Załącznik nr 1 do ZPZ nr G/ 3/2007 z dnia r. Regulamin prowadzenia rachunków instrumentów finansowych przez Dom Maklerski Pekao

Transkrypt

1 Załącznik nr 1 do ZPZ nr G/ 3/2007 z dnia r. Regulamin prowadzenia rachunków instrumentów finansowych przez Dom Maklerski Pekao 2007

2 Spis treści Rozdział I POSTANOWIENIA OGÓLNE... 3 Rozdział II TRYB I WARUNKI ZAWIERANIA UMÓW O PROWADZENIE RACHUNKÓW INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH... 5 Rozdział III RACHUNEK INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH... 7 Rozdział IV RACHUNEK PIENIĘśNY... 9 Rozdział V USTANAWIANIE I REALIZACJA ZABEZPIECZEŃ WIERZYTELNOŚCI NA INSTRUMENTACH FINANSOWYCH Rozdział VI PEŁNOMOCNICTWA Rozdział VII POTWIERDZANIE SALDA RACHUNKU Rozdział VIII ZAMKNIĘCIE RACHUNKU. ROZWIĄZANIE UMOWY Rozdział IX SPOSOBY I TERMINY ROZPATRYWANIA SKARG Rozdział X POBIERANIE OPŁAT ZA ŚWIADCZONE USŁUGI Rozdział XI POSTANOWIENIA KOŃCOWE Strona 2

3 Rozdział I POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Regulamin określa warunki i tryb prowadzenia rachunku instrumentów finansowych słuŝącego do zapisywania i rejestrowania instrumentów finansowych rejestrowanych poza systemem prowadzonym przez właściwą izbę rozrachunkową oraz warunki i tryb prowadzenia rachunku pienięŝnego słuŝącego do obsługi rachunku instrumentów finansowych. 2. Regulamin stanowi integralną część umowy o prowadzenie rachunku instrumentów finansowych zawieranej przez Dom Maklerski Pekao z Klientem Przez uŝyte w niniejszym regulaminie określenia rozumie się: 1) Dom Maklerski - Dom Maklerski Pekao, wyodrębniona jednostka organizacyjna Banku prowadząca działalność maklerską, 2) Bank Bank Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna (Bank Pekao S.A.), 3) POK - Punkt Obsługi Klientów, będący wewnętrzną komórką organizacyjną Domu Maklerskiego, 4) PPZ Punkt Przyjmowania Zleceń będący komórką organizacyjną oddziału Banku nadzorowany przez Dom Maklerski, w którym wykonywane są czynności w związku z prowadzeniem działalności maklerskiej przez Bank, 5) właściwa izba rozrachunkowa odpowiednio Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (KDPW), giełdowa izba rozrachunkowa lub system gwarantujący rozliczanie transakcji zawieranych w alternatywnym systemie obrotu, 6) Regulamin - "Regulamin prowadzenia rachunków instrumentów finansowych przez Dom Maklerski Pekao", 7) Taryfa - "Taryfa opłat za czynności związane z prowadzeniem rachunku instrumentów finansowych przez Dom Maklerski Pekao", 8) Umowa - Umowa o prowadzenie rachunku instrumentów finansowych, 9) Ustawa - ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183, poz. 1538, z późn. zm.), 10) Instrumenty finansowe instrumenty finansowe, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. a-d Ustawy w tym bankowe papiery wartościowe, o których mowa w art. 89 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, rejestrowane poza systemem prowadzonym przez właściwą izbę rozrachunkową, 11) rachunek instrumentów finansowych rachunek i rejestr, na którym zapisywane i rejestrowane są instrumenty finansowe, w tym rachunek bankowych papierów wartościowych, 12) rachunek- rachunek instrumentów finansowych oraz rachunek pienięŝny słuŝący do obsługi rachunku instrumentów finansowych, 13) indywidualny rachunek do wpłat przyporządkowany Klientowi numer rachunku bankowego słuŝący do dokonywania wpłat na rachunek, 14) Klient - osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej (rezydent bądź nierezydent w rozumieniu ustawy Prawo dewizowe zgodnie z oświadczeniem złoŝonym przez Klienta w trybie 8 ust. 1 pkt 3 regulaminu), 15) dyspozycja - polecenie Klienta dokonania przez Dom Maklerski określonej czynności związanej z prowadzeniem rachunku na rzecz Klienta, zawierające instrukcję odnośnie jego treści, Strona 3

4 16) dyspozycje telekomunikacyjne dyspozycje złoŝone za pomocą telefonu, telefaksu, modemu i innych urządzeń technicznych, 17) podanie do wiadomości Klientów informacje podawane do wiadomości Klientów w siedzibie Domu Maklerskiego, w kaŝdym POK i PPZ w miejscu ogólnie dostępnym dla Klientów oraz z wykorzystaniem urządzeń telekomunikacyjnych Dom Maklerski świadczy usługi na podstawie zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego, zgodnie z przepisami Ustawy oraz wydanymi na jej podstawie przepisami wykonawczymi. 2. Zakres usług, o których mowa w ust. 1, podawany jest do wiadomości Klientów. 3. Dom Maklerski moŝe określić zakres usług świadczonych przez poszczególne POK i PPZ. 4. W zakresie, o którym mowa w ust. 1, Dom Maklerski moŝe zawierać z Klientami umowy o świadczenie innych, nie wymienionych w Regulaminie usług, których szczegółowe zasady świadczenia będą określały odrębne regulaminy. W szczególności dotyczy to świadczenia usług brokerskich w zakresie obrotu maklerskimi instrumentami finansowymi. 4 Dom Maklerski zapewnia Klientowi zachowanie tajemnicy faktu posiadania, obrotów, stanu rachunku oraz treści dyspozycji Klienta w granicach określonych odrębnymi przepisami Dom Maklerski ponosi odpowiedzialność za środki złoŝone przez Klienta na rachunku. 2. Dom Maklerski ponosi odpowiedzialność za prawidłowe świadczenie usług oraz naleŝyte wykonywanie zobowiązań wynikających z zawartej z Klientem umowy. 3. Dom Maklerski nie odpowiada za szkody wynikające z wykonania dyspozycji Klienta lub jego pełnomocnika zgodnie z ich treścią, jak równieŝ szkody spowodowane okolicznościami, za które Dom Maklerski odpowiedzialności nie ponosi. 6 Dom Maklerski zastrzega sobie prawo sporządzania kserokopii wszelkich dokumentów przedstawianych przez Klienta. Strona 4

