Sialoendoskopia przewodów Whartona i Stenona doniesienie wstępne
|
|
- Dorota Leśniak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Czas. Stomatol., 2009, 62, 10, Polish Dental Society Sialoendoskopia przewodów Whartona i Stenona doniesienie wstępne Wharton and Stenon duct sialoendoscopy preliminary report Sebastian Krużyński, Hubert Wanyura, Zygmunt Stopa Z Kliniki Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej WUM Kierownik: prof. zw. dr hab. med. H. Wanyura Summary Aim of the study: To evaluate the usefulness of an endoscope in diagnostics and treatment of major salivary gland diseases. Material and methods: Between , thirteen patients (7 females and 6 males aged 27 to 74 years) had sialoendoscopies of submandibular or parotid ducts performed in the Department of Cranio-Maxillofacial Surgery, Medical University of Warsaw. The mean age of patients was 52.2 years. The outpatient procedures were performed under local anaesthesia. The images of salivary duct interior were digitally recorded. Results: There were seven Stenon and six Wharton duct endoscopies performed. In two patients the calculus in the salivary duct was evacuated with the basket stone extractor, and in one patient it was removed with pliers. In another two patients it was necessary to make an incision of the duct and to perform its endoscopic evaluation following the procedure. In the remaining eight patients no calculus in the salivary duct was found. Conclusion: On the basis of preliminary observations and experience sialoendoscopy in diagnostics of diseases of submandibular and parotid glands has been found useful. Although this technique requires specialist instrumentation, it seems to be a relatively safe method in diagnostics and treatment of selected diseases of the salivary glands. Streszczenie Cel pracy: ocena przydatności endoskopu w diagnostyce i leczeniu chorób dużych gruczołów ślinowych. Materiał i metody: w latach w Klinice Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej WUM wykonano endoskopię przewodów wyprowadzających ślinianki podżuchwowej bądź przyusznej u 13 osób. Wśród chorych było 7 kobiet oraz 6 mężczyzn w wieku od 27 do 74 lat. Średnia wieku leczonych osób wyniosła 52,2 lata. Zabiegi wykonywano ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym. Obraz wnętrza przewodów wyprowadzających ślinianek widoczny na ekranie monitora zapisywano na nośniku cyfrowym. Wyniki: wykonano 7 endoskopii przewodu Stenona oraz 6 endoskopii przewodu Whartona. U 2 pacjentów złóg z przewodu usunięto koszyczkiem, u jednej kleszczykami. U dwóch kolejnych pacjentów w celu usunięcia złogu konieczne było nacięcie przewodu oraz endoskopowa ocena przewodu wyprowadzającego po zabiegu. U pozostałych 8 osób podczas badania nie stwierdzono obecności złogu w przewodzie wyprowadzającym ślinianki. Podsumowanie: ze wstępnych obserwacji i doświadczeń wynika, że sialoendoskopia jest przydatnym narzędziem w rozpoznawaniu schorzeń ślinianek podżuchwowych oraz przyusznych. Chociaż tego typu taktyka chirurgiczna wymaga specjalistycznego oprzyrządowania, to jednak wydaje się być metodą stosunkowo bezpieczną w diagnostyce i leczeniu wybranych schorzeń gruczołów ślinowych. KEYWORDS: salivary gland diseases, sialolithiasis, endoscopy HASŁA INDEKSOWE: choroby ślinianek, kamica ślinowa, endoskopia 824
2 2009, 62, 10 Sialoendoskopia Wstęp Endoskopia jest zabiegiem diagnostyczno-leczniczym, polegającym na wprowadzeniu układu optycznego do wnętrza narządu lub jamy ciała w celu oceny ich światła oraz wewnętrznej powierzchni ścian. Nazwa endoskopia pochodzi od greckich słów endo i skopein. Najstarsze opisy, pochodzące sprzed 2500 lat, dotyczą wziernikowania cewki moczowej [4, 10]. Hipokrates ( r. p.n.e.) opisał metodę wziernikowania odbytnicy za pomocą pierwotnego endoskopu [4]. Jednak za początek nowożytnej endoskopii uznaje się 1806 rok, kiedy to Filip Bozzini skonstruował wziernik do eksploracji światła pęcherza moczowego u kobiet, oświetlany światłem świecy odbitym we wklęsłym zwierciadle. W 1853 roku francuski chirurg Desormeaux (nota bene twórca pojęcia endoskop ) dokonał kolosalnego postępu w konstrukcji wzierników, wykorzystując żarzący się element z metalu szlachetnego (platyna) jako źródło światła [4]. Umożliwiło to kliniczne zastosowanie wzierników nie tylko do badań diagnostycznych, lecz również do jednoczasowego wykonywania zabiegów chirurgicznych. Obecnie wziernikowanie narządów i jam ciała jest szeroko stosowane w niemal wszystkich dziedzinach zabiegowych, w tym także chirurgii szczękowo-twarzowej. Do leczenia chorób gruczołów ślinowych endoskopię wprowadzono w 1991 roku. Katz pierwszy użył wówczas fiberoskopu (o średnicy 0,8mm) do oceny przewodów wyprowadzających dużych gruczołów ślinowych w celu uwidocznienia kamicy [cyt. wg 13]. Złogi usuwał koszykiem Dormiego. Konigsberger i wsp. [cyt. wg 12] zastosowali w 1993 roku fiberoskop połączony z wewnątrzustrojowym litotrypterem do kruszenia złogów. Z kolei w 1994 roku Arzoz i wsp. [1] opisali technikę sialoendoskopii z zastosowaniem sztywnego miniureteroskopu (o średnicy 2,1mm z kanałem roboczym o średnicy 1mm) oraz lasera do wewnątrzustrojowej litotrypsji. Nahlieli i wsp. [13] w 1994 roku opisali badania wykonane z użyciem sztywnego mini-endoskopu (diagnostycznego o średnicy 1,3 mm oraz chirurgicznego o średnicy 2,3 mm). Obecnie do wykonywania sialoendoskopii wykorzystuje się trzy rodzaje mini-endoskopów: giętki (fiberoskop), sztywny i półsztywny, z wyboru używany w sialoendoskopii (ryc. 1a,b,c) [13]. W skład aparatury toru wizyj- Ryc. 1. Rodzaje mini-endoskopów używanych do wziernikowania przewodów ślinowych; a giętki, b sztywny, c półsztywny. 825
