Dinozaury MAŁY PODRĘCZNIK
|
|
- Dominik Filipiak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Dinozaury strona 1 Dinozaury MAŁY PODRĘCZNIK wrzesień 2008
2 Dinozaury strona 2 I Wstęp (Dinosauria z gr. deinos straszny, potężny + sauros jaszczur) grupa wymarłych lądowych archozaurów (gadów naczelnych), które zdominowały ziemskie ekosystemy przez ponad 160 milionów lat, pojawiając się w późnym triasie około 230 milionów lat temu. Pod koniec okresu kredy, około 65 milionów lat temu, katastrofalne wymieranie skończyło ich dominację na lądzie na wszystkich kontynentach. Jedna grupa dinozaurów przeżyła do dnia dzisiejszego: większość taksonomistów uważa, że współczesne ptaki są bezpośrednimi potomkami dinozaurów z grupy teropodów. Grupa obejmuje dwa rzędy: Saurischia (gadziomiedniczne) oraz Ornithischia (ptasiomiedniczne). Przez znaczną część XX wieku dinozaury nie były uważane za naturalną jednostkę systematyczną a nazwę tę stosowano jedynie dla zbiorczego określenia dwóch rzędów lądowych gadów z grupy archozaurów Saurischia i Ornithischia. Obecnie dinozaury uważa się za ważny (naturalny) takson nadrząd w hierarchii linneuszowskiej, w skład którego włącza się zazwyczaj także ptaki, bo bez nich stają się grupą parafiletyczną, a więc sztuczną. Dlatego mówiąc o dinozaurach w tradycyjnym znaczeniu (wymarłych mezozoicznych nielatających gadach naczelnych) często używa się określenia non-avian dinosaurs, czyli "nie-ptasie dinozaury".
3 Dinozaury strona 3 II Charakterystyka Niemal wszystko, co możemy powiedzieć o dinozaurach, wiemy z informacji odczytanych z ich szkieletów i innych skamieniałości (tropów, odcisków części miękkich, koprolitów). Chociaż rzadko zdarza się znaleźć kompletny szkielet, to jednak nawet z ich poszczególnych fragmentów można zrekonstruować wygląd całego dinozaura. Odciski miękkich części ciała jak skóra lub skamieniałe organy wewnętrzne to wyjątkowa rzadkość, bowiem mogą one powstać tylko w bardzo specyficznych warunkach. Szkielet rekonstruuje się przez porównanie rozmiaru i morfologii szkieletu do kości innego, podobnego gatunku dinozaura, którego odnaleziono więcej części szkieletu i poprzez dopasowywanie mięśni do przyczepów na szkielecie. Dinozaury, które znamy z wykopalisk stanowią zaledwie drobny procent spośród tych zwierząt jakie żyły na Ziemi i wymarły. Należy pamiętać, że w dużej części kości, które są odkrywane, pochodzą od kolosów, ponieważ małe kości po prostu gorzej się zachowują.
4 Dinozaury strona 4 III Budowa Dinozaury miały cztery kończyny (tylne na ogół wyraźnie dłuższe od przednich), zakończone pazurami, u niektórych grup roślinożerców przypominających tępe kopyta. Ciało pokryte było łuskowatą, wodoszczelną skórą. Niektóre mniejsze dinozaury drapieżne miały w różnym stopniu rozwinięte pióra. Wszystkie dinozaury posiadały ogon. Dinozaury składały jaja pokryte twardymi skorupkami o budowie podobnej do ptasiej. Szkielety dinozaurów i ptaków posiadają wiele cech niespotykanych u innych zwierząt, np. przekształcenie nóg usprawniające bieg. Innymi ich wspólnymi cechami są lekkie kości kończyn (i obecność jam w wielu kościach, być może mieszczących worki powietrzne), szczegóły budowy czaszki oraz zawiasowy staw skokowy. Pkt. A Poruszanie się Dzisiejsze gady mają kończyny ustawione nieco na boki. Natomiast budowa kości kończyn dinozaurów, ich powierzchni stawowych, główek stawowych, połączenia z miednicą, połączenia z pasem barkowym wskazują na to, że kończyny te ustawione były w płaszczyźnie pionowej co jest nieporównywalnie wydajniejsze przy poruszaniu się. Na takich kończynach można szybko chodzić, szybko biegać; łatwiej na nich unosić ciężar ciała, co mogło być powodem, dzięki któremu wśród dinozaurów występowały formy gigantyczne, największe zwierzęta jakie kiedykolwiek chodziły po ziemi. O sposobie poruszania się dinozaurów mówi nam nie tylko budowa ich kości (w tym ślady przyczepów mięśni), ale także ich tropy (ślady marszu, odpoczynku, polowań, a nawet pozostawione przez zwierzęta płynące w płytkiej wodzie). Pkt. B Stałocieplność Istnieje wiele przesłanek świadczących o tym, że dinozaury nie były tak "zimnokrwiste" jak dzisiejsze gady. Ich pionowo ustawione kończyny umożliwiające efektywniejsze poruszanie się mają sens, jeżeli przemiana materii w organizmie jest na tyle wysokim poziomie, że dobrodziejstwa tej konstrukcji są w pełni wykorzystywane. Organizm zużywa więcej pożywienia czemu towarzyszy wydzielanie ciepła, ale w zamian za to zwiększone zużycie może być efektywny