Wymagania edukacyjne do geografii dla klasy I i II gimnazjum Rok szkolny 2014/2015

Transkrypt

1 Rozdzi ał Afryka Lp. Temat 47,48. Warunki naturalne Wymagania edukacyjne do geografii dla klasy I i II gimnazjum Rok szkolny 2014/2015 Poziom wymagań konieczny podstawowy rozszerzający dopełniający wykraczający Uczeń: Uczeń: oblicza rozciągłość geograficzne Afryki południkową na kuli ziemskiej i równoleżnikową czynniki Afryki geograficzne wykazuje kształtujące klimat symetryczność stref Afryki klimatyczno- przyporządkowuje -roślinno-glebowych strefom klimatycznym Afryki odpowiednie formacje wyjaśnia zależności roślinne i typy gleb między porównuje linię m stref brzegową Afryki z klimatycznych, linią brzegową innych roślinnych i kontynentów glebowych Uczeń: wskazuje Afrykę na mapie świata terminów: obszar bezodpływowy, rzeka okresowa, rzeka epizodyczna stref klimatyczno-roślinno- -glebowych Afryki wybrane elementy linii brzegowej, krainy geograficzne, rzeki i jeziora Afryki oraz podaje ich nazwy Uczeń: matematyczno- -geograficzne Afryki omawia wpływ wybranych czynników geograficznych na klimat Afryki określa cechy ukształtowania powierzchni Afryki wyjaśnia występowanie stref klimatyczno- -roślinno-glebowych klimat oraz formacje roślinne Afryki na podstawie mapy klimatycznej, klimatogramów oraz ilustracji wody powierzchniowe Afryki Uczeń: wykazuje związki między budową geologiczną a ukształtowaniem pionowym Afryki wyjaśnia mechanizm powstawania systemu rowów tektonicznych w Afryce dowodzi związku klimatycznymi, ukształtowaniem pionowym a gęstością i układem sieci rzecznej 49,50. Ludność i urbanizacja terminu gęstość zaludnienia terminów: eksplozja demograficzna, ocenia wpływ warunków naturalnych na oblicza współczynnik przyrostu naturalnego uzasadnia twierdzenie, że Afryka jest 1

2 podaje liczbę ludności Afryki odmian ludzkich zamieszkujących Afrykę obszarów najgęściej i najsłabiej zaludnionych w Afryce problemy mieszkańców Afryki przyrost naturalny, urbanizacja omawia zróżnicowanie ludności Afryki omawia przyczyny eksplozji demograficznej w Afryce niskiego poziomu urbanizacji w Afryce oraz wymienia nazwy największych miast Afryki opisuje problemy mieszkańców Afryki terminu produkt krajowy brutto ludności omawia wskaźnik HDI w wybranych krajach na podstawie mapy tematycznej omawia problemy związane z epidemią AIDS na kontynencie afrykańskim przyczyny i skutki głodu oraz konfliktów zbrojnych toczących się na terenie Afryki i skutki wysokiego przyrostu naturalnego analizuje przyczyny i skutki głodu w Afryce ocenia skutki wybranych konfliktów zbrojnych określa związki pomiędzy problemami wyżywienia, występowaniem chorób a poziomem życia w krajach Afryki położonych na południe od Sahary kontynentem ludzi młodych proponuje działania mające na celu ograniczenie problemów mieszkańców Afryki 51.52, 53. Gospodarka, Egipt, Republika Południowej Afryki opisuje poziom gospodarczego Afryki czynniki warunkujące rozwój rolnictwa w Afryce najważniejszych roślin żywieniowych i eksportowych uprawianych wyjaśnia, dlaczego Afryka nazywana jest kontynentem rolniczym niskiego poziomu przemysłu w Afryce opisuje pasterstwo koczownicze opisuje poziom omawia gospodarczego Afryki analizuje gospodarowanie w strefie Sahelu i skutki pustynnienia analizuje przyczyny i skutki nadmiernej ocenia warunki Afryki pod kątem rolnictwa analizuje mapy gospodarcze Afryki i formułuje wnioski porównuje cechy społeczno- określa związki pomiędzy problemami wyżywienia, występowaniem chorób a poziomem życia w krajach Afryki położonych na południe od Sahary dowodzi wpływu kolonializmu na 2

