Raport Roczny z realizacji Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska za rok 2011

Transkrypt

1 Raport Roczny z realizacji Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska za rok 2011 Raport Roczny z realizacji Programu Zgodnie z artykułem 67 Rozporządzenia (WE) nr 1083/2006 CCI n. 2007CB163PO025 Zatwierdzony przez Komitet Monitorujący w dniu 30 kwietnia 2012 roku

2 SPIS TREŚCI WYKAZ SKRÓTÓW... 3 WSTĘP IDENTYFIKACJA PROGRAMU REALIZACJA PROGRAMU Postępy w realizacji i ich analiza A Informacja o postępach w rzeczowej realizacji Programu B Informacje o finansowych postępach w realizacji Programu C Informacje dotyczące planu wykorzystania funduszu D Informacja o pomocy w odniesieniu do grup docelowych Programu E Zwrot lub ponowne wykorzystanie pomocy F Analiza jakościowa Informacje na temat zgodności z przepisami prawa wspólnotowego Istotne problemy oraz podjęte działania naprawcze Ewentualne zmiany związane z realizacją Programu Ewentualna zmiana istotna Komplementarność z innymi instrumentami Działania związane z monitorowaniem oraz bieżącą ewaluacją Ewentualna krajowa rezerwa wykonania REALIZACJA PROGRAMU W POSZCZEGÓLNYCH OSIACH PRIORYTETOWYCH Oś priorytetowa I - Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, ochrona środowiska, profilaktyka zagrożeń Postępy w realizacji osi priorytetowej 1 i ich analiza Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej I i podjęte działania naprawcze Oś priorytetowa II Poprawa warunków rozwoju przedsiębiorczości i turystyki Postępy w realizacji II osi priorytetowej i ich analiza Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej II i podjęte działania naprawcze Oś priorytetowa III Wspieranie współpracy społeczności lokalnych Postępy w realizacji osi priorytetowej III i ich analiza Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej I i podjęte działania naprawcze Oś priorytetowa IV Pomoc Techniczna Postępy w realizacji osi priorytetowej IV i ich analiza Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej IV i podjęte działania naprawcze POMOC TECHNICZNA DZIAŁANIA INFORMACYJNE ORAZ PROMOCJA... 44

3 5.1 Konferencja Roczna Udzielanie informacji opinii publicznej Pogłębianie wiedzy grup docelowych Pozostałe działania informacyjne i promocyjne GLOBALNE GRANTY W RAMACH PROGRAMU

4 Wykaz skrótów CRR RCz Centrum Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej EKS Euroregionalny Komitet Sterujący EFRR (ERDF) Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (European Regional Development Fund) FM Fundusz Mikroprojektów FS (SF) Fundusze Strukturalne IA - CJH Instytucja Audytowa - Centralna Jednostka Harmonizacyjna w Departamencie Instytucji Audytowej IPC Instytucja Płatnicza i Certyfikująca IPoś Instytucja Pośrednicząca (Intermediate Body) IR Instytucja Regionalna IW Inicjatywa Wspólnotowa IZ Instytucja Zarządzająca KE Komisja Europejska KK Koordynator Krajowy KM Komitet Monitorujący MRR RCz Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej MRR RP Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Rzeczpospolitej Polskiej ND Nie dotyczy NSRO Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia NSS Narodowa Strategia Spójności NUTS Terytorialne Jednostki Statystyczne OP Oś Priorytetowa PDK Plan Działań Komunikacyjnych PO Procedura Obiegowa POWT RCz-RP / Program Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska- Rzeczpospolita Polska PR Podmioty regionalne PT Pomoc Techniczna RCz Republika Czeska RP Rzeczpospolita Polska RPK Regionalny Punkt Kontaktowy SK Strategia Komunikacji dla Programu Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska- Rzeczpospolita Polska SMFS System Monitorujący Funduszy Strukturalnych UK Urząd krajski UM Urząd marszałkowski UP Uszczegółowienie Programu WE Wspólnota Europejska WST Wspólny Sekretariat Techniczny 3

