Typy rolnictwa TYPY ROLNICTWA według przeznaczenia produkcji rolniczej. TYPY ROLNICTWA według poziomu nowoczesności

Transkrypt

1 TYPY ROLNICTWA według przeznaczenia produkcji rolniczej Typy rolnictwa Poziom rozszerzony SAMOZAOPATRZENIOWE produkcja rolnicza na potrzeby rolnika i jego rodziny. Charakteryzuje się niewielką produktywnością, ze względu na słabe wykorzystanie maszyn i używanie tradycyjnych metod uprawy, choć nadwyżki produktów mogą podlegać wymianie z innymi rolnikami lub być sprzedawane na rynku. TYPY ROLNICTWA według przeznaczenia produkcji rolniczej TOWAROWE (RYNKOWE) produkcja rolnicza przeznaczona na sprzedaż. Charakteryzuje się dużym wykorzystaniem ziemi i siły roboczej w celu osiągnięcia możliwie największej ilości produktów i dostarczeniem ich na rynek krajowy lub międzynarodowy. Dzięki wytwórstwu rolnictwa towarowego zaspokajane są potrzeby żywnościowe większości społeczeństwa. TYPY ROLNICTWA według poziomu nowoczesności PIERWOTNE: WSPÓLNA WŁASNOŚĆ ZIEMI, PRACA RĘCZNA, NISKIE PLONY, PRODUKCJA ŻYWNOŚCI PRAWIE WYŁĄCZNIE NA SWOJE POTRZEBY TRADYCYJNE: PRYWATNA WŁASNOŚĆ ZIEMI, STOSOWANIE NARZĘDZI I PROSTYCH MASZYN, POJAWIAJĄ SIĘ NADWYŻKI PRODUKCJI PRZEZNACZONE NA SPRZEDAŻ NOWOCZESNE: WYSPECJALIZOWANE, WYSOKOZMECHANIZOWANE, WYSOKOWYDAJNE, PRODUKCJA GŁÓWNIE NA SPRZEDAŻ TYPY ROLNICTWA według wielkości nakładów INTENSYWNE Duże nakłady pracy, środków i kapitału na jednostkę powierzchni gospodarstwa. Typowe dla małych lub średnich gospodarstw na obszarach gęsto zaludnionych EKSTENSYWNE Małe nakłady pracy, środków i kapitału na jednostkę powierzchni gospodarstwa. Typowe dla gospodarstw położonych na obszarach słabo zaludnionych Jak rozróżniamy rolnictwo intensywne od ekstensywnego? Wielkość plonów (dt/ha) im plony są wyższe tym rolnictwo jest bardziej intensywne Zużycie nawozów sztucznych (kg/ha) im większe zużycie nawozów, tym rolnictwo jest bardziej intensywne Ilość gruntów rolnych na 1 mieszkańca im ilość gruntów jest większa tym rolnictwo jest bardziej ekstensywne 1

2 (ZMECHANIZOWANE) duże nakłady kapitału i środków, wysoka mechanizacja, typowe dla KWR o dużej gęstości zaludnienia: Europa Zachodnia, Japonia i Izrael PRACOCHŁONNE duże nakłady pracy ręcznej lub zwierzęcej, typowe dla krajów rozwijających się o dużej gęstości zaludnienia: Korea, wschodnie Chiny, Wietnam, Filipiny, Indie, Egipt 2

3 PRACOCHŁONNE PRACOCHŁONNE PLANTACJE - duży teren przeznaczony pod uprawę jednej rośliny (monokultura) zazwyczaj wieloletniej. Rośliny te przeważnie nie mają charakteru żywieniowego są to głównie używki i rośliny przemysłowe. Plantacje występują głównie w krajach gorących stref klimatycznych i są głównie własnością firm z KWR. Na plantacjach uprawia się głównie: trzcinę cukrową, kawę, herbatę, kauczukowiec, bawełnę, banany, przyprawy, ananasy, palmę oleistą, itp PLANTACJE - ZALETY MIEJSCA PRACY DLA MIEJSCOWEJ LUDNOŚCI WPŁYWY PODATKOWE DLA PAŃSTW, NA TERENIE KTÓRYCH LEŻĄ PLANTACJE DOCHODY WYNIKAJĄCE Z EKSPORTU PRODUKTÓW PLANTACYJNYCH DO KWR WŁAŚCICIELE PLANTACJI CZĘSTO INWESTUJĄ W LOKALNĄ INFRASTRUKTURĘ (DROGI, WODOCIĄGI) 3

4 PLANTACJE - WADY WZROST ZANIECZYSZCZENIA ŚRODOWISKA W WYNIKU STOSOWANIA NAWOZÓW I PESTYCYDÓW SEZONOWOŚĆ ZATRUDNIENIA TRANSFER ZYSKÓW ZA GRANICĘ MIEJSCOWI ROLNICY DYSPONUJĄ MNIEJSZYM AREAŁEM GRUNTÓW UPRAWNYCH PLANTACJE PLANTACJE PLANTACJE (ZMECHANIZOWANE) WYSTĘPUJE W KWR LUB ROZWIJAJĄCYCH SIĘ O MAŁEJ GĘSTOŚCI ZALUDNIENIA (KANADA, USA, AUSTRALIA, BRAZYLIA, ARGENTYNA) Występują tu duże wyspecjalizowane gospodarstwa towarowe, wysokozmechanizowane, zatrudniające mało ludzi. Stosuje się mało nawozów sztucznych, a w hodowli zwierząt wypas pastwiskowy. Plony są niskie. Hodowla zwierząt głównie na mięso. 4

5 TRADYCYJNE WYSTĘPUJE W KSR O ŚREDNIEJ GĘSTOŚCI ZALUDNIENIA DOMINUJĄ MAŁE, TRADYCYJNE GOSPODARSTWA ROLNE O CHARAKTERZE GŁÓWNIE SAMOZAOPATRZENIOWYM TRADYCYJNE WYSTĘPOWANIE: AFRYKA ZACHODNIA I ŚRODKOWA, AMERYKA ŚRODKOWA TRADYCYJNE PIERWOTNE WYSTĘPUJE WŚRÓD SPOŁECZEŃSTW NAJSŁABIEJ ROZWINIĘTYCH. DZIELIMY JE NA: PIERWOTNY SPOSÓB HODOWLI ZWIERZĄT: PASTERSTWO KOCZOWNICZE (NOMADYZM) PIERWOTNY SPOSÓB UPRAWY ROŚLIN: ROLNICTWO ŻAROWO-ODŁOGOWE WYSTĘPOWANIE: LAS RÓWNIKOWY, TERENY PÓŁSUCHE I SUCHE (SAHARA, AZJA ŚRODKOWA), TUNDRA 5

6 PIERWOTNE PIERWOTNE PIERWOTNE PIERWOTNE PIERWOTNE PIERWOTNE 6

7 PIERWOTNE PIERWOTNE Nomadyzm powoli zanika. Wynika to z następujących przyczyn: niska dochodowość chowu koczowniczego granice państwowe są coraz lepiej pilnowane nomadom trudniej je przekraczać rosnąca liczba ludności powoduje, że kurczy się obszar, gdzie nomadzi mogą wędrować PIERWOTNE PIERWOTNE PIERWOTNE PIERWOTNE 7