3 S. Krużyński i in. Czas. Stomatol., nego wchodzi kamera, monitor lub monitory operacyjne oraz urządzenie rejestrujące obraz w czasie rzeczywistym (nagrywarka DVD). Źródłem światła jest żarówka halogenowa o mocy 250W. Cel pracy Celem niniejszej pracy była wstępna ocena przydatności endoskopu w diagnostyce i leczeniu chorób dużych gruczołów ślinowych. Materiał i metody Ryc. 2; a dylatatory do poszerzania ujścia przewodu ślinowego, b poszerzanie ujścia lewego przewodu Whartona przed wprowadzeniem endoskopu. W latach w Klinice Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo-Twarzowej WUM wykonano endoskopię przewodów wyprowadzających ślinianki podżuchwowej bądź przyusznej u 13 pacjentów. Wśród chorych było 7 kobiet oraz 6 mężczyzn w wieku od 27 do 74 lat. Średnia wieku leczonych wyniosła 52,2 lata. Powodem zgłoszenia się pacjentów do Poradni Chirurgii Czaszkowo-Szczękowo- Twarzowej były dolegliwości bólowe i nawrotowe obrzmienia okolicy przyuszniczo-żwaczowej lub podżuchwowej podczas spożywania posiłków, trwające od kilku miesięcy do kilku lat. Pacjentów zakwalifikowano do sialoendoskopii po wykonaniu konwencjonalnych badań radiologicznych oraz badania ultrasonograficznego. Wykonano 7 endoskopii przewodu Stenona oraz 6 endoskopii przewodu Whartona. Do wziernikowania przewodów wyprowadzających ślinianek zastosowano sztywny endoskop o średnicy 1,8 mm, posiadający dwa kanały (dla optyki 0,8 mm oraz dla narzędzi chirurgicznych 1,0 mm), z układem optycznym o kącie widzenia 0 stopni. Zabiegi wykonywano w trybie ambulatoryjnym w znieczuleniu miejscowym. Obraz uzyskany podczas wziernikowania przewodów wyprowadzających ślinianek rejestrowano w sposób cyfrowy. U 11 chorych przed wprowadzeniem endoskopu do przewodu ślinowego wstępnie poszerzano jego ujście dylatatorem założonym na teflonową prowadnicę (ryc. 2 i 3a). U 2 chorych, u których klinicznie i radiologicznie rozpoznano obecność złogu tkwiącego w ujściu przewodu, wykonano nacięcie przewodu ślinowego w okolicy ujścia, a następnie endoskop wprowadzono przez nacięcie do światła przewodu po ewakuacji złogu (ryc. 3b). Właściwą jakość wizualizacji podczas endoskopii zapewniało ciągłe płukanie pola chirurgicznego izotonicznym roztworem soli fizjologicznej. Do ewakuacji złogów z przewodów ślinowych wykorzystywano kleszczyki endoskopowe, koszyk lub cewnik zakończony balonem, które wprowadzano przez kanał roboczy endoskopu (dla narzędzi chirurgicznych), równolegle do optyki (ryc. 4). 826
4 2009, 62, 10 Sialoendoskopia Ryc. 3. Śródoperacyjny obraz endoskopowy wnętrza przewodu; a prowadnica w świetle przewodu Stenona, b eksploracja przewodu Whartona po usunięciu złogu ślinowego; obraz ścian przewodu prawidłowy. Ryc. 4. Instrumentarium endoskopowe: a kleszczyki chirurgiczne, b koszyk do usuwania złogów, c cewnik zakończony balonem. Omówienie wyników i dyskusja Sialoendoskopia jest metodą z wyboru w diagnostyce i leczeniu kamicy lub stenozy przewodów dużych gruczołów ślinowych. Metoda ta, lepiej niż pozostałe badania pozakliniczne, uwidacznia średnicę, położenie oraz liczbę kamieni. Wykonanie sialoendoskopii przebiega w trzech etapach. Są to etapy: wejście do przewodu ślinianki, diagnostyczny oraz leczniczy [8]. Fundamentalnym wskazaniem do wykonania sialoendoskopii jest objawowa kamica ślinowa, ze złogiem lub złogami w przewodzie Whartona bądź Stenona, potwierdzona badaniem radiologicznym [1-3, 12, 13]. Celem każdej sialoendoskopii wykonywanej w kamicy ślinianek jest dotarcie do złogów i ich ewakuacja ze światła przewodu ślinowego poprzez naturalne ujście do jamy ustnej. Niekiedy jest to ryzykowne lub niewykonalne z uwagi na znaczny rozmiar złogu. Metoda usunięcia kamienia zależy od jego wielkości, ruchomości, położenia oraz dostępnych narzędzi. Ruchome kamienie o małej średnicy <4 mm są łatwe do usunięcia, chociaż trzeba 827
5 S. Krużyński i in. Czas. Stomatol., uważać, aby kamień pod ciśnieniem płuczącego płynu nie przemieścił się w kierunku ślinianki. Jeżeli kamień ma średnicę od 4 do 8 mm, wówczas lepiej go rozfragmentować (rozkruszyć). Z kolei kamienie, których średnica jest większa niż 8 mm, nie udaje się usunąć za pomocą sialoendoskopii, lecz dopiero przez wewnątrzustne nacięcie przewodu Whartona. Nacięcie przewodu Whartona z dojścia wewnątrzustnego i z pomocą endoskopu jest mniej inwazyjną alternatywą, niż ostateczne usunięcie ślinianki podżuchwowej [8, 17]. Wziernikowanie przewodu ślinowego po usunięciu złogu ma na celu ocenę jego wnętrza i ścian, niezależnie od sposobu jego ewakuacji [12]. Kolejnym wskazaniem do sialoendoskopii jest stwierdzone w sialografii lub badaniu USG rozszerzenie lub zwężenie przewodu wyprowadzającego ślinianki, z podejrzeniem obecności polipów, ciał obcych, czopów śluzowych w jego świetle, czy też pozapalnych lub pourazowych zniekształceń przewodu [2, 8, 12-14]. Sialoendoskopia jest również pomocnym narzędziem diagnostycznym w nawracających obrzmieniach dużych gruczołów ślinowych o niejasnej etiologii szczególnie wówczas, gdy podejrzewa się nowotwór złośliwy [12]. Bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania sialoendoskopii jest ostre zapalenie gruczołu ślinowego (sialoadenitis acuta) lub zaostrzenie przewlekłego zapalenia (sialoadenitis chronica exacerbata). Wykonanie zabiegu należy odroczyć na 5 do 6 tygodni po ustąpieniu objawów ostrego stanu zapalnego [7, 19]. Względne przeciwwskazania obejmują: zwężenie przewodu, którego nie można rozszerzyć powyżej 1,3 mm, gdy średnica złogu jest większa niż 8 mm, leczenie doustnymi antykoagulantami oraz preparatami przeciwpłytkowymi, złogi w miąższu ślinianki, kiedy to jedynym możliwym postępowaniem chirurgicznym jest usunięcie całego gruczołu [2, 8, 13, 14, 17, 19]. U 2 chorych złóg z przewodu usunięto koszyczkiem, zaś u jednej kleszczykami (ryc. 5 a,b). Z kolei u dwóch kolejnych pacjentów, u których klinicznie i radiologicznie rozpoznano złogi o średnicy >8 mm, tkwiące w okolicy ujścia przewodu Whartona, konieczne było wewnątrzustne nacięcie przewodu Whartona, usunięcie złogu oraz endoskopowa ocena przewodu wyprowadzającego po Ryc. 5; a śródoperacyjny obraz złogu tkwiącego w świetle przewodu Whartona, b złóg poza przewodem ślinowym uzunięty koszyczkiem. 828