5 Wstęp Niniejszy Raport Roczny z realizacji Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska (POWT RCz-RP lub Program) za rok 2011 został opracowany przez Instytucję Zarządzającą (IZ), zgodnie z art. 67 Rozporządzenia (WE) 1083/2006, we współpracy ze Wspólnym Sekretariatem Technicznym (WST) oraz zatwierdzony przez Komitet Monitorujący (KM) dnia 30 kwietnia 2012 r. Raport prezentuje przebieg realizacji Programu w okresie od 1 stycznia 2011 do 31 grudnia 2011 (dalej także jako okres sprawozdawczy ), odnosząc się przede wszystkim do stanu zaawansowania realizacji poszczególnych osi priorytetowych i dziedzin wsparcia zarówno pod względem rzeczowym, jak i finansowym, a także informuje o działaniach podjętych w celu zapewnienia właściwego poziomu realizacji oraz efektywności wdrażania Programu. W raporcie omówione zostały także działania promocyjne. W 2011 roku doszło do realizacji szeregu działań, które przyczyniły się do osiągnięcia postępu w realizacji celów wyznaczonych w Programie. Najważniejsze z nich zostały omówione poniżej. Pierwszy kwartał 2011 roku był okresem, w którym nie doszło do żadnego istotnego wydarzenia., Prowadzone były rutynowe działania polegające na kontroli i przeprowadzaniu zmian Decyzji i Umów o udzieleniu dofinansowania, organizacji seminariów i konsultacji dla wnioskodawców, a także prace związane z przygotowaniem posiedzenia KM. W tym okresie rozpoczęła pracę grupa robocza powołana przez KM w celu zmiany systemu oceny jakości zarejestrowanych projektów na wspólny panel ekspertów. Przygotowane zostały dokumenty umożliwiające rozpoczęcie prac grupy. Do tego okresu ocena po polskiej stronie prowadzona była przez panelu ekspertów ze wszystkich trzech województw. Po czeskiej stronie jakość projektów oceniana była przez pracowników właściwego podmiotu regionalnego (urzędu krajskiego), na terenie którego miał siedzibę partner wiodący. Na początku drugiego kwartału zakończono ocenę działań komunikacyjnych i promocyjnych prowadzonych w ramach Programu. Wyniki oceny wykorzystano, jako oddzielną część Raportu Rocznego za 2010 rok. W kwietniu odbyła się największa liczba warsztatów i konsultacji dla wnioskodawców. W maju zorganizowano szóste posiedzenie KM w dolnośląskim Wrocławiu. Podczas posiedzenia KM zarekomendowano do dofinansowania kolejnych 8 projektów pomocy technicznej (dalej jako PT) i uchwalono zmianę systemu oceny jakości wniosków. PodczasProcedury Obiegowej przeprowadzonej w czerwcu zatwierdzono Raport Roczny za rok Następnie odbyło się szkolenie ekspertów przygotowujących się do oceny jakości projektów oraz efektu transgranicznego. Odbyło się również wspólne szkolenie kontrolerów 1. stopnia. 15 czerwca ukończono przyjmowanie wniosków, które zostały omówione na jesiennym posiedzeniu KM. Złożono 69 wniosków o dofinansowanie. W trzecim kwartale zostało zrealizowanych kilka istotnych działań związanych z wdrażaniem Programu. Pierwszym z nich była kontrola kwalifikowalności złożonych wniosków. W wyniku kontroli zarejestrowano 38 z 69 złożonych wniosków. Jakość i efekt transgraniczny po raz pierwszy oceniano na wspólnym panelu ekspertów, którego parce przebiegały w drugiej połowie września. Pod względem organizacyjnym prace panelu ekspertów przebiegły bez zarzutów. Doświadczenia z prac poszczególnych grup roboczych były również bardzo dobre. Oprócz oceny wniosków w pierwszej połowie września odbyło się też Wydarzenie Roczne Programu. Najważniejszą częścią programu Wydarzenia była prezentacja najbardziej interesujących projektów realizowanych w okolicy Harrachowa i Szklarskiej Poręby. Ponad stu uczestnikom Wydarzenia zostały przedstawione efekty realizacji 10 projektów., Połowa projektów została przedstawiona w miejscu ich realizacji. Uczestnicy Wydarzenia zapoznali się także z efektami realizacji podobnej liczby mikroprojektów. Opinia publiczna została poinformowana o przebiegu Wydarzenia, a także o postępach w realizacji Programu. W czwartym kwartale ukończono ocenę wniosków złożonych w czerwcu i przygotowano dokumenty związane z siódmym posiedzeniem KM, które odbyło się w listopadzie 2011 roku w Trzyńcu. Podczas posiedzenia KM rekomendowano do dofinansowania 27 projektów, a także omówiono stan wykorzystania środków i możliwości ich przesunięcia pomiędzy osiami priorytetowymi i dziedzinami wsparcia (w związku z oszczędnościami, do których dochodzi w osi priorytetowej 4 Pomoc Techniczna). W drugiej połowie kwartału działania Programu skoncentrowane były ponownie na kontroli i przeprowadzaniu zmian w projektach. Rozpoczęto przygotowywanie Decyzji i Umów o dofinansowaniu rekomendowanych projektów. 4

6 W ciągu 2011 roku realizacja Programu miała bezproblemowy i rutynowy przebieg we wszystkich elementach jego wdrażania od działań informacyjnych i promocyjnych poprzez przygotowanie, ocenę i rozpatrywanie wniosków, wydawanie Decyzji i podpisywanie Umów, realizację projektów, składanie bieżących i końcowych raportów, aż po kontrolę i certyfikację wydatków, wypłacenie środków i ich refundację ze strony KE. 5

7 1 Identyfikacja Programu PROGRAM OPERACYJNY Cel: Europejska Współpraca Terytorialna Obszar wsparcia: w RCz - NUTS III (kraje): CZ051-Liberecký, CZ052- Královéhradecký, CZ053-Pardubický, CZ071-Olomoucký oraz CZ080-Moravskoslezský w PL - podregiony na poziomie NUTS III: PL515-jelenigórski, PL517-wałbrzyski, PL521-nyski, PL522-opolski, PL227-rybnicki, PL225-bielski oraz powiaty: Pszczyna (część podregionu tyskiego) i Strzelin (część podregionu wrocławskiego) Okres programowania: Numer Programu (CCI): 2007CB163PO025 RAPORT ROCZNY Z REALIZACJI Nazwa Programu: Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska Rok, za który raport jest składany: 2011 Data zatwierdzenia Raportu rocznego przez Komitet Monitorujący: 30 kwietnia 2012 POWT RCz-RP nawiązuje do Programu Inicjatywy Wspólnotowej INTERREG IIIA realizowanego na pograniczu czesko-polskim w latach Budżet Programu na lata wynosi euro ze środków EFRR. Za pośrednictwem tego budżetu wspierane są wspólne transgraniczne projekty realizowane na pograniczu polsko - czeskim. Głównym celem Programu jest: Wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru pograniczapolsko czeskiego poprzez wzmacnianie jego konkurencyjności i spójności oraz promowanie partnerskiej współpracy jego mieszkańców. W porównaniu z programami Celu 1 oraz Celu 2 Program jest ukierunkowany przede wszystkim na regionalne i lokalne projekty o mniejszym zakresie oraz znaczeniu transgranicznym. Podczas wyboru projektów duży nacisk kładzie się na ich rzeczywiste transgraniczne oddziaływanie oraz na elementy współpracy społeczności lokalnych i instytucji, tak na etapie przygotowania, jak w czasie realizacji projektów. Wspierane są wyłącznie takie projekty, które mogą wykazać się oddziaływaniem transgranicznym po obu stronach granicy. Ogólne cele Programu oparte są na specyficznym zapotrzebowaniu obszaru i są ukierunkowane na: zwiększanie integracji gospodarczej czesko-polskiej na obszarze pogranicza; poprawę warunków w zakresie wzrostu gospodarczego na obszarze przygranicznym; poprawę warunków w zakresie zrównoważonego rozwoju środowiska naturalnego i/lub regeneracji obszaru przygranicznego; inną społeczną integrację na obszarze czesko-polskiego pogranicza. Struktura wspieranych priorytetów, obowiązująca od początku Programu do końca 2011 roku, jest przedstawiona w poniższych osiach priorytetowych oraz dziedzinach wsparcia wraz z kwotą alokowanych środków z EFRR. W strukturze osi priorytetowych i dziedzin wsparcia, która nie była zmieniana od początku realizacji Programu, wprowadzono zmiany wysokości alokacji wynikające z decyzji KE o przesunięciu środków EFRR pomiędzy poszczególnymi osiami priorytetowymi oraz decyzji KM o przesunięciu środków wewnątrz tych osi. 6