5 Rozdział II TRYB I WARUNKI ZAWIERANIA UMÓW O PROWADZENIE RACHUNKÓW INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH 7 1. Umowę zawiera się w formie pisemnej pod rygorem niewaŝności. 2. Otwarcie rachunku instrumentów finansowych i rachunku pienięŝnego następuje po zawarciu. Umowy Osoby fizyczne posiadające pełną zdolność do czynności prawnych przy zawieraniu Umowy obowiązane są: 1) okazać dowód osobisty/paszport lub inny dokument poświadczający toŝsamość w rozumieniu właściwych przepisów, zawierający w przypadku osób fizycznych będących obywatelami polskimi, numer ewidencyjny PESEL, 2) podać numer identyfikacji podatkowej NIP, 3) dla celów określenia rezydencji złoŝyć oświadczenie o miejscu stałego zamieszkania i płaceniu podatków lub złoŝyć certyfikat rezydencji. 2. Osoby prawne, a takŝe jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, przy zawieraniu Umowy składają odpowiednio: 1) aktualny dokument stwierdzający uzyskanie osobowości prawnej lub zarejestrowanie jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, aktualny poświadczony odpis z odpowiedniego rejestru, albo zaświadczenie o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej, albo wymaganą prawem koncesję na prowadzenie określonego rodzaju działalności gospodarczej, 2) zaświadczenie o nadaniu numeru statystycznego REGON, oświadczenie o posiadanym numerze identyfikacji podatkowej NIP, oraz o właściwym Urzędzie Skarbowym, 3) dokumenty wskazujące osoby upowaŝnione do reprezentacji tj. składania oświadczeń woli w zakresie praw i obowiązków majątkowych, a takŝe dysponowania rachunkiem Klienta, 4) wzory podpisów osób, o których mowa w pkt 3, 5) inne dokumenty, jeŝeli obowiązek taki wynika z odrębnych przepisów. 3. Dokumenty urzędowe i prywatne osób fizycznych, prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, niemających siedziby w Polsce (nierezydentów), powinny być poświadczone poprzez apostille lub przez właściwą ze względu na ich siedzibę polską placówkę dyplomatyczną lub urząd konsularny, oraz przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego w Polsce. 4. Własnoręczność złoŝonych podpisów osób, o których mowa w ust. 1 i w ust. 2 pkt 4, winna być potwierdzona przez pracownika Domu Maklerskiego, Banku lub podmiotu, z którym Dom Maklerski zawarło umowę w tym zakresie, albo notariusza polskiego, albo poprzez apostille, albo polską placówkę dyplomatyczną lub urząd konsularny. 5. Podpisy składane przez Klienta muszą być zgodne z podpisem złoŝonym w sposób określony w ust Dom Maklerski moŝe zaŝądać od Klienta podania dodatkowych informacji wymaganych na podstawie odrębnych przepisów. 7. W szczególnych sytuacjach Dom Maklerski moŝe odstąpić od Ŝądania złoŝenia lub przetłumaczenia na język polski niektórych dokumentów, o których mowa w ust. 2 i 3, a takŝe Ŝądania potwierdzenia własnoręczności złoŝonych podpisów, o którym mowa w ust. 4. Strona 5

6 9 Zawarcie Umowy oraz dysponowanie rachunkiem otwartym na rzecz osoby nieposiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych następuje na zasadach wynikających z ogólnie obowiązujących przepisów prawa. 10 Dokumenty, o których mowa w 8 ust. 2, winny być składane w oryginałach, odpisach lub w formie kserokopii. Odpisy i kserokopie niepoświadczone urzędowo przez notariusza polskiego, polską placówkę dyplomatyczną lub urząd konsularny za zgodność z oryginałem podlegają sprawdzeniu co do zgodności z oryginałem przez pracownika Domu Maklerskiego lub Banku Klient zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić Dom Maklerski o wszelkich zmianach danych określonych w 8 Regulaminu. 2. Dom Maklerski nie ponosi odpowiedzialności za szkodę powstałą w związku z niedopełnieniem obowiązku określonego w ust W odniesieniu do Klientów będących jednocześnie Klientami Domu Maklerskiego i Banku, Dom Maklerski zastrzega sobie prawo uzyskiwania i aktualizowania danych, określonych w ust. 1, na podstawie informacji posiadanych przez Bank, w celu realizacji ustawowych obowiązków Domu Maklerskiego. Strona 6

7 Rozdział III RACHUNEK INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH Rachunek instrumentów finansowych słuŝy do ewidencjonowania stanu posiadania instrumentów finansowych Klienta. 2. Ewidencja instrumentów finansowych prowadzona jest ilościowo, zgodnie z aktualnie obowiązującymi w tym zakresie przepisami Dyspozycje Klienta dotyczące instrumentów finansowych wymagają formy pisemnej na formularzach przygotowanych przez Dom Maklerski lub w formie wydruku komputerowego. 2. W Umowie, Dom Maklerski moŝe zobowiązać się do przyjmowania dyspozycji dotyczących instrumentów finansowych na podstawie dyspozycji telekomunikacyjnych i składanych za pomocą elektronicznych nośników informacji Dom Maklerski dokonuje przeniesienia instrumentów finansowych na wniosek Klienta lub jego spadkobierców, gdy nabycie nastąpiło w wyniku dziedziczenia, darowizny lub innej transakcji przenoszącej własność. 2. Zapisanie lub zarejestrowanie instrumentów finansowych na rachunku instrumentów finansowych Klienta w związku z ich przeniesieniem, w przypadku gdy rachunki instrumentów finansowych zbywcy i nabywcy prowadzone są przez Dom Maklerski, następuje w terminie nie dłuŝszym niŝ 5 dni roboczych od dnia złoŝenia dokumentów, na podstawie których moŝliwe jest ich przeniesienie, chyba Ŝe został przewidziany termin dłuŝszy. Za przeniesienie instrumentów finansowych Klient uiszcza opłatę zgodnie z Taryfą. 3. Dom Maklerski wykonuje czynności związane z przeniesieniem instrumentów finansowych w przypadku, gdy rachunki instrumentów finansowych dla zbywcy i nabywcy prowadzone są przez róŝne podmioty, w ciągu 3 dni roboczych licząc od dnia następnego po dniu złoŝenia dokumentów, na podstawie których moŝliwe jest ich przeniesienie. Za przeniesienie instrumentów finansowych Klient uiszcza opłatę zgodnie z Taryfą. 4. Dom Maklerski moŝe odmówić podjęcia czynności związanych z przeniesieniem instrumentów finansowych w przypadku powzięcia na podstawie przedłoŝonych dokumentów, uzasadnionych wątpliwości wskazujących, Ŝe przeniesienie instrumentów finansowych ma na celu obejście przepisów prawa. 5. Dom Maklerski odmawia podjęcia czynności związanych z przeniesieniem instrumentów finansowych, gdy z przedłoŝonych dokumentów wynika w sposób oczywisty, Ŝe przeniesienie instrumentów finansowych jest sprzeczne z przepisami prawa. 6. Odmowa, o której mowa w ust. 4 lub 5, zawierająca uzasadnienie następuje na piśmie, po uprzednim umoŝliwieniu Klientowi złoŝenia wyjaśnień w formie ustnej lub pisemnej Dyspozycję przeniesienia instrumentów finansowych na rachunek Klienta prowadzony przez inny podmiot, Dom Maklerski wykonuje w terminach i na warunkach, o których mowa w 14 ust. 3. Strona 7