6 2009, 62, 10 Sialoendoskopia ewakuacji złogu. U pozostałych 8 pacjentów podczas badania endoskopowego nie stwierdzono obecności złogu w przewodzie wyprowadzającym ślinianki. We wszystkich przypadkach obserwowano obrzmienie okolicy przyuszniczo-żwaczowej lub podżuchwowej, które utrzymywało się 2-3 doby po zabiegu, jako skutek obrzmienia ściany przewodu i zastoju śliny. Eksploracja wnętrza przewodu wyprowadzającego ślinianki przyusznej lub podżuchwowej była możliwa w odcinku od naturalnego ich ujścia do anatomicznego punktu podziału przewodu w miąższu gruczołu ślinowego. Jest to jedno z ograniczeń sialoendoskopii, gdyż ze względu na średnicę endoskopu i związane z tym ryzyko perforacji ściany przewodu nie można wprowadzić go do IIrzędowych odgałęzień anatomicznych przewodu, czyli praktycznie do miąższu gruczołu ślinowego. Do oceny wyżej wymienionych struktur służą badania radiologiczne, jak sialografia konwencjonalna, cyfrowa sialografia subtrakcyjna, ultrasonografia, tomografia komputerowa (zarówno z kontrastem, jak i bez kontrastu), sialografia rezonansu magnetycznego (nazywana wirtualną sialoendoskopią). Wyżej wymienione badania diagnostyczne różnią się między sobą precyzją obrazowania, czułością i dawką promieniowania rentgenowskiego pochłoniętą przez chorego. Jednak sialoendoskopia przewyższa je w sposób niezaprzeczalny nie tylko obrazowaniem w czasie rzeczywistym w kilkudziesięciokrotnym powiększeniu, lecz także, co najistotniejsze, bezpośrednim dostępem narzędzi chirurgicznych do badanej struktury pod kontrolą wzroku [7, 16, 18]. Wziernikowanie przewodów ślinowych umożliwia rozpoznanie i równoczesne usunięcie złogów, polipów, ciał obcych, czopów śluzowych czy poszerzenie zwężeń przewodu [7, 11, 13]. Pewne ograniczenia wiążą się z ryzykiem jatrogennego uszkodzenia ściany przewodu narzędziem chirurgicznym bądź w czasie usuwania złogu. [1, 12]. Litotrypsja wewnątrzustrojowa przed ewakuacją złogów o wymiarach od 5 do 10 mm, wykonywana narzędziem ultradźwiękowym bądź laserem, również nie eliminuje ryzyka uszkodzenia ściany przewodu ślinowego, które może skutkować powstaniem zrostów lub zwłóknień [19]. Pozostawione drobne fragmenty złogu mogą stać się przyczyną nawrotu kamicy w 40-50% [1]. Według autorów wykonujących pionierskie zabiegi sialoendoskopii, złogi ślinowe umiejscowione w przewodzie Whartona, pomiędzy okolicą pierwszego zęba trzonowego żuchwy a kolankiem przewodu (ang. comma area) lub zlokalizowane pomiędzy kolankiem a miąższem gruczołu podżuchwowego powinny być usuwane za pomocą sialoendoskopii, alternatywnie dla konwencjonalnej chirurgii, gdyż wówczas zdecydowanie zmniejsza się ryzyko uszkodzenia nerwu językowego [2, 3, 12, 13]. Według Baurmasha [2] sialoendoskopia powinna być zarezerwowana do rozbijania i usuwania złogów ślinowych leżących poniżej kolanka przewodu Whartona lub za zagięciem esowatym przewodu Stenona. Natomiast Nahlieli i wsp. [12] zalecają zawsze podjęcie próby usunięcia złogu w całości. Gdy ta próba zawiedzie, proponują rozdrobnienie kamienia kleszczykami bądź litotrypterem. Z powyższych rozważań wynika, że głównym i szeroko udokumentowanym wskazaniem do sialoendoskopii jest leczenie kamicy ślinowej, co koreluje z faktem częstego występowania tej choroby w populacji (1,2%), zwłaszcza w gruczole podżuchwowym, w którym kamica ślinowa według różnych źródeł występuje u 60-90% pacjentów [5, 8, 15, 17]. W piśmiennictwie oprócz licznych opisów en- 829
7 S. Krużyński i in. Czas. Stomatol., doskopowego leczenia kamicy ślinowej, pojawiają się pojedyncze doniesienia o zabiegach wewnątrzustnego usuwania ślinianki podżuchwowej [6] oraz zewnątrzustnej parotidektomii z asystą endoskopu [9]. Podsumowanie Ze wstępnych obserwacji i doświadczeń wynika, że sialoendoskopia jest przydatnym narzędziem w rozpoznawaniu i leczeniu patologii ślinianek podżuchwowych oraz przyusznych. Chociaż tego typu taktyka chirurgiczna wymaga specjalistycznego oprzyrządowania, to jednak wydaje się, że jest ona stosunkowo bezpieczną i mało inwazyjną metodą diagnostyczną, niekiedy uzupełniającą bądź nawet zastępującą specjalistyczne badania radiologiczne. Stanowi także alternatywę dla konwencjonalnej chirurgii zabiegowej. Piśmiennictwo 1. Arzoz E, Santiago A, Esnal F, Palomero R: Endoscopic intracorporeal lithotripsy for sialolithiasis. J Oral Maxillofac Surg 1996, 54: Baurmash H D: Sialoendoscopy: Three years experience as a diagnostic and treatment modality. Discussion. J Oral Maxillofac Surg 1997, 55: Baurmash H D: Sialoendoscopy versus conventional sialolithotomy. J Oral Maxillofac Surg 2008, 66: Berci G, Forde K A: History of endoscopy. What lessons have we learned from the past? Surg Endosc 2000, 14: Gawęda A, Rahnama M: Kamica ślinowa. Opis przypadków. Czas Stomatol 1996, 49, 1: Guerissi J, Taborda G: Endoscopic excision of the submandibular gland by an intraoral approach. J Craniomaxillofac Surg 2001, 12: Hasson O: Sialoendoscopy and sialography: Strategies for assessment and treatment of salivary gland obstructions. J Oral Maxillofac Surg 2007, 65: Lari N, Chossegros C, Thiery G, Guyot L, Blanc J L, Marchal F: Sialendoscopie des glandes salivaires. Rev Stomatol Chir Maxillofac 2008, 109: Lin S, Tsai C C, Lai C S, Lee S S, Chang K P: Endoscope-assisted parotidectomy for benign parotid tumors. Ann Plast Surg 2000, 45: Marlicz K: Endoskopia przewodu pokarmowego: od Mikulicza