bez przerwy, niezależnie od temperatury otoczenia. Tradycyjne określenia zimnokrwistość i ciepłokrwistość są mylące, bo np. gdy jaszczurki nagrzeją się na słońcu, to też są ciepłokrwiste. Prawidłowym określeniem jest zmiennocieplność (ektotermiczność) wykorzystywanie ciepła z otoczenia i stałocieplność (endotermiczność) wytwarzanie ciepła metabolicznego do regulacji temperatury ciała. Dzisiejsze gady są ektotermiczne, tzn., że ich aktywność ruchowa jest uzależniona od temperatury otoczenia. Zwierzęta endotermiczne dysponują własnym wewnętrznym źródłem ciepła, więc nie są uzależnione od dostawy ciepła z otoczenia, ale w zamian za to muszą jeść ok. 10 razy więcej od zwierząt zmiennocieplnych. Niewątpliwie niektóre gady mogły osiągać pewien wyższy stopień termoregulacji dzięki możliwości szybszego nagrzewania i chłodzenia ciała. Funkcję odbiornika i promiennika ciepła pełniły u nich kostne struktury pokryte bogato unaczynioną skórą tworzące biegnący wzdłuż grzbietu grzebień. Krew płynąca naczyniami pod skórą mogła zależnie od potrzeb ogrzewać lub schładzać organizm dając im przewagę nad innymi gadami. A więc, podsumowując: sprawne kończyny to stała aktywność, a bogato unaczynione kości i dwukomorowe serce to podobieństwo do zwierząt stałocieplnych. Powolne oddawanie ciepła do otoczenia nie dopuszczało do
5 Dinozaury strona 5 wychłodzenia. Tak więc wydaje się bardzo prawdopodobne, że nawet jeśli dinozaury nie były endotermiczne w takim stopniu, w jakim są nimi dzisiejsze ptaki czy ssaki, wyraźnie różniły się regulacją ciepłoty ciała od dzisiejszych gadów.
6 Dinozaury strona 6 IV Rozmiary Dotychczasowe znaleziska dinozaurów świadczą o tym, że były to największe zwierzęta lądowe jakie kiedykolwiek chodziły po Ziemi. Jednakże większość dinozaurów nie była gigantami. Spośród dinozaurów, których szkielety odkopano w komplecie i są wystawione w muzeach, najwyższym i najcięższym jest brachiozaur, znaleziony w Tanzanii w 1908 roku. Obecnie jest wystawiony w Muzeum Humboldta w Berlinie. Ma 12 m wysokości. Prawdopodobnie zwierzę ważyło za życia od ton. Najdłuższy szkielet wystawiony w muzeum, mający 27 m, należał do diplodoka. Został odkryty w Ameryce Północnej w stanie Wyoming, i jest eksponowany w Muzeum Historii Naturalnej im. Carnegiego w Pittsburgu od 1907 roku. Największe i najdłuższe dinozaury znane są tylko z fragmentów szkieletu. I tak znane od lat siedemdziesiątych: masywny argentynozaur, który mógł ważyć od ton i mierzyć ponad 45 m długości i najwyższy superzaur 30 m wysokości. Żadna inna grupa lądowych zwierząt nie może się z nimi równać. Największy słoń rekordzista ważył tylko 12 ton, a najwyższa żyrafa sięgała jedynie 7 m wysokości. Nawet największy lądowy ssak, wymarły bezrogi nosorożec baluchiterium o wysokości w kłębie do 6 m i mamut były karzełkami przy olbrzymich zauropodach. Jedynie nieliczne wodne zwierzęta zbliżają się do ich rozmiarów, a wieloryb płetwal błękitny przewyższa je gdyż waży do 200 ton i mierzy 33,5 m długości. Najmniejsze znane dinozaury były wielkości wrony albo kury. Parvicursor, i saltopus miały do 60 cm długości, a microraptor nie przerastał gołębia. Młode dinozaury rosły w oszałamiającym tempie. Malutki apatozaur potrafił w ciągu zaledwie 20 lat zmienić się w 30 tonowego olbrzyma. Natomiast tyranozaur rósł powoli aż do okresu dojrzewania, gdy powiększał się pięciokrotnie w ciągu siedmiu lat. Dzięki temu tyranozaur mógł skutecznie zdominować dwie nisze ekologiczne, ponieważ występował w rozmiarach średnim i wielkim. Uważa się, że osiąganie tak wielkich rozmiarów było spowodowane tym, że w okresie jurajskim najczęściej występującymi roślinami były rośliny nagonasienne. Dinozaury rozwijały potężne żołądki funkcjonujące na podobieństwo kadzi fermentacyjnych. Gdy pojawiły się bogate w związki odżywcze rośliny okrytonasienne, największe dinozaury zaczęły znikać. Efektem była też zmiana sposobu poruszania się dinozaurów omówiona w punkcie A. Spis treści I Wstęp...2 II Charakterystyka...3 III Budowa...4 Pkt. A Poruszanie się...4 Pkt. B Stałocieplność...4 IV Rozmiary...5
Dinozaury 1. 1 Na podstawie pl.wikipedia.org. Strona 1 z 8
Dinozaury 1 1 Na podstawie pl.wikipedia.org. Strona 1 z 8 Rozdział I. Dinozaury (Dinosauria z gr. deinos straszny, potężny + sauros jaszczur) grupa wymarłych lądowych archozaurów (gadów naczelnych), które
Bardziej szczegółowo(forskere) twierdzą, że powodem wyginięcia był wielki meteoryt, który spadł na Ziemię i spowodował ogromne zniszczenia oraz zmianę klimatu.