8 2. Dom Maklerski odmawia wykonania przeniesienia instrumentów finansowych na inny rachunek Klienta w szczególności w następujących przypadkach: 1) zajęcia rachunku w związku z prowadzoną egzekucją sądową lub administracyjną, 2) blokady rachunku celem zabezpieczenia wierzytelności, 3) wystąpienia innych okoliczności uniemoŝliwiających swobodne dysponowanie przez Klienta instrumentami finansowymi Dom Maklerski dokonuje blokady, zapisanych lub zarejestrowanych na rachunku Klienta, instrumentów finansowych, w szczególności: 1) w związku z ustanowieniem zabezpieczenia na aktywach Klienta, 2) na polecenie upowaŝnionego organu państwowego, 3) na podstawie dyspozycji Klienta, gdy nie sprzeciwiają się temu przepisy prawa, w szczególności w celu uczestniczenia przez Klienta w walnym zgromadzeniu akcjonariuszy spółki, której akcje Klient posiada, 4) w związku z dokonaniem przez Klienta zastrzeŝenia rachunku, o którym mowa w 68, 5) w innych przypadkach przewidzianych przez przepisy prawa. 2. W czasie trwania blokady Dom Maklerski nie wykonuje dyspozycji Klienta dotyczących instrumentów finansowych objętych ustanowioną blokadą, chyba Ŝe warunki blokady stanowią inaczej. 3. Ustanowienie blokady przez Klienta następuje na podstawie pisemnej dyspozycji złoŝonej w Domu Maklerskim, która określa m. in. liczbę, rodzaj instrumentów finansowych, termin na jaki instrumenty finansowe mają być zablokowane, informacje o istniejących ograniczeniach przenoszenia instrumentów finansowych lub ustanowionych na nich obciąŝeniach oraz przyczynę Ŝądania ustanowienia blokady. 4. Ustanowienie blokady na rzecz uprawnionych organów i instytucji następuje na podstawie pisemnej dyspozycji, w granicach określonych w odrębnych przepisach. 5. Blokada, o której mowa w ust. 1 pkt 1-3 zostaje ustanowiona z chwilą określoną przez Dom Maklerski w potwierdzeniu ustanowienia blokady. 6. Zniesienie blokady następuje po upływie terminu na jaki została ustanowiona lub przedstawieniu dokumentów stwierdzających wygaśnięcie blokady, a takŝe po zwrocie świadectwa depozytowego dokonanym przed upływem terminu jego waŝności, z zastrzeŝeniem Dom Maklerski nie odpowiada za szkody spowodowane opóźnieniami w zaewidencjonowaniu instrumentów finansowych na rachunku z powodu przyczyn, za które Dom Maklerski odpowiedzialności nie ponosi. Strona 8

9 Rozdział IV RACHUNEK PIENIĘśNY Rachunek pienięŝny słuŝy do obsługi rachunku instrumentów finansowych Klienta, a zgromadzone na nim środki pienięŝne są przeznaczone na wykonywanie dyspozycji Klienta oraz pokrycie opłat z tytułu świadczonych Klientowi usług, a takŝe pokrycie innych zobowiązań Klienta wobec Domu Maklerskiego wynikających z zawartych umów o świadczenie usług. 2. Rachunek pienięŝny prowadzony jest w złotych polskich i w walutach obcych określonych w Komunikacie Domu Maklerskiego podanym do wiadomości Klientów. 3. Środki pienięŝne wpływające na rachunek pienięŝny w walucie innej niŝ waluta rachunku wymieniane są według kursu ustalonego przez bank, za pośrednictwem którego Dom Maklerski przeprowadza operację wymiany. 4. Wpłaty i wypłaty gotówkowe walut dokonywane są przez Dom Maklerski za pośrednictwem banku według zasad ustalonych przez ten bank JeŜeli w umowie/aneksie do umowy przewidziano oprocentowanie środków pienięŝnych zgromadzonych na rachunku pienięŝnym Klienta, odsetki dopisywane są do salda rachunku pienięŝnego według warunków określonych w tej umowie. 2. Wysokość oprocentowania, o którym mowa w ust. 1 ustalana jest przez Dyrektora Domu Maklerskiego na podstawie upowaŝnienia Zarządu Banku. Wysokość oprocentowania środków pienięŝnych podawana jest do wiadomości Klientów. 20 Zapisów na rachunku pienięŝnym dokonuje się na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów ewidencyjnych wystawionych zgodnie z odrębnymi przepisami, a takŝe w wyniku realizacji przez Dom Maklerski obowiązków wynikających z ogólnie obowiązujących przepisów prawa Dom Maklerski moŝe wykonać dyspozycje Klienta dotyczące jego środków pienięŝnych w celu: 1) pokrywania opłat i innych zobowiązań Klienta wobec Domu Maklerskiego wynikających z umów zawartych przez Dom Maklerski z Klientem, 2) spłaty poŝyczek i kredytów zaciągniętych na nabycie instrumentów finansowych, 3) wypłaty środków pienięŝnych przez Klienta, 4) przelewu środków pienięŝnych na rachunek bankowy Klienta lub na inny rachunek pienięŝny Klienta. 2. Dom Maklerski moŝe wykonać inne dyspozycje Klienta dotyczące jego środków pienięŝnych, o ile wynika to z ogólnie obowiązujących przepisów prawa Wpłaty na rachunek pienięŝny mogą być dokonywane w formie gotówkowej lub bezgotówkowej. 2. Dokonywane wpłaty powinny zawierać informację pozwalającą na jednoznaczną identyfikację rachunku, którego dotyczą (numer rachunku, imię i nazwisko, nazwa lub firma posiadacza rachunku). Strona 9

