozwijanie kompetencji społecznych, strategii radzenia sobie ze stresem i niepowodzeniem, treningi twórczości), Wspieranie idei wolontariatu, Zajęcia z psychologiem dla osób przygotowujących się do olimpiad i konkursów.

29 Dziecko zdolne w szkole wyrusza w pasjonującą podróż w świecie wiedzy. Ma zapał, motywację i pragnienie przygód. Rolą nauczyciela jest bycie opiekunem, przewodnikiem, mistrzem, który rozumie swojego ucznia i jego potrzeby i uczyni tę podróż bezpieczną i zmierzającą w upragnionym kierunku. (Renzulli, 1999)

30 Rok szkolny Laureaci Finaliści 1998/ / / / / / / / / / / / / /

31

32 Dziękuję za uwagę

33 Butler-Por N., Underachieving Gifted Students [w:] International Handbook of Research and Development of Giftedness and Talent, red. K.A. Heller, F.J. Monks, A.H. Passow, 1993, ss Dyrda B., Syndrom Nieadekwatnych Osiągnięć jako niepowodzenie szkolne uczniów zdolnych. Diagnoza i terapia, Kraków 2000 S.Carson, Umysł spuszczony ze smyczy [w:] Psychologia dziś, nr 3 (2011), s. Ćwiok Edward, Motywy uczenia się młodzieży wybitnie uzdolnionej i przeciętnie zdolnej [w:] Przegląd Psychologiczny, 41(1/2), Limont W., Uczeń zdolny, GWP 2010 Limont W., Uczeń zdolny jako problem wychowawczy [w:] Wybrane zagadnienia edukacji uczniów zdolnych, red. W. Limont, Cieślikowska, t.ii, Kraków 2005, ss Nalaskowski A., Społeczne uwarunkowania twórczego rozwoju jednostki, Toruń 1989 Education, red. N. Colangelo, G.A. Davis, Needham 1997 Pietrasiński Zbigniew, Zdolności [w:] Psychologia, red. T. Tomaszewski, Warszawa 1976 Renzulli, J. (1999). The definition of High-End Lerning. Rimm S.B., Bariery szkolnej kariery, WSiP, Warszawa 1994 Rimm S.B., Dlaczego zdolne dzieci nie radzą sobie w szkole, Poznań 2000 Sękowski A.E., Osiągnięcia uczniów zdolnych, Towarzystwo Naukowe KUL, Lublin 2000 Śliwińska, K. Osobowościowe uwarunkowania niskich wyników w nauczaniu uczniów szczególnie zdolnych (Syndromu Nieadekwatnych Osiągnięć). Bydgoszcz: UKW, 2007 (Maszynopis pracy magisterskiej) Śliwińska K., Limont W., J. Dreszer, Perfekcjonizm, a osiągnięcia uczniów zdolnych [w:] Zdolności, talent, twórczość, red. W. Limont, J. Cieślikowska, J. Dreszer, Toruń 2008 Śliwińska k., Prawdy i mity o zdolnościach [w:] Przegląd Powszechny, wrzesień, 2011 Tokarz A., Słabosz A., Cechy uczniów preferowane przez nauczycieli jako wymiar aktywności twórczej w szkole. Cz. II [w:] Edukacja. Studia. Badania. Innowacja., 2001, 3 (75), ss Webb J. T., Nurturing Social-Emotional Development of Gifted Children [w:] International Handbook of Research and Development of Giftedness and Talent, red. K.A. Heller, F.J. Monks, A.H. Passow, 1993, ss Wiechnik R., Obraz ucznia idealnego w percepcji nauczycieli szkół podstawowych [w:] Psychologia Rozwojowa, 2000, t.5, 3-4, ss