8 Oś priorytetowa 1. Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, ochrona środowiska, profilaktyka zagrożeń euro Dziedziny wsparcia: 1.1 Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej euro 1.2 Ochrona środowiska euro 1.3 Profilaktyka zagrożeń euro Oś priorytetowa 2. Poprawa warunków rozwoju przedsiębiorczości i turystyki euro Dziedziny wsparcia: 2.1 Rozwój przedsiębiorczości euro 2.2 Wspieranie rozwoju turystyki euro 2.3 Wspieranie współpracy w zakresie edukacji euro Oś priorytetowa 3. Wspieranie współpracy społeczności lokalnych euro Dziedziny wsparcia: 3.1 Współpraca terytorialna instytucji świadczących usługi publiczne euro 3.2 Wspieranie przedsięwzięć kulturalnych, rekreacyjno-edukacyjnych oraz inicjatyw społecznych euro 3.3 Fundusz Mikroprojektów euro Oś priorytetowa 4. - Pomoc techniczna euro Pomoc Techniczna (dalej PT) przeznaczona jest wyłącznie dla podmiotów zaangażowanych we wdrażanie Programu, tzn. służy technicznemu zabezpieczeniu jego realizacji. Instytucje zapewniające realizację Programu: Zgodnie z art. 14 Rozporządzenia w sprawie EFRR, w celu zarządzania i realizacji Programu ustanowiono wspólną strukturę organizacyjną. Składają się na nią: wspólna Instytucja Zarządzająca, wspólna Instytucja Płatnicza i Certyfikująca (IPC) oraz wspólna Instytucja Audytowa (IA). Kolejnymi podmiotami zaangażowanymi w struktury wdrażające Program są: Wspólny Sekretariat Techniczny (WST), który ma siedzibę po stronie czeskiej, Podmioty regionalne (PR) oraz organy kontrolne na podstawie art. 16 ust.1 Rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999 (dalej Rozporządzenia w sprawie EFRR). Instytucja Zarządzająca (IZ) oraz Koordynator Krajowy (KK) Programu - w nawiązaniu do porozumienia obu państw członkowskich w sprawie umiejscowienia IZ w RCz, na podstawie Uchwały Rady Ministrów RCz nr 175 z dnia 22 lutego 2006 r. funkcję IZ powierzono Ministerstwu Rozwoju Regionalnego RCz (dalej MRR RCz). W ramach MRR RCz funkcję IZ Programu powierzono Departamentowi Regionalnej Współpracy Transgranicznej (zgodnie z decyzją Ministra Rozwoju Regionalnego nr 80/2008 z dnia 26 maja 2008 departament został przemianowany na Departament Europejskiej Współpracy Terytorialnej). Partnerem MRR RCz po stronie polskiej zostało tak samo, jak w wypadku Inicjatywy INTERREG IIIA, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego RP (dalej MRR RP) pełniące funkcję KK. IZ jest odpowiedzialna za ogólną realizację Programu. Współdziałanie przy zapewnieniu realizacji Programu po stronie polskiej zapewnia KK. Komitet Monitorujący (KM) w skład KM wchodzą dwie delegacje narodowe, których członkami są m.in. IZ, KK, IPC, kraje, województwa i euroregiony. Komitet jest odpowiedzialny przede wszystkim za wybór odpowiednich projektów i zajmuje się ogólnym monitorowaniem Programu, sprawdza jakość i efektywność jego wdrażania oraz zgłasza ewentualne zmiany w celu usunięcia stwierdzonych niedostatków. Zadania Komitetu są opisane w Regulaminie KM. W roku 2011 odbyły się dwa posiedzenia KM (w maju we Wrocławiu i w listopadzie w Trzyńcu) oraz jedna Procedura Obiegowa (w czerwcu). Instytucja Płatnicza i Certyfikująca (IPC) - wspólna IPC ma siedzibę na terenie Republiki Czeskiej. Na podstawie Uchwały Rady Ministrów RCz nr 198 z dnia 22 lutego 2006 roku funkcję IPC Programu powierzono Ministerstwu Finansów RCz (Departament Funduszu Narodowego). Instytucja Audytowa (IA) - wspólną IA Programu jest MF RCz Departament Instytucja Audytowa CJH. Na podstawie Uchwał Rady Ministrów RCz nr 760/2007 i 884/2007 funkcję Odpowiedzialnego podmiotu audytowego POWT RCz-RP powierzono Ministerstwu Rozwoju Regionalnego. 7