po dzień dzisiejszy. Pediatria współczesna. Gastroenterologia, Hepatologia i Żywienie Dziecka 2004, 6, 4: Nahlieli O, Bar T, Shacham R, Eliav E, Hecht- Nakar L: Management of chronic recurrent parotitis: current therapy. J Oral Maxillofac Surg 2004, 62: Nahlieli O, Baruchin A M: Endoscopic technique for the diagnosis and treatment of obstructive salivary gland diseases. J Oral Maxillofac Surg 1999, 57: Nahlieli O, Baruchin A M: Sialoendoscopy: Three years experience as a diagnostic and treatment modality. J Oral Maxillofac Surg 1997, 55: Nahlieli O, Shacham R, Yoffe B, Eliav E: Diagnosis and treatment of strictures and kinks in salivary gland ducts. J Oral Maxillofac Surg 2001, 59: Rutkowski P, Pietras M, Kheirallah M: Kamica ślinianki podżuchwowej trudności rozpoznawcze. Czas Stomatol 1993, 46, 5: Rzymska-Grala I, Stopa Z, Gołębiowski M, Wanyura H, Zuchowska A, Sawicka M, Zmorzyński M, Grala B: Diagnostyka obrazowa przewodów wyprowadzających dużych gruczołów ślinowych. Czas Stomatol 2009, 63, 3:
8 2009, 62, 10 Sialoendoskopia 17. Selles F, Chossegros C, Guyot L, Brignol L, Cheynet F, Blanc J L: Exerese endobuccale des lithiases submandibulaires posterieurs: 36 cas. Rev Stomatol Chir Maxillofac 2008, 109: Yuasa K, Nakhayama E, Ban S, Kawazu T, Chikui T, Shimizu M, Kanda S: Submandibular gland duct endoscopy. Diagnostic value for salivary duct disorders in comparison to conventional radiography, sialography and ultrasonography. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 1997, 84, 5: Ziegler C M, Steveling H, Seubert M, Muehling J: Endoscopy: a minimally invasive procedure for diagnosis and treatment of diseases of the salivary glands. Six years of practical experience. Br J Oral Maxillofac Surg 2004, 42, 1: 1-7. Otrzymano dnia 10.IV.2009 r. Adres autorów: Warszawa, ul. Nowogrodzka 59 Tel.: Fax: kcst@kcs.amwaw.edu.pl 831
Paweł Szwedowicz. Sialoendoskopia w diagnostyce i leczeniu schorzeń gruczołów ślinowych - analiza doświadczeń własnych
Paweł Szwedowicz Sialoendoskopia w diagnostyce i leczeniu schorzeń gruczołów ślinowych - analiza doświadczeń własnych XLVIII Zjazd Polskiego Towarzystwa Otorynolaryngologów Chirurgów Głosy i Szyi; Katowice
Bardziej szczegółowoDiagnostyka obrazowa przewodów wyprowadzających. dużych gruczołów ślinowych.
Czas. Stomatol., 2009, 62, 3, 210-221 2009 Polish Dental Society http://www.czas.stomat.net Diagnostyka obrazowa przewodów wyprowadzających dużych gruczołów ślinowych Diagnostic imaging of salivary ducts
Bardziej szczegółowoSialoendoskopia jako nieinwazyjna metoda leczenia kamicy
370 Sialoendoskopia jako nieinwazyjna metoda leczenia kamicy SUMMARY - - - sialoendoskopia /Received: /Accepted: / Pacjenci z zapalnymi i nienowotworowymi zmianami w obrębie dużych gruczołów ślinowych
Bardziej szczegółowoAUTOREFERAT. Dr n. med. Tomasz Kopeć. Klinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu
AUTOREFERAT Dr n. med. Tomasz Kopeć Klinika Otolaryngologii i Onkologii Laryngologicznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu Poznań 2014 1 Spis treści 1. Dane wnioskodawcy 3 2. Posiadane dyplomy i stopnie
Bardziej szczegółowoWSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT. Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii
WSKAZANIA DO LECZENIA CHIRURGICZNEGO W CHOROBACH ZAPALNYCH JELIT Zuzanna Kaszycka Klinika Chirurgii Gastroenterologicznej i Transplantologii Choroba Crohna Zapalenie przewodu pokarmowego w chorobie Crohna
Bardziej szczegółowoVII I VIII MIĘDZYNARODOWY KURS SPECJALIZACYJNY I DOSKONALĄCY Z CHIRURGII SZCZĘKOWO-TWARZOWEJ I CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ P. T.
Sprawozdanie VII I VIII MIĘDZYNARODOWY KURS SPECJALIZACYJNY I DOSKONALĄCY Z CHIRURGII SZCZĘKOWO-TWARZOWEJ I CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ P. T. Choroby zatok szczękowych - ich rozpoznawanie, różnicowanie
Bardziej szczegółowoMężczyzna, 60 lat Bóle w lewej okolicy lędźwiowej z promieniowaniem do pachwiny. W wywiadzie kamica nerkowa.
Mężczyzna, 60 lat Bóle w lewej okolicy lędźwiowej z promieniowaniem do pachwiny. W wywiadzie kamica nerkowa. W dystalnej części lewego moczowodu widoczny złóg o wymiarach 6 x 5 x 5 mm. Niewielkie poszerzenie
Bardziej szczegółowoCHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH
CHIRURGICZNE LECZENIE ZWĘŻEŃ TĘTNIC SZYJNYCH KATEDRA I KLINIKA CHIRURGII NACZYŃ I ANGIOLOGII AKADEMII MEDYCZNEJ W LUBLINIE Kierownik: Dr hab.n. med. Jacek Wroński UDROŻNIENIE T. SZYJNEJ WEWNĘTRZNEJ WSKAZANIA
Bardziej szczegółowo1 2 3 4 5 6 badania medycyny nuklearnej Personel: (w przypadku badań okreslonych w zał 2 VI lp.1-26)
WYMAGANIA DOTYCZĄCE REALIZACJI AMBULATORYJNYCH ŚWIADCZEŃ DIAGNOSTYCZNYCH KOSZTOCHŁONNYCH (ASDK) lp. Kod zakresu świadczeń Zakres ambulatoryjnych świadczeń diagnostycznych kosztochłonnych Warunki realizacji
Bardziej szczegółowoLeczenie zachowawcze dużych kamieni gruczołów ślinowych w śliniance podżuchwowej
_innowacje Leczenie zachowawcze dużych kamieni gruczołów ślinowych w śliniance podżuchwowej Conservative management of a large salivary calculus in the submandibular gland Autorzy_Habib Zarifeh, Najwa
Bardziej szczegółowoKATEDRA CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ I SZCZĘKOWO- TWARZOWEJ ZAKŁAD CHIRURGII STOMATOLOGICZNEJ
DLA STUDENTÓW III ROKU ODDZIAŁU STOMATOLOGII SEMESTR VI (LETNI) 1. Zapoznanie z organizacją Katedry, w szczególności z organizacją Zakładu Chirurgii Stomatologicznej. Powiązania chirurgii stomatologicznej
Bardziej szczegółowoUkład moczowy. Przypadki kliniczne
Układ moczowy Przypadki kliniczne 2015-2016 Przypadek 1 Case courtesy of Dr Frank Gaillard rid: 16699 Mężczyzna, 40 lat lewostronna kolka brzuszna Ból w okolicy lędźwiowej Pytanie 1 Podaj prawdopodobne
Bardziej szczegółowoCo to jest kolonoskopia?