10 3. W przypadku gdy z przepisów prawa dewizowego wynika obowiązek dokonania kontroli dewizowej lub uzyskania stosownego zezwolenia dewizowego, Dom Maklerski uzaleŝni wykonanie dyspozycji Klienta od udokumentowania pochodzenia środków pienięŝnych wpłaconych uprzednio na rachunek lub zezwolenia, o którym mowa powyŝej. Dom Maklerski odmówi wykonania dyspozycji takŝe w kaŝdym innym przypadku, gdy jest to niezgodne z Prawem dewizowym. 4. W umowie Dom Maklerski moŝe zobowiązać się do przyjmowania dyspozycji dotyczących środków pienięŝnych na podstawie dyspozycji telekomunikacyjnych Uznanie wpłaty na rachunku pienięŝnym Klienta następuje niezwłocznie po dokonaniu wpłaty w placówce Banku na indywidualny rachunek do wpłat lub po okazaniu dowodu wpłaty gotówkowej dokonanej w kasie Banku, nie później jednak niŝ w następnym dniu roboczym po wpływie środków pienięŝnych na rachunek Domu Maklerskiego. 2. Wykonanie dyspozycji wypłaty środków pienięŝnych złoŝonej przez Klienta następuje niezwłocznie. W przypadku przelewu wykonanie dyspozycji następuje nie później niŝ w następnym dniu roboczym od dnia złoŝenia dyspozycji, chyba Ŝe Klient w dyspozycji określi termin późniejszy. 3. Dokonywanie przez Klienta wypłat gotówkowych powyŝej określonej przez Bank wysokości wymaga wcześniejszego zgłoszenia w terminie określonym przez Bank Dom Maklerski dokonuje blokady środków pienięŝnych zapisanych na rachunku pienięŝnym Klienta, w szczególności: 1) w związku z ustanowieniem zabezpieczenia na aktywach Klienta, 2) na polecenie upowaŝnionego organu państwowego, 3) na podstawie dyspozycji Klienta, gdy nie sprzeciwiają się temu przepisy prawa, 4) w związku z dokonaniem przez Klienta zastrzeŝenia rachunku, o którym mowa w 68, 5) w innych przypadkach przewidzianych przez przepisy prawa. 2. Zapisy 16 ust. 2-6 stosuje się odpowiednio do blokady środków pienięŝnych. 25 Dom Maklerski odmawia wypłaty z rachunku pienięŝnego w szczególności w następujących przypadkach: 1) zajęcia rachunku w związku z prowadzoną egzekucją sądową lub administracyjną, 2) blokady rachunku celem zabezpieczenia wierzytelności, 3) wystąpienia innych okoliczności uniemoŝliwiających swobodne dysponowanie środkami pienięŝnymi W przypadku powstania ujemnego salda na rachunku pienięŝnym, Dom Maklerski zastrzega sobie prawo do pobrania środków pienięŝnych z dowolnego rachunku pienięŝnego Klienta prowadzonego w Domu Maklerskim w tym równieŝ z rachunku, którego Klient jest współposiadaczem w wysokości niezbędnej do pokrycia zadłuŝenia Klienta wobec Domu Maklerskiego. 2. Dom Maklerski nie odpowiada za szkody z tytułu opóźnienia w dokonaniu zapisów na rachunku pienięŝnym Klienta, będącego następstwem okoliczności, za które Dom Maklerski odpowiedzialności nie ponosi. Strona 10

11 Rozdział V USTANAWIANIE I REALIZACJA ZABEZPIECZEŃ WIERZYTELNOŚCI NA INSTRUMENTACH FINANSOWYCH USTANAWIANIE I REALIZACJA ZABEZPIECZEŃ SPŁATY KREDYTÓW I POśYCZEK NA NABYWANIE INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH Dom Maklerski moŝe na wniosek Klienta wykonywać czynności związane z ustanawianiem i realizacją zabezpieczeń spłaty kredytów i poŝyczek udzielonych na nabycie instrumentów finansowych. 2. Wykonywanie czynności, o których mowa w ust. 1, oraz sposoby postępowania z aktywami stanowiącymi przedmiot zabezpieczenia realizowane są w oparciu o postanowienia umowy pomiędzy bankiem a Klientem, do której Dom Maklerski przystępuje, lub na podstawie odrębnej umowy zawartej pomiędzy bankiem a Domem Maklerskim. 3. Za wykonywane czynności, o których mowa w ust. 1, Dom Maklerski pobiera opłaty zgodnie z taryfą. 4. Postanowienia niniejszego paragrafu nie mają zastosowania do poŝyczek udzielanych przez Dom Maklerski. ZABEZPIECZANIE WIERZYTELNOŚCI NA INSTRUMENTACH FINANSOWYCH Na podstawie pisemnej umowy o ustanowieniu zabezpieczenia lub/i dokumentu z którego wynika zabezpieczona wierzytelność oraz stanu rachunku Klienta Dom Maklerski podejmuje czynności związane z ustanowieniem zabezpieczenia na instrumentach finansowych Klienta. 2. W celu wykonania czynności, o których mowa w ust. 1, Klient jest zobowiązany złoŝyć w Domu Maklerskim stosowną dyspozycję oraz przedstawić umowę o ustanowieniu zabezpieczenia lub/i dokument z którego wynika zabezpieczona wierzytelność. 3. Dom Maklerski podejmuje czynności związane z ustanowieniem zabezpieczenia na instrumentach finansowych wyłącznie pod warunkiem, Ŝe: 1) istnieje nieprzedawniona wierzytelność pienięŝna lub niepienięŝna, w tym wierzytelność przyszła lub warunkowa, wynikająca z określonego stosunku prawnego, 2) forma zabezpieczenia wierzytelności oraz sposób zaspokojenia wierzyciela z przedmiotu zabezpieczenia odpowiadają wymaganiom przewidzianym w przepisach prawa, 3) przedmiotem zabezpieczenia wierzytelności są instrumenty finansowe zapisane lub zarejestrowane na rachunku instrumentów finansowych Klienta Dom Maklerski odmawia wykonania czynności, o których mowa w 28 ust. 1, jeŝeli z przedstawionej umowy o ustanowieniu zabezpieczenia i/lub z dokumentów z których wynika zabezpieczona wierzytelność, w sposób oczywisty wynika, Ŝe są one sprzeczne z przepisami prawa. Strona 11

12 2. W przypadku określonym w ust. 1 Dom Maklerski dostarcza Klientowi, w formie pisemnej lub za pomocą elektronicznych nośników informacji, odmowę ustanowienia zabezpieczenia wierzytelności zawierającą uzasadnienie. Przed dostarczeniem odmowy Dom Maklerski umoŝliwia Klientowi złoŝenie wyjaśnień. 3. W zakresie dopuszczalnym przez przepisy prawa, Dom Maklerski moŝe ustanawiać inne formy zabezpieczeń niŝ określone w niniejszym regulaminie po uprzednim przedłoŝeniu przez Klienta oryginału umowy i/lub innych dokumentów, z których wynika forma i sposób zabezpieczenia. Do ustanawiania tych zabezpieczeń stosuje się ogólnie obowiązujące przepisy prawa i odpowiednio postanowienia niniejszego regulaminu. 30 W sytuacjach przewidzianych w przepisach prawa, Dom Maklerski blokuje rachunek na polecenie osoby lub organu do tego upowaŝnionego. BLOKADA OKREŚLONEJ LICZBY INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH NA RACHUNKU INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH W celu zabezpieczenia wierzytelności, Klient składa pisemną dyspozycję blokady określonej liczby instrumentów finansowych zaewidencjonowanych na rachunku instrumentów finansowych oraz przedstawia umowę o ustanowieniu blokady. 2. Dyspozycja blokady powinna w szczególności określać dane Klienta, wierzytelność zabezpieczaną blokadą, rodzaj i ilość instrumentów finansowych podlegających blokadzie oraz okres utrzymywania blokady. 3. Po złoŝeniu przez Klienta umowy o ustanowieniu blokady oraz dyspozycji blokady, Dom Maklerski blokuje instrumenty finansowe na rachunku Klienta na okres wynikający z umowy o ustanowieniu blokady. 4. Umowa o ustanowieniu blokady winna zawierać nieodwołalne pełnomocnictwo dla osoby uprawnionej z tytułu blokady (wierzyciela) do sprzedaŝy zablokowanych instrumentów finansowych i zaspokojenia się ze środków pienięŝnych uzyskanych z ich sprzedaŝy W okresie trwania blokady Dom Maklerski nie będzie wykonywać dyspozycji Klienta dotyczących: 1) zniesienia blokady, 2) zbycia zablokowanych instrumentów finansowych, 3) przeniesienia zablokowanych instrumentów finansowych. 2. Zapisów ust. 1 pkt 3 nie stosuje się w przypadku przeniesienia instrumentów finansowych z zachowaniem blokady, jeŝeli przeniesienie jest wynikiem realizacji postanowień umowy o ustanowieniu blokady oraz w przypadku, o którym mowa w art. 89 ust. 4 Ustawy. 3. Realizacja innych dyspozycji Klienta dotyczących zablokowanych instrumentów finansowych jest dokonywana przez Dom Maklerski wyłącznie w zakresie wynikającym z umowy ustanawiającej blokadę. 33 W przypadku braku odmiennych postanowień umowy o ustanowieniu blokady, Dom Maklerski przekazuje do dyspozycji Klienta w sposób przez niego wskazany, poŝytki z zablokowanych instrumentów finansowych lub inne świadczenia pienięŝne spełniane na rzecz Klienta przez dłuŝnika z instrumentów finansowych. Strona 12