DINOZAURY DINOSAURER Wiele milionów lat temu, zanim na Ziemi pojawili się ludzie, żyły na naszej planecie inne zwierzęta niż obecnie. Między innymi były to dinozaury. Zwierzęta te były gadami (krypdyr)
Bardziej szczegółowoKręgowce. 7 7. Podkreśl cechy, które świadczą o przystosowaniu żaby do życia na lądzie. (0 2) grupa a
grupa a Kręgowce Poniższy test składa się z 19 zadań Przy każdym poleceniu podano liczbę punktów możliwą Imię i nazwisko do uzyskania za prawidłowe odpowiedzi Za rozwiązanie całego sprawdzianu możesz uzyskać
Bardziej szczegółowoKOSZMARNY KAROLEK I DRAPIEŻNE DINOZAURY
NIE CIERPIĘ SIĘ UCZYĆ! KOSZMARNY KAROLEK I DRAPIEŻNE DINOZAURY Francesca Simon Ilustrował Tony Ross Tłumaczyła Matylda Biernacka Kraków 2012 SPIS TREŚCI Wiadomości wstępne 9 Super skamieliny 15 Prehistoryczne
Bardziej szczegółowoi na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa II, pakiet 133, s. 1 KARTA:... Z KLASY:...
Ad@ i J@ś na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, klasa II, pakiet 133, s. 1 1 Dinozaury Przeczytaj uważnie informacje o dinozaurach. Dinozaury fascynujące stworzenia sprzed setek milionów lat wciąż
Bardziej szczegółowoTemat: Świat gadów. Gady pierwotnie lądowe lądzie wtórnie w wodzie zmiennocieplne ciepłolubne
Temat: Świat gadów. Gady (gromada) określa się jako zwierzęta pierwotnie lądowe. Oznacza to, że są one pierwszą grupą kręgowców, która w pełni przystosowała się do życia na lądzie. Niektóre gatunki wtórnie
Bardziej szczegółowoKARTA KONKURSOWA DLA GRUPY I
Dane osoby do kontaktu KARTA KONKURSOWA DLA GRUPY I DANE O KLASIE/GRUPIE BIORĄCEJ UDZIAŁ W KONKURSIE Pełna nazwa placówki Ulica, nr Kod pocztowy Miasto Województwo www szkoły e-mail szkoły Dyrektor Imię
Bardziej szczegółowoŚladami mamutów. W wykładzie szczegółowo poruszone zostały następujące zagadnienia: 1. Przynależność systematyczna mamutów
Śladami mamutów. W dniu 20.10.2012 r. tj. sobota, wybraliśmy się z nasza Panią od geografii do Instytutu Nauk Geologicznych Uniwersytetu Wrocławskiego na tegoroczną XI już edycję cyklu Tajemnice Ziemi
Bardziej szczegółowoUczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się organizmów
Temat Uczenie się biologii wymaga dobrej organizacji pracy Sposoby odżywiania się Sposoby oddychania Sposoby rozmnażania się Bakterie a wirusy Protisty Glony przedstawiciele trzech królestw Wymagania na
Bardziej szczegółowoZadania na styczeń/luty
Zadania na styczeń/luty Zadania z fizyki Oblicz masę ołowianego klocka, który ma kształt prostopadłościanu o wymiarach 2cm, 5cm, 15 cm. Gęstość ołowiu 11,4g/cm 3. Zadanie 2 Piłka na gumce wykonuje drgania
Bardziej szczegółowoCzego można się dowiedzieć badając rozmiary zwierząt? Skalowanie allometryczne
Wykład. Modelowanie interdyscyplinarne w biologii i medycynie: Czego można się dowiedzieć badając rozmiary zwierząt? Skalowanie allometryczne Dr hab. Agata Fronczak, prof. PW Wydział Fizyki Politechniki
Bardziej szczegółowoCzęść 1 1. Co to jest lama? Prezentacja kilku zdjęć z przyjaznymi wizerunkami lam.
MAŁA LAMA W ŁÓŻKU SAMA Część 1 1. Co to jest lama Prezentacja kilku zdjęć z przyjaznymi wizerunkami lam. 2. Pytania-ciekawostki dotyczące lam: Czy lama ma garb Nie, chociaż należy do rodziny wielbłądowatych,
Bardziej szczegółowoCzęść 1 1. Co to jest lama? Prezentacja kilku zdjęć z przyjaznymi wizerunkami lam.