9 Wspólny Sekretariat Techniczny (WST) WST powołany już w 2004 roku dla programu INTERREG IIIA w ramach Centrum Rozwoju Regionalnego Republiki Czeskiej (dalej CRR RCz) kontynuuje pełnienie tej funkcji w POWT RCz-RP WST umiejscowiony jest w czeskim Ołomuńcu. WST oprócz początkowego udziału w przygotowaniu i aktualizacji dokumentacji programowej POWT RCz- RP, polegającego na wspieraniu IZ i KK, organizowaniu posiedzeń grup roboczych oraz spotkań roboczych IZ i KK, na bieżąco prowadzi współpracę z PR oraz pozostałymi instytucjami zaangażowanymi w proces przygotowania i realizacji Programu, a także informuje opinię publiczną o jego uwarunkowaniach. W 2011 roku WST wspomagał instytucje programowe poprzez podejmowanie pozostałych kluczowych działań - organizował szkolenia i seminaria, przeprowadzał kontrolę i ocenę wniosków, przygotowywał materiały na posiedzenie KM, organizował je oraz informował wnioskodawców i opinię publiczną o wynikach posiedzeń. Ponadto WST uczestniczył w monitorowaniu Programu, przygotowywaniu raportów z jego realizacji oraz promocji (np. poprzez organizację Konferencji Rocznej). Podmioty Regionalne (PR) - PR w RCz to poszczególne urzędy krajskie krajów objętych obszarem wsparcia, a w RP to urzędy marszałkowskie przygranicznych województw (funkcję PR w ramach urzędów marszałkowskich pełnią Regionalne Punkty Kontaktowe (RPK) Europejskiej Współpracy Terytorialnej w Wałbrzychu, Opolu, Bielsku-Białej). Podmioty te nawiązują do struktury utworzonej już dla Programu INTERREG IIIA i wykorzystują nabyte doświadczenia. Oprócz włączenia się do przygotowań Programu poprzez udział w obradach grup roboczych i zgłaszania uwag do dokumentów, głównym zadaniem PR jest doradztwo, informowanie wnioskodawców, współpraca z IZ, KK, WST i z innymi instytucjami partnerskimi oraz udział w ocenie projektów. Kontrolerzy - podmioty powołane zgodnie z art. 16 Rozporządzenia w sprawie EFRR w celu sprawdzania kwalifikowalności oraz efektywności wydatków wykazywanych przez każdego z partnerów uczestniczących w realizacji projektu. Funkcję Kontrolera na terenie RCz pełni CRR RCz, a na terenie RP urzędy wojewódzkie z następujących województw: dolnośląskiego, śląskiego oraz opolskiego. Powiązanie Programu z podstawowymi dokumentami strategicznymi na poziomie narodowym i europejskim Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia POWT RCz-RP stanowi część składową NSRO, zarówno w RCz, jak i RP. Jako taki bezpośrednio przyczynia się do realizacji celów NSRO obu państw (więcej odnośnie realizacji celów NSRO zob. rozdz. 2.1.F). Strategia Lizbońska POWT RCz-RP, będąc Programem o wymiarze regionalnym, zajmuje się tematami Strategii Lizbońskiej jako własną integralną częścią, zwłaszcza za pośrednictwem osi priorytetowej 2. Więcej szczegółów znajduje się w rozdz. 2.1.F. Wkład w osiągnięcie celów Strategii UE 2020 W 2010 roku, a więc mniej więcej w połowie okresu programowania, Komisja Europejska opublikowała Strategię UE 2020 dla inteligentnego, zrównoważonego rozwoju, i sprzyjającego włączeniu społecznemu. Chociaż Program nie był, ani nie mógł być, przygotowywany w oparciu o tą strategię, zasady i priorytety rozwojowe Programu w znacznej mierze bezpośrednio przyczyniają się do realizacji UE W okresie sprawozdawczym Program wykazał bezpośredni wpływ na osiągnięcie (skwantyfikowanych wskaźników) celów Strategii UE 2020, a także realizację poszczególnych Inicjatyw Przewodnich (Flagship Iniciatives). SMART GROWTH Innovation Union wkład w realizację tej inicjatywy stanowiły przede wszystkim projekty złożone w ramach dziedziny wsparcia 2.1 Rozwój przedsiębiorczości. Przedmiotem tych projektów były innowacje, przepływ know-how oraz współpraca placówek badań i rozwoju po obu stronach granicy. Youth on the Move celami zgodnymi z celami tej inicjatywy charakteryzowały się przede wszystkim projekty realizowane w ramach dziedziny wsparcia 2.3 Wspieranie współpracy w zakresie edukacji. W

10 roku zrealizowane zostały projekty, które miały bezpośredni wpływ na poprawę jakości i wydajności systemów edukacyjnych, również na poziomie szkolnictwa wyższego. Najważniejsze cele zostały osiągnięte za pośrednictwem projektów dotyczących współpracy szkół wyższych, szkół niższego stopnia oraz wymiany doświadczeń w dziedzinie edukacji. A Digital Agenda for Europe mimo tego, iż Program przewiduje, w ramach dziedziny wsparcia 1.1 Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, realizację projektów przyczyniających się do rozwoju technologii informacyjnych i komunikacyjnych (np. zwiększenia parametrów technicznych połączeń internetowych), pojemność absorpcyjna tej dziedziny wsparcia jest stosunkowo niższa. Jest to przede wszystkim spowodowane ograniczoną liczbą potencjalnych wnioskodawców oraz charakterem działań, które obecnie są w znacznej mierze realizowane przez podmioty rynkowe. Dynamiczny rozwój sytuacji spowodował, iż zapotrzebowanie na tego typu działania jest w 2011 roku znacząco niższe, niż miało to miejsce w okresie przygotowywania Programu. SUSTAINABLE GROWTH Resource efficient Europe znaczna część Programu jest bezpośrednio związana z celami tej inicjatywy., Chodzi przede wszystkim o rozwój zrównoważonego transportu (1.1 Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej), jak również o ochronę środowiska (1.2 Ochrona środowiska). Do projektów, które były najczęściej realizowane w okresie sprawozdawczym, należały projekty dotyczące poprawy jakości transportu, włącznie z infrastrukturą transportową oraz projekty dotyczące poszczególnych dziedzin ochrony środowiska naturalnego (gospodarka odpadami, oszczędność energii, poprawa czystości rzek, poprawa jakości powietrza i wód). An Industrial Policy for the Globalisation Era w ramach dziedziny wsparcia 2.1 Rozwój przedsiębiorczości w okresie sprawozdawczym został zrealizowany szereg czynności, a także konkretnych projektów służących wspieraniu rozwój przedsiębiorczości. Działania te dotyczyły sektora małych i średnich przedsiębiorstw, który stanowi główny sektor gospodarki po obu stronach granicy. Realizowane były projekty instytucji wspierających rozwój przedsiębiorczości i współpracę w dziedzinie badań i rozwoju. INCLUSIVE GROWTH An Agenda for New Skills and Jobs - Program umożliwia realizację działań przyczyniających się do rozwoju rynku pracy, a także zrównoważenia popytu i podaży na rynku pracy, przede wszystkim dzięki współpracy właściwych instytucji po obu stronach granicy. W ramach działania 2.1 Rozwój przedsiębiorczości składane są szczególnie projekty dotyczące współpracy instytucji rynku pracy (w okresie sprawozdawczym nie zrealizowano jednak żadnego tego typu projektu)projekty realizowane w ramach działania 2.3 Wspieranie współpracy w zakresie edukacji dotyczą natomiast kształcenia ustawicznego, a także przygotowaniu do wykonywania zawodu, które jest niezbędnym czynnikiem osiągania celów inicjatywy. European Platform against Poverty przeciwdziałanie ubóstwu nie jest bezpośrednim celem Programu. Działania podejmowane w ramach Programu miały raczej pośredni wpływ na przeciwdziałanie ubóstwu(dążenie do osiągnięcia spójności terytorialnej, projekty zmierzające do wzrostu zatrudnienia itp.). W ramach działania 2.1 Rozwój przedsiębiorczości można realizować projekty ukierunkowane na przeciwdziałanie i eliminację wykluczenia społecznego oraz wspierające równość szans na rynku pracy. W okresie sprawozdawczym nie został jednak w ramach Programu zrealizowany żaden projekt, którego głównym celem było wspieranie równości szans i włączenia społecznego. Cele Inicjatywy były osiągane za pomocą realizacji projektów, które przyczyniły się do utworzenia lub utrzymania miejsc pracy i zapobiegania w ten sposób wykluczeniu społecznemu, a także za pomocą projektów które zawierały w sobie elementy wzmacniające zasadę równości szans. Podsumowanie: Do Strategii Europa 2020, w szczególności do poszczególnych Inicjatyw Przewodnich, odnoszą się właściwie w całości osie priorytetowe 1 i 2. Oś priorytetowa 3 Wspieranie współpracy społeczności lokalnych odnosi się natomiast przede wszystkim do zagadnień specyficznych dla współpracy terytorialnej, przekraczających jednak ramy UE Działania, które były podejmowane w ramach 3. osi priorytetowej przyczyniały się do realizacji UE 2020 w sposób horyzontalny szczególnie dzięki współpracy instytucji w różnych dziedzinach związanych z poszczególnymi inicjatywami. 9