13 34 1. Dom Maklerski znosi blokadę instrumentów finansowych w przypadku: 1) blokady bezterminowej, ustanowionej do odwołania lub do czasu wykonania zobowiązania zabezpieczonego blokadą - niezwłocznie po złoŝeniu przez wierzyciela lub Klienta za pisemną zgodą wierzyciela - pisemnej dyspozycji zniesienia blokady, 2) blokady terminowej nieodwołalnej - w dniu następującym po upływie okresu utrzymywania blokady ustalonego w umowie, 2. Zniesienie blokady moŝe dotyczyć części zablokowanych instrumentów finansowych. BLOKADA RACHUNKU W celu zabezpieczenia wierzytelności Klient moŝe dokonać blokady rachunku (określonej wartości aktywów lub wszystkich aktywów). 2. Dom Maklerski po zapoznaniu się z treścią dokumentów, o których mowa w ust.3, dokonuje lub odmawia dokonania blokady rachunku. 3. Dom Maklerski dokonuje blokady rachunku na podstawie pisemnej dyspozycji Klienta i umowy blokady, która określa wierzytelność zabezpieczoną blokadą, warunki i terminy dokonywania i znoszenia przez Dom Maklerski blokady rachunku oraz sposób zaspokojenia się wierzyciela z ustanowionej blokady. 4. W trakcie trwania blokady rachunku Dom Maklerski wykonuje dyspozycje Klienta wyłącznie w zakresie wynikającym z umowy o ustanowieniu blokady. 5. Dom Maklerski odmawia wykonania dyspozycji przeniesienia instrumentów finansowych oraz przelewu środków pienięŝnych na inny rachunek, jeŝeli wykonanie dyspozycji doprowadziłoby do obniŝenia wartości aktywów na rachunku poniŝej wartości blokady, chyba Ŝe umowa o ustanowieniu blokady stanowi inaczej. 6. Do pisemnej dyspozycji Klienta o ustanowienie blokady stosuje się odpowiednio 16 ust. 3, zaś do zniesienia blokady 34. ZASTAW NA INSTRUMENTACH FINANSOWYCH Klient moŝe zabezpieczyć wierzytelność poprzez ustanowienie zastawu na określonej liczbie instrumentów finansowych znajdujących się na jego rachunku instrumentów finansowych (zastawca). 2. Dom Maklerski dokonuje na rachunku instrumentów finansowych zastawcy blokady zastawionych instrumentów finansowych po otrzymaniu od zastawcy: 1) umowy zastawu, 2) pisemnej dyspozycji blokady zastawionych instrumentów finansowych. 3. W przypadku zabezpieczenia wierzytelności poprzez ustanowienie zastawu rejestrowego zastawca składa: 1) dokumenty, o których mowa w ust. 2, 2) odpis z rejestru zastawów stanowiący dowód wpisu. 4. Klient zawiadamia Dom Maklerski o kaŝdej zmianie umowy zastawu Zastawione instrumenty finansowe zostają zablokowane na rachunku Klienta i nie mogą być przedmiotem obrotu aŝ do wygaśnięcia zastawu. 2. Postanowienia dotyczące ustanowienia, utrzymywania i zniesienia blokady instrumentów finansowych w zakresie nieuregulowanym w przepisach dotyczących Strona 13

14 zastawu stosuje się odpowiednio do blokady dokonywanej w związku z ustanowieniem zastawu. 3. Dom Maklerski utrzymuje blokadę zastawionych instrumentów finansowych przez okres wynikający z umowy zastawu Dom Maklerski, w przypadku braku odmiennych postanowień umowy zastawu, przekazuje do dyspozycji zastawnika, w sposób przez niego wskazany, poŝytki z zastawionych instrumentów finansowych. 2. W zakresie obowiązku zastawnika określonego w art. 319 kodeksu cywilnego Dom Maklerski moŝe na mocy pełnomocnictwa udzielonego przez zastawnika, dokonać rozliczenia wobec zastawcy z pobranych poŝytków. 3. W przypadku gdy dłuŝnik przekazuje Domowi Maklerskiemu świadczenie główne, do którego jest zobowiązany z instrumentów finansowych obciąŝonych zastawem, Dom Maklerski blokuje otrzymane środki pienięŝne na rachunku zastawcy do czasu wykonania uprawnień przysługujących zastawcy lub zastawnikowi. 4. Środki pienięŝne pochodzące ze spełnienia świadczenia przez dłuŝnika z zastawionych instrumentów finansowych mogą być wypłacone wyłącznie do rąk zastawcy i zastawnika łącznie lub na Ŝądanie jednego z nich powinny zostać złoŝone do depozytu sądowego. 5. Dom Maklerski znosi blokadę niezwłocznie po otrzymaniu dokumentu potwierdzającego wygaśnięcie zastawu. 6. W przypadku instrumentów finansowych, których zbywalność jest ograniczona, stosuje się odpowiednio przepisy niniejszego rozdziału. 39 JeŜeli zaspokojenie zastawnika polega na przejęciu instrumentów finansowych na własność w trybie i na warunkach określonych w przepisach ustawy o zastawie rejestrowym, Dom Maklerski, na pisemne Ŝądanie zastawnika złoŝone w dacie wymagalności wierzytelności, niezwłocznie przenosi instrumenty finansowe na rzecz zastawnika, w liczbie uwzględniającej wartość przejętych instrumentów finansowych. ZABEZPIECZENIA FINANSOWE Blokada finansowa Dom Maklerski, po otrzymaniu umowy o ustanowieniu blokady finansowej, dokonuje na rachunku Klienta blokady instrumentów finansowych wskazanych w umowie. 2. W przypadku gdy Klient wykonuje przysługujące mu, zgodnie z umową o ustanowieniu blokady finansowej, prawo zastępowania składników zabezpieczenia, Dom Maklerski, w zakresie zgodnym z umową, wykonuje złoŝoną przez niego w formie pisemnej dyspozycję blokady instrumentów finansowych, wskazanych w tej dyspozycji, oraz znosi blokadę instrumentów finansowych stanowiących pierwotny przedmiot zabezpieczenia. 3. Dom Maklerski utrzymuje blokadę instrumentów finansowych przez okres wynikający z umowy o ustanowieniu blokady, z zastrzeŝeniem ust Do blokady, o której mowa w ust. 1, stosuje się postanowienie Dom Maklerski, w przypadku braku odmiennych postanowień umowy o ustanowienie blokady finansowej, przekazuje do dyspozycji Klienta, w sposób przez niego wskazany, Strona 14