GDZIE JEST MAŁEJ LAMY MAMA Część 1 1. Co to jest lama Prezentacja kilku zdjęć z przyjaznymi wizerunkami lam. 2. Pytania-ciekawostki dotyczące lam: Czy lama ma garb Nie, chociaż należy do rodziny wielbłądowatych,
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6
1 Przedmiotowe zasady oceniania wymagania na poszczególne oceny szkolne Klasa 6 1. Ogólna charakterystyka zwierząt 2. Tkanki zwierzęce nabłonkowa i łączna 3. Tkanki zwierzęce mięśniowa i nerwowa 4. Charakterystyka,
Bardziej szczegółowoZwierzęta część IV. dodatek (uzupełnienie) 1. RYBY 2. PŁAZY 3. GADY 4. PTAKI 5. SSAKI
Zwierzęta część IV dodatek (uzupełnienie) 1. RYBY 2. PŁAZY 3. GADY 4. PTAKI 5. SSAKI RYBY - osmoregulacja, - ryby dwudyszne, - wędrówki (tarło), - ryby chrzęstnoszkieletowe. Osmoregulacja u ryb morskich
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII kl. VI Dział Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca wspólne przedstawia poziomy cechy zwierząt organizacji ciała
Bardziej szczegółowoKLASA VI WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY (BIOLOGIA) Poziom wymagań
KLASA VI WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY (BIOLOGIA) Dział Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca wymienia wspólne cechy zwierząt wyjaśnia, czym
Bardziej szczegółowoTemat: Świat ssaków. Ssaki gromadą królestwa zwierząt lądowych wodnych stałocieplności Hibernację Estywację
Temat: Świat ssaków. Ssaki, w ujęciu systematycznym, są gromadą i należą do królestwa zwierząt. Są szeroko rozpowszechnione na Ziemi żyją we wszystkich środowiskach, zarówno lądowych, jak i wodnych. Tę
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. W królestwie zwierząt wspólne
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN Z BIOLOGII W KLASIE VI Dział Temat Poziom wymagań
WYMAGANIA EDUKACYJNE NIEZBĘDNE DO UZYSKANIA POSZCZEGÓLNYCH ŚRÓDROCZNYCH I ROCZNYCH OCEN Z BIOLOGII W KLASIE VI Dział Temat Poziom wymagań 1. W królestwie zwierząt ocena dopuszczająca ocena dostateczna
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej. 1 Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej Dział Temat 1. W królestwie zwierząt 2. Tkanki: nabłonkowa, mięśniowa i nerwowa I. Świat zwierząt ocena dopuszczająca wymienia wspólne cechy
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII DLA KLASY 6
PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII DLA KLASY 6 Dział Temat 1. W królestwie zwierząt 2. Tkanki: nabłonkowa, mięśniowa i nerwowa I. Świat zwierząt ocena dopuszczająca wymienia wspólne cechy zwierząt
Bardziej szczegółowoMilena Oziemczuk. Temperatura
Milena Oziemczuk Temperatura Informacje ogólne Temperatura jest jedną z podstawowych wielkości fizycznych w termodynamice i określa miarą stopnia nagrzania ciał. Temperaturę można ściśle zdefiniować tylko
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. W królestwie zwierząt Uczeń:
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna
Bardziej szczegółowoUczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Rok szkolny 2019/2020 Dział Temat Poziom wymagań 1. W królestwie
Bardziej szczegółowoUczeń: podaje przykłady. zwierząt kręgowych i
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej SEMESTR I Dział Temat Poziom wymagań 1. W królestwie zwierząt
Bardziej szczegółowo1 Copyright by Nowa Era Sp. z o.o.
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat 1. W królestwie zwierząt 2. Tkanki: nabłonkowa,
Bardziej szczegółowo21. Jakie znamy choroby aparatu ruchu, jak z nimi walczyć i zapobiegać?
Biologia tematy lekcji klasa 2 1. Poznajemy budowę oraz znaczenie tkanek zwierzęcych. 2. Jakie cechy charakterystyczne posiadają gąbki i parzydełkowce? 3. Skąd wywodzi się nazwa płazińce i nicienie? 4.
Bardziej szczegółowoBiologia klasa 6. Wymagania edukacyjne do działów na poszczególne oceny
Biologia klasa 6 Wymagania edukacyjne do działów na poszczególne oceny ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra ocena celująca 1. W świecie zwierząt. Uczeń: wymienia wspólne
Bardziej szczegółowoŻ M I J A ZYGZAKOWATA
ŻMIJA ZYGZAKOWATA W Polsce tylko żmija zygzakowata jest jadowita i potencjalnie niebezpieczna. Jej ukąszenie jest mniej groźne niż się powszechnie uważa i bardzo rzadko zagraża zdrowiu czy życiu UKĄSZENIE
Bardziej szczegółowoInstrukcja dla Komisji Szkolnej
Instrukcja dla Komisji Szkolnej 1. Nie wolno stawiać żadnych znaków na kartach odpowiedzi poza miejscami do tego wyznaczonymi! 2. Do oceny arkusza proszę używać długopisu lub pióra z niebieskim atramentem.
Bardziej szczegółowoocena celująca I. Świat zwierząt
Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z biologii w klasie 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls
Bardziej szczegółowoOpracował Arkadiusz Podgórski
Ewolucja jako źródło róŝnorodności biologicznej Opracował Arkadiusz Podgórski Ewolucja Ewolucja (łac. evilutio rozwinięcie) ciągły proces, polegający na stopniowych zmianach cech gatunkowych kolejnych
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna
Bardziej szczegółowoCROCODILE ,
CROCODILE Przedsiębiorstwo Prywatne ELTRAF Bis ul. Minerska 63 04-506 Warszawa Polska tel/fax+48(22)812 61 75,e-mail:eltraf@eltraf.com.pl www.eltraf.com.pl, www.paralizatory.cba.pl Wszystkie produkty znajdujące
Bardziej szczegółowoKONSPEKT LEKCJI PRZYRODY W KLASIE IV TEMAT: POZNAJEMY KRĘGOWCE.