3 w Afryce główne cechy Egiptu i Republiki Południowej Afryki usług w Afryce opisuje potencjał gospodarczy Egiptu i RPA działalności rolniczej uzasadnia konieczność sztucznego nawadniania pól uprawnych w Egipcie gospodarcze na przykładzie Egiptu i RPA aktualne problemy gospodarcze Afryki wykazuje zróżnicowanie poziomu społecznogospodarczego państw afrykańskich Ameryka Północna i Południowa 54,55. Warunki naturalne wskazuje Amerykę na mapie świata terminów: Ameryka Łacińska, Ameryka Środkowa wskazuje elementy linii brzegowej na mapie oraz wymienia ich nazwy czynniki geograficzne kształtujące klimat najważniejszych krain geograficznych, rzek i jezior w Ameryce Północnej i Południowej geograficzne na kuli ziemskiej obszarów aktywnych sejsmicznie i wulkanicznie opisuje linię brzegową przyporządkowuje strefom klimatycznym odpowiednie zbiorowiska roślinne matematyczno- -geograficzne opisuje cechy klimatu Północnej i Południowej na podstawie klimatogramów i mapy klimatycznej wulkanizmu i trzęsień ziemi w Ameryce wykazuje wpływ wybranych czynników przyrodniczych na klimat oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową porównuje rozwinięcie linii brzegowej i ukształtowanie powierzchni z innymi kontynentami omawia skutki południkowego układu form rzeźby terenu w Ameryce Północnej i Południowej wykazuje wpływ klimatu na zbiorowisk roślinnych w Ameryce wykazuje związki między budową geologiczną a ukształtowaniem pionowym wykazuje związki klimatycznymi, ukształtowaniem pionowym a gęstością i układem sieci rzecznej omawia aktywność sejsmiczną uskoku San Andreas 3

4 56. Ludność i urbanizacja przedstawicieli odmian ludzkich oraz odmian mieszanych zróżnicowania ludności obszary gęsto i słabo zaludnione w Ameryce oraz nazywa je i wskazuje na mapie największe miasta 57. Gospodarka cechy państw wysoko rozwiniętych gospodarczo krajów najlepiej i najsłabiej rozwiniętych gospodarczo opisuje wielkie migracje w dziejach przyczyny dużego zróżnicowania etnicznego i kulturowego ludności opisuje, korzystając z mapy, ludności Północnej i Południowej porównuje liczbę ludności w wybranych krajach na podstawie dostępnych źródeł przyczyny migracji do wielkich miast obszary o największej koncentracji przemysłu w Ameryce i nazywa je wyjaśnia wpływ migracji na zróżnicowanie etniczne ludności wykazuje zależności naturalnymi a m ludności w Ameryce wysokiego poziomu urbanizacji w Ameryce Północnej i Południowej wyróżnia główne cechy i przyczyny zróżnicowania kulturowego i etnicznego ludności opisuje cechy gospodarki bogatej północy i biednego południa wyjaśnia różnice między gospodarką krajów wysoko i słabo rozwiniętych gospodarczo analizuje przyczyny wzrostu liczby ludności oraz prognozuje dalsze jej zmiany oblicza współczynnik przyrostu rzeczywistego w wybranych krajach analizuje zmiany wskaźnika urbanizacji w Ameryce opisuje warunki życia i pracy ludzi zamieszkujących wielkie miasta analizuje przyczyny zróżnicowania gospodarczego bogatej północy i biednego południa opisuje związki przyrodniczymi a m przemysłu w analizuje skutki gwałtownego wzrostu liczby ludności w wielkich miastach ocenia warunki pod kątem rolnictwa 4