15 poŝytki z tych instrumentów, w szczególności dywidendy, odsetki lub inne świadczenia pienięŝne spełniane na jego rzecz przez dłuŝnika z instrumentów finansowych. 42 Dom Maklerski znosi blokadę, o której mowa w 40 ust. 1 lub 2, w przypadku: 1) gdy umowa o ustanowieniu blokady finansowej przewiduje termin ustanowienia tego zabezpieczenia z chwilą upływu tego terminu, 2) zajścia okoliczności określonych w umowie o ustanowieniu blokady finansowej niezwłocznie po ich stwierdzeniu JeŜeli zaspokojenie wszystkich lub niektórych roszczeń, zabezpieczonych blokadą finansową, następuje przez kompensatę, Dom Maklerski znosi blokadę instrumentów finansowych oraz dokonuje innych czynności związanych z kompensatą, po otrzymaniu dokumentów potwierdzających: 1) wystąpienie podstawy realizacji zabezpieczenia, 2) dokonanie czynności niezbędnych do dokonania kompensaty zgodnie z treścią klauzuli kompensacyjnej w rozumieniu art. 3 pkt 3 ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych. 2. Dom Maklerski dokonuje kompensaty na warunkach określonych w klauzuli kompensacyjnej. Przeniesienie instrumentów finansowych Dom Maklerski, po otrzymaniu umowy o ustanowieniu zabezpieczenia finansowego w formie przeniesienia na wierzyciela instrumentów finansowych, dokonuje przeniesienia instrumentów finansowych na rzecz wierzyciela, po złoŝeniu przez Klienta pisemnej dyspozycji przeniesienia. 2. JeŜeli umowa, o której mowa w ust. 1, przewiduje blokadę przeniesionych instrumentów finansowych na rachunku wierzyciela, Dom Maklerski dokonuje blokady instrumentów finansowych, będących przedmiotem zabezpieczenia, na rachunku Klienta i przenosi je na wierzyciela z zachowaniem blokady. Dom Maklerski przekazuje podmiotowi, który prowadzi rachunek wierzyciela, kopię umowy o ustanowieniu zabezpieczenia, o którym mowa w ust Dom Maklerski znosi blokadę, o której mowa w ust.2, zgodnie z postanowieniami umowy o ustanowieniu zabezpieczenia finansowego: 1) po otrzymaniu dokumentów potwierdzających wystąpienie podstawy realizacji zabezpieczenia i zawiadomieniu Klienta o wygaśnięciu roszczenia o zwrot przedmiotu zabezpieczenia, albo 2) w przypadku gdy umowa o ustanowieniu zabezpieczenia finansowego, o którym mowa w ust. 1, przewiduje termin ustanowienia zabezpieczenia z upływem tego terminu. Zastaw finansowy 1. Dom Maklerski, po otrzymaniu: 45 Strona 15

16 1) umowy o ustanowieniu zastawu finansowego na określonej liczbie instrumentów finansowych, zapisanych na rachunku Klienta, oraz 2) dyspozycji blokady zastawionych instrumentów finansowych złoŝonej przez Klienta w formie pisemnej, dokonuje na rachunku Klienta blokady tych instrumentów. 2. Dom Maklerski znosi blokadę, o której mowa w ust. 1, w przypadku gdy wierzyciel, na podstawie udzielonego mu przez Klienta upowaŝnienia, wykonuje przysługujące mu, zgodnie z umową o ustanowieniu zastawu finansowego, prawo uŝycia instrumentów finansowych, stanowiących przedmiot zastawu finansowego. W takim przypadku Dom Maklerski wykonuje dyspozycję złoŝoną przez wierzyciela w ramach wykonania przysługującego mu prawa uŝycia, w rozumieniu art. 3 pkt 5 ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych. 3. W przypadku gdy Klient wykonuje przysługujące mu, zgodnie z umową o ustanowieniu zastawu finansowego, prawo zastępowania składników zabezpieczenia, Dom Maklerski zgodnie z tą umową: 1) wykonuje złoŝoną przez niego w formie pisemnej, dyspozycję blokady instrumentów finansowych wskazanych w tej dyspozycji, oraz 2) znosi blokadę instrumentów finansowych, stanowiących pierwotny przedmiot zabezpieczenia. 4. Dom Maklerski utrzymuje blokadę zastawionych instrumentów finansowych przez okres wynikający z umowy zastawu finansowego, z zastrzeŝeniem ust. 2 i 3. Do blokady tej stosuje się postanowienie W braku odmiennych postanowień umowy zastawu finansowego, Dom Maklerski: 1) przekazuje do dyspozycji zastawnika, w sposób przez niego wskazany, poŝytki z tych instrumentów, w szczególności dywidendy lub odsetki, 2) dokonuje na rachunku pienięŝnym zastawcy blokady otrzymanych środków pienięŝnych od dłuŝnika z tytułu świadczenia głównego z instrumentów finansowych, obciąŝonych zastawem. Środki pienięŝne podlegają blokadzie do czasu wykonania uprawnień przysługujących zastawcy lub zastawnikowi na podstawie umowy zastawu. 47 Dom Maklerski znosi blokadę, o której mowa w 45, w przypadku: 1) gdy umowa o ustanowienie blokady finansowej przewiduje termin ustanowienia tego zabezpieczenia z chwilą upływu tego terminu, 2) zajścia okoliczności określonych w umowie o ustanowieniu blokady finansowej niezwłocznie po ich stwierdzeniu, 3) wygaśnięcia zastawu finansowego niezwłocznie po ustaleniu tego faktu. 48 JeŜeli zgodnie z umową o ustanowieniu zabezpieczenia finansowego zaspokojenie polega na przejęciu przez wierzyciela na własność instrumentów finansowych, objętych zastawem finansowym, Dom Maklerski wykonuje złoŝoną przez wierzyciela, na podstawie pełnomocnictwa udzielonego mu przez Klienta w umowie o ustanowieniu zabezpieczenia finansowego, dyspozycję przeniesienia instrumentów finansowych, objętych zastawem na rzecz wierzyciela. Strona 16

