Ogólna charakterystyka zlewni górmej Zgłowiączki (Kanału Głuszyńskiego)

Transkrypt

1 Ogólna charakterystyka zlewni górmej Zgłowiączki (Kanału Głuszyńskiego) Zygmunt Miatkowski Karolina Smarzyńska IMUZ Falenty Wielkopolsko-Pomorski Ośrodek Badawczy w Bydgoszczy Projekt finansowany przez Norweski Mechanizm Finansowy

2 Obszar zlewni górnej Zgłowiączki (powyżej jeziora Głuszyńskiego) ma bardzo ubogą sieć hydrograficzną. Stanowi ją system rowów odwadniających użytki rolne

3

4 Krajobraz Dominuje otwarty, pozbawiony zwartych kompleksów leśnych i zadrzewień, mało zróżnicowany krajobraz charakterystyczny dla terenów intensywnie użytkowanych rolniczo. Ze względu na dużą wartość rolniczą gleb dominują uprawy polowe, trwałe użytki zielone zajmują tylko niewielkie śródpolne obniżenia.

5

6

7

8

9

10

11

12

13 Zróżnicowanie gleb i warunków wodnych w zależności od położenia w rzeźbie terenu Na obszarach równinnych podścielonych mało przepuszczalnymi glinami zwałowymi nawet niewielkie deniwelacje są powodem dużego zróżnicowania gleb i warunków wodnych

14 W ubogim krajobrazie rolniczym występują tylko nieliczne zadrzewienia śródpolne

15 Śródpolne oczko wodne rzadki element krajobrazu

16 Śródpolny trwały użytek zielony, który stanowi strefę buforową wzdłuż rowu odwadniającego wyjątek w krajobrazie

17 Gleby Dominują czarne ziemie kujawskie i gleby płowe o dużej wartości rolniczej. W obrębie czarnych ziem przeważają gleby kompleksu 2. pszennego dobrego wytworzone z glin lekkich i gleby płowe. Ponadto występują gleby kompleksu 4. - żytniego bardzo dobrego, 5. żytniego dobrego i 8. zbożowo-pastewnego mocnego. W obrębie gleb płowych przeważają gleby kompleksu 4. żytniego bardzo dobrego wytworzone z glin piaszczystych. Ponadto na małych powierzchniach występują gleby kompleksu 5. żytniego dobrego i 6. żytniego słabego

18 Profil czarnej ziemi kujawskiej

19 Profil gleby płowej

20 Uprawy rolnicze Żyzne gleby sprzyjają intensywnej uprawie roślin. W strukturze zasiewów dominują zboża, głównie pszenica ozima, buraki cukrowe, rzepak, kukurydza, lucerna, warzywa gruntowe i rośliny zielarskie.

21 W strukturze zasiewów dominują zboża

22 Buraki cukrowe i kukurydza

23 W grupie roślin paszowych znaczącą powierzchnię zajmuje uprawa lucerny

24 Warzywa gruntowe: cebula

25 Warzywa gruntowe: ogórki i cukinia

26 Rośliny zielarskie: tymianek

27 Coraz większą powierzchnię zajmuje bardzo pożądana uprawa międzyplonów (gorczyca) Międzyplony chronią powierzchnię gleby przed erozją, poprawiają bilans substancji organicznej w glebie i zmniejszają wymywanie z gleby substancji nawozowych

28 Zgłowiączka (odcinek górny, powyżej jeziora Głuszyńskiego)

29 W górnym odcinku Zgłowiączka trafnie nazywana jest Kanałem Głuszyńskim ma charakter śródpolnego rowu bez wykształconej doliny

30 Zgłowiączka w górnym odcinku jest pozbawiona strefy ochronnej - grunty orne przylegają do krawędzi koryta

31 Zgłowiączka - bujna roślinność w dnie koryta i na skarpach objaw eutrofizacji wody

32 Powierzchnia wody pokryta rzęsą - objaw eutrofizacji i małego przepływu

33 Koryto Zgłowiączki

34 Koryto Zgłowiączki

35 Osady denne pochodzące z odprowadzanych ścieków

36 Zgłowiączka w okresie niskich stanów zanieczyszczenie ściekami

37 Zgłowiączka w okresie niskich stanów lokalne zanieczyszczenie wody ściekami

38 Koryto Zgłowiączki poniżej Osięcin

39 Całkowicie zarośnięte koryto Zgłowiączki poniżej Osięcin

40 Zgłowiączka poniżej Osięcin w okresie niskich stanów widoczne zanieczyszczenie wody ściekami

41 Zgłowiączka powyżej ujścia do jeziora Głuszyńskiego odcinek z wyraźnie wykształconą doliną

42 Zgłowiączka powyżej ujścia do jeziora Głuszyńskiego wpływa na rozległy obszar mokradłowy

43 Zgłowiączka przepust powyżej ujścia do jeziora Głuszyńskiego

44 Rozległy obszar mokradłowy stanowiący strefę buforową, przez który przepływa Zgłowiączka na długości prawie 2km powyżej ujścia do jeziora Głuszyńskiego

45 Aktualne źródła zanieczyszczeń Zgłowiączki Źródła punktowe głównie ścieki bytowe Źródła rozproszone: - odpływ drenarski, - zasilanie gruntowe, - zawiesina osadów dennych w okresie wezbrań, -spływ powierzchniowy, - opad mokry lokalnie duża koncentracja produkcji zwierzęcej, - opad suchy erozja eoliczna gleby.

46 Rów dopływ Zgłowiączki zanieczyszczony ściekami

47 Rów odwadniający dopływ Zgłowiączki zanieczyszczony ściekami z gospodarstwa rolniczego

48 Studnia na zbieraczu drenarskim Duża część gleb użytków rolnych ze względu na potrzeby intensywnej uprawy roślin wymaga sprawnego odwodnienia. System drenarski odprowadzając nadmiar wody z gleby przyspiesza także odpływ nie wykorzystanych przez rośliny składników nawozowych.

49 Rów odwadniający odprowadzający odpływ z sieci drenarskiej Wylot zbieracza drenarskiego System odwadniający jest drogą szybkiego przemieszczania się do wód powierzchniowych składników nawozowych wymywanych z gleb

50 Przykłady niedopuszczalnej i lekkomyślnej praktyki wykorzystanie zbieraczy drenarskich do odprowadzania ścieków z gospodarstw