5 58. Stany Zjednoczone świata Stany Zjednoczone, podaje nazwę stolicy tego kraju i nazwy państw z nim sąsiadujących wybranych krain geograficznych, najważniejszych rzek i jezior USA USA terminów: megalopolis, technopolia gospodarki USA głównych roślin uprawianych na terenie USA 59. Brazylia świata Brazylię i podaje nazwę stolicy tego kraju geograficzne USA omawia cechy ukształtowania powierzchni USA opisuje zróżnicowanie ludności USA wyjaśnia zależność przyrodniczymi a m ludności w USA wyjaśnia wysokiego gospodarczego USA obszarów o dużej koncentracji przemysłu geograficzne Brazylii opisuje klimat Brazylii uzasadnia, że Amerykanie są narodem imigrantów udowadnia, że Stany Zjednoczone krajem wysoko rozwiniętym gospodarczo opisuje znaczenie Doliny Krzemowej w gospodarczym USA regiony rolnicze w USA analizuje strukturę użytkowania ziemi określa rolę Stanów Zjednoczonych w gospodarce światowej wykazuje wpływ czynników geograficznych na klimat Brazylii opisuje warunki życia Ameryce analizuje przemysłu nowoczesnych technologii wykazuje związki między gospodarką a warunkami w najważniejszych regionach gospodarczych Stanów Zjednoczonych wykazuje zależność między wysokim poziomem gospodarki a poziomem transportu terminu produkt światowy brutto analizuje naturalne i antropogeniczne zagrożenia dla amazońskiej selwy analizuje udział udowadnia, ze Stany Zjednoczone są potęgą gospodarczą świata porównuje poziom gospodarczego Brazylii z poziomem innych 5

6 wybranych krain geograficznych oraz najważniejszych rzek Brazylii największych miast Brazylii gospodarki Brazylii głównych roślin żywieniowych uprawianych w Brazylii ludności w Brazylii opisuje poziom urbanizacji Brazylii terminu fawele omawia przemysłu i rolnictwa Brazylii obszary silnie uprzemysłowione oraz obszary rolnicze opisuje konflikt interesów pomiędzy ekologicznymi skutkami wylesiania Amazonii a jej gospodarczym wykorzystaniem w wielkich miastach określa cechy i problemy wielkich miast i miejsce Brazylii w światowych zbiorach wybranych roślin uprawnych korzystając z dostępnych źródeł państw 6

7 biegunowe Obszary okołobiegunowe 60,61. Arktyka i Antarktyka świata Arktykę i Antarktykę główne cechy i przyczyny zmian w środowisku obszarów okołobiegunowych terminów: góra lodowa, pak lodowy, nunatak, lodowiec szelfowy cechy klimatu Arktyki i Antarktyki przedstawia cechy położenia Arktyki i Antarktyki na podstawie mapy opisuje cechy obszarów okołobiegunowych klimat Antarktydy na podstawie klimatogramów zmian w środowisku obszarów okołobiegunowych opisuje czynniki warunkujące klimat obszarów okołobiegunowych klimat obszarów okołobiegunowych analizuje powstania pokrywy lodowej w Antarktyce omawia status prawny Antarktydy ocenia celowość badań prowadzonych przez naukowców na obszarach okołobiegunowych analizuje przyczyny i skutki powstania dziury ozonowej nad Antarktydą 7

8 Australia 62. Charakterystyka Australii i Oceanii świata Australię i Oceanię osobliwości przyrodniczych Australii terminu endemity wybranych krain geograficznych, rzek i jezior Australii obszary o największej gęstości zaludnienia oraz obszary niezamieszkane w Australii zróżnicowanie ludności Australii główne cechy gospodarki Australii geograficzne Australii i Oceanii na kuli ziemskiej opisuje, korzystając z mapy, linię brzegową i ukształtowanie pionowe Australii regiony geograficzne Oceanii cechy Australii i Oceanii ze szczególnym uwzględnieniem cech klimatu oraz specyfiki świata roślin i zwierząt analizuje strukturę użytkowania gruntów w Australii ocenia znaczenie wód artezyjskich dla gospodarki Australii analizuje rozmieszczenia ludności Australii i Oceanii opisuje przyczyny małej gęstości zaludnienia oraz niskiego poziomu urbanizacji Oceanii wykazuje wpływ migracji na zróżnicowanie australijskiego społeczeństwa omawia wybrane zagadnienia gospodarcze Australii ze szczególnym uwzględnieniem roli górnictwa, rolnictwa i turystyki przedstawia na podstawie map tematycznych główne cechy gospodarki Australii na tle warunków naturalnych oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową Australii analizuje zależności klimatycznymi a występowaniem wód powierzchniowych ocenia warunki Australii i Oceanii pod kątem warunków życia ludzi i gospodarki wyjaśnia zależności a sposobami gospodarowania w rolnictwie Australii wskazuje regiony geograficzne Oceanii na mapie oraz opisuje rolę turystyki w tych regionach porównuje, korzystając z map, środowisko przyrodnicze Australii oraz Oceanii ze środowiskiem innych kontynentów opisuje budowę niecki artezyjskiej i występowania źródeł artezyjskich wykazuje zależność miedzy symetrycznym położeniem Australii po obu stronach zwrotnika Koziorożca a mi klimatycznymi 8