KONSPEKT LEKCJI PRZYRODY W KLASIE IV TEMAT: POZNAJEMY KRĘGOWCE. autor: Wioletta Budkowska Kozak PSP z OI nr 7 w Stalowej Woli CELE OPERACYJNE: UCZEŃ: wymienia grupy zwierząt należące do kręgowców, na podstawie
Bardziej szczegółowoFunkcje Ŝyciowe organizmów zwierzęcych
Funkcje Ŝyciowe organizmów zwierzęcych Podpisz wskazane elementy komórki zwierzęcej i określ ich funkcje......... Uzupełnij schemat podziału cukrowców. Dokończ zdanie, tak aby stanowiło definicję organizmów
Bardziej szczegółowoTeresa Rup. Zespół Szkół w Ozimku. Klasa III AG
Teresa Rup Zespół Szkół w Ozimku Klasa III AG Stanowisko paleontologiczne sprzed ok. 225 mln lat, odkryte na początku lat osiemdziesiątych XX wieku w Krasiejowie, ukazało prehistoryczny świat, jakiego
Bardziej szczegółowoSZKIELET KOŃCZYNY DOLNEJ
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 SZKIELET KOŃCZYNY DOLNEJ SZKIELET KOŃCZYNY DOLNEJ DZIELI SIĘ NA: kości obręczy kończyny dolnej, który stanowią kości miedniczne, kości części wolnej kończyny dolnej: - kość udowa
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 oparte na Programie Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 oparte na Programie Programie nauczania biologii Puls autorstwa Anny Zdziennickiej DZIAŁ I. ŚWIAT ZWIERZĄT TEMAT 1. W królestwie dopuszczająca wymienia wspólne
Bardziej szczegółowoi na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, pakiet 48, s. 1 KARTA:... Z KLASY:...
przyrodnicza Ad@ i J@ś na matematycznej wyspie materiały dla ucznia, pakiet 48, s. 1 1 Godło Polski Opisz ptaka, który znajduje się w godle Polski. przyrodnicza Ad@ i J@ś na matematycznej wyspie materiały
Bardziej szczegółowoUkład szkieletowy Iza Falęcka
Układ szkieletowy Iza alęcka Zaznacz podpunkt, w którym nie wymieniono kości krótkich. a) kość łokciowa, kość miednicza, rzepka b) kość krzyżowa, paliczki, łopatka c) kość nadgarstka, kręgosłup, kość śródręcza
Bardziej szczegółowoPOWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data
POWTÓRZENIE TREŚCI NAUCZANIA Z BIOLOGII KLASY III ROZPISKA POWTÓRZEŃ ROK 2007/2008 Klasa I Treści programowe Dział powtórzeniowy Przewidziana data 1. Struktura organizmu i funkcje, jakim ona służy ( komórki,
Bardziej szczegółowoKOŚCI PIERWSZEGO POLSKIEGO DINOZAURA DRAPIEŻNEGO
KOŚCI PIERWSZEGO POLSKIEGO DINOZAURA DRAPIEŻNEGO NA ZDJĘCIU: CZASZKA SMOKA Z LISOWIC PODWÓJNA SENSACJA PALEONTOLOGICZNA W POLSCE. Po raz pierwszy w naszym kraju wykopano kości nieznanych dotąd gatunków:
Bardziej szczegółowoMECHANIKA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ I STAW ŁOKCIOWY
MECHANIKA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ I STAW ŁOKCIOWY POŁĄCZENIA KOŃCZYNY GÓRNEJ OBRĘCZ KOŃCZYNY GÓRNEJ Kończyna górna jest połączona ze szkieletem tułowia za pomocą obręczy. W tym połączeniu znajdują się trzy
Bardziej szczegółowoSCENARIUSZ PIJMY WODĘ NA ZDROWIE!
SCENARIUSZ PIJMY WODĘ NA ZDROWIE! CELE: 1. Przekazanie dzieciom wiedzy na temat znaczenia wody dla ludzi, zwierząt i roślin. 2. Uświadomienie dzieciom wagi picia wody. 3. Przekazanie dzieciom wiedzy na
Bardziej szczegółowoTemat: Stawonogi zwierzęta o członowanych odnóżach.
Temat: Stawonogi zwierzęta o członowanych odnóżach. Stawonogi to najliczniejsza gatunkowo grupa zwierząt występujących na Ziemi. Organizmy te żyją w wodach słodkich i słonych oraz niemal we wszystkich
Bardziej szczegółowoSkąd się wzięła długa szyja żyrafy? Karol Darwin i jego teoria ewolucji. www.uniwersytetdzieci.pl
Skąd się wzięła długa szyja żyrafy? Karol Darwin i jego teoria ewolucji www.uniwersytetdzieci.pl Karol Darwin 1809-1882 W roku 2009 obchodzimy dwusetną rocznicę urodzin Karola Darwina Wszyscy o nim słyszeli,
Bardziej szczegółowoEarly evolution of lizards in the fossil record
Zakład Paleobiologii i Ewolucji Wydział Biologii Uniwersytet Warszawski Early evolution of lizards in the fossil record Mateusz Tałanda Nr albumu: 251917 Autoreferat rozprawy doktorskiej wykonanej w Zakładzie
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 2a. Gimnazjum Publicznego im. Jana Pawła II w Żarnowcu na rok szkolny 2015/2016
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 2a Gimnazjum Publicznego im. Jana Pawła II w Żarnowcu na rok szkolny 2015/2016 Nauczyciel: mgr Joanna Szasta 1 BUDOWA I FUNKCJE ŻYCIOWE ORGANIZMU CZŁOWIEKA. ZDROWIE
Bardziej szczegółowoNAUKI O CZŁOWIEKU. Osteologia Kości zwierzęce
NAUKI O CZŁOWIEKU Osteologia Kości zwierzęce Pierwszy krok: Czy to naprawdę kość? ludzka kośd udowa fragment drewna mocno zwietrzała kośd Pierwszy krok: Czy to naprawdę kość? kośd zabarwiona od miedzi
Bardziej szczegółowoIX. Podane liczby i daty proszę napisać słowami.
