Raport Podsumowujący

Transkrypt

1 Florian Kuźnik, Bogumił Szczupak, Artur Ochojski, Marcin Baron Raport Podsumowujący SEMINARIUM PODSUMOWUJĄCE projekt Kluczowe dziedziny polityki spójności w województwie śląskim pierwsze doświadczenia wdrażania NSS, perspektywa Regionalne Obserwatorium Polityki Spójności w województwie śląskim 15 GRUDNIA 2008

2 IDEA OBSERWATORIUM, HIPOTEZY WSTĘPNE WYBÓR PRIORYTETOWYCH DZIEDZIN POLITYKI SPÓJNOŚCI WYBÓR EKSPERTÓW W DZIEDZINACH POLITYKI SPÓJNOŚCI PRZYGOTOWANIE STANOWISK EKSPERCKICH PANEL EKSPERTÓW PRZYGOTOWANIE RAPORTÓW OTWARCIA PRZYGOTOWANIE RAPORTU PODSUMOWUJĄCEGO SEMINARIUM PODSUMOWUJĄCE

3 IDEA OBSERWATORIUM, HIPOTEZY WSTĘPNE WYBÓR PRIORYTETOWYCH DZIEDZIN POLITYKI SPÓJNOŚCI WYBÓR EKSPERTÓW W DZIEDZINACH POLITYKI SPÓJNOŚCI PRZYGOTOWANIE STANOWISK EKSPERCKICH PANEL EKSPERTÓW PRZYGOTOWANIE RAPORTÓW OTWARCIA PRZYGOTOWANIE RAPORTU PODSUMOWUJĄCEGO SEMINARIUM PODSUMOWUJĄCE dr Jolanta Bernais prof. Aldona Frączkiewicz-Wronka Małgorzata Łącka- Matusiewicz Przemysław Koperski prof. Józef Kolonko Jacek Kotra dr Zbigniew Nawrat Luk Palmen Małgorzata Staś Zbigniew Gieleciak Arkadiusz Godlewski prof. Robert Tomanek Halina Misiewicz Jan Bondaruk dr Jerzy Kusztal dr Adam Polko

4 Regionalne Obserwatorium Polityki Spójności w województwie śląskim ZAŁOŻENIA METODOLOGICZNE ZDOLNOŚCI I POTENCJAŁY WSPARCIE ZEWNĘTRZNE Efekty stosowania instrumentów interwencji publicznej Kluczowe procesy Dominujące tendencje Zmiana rozwojowa Dziedziny polityki spójności Wyzwania rozwojowe Kluczowe przedsięwzięcia dla przyszłości KLIENCI, BENEFICJENCI POLITYKI WIEDZA O PRZYSZŁOŚCI

5 Wizja rozwoju województwa śląskiego Region uczący się, region wiedzy i region innowacyjny Region zrównoważonego rozwoju Potencjał endogeniczny regionu

6 Typologia projektów (jako podstawa oceny alokacji środków) Funkcje projektów Rozwojowe Naprawcze Metropolitalnośd Konkurencyjnośd gospodarki Mobilnośd zawodowa Trwałośd i bogactwo środowiska Dostępnośd komunikacyjna Restrukturyzacja gospodarcza Rewaloryzacja przestrzeni Inkluzja społeczna Ochrona środowiska Usprawnienia ciągów drogowych i komunikacyjnych Lokalne Regionalne Charakter projektów znaczenie i zasięg oddziaływania

7 Typologia projektów (jako podstawa oceny alokacji środków) Funkcje projektów Rozwojowe 50 projektów, 59% alokacji na projekty regionalne w ZPORR, SPOT, FS 45 projektów, 71% alokacji na projekty regionalne w ZPORR Naprawcze 44 projekty, 41% alokacji na projekty regionalne w ZPORR, SPOT, FS 29 projektów, 29% alokacji na projekty regionalne w ZPORR Lokalne Regionalne Charakter projektów znaczenie i zasięg oddziaływania

8 ocena alokacji w województwie śląskim Źródłem pozyskiwania środków na wzmacnianie regionalnych funkcji rozwojowych były sektorowe programy operacyjne i fundusz spójności. Istnieje brak równowagi alokacji środków według różnych typów funkcji rozwojowych. Poprawa zarządzania dodawalnością przy dużej zdolności jednostek samorządy terytorialnego do kreowania wydatków inwestycyjnych może przyczyniać się do wzrostu ilości oraz synergii mobilizowanych środków na rozwój. Obserwować można niski poziom przekładalności wizji strategicznej i priorytetów rozwoju województwa śląskiego na strukturę alokacji.