11 W okresie sprawozdawczym Program jako całość, szczególnie poprzez realizację projektów w ramach osi priorytetowej 1 i 2, bezpośrednio przyczynił się do realizacji celów wszystkich siedmiu Inicjatyw Przewodnich, czyli Strategii EU 2020, a także stwarzał warunki pozwalające na podejmowanie działań, które te cele realizują. 10

12 2 Realizacja Programu 2.1 Postępy w realizacji i ich analiza 2.1.A Informacja o postępach w rzeczowej realizacji Programu Na początku 2011 roku prowadzono prace związane z rekomendacjami i decyzjami podjętymi przez KM na końcu 2010 roku. Oprócz przygotowania Decyzji i Umów w sprawie dofinansowania poszczególnych projektów, WST organizował prace grupy roboczej powołanej przez KM w celu zmiany systemu oceny jakości wniosków, a także przygotowywał dokumenty związane z pracami grupy. Grupa robocza miała na celu ujednolicenie systemu oceny projektów po polskiej i czeskiej stronie. Ocena nadal będzie prowadzona na wspólnym panelu ekspertów; grupę roboczą oceniającą projekt tworzy jeden ekspert z regionu partnera wiodącego, jeden ekspert z regionu partnera kluczowego z drugiej strony granicy oraz po jednym polskim czeskim ekspercie z innych regionów. Grupa robocza opracowała wspólną procedurę powołania ekspertów do grup roboczych (wspólny panel ekspertów) i regulamin panelu. Ta procedura została uchwalona na 7 posiedzeniu KM, które odbyło się 12 maja we Wrocławiu. Członkowie KM zostali m.in. zapoznani z wynikami oceny dotychczasowych działań komunikacyjnych i promocyjnych Programu, a także planem ich prowadzenia podczas pozostającej części Programu. KM zarekomendował do dofinansowania 8 projektów pomocy technicznej (w tabeli nr 1 zostały ujęte w etapie 4, wraz z projektami omówionymi podczas kolejnego posiedzenia KM, które odbyło się w listopadzie 2011 roku). Termin ukończenia 4 etapu ciągłego naboru wniosków został ustalony na dzień r. Do tego terminu zarejestrowano 69 wniosków. Podczas 8posiedzenia KM w Trzyńcu omówiono także 2 złożone wnioski projektów PT. Tabela nr 1 prezentuje podsumowanie przebiegu składania i zatwierdzania wniosków projektowych od ogłoszenia Programu do końca 2011 roku wraz z terminami składania wniosków. W roku 2011 zostało złożonych 79 wniosków projektowych. Decyzje lub Umowy przygotowano tylko dla 8 projektów PT, które uzyskały rekomendację podczas posiedzenia KM we Wrocławiu. Pod koniec czerwca rozpoczęto kontrolę wymogów formalnych oraz kwalifikowalności złożonych wniosków. Mimo tego, iż był to już czwarty etap naboru wniosków, i potencjalni wnioskodawcy byli wielokrotnie informowani o dotychczasowych doświadczeniach z wdrażania Programu, doszło do wzrostu liczby błędów we wnioskach. Średnia liczba błędów we wniosku wyniosła 15 (przy średniej liczbie 3 partnerów liczba błędów wyniosła zatem 5 na jednego partnera), Jedną trzecią uchybień stanowiły błędne załączniki do wniosku lub ich brak. Kolejną jedną trzecią uchybień stanowiły natomiast błędy w kwalifikowalności lub efektywności wydatków zapisanych w budżetach projektów. Większość błędnych wniosków udało się uzupełnić. Zarejestrowano 58% złożonych wniosków. Pod koniec sierpnia rozpoczęto proces oceny wniosków, który został zakończony podczas wspólnego panelu ekspertów we wrześniu 2011 roku. Ocena jakości wniosków przebiegła tym razem w ten sam sposób po polskiej i po czeskiej stronie. Każdy wniosek był oceniany przez dwóch ekspertów z każdej strony granicy. Wyniki oceny przedstawiono podczas odbywającego się w Trzyńcu w dniach listopada 2011 roku posiedzenia KM. Członkowie KM omówili 41 zarejestrowanych wniosków, z których 27 rekomendowali do dofinansowania. Nie zostały tym razem rekomendowane żadne projekty rezerwowe. Do końca 2011 roku większość partnerów wiodących rekomendowanych projektów zostało wezwanych do przygotowania dokumentów niezbędnych do sporządzenia Decyzji i Umów. Proces przygotowania i podpisywania Decyzji i Umów o udzieleniu dofinansowania przebiegał w pierwszym kwartale 2012 roku. Oprócz opisanych działań związanych z oceną wniosków, w dniach 13 i 14 września odbyło się w Harrachowie Wydarzenie Roczne Programu. Najważniejszym punktem Wydarzenia było tym razem przedstawienie najciekawszych projektów zrealizowanych na obszarze w kraju libereckiego i województwa dolnośląskiego, w okolicach Harrachowa i Szklarskiej Poręby. Ponad stu uczestnikom zaprezentowano rezultaty pięciu projektów bezpośrednio w miejscu ich realizacji. Z wynikami realizacji innych projektów i mikroprojeków uczestnicy zostali zapoznani w formie prezentacji wygłoszonych w sali kongresowej hotelu, w którym odbywało się Wydarzenie Roczne. Tabela nr 1 przedstawia podsumowanie przebiegu naboru i rekomendowania projektów w okresie od ogłoszenia Programu do końca 2011 roku. Dane w euro dotyczą kwot zapisanych we wnioskach o 11