Co to jest kolonoskopia? Co to jest kolonoskopia? Kolonoskopia jest badaniem umożliwiającym obejrzenie jelita grubego od środka za pomocą małej kamery umieszczonej na końcu długiego, elastycznego przewodu
Bardziej szczegółowoUrologia. Szanowni Państwo,
Szanowni Państwo, Zdaję sobie sprawę, że nie każdego stać na leczenie prywatne, dlatego przez cały czas staram się, zarówno przez swoje staranne, wieloletnie wykształcenie, wiedzę i doświadczenie zawodowe,
Bardziej szczegółowoWirtualna kolonoskopia
Wirtualna kolonoskopia TK Polska Co to jest wirtualna kolonoskopia? Wirtualna kolonoskopia to badanie pozwalające na przedstawienie ścian i wnętrza jelita grubego za pomocą trójwymiarowych obrazów uzyskanych
Bardziej szczegółowoThis copy is for personal use only - distribution prohibited.
188 SUMMARY - - Key words: Przewlekłe zapalenie ślinianek jest jedną z najczęstszych przyczyn postępującego upośledzenia wydzielania śliny, a jego odpowiednie rozpoznanie i leczenie jest ważne dla przywrócenia
Bardziej szczegółowoCzym jest funkcjonalna (czynnościowa) chirurgia zatok przynosowych (FESS)
Czym jest funkcjonalna (czynnościowa) chirurgia zatok przynosowych (FESS) Operacja zatok metodą endoskopową jest alternatywą dla tradycyjnej metody charakteryzującej się dużą inwazyjnością. Obecnie w laryngologii
Bardziej szczegółowoPowodzenie leczenia kanałowego definiują najczęściej
ENDODONCJA W PRAKTYCE CBCT w diagnostyce powikłań jatrogennych i przyczyn niepowodzeń terapeutycznych CBCT in the diagnosis of iatrogenic complications and causes of therapeutic failures lek. dent. Monika
Bardziej szczegółowoIII Jagielloński Dzień Urologii, Geriatrii i Medycyny Rodzinnej wraz z Festiwalem kulturo IX 2017 r. Wykładowcy / Faculty
Wykładowcy / Faculty prof. Tomasz Grodzicki Prezes Kolegium Lekarzy Specjalistów Geriatrii w Polsce, Prorektor ds. Collegium Medicum UJ, Kierownik Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych i Gerontologii Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoCzynniki ryzyka przerwania ciągłości torebki
GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY Praca na stopień doktora nauk medycznych wykonana w Katedrze i Klinice Otolaryngologii Kierownik: prof. dr hab. med. Czesław Stankiewicz Krzysztof Kiciński Czynniki ryzyka
Bardziej szczegółowoPraktyki Kolumbopatologicznej
PRAKTYKA KOLUMBOPATOLOGICZNA AKREDYTOWANA PRZEZ: F o r m u l a r z w n i o s k u o a k r e d y t a c j ę Praktyki Kolumbopatologicznej Numer wniosku:... Wniosek dotyczy* (zaznaczyć X): Gabinet Przychodnia
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Radiologia stomatologiczna
Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Nazwa modułu I nforma cje ogólne Radiologia stomatologiczna Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny
Bardziej szczegółowoPodstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii
Podstawowe badania obrazowe Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Prawidłowe myślenie lekarskie Zebranie podstawowych danych (badanie podmiotowe i przedmiotowe)
Bardziej szczegółowoAnalysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Bardziej szczegółowoWytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,
Bardziej szczegółowoZaawansowany. Zaliczenie drugiego semestru z chirurgii i pielęgniarstwa chirurgicznego.
1 Kierunek: PIELĘGNIARSTWO Nazwa przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów Semestr Liczba punktów Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Diagnostyka radiologiczna w pediatrii 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoWykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając
R A D I O L O G I A Z A B I E G O W A Radiologia Zabiegowa Wykorzystuje metody obrazowania narządów i specjalistyczny sprzęt do przeprowadzania zabiegów diagnostycznych i leczniczych zastępując, uzupełniając
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA KIERUNKU LEKARSKIM ROK AKADEMICKI 2016/2017 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Diagnostyka radiologiczna w pediatrii 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Radiologia ogólna i stomatologiczna
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Nazwa modułu Radiologia ogólna i stomatologiczna Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny
Bardziej szczegółowoSNORING 2014 SLEEP APNEA & for ENT Surgeons 3 rd INTERNATIONAL SEMINAR. CHRAPANIE i BEZDECHY. Warsaw, 6 th December Warszawa, 6 grudnia 2014
SLEEP APNEA & SNORING 2014 for ENT Surgeons 3 rd INTERNATIONAL SEMINAR Warsaw, 6 th December 2014 CHRAPANIE i BEZDECHY DLA LARYNGOLOGÓW III MI DZYNARODOWE SEMINARIUM Warszawa, 6 grudnia 2014 Organizatorzy
Bardziej szczegółowoLek. Marcin Polok. Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu. Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci
Lek. Marcin Polok Katedra i Klinika Chirurgii i Urologii Dziecięcej UM we Wrocławiu Ocena skuteczności operacyjnego leczenia wodonercza u dzieci Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych w zakresie medycyny
Bardziej szczegółowoDr hab. n. med. Joanna Pilch-Kowalczyk Katowice, Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej WL w Katowicach Katowice, ul.
