Neurokognitywistyka WYKŁAD 4 Nowe metody badawcze Rejestracja aktywności neuronów i struktur. Potencjały wywołane.
|
|
- Alojzy Daniel Gajda
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Neurokognitywistyka WYKŁAD 4 Nowe metody badawcze Rejestracja aktywności neuronów i struktur. Potencjały wywołane. Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski UKSW
2 Definicja Przedmiotem neurokognitywistyki jest badanie, jak umysł (aktywność układu nerwowego): - percepuje, przetwarza i zapamiętuje informacje; - jak przebiega klasyfikacja doznań i tworzenie klas (struktur) poznawczych, pozwalających rozumieć sens docierających bodźców; - jak mózg (umysł) używa bieżąco dopływających i zapamiętanych informacji do sterowania zachowaniem. Nacisk na rozwój metod obiektywnej oceny procesów biologicznych i psychicznych
3 Najdawniejsze metody obiektywne: Analiza skutków urazów mózgu Egipski papirus sprzed 3500 lat temu wymienia 28 rodzajów uszkodzeń głowy i opisuje skutki każdego z nich. Egipscy lekarze (a wcześniej szamani z epoki kamiennej) dokonywali trepanacji czaszki, aby zaopatrzyć rany wojenne lub wypuścić z głowy złe duchy. Alkmaion z Krotonu lekarz, 500 lat pne. Pierwszy napisał, że mózg jest siedliskiem władz psychicznych (duszy - psyche). Hipokrates IV w. p.n.e. Leczył gladiatorów, analizując skutki urazów głowy doszedł do podobnych wniosków. Prowadził też sekcje zwłok zwierząt (ludzi nie było wolno). Galen z Pergamonu II w. n.e. Działał w Aleksandrii. Odkrył, że uszkodzenia rdzenia i móżdżka prowadzą do paraliżu, i zaburzeń koordynacja ruchów. Według niego, w komorach mózgu znajduje się płyn umysłu". Szkoła aleksandryjska III w.n.e. Herofilos, lekarz - mózg jest odpowiedzialny za życie psychiczne.
4 Rozwój metod obiektywnych: Andreas Vesalius ( , Flandria) mózg odpowiada za funkcje psychiczne. Na podstawie potajemnej sekcji trupów stworzył pierwszy naukowy atlas anatomii, w tym opis mózgu i jego podział na podstawowe części. Systematyczne badania skutków urazów rozpoczęły się dopiero w XIX wieku. Paul Broca zaburzenia mowy po uszkodzeniu niewielkiego obszary kory lewej półkuli. Carl Wernicke inny obszar kory mózgu, odpowiedzialny za zrozumienie wypowiedzi. W końcu XIX wieku opisano ataksje (zaburzenia ruchu), jako skutek uszkodzenia móżdżku.
5 Przypadek Phineasa Gage Phineas Gage, mistrz strzałowy, miał w 1848 roku wypadek podczas robót kolejowych w Vermont. Po wybuchu prochu, żelazny drąg, którym ubijał proch w otworze strzeleckim, przebił mu czaszkę i w dużej mierze zniszczył korę czołową, bardziej po lewej stronie. Spowodowało to zmianę jego osobowości. Uprzednio był zrównoważonym i odpowiedzialnym brygadzistą pirotechnikiem. Po wypadku stał się kompulsywny, kłótliwy, nadużywał alkoholu. Umarł w wieku 36 lat, 11 lat po wypadku.
6 Henry Molaison i pamięć Pacjent HM (Henry Molaison), badany od lat 1950tych, wniósł wielki wkład do zrozumienia mechanizmów pamięci. W wieku lat 18 usunięto mu oba hipokampy, aby ograniczyć napady padaczkowe. Umarł w roku 2008, w wieku 84 lat. Jego pamięć była cały czas badana, po śmierci dokładnie zbadano jego mózg. Obserwacja skutków kontrolowanych uszkodzeń mózgu u zwierząt doświadczalnych oraz u ludzi operowanych z powodów medycznych dała podstawy wiedzy o lokalizacji funkcji w mózgu. Jeszcze w XX wieku analiza uszkodzeń była ważnym źródłem informacji o lokalizacji funkcji psychicznych.
7 Drażnienie powierzchni i struktur głębokich mózgu Hitzing i Fritsch (koniec XIX wieku) prowadzili badania drażniąc słabym prądem elektrycznym (o napięciu ułamków wolta) powierzchnię mózgów zwierząt w narkozie. Zlokalizowali okolicę motoryczną w korze mózgu. Metoda ta była powszechnie używana jeszcze 40 lat temu. Wilder Penfield (lata 1950-te) wykonywał operacje u ludzi cierpiących na padaczkę (usuwanie ogniska patologicznego pobudzenia, metoda stosowana do dziś). Mapy topografii korowej Penfielda. Wiele jego artykułów dotyczyło lokalizacji procesów umysłowych. Karl Jasper rozwinął drażnienie struktur głębokich mózgu. Stworzył atlasy mózgu z przypisaniem strukturom funkcji.
8 WILDER S. PENFIELD ( ) Penfield prowadził operacje w znieczuleniu lokalnym. Przed usunięciem ogniska padaczki, drażnił usuwane miejsce, a pacjenci mówili, co czują. Pozwalało to na lepszą lokalizację struktur.
9 Rozwój nieinwazyjnych technik badania mózgu W roku 1889 Walter Cannon (Anglia), a w roku 1890 polski neurofizjolog, Adolf Beck, pracujący na Uniwersytecie Jagiellońskim stwierdzili w badaniach na zwierzętach, że potencjał elektryczny powierzchni kory mózgu stale oscyluje, ale ich publikacje nie zostały wówczas powszechnie zauważone. Udało się zarejestrować przebieg tych oscylacji, podłączając do wzmacniacza potencjometr sterujący lusterkiem, odbijającym światło lampki. Odchylenia wiązki światła były zapisywane na przesuwającej się taśmie światłoczułej. Następnie takie same oscylacje potencjału stwierdzono, przykładając elektrody do powierzchni ludzkiej czaszki. Początkowo rejestrowano tylko spontaniczną aktywność mózgu, elektroencefalogram (EEG u ludzi - Hans Berger, psychiatra z Jeny, 1929; 1930 Adolf Beck, polski neurofizjolog Kraków, Lwów). Zapis EEG z pracy Hansa Bergera
10 Elektroencefalografia (EEG) Elektroencefalografia (EEG) jest nieinwazyjną metodą rejestracji wahań potencjału elektrycznego na powierzchni czaszki, wywołanych aktywnością struktur nerwowych pod nią leżących. Służy do badania bioelektrycznej aktywności mózgu do celów diagnostycznych i naukowych. Badanie polega na rozmieszczeniu na powierzchni skóry czaszki elektrod i rejestracji zmian potencjału elektrycznego w czasie. Po wzmocnieniu zmiany te są zapisywane jako elektroencefalogram (EEG). Jeśli elektrody umieści się bezpośrednio na korze mózgu (np. podczas operacji) badanie takie nosi nazwę elektrokortykografii (ECoG).