13 dofinansowanie z EFRR i należy je uznać za orientacyjne - niektóre projekty zostały rekomendowane z warunkiem (np. dotyczącym zmiany budżetu projektu), ponadto podczas podpisywania Umów lub wydawania Decyzji dochodzi również do niewielkich zmian w budżetach. Z uwagi na zakończenie finansowania szeregu projektów na bieżąco monitoruje się oszczędności z zakończonych projektów, a wolne środki wykorzystuje się do dofinansowania projektów rekomendowanych jako rezerwowe. Z tym związana jest również wyższa niż w poprzednim Raporcie Rocznym liczba projektów rekomendowanych na 2 i 3 etapie naboru, w przypadku których doszło do wydania Decyzji lub podpisania Umowy. Kwota dofinansowania z EFRR przedstawiona w tabeli również została z tego powodu zwiększona. Tabela nr 1: Podsumowanie procesu naboru i zatwierdzania wniosków w ramach Programu - rok 2011 Etap 1. Termin składania wniosków Do (rozpatrzone w 2008 roku na KM w Lądku Zdroju) Złożone wnioski Projekty z wydaną Decyzją/ podpisaną Umową W euro W euro Do (rozpatrzone w 2009 roku na KM w Pardubicach) Do (rozpatrzone w 2010 roku na KM v Opolu i Ołomuńcu) Do (rozpatrzone w 2011 roku na KM we Wrocławiu i Trzyńcu) Suma Do końca roku Źródło: System Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. bez alokacji Funduszu Mikroprojektów (FM) Z powyższego wynika, iż w roku 2011 doszło do dalszego wyraźnego postępu w rzeczowej realizacji Programu. Przyjęto 79 nowych wniosków. Podczas posiedzenia KM w 2011 roku omówiono 48 projektów,35 z nich rekomendowano do dofinansowania. Decyzje lub Umowy przygotowano w przypadku 8 projektów PT, omówionych na KM we Wrocławiu. Proces przygotowania Decyzji i Umów dotyczących projektów rekomendowanych podczas posiedzenia KM w Trzyńcu rozpoczęto pod koniec 2011 roku. Całkowita wysokość przyznanego dofinansowania znowu się zwiększyła tym razem osiągnęła prawie 95% łącznej alokacji. W 2011 roku kontynuowana była realizacja wcześniej rekomendowanych projektów. W poniższej tabeli nr 2 zawarte są dane dotyczące realizacji wskaźników na poziomie Programu do końca 2011 roku. Dane dotyczą projektów, których realizację już ukończono. Nie uwzględnia ona projektów PT, w przypadku których tego typu wskaźniki nie są mierzone. Tabela nr 2: Ilości wskaźników monitorujących i oceniających na poziomie Programu - rok 2011 Kod KNW, UE, typ wskaźnika Produkt Wskaźniki 1. projektów o znaczeniu transgraniczny m, spełniająca dwa z czterech kryteriów współpracy wg. art. 19 Rozporządzen ia w sprawie EFRR Jednostka miary Źródło Wartość Łącznie System monitorujący Osiągnięta * ND 0 Wyjściowa ND 0 Planowana ** ND ND ND ND ND

14 Produkt Produkt 2. projektów o znaczeniu transgraniczny m, spełniająca trzy z czterech kryteriów współpracy wg. art. 19 Rozporządzen ia w sprawie EFRR 3. projektów o znaczeniu transgraniczny m, spełniająca wszystkie cztery kryteria współpracy wg. art. 19 Rozporządzen ia w sprawie EFRR System monitorujący System monitorujący Osiągnięta * ND 1 Wyjściowa ND 0 Planowana ** ND ND ND ND ND Osiągnięta * ND 163 Wyjsciowa ND 0 Planowana ** ND ND ND ND ND Źródło: System Monitorujący MONIT 7+ i MSC 2007, dane na dzień roku * Kryteria współpracy uważane są za osiągnięte w momencie podpisania Umowy lub Decyzji dla danego projektu ** Planowane wartości wskaźników zostały dotyczą całego okresu programowania Z tabeli wynika, że zdecydowana większość realizowanych projektów spełnia wszystkie 4 kryteria współpracy. Widoczne są również niższe od zaplanowanych wartości w przypadku pierwszego i drugiego wskaźnika. zrealizowanych projektów będzie łącznie niższa niż pierwotnie planowano. Wynika z tego, iż przeciętna wartość projektu jest wyższa niż zakładano. 2.1.B Informacje o finansowych postępach w realizacji Programu W 2011 roku znowu doszło do wyraźnego postępu w finansowej realizacji Programu. Tabela nr 3 prezentuje informacje o postępach w finansowej realizacji Programu, wysokości certyfikowanych wydatków oraz całkowitej wysokości dotacji ze środków publicznych. Tabela obejmuje łączne dane od początku okresu programowania. Tabela nr 3: Informacja o postępach w finansowej realizacji Programu, w euro Środki finansowe Programu Operacyjnego (unijne i krajowe) Podstawa do obliczenia wkładu unijnego Całkowita kwota kwalifikowlanych wydatków poniesionych przez beneficjenta Odpowiadający wkład publiczny Udział certyfikowanych wydatków kwalifikowalnych w całkowitym finansowaniu programu w % Oś priorytetowa I - Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, ochrona środowiska, profilaktyka zagrożeń Oś priorytetowa II - Poprawa warunków rozwoju przedsiębiorczości i turystyki Public , ,80 58, Public , ,23 40,2 Oś priorytetowa III - Wspieranie współpracy społeczności lokalnych Oś priorytetowa IV Pomoc Techniczna Public , ,96 31, Public , ,66 14,6 13