Dr hab. n. med. Joanna Pilch-Kowalczyk Katowice, 28.05.2017 Katedra Radiologii i Medycyny Nuklearnej WL w Katowicach 40-752 Katowice, ul. Medyków 14 Recenzja rozprawy na stopień naukowy doktora nauk medycznych
Bardziej szczegółowoDotyczy: postępowania o zamówienie publiczne w trybie przetargu nieograniczonego na dostawę zestawu endoskopowego.
Toruń, dnia.0.00 r. L.dz. SSM-XI-96/GS/00/ /0 Dotyczy: postępowania o zamówienie publiczne w trybie przetargu nieograniczonego na dostawę zestawu endoskopowego. Na podstawie art. 38 ust. 4 prawo zamówień
Bardziej szczegółowoZadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji. Ocena informacji o metodzie leczenia
Praktykowanie EBM Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 4 Zadanie pytania klinicznego (PICO) Wyszukanie i selekcja wiarygodnej informacji Ocena informacji o metodzie leczenia Podjęcie decyzji klinicznej na podstawie
Bardziej szczegółowow kale oraz innych laboratoryjnych markerów stanu zapalnego (białka C-reaktywnego,
1. Streszczenie Wstęp: Od połowy XX-go wieku obserwuje się wzrost zachorowalności na nieswoiste choroby zapalne jelit (NChZJ), w tym chorobę Leśniowskiego-Crohna (ChLC), zarówno wśród dorosłych, jak i
Bardziej szczegółowoFORMULARZ CENOWY - WZÓR. J. m. Ilość Cena jednostkowa netto w zł
PAKIET NR 1 NAZWA: BALON DO USUWANIA ZŁOGÓW Z DRÓG ŻÓŁCIOWYCH 1. Balon do usuwania złogów jednorazowego użytku,sterylny. Długość narzędzia 200 cm. Średnica balonu : 9-12 mm,12 15 mm, 15-18 mm. W zestawie
Bardziej szczegółowoIntroducing the VELscope Vx. Enhanced Oral Assessment
Introducing the VELscope Vx Enhanced Oral Assessment Wprowadzenie do VELscope Vx Enhanced Oral Assessment Czym jest VELscope Vx? VELscope Vx, jako najnowszy model z LED Dental's VELscope technology, wykorzystuje
Bardziej szczegółowoCzym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją?
Czym jest badanie czynnościowe rezonansu magnetycznego? Oraz jaki ma związek z neuronawigacją? Dolnośląski Szpital Specjalistyczny im. T. Marciniaka Centrum Medycyny Ratunkowej stale podnosi jakość prowadzonego
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Chirurgia i onkologia 2/2
Kod NKO(nz)ChirOnk modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Nazwa modułu I nforma cje ogólne Chirurgia i onkologia 2/2 Obowiązkowy Lekarsko-Stomatologiczny
Bardziej szczegółowoZdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania
Zdjęcie rentgenowskie oraz tomografia komputerowa u chorych z mechanicznym wspomaganiem oddychania Jan Głowacki Współcześnie stosowane metody w diagnostyce chorób KLP: -zdjęcie sumacyjne P-A i boczne -zdjęcie
Bardziej szczegółowoZaawansowany. Zaliczenie pierwszego semestru z anatomii i z patologii
1 Kierunek: PILĘGNIARSTWO Nazwa przedmiotu Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne Kod przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów Semestr Liczba punktów Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko wykładowcy
Bardziej szczegółowoInformacje dla pacjentów przed badaniem jelita grubego*
Informacje dla pacjentów przed badaniem jelita grubego* Konsultacja: prof. dr hab. n. med. Jarosław Reguła Centrum Onkologii Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie Klinika Gastroenterologii Onkologicznej
Bardziej szczegółowoI. STRESZCZENIE Cele pracy:
I. STRESZCZENIE Przewlekłe zapalenie trzustki (PZT) jest przewlekłym procesem zapalnym, powodującym postępujące i nieodwracalne włóknienie trzustki. Choroba przebiega z okresami remisji i zaostrzeń, prowadząc
Bardziej szczegółowoPROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2016/2017 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : BADANIA ENDOSKOPOWE PRZEWODU POKARMOWEGO 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek
Bardziej szczegółowoEndometrioza Gdańsk 2010
Endometrioza Gdańsk 2010 Redaktor prowadzący: Magdalena Czarnecka Seria wydawnicza rekomendowana przez Polskie Towarzystwo Ginekologiczne Copyright Via Medica ul. Świętokrzyska 73, 80 180 Gdańsk tel.:
Bardziej szczegółowojedn. netto w zł Szt. 200 RAZEM X X X X X
Pakiet nr Sprzęt jednorazowego użytku do zabiegów ECPW Lp Przedmiot zamówienia katalogo wy Jm Ilosć Cena jedn netto w Wartość netto w Wartość brutto w [(kol 7 x kol 8) +kol 7] 2 3 4 5 6 7 8 9 0 Balon do
Bardziej szczegółowoCo to jest termografia?