11 Metodyka badania EEG W standardowym badaniu klinicznym umieszcza się 19 elektrod należących do systemu 10-20, zalecanego przez Międzynarodową Federację Neurofizjologii Klinicznej IFCN: - osiem elektrod nad każdą półkulą - trzy elektrody w linii pośrodkowej Są one oznaczane następująco: siedem elektrod nad korą płatów czołowych: Fp1, Fp2, F3, F4, F7, F8, Fz trzy elektrody na granicy płatów ciemieniowych i czołowych: C3, C4, Cz trzy elektrody nad płatami ciemieniowymi: P3, P4, Pz cztery elektrody nad płatami skroniowymi: T3, T4, T5, T6 dwie elektrody nad płatami potylicznymi: O1, O2 Oraz dwie elektrody referencyjne przymocowane do płatków ucha A1, A2 W neurobiologii poznawczej coraz częściej stosowane są systemy składające się ze 128 albo nawet 256 elektrod, co pozwala na lepszą lokalizację aktywności.
12 Fale alfa Zapis EEG z jednej elektrody Powyżej - jedna sekunda zapisu EEG z jednej elektrody. Prawidłowy elektroencefalogram osoby dorosłej, czuwającej z zamkniętymi oczami składa się z dominującej rytmicznej, regularnej czynności alfa prawidłowo zróżnicowanej przestrzennie, tzn. o amplitudzie malejącej od potylicy ku przodowi. Natomiast w odprowadzeniach przednich (czołowych) dominuje niskonapięciowa i o wyższej częstotliwości czynność beta. W warunkach fizjologicznych powstają fale mózgowe o częstotliwości w zakresie Hz oraz amplitudzie od 5 do kilkuset µv. Fale te są generowane przez cykliczną aktywność układów pobudzjących i hamujących pnia mózgu oraz struktur podkorowych. W przypadku jakiejkolwiek patologii tych struktur (np. zniszczenia komórek lub upośledzenia przewodzenia chemicznego) będzie się zwiększać lub zmniejszać częstotliwość i/lub amplituda, zmieniać kształt lub sekwencja zmian.
13 Rodzaje fal obserwowanych w EEG Fale alfa (α): częstotliwość 8-13 Hz. Amplituda µv. Fale alpha są dobrze widoczne u osób dorosłych przy braku bodźców wzrokowych (zamknięte oczy). Zmniejszają się podczas percepcji wzrokowej, a narastają w stanie relaksu i obniżonego poziomu aktywności poznawczej. Fale beta (β): częstotliwość Hz, amplituda poniżej 30 µv. Powstają, gdy aktywują się mechanizmy uwagi, a kora mózgowa jest zaangażowana w aktywność poznawczą. Czym niższa amplituda fal beta, tym wyższy stopień koncentracji (selektywnej uwagi). Fale beta, mogą być też wywołane przez różne patologie oraz substancje chemiczne takie jak benzodiazepiny. Fale gamma (γ) maja zakres częstotliwości około Hz. występują w czasie snu, tak jak bardzo wolne fale theta i gamma.
14 Wielokanałowy zapis EEG i mapa aktywności mózgu
15 Medyczne zastosowania EEG Dla celów klinicznych badania EEG są wykonywane dla monitorowania i diagnozy w następujących sytuacjach: Przy badaniu zaburzeń snu (rejestracje całonocne) przy stwierdzaniu patologicznej śpiączki oraz śmierci mózgu (brak czynności cyklicznej) diagnostyka chorób organicznych mózgu, np. głuchota (brak lub ograniczony zakres potencjałów wywołanych bodźcami słuchowymi), zaburzenia neurologiczne (pamięci, koncentracji uwagi), padaczka. zatrucia substancjami neurotoksycznymi (np. litem. Rejestruje się wówczas charakterystyczne zespoły fal trójfazowych).
16 Rozwój technik badania mózgu opartych o EEG Wieloelektrodowe rejestracje aktywności EEG i korelacji potencjałów pomiędzy elektrodami z różnych obszarów umożliwiły stworzenie map korelacji aktywności ludzkiego mózgu. Rozwój rejestracji potencjałów wywołanych (ERP) i potencjałów z powierzchni kory wywołanych drażnieniem receptorów (skórnych, wzrokowych, słuchowych). Potencjały wywołane (ERP) są widoczne po uśrednieniu wielu zapisów EEG, skorelowanych z pewnymi bodźcami zewnętrznymi. Charakterystyczne fale pojawiają się po 30 milisekundach, ich amplituda jest proporcjonalna do stymulacji. P300 (milisekund) zależy od przetwarzania informacji na wyższych poziomach i stanu pobudzenia wewnętrznego. P600 korelacje z wyższymi funkcjami psychicznymi.
17 Potencjały wywołane Bodźce docierające do mózgu z organów zmysłów aktywują wybiórczo niektóre struktury, przez co zmieniają potencjał rejestrowany przez elektrody, zwłaszcza przez te, które są umieszczone nad aktywną strukturą. Te POTENCJAŁY WYWOŁANE nakładają się na aktywność EEG, ale wielokrotne powtórzenia bodźca pozwalają na uśrednienie EEG i uwidocznienie potencjału wywołanego.
18 Odmienne źródła aktywności rytmicznej (EEG) i potencjałów wywołanych
19 Przebieg potencjału wywołanego (ECG) W konwencji ECG wartości dodatnie potencjału są poniżej osi, a ujemne powyżej. Na osi czasu milisekundy od zastosowania bodźca Każdy załamek jest spowodowany wystąpieniem aktywności w określonych strukturach i określonym czasie. Zaznaczono fazy potencjału wywołanego
20 Aparatura do badania potencjałow wywołanych Wielokanałowa aparatura rejestracji potencjałów wywołanych jest połączona z systemem komputerowym i systemem bodźców słuchowych i wzrokowych. Stosuje się od kilkudziesięciu do kilku tysięcy powtórzeń takiego samego bodźca.
21 Potencjały wywołane Potencjały wywołane są odchyleniami od rytmicznej aktywności EEG, wywołanymi zaistnieniem pobudzenia, n.p. bodźca i procesami jego analizy w mózgu. Rejestracja z każdej z elektrod jest pod najsilniejszym wpływem zmian potencjału w strukturach jej najbliższych
22 Okolice czuciowe kory nowej u człowieka U człowieka pierwotna okolica słuchowa znajduje się w zakrętach skroniowych poprzecznych. Kora słuchowa ma organizację tonotopową (analizuje tony różnej wysokości w różnych miejscach). Analizuje też sekwencje dźwięków i różnice tego, co słyszy lewe i prawe ucho.
23 Analiza potencjałów wywołanych Po wielokrotnych uśrednieniach, na ekranie widoczna jest nie linia prosta, lecz szereg załamków o różnym czasie wystąpienia. Rejestracja z każdej elektrody przynosi nieco inne rezultaty. Dwa różne bodźce skutkują odmiennymi wynikami rejestracji na tej samej elektrodzie.
