Warunki rozwoju rolnictwa. Czynniki wpływające na rolnictwo

Transkrypt

1 Warunki rozwoju rolnictwa Czynniki wpływające na rolnictwo PRZYRODNICZE WARUNKI KLIMATYCZNE UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI GLEBY STOSUNKI WODNE POZAPRZYRODNICZE WŁASNOŚĆ ZIEMI WIELKOŚĆ GOSPODARSTW POZIOM MECHANIZACJI POZIOM CHEMIZACJI POLITYKA ROLNA PAŃSTWA WYKSZTAŁCENIE ROLNIKÓW CECHY KULTUROWE SPOŁECZEŃSTWA 1

2 Warunki klimatyczne Długość trwania okresu wegetacji zależy do: Szerokości geograficznej - im wyższa szerokość geograficzna tym okres wegetacji jest krótszy Odległości od zbiorników morskich im dalej od morza tym okres wegetacji jest krótszy Wysokości nad poziomem morza im wyżej tem okres wegetacji jest krótszy Ukształtowanie powierzchni Tereny równinne są bardziej przydatne do celów rolniczych ponieważ: jest mniejsze zagrożenie erozją gleby łatwiej stosować maszyny gleba jest równomierniej nawodniona i nasłoneczniona 2

3 SPOSOBY ZMNIEJSZANIA EROZJI GLEBY ORKA WZDŁUŻ POZIOMIC NASADZENIA ŚRÓDPOLNE TERASOWANIE STOKÓW NAPRZEMIANLEGŁE PASY ŁĄK I GRUNTÓW ORNYCH Uprawy terasowe Zalety Pozyskanie nowych terenów pod uprawę Łatwość nawadniania terasów Zmniejszenie zagrożenia erozją gleby 3

4 Uprawy terasowe Wady Utrudniona mechanizacja prac polowych Wysokie koszty budowy i konserwacji terasów Żyzność gleb Żyzne gleby strefowe: czarnoziemy, kasztanowe, brunatne Żyzne gleby astrefowe: mady, rędziny, powulkaniczne, czarne ziemie 4

5 STRUKTURA UŻYTKOWANIA GRUNTÓW WEDŁUG KONTYNENTÓW STRUKTURA UŻYTKOWANIA ZIEMI 5

6 STRUKTURA UŻYTKOWANIA ZIEMI KRAJE O DUŻYM UDZIALE GRUNTÓW ORNYCH: UKRAINA POLSKA WĘGRY DANIA INDIE KRAJE O DUŻYM UDZIALE PASTWISK: MONGOLIA IRLANDIA WIELKA BRYTANIA RPA AUSTRALIA TYPY ROLNICTWA PIERWOTNE: WSPÓLNA WŁASNOŚĆ ZIEMI, PRACA RĘCZNA, NISKIE PLONY, PRODUKCJA ŻYWNOŚCI PRAWIE WYŁĄCZNIE NA SWOJE POTRZEBY TRADYCYJNE: PRYWATNA WŁASNOŚĆ ZIEMI, STOSOWANIE NARZĘDZI I PROSTYCH MASZYN, POJAWIAJĄ SIĘ NADWYŻKI PRODUKCJI PRZEZNACZONE NA SPRZEDAŻ NOWOCZESNE: WYSPECJALIZOWANE, WYSOKOZMECHANIZOWANE, WYSOKOWYDAJNE, PRODUKCJA GŁÓWNIE NA SPRZEDAŻ 6

7 TYPY ROLNICTWA SAMOZAOPATRZENIOWE produkcja rolnicza na potrzeby rolnika i jego rodziny TOWAROWE produkcja rolnicza przeznaczona na sprzedaż INTENSYWNE Duże nakłady pracy, środków i kapitału na jednostkę powierzchni gospodarstwa. Typowe dla małych lub średnich gospodarstw na obszarach gęsto zaludnionych TYPY ROLNICTWA EKSTENSYWNE Małe nakłady pracy, środków i kapitału na jednostkę powierzchni gospodarstwa. Typowe dla gospodarstw położonych na obszarach słabo zaludnionych 7

8 Jak rozróżniamy rolnictwo intensywne od ekstensywnego? Wielkość plonów (dt/ha) im plony są wyższe tym rolnictwo jest bardziej intensywne Zużycie nawozów sztucznych (kg/ha) im większe zużycie nawozów, tym rolnictwo jest bardziej intensywne Ilość gruntów rolnych na 1 mieszkańca im ilość gruntów jest większa tym rolnictwo jest bardziej ekstensywne 8

