Wymagania edukacyjne Planeta Nowa 2 dla klasy drugiej gimnazjum w Goczałkowicach - Zdroju

Transkrypt

1 1 Wymagania edukacyjne Planeta Nowa 2 dla klasy drugiej gimnazjum w Goczałkowicach - Zdroju Rozdział Lp. Temat Afryka 1. Warunki naturalne Uczeń: 1. wskazuje Afrykę na mapie świata 2. wyjaśnia znaczenie terminów: obszar bezodpływowy, rzeka okresowa, rzeka epizodyczna 3. wymienia nazwy stref klimatyczno-roślinno- -glebowych Afryki 4. wskazuje na mapie ogólnogeograficznej wybrane elementy linii brzegowej, krainy geograficzne, rzeki i jeziora Afryki oraz podaje ich nazwy 2. Ludność i urbanizacja 1.wyjaśnia znaczenie terminu gęstość zaludnienia 2. podaje liczbę ludności Afryki 3. wymienia nazwy odmian ludzkich zamieszkujących Afrykę 4. wymienia nazwy obszarów najgęściej i najsłabiej zaludnionych w Afryce 5. wymienia problemy mieszkańców Afryki 3. Gospodarka, Egipt, Republika Południowej Afryki Poziom wymagań dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Uczeń: Uczeń: Uczeń: 1. oblicza rozciągłość 1. wykazuje związki Afryki na kuli ziemskiej południkową między budową 2. wymienia czynniki geograficzne i równoleżnikową Afryki geologiczną kształtujące klimat Afryki 2. wykazuje symetryczność 3. przyporządkowuje strefom stref klimatycznoklimatycznym odpowiednie -roślinno-glebowych Afryki formacje roślinne i typy gleb 3. wyjaśnia zależności między 4. porównuje linię brzegową Afryki rozmieszczeniem stref z linią brzegową innych klimatycznych, roślinnych i kontynentów glebowych 1. opisuje poziom rozwoju gospodarczego Afryki 2. wymienia czynniki warunkujące rozwój rolnictwa w Afryce 3. wymienia nazwy najważniejszych roślin żywieniowych i eksportowych uprawianych w Afryce 4. wymienia główne cechy środowiska Egiptu i Republiki 1. wyjaśnia znaczenie terminów: eksplozja demograficzna, przyrost naturalny, urbanizacja 2. omawia zróżnicowanie ludności Afryki 3. omawia przyczyny eksplozji demograficznej w Afryce 4. wyjaśnia przyczyny niskiego poziomu urbanizacji w Afryce 5. wskazuje na mapie oraz wymienia nazwy największych miast Afryki 6. opisuje problemy mieszkańców Afryki 7. wyjaśnia znaczenie terminu produkt krajowy brutto 1. wyjaśnia, dlaczego Afryka nazywana jest kontynentem rolniczym niskiego poziomu rozwoju przemysłu w Afryce 3. opisuje pasterstwo koczownicze 4. opisuje poziom rozwoju usług w Afryce 5. opisuje potencjał gospodarczy Egiptu i RPA Uczeń: 1. określa położenie matematyczno- -geograficzne Afryki 2. omawia wpływ wybranych czynników geograficznych na klimat Afryki 3. określa cechy ukształtowania powierzchni Afryki 4. wyjaśnia występowanie stref klimatyczno- -roślinno-glebowych 5. charakteryzuje klimat oraz formacje roślinne Afryki na podstawie mapy klimatycznej, klimatogramów oraz ilustracji 6. charakteryzuje wody powierzchniowe Afryki 1. ocenia wpływ warunków naturalnych na rozmieszczenie ludności 2. omawia wskaźnik HDI w wybranych krajach na podstawie mapy tematycznej 3. omawia problemy związane z epidemią AIDS na kontynencie afrykańskim 4. wymienia przyczyny i skutki głodu oraz konfliktów zbrojnych toczących się na terenie Afryki 1. omawia uwarunkowania rozwoju gospodarczego Afryki 2. analizuje gospodarowanie w strefie Sahelu 3. wyjaśnia przyczyny i skutki pustynnienia 4. analizuje przyczyny i skutki nadmiernej działalności rolniczej 5. uzasadnia konieczność sztucznego nawadniania pól 1. oblicza współczynnik przyrostu naturalnego i skutki wysokiego przyrostu naturalnego 3. analizuje przyczyny i skutki głodu w Afryce 4. ocenia skutki wybranych konfliktów zbrojnych 5. określa związki pomiędzy problemami wyżywienia, występowaniem chorób a poziomem życia w krajach Afryki położonych na południe od Sahary 1. ocenia warunki środowiska przyrodniczego Afryki pod kątem rozwoju rolnictwa 2. analizuje mapy gospodarcze Afryki i formułuje wnioski 3. porównuje cechy społeczno-gospodarcze na przykładzie Egiptu i RPA a ukształtowaniem pionowym Afryki 2. wyjaśnia mechanizm powstawania systemu rowów tektonicznych w Afryce 3. dowodzi związku między warunkami klimatycznymi, ukształtowaniem pionowym a gęstością i układem sieci rzecznej 1. uzasadnia twierdzenie, że Afryka jest kontynentem ludzi młodych 2. proponuje działania mające na celu ograniczenie problemów mieszkańców Afryki 1. określa związki pomiędzy problemami wyżywienia, występowaniem chorób a poziomem życia w krajach Afryki położonych na południe od Sahary 2. dowodzi wpływu kolonializmu na aktualne problemy gospodarcze