24 Kontekst emocjonalny zmienia system analizy słów Po lewej: wielkość potencjałów wywołanych (ERP) wywołanych przeczytaniem prawidłowego i błędnie napisanego zdania w warunkach neutralnego, nagatywnego i pozytywnego nastawienia. Pokazano zapis z wybranych elektrod. Po prawej: mapy poziomicowe wielkości potencjałów N400 i P 600 dla całej powierzchni mózgu. Jimenez-Ortega 2012
25 Reakcja mózgu na błędy składni napisanego zdania Rozdzielczość przestrzenna map: 1cm Rozdzielczość czasowa: 1 ms Kuperberg et al Mapy wielkości załamków N400 i P600 rejestrowanych na powierzchni skóry głowy. Zależność od rodzaju błędów w zdaniu, które badany miał przeczytać. Załamek P600 lepiej koreluje ze specyfiką zadania.
26 Badanie procesów związanych z wyborem, przy pomocy rejestracji potencjałów wywołanych Zadanie dla mężczyzn - wybierz czy chcesz dokładniej obejrzeć nieostry portret kobiety, czy dostać drobną sumę pieniędzy. Metoda badawcza: - przebadano 18 osób. - pokazywano dwa rodzaje portretów: kobieta piękna, kobieta seksowna. - rejestracja potencjałów wywołanych przez bodźce (ERP), - analiza porównawcza amplitudy załamków - mapy aktywności korowej w odpowiednim czasie po bodźcu. - porównywanie map Zheng J et al. 2012
27 Wynik przetwarzania potencjałów wywołanych na mapy korowe Porównywanie przebiegu i Przetworzone dane: amplituda potencjałów w różnych siły potencjałów punktach czasowych (300, 350, 700 ms). Kolor niebieski wywołanych (ERP) załamek ujemny, kolor czerwony załamek dodatni. rejestrowanych przez A wynik odjęcia przebiegu potencjałów po wybieram elektrody umiejscowione w pieniądze od potencjałów po wybieram kobietę różnych miejscach głowy B - wynik odjęcia potencjałów po decyzji wybieram Zheng J et al seksowną od potencjałów wybieram piękną
28 Wnioski z badań 1. Decyzja obejrzenia portretu kobiety wywoływała większą amplitudę późnego załamka ujemnego (Late positive component LPC, ms), niż wybór pieniędzy. 2. Załamek ten był większy w przypadku wyboru sex, niż w przypadku wyboru piękno. Prawdopodobnie świadczy to o tym, że dla mężczyzn seksualność kobiety jest bardziej bezpośrednią i emocjonalnie silniejszą nagrodą niż jej piękno, a tym bardziej pieniądze, co prawdopodobnie wiąże się z sekwencją pojawiania się różnych dóbr w toku ewolucji. 3. Portrety pięknych kobiet wywoływały większą amplitudę załamka P2 ( ms) niż portrety kobiet seksownych. Odbija to prawdopodobnie większe natężenie procesu uzgadniania oczekiwań (które są strukturą kognitywną) z realnym bodźcem wzrokowym w przypadku oceny piękna. Ocena seksowności jest bardziej automatyczna i zunifikowana. 4. Zadanie sex vs. money wywołało większy załamek ujemny N2 ( ms) niż zadanie beauty vs. money. Może to świadczyć o silniejszym konflikcie i jednocześnie silniejszym kognitywnym hamowaniu zachowań impulsywnych w przypadku seksu. Największe różnice występują późno po bodźcu, wybór kobiety, a nie pieniędzy nie zależy więc od prostych, automatycznych reakcji, a od rozwiązania konfliktu wartości i oceny kognitywnej.
29 Rejestracja potencjałów receptorowych wywołanych bodźcem słuchowym w badaniu audiometrycznym Zapis potencjałów wywołanych. Zanik percepcji tonów wysokich związany ze starzeniem się układu słuchowego.
30 Inne zapisy rejestrowane aparatem EEG Skurczom mięśni towarzyszy ich depolaryzacja, co rejestrują umieszczone nad nimi elektrody Oko jest dipolem elektromagnetycznym (ujemnie naładowana siatkówka znajduje się z tyłu oka). Ruchy oka przemieszczają ten dipol, co zmienia potencjał pod elektrodami umieszczonymi poniżej i powyżej oka.
31 MEG, magnetoencefalografia Zmiany potencjałów i przepływ prądów wywołują zmiany pola elektromagnetycznego. Dwie komponenty tego pola elektryczna i magnetyczna zawsze występują razem. Podczas gdy EEG rejestruje komponentę elektryczną (zmianę potencjału elektrycznego), to specjalne czujniki mogą rejestrować równoległe zmiany pola magnetycznego. Zastosowania - podobnie jak EEG, ale MEG pozwala na rejestrację z głębszych źródeł (rejestruje aktywność głębiej położonych struktur). Zalety: rejestruje szybkozmienne sygnały (rozdzielczość 1 ms). Wady: mała rozdzielczość przestrzenna (5 cm), kosztowna rejestracja, trudna interpretacja. Używana głównie do celów medycznych
32 Potencjały iglicowe. Zapis aktywności pojedynczych neuronów. Zapis aktywności pojedynczych neuronów (potencjały iglicowe). Ponieważ jest to metoda inwazyjna, to stosowana jest głównie w badaniach na zwierzętach, lecz także u ludzi w trakcie operacji. Zapisy przedstawia się jako: - histogramy na osi czasu (na przykład skorelowane z czasem wystąpienia bodźca sensorycznego), - autokorelogramy (wykrywa cykliczność aktywności neuronu) - kroskorelogramy (wykrywa korelację i kierunek wpływu aktywności jednego neuronu na drugi.
33 Rozwój metod analizy potencjałów iglicowych Obecnie możliwa jest równoczesna rejestracja potencjałów czynnościowych pojedynczych komórek odbieranych przez setki miniaturowych elektrod. Analiza korelacji aktywności tylu neuronów równocześnie rejestrowanej przez kilka minut jest zadaniem na wiele dni dla szybkich komputerów. Jest to jednak maleńka próbka w stosunku do liczby neuronów w mózgu. Mimo to, na podstawie tej technologii, ale używając elektrod do drażnienia, stworzono pierwsze skuteczne protezy układu słuchowego i wzrokowego.
34 Pytania 1. Co rejestruje elektroencefalogram (EEG) i do jakich celów jego zapis jest używany? 2. Jak powstają potencjały wywołane, jak się je rejestruje i do jakich celów ich analiza jest stosowana?
Neurokognitywistyka WYKŁAD 4 Nowe metody badawcze Rejestracja aktywności neuronów i struktur. Potencjały wywołane.
Neurokognitywistyka WYKŁAD 4 Nowe metody badawcze Rejestracja aktywności neuronów i struktur. Potencjały wywołane. Prof. dr hab. Krzysztof Turlejski UKSW Definicja Przedmiotem neurokognitywistyki jest
Bardziej szczegółowoSEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA
SEN I CZUWANIE NEUROFIZJOLOGIA Sen i Czuwanie U ludzi dorosłych występują cyklicznie w ciągu doby dwa podstawowe stany fizjologiczne : SEN i CZUWANIE SEN I CZUWANIE Około 2/3 doby przypada na czuwanie.