7. 8. 9. IX. Podane liczby i daty proszę napisać słowami. Obszar Polski wynosi (312 679 km 2 ) trzysta dwanaście tysięcy sześćset siedemdziesiąt dziewięć kilometrów kwadratowych. 1. Obszar województwa
Bardziej szczegółowoKlucz do oznaczania wybranych. w Polsce. Opracowała: Anna Kimak-Cysewska
Klucz do oznaczania wybranych gatunków gadów występuj pujących w Polsce Opracowała: Anna Kimak-Cysewska Koszalin 2010 Slajd nr 1 START Tułów okryty pancerzem rogowych płytek. W razie niebezpieczeństwa
Bardziej szczegółowoKto jest wrogiem zająca? Zające padają ofiarą ptaków drapieżnych (orły, sokoły), lisów, dzikich psów ale przede wszystkich człowieka.
ZAJĄC HAREN Jak poznać zająca? Tylne nogi zająca (skoki) są znacznie dłuższe niż przednie. Oczy zajęcy mają jasny kolor, a uszy (słuchy) są dłuższe od głowy. Skóra zająca pokryta jest kożuchem który ma
Bardziej szczegółowoWynikowy plan nauczania biologii skorelowany z drugą częścią cyklu edukacyjnego Biologia z tangramem
Wynikowy plan nauczania biologii skorelowany z drugą częścią cyklu edukacyjnego iologia z tangramem Poniższy plan wynikowy dotyczy[ew. jest związany z] realizacji cyklu iologia z tangramem. Zawiera wykaz
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE BIOLOGIA klasa 6
WYMAGANIA EDUKACYJNE BIOLOGIA klasa 6 I. Wymagania edukacyjne uwzględniają: Podstawę programową kształcenia ogólnego zakresu biologii II. Ogólne cele edukacyjne w zakresie kształcenia i wychowania zawarte
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowe zasady oceniania biologia, klasa 6
Przedmiotowe zasady oceniania biologia, klasa 6 Ocenianie poszczególnych form aktywności Ocenie podlegają: prace klasowe (sprawdziany), kartkówki, odpowiedzi ustne, zadania domowe, praca ucznia na lekcji,
Bardziej szczegółowoTrener Marcin Węglewski ROZGRZEWKA PRZEDMECZOWA W PIŁCE NOŻNEJ
ROZGRZEWKA PRZEDMECZOWA W PIŁCE NOŻNEJ Na optymalne przygotowanie zawodników do wysiłku meczowego składa się wiele czynników. Jednym z nich jest dobrze przeprowadzona rozgrzewka. (Chmura 2001) Definicja
Bardziej szczegółowoWzorzec FCI nr 257/ /, wersja angielska SHIBA
Wzorzec FCI nr 257/16.06.1999/, wersja angielska SHIBA TŁUMACZENIE : Olga Jakubiel. POCHODZENIE: Japonia. 2 DATA PUBLIKACJI OBOWIĄZUJĄCEGO WZORCA: 15.06.1992. UŻYTKOWOŚĆ: Pies myśliwski do polowania na
Bardziej szczegółowoWspólne pochodzenie. Ślady ewolucji.
Wspólne pochodzenie Ślady ewolucji. Wspólne pochodzenie Wspólni przodkowie Dla wszystkich organizmów na Ziemi można odnaleźć wspólnego przodka przeszłość Wspólny przodek Drzewo i klasyfikacja hierarchiczna
Bardziej szczegółowoJ O N A T H A N G R A Y ZAGINIONY ŚWIAT GIGANTÓW
J O N A T H A N G R A Y ZAGINIONY ŚWIAT GIGANTÓW ODKRYWCA, BADACZ, ARCHEOLOG I AUTOR, JONATHAN GRAY PRZEMIERZYŁ ŚWIAT ZBIERAJĄC DOWODY NA ISTNIENIE MISTERIÓW STAROŻYTNOŚCI. Wydawnictwo Psychoskok, 2013
Bardziej szczegółowoNie wchodzić-trwa metamorfoza Nowy wygląd-nowe życie
Nie wchodzić-trwa metamorfoza Nowy wygląd-nowe życie Co to jest metamorfoza? Metamorfoza proces charakteryzujący się znacznymi zmianami w formie lub strukturze organizmu. Rodzaje przeobrażeń Ametabolia
Bardziej szczegółowoKarp na święta: jaką drogę musi pokonać, zanim trafi na stół?
.pl https://www..pl Karp na święta: jaką drogę musi pokonać, zanim trafi na stół? Autor: materiały firmowe Data: 21 grudnia 2016 Na przestrzeni lat Polska stała się największym producentem karpia w Europie
Bardziej szczegółowoAUTORSKI PROGRAM NAUCZANIA BIOLOGII W ZAKRESIE ROZSZERZONYM W GIMNAZJUM CZĘŚĆ DRUGA AUTOR: MGR BARBARA MYCEK
AUTORSKI PROGRAM NAUCZANIA BIOLOGII W ZAKRESIE ROZSZERZONYM W GIMNAZJUM CZĘŚĆ DRUGA AUTOR: MGR BARBARA MYCEK 1 TREŚCI NAUCZANIA.... 3 Temat lekcji: Klasyfikacja biologiczna jako katalog organizmów... 3
Bardziej szczegółowoZestaw pytań Podział zwierząt na bezkręgowce i kręgowce dokonano na podstawie
Zestaw pytań 6 26.Podział zwierząt na bezkręgowce i kręgowce dokonano na podstawie a.pokrycia ciała b.sposobu poruszania się c.braku szkieletu zewnętrznego a obecności wewnętrznego d.położenia układów
Bardziej szczegółowoStrona Głowna. Uwaga: Aby bliżej poznać poszczególne elementy kliknij na napis ze zdjęcia. Kufa. Mostek i. Zad. piersiowa Kłąb. Ogon. Wibryssy.