9 Azja 63,64 Azja -kontynent wielkich kontrastów przyrodniczych 65. Ludność i urbanizacja terminu Eurazja świata Azję elementy linii brzegowej Azji czynniki geograficzne kształtujące klimat Azji i wskazuje na mapie najważniejsze krainy geograficzne, rzeki oraz jeziora Azji podaje liczbę ludności zamieszkującej Azję azjatyckich miast- -gigantów państw o wysokim i niskim wskaźniku urbanizacji obszarów o dużej geograficzne Azji na kuli ziemskiej wybrane strefy roślinne Azji opisuje cechy klimatu Azji na podstawie klimatogramów i mapy klimatycznej cechy ukształtowania powierzchni Azji opisuje wód powierzchniowych na podstawie mapy opisuje zróżnicowanie ludności Azji omawia czynniki warunkujące ludności w Azji omawia eksplozji demograficznej opisuje na podstawie mapy granicę między Europą a Azją ukształtowanie powierzchni Azji opisuje cyrkulację monsunową wykazuje wpływ klimatu na zbiorowisk roślinnych wyjaśnia, na czym polega kontrastowość klimatyczna Azji opisuje czynniki warunkujące układ promienisty wielkich systemów rzecznych w Azji analizuje zmiany liczby ludności Azji wyjaśnia powstania miast- -gigantów przedstawia na podstawie map tematycznych warunki przyrodnicze obszarów, na których kształtowały się najstarsze cywilizacje oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową Azji porównuje rozwinięcie linii brzegowej i ukształtowanie powierzchni Azji na tle innych kontynentów wykazuje na podstawie map tematycznych, że kontynent Azji jest obszarem wielkich geograficznych kontrastów analizuje przyrost naturalny w wybranych państwach Azji przyczyny i skutki wybranych problemów demograficznych Azji wykazuje zależność między budową geologiczną a ukształtowaniem powierzchni Azji analizuje genezę powstania Himalajów opisuje dziedzictwo kulturowe najstarszych cywilizacji Azji 9

10 i małej gęstości zaludnienia 66. Gospodarka terminu azjatyckie tygrysy i podaje przykłady cechy gospodarki azjatyckich tygrysów głównych roślin żywieniowych uprawianych w Azji surowców mineralnych wydobywanych w Azji państw wysoko i słabo rozwiniętych gospodarczo 67. Chiny wskazuje Chiny na mapie, podaje nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw z nim sąsiadujących krain geograficznych oraz najważniejszych rzek w Chinach główne rejony rolnicze w Azji i nazywa je główne regiony przemysłowe Azji omawia przyczyny zróżnicowania uprzemysłowienia państw w Azji azjatyckie tygrysy geograficzne Chin omawia cechy ukształtowania powierzchni Chin klimat Chin opisuje przyczyny katastrofalnych powodzi w Chinach oraz sposoby ocenia warunki rolnictwa w Azji omawia przyczyny zróżnicowania poziomu rolnictwa w Azji wykazuje związek pomiędzy rytmem upraw i kulturą ryżu a cechami klimatu monsunowego w Azji Południowo- Wschodniej opisuje znaczenie OPEC dla gospodarki światowej analizuje dane liczbowe dotyczące urbanizacji w Chinach wyjaśnia na podstawie map tematycznych ludności wyjaśnia, na czym polega chiński program kontroli urodzeń analizuje strukturę i wartość PKB na jednego mieszkańca w wybranych państwach nierównomiernego gospodarczego wybranych państw Azji analizuje poziom gospodarczego państw eksportujących ropę naftową wykazuje zależności przyrodniczymi a rozwojem gospodarczym Chin analizuje przyczyny szybkiego gospodarczego Chin w ostatnich latach wykazuje kontrasty w gospodarczym Azji uzasadnia (na wybranych przykładach) wpływ warunków przyrodniczych na działalność gospodarczą człowieka omawia kontrasty przyrodnicze Chin wykazuje wpływ Chin na światową gospodarkę 10