Bardziej szczegółowoWg W. Duch Jak działa mózg. UMK Toruń notatki z wprowadzenia do kognitywistyki. Dostępne na str. www.fizyka.umk.pl/~duch/wyklady/
Analiza urazów powypadkowych. JuŜ Egipski papirus sprzed 3500 lat wymienia 28 uszkodzeń, dokonywano wtedy trepanacji czaszki by wyciąć guzy. Arystoteles uznał serce za siedlisko uczuć i rozumu. W -3 w.
Bardziej szczegółowoZastosowanie terapii Neurofeedback w leczeniu zaburzeń psychicznych
Zastosowanie terapii Neurofeedback w leczeniu zaburzeń psychicznych Kasper Czech Zakład Psychologii Klinicznej i Sądowej Uniwersytet Śląski Definicja metody Biofeedback Metoda umożliwiająca zmianę wybranych
Bardziej szczegółowoWykład 3. metody badania mózgu I. dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii
Wykład 3 metody badania mózgu I dr Marek Binder Zakład Psychofizjologii ośrodkowy układ nerwowy (OUN) mózgowie rdzeń kręgowy obwodowy układ nerwowy somatyczny układ nerwowy: przewodzi informacje z i do
Bardziej szczegółowoSTAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE
STAROSTWO POWIATOWE W SOKÓŁCE DIAGNOZA TRUDNOŚCI NOWATORSKIE NARZĘDZIA - neuromodulacja (EEG Biofeedback), - neuroobrazowanie (EEG/QEEG), - rehabilitacja funkcji poznawczych (FORBRAIN), - diagnostyka i
Bardziej szczegółowoAnaliza danych medycznych
Analiza danych medycznych Wykład 2 Rejestracja sygnału EEG Plan wykładu 1. Zasady aplikacji elektrod 2. Wzmacniacz EEG 3. Cechy sygnału EEG 4. Podstawowe rytmy mózgowe 5. Przetworzenie zarejestrowanych
Bardziej szczegółowoMechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory
Mechanoreceptory (dotyk, słuch) termoreceptory i nocyceptory Iinformacja o intensywności bodźca: 1. Kodowanie intensywności bodźca (we włóknie nerwowym czuciowym) odbywa się za pomocą zmian częstotliwość
Bardziej szczegółowoBUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY
NEUROFIZJOLOGICZNE PODSTAWY UCZENIA SIĘ I PAM IĘCI BUDOWA MÓZGU (100 MILIARDÓW NEURONÓW) Objętość ok. 1300 cm 3 Kora mózgowa powierzchnia ok. 1m 2 Obszary podkorowe: Rdzeń przedłużony (oddychanie, połykanie,
Bardziej szczegółowo1. Wstęp. Elektrody. Montaże
1. Wstęp Elektroencefalogram (EEG) stanowi rejestrację elektrycznej aktywności kory mózgowej. Większość czynności elektrycznej, rejestrowanej przez elektrody umieszczone na skórze głowy, wynika z sumowania
Bardziej szczegółowoOpracowała: K. Komisarz
Opracowała: K. Komisarz EEG ElektroEncefaloGraf - aparat do pomiaru fal mózgowych i oceny pracy mózgu. BIOFEEDBACK - z ang. biologiczne sprzężenie zwrotne (dostarczanie człowiekowi informacji zwrotnej
Bardziej szczegółowoMulti-sensoryczny trening słuchowy
Multi-sensoryczny trening słuchowy Rozumienie mowy w hałasie Co daje trening słuchowy? Trening słuchowy gwarantuje powiększenie i polepszenie pracy ośrodków odpowiedzialnych za słyszenie na 5 lat. Pacjent,
Bardziej szczegółowoSen i czuwanie rozdział 9. Zaburzenia mechanizmów kontroli ruchowej rozdział 8
Sen i czuwanie rozdział 9 Zaburzenia mechanizmów kontroli ruchowej rozdział 8 SEN I CZUWANIE SEN I RYTMY OKOŁODOBOWE FAZY SNU CHARAKTERYSTYKA INDUKOWANIE SNU MECHANIZM I STRUKTURY MÓZGOWE RYTMY OKOŁODOBOWE
Bardziej szczegółowoElektrofizjologiczne podstawy lokalizacji ogniska padaczkowego. Piotr Walerjan
Elektrofizjologiczne podstawy lokalizacji ogniska padaczkowego Piotr Walerjan Elektrofizjologia w padaczce Dlaczego stosujemy metody elektrofizjologiczne w diagnostyce padaczki? Ognisko padaczkowe Lokalizacja
Bardziej szczegółowoEEG Biofeedback. Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu
EEG Biofeedback Metoda EEG-Biofeedback wykorzystuje mechanizm sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu EEG Biofeedback to skuteczna metoda terapeutyczna zwiększająca skuteczność funkcjonowania
Bardziej szczegółowoCzym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją?
Czym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją? Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka Centrum Medycyny Ratunkowej stale podnosi jakość prowadzonego
Bardziej szczegółowoWykład X. Krótka historia neurobiologii poznawczej (cognitive neuroscience)
Wykład X Krótka historia neurobiologii poznawczej (cognitive neuroscience) Historia badań nad mózgiem Joseph Gall, Johann Spurzheim (1810): frenologia 35 specyficznych funkcji mózgu anatomiczna personologia
Bardziej szczegółowoElektrofizjologiczne podstawy lokalizacji ogniska padaczkowego. Piotr Walerjan PWSIM MEDISOFT
Elektrofizjologiczne podstawy lokalizacji ogniska padaczkowego Piotr Walerjan PWSIM MEDISOFT Elektrofizjologia w padaczce Dlaczego stosujemy metody elektrofizjologiczne w diagnostyce padaczki? Ognisko
Bardziej szczegółowoNeurokognitywistyka. Mózg jako obiekt zainteresowania w
Neurokognitywistyka. Mózg jako obiekt zainteresowania w psychologii poznawczej Małgorzata Gut Katedra Psychologii Poznawczej WyŜsza Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie http://cogn.vizja.pl Wykład
Bardziej szczegółowoAPARAT DO MONITOROWANIA FUNKCJI MÓZGU W INTENSYWNEJ TERAPII NOWORODKÓW EEG DigiTrack Trend (Color Cerebral Function Monitor)
APARAT DO MONITOROWANIA FUNKCJI MÓZGU W INTENSYWNEJ TERAPII NOWORODKÓW EEG DigiTrack Trend (Color Cerebral Function Monitor) W Polsce rodzi się około 24 000 wcześniaków z masą ciała poniżej 2500 g. W ciągu
Bardziej szczegółowo(L, S) I. Zagadnienia. 1. Potencjały czynnościowe komórek serca. 2. Pomiar EKG i jego interpretacja. 3. Fonokardiografia.