9 ROLNICTWO INTENSYWNE KAPITAŁOCHŁONNE duże nakłady kapitału i środków, wysoka mechanizacja, typowe dla KWR o dużej gęstości zaludnienia: Europa Zachodnia, Japonia i Izrael PRACOCHŁONNE duże nakłady pracy ręcznej lub zwierzęcej, typowe dla krajów rozwijających się o dużej gęstości zaludnienia: Korea, wschodnie Chiny, Wietnam, Filipiny, Indie, Egipt ROLNICTWO INTENSYWNE KAPITAŁOCHŁONNE 9

10 ROLNICTWO INTENSYWNE KAPITAŁOCHŁONNE ROLNICTWO INTENSYWNE KAPITAŁOCHŁONNE 10

11 ROLNICTWO INTENSYWNE KAPITAŁOCHŁONNE ROLNICTWO INTENSYWNE KAPITAŁOCHŁONNE 11

12 ROLNICTWO INTENSYWNE PRACOCHŁONNE ROLNICTWO INTENSYWNE PRACOCHŁONNE 12

13 ROLNICTWO INTENSYWNE PLANTACJE - duży teren przeznaczony pod uprawę jednej rośliny (monokultura). Plantacje występują głównie w krajach gorących stref klimatycznych i są głównie własnością firm z KWR. Na plantacjach uprawia się głównie: trzcinę cukrową, kawę, herbatę, kauczukowiec, bawełnę, banany, przyprawy, ananasy, palmę oleistą, PLANTACJE - ZALETY MIEJSCA PRACY DLA MIEJSCOWEJ LUDNOŚCI WPŁYWY PODATKOWE DLA PAŃSTW, NA TERENIE KTÓRYCH LEŻĄ PLANTACJE DOCHODY WYNIKAJĄCE Z EKSPORTU PRODUKTÓW PLANTACYJNYCH DO KWR 13

14 PLANTACJE WADY WZROST ZANIECZYSZCZENIA ŚRODOWISKA W WYNIKU STOSOWANIA NAWOZÓW I PESTYCYDÓW SEZONOWOŚĆ ZATRUDNIENIA TRANSFER ZYSKÓW ZA GRANICĘ MIEJSCOWI ROLNICY DYSPONUJĄ MNIEJSZYM AREAŁEM GRUNTÓW UPRAWNYCH PLANTACJE 14

15 PLANTACJE PLANTACJE 15

16 KAPITAŁOCHŁONNE WYSTĘPUJE W KRAJACH WYSOKOROZWINIĘTYCH LUB ROZWIJAJĄCYCH SIĘ O MAŁEJ GĘSTOŚCI ZALUDNIENIA (KANADA, USA, AUSTRALIA, BRAZYLIA, ARGENTYNA) Występują tu duże wyspecjalizowane gospodarstwa towarowe, wysokozmechanizowane, zatrudniające mało ludzi. Stosuje się mało nawozów sztucznych, a w hodowli zwierząt wypas pastwiskowy. Plony są niskie. Hodowla zwierząt głównie na mięso. KAPITAŁOCHŁONNE 16

17 KAPITAŁOCHŁONNE KAPITAŁOCHŁONNE 17

18 TRADYCYJNE WYSTĘPUJE W KSR O ŚREDNIEJ GĘSTOŚCI ZALUDNIENIA DOMINUJĄ MAŁE, TRADYCYJNE GOSPODARSTWA ROLNE O CHARAKTERZE GŁÓWNIE SAMOZAOPATRZENIOWYM WYSTĘPOWANIE: AFRYKA ZACHODNIA I ŚRODKOWA, AMERYKA ŚRODKOWA TRADYCYJNE 18

19 TRADYCYJNE PIERWOTNE WYSTĘPUJE WŚRÓD SPOŁECZEŃSTW NAJSŁABIEJ ROZWINIĘTYCH. DZIELIMY JE NA: PIERWOTNY SPOSÓB HODOWLI ZWIERZĄT: PASTERSTWO KOCZOWNICZE (NOMADYZM) PIERWOTNY SPOSÓB UPRAWY ROŚLIN: ROLNICTWO ŻAROWO-ODŁOGOWE WYSTĘPOWANIE: LAS RÓWNIKOWY, TERENY PÓŁSUCHE I SUCHE (SAHARA, AZJA ŚRODKOWA) 19

20 PIERWOTNE PIERWOTNE 20

21 PIERWOTNE PIERWOTNE 21

22 PIERWOTNE PIERWOTNE 22

23 PIERWOTNE PIERWOTNE 23