2 2 Ameryka Północna i Południow a 4. Warunki naturalne 1. wskazuje Amerykę na mapie świata 2. wyjaśnia znaczenie terminów: Ameryka Łacińska, Ameryka Środkowa 3. wskazuje elementy linii brzegowej Ameryki na mapie oraz wymienia ich nazwy 4. wymienia czynniki geograficzne kształtujące klimat Ameryki 5. wskazuje na mapie i wymienia nazwy najważniejszych krain geograficznych, rzek i jezior w Ameryce Północnej i Południowej Południowej Afryki uprawnych w Egipcie Afryki 3. wykazuje zróżnicowanie poziomu rozwoju społecznogospodarczego państw afrykańskich Ameryki na kuli ziemskiej 2. wskazuje na mapie i wymienia nazwy obszarów aktywnych sejsmicznie i wulkanicznie 3. opisuje linię brzegową Ameryki 4. przyporządkowuje strefom klimatycznym odpowiednie zbiorowiska roślinne 1. określa położenie matematyczno- -geograficzne Ameryki 2. opisuje cechy klimatu Ameryki Północnej i Południowej na podstawie klimatogramów i mapy klimatycznej 3. wyjaśnia przyczyny wulkanizmu i trzęsień ziemi w Ameryce 4. wykazuje wpływ wybranych czynników przyrodniczych na klimat Ameryki 1. oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową Ameryki 2. porównuje rozwinięcie linii brzegowej i ukształtowanie powierzchni Ameryki z innymi kontynentami 3. omawia skutki południkowego układu form rzeźby terenu w Ameryce Północnej i Południowej 4. wykazuje wpływ klimatu na rozmieszczenie zbiorowisk roślinnych w Ameryce 1. wykazuje związki między budową geologiczną a ukształtowaniem pionowym Ameryki 2. wykazuje związki między warunkami klimatycznymi, ukształtowaniem pionowym a gęstością i układem sieci rzecznej 3. omawia aktywność sejsmiczną uskoku San Andreas 5. Ludność i urbanizacja 1. wymienia nazwy przedstawicieli odmian ludzkich oraz odmian mieszanych zróżnicowania ludności Ameryki 3. wskazuje na mapie obszary gęsto i słabo zaludnione w Ameryce oraz nazywa je 4. wymienia nazwy i wskazuje na mapie największe miasta Ameryki 6. Gospodarka 1. wymienia cechy państw wysoko rozwiniętych gospodarczo 2. wskazuje na mapie i wymienia nazwy krajów Ameryki najlepiej i najsłabiej rozwiniętych gospodarczo 1. opisuje wielkie migracje w dziejach Ameryki 2. wymienia przyczyny dużego zróżnicowania etnicznego i kulturowego ludności Ameryki 3. opisuje, korzystając z mapy, rozmieszczenie ludności Ameryki Północnej i Południowej 4. porównuje liczbę ludności w wybranych krajach Ameryki na podstawie dostępnych źródeł 5. wymienia przyczyny migracji do wielkich miast 1. wskazuje na mapie obszary o największej koncentracji przemysłu w Ameryce i nazywa je 1. wyjaśnia wpływ migracji na zróżnicowanie etniczne ludności Ameryki 2. wykazuje zależności między warunkami naturalnymi a rozmieszczeniem ludności w Ameryce 3. wyjaśnia przyczyny wysokiego poziomu urbanizacji w Ameryce Północnej i Południowej 4. wyróżnia główne cechy i przyczyny zróżnicowania kulturowego i etnicznego ludności Ameryki 1. opisuje cechy gospodarki bogatej północy i biednego południa Ameryki 2. wyjaśnia różnice między gospodarką krajów wysoko i słabo rozwiniętych gospodarczo 1. analizuje przyczyny wzrostu liczby ludności Ameryki oraz prognozuje dalsze jej zmiany 2. oblicza współczynnik przyrostu rzeczywistego w wybranych krajach Ameryki 3. analizuje zmiany wskaźnika urbanizacji w Ameryce 4. opisuje warunki życia i pracy ludzi zamieszkujących wielkie miasta Ameryki 1. analizuje przyczyny zróżnicowania gospodarczego bogatej północy i biednego południa Ameryki 2. opisuje związki między warunkami przyrodniczymi a rozmieszczeniem przemysłu w Ameryce 1. analizuje skutki gwałtownego wzrostu liczby ludności w wielkich miastach Ameryki 1. ocenia warunki środowiska przyrodniczego Ameryki pod kątem rozwoju rolnictwa

3 3 Obszary okołobiegunowe 7. Stany Zjednoczone 1.wskazuje na mapie świata Stany Zjednoczone, podaje nazwę stolicy tego kraju i nazwy państw z nim sąsiadujących 2. wskazuje na mapie i wymienia nazwy wybranych krain geograficznych, najważniejszych rzek i jezior USA przyrodniczego USA 4. wyjaśnia znaczenie terminów: megalopolis, technopolia 5. wymienia najważniejsze cechy gospodarki USA 6. wymienia nazwy głównych roślin uprawianych na terenie USA 8. Brazylia 1. wskazuje na mapie świata Brazylię i podaje nazwę stolicy tego kraju 2. wskazuje na mapie i wymienia nazwy wybranych krain geograficznych oraz najważniejszych rzek Brazylii 3. wskazuje na mapie i wymienia nazwy największych miast Brazylii 4. wymienia najważniejsze cechy gospodarki Brazylii 5. wymienia nazwy