(L, S) I. Zagadnienia 1. Potencjały czynnościowe komórek serca. 2. Pomiar EKG i jego interpretacja. 3. Fonokardiografia. II. Zadania 1. Badanie spoczynkowego EKG. 2. Komputerowa rejestracja krzywej EKG
Bardziej szczegółowoPlaty kory mózgowej. Szczelina podłużna.
Kora mózgowa Platy kory mózgowej Szczelina podłużna http://www.daviddarling.info/encyclopedia/b/brain.html powierzchnia boczna: 1- część oczodołowa, 2- część trójkątna, 3- część wieczkowa zakrętu czołowego
Bardziej szczegółowoNeurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych. Halszka Kwiatkowska
Neurologiczne podłoże zachowań emocjonalnych Halszka Kwiatkowska Co to są emocje? Termin wywodzi się od łacińskiego czasownika movere oznaczającego poruszyć Każde poruszenie czy zakłócenie umysłu, każdy
Bardziej szczegółowoMultimedialne Systemy Medyczne
Multimedialne Systemy Medyczne Brain-Computer Interfaces (BCI) mgr inż. Katarzyna Kaszuba Interfejsy BCI Interfejsy BCI Interfejsy mózgkomputer. Zwykle wykorzystują sygnał elektroencefalografu (EEG) do
Bardziej szczegółowow kontekście percepcji p zmysłów
Układ nerwowy człowieka w kontekście percepcji p zmysłów Układ nerwowy dzieli się ę na ośrodkowy i obwodowy. Do układu nerwowego ośrodkowego zalicza się mózgowie (mózg, móżdżek i pień mózgu) oraz rdzeń
Bardziej szczegółowoPlan wykładu. Prozopagnozja. wrażenie sensoryczne a percepcja. wrażenia sensoryczne i percepcja
Plan wykładu (1) rozróżnienie wrażeń sensorycznych i percepcji Psychologia procesów poznawczych: percepcja, język, myślenie wrażenie sensoryczne a percepcja W 3 dr Łukasz Michalczyk (2) wprowadzenie do
Bardziej szczegółowoSystemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie)
Systemy odbioru i przetwarzania informacji cechuje: wieloetapowość (odbiór informacji przez receptory, dekodowanie,kodowanie) specjalizacja strukturalna i funkcjonalna ze względu na rodzaj bodźca oraz
Bardziej szczegółowotel:
Miękki model mózgu, 8 części Nr ref: MA00741 Informacja o produkcie: Miękki model mózgu, 8 części Wysokiej jakości, realistyczny model mózgu człowieka, wykonany z miękkiego materiału, przypominającego
Bardziej szczegółowoPodstawowe zagadnienia. Mgr Monika Mazurek Instytut Psychologii Uniwersytet Jagielloński
Podstawowe zagadnienia Mgr Monika Mazurek Instytut Psychologii Uniwersytet Jagielloński NEUROPLASTYCZNOŚĆ - zdolność neuronów do ulegania trwałym zmianom w procesie uczenia się (Konorski,, 1948) Główne
Bardziej szczegółowoMetody analizy zapisu EEG. Piotr Walerjan
Metody analizy zapisu EEG Piotr Walerjan Metody automatyczne i semiautomatyczne w EEG automatyczna detekcja (i zliczanie) zdarzeń wykrywanie wyładowań, napadów tworzenie hipnogramów analizy widmowe, wykresy
Bardziej szczegółowoTRYLOGIA SONY W OBJĘCIACH NEURO Czyli mózg konsumenta oceniający kreatywną egzekucję strategii.
TRYLOGIA SONY W OBJĘCIACH NEURO Czyli mózg konsumenta oceniający kreatywną egzekucję strategii. Dorota Reykowska LABoratory & Co Anna Choromańska LABoratory & Co KONSUMENT NIE ZAWSZE POTRAFI Opisywać swoje
Bardziej szczegółowovoice to see with your ears
voice to see with your ears Łukasz Trzciałkowski gr00by@mat.umk.pl 2007-10-30 Zmysł słuchu to zmysł umożliwiający odbieranie (percepcję) fal dźwiękowych. Jest on wykorzystywany przez organizmy żywe do
Bardziej szczegółowoElementy neurolingwistyki
Elementy neurolingwistyki Neurolingwistyka bada relacje języka i komunikacji do pewnych aspektów funkcjonowania mózgu metody: badania zdolności językowych po uszkodzeniach mózgu, eksperymenty, konstrukcja
Bardziej szczegółowoMózg, klocki i gwiezdne wojny. dr inż. Rafał Jóźwiak
Mózg, klocki i gwiezdne wojny dr inż. Rafał Jóźwiak centrum dowodzenia mózg odbiera, przetwarza i generuje bodźce źródło obrazków: http://www.fizjoinformator.pl/mega-mozg-czyli-35-ciekawostek-na-temat-naszego-procesora/
Bardziej szczegółowoRozdział 7. Nieprawidłowy zapis EEG: EEG w padaczce
Rozdział 7. Nieprawidłowy zapis EEG: EEG w padaczce Znaczenie zapisu EEG w rozpoznaniu i leczeniu EEG wspiera kliniczne rozpoznanie padaczki, ale na ogół nie powinno stanowić podstawy rozpoznania wobec
Bardziej szczegółowoPL B1. AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA W KRAKOWIE, Kraków, PL BUP 15/15
PL 226438 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 226438 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 406862 (22) Data zgłoszenia: 16.01.2014 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoAnalizy Ilościowe EEG QEEG
Analizy Ilościowe EEG QEEG Piotr Walerjan PWSIM MEDISOFT 2006 Piotr Walerjan MEDISOFT Jakościowe vs. Ilościowe EEG Analizy EEG na papierze Szacunkowa ocena wartości częstotliwości i napięcia Komputerowy
Bardziej szczegółowoMetoda opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską opiera się na wieloletnich doświadczeniach w pracy z dziećmi z zaburzona komunikacją językową.
Metoda Krakowska Metoda opracowana przez prof. Jagodę Cieszyńską opiera się na wieloletnich doświadczeniach w pracy z dziećmi z zaburzona komunikacją językową. Jest to metoda sylabowa oparta na wspomaganiu
Bardziej szczegółowoRejestracja aktywności mózgowej
Rejestracja aktywności mózgowej Dr hab. Izabela Rejer Wydział Informatyki Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie Plan wykładu 1. Układ 10-20 2. Wyznaczenie miejsc aplikacji elektrod
Bardziej szczegółowoZestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku elektroradiologia w roku akademickim 2017/2018.
Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku elektroradiologia w roku akademickim 2017/2018. w1. Platforma elearningowa stosowana na kursie. w2. Metodyka eksperymentu fizycznego - rachunek błędów.
Bardziej szczegółowoMózg ludzki stanowi częśd ośrodkowego układu nerwowego. Jego główną funkcją jest sterowanie wszystkimi procesami zachodzącymi w organizmie.