Co to jest termografia? Słowo Termografia Pochodzi od dwóch słów "termo" czyli ciepło i "grafia" rysować, opisywać więc termografia to opisywanie przy pomocy temperatury zmian zachodzących w naszym organiźmie
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: Radiologia ogólna i stomatologiczna Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność - Poziom studiów Forma studiów Rok,
Bardziej szczegółowoOcena rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarz Małgorzaty Marii Skuzy
Dr hab. n. med. Elżbieta Jurkiewicz, prof. nadzw. Warszawa, 6 lipca 2016 Kierownik Zakładu Diagnostyki Obrazowej Instytut Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka w Warszawie Ocena rozprawy na stopień doktora nauk
Bardziej szczegółowoLeczenie żylaków. Warianty usługi: estetyka.luxmed.pl
Leczenie żylaków Przewlekła niewydolność żylna to choroba objawiająca się zmęczeniem, obrzękiem i bólem nóg, szpecącymi pajączkami żylnymi, żylakami czy owrzodzeniami żylnymi. Zabiegi usunięcia żylaków
Bardziej szczegółowoLeczenie zabiegowe wysiłkowego nietrzymania moczu. Warianty usługi: estetyka.luxmed.pl
Leczenie zabiegowe wysiłkowego nietrzymania moczu W zależności od stopnia zaawansowania wysiłkowego nietrzymania moczu, możliwe są do zastosowania zarówno procedury małoinwazyjne, jak i chirurgiczne. Te
Bardziej szczegółowoPolska-Włocławek: Przyrządy do endoskopii, endochirurgii 2015/S
1/7 Niniejsze ogłoszenie w witrynie TED: http://ted.europa.eu/udl?uri=ted:notice:335412-2015:text:pl:html Polska-Włocławek: Przyrządy do endoskopii, endochirurgii 2015/S 185-335412 Wojewódzki Szpital Specjalistyczny
Bardziej szczegółowoDZIENNIK PRAKTYK PRAKTYCZNE NAUCZANIE KLINICZNE KIERUNEK LEKARSKO-DENTYSTYCZNY
DZIENNIK PRKTYK PRKTYCZNE NUCZNIE KLINICZNE KIERUNEK LEKRSKO-DENTYSTYCZNY DZIENNIK PRKTYK kierunek lekarsko-dentystyczny Imię i nazwisko studenta PESEL Numer albumu zdjęcie Nazwa uczelni Data wystawienia
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW V ROKU STUDIÓW
PRZEWODNIK I PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I dla STUDENTÓW V ROKU STUDIÓW 1. NAZWA PRZEDMIOTU : DIAGNOSTYKA RADIOLOGICZNA W PEDIATRII 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek )
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoGrzegorz Bielęda Zakład Fizyki Medycznej Wielkopolskie Centrum Onkologii
Grzegorz Bielęda Zakład Fizyki Medycznej Wielkopolskie Centrum Onkologii Historia implanty stałe 1911 Pasteau -pierwsze doniesienie na temat brachyterapii w leczeniu raka prostaty. Leczenie polegało na
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Nazwa modułu: Radiologia ogólna i stomatologiczna Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność - Poziom studiów Forma studiów Rok,
Bardziej szczegółowoAnaliza ruchu wysuwania żuchwy u chorych ze złożonymi przemieszczeniami krążka stawowego stawu skroniowo-żuchwowego*
PROTET. STOMATOL., 2007, LVII, 5, 325-330 Analiza ruchu wysuwania żuchwy u chorych ze złożonymi przemieszczeniami krążka stawowego stawu skroniowo-żuchwowego* Analysis of protrusive mandibular movement
Bardziej szczegółowoDomowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś
Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii IPCZD, Warszawa HEN program domowego żywienia enteralnego
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoRopniak opłucnej czy gruźliczy wysięk opłucnowy? - Rola torakoskopii
Michał Pasierbek, Andrzej Grabowski, Filip Achtelik, Wojciech Korlacki Ropniak opłucnej czy gruźliczy wysięk opłucnowy? - Rola torakoskopii Klinika Chirurgii Wad Rozwojowych Dzieci i Traumatologii w Zabrzu
Bardziej szczegółowoSpis treści. Podstawowe dane. Historia Działalność. Prognozy. Plany Podsumowanie. Adres Zarząd Akcjonariat. Poradnie Mammobus
1 Spis treści Podstawowe dane Adres Zarząd Akcjonariat Historia Działalność Poradnie Mammobus Prognozy otoczenie prognozy finansowe Plany Podsumowanie POZNAŃ 2015 2 Podstawowe dane http://www.open.poznan.pl/
Bardziej szczegółowo3. Zapalenia tkanek miękkich i kości części twarzowej czaszki Stanisława Z. Grabowska, Robert M. Balicki... 112
Spis treści Wstęp Leszek Kryst.................. 15 1. Postępowanie okołooperacyjne i w niektórych stanach nagłych Ewa Mayzner-Zawadzka, Marcin Kołacz.......... 17 Postępowanie przedoperacyjne.................
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 22 grudnia 2017 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 15 grudnia 2017 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 22 grudnia 2017 r. Poz. 2423 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 15 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych
Bardziej szczegółowoWARUNKI KONKURSU. w okresie od r. do r. w następujących zakresach:
Kraków, dnia 12 grudnia 2016 r. WARUNKI KONKURSU na udzielanie świadczeń zdrowotnych: w okresie od 01.01.2017 r. do 31.12.2017 r. w następujących zakresach: 1. koordynacja pracy (lekarz kierujący) w Zakładzie
Bardziej szczegółowoPrzemysław Kotyla. Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Ślaski Uniwersytet Medyczny Katowice
Przemysław Kotyla Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych i Reumatologii Ślaski Uniwersytet Medyczny Katowice Opis problemu 32-letni pacjent z rozpoznanym młodzieńczym idiopatycznym zapaleniem stawów i rozpoznanym
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ORGANIZACYJNY Spółki Ośrodek Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów im. Aliny Pienkowskiej Spółka akcyjna z siedzibą w Poznaniu
REGULAMIN ORGANIZACYJNY Spółki Ośrodek Profilaktyki i Epidemiologii Nowotworów im. Aliny Pienkowskiej Spółka akcyjna z siedzibą w Poznaniu Rozdział 1 Postanowienia ogólne 1. Regulamin organizacyjny spółki
Bardziej szczegółowoProgram specjalizacji z GASTROENTEROLOGII
CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO Program specjalizacji z GASTROENTEROLOGII Warszawa 1999 (c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podypolomowego, Warszawa 1999 Program specjalizacji przygotował
Bardziej szczegółowoRadiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.
Renata Zielińska Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład Stomatologii
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoendodontycznego i jakością odbudowy korony zęba po leczeniu endodontycznym a występowaniem zmian zapalnych tkanek okołowierzchołkowych.
Prof. dr hab. med. Anna Walecka Emeryt PUM Zakładu Diagnostyki Obrazowej i Radiologii Interwencyjnej SPSK1 Uniwersytet Medyczny w Szczecinie Szczecin, 27.07.201 Ocena pracy doktorskiej lek. dent. Katarzyny
Bardziej szczegółowoCentrum Pulmonologii i Torakochirurgii w Bystrej (dawniej : Specjalistyczny Zespół Chorób Płuc i Gruźlicy)
Centrum Pulmonologii i posiada w swojej strukturze 8 oddziałów szpitalnych w tym Oddział Chirurgii Klatki Piersiowej ( zamiennie - torakochirurgii) Oddział został utworzony w latach 50 tych ubiegłego stulecia
Bardziej szczegółowoUkład moczowy metody diagnostyczne
Układ moczowy metody diagnostyczne Ultrasonografia (USG) Tomografia komputerowa Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej Urografia Angiografia Cystografia mikcyjna Pielografia wstępujaca Tomografia rezonansu
Bardziej szczegółowoSpecjalistyczna Lecznica Stomatologiczna
Specjalistyczna Lecznica Stomatologiczna Specjalistyczna Lecznica Stomatologiczna Lecznica posiada dwie siedziby, tj.: 41-902 Bytom, pl. Akademicki 17, tel.2827942, fax.2827775, e-mail: sls@sls.bytom.pl
Bardziej szczegółowoPROGRAM STAŻU SZKOLENIOWEGO DLA NAUCZYCIELI W ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG
PROGRAM STAŻU SZKOLENIOWEGO DLA NAUCZYCIELI W ZAWODZIE TECHNIK ELEKTRORADIOLOG Symbol cyfrowy [19] Spis treści Wprowadzenie I. Założenia programowo-organizacyjne stażu. 1. Charakterystyka zawodu - elektroradiolog..