Strona Głowna Czaszka Czaszka Potylica Kufa Gsarzbie t no Mostek i Szyja Klatka piersiowa Kłąb Słabizna Zad Lędźwie Zad Ogon Wibryssy Ogon Fafle Łapa Udo Opuszek Opuszek piątego palca Łapa Uwaga: Aby bliżej
Bardziej szczegółowoWzorzec FCI nr 319 / /, wersja angielska SHIKOKU
Wzorzec FCI nr 319 /16.06.1999/, wersja angielska SHIKOKU TŁUMACZENIE : Olga Jakubiel. POCHODZENIE: Japonia. 2 DATA PUBLIKACJI OBOWIĄZUJĄCEGO WZORCA: 05.06.1995. UŻYTKOWOŚĆ: Pies myśliwski i do towarzystwa.
Bardziej szczegółowoSlajd 1. Slajd 2. Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU MIĘŚNIE GRZBIETU POWIERZCHOWNE
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU Mięśnie grzbietu dzieli się na dwie grupy: - warstwę bardziej powierzchowną stanowią mięśnie związane ze szkieletem kończyny górnej - do warstwy głębokiej
Bardziej szczegółowoŻywność. zapewnia prawidłowe funkcjonowanie. poprawia samopoczucie
Warsztaty żywieniowe Żywność buduje i regeneruje dostarcza energii zapewnia prawidłowe funkcjonowanie poprawia samopoczucie Żaden pojedynczy produkt nie dostarczy Ci wszystkiego, czego potrzebujesz dlatego
Bardziej szczegółowoSowy. Przygotowała Zuzia Górska
Sowy Przygotowała Zuzia Górska Puchacz Długość ciała (wraz z dziobem i ogonem): 60 78 cm Długość ogona: 23 29 cm Rozpiętość skrzydeł: 155 180 cm Waga: 1,6 2,8 kg samce; 2,3 4,2 kg samice Liczba jaj: 2
Bardziej szczegółowo847,9 904,6 837,2 873,3 1090, ,2 1071,6 1083, ,00 255,4 293,5 277,8 320,2 350,1 374,9 330,7 403, ,1 566,4 658,6
Produkcja Wartość zwierzęcej produkcji globalnej osiągnęła w 2012 roku 1201,8 mln zł i maleje trzeci rok z rzędu. Drób. Produkcja związana z hodowlą drobiu, czyli realizowana przez gospodarstwa posiadające
Bardziej szczegółowoWzorzec FCI nr 268 / /, wersja angielska ELKHUND CZARNY. (Norsk Elghund Sort / Norwegian Elkhound Black)
Wzorzec FCI nr 268 /09. 08. 1999/, wersja angielska ELKHUND CZARNY (Norsk Elghund Sort / Norwegian Elkhound Black) TŁUMACZENIE : Olga Jakubiel. POCHODZENIE: Norwegia. DATA PUBLIKACJI OBOWIĄZUJĄCEGO WZORCA:
Bardziej szczegółowoForma Zakres treści Częstotliwość Zasady przeprowadzenia Prace klasowe (1 h lekcyjna)
Formy i zasady bieżącego oceniania na lekcjach biologii Forma Zakres treści Częstotliwość Zasady przeprowadzenia Prace klasowe (1 h lekcyjna) jeden dział obszerny lub dwa mniejsze działy przy 2 h tygodniowo
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej
Wymagania edukacyjne z biologii dla klasy 6 szkoły podstawowej oparte na Programie nauczania biologii Puls życia autorstwa Anny Zdziennickiej Dział Temat Poziom wymagań ocena dopuszczająca ocena dostateczna
Bardziej szczegółowoOFERTA EDUKACYJNA na rok szkolny 2015/2016
OFERTA EDUKACYJNA na rok szkolny 2015/2016 Drodzy nauczyciele! Serdecznie zapraszamy do korzystania z oferty Centrum Edukacji Przyrodniczej w Lubinie w nowym roku szkolnym 2015/2016. Poniżej przedstawiamy
Bardziej szczegółowoKARTY PRACY 3B CZĘŚĆ
KARTY PRACY 3B CZĘŚĆ KARTA PRACY NR 51 IMIĘ:... DATA: 1. Znajdź wszystkie wyrazy z ż i zapisz je. Pamiętaj, że ostatnia litera poprzedniego wyrazu jest pierwszą literą kolejnego. KARTA PRACY NR 52 IMIĘ:...