Mózg ludzki stanowi częśd ośrodkowego układu nerwowego. Jego główną funkcją jest sterowanie wszystkimi procesami zachodzącymi w organizmie. Mózg nie jest symetryczny ani pod względem strukturalnym, ani
Bardziej szczegółowoDIPOLOWY MODEL SERCA
Ćwiczenie nr 14 DIPOLOWY MODEL SERCA Aparatura Generator sygnałów, woltomierz, plastikowa kuweta z dipolem elektrycznym oraz dwiema ruchomymi elektrodami pomiarowymi. Rys. 1 Schemat kuwety pomiarowej Rys.
Bardziej szczegółowoBiofeedback biologiczne sprzężenie zwrotne
Biofeedback biologiczne sprzężenie zwrotne Paweł Strumiłło Zakład Elektroniki Medycznej* )* Wykład w części przygotowany na podstawie materiałów studentów przedmiotu Aparatura Medyczna: Jacka Galanciaka
Bardziej szczegółowoBIOSENSORY SENSORY BIOMEDYCZNE. Sawicki Tomasz Balicki Dominik
BIOSENSORY SENSORY BIOMEDYCZNE Sawicki Tomasz Balicki Dominik Biosensor - jest to czujnik, którego element biologiczny oddziałuje z substancją oznaczaną, a efekt jest przekształcany przez zespolony z nim
Bardziej szczegółowoBIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA
BIOLOGICZNE MECHANIZMY ZACHOWANIA II JĄDRA PODSTAWY KRESOMÓZGOWIA I KONTROLA RUCHOWA MECHANIZMY KONTROLI RUCHOWEJ SYSTEMY ZSTĘPUJĄCE Korowe ośrodki motoryczne Kora motoryczna (planowanie, inicjacja i kierowanie
Bardziej szczegółowoPamięć i uczenie się Zaburzenia pamięci
Pamięć i uczenie się Zaburzenia pamięci W 9 Definicja: amnezja pourazowa tzn. występująca po urazie mózgu. dr Łukasz Michalczyk Pamięć utajona urazy głowy urazy głowy zapalenie mózgu wirus opryszczki prostej
Bardziej szczegółowoWprowadzenie do technologii HDR
Wprowadzenie do technologii HDR Konwersatorium 2 - inspiracje biologiczne mgr inż. Krzysztof Szwarc krzysztof@szwarc.net.pl Sosnowiec, 5 marca 2018 1 / 26 mgr inż. Krzysztof Szwarc Wprowadzenie do technologii
Bardziej szczegółowoUkład limbiczny. Przetwarzanie informacji przez mózg. kognitywistyka III. Jacek Salamon Tomasz Starczewski
Jacek Salamon Tomasz Starczewski Przetwarzanie informacji przez mózg kognitywistyka III Co to takiego? Inaczej układ rąbkowy lub układ brzeżny. Jest zbiorczą nazwą dla różnych struktur korowych i podkorowych.
Bardziej szczegółowoDrgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID
Drgawki czy mioklonie??? Iwona Terczyńska IMID Termin mioklonia u pacjenta z JME został po raz pierwszy zaproponowany przez Herpina w 1867 Mioklonie przysenne opisał Friedreich 1881 Nadal.nie ma powszechnie
Bardziej szczegółowoWSTĘP. Skaner PET-CT GE Discovery IQ uruchomiony we Wrocławiu w 2015 roku.
WSTĘP Technika PET, obok MRI, jest jedną z najbardziej dynamicznie rozwijających się metod obrazowych w medycynie. Przełomowymi wydarzeniami w rozwoju PET było wprowadzenie wielorzędowych gamma kamer,
Bardziej szczegółowoJeszcze bardziej dostepne, badania przesiewowe!
Jeszcze bardziej dostepne, badania przesiewowe! Platforma Badań Zmysłów jest sprawdzonym urządzeniem przeznaczonym do przesiewowego badania słuchu, wzroku oraz mowy. Przez kilka lat funkcjonowania urządzenia
Bardziej szczegółowoWstęp do kognitywistyki. Wykład 6: Psychologia poznawcza
Wstęp do kognitywistyki Wykład 6: Psychologia poznawcza Sześciokąt nauk kognitywnych I. Psychologia poznawcza Poznanie to zdolność człowieka do odbierania informacji z otoczenia i przetwarzania ich w celu
Bardziej szczegółowoHolter. odprowadzeń CM5, CS2, IS.
Norman Jefferis Jeff (1.1.1914-21.7.1983) amerykański biofizyk skonstruował urządzenie rejestrujące EKG przez 24 godziny, tzw. EKG. W zależności od typu aparatu sygnał EKG zapisywany jest z 2, 3, rzadziej
Bardziej szczegółowoWSEI Wyższa Szkoła Ekonomii i Innowacji w Lublinie UMYSŁ SZACHISTY
UMYSŁ SZACHISTY Projekt MAT - Rozwijanie umiejętności talentów szachowych poprzez trening sprawności poznawczej, kreatywności i innowacyjności myślenia młodych szachistów Robert Porzak, Jan Przewoźnik
Bardziej szczegółowoCo nam siedzi w głowie?
Co nam siedzi w głowie? Mózg - organ znajdujący się pod czaszką, waży ponad kilogram. Mózgowie wyglądem przypomina orzech włoski, dlatego łatwo można wyobrazić sobie jego budowę. Na zewnątrz mózgu widać
Bardziej szczegółowoZestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Elektroradiologia w roku akademickim 2016/2017.
Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych z Biofizyki dla kierunku Elektroradiologia w roku akademickim 2016/2017. w1. Platforma elearningowa stosowana na kursie. w2. Metodyka eksperymentu fizycznego - rachunek błędów.
Bardziej szczegółowoNeuroanatomia. anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny. dr Marek Binder
Neuroanatomia anatomia móżdżku i kresomózgowia jądra podstawy układ limbiczny dr Marek Binder 4 móżdżek funkcje utrzymanie równowagi i napięcia mięśniowego dostrojenie precyzji ruchów (objawy uszkodzenia:
Bardziej szczegółowoZaawansowane metody analizy EEG: lokalizacja wzorów zapisu w przestrzeni 2D i 3D. Piotr Walerjan
Zaawansowane metody analizy EEG: lokalizacja wzorów zapisu w przestrzeni 2D i 3D Piotr Walerjan Mapowanie EEG proces, w wyniku którego na podstawie danych o napięciu EEG na poszczególnych odprowadzeniach
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM FILMU HALO, NEURON. ZGŁOŚ SIĘ.
SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII Z WYKORZYSTANIEM FILMU HALO, NEURON. ZGŁOŚ SIĘ. SPIS TREŚCI: I. Wprowadzenie. II. Części lekcji. 1. Część wstępna. 2. Część realizacji. 3. Część podsumowująca. III. Karty pracy.