17 49 Do sposobu postępowania Domu Maklerskiego w przypadku zaspokojenia roszczeń wynikających z zastawu finansowego przez kompensatę stosuje się odpowiednio 43. Strona 17

18 Rozdział VI PEŁNOMOCNICTWA Klient moŝe udzielić stałego pełnomocnictwa do dysponowania jego rachunkiem. 2. Dom Maklerski ma prawo do ograniczenia ilości pełnomocników uprawnionych do dysponowania jednym rachunkiem Klienta. 3. Pełnomocnikiem uprawnionym do dysponowania rachunkiem Klienta moŝe być osoba posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych Pełnomocnictwo moŝe być udzielone, ograniczone lub odwołane przez Klienta: 1) bezpośrednio w POK/PPZ, poprzez złoŝenie pisemnego oświadczenia woli w obecności upowaŝnionego pracownika, 2) pośrednio - poprzez dostarczenie do Domu Maklerskiego dokumentu pełnomocnictwa z podpisem mocodawcy poświadczonym notarialnie lub przez pracownika podmiotu, z którym Dom Maklerski zawarł odpowiednią umowę. 2. Pełnomocnictwo udzielone za granicą winno być poświadczone poprzez apostille lub uwierzytelnione przez polską placówkę dyplomatyczną lub konsularną i przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego. 3. Pełnomocnictwo powinno zawierać dane pełnomocnika, podpis pełnomocnika oraz zakres pełnomocnictwa, a w przypadku osób będących obywatelami polskimi numer ewidencyjny PESEL Klient moŝe udzielić następujących rodzajów pełnomocnictw: 1) pełnomocnictwo w pełnym zakresie, w ramach którego pełnomocnik ma prawo do działania na rachunku w takim samym zakresie jak Klient, z zastrzeŝeniem ust. 2, w tym równieŝ składania wszystkich oświadczeń dotyczących umowy, a w szczególności jej zmiany lub wypowiedzenia, 2) pełnomocnictwo szczególne/rodzajowe, w ramach którego pełnomocnik ma prawo do działania w zakresie wyznaczonym przez Klienta i zaakceptowanym przez Dom Maklerski. 2. Pełnomocnik nie moŝe odwoływać innych pełnomocników Klienta oraz zakresu udzielonych im pełnomocnictw Rodzaj i zakres pełnomocnictwa moŝe być w kaŝdym czasie zmieniony lub odwołany, w formie określonej w Oświadczenie o udzieleniu pełnomocnictwa, zmianie rodzaju, zakresu pełnomocnictwa lub jego odwołaniu stają się skuteczne wobec Domu Maklerskiego począwszy od pierwszego dnia roboczego następującego po dniu otrzymania przez Dom Maklerski odpowiednich dokumentów. 3. Pełnomocnictwo wygasa z chwilą śmierci (likwidacji, upadłości) Klienta bądź pełnomocnika. Dom Maklerski nie ponosi odpowiedzialności za realizację dyspozycji złoŝonych przez pełnomocnika po wygaśnięciu pełnomocnictwa do czasu otrzymania pisemnej, potwierdzonej przez właściwy organ administracji lub sąd rejestrowy informacji o fakcie śmierci, likwidacji (upadłości) mocodawcy. Strona 18

19 Rozdział VII POTWIERDZANIE SALDA RACHUNKU 54 Na wniosek Klienta, Dom Maklerski sporządza historię rachunku oraz wyciąg dotyczący stanu rachunku Klient obowiązany jest niezwłocznie po otrzymaniu wszelkich dokumentów potwierdzających stan rachunku sprawdzić ich prawidłowość. 2. W przypadku stwierdzenia błędu, Klient zobowiązany jest niezwłocznie, lecz nie później niŝ w terminie 30 dni od daty doręczenia dokumentu potwierdzającego stan rachunku zgłosić niezgodność w POK/PPZ oraz zwrócić błędnie zaksięgowane na jego rachunku środki pienięŝne lub instrumenty finansowe. Dotyczy to równieŝ instrumentów finansowych i środków pienięŝnych błędnie zaksięgowanych przez Dom Maklerski i rozdysponowanych przez Klienta. 3. Z zastrzeŝeniem ust. 2 brak zgłoszenia nieprawidłowości w terminie 30 dni traktuje się jako potwierdzenie salda rachunku. 4. Dom Maklerski rozpatrzy zgłoszoną nieprawidłowość niezwłocznie, nie później jednak niŝ w ciągu 30 dni, od daty jej pisemnego zgłoszenia i udzieli Klientowi niezbędnych wyjaśnień oraz dokona ewentualnego sprostowania zapisu na rachunku, jeŝeli miało miejsce błędne wykonanie operacji przez Dom Maklerski. 5. Dom Maklerski moŝe dokonać sprostowania kaŝdego błędnego zapisu we własnym zakresie, w kaŝdym czasie, bez potrzeby uzyskiwania zgody Klienta. O sprostowaniu błędnego zapisu Dom Maklerski informuje Klienta, chyba Ŝe błędny zapis ma charakter oczywistej omyłki pisarskiej lub rachunkowej. 56 Klient moŝe uzyskać informację o stanie rachunku z wykorzystaniem urządzeń telekomunikacyjnych oraz elektronicznych nośników informacji. Warunkiem udzielenia tej informacji jest świadczenie przez Dom Maklerski lub Bank na rzecz Klienta usług na podstawie dyspozycji telekomunikacyjnych oraz przekazywanych za pomocą elektronicznych nośników informacji. Strona 19