11 Chin podaje liczbę ludności Chin analizuje wykresy i dane liczbowe dotyczące ludności Chin głównych roślin uprawnych gospodarki Chin 68. Indie wskazuje Indie na mapie, podaje nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy państw sąsiadujących wybrane krainy geograficzne oraz rzek Indii i nazywa je Indii podaje liczbę ludności Indii głównych indyjskich roślin uprawnych zapobiegania im wyjaśnia zależność przyrodniczymi a m ludności Chin obszary o dużej koncentracji przemysłu i nazywa je opisuje poziom urbanizacji w Chinach geograficzne Indii omawia cechy ukształtowania powierzchni Indii klimat Indii opisuje kontrasty społeczne w Indiach obszary uprzemysłowione i rolnicze Indii oraz nazywa je wyjaśnia, dlaczego w Indiach występuje duże pogłowie bydła opisuje rolnictwa na Nizinie Chińskiej kierunki gospodarczego Chin wykazuje zmiany znaczenia Chin w gospodarce światowej opisuje system kastowy społeczeństwa analizuje przyrost naturalny indyjskie rolnictwo gwałtownego przemysłu nowoczesnych technologii analizuje poziom gospodarczego Indii dynamicznego nowoczesnych usług przewiduje skutki społecznogospodarcze wynikające z eksplozji demograficznej 11

12 gospodarki Indii 69. Japonia świata Japonię i podaje nazwę stolicy tego kraju Japonii podaje liczbę ludności Japonii wielkich miast Japonii głównych roślin uprawnych japońskiej gospodarki 70. Bliski Wschód terminu Bliski Wschód wskazuje Bliski Wschód na mapie cechy i gospodarki Bliskiego Wschodu geograficzne Japonii omawia cechy ukształtowania powierzchni Japonii klimat Japonii opisuje poziom urbanizacji Japonii wyjaśnia przemysłu przetwórczego opisuje cechy rolnictwa Japonii opisuje położenie geograficzne Bliskiego Wschodu ocenia poziom urbanizacji w państwach Bliskiego Wschodu omawia zasoby ropy naftowej na Bliskim Wschodzie i na warunki naturalne Japonii omawia ludności Japonii wykazuje wpływ czynników społeczno- -kulturowych na tworzenie nowoczesnej gospodarki Japonii (na tle niekorzystnych warunków ) wykazuje znaczenie transportu w gospodarce Japonii opisuje warunki naturalne Bliskiego Wschodu analizuje zasoby ropy naftowej na świecie i formułuje wnioski Bliski Wschód pod kątem cech kulturowych, zasobów ropy opisuje skutki położenia Japonii w strefie aktywności wulkanicznej i sejsmicznej opisuje gospodarczego Japonii udowadnia, że Japonia jest potęgą gospodarczą analizuje wysokość plonów podstawowych zbóż w Japonii na tle innych krajów Azji opisuje wpływ religii na życie muzułmanów porównuje poziom życia mieszkańców Bliskiego Wschodu porównuje wielkość wydobycia ropy naftowej w poszczególnych krajach Bliskiego analizuje geograficzne czynniki klimatotwórcze ocenia warunki naturalne Japonii uzasadnia tezę, że konflikty na Bliskim Wschodzie mają wpływ na globalną gospodarkę 12