Bardziej szczegółowoGrant NCN 2011/03/B/ST7/03649. Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja
Grant NCN 2011/03/B/ST7/03649 Model anatomiczno-neurologiczno-radiologiczny: obszar unaczynienia objawy neurologiczne - lokalizacja obszar unaczynienia objawy lokalizacja TĘTNICA SZYJNA WEWNĘTRZNA (OCZNA
Bardziej szczegółowoA61B 5/0492 ( ) A61B
PL 213307 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 213307 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 383187 (22) Data zgłoszenia: 23.08.2007 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoAnaliza i Przetwarzanie Biosygnałów
Analiza i Przetwarzanie Biosygnałów Sygnał EKG Historia Luigi Galvani (1737-1798) włoski fizyk, lekarz, fizjolog 1 Historia Carlo Matteucci (1811-1868) włoski fizyk, neurofizjolog, pionier badań nad bioelektrycznością
Bardziej szczegółowoZajęcia z Audiometrii Obiektywnej (AO) obejmują:
Celem Pracowni Audiometrii Obiektywnej jest zapoznanie się z techniką wykonywania badań z zakresu audiometrii impedancyjnej, otoemisji akustycznej oraz słuchowych potencjałów wywołanych pnia mózgu. Zajęcia
Bardziej szczegółowoMATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z BIO-
1 MATERIAŁY POMOCNICZE DO WYKŁADU Z BIO- i HYDROAKUSTYKI 11. Metody zobrazowań w diagnostyce medycznej S. Typy ultrasonograficznych prezentacji obrazu W zależności od sposobu rejestracji ech rozróżniamy
Bardziej szczegółowoEfekt Dopplera. dr inż. Romuald Kędzierski
Efekt Dopplera dr inż. Romuald Kędzierski Christian Andreas Doppler W 1843 roku opublikował swoją najważniejszą pracę O kolorowym świetle gwiazd podwójnych i niektórych innych ciałach niebieskich. Opisał
Bardziej szczegółowoAsymetria i ewolucja języka. Magdalena Ferdek Marcin Koculak
Asymetria i ewolucja języka Magdalena Ferdek Marcin Koculak 2 - komórki nerwowe dwubiegunowe - komórki wzrokowo zwojowe (zwój nerwu wzrokowego) - nerwy wzrokowe - skrzyżowanie wzrokowe 3 Spoidło Wielkie
Bardziej szczegółowoAD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi
AD/HD ( Attention Deficit Hyperactivity Disorder) Zespół Nadpobudliwości Psychoruchowej z Zaburzeniami Koncentracji Uwagi GENETYCZNIE UWARUNKOWANA, NEUROLOGICZNA DYSFUNKCJA, CHARAKTERYZUJĄCA SIĘ NIEADEKWATNYMI
Bardziej szczegółowoSOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ
SOSW NR 5 PRACA Z DZIECKIEM Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ Metoda EEG-biofeedback znalazła również zastosowanie w leczeniu pacjentów z padaczką lekooporną. W treningach EEG-biofeedback uczestniczą także osoby,
Bardziej szczegółowoTeorie opisujące naturalne słyszenie przestrzenne
Teorie opisujące naturalne słyszenie przestrzenne teoria lokalizacji natężeniowo-czasowej teorie optyczne teorie motoryczne teorie przewodzenia przez kości czaszki teorie błędnikowe teorie wrażeń dotykowych
Bardziej szczegółowoMózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA
Mózgowe porażenie dziecięce - postepowanie rehabilitacyjne BEATA TARNACKA Podziały Patofizjologiczna: spastyczność, atetoza, ataksja, atonia, drżenie Topograficzna: monoplegia, paraplegia, hemiplegia,
Bardziej szczegółowoCo nam siedzi w głowie?
Co nam siedzi w głowie? Mózg - organ znajdujący się pod czaszką, waży od 1200 do 1400 gramów. Cały mózg składa się z mózgowia, móżdżku i obszarów podkorowych. Mózgowie wyglądem przypomina orzech włoski,
Bardziej szczegółowo8. Narządy zmysłów. 1. Budowa i działanie narządu wzroku. 2. Ucho narząd słuchu i równowagi. 3. Higiena oka i ucha
8. Narządy zmysłów 1. Budowa i działanie narządu wzroku 2. Ucho narząd słuchu i równowagi 3. Higiena oka i ucha 4. Zmysły powonienia, smaku i dotyku Senses the ability to perceive information from the
Bardziej szczegółowoPo co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to:
Uwaga Po co nam uwaga? Podstawowe zadania uwagi to: Orientowanie się organizmu ku bodźcom sensorycznym (szczególnie wzrokowym) Badanie elementów przestrzeni (zewnętrznej i wewnętrznej) Utrzymywanie organizmu
Bardziej szczegółowoPamięć operacyjna. Paulina Ziomkowska Kognitywistyka 3 rok
Pamięć operacyjna Paulina Ziomkowska Kognitywistyka 3 rok Pamięć operacyjna (WM) cześć pamięci krótkotrwałej Jest definiowana jako system, który aktywnie przechowuje informacje w umyśle aby wykonać werbalne
Bardziej szczegółowoAutor: Dr hab.n.med. Ryszard Kinalski. Sylabus: Neurofizjologia Kliniczna
1 Autor: Dr hab.n.med. Ryszard Kinalski Sylabus: Neurofizjologia Kliniczna 1. Informacje o przedmiocie, jednostce koordynującej i osobach prowadzących zajęcia. 1.1. Nazwa przedmiotu: Neurofizjologia Kliniczna.
Bardziej szczegółowoRejestracja i analiza sygnału EKG
Rejestracja i analiza sygnału EKG Aparat do rejestracji czynności elektrycznej serca skonstruowany przez W. Einthovena. Proszę zauważyć w jakich miejscach na ciele zbierana jest sygnał. Rozchodzenie się
Bardziej szczegółowoTemat: Budowa i działanie narządu wzroku.
Temat: Budowa i działanie narządu wzroku. Oko jest narządem wzroku. Umożliwia ono rozróżnianie barw i widzenie przedmiotów znajdujących się w różnych odległościach. Oko jest umiejscowione w kostnym oczodole.
Bardziej szczegółowoŻabno, dnia r.
Żabno, dnia 07.03.2014r. EUROPEJSKI DZIEŃ LOGOPEDY PPPP W TARNOWIE, FILIA ŻABNO NIEDOSŁUCH LUB GŁUCHOTA UPOŚLEDZENIE UMYSŁOWE ALALIA ALALIA PROLONGATA NIEDOKSZTAŁCENIE MOWY O TYPIE AFAZJI AFAZJA (DYZFAZJA)
Bardziej szczegółowoWprowadzenie. ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia. Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103
ROZDZIAŁ 2 Neuroanatomia Wprowadzenie 85 Układ ruchowy 86 Układ czuciowy 90 Układ wzrokowy 93 Pień mózgu 96 Móżdżek 100 Kora mózgu 103 Wprowadzenie Udar mózgu jest schorzeniem uszkadzającym mózg. W związku
Bardziej szczegółowoPo pierwsze diagnoza- Mini QEEG
NEWSLETTER BIOMED NEWS Nr. 09/2015 Po pierwsze diagnoza- Mini QEEG Chcąc zrozumieć zasadę działania mózgu, można powiedzieć nieco upraszczając, że to niezbędny do życia procesor, który jest w stanie równolegle
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 5 do SIWZ
Załącznik nr 5 do SIWZ Pieczęć firmowa Wykonawcy PARAMETRY TECHNICZNE I EKSPLOATACYJNE Wyrób Liczba Nazwa handlowa i model Producent Kraj produkcji Rok produkcji Klasa wyrobu medycznego Aparat do termolezji
Bardziej szczegółowoWykorzystanie integracji sensorycznej w usprawnianiu zaburzeń rozwojowych.