głównych roślin żywieniowych uprawianych w Brazylii 9. Arktyka i Antarktyka 1. wskazuje na mapie świata Arktykę i Antarktykę 2. wymienia główne cechy i przyczyny zmian w środowisku obszarów okołobiegunowych 3. wyjaśnia znaczenie terminów: góra lodowa, pak lodowy, nunatak, lodowiec szelfowy 4. wymienia cechy klimatu USA 2. omawia cechy ukształtowania powierzchni USA 3. opisuje zróżnicowanie ludności USA 4. wyjaśnia zależność między warunkami przyrodniczymi a rozmieszczeniem ludności w USA 5. wyjaśnia uwarunkowania wysokiego rozwoju gospodarczego USA 6. wskazuje na mapie i wymienia nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu Brazylii 2. opisuje klimat Brazylii 3. charakteryzuje rozmieszczenie ludności w Brazylii 4. opisuje poziom urbanizacji Brazylii 5. wyjaśnia znaczenie terminu fawele 6. omawia uwarunkowania rozwoju przemysłu i rolnictwa Brazylii 7. wskazuje na mapie obszary silnie uprzemysłowione oraz obszary rolnicze 8. opisuje konflikt interesów pomiędzy ekologicznymi skutkami wylesiania Amazonii a jej gospodarczym wykorzystaniem 1. przedstawia cechy położenia Arktyki i Antarktyki na podstawie mapy 2. opisuje obszarów okołobiegunowych 3. charakteryzuje klimat Antarktydy na podstawie klimatogramów 4. wyjaśnia przyczyny zmian w środowisku obszarów okołobiegunowych 1. uzasadnia, że Amerykanie są narodem imigrantów 2. udowadnia, że Stany Zjednoczone krajem wysoko rozwiniętym gospodarczo 3. opisuje znaczenie Doliny Krzemowej w rozwoju gospodarczym USA 4. charakteryzuje regiony rolnicze w USA 5. analizuje strukturę użytkowania ziemi 6. określa rolę Stanów Zjednoczonych w gospodarce światowej 1. wykazuje wpływ czynników geograficznych na klimat Brazylii 2. opisuje warunki życia w wielkich miastach 3. określa cechy rozwoju i problemy wielkich miast 1. opisuje czynniki warunkujące klimat obszarów okołobiegunowych 2. charakteryzuje klimat obszarów okołobiegunowych 3. analizuje uwarunkowania powstania pokrywy lodowej w Antarktyce 1. analizuje uwarunkowania rozwoju przemysłu nowoczesnych technologii 2. wykazuje związki między gospodarką a warunkami środowiska w najważniejszych regionach gospodarczych Stanów Zjednoczonych 3. wykazuje zależność między wysokim poziomem gospodarki a poziomem rozwoju transportu 4. wyjaśnia znaczenie terminu produkt światowy brutto 1. analizuje naturalne i antropogeniczne zagrożenia dla amazońskiej selwy 2.analizuje udział i miejsce Brazylii w światowych zbiorach wybranych roślin uprawnych korzystając z dostępnych źródeł 1. omawia status prawny Antarktydy 1. udowadnia, ze Stany Zjednoczone są potęgą gospodarczą świata 1. porównuje poziom rozwoju gospodarczego Brazylii z poziomem rozwoju innych państw Ameryki 1.ocenia celowość badań prowadzonych przez naukowców na obszarach okołobiegunowych 2. analizuje przyczyny i skutki powstania dziury ozonowej nad Antarktydą

4 4 Australia 10. Charakterystyka Australii i Oceanii Arktyki i Antarktyki 1. wskazuje na mapie świata Australię i Oceanię 2. wymienia nazwy osobliwości przyrodniczych Australii 3. wyjaśnia znaczenie terminu endemity 4. wskazuje na mapie i wymienia nazwy wybranych krain geograficznych, rzek i jezior Australii 5. wskazuje na mapie obszary o największej gęstości zaludnienia oraz obszary niezamieszkane w Australii 6. charakteryzuje zróżnicowanie ludności Australii 7. wymienia główne cechy gospodarki Australii Azja 11. Warunki naturalne 1. wyjaśnia znaczenie terminu Eurazja 2. wskazuje na mapie świata Azję 3. wskazuje na mapie elementy linii brzegowej Azji 4. wymienia czynniki geograficzne kształtujące klimat Azji 5. wymienia nazwy i wskazuje na mapie najważniejsze krainy geograficzne, rzeki oraz jeziora Azji 12. Ludność i urbanizacja 1. podaje liczbę ludności zamieszkującej Azję 2. wskazuje na mapie i wymienia nazwy azjatyckich miast- -gigantów 3. wymienia nazwy państw o wysokim i niskim wskaźniku urbanizacji 4. wskazuje na mapie i wymienia nazwy obszarów o dużej i małej gęstości zaludnienia Australii i Oceanii na kuli ziemskiej 2. opisuje, korzystając z mapy, linię brzegową i ukształtowanie pionowe Australii 3. wymienia regiony geograficzne Oceanii 4. charakteryzuje przyrodniczego Australii i Oceanii ze szczególnym uwzględnieniem cech klimatu oraz specyfiki świata roślin i zwierząt 5. analizuje strukturę użytkowania gruntów w Australii Azji na kuli ziemskiej 2. charakteryzuje wybrane strefy roślinne Azji 3. opisuje cechy klimatu Azji na podstawie klimatogramów i mapy klimatycznej 