13 opisuje cechy kultury islamskiej państw o największych zasobach ropy naftowej świecie opisuje zasobów ropy naftowej na Bliskim Wschodzie obszarów objętych konfliktami zbrojnymi naftowej i poziomu gospodarczego Wschodu Europa Sąsiedzi Polski 71,72. Warunki naturalne świata Europę element linii brzegowej Europy i wymienia ich nazwy wybrane niziny, wyżyny oraz góry Europy i nazywa je cechy ukształtowania powierzchni Europy na podstawie mapy wybrane europejskie rzeki oraz jeziora i nazywa je geograficzne Europy na kuli ziemskiej linię brzegową Europy na podstawie mapy wykazuje, na podstawie mapy, że Europa jest kontynentem nizinnym opisuje cechy klimatu Europy na podstawie mapy i klimatogramów wybrane strefy roślinne Europy opisuje na podstawie mapy wód powierzchniowych Europy określa cechy Europy na podstawie mapy oraz map tematycznych wyjaśnia wpływ zlodowaceń na rzeźbę powierzchni Europy wyjaśnia zależności między typem klimatu a występowaniem formacji roślinnych wyjaśnia genezę wybranych europejskich jezior oblicza rozciągłość południkową i równoleżnikową Europy opisuje czynniki geograficzne warunkujące klimat Europy analizuje czynniki warunkujące wielkich systemów rzecznych i zbiorników wodnych w Europie wykazuje związek między budową geologiczną a ukształtowaniem pionowym Europy 13

14 73. Ludność i urbanizacja podaje liczbę ludności Europy obszary o największej oraz najmniejszej gęstości zaludnienia i nazywa je podaje przykłady krajów o dodatnim i ujemnym przyroście naturalnym 74,75. Gospodarka państw wysoko rozwiniętych gospodarczo oraz krajów o średnim poziomie gospodarczego w Europie głównych roślin uprawnych i podaje nazwy głównych obszarów wydobycia surowców energetycznych w opisuje ludności w Europie na podstawie mapy opisuje na podstawie map tematycznych zróżnicowanie regionalne, kulturowe, narodowościowe oraz etniczne współczesnej Europy omawia przyczyny wysokiego wskaźnika urbanizacji w Europie wykazuje się znajomością podziału politycznego Europy opisuje potencjał ekonomiczny Europy zróżnicowania gospodarczego krajów Europy opisuje rolnictwa europejskiego opisuje strukturę produkcji energii elektrycznej w wybranych krajach Europy opisuje poziom oraz skutki ujemnego przyrostu naturalnego w Europie warunkujące ludności w Europie opisuje przyczyny i konsekwencje zróżnicowania ludności Europy analizuje zróżnicowanie wskaźnika urbanizacji w krajach Europy analizuje strukturę PKB w wybranych krajach Europy porównuje strukturę użytkowania ziemi w wybranych państwach Europy, korzystając z diagramów opisuje czynniki przemysłu ze szczególnym uwzględnieniem przemysłu high-tech wyjaśnia proces restrukturyzacji przemysłu w Europie przewiduje zmiany demograficzne w Europie uzasadnia twierdzenie, że Europa się starzeje oblicza średnią gęstość zaludnienia Europy porównuje poziom rolnictwa w Europie Zachodniej i Środkowo-Wschodniej omawia na wybranych przykładach czynniki lokalizacji przemysłu high-tech analizuje problemy demograficzne Europy i formułuje wnioski uzasadnia tezę, że Europa jest najlepiej rozwinięta pod względem gospodarczym 14

15 Europie najważniejszych europejskich okręgów przemysłowych oraz ośrodków high-tech usług w Europie Zachodniej 76. Kraje skandynawskie terminu kraje skandynawskie kraje Europy Północnej i wymienia ich nazwy opisuje na podstawie mapy głównych ośrodków miejskich w Europie Północnej cechy społeczeństwa Europy Północnej głównych bogactw naturalnych krajów skandynawskich opisuje położenie geograficzne państw Europy Północnej wyjaśnia ośrodków miejskich strukturę produkcji energii elektrycznej w krajach Europy Północnej gospodarkę krajów skandynawskich środowisko przyrodnicze krajów Europy Północnej wykazuje na podstawie map tematycznych związki między głównymi cechami Europy Północnej a głównymi kierunkami gospodarczego wykazuje cechy społeczeństwa Europy Północnej analizuje wartość PKB na jednego mieszkańca i formułuje wnioski przewiduje skutki wyludniania północnej Skandynawii 77. Kraje alpejskie terminu kraje alpejskie państw alpejskich, opisuje położenie krajów alpejskich opisuje rzeźbę Alp opisuje miast środowisko przyrodnicze krajów alpejskich wykazuje wpływ gór wykazuje piętrowość klimatyczno-roślinną w Alpach porównuje wskaźnik urbanizacji w krajach genezę rzeźby alpejskiej analizuje czynniki sektora 15