15 Łącznie Public , ,65 43,1 Suma wydatków w regionach bez ujęcia wsparcia przejściowego - łącznie Wydatki typu EFS w sumie ogólnej, o ile Program jest finansowany z EFRR(1) ND ND ND ND ND ND ND ND Źródło: MSC 2007, MONIT7+ potwierdzone przez IZ (dane na dzień r.) W opinii IZ, ale także właściwych organów KE, finansowa realizacja Programu przebiega prawidłowo, jej stan odpowiada pierwotnym prognozom i etapowi wdrażania Programu. Program, dzięki osiągniętym wskaźnikom finansowym, jest trwale oceniany jako jeden z najlepszych programów transgranicznych w UE. Ewentualne problemy, są rozwiązywane na bieżąco we współpracy z pozostałymi instytucjami zaangażowanymi we wdrażanie Programu. IZ nie zidentyfikowała na tym etapie wdrażania Programu żadnych problemów, które mogłyby przeszkodzić w osiągnięciu planowanych efektów i wykorzystaniu powierzonych środków. Oprócz składania Raportu Rocznego IZ we wcześniej ustalonych regularnych terminach informuje właściwe organy o przebiegu wdrażania Programu. Program nie wykazuje żadnych komplikacji, zagrażających spełnieniu zasady N+3/N+2. Płatności ze strony KE W ciągu 2011 roku na konto IPC w ramach programu zostały przekazane środki od KE w wysokości euro, wypłacone na podstawie 4 wniosków o płatności bieżące (szczegóły w tabeli nr 4). Wysokość przekazanych środków niemal w pełni odpowiada prognozie złożonej do KE do r. Przychody z tytułu odsetek W 2011 roku do rachunku IPC doliczano systematycznie kwartalne odsetki naliczane z płatności zaliczkowych. Na rachunku podstawowym IPC (środki SF/CF/EFF Instytucja Płatnicza i Certyfikująca) w roku 2011 wygenerowano ,85 euro odsetek. Na kolejnym rachunku wykorzystywanym w ramach Programu, tj. rachunku Środki FS Jednostka ds. finansów MRR" wygenerowano kwotę 1 472,76 euro odsetek. Łączna wartość odsetek wygenerowanych w 2011 r. w ramach Programu wynosi zatem ,61 euro. Planowanie zasady N+3 IZ Programu, podobnie jak w poprzednich Raportach Rocznych, nie przewiduje problemów ze spełnieniem zasady N+3. Program w dalszym ciągu realizuje i przekracza pierwotnie ustanowione prognozy wydatków. IZ potwierdza swoje optymistyczne założenia, które wydają się być jak najbardziej realne i nie przewiduje problemów w przyszłości, jeżeli w realizacji Programu nie zaistnieją jakieś nieoczekiwane okoliczności. 14

16 Tabela nr 4: Stan realizacji zasady N+3, w euro Plan finansowy - rok Całościowa roczna alokacja środków UE N+3 / N+2 limity - razem* Zaliczki z KE - roczne Wnioski o płatność bieżącą/ końcową złożone do KE - roczne Zaliczki z KE + wnioski o płatności z RCz - roczne Zaliczki z KE + wnioski o płatność - razem Różnica pomiędzy limitami i płatnościami - razem a b c d=b+c e f=e-a Razem Źródło: Dane z MSC 2007 i VIOLA stan na dzień r. potwierdzone przez IZ Program operacyjny nie wykorzystuje i nie umożliwia wykorzystania zasady cross-financing u w projektach 2.1.C Informacje dotyczące planu wykorzystania funduszu Kumulatywny podział alokowanego wkładu wspólnotowego według kategorii: Numer referencyjny KE: CCI 2007CB163PO025 Nazwa PO: Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska Rzeczpospolita Polska Data ostatniej decyzji KE dotyczącej danego PO: 15/03/2010 Tabela nr 5: Zestawienie kodów tematycznych 1-5 Kod Kod Kod Kod Kod Temat 1 Temat 2 Temat 3 Temat 4 Temat 5 Temat priorytetowy Forma finansowania Typ obszaru Działalność gospodarcza Lokalizacja Wykorzystano Kwota w euro Alokacja dla tematu w PO Wykorzy sta-no alokacji (%) transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 64,9% transgraniczny , ,00 169,1% transgraniczny , ,00 14,0% transgraniczny , ,00 38,1% transgraniczny , ,00 10,8% transgraniczny , ,00 67,8% transgraniczny ,00 0,0% transgraniczny , ,00 71,1% transgraniczny ,94 926,00 155,2% transgraniczny , ,00 60,7% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% 15

17 transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 70,3% transgraniczny , ,00 304,5% transgraniczny , ,00 205,9% transgraniczny , ,00 176,4% transgraniczny , ,00 15,5% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 98,3% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny ,00 186,6% , transgraniczny , ,00 11,2% transgraniczny , ,00 33,9% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 445,6% transgraniczny , ,00 20,9% transgraniczny , ,00 62,5% transgraniczny , ,00 67,2% transgraniczny ,00 0,0% transgraniczny , ,00 22,0% transgraniczny , ,00 32,3% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 48,1% transgraniczny , ,00 215,5% transgraniczny , ,00 16,4% transgraniczny 0, ,00 0,0% transgraniczny , ,00 46,9% transgraniczny ,59 706,00 45,8% transgraniczny , ,00 60,9% transgraniczny , ,00 21,7% Łącznie , ,00 77,8% Źródło: System Monitorujący MONIT 7+ i MSC 2007, dane na dzień r. 16