4. wymienia cechy ukształtowania powierzchni Azji 5. opisuje rozmieszczenie wód powierzchniowych na podstawie mapy 1. opisuje zróżnicowanie ludności Azji 2. omawia czynniki warunkujące rozmieszczenie ludności w Azji 3. omawia uwarunkowania eksplozji demograficznej 1. ocenia znaczenie wód artezyjskich dla gospodarki Australii 2. analizuje uwarunkowania rozmieszczenia ludności Australii i Oceanii 3. opisuje przyczyny małej gęstości zaludnienia oraz niskiego poziomu urbanizacji Oceanii 4. wykazuje wpływ migracji na zróżnicowanie australijskiego społeczeństwa 5. omawia wybrane zagadnienia gospodarcze Australii ze szczególnym uwzględnieniem roli górnictwa, rolnictwa i turystyki 6. przedstawia na podstawie map tematycznych główne cechy gospodarki Australii na tle warunków naturalnych 1. opisuje na podstawie mapy granicę między Europą a Azją 2. charakteryzuje ukształtowanie powierzchni Azji 3. opisuje cyrkulację monsunową 4. wykazuje wpływ klimatu na rozmieszczenie zbiorowisk roślinnych 5. wyjaśnia, na czym polega kontrastowość klimatyczna Azji 6. opisuje czynniki warunkujące układ promienisty wielkich systemów rzecznych w Azji 1. analizuje zmiany liczby ludności Azji 2. wyjaśnia uwarunkowania powstania miast- -gigantów 3. przedstawia na podstawie map tematycznych warunki przyrodnicze obszarów, na których kształtowały się najstarsze cywilizacje 1. oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową Australii 2. analizuje zależności między warunkami klimatycznymi a występowaniem wód powierzchniowych 3. ocenia warunki środowiska przyrodniczego Australii i Oceanii pod kątem warunków życia ludzi i rozwoju gospodarki 4. wyjaśnia zależności między warunkami środowiska przyrodniczego a sposobami gospodarowania w rolnictwie Australii 5. wskazuje regiony geograficzne Oceanii na mapie ogólnogeograficznej oraz opisuje rolę turystyki w tych regionach 1. oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową Azji 2. porównuje rozwinięcie linii brzegowej i ukształtowanie powierzchni Azji na tle innych kontynentów 3. wykazuje na podstawie map tematycznych, że kontynent Azji jest obszarem wielkich geograficznych kontrastów 1. analizuje przyrost naturalny w wybranych państwach Azji 2. charakteryzuje przyczyny i skutki wybranych problemów demograficznych Azji 1. porównuje, korzystając z map, środowisko przyrodnicze Australii oraz Oceanii ze środowiskiem innych kontynentów 2. opisuje budowę niecki artezyjskiej i uwarunkowania występowania źródeł artezyjskich 3. wykazuje zależność miedzy symetrycznym położeniem Australii po obu stronach zwrotnika Koziorożca a uwarunkowaniami klimatycznymi 1. wykazuje zależność między budową geologiczną a ukształtowaniem powierzchni Azji 2. analizuje genezę powstania Himalajów 1. opisuje dziedzictwo kulturowe najstarszych cywilizacji Azji

5 5 13. Gospodarka 1. wyjaśnia znaczenie terminu azjatyckie tygrysy i podaje przykłady 2. wymienia cechy gospodarki azjatyckich tygrysów 3. wymienia nazwy głównych roślin żywieniowych uprawianych w Azji 4. wymienia nazwy surowców mineralnych wydobywanych w Azji 5. wymienia nazwy państw wysoko i słabo rozwiniętych gospodarczo 14. Chiny 1. wskazuje Chiny na mapie, podaje nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw z nim sąsiadujących 2. wskazuje na mapie i wymienia nazwy krain geograficznych oraz najważniejszych rzek w Chinach przyrodniczego Chin 4. podaje liczbę ludności Chin analizuje wykresy i dane liczbowe dotyczące rozwoju ludności Chin 5. wymienia nazwy głównych roślin uprawnych 6. wymienia najważniejsze cechy gospodarki Chin 15. Indie 1. wskazuje Indie na mapie, podaje nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw sąsiadujących 2. wskazuje na mapie wybrane krainy geograficzne oraz rzek Indii i nazywa je przyrodniczego Indii 4. podaje liczbę ludności Indii 5. wymienia nazwy głównych indyjskich roślin uprawnych 6. wymienia najważniejsze cechy gospodarki Indii 1. wskazuje na mapie główne rejony rolnicze w Azji i nazywa je 2. wskazuje na mapie główne regiony przemysłowe Azji 3. omawia przyczyny zróżnicowania uprzemysłowienia państw w Azji 4. charakteryzuje azjatyckie tygrysy Chin 2. omawia cechy ukształtowania powierzchni Chin 3. charakteryzuje klimat Chin 4. opisuje przyczyny katastrofalnych powodzi w Chinach oraz sposoby zapobiegania im 5. wyjaśnia zależność między warunkami przyrodniczymi a rozmieszczeniem ludności Chin 6. wskazuje na mapie obszary o dużej koncentracji przemysłu i nazywa je 7. opisuje