16 78. Kraje Europy Południowej wskazuje je na mapie i podaje nazwy ich stolic cechy Alp największych miast i wskazuje je na mapie opisuje specyfikę rozmieszczenia ludności w Alpach kraje Europy Południowej, podaje nazwy ich stolic cechy krajów Europy Południowej największych miast Europy Południowej i wskazuje je na mapie przykłady atrakcji turystycznych terminu akwakultura i gęstość zaludnienia w krajach alpejskich nowoczesnego sektora usług geograficzne krajów Europy Południowej opisuje cechy tych krajów opisuje na podstawie mapy tematycznej najważniejszych ośrodków turystycznych opisuje cechy gospodarki krajów Europy Południowej terminu infrastruktura turystyczna prezentuje na środowisko przyrodnicze i gospodarkę krajów alpejskich wykazuje, że kraje alpejskie należą do państw wysoko rozwiniętych gospodarczo walory przyrodnicze i pozaprzyrodnicze krajów Europy Południowej opisuje wybrane atrakcje turystyczne wykazuje zależność pomiędzy przyjazdami turystów a wpływami z turystyki na podstawie wykresów wykazuje niekorzystny wpływ turystyki na środowisko przyrodnicze alpejskich i formułuje wnioski rozpoznaje typy wybrzeży południowej Europy i wyjaśnia ich genezę wykazuje związki między rozwojem turystyki a warunkami przyrodniczymi i dziedzictwem kulturowym ocenia rolę turystyki w gospodarczym tych krajów bankowo- -ubezpieczeniowego w Szwajcarii wykazuje zależności miedzy wielkością ruchu turystycznego a poziomem infrastruktury turystycznej 16

17 opracowaną na podstawie map, przewodników oraz Internetu trasę wycieczki po Europie lub jej części 79. Francja Francję i podaje nazwę stolicy tego kraju cechy Francji wskazuje najważniejsze miasta Francji na mapie i podaje ich nazwy cechy gospodarki Francji regiony rolnicze Francji i wymienia ich nazwy opisuje położenie geograficzne Francji środowisko przyrodnicze Francji opisuje czynniki wpływające na wzrost liczby mieszkańców Francji opisuje poziom urbanizacji Francji opisuje poziom gospodarczego Francji analizuje strukturę użytkowania ziemi wskazuje miejsce Francji w światowej produkcji rolnej identyfikuje cechy rolnictwa wysokotowarowego analizuje współczynnik przyrostu naturalnego i współczynnik salda migracji wykazuje znaczenie turystyki w tworzeniu dochodu narodowego analizuje przyrodnicze i pozaprzyrodnicze czynniki rolnictwa wykazuje na przykładzie rolnictwa Francji związek przyrodniczymi a kierunkiem i efektywnością produkcji rolnej opisuje sytuację społeczną imigrantów sieć transportową Francji wykazuje aktywną politykę rolną Francji w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej wykazuje znaczenie Eurotunelu 80. Wielka Brytania Wielką Brytanię geograficzne Wielkiej Brytanii analizuje strukturę narodowościową Wielkiej Brytanii wykazuje zalety wyspiarskiego położenia Wielkiej wykazuje znaczenie zamorskich terytoriów Wielkiej 17

18 i podaje nazwę stolicy tego kraju wybrane krainy geograficzne i nazywa je i gospodarki Wielkiej Brytanii środowisko przyrodnicze Wielkiej Brytanii opisuje podział Wielkiej Brytanii na krainy historyczne opisuje strukturę narodowościową Wielkiej Brytanii wyjaśnia dodatniego salda migracji terminu monarchia konstytucyjna przedstawia wielkość i główne cechy położenia Londynu i podaje nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu opisuje poziom urbanizacji oraz ludności w Wielkiej Brytanii opisuje układ przestrzenny oraz znaczenie Londynu jako światowej metropolii analizuje strukturę użytkowania ziemi w Wielkiej Brytanii wyjaśnia wysokiego poziomu gospodarczego Brytanii wykazuje zależności przyrodniczymi a poziomem gospodarczego Brytanii (dawniej i obecnie) analizuje na przykładzie Wielkiej Brytanii lokalizacji i przemysłu wysokiej technologii 81. Niemcy Niemcy, podaje nazwę stolicy tego kraju oraz nazwy krajów z nim sąsiadujących geograficzne Niemiec omawia cechy i skutki dodatniego wykazuje wpływ czynników geograficznych na klimat Niemiec opisuje skutki ujemnego przyrostu naturalnego analizuje przemysłu przetwórczego analizuje wskaźnik bezrobocia i formułuje wnioski analizuje przyczyny migracji do Niemiec wykazuje gospodarcze znaczenie sieci rzecznej Niemiec 18