20 Rozdział VIII ZAMKNIĘCIE RACHUNKU. ROZWIĄZANIE UMOWY Strony mogą rozwiązać umowę zawartą na czas nieokreślony z 14-dniowym terminem wypowiedzenia. Bieg terminu wypowiedzenia rozpoczyna się od dnia doręczenia wypowiedzenia drugiej stronie. 2. Dom Maklerski moŝe rozwiązać umowę zawartą na czas określony i nieokreślony ze skutkiem natychmiastowym w następujących przypadkach: 1) przedłoŝenia przez posiadacza rachunku dokumentów fałszywych lub poświadczających nieprawdę, 2) raŝącego naruszenia przez Klienta warunków umowy lub postanowień niniejszego regulaminu, 3) nieuregulowania przez Klienta, mimo wezwania, opłat przewidzianych w taryfie, jeŝeli saldo na rachunku pienięŝnym nie jest wystarczające na ich pokrycie, 4) z innych waŝnych powodów. 3. Dyspozycja zamknięcia rachunku wydana przez Klienta jest realizowana przez Dom Maklerski po pokryciu wszystkich opłat z tytułu świadczonych Klientowi usług oraz innych zobowiązań Klienta wobec Domu Maklerskiego wynikających z umów o świadczenie usług przez Dom Maklerski Rozwiązanie umowy następuje na piśmie. 2. ZłoŜenie przez Klienta pisemnej dyspozycji zamknięcia rachunku jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy Zamkniecie rachunku następuje na skutek: 1) rozwiązania umowy, 2) śmierci Klienta, 3) ogłoszenia upadłości lub likwidacji podmiotu będącego posiadaczem rachunku. 2. Likwidacja rachunku następuje po rozwiązaniu lub wygaśnięciu umowy i po wystąpieniu zerowych sald na tym rachunku Dom Maklerski zamykając rachunek podaje Klientowi jego salda - o ile nie są zerowe oraz wzywa go do podania sposobu zadysponowania saldem pienięŝnym i zapisanymi lub zarejestrowanymi na rachunku instrumentami finansowymi, w terminie 30 dni od daty otrzymania wezwania. 2. JeŜeli Klient nie zadysponował przypadającym na jego rzecz saldem na rachunku pienięŝnym Dom Maklerski, po potrąceniu swoich naleŝności, przeksięgowuje środki pienięŝne na konto przejściowe. 61 JeŜeli po zamknięciu rachunku, z jakichkolwiek przyczyn, Dom Maklerski poniósł koszty w związku z przechowywaniem instrumentów finansowych zapisanych lub zarejestrowanych na rachunku Klienta, Dom Maklerski moŝe Ŝądać zwrotu tych kosztów od Klienta lub innych osób uprawnionych do dysponowania tymi instrumentami finansowymi. Strona 20

21 Rozdział IX SPOSOBY I TERMINY ROZPATRYWANIA SKARG Skargi dotyczące świadczenia usług Klient składa pisemnie do Domu Maklerskiego w terminie 30 dni licząc od dnia, w którym czynność której skarga dotyczy została wykonana lub powinna zostać wykonana. 2. JeŜeli z treści skargi nie moŝna naleŝycie ustalić jej przedmiotu, Dom Maklerski występuje do Klienta o złoŝenie, w zakreślonym terminie od otrzymania pisma, wyjaśnienia lub uzupełniania z informacją, Ŝe nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie skargi bez rozpoznania. 3. Skargi niezawierające danych pozwalających na identyfikację wnoszącego skargę pozostawia się bez rozpoznania. 4. Dyrektor Domu Maklerskiego rozpatruje skargę w terminie 30 dni od daty jej wpłynięcia, informując Klienta pisemnie o sposobie rozpatrzenia skargi. 5. W przypadku braku moŝliwości rozpatrzenia skargi w terminie, o którym mowa w ust. 4, Dom Maklerski powiadomi Klienta o tym fakcie na piśmie z podaniem przyczyny opóźnienia oraz oznaczeniem nowego terminu rozpatrzenia skargi. Rozdział X POBIERANIE OPŁAT ZA ŚWIADCZONE USŁUGI Za świadczone usługi Dom Maklerski pobiera od Klienta opłaty zgodnie z taryfą. 2. Dom Maklerski moŝe czasowo zawiesić pobieranie lub obniŝyć wartości pobieranych opłat przewidzianych w taryfie. Informacja o tym fakcie podawana jest do wiadomości Klientów. 3. Opłaty pobierane są przez Dom Maklerski z rachunku pienięŝnego Klienta Wszystkie zobowiązania Klienta wobec Domu Maklerskiego z tytułu świadczenia usług, w tym równieŝ zobowiązania z tytułu opłat, mogą być potrącane przez Dom Maklerski z rachunku pienięŝnego Klienta bez odrębnej dyspozycji lub pełnomocnictwa Klienta. 2. Za opóźnienie w uiszczeniu zobowiązań Klienta Dom Maklerski moŝe naliczyć odsetki ustawowe od dnia powstania ujemnego salda (debetu) na rachunku pienięŝnym. Strona 21

22 Rozdział XI POSTANOWIENIA KOŃCOWE 65 Dom Maklerski ma prawo nie wykonać dyspozycji Klienta w stosunku, do której posiada uzasadnione podejrzenie, iŝ ma ona związek z wprowadzeniem do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł. W takim przypadku Dom Maklerski podejmuje działania określone przepisami prawa Dom Maklerski zastrzega sobie prawo do wprowadzania zmian w niniejszym regulaminie lub taryfie. 2. W przypadku zmiany postanowień regulaminu lub taryfy Dom Maklerski doręcza lub wysyła Klientowi informację o treści zmiany regulaminu lub taryfy, tak aby mógł wypowiedzieć umowę z zachowaniem okresu wypowiedzenia przed wejściem w Ŝycie zmian. 3. W przypadku zmian w taryfie korzystnych dla Klienta dopuszcza się poinformowanie Klienta tylko poprzez podanie zmian do wiadomości Klientów. 4. Klient niewyraŝający zgody na proponowane zmiany postanowień regulaminu lub taryfy moŝe, w terminie 14 dniowym od daty otrzymania zmienionego regulaminu lub taryfy, rozwiązać umowę za wypowiedzeniem. 5. Brak pisemnego oświadczenia woli Klienta o rozwiązaniu umowy w terminie, o którym mowa w ust. 4, uwaŝa się za wyraŝenie zgody na zmianę postanowień regulaminu lub taryfy oraz warunków umów wynikających z wprowadzanych zmian Z zastrzeŝeniem ust. 2, korespondencja dla Klienta wysyłana jest na wskazany w umowie adres zameldowania albo siedziby, chyba Ŝe Klient podał inny adres do korespondencji. 2. Do czasu pisemnego zawiadomienia Domu Maklerskiego przez Klienta o zmianie adresu, o którym mowa w ust. 1, korespondencję wysłaną na ostatni adres podany przez Klienta uwaŝa się za doręczoną. 68 W przypadku utraty dokumentów stwierdzających toŝsamość Klienta, Dom Maklerski na podstawie dyspozycji Klienta dokonuje zastrzeŝenia rachunku lub dokumentu toŝsamości. ZastrzeŜenie jest skuteczne po upływie jednego dnia od jego dokonania do czasu odwołania przez Klienta. 69 Dom Maklerski nie ponosi odpowiedzialności za szkody poniesione przez Klienta wynikające z wykonania dyspozycji Klienta zgodnie z ich treścią lub z odmowy wykonania dyspozycji Klienta, jeŝeli Dom Maklerski był do odmowy uprawnione na podstawie przepisów prawa, postanowień regulaminu lub umowy. Dom Maklerski nie ponosi równieŝ odpowiedzialności za szkody zaistniałe wskutek działania siły wyŝszej, w szczególności w postaci katastrof, działań przyrody, innych nadzwyczajnych zdarzeń zewnętrznych, których nie moŝna było przewidzieć lub którym nie moŝna było zapobiec pomimo dołoŝenia naleŝytej staranności. Strona 22