poziom urbanizacji w Chinach Indii 2. omawia cechy ukształtowania powierzchni Indii 3. charakteryzuje klimat Indii 4. opisuje kontrasty społeczne w Indiach 5. wskazuje na mapie obszary uprzemysłowione i rolnicze Indii oraz nazywa je 6. wyjaśnia, dlaczego w Indiach występuje duże pogłowie bydła 1. ocenia warunki rozwoju rolnictwa w Azji 2. omawia przyczyny zróżnicowania poziomu rozwoju rolnictwa w Azji 3. wykazuje związek pomiędzy rytmem upraw i kulturą ryżu a cechami klimatu monsunowego w Azji Południowo-Wschodniej 4. opisuje znaczenie OPEC dla gospodarki światowej 1. analizuje dane liczbowe dotyczące urbanizacji w Chinach 2. wyjaśnia na podstawie map tematycznych rozmieszczenie ludności 3. wyjaśnia, na czym polega chiński program kontroli urodzeń 4. opisuje uwarunkowania rozwoju rolnictwa na Nizinie Chińskiej 5. wymienia kierunki rozwoju gospodarczego Chin 6. wykazuje zmiany znaczenia Chin w gospodarce światowej 1. opisuje system kastowy społeczeństwa 2. analizuje przyrost naturalny 3. charakteryzuje indyjskie rolnictwo 4. wyjaśnia przyczyny gwałtownego rozwoju przemysłu nowoczesnych technologii 1. analizuje strukturę i wartość PKB na jednego mieszkańca w wybranych państwach nierównomiernego rozwoju gospodarczego wybranych państw Azji 3. analizuje poziom rozwoju gospodarczego państw eksportujących ropę naftową 1. wykazuje zależności między warunkami przyrodniczymi a rozwojem gospodarczym Chin 2. analizuje przyczyny szybkiego rozwoju gospodarczego Chin w ostatnich latach 1. analizuje poziom rozwoju gospodarczego Indii dynamicznego rozwoju nowoczesnych usług 1. wykazuje kontrasty w rozwoju gospodarczym Azji 2. uzasadnia (na wybranych przykładach) wpływ warunków przyrodniczych na działalność gospodarczą człowieka 1. omawia kontrasty przyrodnicze Chin 2. wykazuje wpływ Chin na światową gospodarkę 1. przewiduje skutki społeczno-gospodarcze wynikające z eksplozji demograficznej

6 6 16. Japonia 1. wskazuje na mapie świata Japonię i podaje nazwę stolicy tego kraju 2. wymienia najważniejsze przyrodniczego Japonii 3. podaje liczbę ludności Japonii 4. wskazuje na mapie i wymienia nazwy wielkich miast Japonii 5. wymienia nazwy głównych roślin uprawnych 6. wymienia najważniejsze cechy japońskiej gospodarki 17. Bliski Wschód 1. wyjaśnia znaczenie terminu Bliski Wschód 2. wskazuje Bliski Wschód na mapie ogólnogeograficznej 3. wymienia i gospodarki Bliskiego Wschodu 4. opisuje cechy kultury islamskiej 5. wymienia nazwy państw o największych zasobach ropy naftowej Europa 18. Warunki naturalne 1. wskazuje na mapie świata Europę 2. wskazuje na mapie element linii brzegowej Europy i wymienia ich nazwy 3. wskazuje na mapie wybrane niziny, wyżyny oraz góry Europy i nazywa je 4. wymienia cechy ukształtowania powierzchni Europy na podstawie mapy 5. wskazuje na mapie wybrane europejskie rzeki oraz jeziora i nazywa je 19. Ludność i urbanizacja 1. podaje liczbę ludności Europy 2. wskazuje na mapie obszary o największej oraz najmniejszej gęstości zaludnienia i nazywa je 3. podaje przykłady krajów o dodatnim i ujemnym przyroście naturalnym Japonii 2. omawia cechy ukształtowania powierzchni Japonii 3. charakteryzuje klimat Japonii 4. opisuje poziom urbanizacji Japonii 5. wyjaśnia uwarunkowania rozwoju przemysłu przetwórczego 6. opisuje cechy rolnictwa Japonii 1. opisuje położenie geograficzne Bliskiego Wschodu 2. ocenia poziom urbanizacji w państwach Bliskiego Wschodu 3. omawia zasoby ropy naftowej na Bliskim Wschodzie i na świecie 4.opisuje rozmieszczenie zasobów ropy naftowej na Bliskim Wschodzie 5. wskazuje na mapie i wymienia nazwy obszarów objętych konfliktami zbrojnymi Europy na kuli ziemskiej 2. charakteryzuje linię brzegową Europy na podstawie mapy 3. wykazuje, na podstawie mapy, że Europa jest kontynentem nizinnym 4. opisuje cechy klimatu Europy na podstawie mapy i klimatogramów 5. charakteryzuje wybrane strefy roślinne Europy 6. opisuje na podstawie mapy rozmieszczenie wód powierzchniowych Europy 1. opisuje rozmieszczenie ludności w Europie na podstawie mapy 2. opisuje na podstawie map tematycznych zróżnicowanie regionalne, kulturowe, narodowościowe oraz etniczne współczesnej Europy 3. omawia przyczyny wysokiego wskaźnika urbanizacji w Europie 1. charakteryzuje warunki naturalne Japonii 2. omawia rozmieszczenie ludności Japonii 3. wykazuje wpływ czynników społeczno- -kulturowych na tworzenie nowoczesnej gospodarki Japonii (na tle niekorzystnych warunków środowiska) 4. wykazuje