19 82,83. Czechy i Słowacja wybrane krainy geograficzne oraz najważniejsze rzeki w Niemczech i nazywa je oraz gospodarki Niemiec opisuje strukturę narodowościową Niemiec Czechy i Słowację, podaje nazwy stolic tych krajów oraz nazwy państw sąsiadujących z nimi i społeczno- -gospodarczego omawianych państw salda migracji strukturę zatrudnienia w niemieckiej gospodarce przedstawia na podstawie wskazanych źródeł główne kierunki i przyczyny zmian w strukturze przemysłu Zagłębia Ruhry i podaje nazwy obszarów o dużej koncentracji przemysłu w Niemczech geograficzne Czech, Słowacji omawia cechy Czech i Słowacji analizuje strukturę zatrudnienia w Czechach analizuje strukturę narodowościową Słowacji udowadnia, że Niemcy są potęgą gospodarczą opisuje zróżnicowanie społeczno- -gospodarczego wschodniej i zachodniej części Niemiec opisuje czynniki warunkujące rozwój gospodarczy Czech i Słowacji porównuje potencjał gospodarczy omawianych państw wykazuje na przykładzie Niemiec zależność między poziomem transportu a funkcjonowaniem pozostałych działów gospodarki ocenia zasoby bogactw mineralnych Czech i Słowacji omawia efekty przemian gospodarczych, które nastąpiły w omawianych krajach porównuje środowisko społecznogospodarcze południowych sąsiadów Polski oraz formułuje wnioski 19

20 84,85. Litwa, Białoruś i Ukraina Litwę, Białoruś i Ukrainę, podaje nazwy stolic tych krajów oraz nazwy państw sąsiadujących z nimi i społeczno- -gospodarczego omawianych państw 86,87. Rosja wskazuje Rosję na mapie i podaje nazwę jej stolicy głównych krain geograficznych, rzek oraz jezior Rosji główne cechy rosyjskiej gospodarki geograficzne Litwy, Białorusi i Ukrainy omawia cechy Litwy, Białorusi i Ukrainy kryzysów gospodarczych na Litwie, Białorusi i Ukrainie po rozpadzie ZSRR omawia współczesne przemiany społeczne i gospodarcze Ukrainy geograficzne Rosji omawia cechy Rosji opisuje zróżnicowanie narodowościowe i kulturowe ludności obszarów o dużej koncentracji przemysłu opisuje czynniki warunkujące rozwój gospodarczy Litwy, Białorusi i Ukrainy opisuje przyczyny i skutki ujemnego przyrostu naturalnego i salda migracji Litwy, Białorusi i Ukrainy porównuje potencjał gospodarczy omawianych państw wykazuje zróżnicowanie przyrodnicze Rosji wykazuje wpływ czynników geograficznych na klimat Rosji wyjaśnia zależność przyrodniczymi a m ludności w Rosji wykazuje zróżnicowanie językowe i religijne mieszkańców Rosji omawia ocenia zasoby bogactw mineralnych Litwy, Białorusi i Ukrainy omawia efekty przemian gospodarczych, które nastąpiły w omawianych krajach analizuje zmiany przyrostu naturalnego w Rosji i formułuje wnioski wykazuje zależności przyrodniczymi a poziomem gospodarczego Rosji porównuje środowisko społecznogospodarcze południowych i wschodnich sąsiadów Polski oraz formułuje wnioski uzasadnia tezę, że Rosja jest krajem o olbrzymich możliwościach gospodarczych 20

21 przyczyny ujemnego przyrostu naturalnego ludności Rosji przemysłu wydobywczego omawia najważniejsze problemy rosyjskiego rolnictwa Ćwiczenia terenowe: Wyjazd na ścieżkę ekologiczną lub wycieczka do Muzeum Regionalnego. 21