Bardziej szczegółowoANTROPOGENEZA KARTA PRACY DLA UCZNIA
ANTROPOGENEZA KARTA PRACY DLA UCZNIA 1. STANOWISKO SYSTEMATYCZNE CZŁOWIEKA Przedstaw systematykę człowieka, korzystając z przedstawionego poniżej schematu, ilustrującego uproszczone drzewo genealogiczne
Bardziej szczegółowo2. Plan wynikowy klasa druga
Plan wynikowy klasa druga budowa i funkcjonowanie ciała człowieka ział programu Materiał kształcenia L.g. Wymagania podstawowe Uczeń: Kat. Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: Kat. Pozycja systematyczna 3
Bardziej szczegółowoMoja wieś - moje miejsce. Jurapark magnesem przyciągającym turystów
Konkurs Moja wieś - moje miejsce Temat pracy: Jurapark magnesem przyciągającym turystów Maj 2010 Autor: Joanna Słowik kl. IIA Gminny Zespół Szkół- -Gimnazjum nr 1 w Ozimku Krasiejów - wieś położona w województwie
Bardziej szczegółowoKARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY
KARTA ODPOWIEDZI konkurs z biologii dla uczniów szkół podstawowych ETAP SZKOLNY nr zad. max punktów 1. 4 pkt. A. ośrodek dotyku płat ciemieniowy ośrodek ruchowy płat czołowy ośrodek Wernickiego płat skroniowy
Bardziej szczegółowoSlajd 1. Slajd 2. Slajd 3 OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ ŻEBRO
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 OGÓLNA BUDOWA I MECHANIKA KLATKI PIERSIOWEJ W skład szkieletu klatki piersiowej wchodzi: 12 kręgów piersiowych, 12 par żeber i mostek. trzon mostka ŻEBRO Jest kością długą w kształcie
Bardziej szczegółowoZAGROŻONE GATUNKI ZWIERZĄT
ZAGROŻONE GATUNKI ZWIERZĄT NOSOROŻEC CZARNY MIEJSCE POCHODZENIA Afryka, na południe od Sahary CECHY BUDOWY ZEWNĘTRZNEJ PRZYSTOSOWUJĄCE DO ŚRODOWISKA ŻYCIA - ma bardzo grubą skórę pokrytą wrażliwym naskórkiem
Bardziej szczegółowoGinące Gatunki. Autor: Mateusz Drabowicz Mikołaj Kowalski. Rozdziały
Ginące Gatunki Autor: Mateusz Drabowicz Mikołaj Kowalski Rozdziały Polskie rośliny na wyginięciu Zagraniczne rośliny na wyginięciu Polskie zwierzęta na wyginięciu Zagraniczne zwierzęta na wyginięciu Ratujmy
Bardziej szczegółowoDział PP klasa Doświadczenie Dział PP klasa obserwacja
Wykaz obserwacji i doświadczeń ujętych w podstawie programowej przedmiotu przyroda i biologia Dział PP klasa Doświadczenie Dział PP klasa obserwacja I klasa V na intensywność procesu fotosyntezy I klasa
Bardziej szczegółowoTRENING DLA POCZĄTKUJĄCYCH
TRENING DLA POCZĄTKUJĄCYCH Trening składa się z 16 tygodni. Zakończony jest udziałem w II Zielonogórskim Półmaratonie Pierwsze tygodnie to tak naprawdę przyzwyczajanie organizmu do wzmożonego wysiłku fizycznego.
Bardziej szczegółowoKryterium obowiązujące w postępowaniu rekrutacyjnym dla kandydatów do I klasy sportowej o kierunku akrobatyki sportowej.
PRÓBA SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ Kryterium obowiązujące w postępowaniu rekrutacyjnym dla kandydatów do I klasy sportowej o kierunku akrobatyki sportowej. Próba sprawności Fizycznej od 1 do 100 Opis prób sprawności
Bardziej szczegółowoUkład ruchu, skóra Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka.
Układ ruchu, skóra Zadanie 1. (1 pkt) Schemat przedstawia fragment szkieletu człowieka. Podaj nazwy odcinków kręgosłupa oznaczonych na schemacie literami A, B, C i D. Zadanie 2. (1 pkt) Na rysunku przedstawiono
Bardziej szczegółowoPRZESZŁOŚĆ GEOLOGICZNA ZAKLĘTA W SKAŁACH (DZIEJE GEOLOGICZNE OBSZARU POLSKI)
Geografia (SP) PRZESZŁOŚĆ GEOLOGICZNA ZAKLĘTA W SKAŁACH (DZIEJE GEOLOGICZNE OBSZARU POLSKI) Czas realizacji tematu 45 min Cele lekcji Uczeń: wykorzystuje różnorodne źródła informacji geograficznej, potrafi
Bardziej szczegółowo1
1 www.shutterstock.com 2 Po co nam kości? Szkielet człowieka skjelettet Szkielet człowieka składa się z 206 kości (knokler). Szkielet stanowi rusztowanie (stillas) i podporę, bez kości nasze ciało byłoby
Bardziej szczegółowoKonkurs przyrodniczy. Odkrywamy tajemnice świata zwierząt. I etap eliminacje
Konkurs przyrodniczy Odkrywamy tajemnice świata zwierząt I etap eliminacje... Data Liczba punktów.. Imię i nazwisko.. Klasa Ocena 1 Pierwszy etap konkursu składa się z 21 pytań testowych. Na rozwiązanie
Bardziej szczegółowoGrupa I Zadanie 1. Podziel środowisko wodne uzupełniając poniższy schemat: wody ... Zadanie 2. Podaj czynniki niezbędne organizmom do życia w wodzie:
Grupa I Podziel środowisko wodne uzupełniając poniższy schemat: wody......... np np np Podaj czynniki niezbędne organizmom do życia w wodzie:.. Porównaj cechy środowiska wodnego i lądowego- wypełnij tabelę
Bardziej szczegółowoCo to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą
Zoogoegrafia wysp Co to jest wyspa? W sensie geograficznym: część lądu otoczona ze wszystkich stron wodą Co to jest wyspa? W sensie biogeograficznym: ekosystem otoczony innymi, stanowiącymi wyraźne bariery
Bardziej szczegółowoPowyższy artykuł chroniony jest prawem autorskim. FizjoPort wyraża zgodę na jego cytowanie, pod warunkiem podania niniejszego odnośnika.
Wybierasz się na narty? Brak odpowiedniego przygotowania fizycznego jest bardzo częstą przyczyną kontuzji na stoku. Przygotowując się do sezonu narciarskiego powinniśmy przede wszystkim zwrócić uwagę na
Bardziej szczegółowo