znaczenie transportu w gospodarce Japonii 1. opisuje warunki naturalne Bliskiego Wschodu 2. analizuje zasoby ropy naftowej na świecie i formułuje wnioski 3. charakteryzuje Bliski Wschód pod kątem cech kulturowych, zasobów ropy naftowej i poziomu rozwoju gospodarczego 1. określa przyrodniczego Europy na podstawie mapy ogólnogeograficznej oraz map tematycznych 2. wyjaśnia wpływ zlodowaceń na rzeźbę powierzchni Europy 3. wyjaśnia zależności między typem klimatu a występowaniem formacji roślinnych 4. wyjaśnia genezę wybranych europejskich jezior 1. wyjaśnia przyczyny oraz skutki ujemnego przyrostu naturalnego w Europie warunkujące rozmieszczenie ludności w Europie 3. opisuje przyczyny i konsekwencje zróżnicowania ludności Europy 1. opisuje skutki położenia Japonii w strefie aktywności wulkanicznej i sejsmicznej 2. opisuje uwarunkowania rozwoju gospodarczego Japonii 3. udowadnia, że Japonia jest potęgą gospodarczą 4. analizuje wysokość plonów podstawowych zbóż w Japonii na tle innych krajów Azji 1. opisuje wpływ religii na życie muzułmanów 2. porównuje poziom życia mieszkańców Bliskiego Wschodu 3. porównuje wielkość wydobycia ropy naftowej w poszczególnych krajach Bliskiego Wschodu 1. oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową Europy 2. opisuje czynniki geograficzne warunkujące klimat Europy 3. analizuje czynniki warunkujące rozmieszczenie wielkich systemów rzecznych i zbiorników wodnych w Europie 1. przewiduje zmiany demograficzne w Europie 2. uzasadnia twierdzenie, że Europa się starzeje 3. oblicza średnią gęstość zaludnienia Europy 1. analizuje geograficzne czynniki klimatotwórcze 2. ocenia warunki naturalne Japonii 1. uzasadnia tezę, że konflikty na Bliskim Wschodzie mają wpływ na globalną gospodarkę 1.wykazuje związek między budową geologiczną a ukształtowaniem pionowym Europy 1. analizuje problemy demograficzne Europy i formułuje wnioski

7 7 20. Gospodarka 1. wymienia nazwy państw wysoko rozwiniętych gospodarczo oraz krajów o średnim poziomie rozwoju gospodarczego w Europie 2. wymienia nazwy głównych roślin uprawnych 3. wskazuje na mapie i podaje nazwy głównych obszarów wydobycia surowców energetycznych w Europie 4.wskazuje na mapie i wymienia nazwy najważniejszych europejskich okręgów przemysłowych oraz ośrodków high-tech 21. Kraje Europy Północnej 1. wyjaśnia znaczenie terminu kraje skandynawskie 2. wskazuje na mapie kraje Europy Północnej i wymienia ich nazwy 3. opisuje na podstawie mapy rozmieszczenie głównych ośrodków miejskich w Europie Północnej 4. wymienia cechy społeczeństwa Europy Północnej 5. wymienia nazwy głównych bogactw naturalnych krajów skandynawskich 22. Kraje alpejskie 1. wyjaśnia znaczenie terminu kraje alpejskie 2. wymienia nazwy państw alpejskich, wskazuje je na mapie ogólnogeograficznej i podaje nazwy ich stolic 3. wymienia przyrodniczego Alp 4. wymienia nazwy największych miast i wskazuje je na mapie 5. opisuje specyfikę rozmieszczenia ludności w Alpach 4. wykazuje się znajomością podziału politycznego Europy 1. opisuje potencjał ekonomiczny Europy zróżnicowania gospodarczego krajów Europy 3. opisuje uwarunkowania rozwoju rolnictwa europejskiego 4. opisuje strukturę produkcji energii elektrycznej w wybranych krajach Europy 5. opisuje poziom rozwoju usług w Europie 1. opisuje położenie geograficzne państw Europy Północnej 2. wyjaśnia rozmieszczenie ośrodków miejskich 3. charakteryzuje strukturę produkcji energii elektrycznej w krajach Europy Północnej 4. charakteryzuje gospodarkę krajów skandynawskich 1. opisuje położenie krajów alpejskich 2. opisuje rzeźbę Alp 3. opisuje rozmieszczenie miast i gęstość zaludnienia w krajach alpejskich 4. wyjaśnia znaczenie nowoczesnego sektora usług 4.analizuje zróżnicowanie wskaźnika urbanizacji w krajach Europy 1. analizuje strukturę PKB w wybranych krajach Europy 2. porównuje strukturę użytkowania ziemi w wybranych państwach Europy, korzystając z diagramów 3. opisuje czynniki rozwoju przemysłu ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu high-tech 4. wyjaśnia proces restrukturyzacji przemysłu w Europie Zachodniej 1. charakteryzuje środowisko przyrodnicze krajów Europy Północnej 2. wykazuje na podstawie map tematycznych związki między głównymi cechami środowiska przyrodniczego Europy Północnej a głównymi kierunkami rozwoju gospodarczego 1. charakteryzuje środowisko przyrodnicze krajów alpejskich 2. wykazuje wpływ gór na środowisko przyrodnicze i gospodarkę krajów alpejskich 3. wykazuje, że