9 Dominujące procesy kształtowania polityki spójności z perspektywy rozwoju Województwa Śląskiego Mobilność Konkurencyjność Metropolitalność Kształtowanie trwałości i bogactwa środowiska

10 Ocena procesów rozwojowych regionu MOBILNOŚĆ: Utrzymywanie się barier mobilności zawodowej i terytorialnej ludności. Przyczyną utrzymywania się bariery mobilności zawodowej są nierozwiązane problemy społeczne po restrukturyzacji przedsiębiorstw tradycyjnych sektorów działalności. Przyczyną utrzymywania się bariery mobilności terytorialnej jest niesprawność systemu transportowo-komunikacyjnego oraz organizacja przestrzenna transportu niedostosowana do lokalizacji nowych miejsc pracy. Utrzymywanie się niskiej mobilności międzynarodowej kapitału ludzkiego, w szczególności związanego z sektorem nauki i sektorem publicznym.

11 Ocena procesów rozwojowych regionu KONKURENCYJNOŚĆ: Wzrost konkurencyjności gospodarki Województwa Śląskiego dzięki udanej pierwszej fali restrukturyzacji przemysłu. Aglomeracja Górnośląska nadal największym skupiskiem tradycyjnych przemysłów w Europie. Wzrost produktywności w gospodarce regionu. Utrzymywanie się niskiego stopnia zatrudnialności w gospodarce regionu, przy jednoczesnym niskim poziomie bezrobocia rejestrowanego. Wysoki udział gospodarki Województwa Śląskiego w eksporcie Polski, przy dodatnim bilansie eksportowym regionu. Silne zaplecze biur projektowych. Utrwalanie się algorytmicznych systemów zarządzania w dużych przedsiębiorstwach i korporacjach międzynarodowych. Dezintegracja i słabość instytucji otoczenia biznesu.

12 Ocena procesów rozwojowych regionu METROPOLITALNOŚĆ: Postępująca metropolizacja regionu i jego gospodarki. Duży potencjał endogeniczny istniejących funkcji metropolitalnych. Rozproszenie na obszarze całego regionu funkcji i urządzeń metropolitalnych związany z tym brak efektów synergii. Zalążkowe i pojedyncze inicjatywy przedsięwzięć technologicznych kreujących nowe funkcje metropolitalne. Osłabienie funkcji rozwojowych i metropolitalności w wyniku: dezorganizacji i rozproszenia usług komunalnych, masowego występowania terenów poprzemysłowych i zdegradowanych oraz przestrzennej koncentracji grup wykluczenia społecznego. Brak wizji rozwoju transportu publicznego; niechęć do rozwoju projektów ponadlokalnych.

13 Ocena procesów rozwojowych regionu KSZTAŁTOWANIE TRWAŁOŚCI I BOGACTWA ŚRODOWISKA: Segregacja przestrzeni i polaryzacja warunków zamieszkania. Chaotyczna suburbanizacja. Utrzymywanie się podwyższonego ryzyka środowiskowego. Zmieniająca się struktura i źródła presji na środowisko.

14 Wyzwania strategiczne regionu Protechnologiczna przebudowa systemu edukacji w regionie. Energetyczna przebudowa gospodarki regionu. Druga fala restrukturyzacji tradycyjnej gospodarki Województwa Śląskiego. Internacjonalizacja firm regionu. Wdrożenie polityki technologicznej w regionie (produktowo-rynkowej i dla usług publicznych). Koncentracja w gospodarce regionu na niszach rynkowych i technologicznych oraz wzmacnianie zdolności kreatywnych i ruchliwości przedsiębiorców i menedżerów. Waloryzacja potencjału technologicznego regionu na rzecz wykreowania 1-2 dziedzin nowej gospodarki regionu. Koncentracja przestrzenna funkcji i urządzeń metropolitalnych. Metropolitalna organizacja usług komunalnych. Nowe relacje: miasta rdzeniowe obszary podmiejskie. Zlewniowe zarządzanie ochroną wód. Prowadzenie kompleksowego monitoringu środowiska.

15 Proponowane nowe dziedziny interwencji polityki spójności Technologie usług publicznych Infrastruktura metropolitalna Mieszkalnictwo Edukacja protechnologiczna