Wykorzystanie integracji sensorycznej w usprawnianiu zaburzeń rozwojowych. Termin integracja sensoryczna po raz pierwszy został użyty przez Ch. Sherringtona w 1902 roku w Anglii. Nowe znaczenie temu terminowi
Bardziej szczegółowoNauka o słyszeniu Wykład II System słuchowy
Nauka o słyszeniu Wykład II System słuchowy Anna Preis, email: apraton@amu.edu.pl 12.10.2016 neuroreille.com lub cochlea.eu Plan wykładu Anatomia i funkcja systemu słuchowego Ucho zewnętrzne Ucho środkowe
Bardziej szczegółowoMETODA TOMATISA. Stymulacja audio psycho. Trening uwagi słuchowej Stymulacja słuchowa
METODA TOMATISA Stymulacja audio psycho lingwistyczna Trening uwagi słuchowej Stymulacja słuchowa mgr Jolanta Kowalczyk Łokaj mgr Anna Kocięcka Zbylut mgr Małgorzata Lewandowska Prawa Tomatisa Głos człowieka
Bardziej szczegółowoZdolności KOMPLEKSOWE ZWINNOŚĆ
Zdolności KOMPLEKSOWE Zwinność i Szybkość ZWINNOŚĆ umożliwia wykonywanie złożonych pod względem koordynacyjnym aktów ruchowych, szybkie przestawianie się z jednych ściśle skoordynowanych ruchów na inne
Bardziej szczegółowoWzorce aktywności mózgu przy świadomym i nieświadomym przetwarzaniu informacji
Wzorce aktywności mózgu przy świadomym i nieświadomym przetwarzaniu informacji Aneta Brzezicka Interdyscyplinarne Centrum Stosowanych Badań Poznawczych, SWPS Zdumiewająca hipoteza brzmi: Ty, Twoje radości
Bardziej szczegółowoEKG (Elektrokardiogram zapis czasowych zmian potencjału mięśnia sercowego)
6COACH 26 EKG (Elektrokardiogram zapis czasowych zmian potencjału mięśnia sercowego) Program: Coach 6 Projekt: na ZMN060c CMA Coach Projects\PTSN Coach 6\EKG\EKG_zestaw.cma Przykład wyników: EKG_wyniki.cma
Bardziej szczegółowoŚwiadomość. Paweł Borycki. Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytet Warszawski. 21 stycznia 2015
Świadomość Paweł Borycki Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki Uniwersytet Warszawski 21 stycznia 2015 Na podstawie: Paul Thagard, Consciousness, [in:] Mind. Introduction to Cognitive Science. Second
Bardziej szczegółowoZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR
ZWIĄZEK DYSLEKSJI Z WADAMI WIDZENIA. TERESA MAZUR WSTĘP Widzenie to proces zachodzący w mózgu dzięki pracy skomplikowanego układu wzrokowego. Tylko prawidłowy rozwój tego układu pozwala nam w pełni korzystać
Bardziej szczegółowoSPRZĘT. 2. Zestaw do przygotowania i prowadzenia badań eksperymentalnych: 2.1 E-Prime 2.0 Professional
SPRZĘT 1. Zestaw do rejestracji i treningu Biofeedback: Czujniki: - przewodności skóry, - zmienności rytmu serca, - oddychania, - temperatury, - powierzchniowej elektromiografii, - elektroencefalografii
Bardziej szczegółowoTrening: Modyfikacja potencjału elektrycznego rejestrowanego na powierzchni skóry, a pochodzącego od aktywności neuronów kory mózgowej (protokół)
Neurofeedback-EEG Metoda terapeutyczna polegająca na podawaniu pacjentowi sygnałów zwrotnych o zmianach stanu aktywności elektrycznej mózgu, dzięki czemu może on nauczyć się świadomie modyfikować funkcje,
Bardziej szczegółowoKorelacje wzrokowo-słuchowe
Korelacje wzrokowo-słuchowe Bartosz Kunka Katedra Systemów Multimedialnych Wydział Elektroniki, Telekomunikacji i Informatyki Politechnika Gdańska Synestezja a percepcja wielomodalna Synestezja pojęcie
Bardziej szczegółowoMonitoring neurofizjologiczny w chorobach rdzenia Dariusz J. Jaskólski
Monitoring neurofizjologiczny w chorobach rdzenia Dariusz J. Jaskólski Klinika Neurochirurgii i Onkologii Układu Nerwowego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi USK nr 1 im. N. Barlickiego Neurofizjologiczny
Bardziej szczegółowoPercepcja, język, myślenie
Psychologia procesów poznawczych Percepcja, język, myślenie percepcja cz.1 Wstęp Fizjologia i neuropsychologia percepcji Psychofizyka dr Łukasz Michalczyk Percepcja to proces poprzez który nasz mózg (umysł)
Bardziej szczegółowoNeurofeedback: jego rosnąca popularność i zastosowania
Neurofeedback: jego rosnąca popularność i zastosowania Michał Czerwiński Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego Zakład Fizyki Biomedycznej Koło Fizyki Biomedycznej Sygnał EEG Sygnał EEG, w dziedzinie
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 5 do SIWZ
Załącznik nr 5 do SIWZ Pieczęć firmowa Wykonawcy PARAMETRY TECHNICZNE I EKSPLOATACYJNE Wyrób Liczba Nazwa handlowa i model Producent Kraj produkcji Rok produkcji Klasa wyrobu medycznego Aparat do termolezji
Bardziej szczegółowoRegulacja nerwowo-hormonalna. 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza.
Regulacja nerwowo-hormonalna 1. WskaŜ strzałkami na rysunku gruczoły i napisz ich nazwy: przysadka mózgowa, tarczyca, jajniki, nadnercza. 2. Zaznacz nazwę struktury, która koordynuje działalność wszystkich
Bardziej szczegółowoUkład nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym
Budowa i funkcje Układ nerwowy składa się z ośrodkowego (centralnego) i obwodowego układu nerwowego. Zapewnia on stały kontakt organizmu ze środowiskiem zewnętrznym oraz integrację narządów wewnętrznych.
Bardziej szczegółowoOd słowa do książki O ELEMENTARNEJ NAUCE CZYTANIA. malyska.edu.pl
Od słowa do książki O ELEMENTARNEJ NAUCE CZYTANIA malyska.edu.pl Proces dydaktyczny= U + N + materiał nauczania Uczeń główny podmiot procesu dydaktycznego Najwyższe dobro i prawo dziecka, to możliwość
Bardziej szczegółowo