kraje alpejskie należą do państw wysoko rozwiniętych gospodarczo 1. porównuje poziom rozwoju rolnictwa w Europie Zachodniej i Środkowo- Wschodniej 2. omawia na wybranych przykładach czynniki lokalizacji przemysłu high-tech 1. wykazuje cechy społeczeństwa Europy Północnej 2. analizuje wartość PKB na jednego mieszkańca i formułuje wnioski 1. wykazuje piętrowość klimatyczno-roślinną w Alpach 2. porównuje wskaźnik urbanizacji w krajach alpejskich i formułuje wnioski 1. uzasadnia tezę, że Europa jest najlepiej rozwinięta pod względem gospodarczym 1. przewiduje skutki wyludniania północnej Skandynawii 1. charakteryzuje genezę rzeźby alpejskiej 2. analizuje czynniki rozwoju sektora bankowo- -ubezpieczeniowego w Szwajcarii

8 8 23. Kraje Europy Południowej 1. wskazuje na mapie kraje Europy Południowej, podaje nazwy ich stolic 2. wymienia przyrodniczego krajów Europy Południowej 3. wymienia nazwy największych miast Europy Południowej i wskazuje je na mapie 4. wymienia przykłady atrakcji turystycznych 5. wyjaśnia znaczenie terminu akwakultura krajów Europy Południowej 2. opisuje przyrodniczego tych krajów 3. opisuje na podstawie mapy tematycznej rozmieszczenie najważniejszych ośrodków turystycznych 4. opisuje cechy gospodarki krajów Europy Południowej 5. wyjaśnia znaczenie terminu infrastruktura turystyczna 6. prezentuje opracowaną na podstawie map, przewodników oraz internetu trasę wycieczki po Europie lub jej części 1. charakteryzuje walory przyrodnicze i pozaprzyrodnicze krajów Europy Południowej 2. opisuje wybrane atrakcje turystyczne 3. wykazuje zależność pomiędzy przyjazdami turystów a wpływami z turystyki na podstawie wykresów 4. wykazuje niekorzystny wpływ turystyki na środowisko przyrodnicze 1. rozpoznaje typy wybrzeży południowej Europy i wyjaśnia ich genezę 2. wykazuje związki między rozwojem turystyki a warunkami przyrodniczymi i dziedzictwem kulturowym 3. ocenia rolę turystyki w rozwoju gospodarczym tych krajów 1. wykazuje zależności miedzy wielkością ruchu turystycznego a poziomem rozwoju infrastruktury turystycznej 24. Francja 1. wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Francję i podaje nazwę stolicy tego kraju 2. wymienia przyrodniczego Francji 3. wskazuje najważniejsze miasta Francji na mapie i podaje ich nazwy 4. wymienia cechy gospodarki Francji 5. wskazuje na mapie regiony rolnicze Francji i wymienia ich nazwy 25. Wielka Brytania 1. wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Wielką Brytanię i podaje nazwę stolicy tego kraju 2. wskazuje na mapie wybrane krainy geograficzne i nazywa je przyrodniczego i gospodarki Wielkiej Brytanii 1. opisuje położenie geograficzne Francji 2. charakteryzuje środowisko przyrodnicze Francji 3. opisuje czynniki wpływające na wzrost liczby mieszkańców Francji 4. opisuje poziom urbanizacji Francji 5. opisuje poziom rozwoju gospodarczego Francji 6. analizuje strukturę użytkowania ziemi 7. wskazuje miejsce Francji w światowej produkcji rolnej 8. identyfikuje cechy rolnictwa wysokotowarowego Wielkiej Brytanii 2. charakteryzuje środowisko przyrodnicze Wielkiej Brytanii 3. opisuje podział Wielkiej Brytanii na krainy historyczne 4. opisuje strukturę narodowościową Wielkiej Brytanii 5. wyjaśnia uwarunkowania dodatniego salda migracji 6. wyjaśnia znaczenie terminu monarchia konstytucyjna 7. przedstawia wielkość i główne cechy położenia Londynu 8. wskazuje na mapie i podaje nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu 1. analizuje współczynnik przyrostu naturalnego i współczynnik salda migracji 2. wykazuje znaczenie turystyki w tworzeniu dochodu narodowego 3. analizuje przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki rozwoju rolnictwa 5. wykazuje na przykładzie rolnictwa Francji związek między warunkami przyrodniczymi a kierunkiem i efektywnością produkcji rolnej 1. analizuje strukturę narodowościową Wielkiej Brytanii 2. opisuje poziom urbanizacji oraz rozmieszczenie ludności w Wielkiej Brytanii 3. opisuje układ przestrzenny oraz znaczenie Londynu jako światowej metropolii 4. analizuje strukturę użytkowania ziemi w Wielkiej Brytanii 5. wyjaśnia uwarunkowania wysokiego poziomu rozwoju gospodarczego 1. opisuje sytuację społeczną imigrantów 2. charakteryzuje sieć transportową Francji 3. wykazuje aktywną politykę rolną Francji w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej 1. wykazuje zalety wyspiarskiego położenia Wielkiej Brytanii 2. wykazuje zależności między warunkami przyrodniczymi a poziomem rozwoju gospodarczego 1. wykazuje znaczenie Eurotunelu 1. wykazuje znaczenie zamorskich terytoriów Wielkiej Brytanii (dawniej i obecnie) 2. analizuje na przykładzie Wielkiej Brytanii uwarunkowania lokalizacji i rozwoju przemysłu wysokiej technologii