Bardziej szczegółowoKatar, bóle głowy i zębów, ból w okolicy oczodołów
Wpływ zębów na zatoki lek. stom. Barbara Urbanowicz-Śmigiel, tech. radiolog Jakub Baran, inż. fizyki medycznej, tech. radiolog Rozalia Kołodziej Katar, bóle głowy i zębów, ból w okolicy oczodołów mogą
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015/2021
Załącznik nr 4 do Uchwały Senatu nr 430/01/2015 SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA 2015/2021 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Diagnostyka obrazowa Kod przedmiotu/
Bardziej szczegółowoChoroby wewnętrzne - gastroenterologia Kod przedmiotu
Choroby wewnętrzne - gastroenterologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby wewnętrzne - gastroenterologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChW-G Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu
Bardziej szczegółowoOD ROZPOZNANIA DO NAPROMIENIANIA. Edyta Dąbrowska
OD ROZPOZNANIA DO NAPROMIENIANIA Edyta Dąbrowska METODY LECZENIA NOWOTWORÓW - chirurgia - chemioterapia - radioterapia CEL RADIOTERAPII dostarczenie wysokiej dawki promieniowania do objętości tarczowej
Bardziej szczegółowoLek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.
Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski
Bardziej szczegółowoprzytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia
SŁOWA KLUCZOWE: przytarczyce, niedoczynność przytarczyc, hipokalcemia, rak tarczycy, wycięcie tarczycy, tyreoidektomia STRESZCZENIE Wstęp. Ze względu na stosunki anatomiczne oraz wspólne unaczynienie tarczycy
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska
Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego
Bardziej szczegółowoRadioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia
Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego - zalecenia Radioterapia w leczeniu raka pęcherza moczowego może być stosowana łącznie z leczeniem operacyjnym chemioterapią. Na podstawie literatury anglojęzycznej
Bardziej szczegółowoNazwa producenta, numer katalogowy/ kod produktu. Cena jednostko wa netto
Załącznik nr 2 - Specyfikacja Techniczna - Pakiet nr 3 L.p. Przedmiot zamówienia Nazwa producenta, numer katalogowy/ kod produktu Cena jednostko wa netto Ilość Jednostka Wartość netto Stawka VAT [%] Wartość
Bardziej szczegółowoANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA
ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Choroby błony śluzowej
Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) Nazwa modułu Rok studiów 4 Semestr studiów 8 Liczba przypisanych punktów
Bardziej szczegółowoROPNIAKI OPŁUCNEJ LECZONE TORAKOSKOPOWO
M.Murawski, M.Królak, L.Komasara, P.Czauderna ROPNIAKI OPŁUCNEJ LECZONE TORAKOSKOPOWO Klinika Chirurgii Dziecięcej Akademii Medycznej w Gdańsku Kierownik Kliniki: dr hab. med. Piotr Czauderna DEFINICJA
Bardziej szczegółowo( L ) I. Zagadnienia. II. Zadania
( L ) I. Zagadnienia 1. Promieniowanie X w diagnostyce medycznej powstawanie, właściwości, prawo osłabienia. 2. Metody obrazowania naczyń krwionośnych. 3. Angiografia subtrakcyjna. II. Zadania 1. Wykonanie
Bardziej szczegółowoImię i nazwisko Pacjenta:..PESEL/Data urodzenia:... FORMULARZ ZGODY. Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:...
FORMULARZ ZGODY I Informacje o osobach uprawnionych do wyrażenia zgody Imię i nazwisko Pacjenta:... Imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego:... PESEL/Data urodzenia Pacjenta:... II Nazwa procedury medycznej
Bardziej szczegółowoThis copy is for personal use only - distribution prohibited.
Kwart. Ortop. 20, 4, str. 34, ISSN 2083-8697 - - - - - REHABILITACJA STAWU BIODROWEGO I KOLANOWEGO, FINANSOWANA PRZEZ NARODOWY FUNDUSZ ZDROWIA W LATACH 2009 200 REHABILITATION OF THE HIP AND KNEE JOINTS
Bardziej szczegółowoSYLABUS Anatomia kliniczna z elementami radiologii Rok akademicki
SYLABUS Anatomia kliniczna z elementami radiologii Rok akademicki 2016 2017 Celem kursu jest zapoznanie studentów z radiologicznymi aspektami anatomii jamy brzusznej i miednicy. W trakcie zajęd studenci
Bardziej szczegółowoOznaczenie sprawy: W.Sz. II.1/188/2011 Załącznik nr 6 do SIWZ Wykaz procedur zakładowych i wewnątrzoddziałowych VII. WZORY DRUKÓW MEDYCZNYCH
Oznaczenie sprawy: WSz II1/188/2011 Załącznik nr 6 do SIWZ Wykaz procedur zakładowych i wewnątrzoddziałowych VII WZORY DRUKÓW MEDYCZNYCH Lp Nazwa/rodzaj dokumentu medycznego Data Wydanie Zakres obowiązywania
Bardziej szczegółowoMAM HAKA NA CHŁONIAKA
MAM HAKA NA CHŁONIAKA CHARAKTERYSTYKA OGÓLNA Chłoniaki są to choroby nowotworowe, w których następuje nieprawidłowy wzrost komórek układu limfatycznego (chłonnego). Podobnie jak inne nowotwory, chłoniaki
Bardziej szczegółowoRodzaj działalności leczniczej oraz zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych
Rodzaj działalności leczniczej oraz zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych 1. Centrum Medyczne Magnetica prowadzi działalność leczniczą w rodzaju ambulatoryjne świadczenia zdrowotne. 2. Zakres udzielanych
Bardziej szczegółowoTorbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi.
Torbiele przymiedniczkowe nie mogą być mylone z wodonerczem i torbielami okołomiedniczkowymi. Przypadek kliniczny 9 Case courtesy of Dr Ahmed Abd Rabou rid: 24528 Dziewczynka, 8 lat Bóle w lewej okolicy
Bardziej szczegółowo2 RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA DENTYSTY
Załącznik nr 2 RAMOWY PROGRAM STAŻU PODYPLOMOWEGO LEKARZA DENTYSTY Cel stażu: pogłębienie wiedzy teoretycznej oraz doskonalenie i utrwalenie praktycznych umiejętności z zakresu promocji zdrowia oraz zapobiegania,
Bardziej szczegółowoStosowanie preparatu BioCardine900 u chorych. z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń
Jan Z. Peruga, Stosowanie preparatu BioCardine900 u chorych z chorobą wieńcową leczonych angioplastyką naczyń wieńcowych II Katedra Kardiologii Klinika Kardiologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi 1 Jednym
Bardziej szczegółowo