9 9 Sąsiedzi Polski 26. Niemcy 1. wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Niemcy, podaje nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy krajów z nim sąsiadujących 2. wskazuje na mapie wybrane krainy geograficzne oraz najważniejsze rzeki w Niemczech i nazywa je przyrodniczego oraz gospodarki Niemiec 4. opisuje strukturę narodowościową Niemiec 27. Czechy i Słowacja 1. wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Czechy i Słowację, podaje nazwy stolic tych krajów oraz nazwy państw sąsiadujących z nimi 2. wymienia najważniejsze przyrodniczego i społeczno- -gospodarczego omawianych państw 28. Litwa, Białoruś i Ukraina 1. wskazuje na mapie ogólnogeograficznej Litwę, Białoruś i Ukrainę, podaje nazwy stolic tych krajów oraz nazwy państw sąsiadujących z nimi 2. wymienia najważniejsze przyrodniczego i społeczno- -gospodarczego omawianych państw 29. Rosja 1. wskazuje Rosję na mapie ogólnogeograficznej i podaje nazwę jej stolicy 2. wskazuje na mapie i wymienia nazwy głównych krain geograficznych, rzek oraz jezior przyrodniczego Rosji 4. wymienia główne cechy Niemiec 2. omawia przyrodniczego 3. wyjaśnia przyczyny i skutki dodatniego salda migracji 4. charakteryzuje strukturę zatrudnienia w niemieckiej gospodarce 5. przedstawia na podstawie wskazanych źródeł główne kierunki i przyczyny zmian w strukturze przemysłu Zagłębia Ruhry 6. wskazuje na mapie i podaje nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu w Niemczech Czech, Słowacji 2. omawia przyrodniczego Czech i Słowacji 3. analizuje strukturę zatrudnienia w Czechach 4. analizuje strukturę narodowościową Słowacji Litwy, Białorusi i Ukrainy 2. omawia przyrodniczego Litwy, Białorusi i Ukrainy 3. wyjaśnia przyczyny kryzysów gospodarczych na Litwie, Białorusi i Ukrainie po rozpadzie ZSRR 4. omawia współczesne przemiany społeczne i gospodarcze Ukrainy Rosji 2. omawia przyrodniczego Rosji 3. opisuje zróżnicowanie narodowościowe i kulturowe ludności 4. wskazuje na mapie i wymienia nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu 1. wykazuje wpływ czynników geograficznych na klimat Niemiec 2. opisuje skutki ujemnego przyrostu naturalnego 3. udowadnia, że Niemcy są potęgą gospodarczą 4. opisuje zróżnicowanie rozwoju społeczno- -gospodarczego wschodniej i zachodniej części Niemiec 1. opisuje czynniki warunkujące rozwój gospodarczy Czech i Słowacji 2. porównuje potencjał gospodarczy omawianych państw 1. opisuje czynniki warunkujące rozwój gospodarczy Litwy, Białorusi i Ukrainy 2. opisuje przyczyny i skutki ujemnego przyrostu naturalnego i salda migracji Litwy, Białorusi i Ukrainy 3. porównuje potencjał gospodarczy omawianych państw 1. wykazuje zróżnicowanie przyrodnicze Rosji 2. wykazuje wpływ czynników geograficznych na klimat Rosji 3. wyjaśnia zależność między warunkami przyrodniczymi a rozmieszczeniem ludności w Rosji 4. wykazuje zróżnicowanie językowe i religijne mieszkańców Rosji 1. analizuje uwarunkowania rozwoju przemysłu przetwórczego 2. analizuje wskaźnik bezrobocia i formułuje wnioski 3. wykazuje na przykładzie Niemiec zależność między poziomem rozwoju transportu a funkcjonowaniem pozostałych działów gospodarki 1. ocenia zasoby bogactw mineralnych Czech i Słowacji 2. omawia efekty przemian gospodarczych, które nastąpiły w omawianych krajach 1. ocenia zasoby bogactw mineralnych Litwy, Białorusi i Ukrainy 2. omawia efekty przemian gospodarczych, które nastąpiły w omawianych krajach 1. analizuje zmiany przyrostu naturalnego w Rosji i formułuje wnioski 2. wykazuje zależności między warunkami przyrodniczymi a poziomem rozwoju gospodarczego Rosji 1. analizuje przyczyny migracji do Niemiec 2. wykazuje gospodarcze znaczenie sieci rzecznej Niemiec 1. porównuje środowisko społeczno-gospodarcze południowych sąsiadów Polski oraz formułuje wnioski 1. porównuje środowisko społeczno-gospodarcze południowych i wschodnich sąsiadów Polski oraz formułuje wnioski 1. uzasadnia tezę, że Rosja jest krajem o olbrzymich możliwościach gospodarczych

10 10 rosyjskiej gospodarki 5. wymienia przyczyny ujemnego przyrostu naturalnego ludności Rosji 5. omawia uwarunkowania rozwoju przemysłu wydobywczego 6. omawia najważniejsze problemy rosyjskiego rolnictwa