18 Tabela prezentuje wysokość alokacji w podziale na kody klasyfikacji, które stanowią załącznik nr 2 do Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady nr 1083/2006 ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące EFRR, EFS oraz FS oraz rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie EFRR (dalej Rozporządzenie Wykonawcze). 2.1.D Informacja o pomocy w odniesieniu do grup docelowych Programu Program jest ukierunkowany na wspieranie rozwoju społeczno-gospodarczego obszaru pogranicza polskoczeskiego poprzez wzmacnianie jego konkurencyjności i spójności oraz poprzez promowanie partnerskiej współpracy jego mieszkańców. Z uwagi na to, iż grupami docelowymi w Programie są potencjalni partnerzy wiodący i projektowi, beneficjenci, opinia publiczna oraz instytucje zaangażowane w przygotowanie Programu oraz jego wdrażanie, nie określono żadnej szczególnej grupy docelowej, której miałaby być poświęcona zwiększona uwaga. Nie prowadzi się w związku z tym analizy ani opisu tego typu grup. Z uwagi na to, iż Program ma charakter transgraniczny i koncentruje się przede wszystkim na przygranicznej problematyce dwóch państw, jego celem nie jest rozwiązywanie problemów regionów niedostatecznie rozwiniętych pod względem strukturalnym, regionów słabych gospodarczo, czy regionów o wyjątkowo wysokiej stopie bezrobocia w skali danego kraju. Priorytetowa jest realizacja wspólnego celu Programu wpływu transgranicznego rekomendowanych działań. Wykaz beneficjentów Wykaz beneficjentów znajduje się na stronie internetowej Programu, w zakładce: Ke stažení/ Do pobrania : - Wersja czeska: - Wersja polska: Oprócz tego po każdym posiedzeniu KM na stronie internetowej Programu, w sekcji Zasedání MV/ Posiedzenia KM, publikowana jest lista rekomendowanych projektów, w podziale na poszczególne dziedziny wsparcia i partnerów wiodących. W ramach FM są publikowane wykazy projektów rekomendowanych, łącznie z wykazem beneficjentów na stronach poszczególnych euroregionów: E Zwrot lub ponowne wykorzystanie pomocy W 2011 roku miał miejsce jeden przypadek zwrotu środka EFRR do budżetu Programu. Chodziło o mikroprojekt CZ.3.22./3.3.02/ ZOO jako szkoła, zrealizowany w ramach Funduszu Mikroprojektów Euroregionu Glacensis. Zwrot w wysokości 1 181,21 euro został przez beneficjanta przesłany na rachunek IPC. O tę kwotę został obniżony wykaz certyfikowanych wydatków kwalifikowalnych. 2.1.F Analiza jakościowa W 2011 roku większość środków została rozdysponowana pomiędzy konkretnych beneficjentów i przebiegała realizacja praktycznie wszystkich do tej pory rekomendowanych projektów. W pełni działają mechanizmy kontrolne, płatnicze i certyfikujące, w związku z tym pod koniec 2011 roku wartości zrealizowanych wydatków i projektów ukończonych pod względem finansowym praktycznie były dwukrotnie większe niż we wcześniejszym okresie. Zakończono finansową realizację prawie połowy rekomendowanych projektów. Przebiegła realizacja ponad połowy zaplanowanych w Programie działań, również pod względem finansowym. 17

19 W tabeli nr 6 przedstawiono dane dotyczące wysokości środków EFRR przyznanych konkretnym beneficjentom w formie Decyzji/Umowy, w podziale na poszczególne osie priorytetowe oraz łącznie, zarówno za pomocy kwoty w euro, jak i procentowo (w stosunku do wysokości alokacji). W tabeli zawarte są również informacje o wysokości środków wypłaconych beneficjentom oraz wykaz projektów, których finansowa realizacja została ukończona do końca 2011 roku. W tabeli podane są również dane osiągnięte na końcu 2010 roku, dzięki czemu widoczny jest wyraźny postęp Programu w opisywanym roku. W przypadku projektów zakończonych pod względem finansowym podano rzeczywiste wysokości wypłaconego dofinansowanie. Poszczególne osie priorytetowe zostały opisane bardziej szczegółowo w rozdziale 3 - Realizacja Programu w poszczególnych osiach priorytetowych. Największe postępy odnotowano w ramach osi priorytetowej I Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, ochrona środowiska, profilaktyka, w której do dyspozycji wnioskodawców pozostaje niewielka ilość środków, pozwalająca na realizację kilku projektów w dziedzinie wsparcia Ochrona środowiska. Realizacja projektów tej osi priorytetowej osiągnęła dwie trzecie zaplanowanych działań. Wypłacono 60% alokowanych środków. Środki zaoszczędzone w projektach ukończonych pod względem finansowym są przeznaczane na realizację rekomendowanych projektów rezerwowych, pokrycie Decyzją lub Umową wynosi w związku z tym ponad 100% alokacji. W kolejnych dwóch osiach priorytetowych osiągnięto nieco gorsze wyniki, ale zarówno wysokość przyznanego dofinansowania, jak i sama realizacja projektów i refundacja środków przebiegają zadowalająco. Dane o środkach wypłaconych beneficjentom i o projektach zakończonych pod względem finansowym uwzględniają mikroprojekty. Podane dane dotyczą w każdej kolumnie dofinansowania z EFRR wraz ze środkami ze źródeł krajowych. W odróżnieniu od trzech pierwszych osi priorytetowych oś IV - Pomoc Techniczna charakteryzuje się bardziej równomiernym przebiegiem. Składanie oraz rekomendowanie wniosków nawiązuje do okresu wdrażania Programu. Zapewniona jest bieżąca realizacja wszystkich działań związanych z realizacją Programu, wysokość uchwalonych środków jest jednak niższa, niż alokacja przeznaczona na dany okres. Widoczne jest w związku z tym, iż dzięki bezproblemowej realizacji Programu nie będzie konieczne wykorzystanie wszystkich środków przeznaczonych na pomoc techniczną. Tabela nr 6: Zestawienie realizowanych projektów w poszczególnych osiach priorytetowych (EFRR łącznie ze środkami krajowymi) Oś priorytetowa Alokacja Projekty, w przypadku których podpisano Umowę / wydano Decyzję Środki wypłacone beneficjentom Projekty, których finansowa realizacja została ukończona do końca 2011 r. Ilość EUR % EUR % Ilość EUR % Razem stan na , , ,9 Osa , , ,7 Osa , , ,7 Osa , , ,1 Osa , , ,0 Razem stan na , , ,7 Źródło: System Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. * Znaczący udział przyznanego dofinansowania jest wynikiem zatwierdzenia sześciu projektów FM, w którym środki są stopniowo przyznawane mniejszym projektom. Przedstawiony w tabeli nr 6 postęp finansowy w realizacji poszczególnych osi priorytetowych został zilustrowany na wykresie nr 1, zawierającym dane dotyczące wysokości alokacji, ilości przyznanych i wypłaconych środków oraz wartości projektów, w przypadku których ukończono finansową realizację. 18

20 Największy postęp między latami jest widoczny po porównaniu wykresów nr 1 i nr 2, pokazującego odpowiednie dane za rok 2010 i Wykres nr 1 Wyniki finansowe na końcu roku 2011 Źródło: System Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. Wykres nr 2 Wyniki finansowe na końcu roku 2010 Źródło: System Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. Rezultaty osiągane w trakcie realizacji Programu można ocenić dwoma sposobami: 1) Po pierwsze dokonując analizy osiągniętych rezultatów na podstawie stopnia realizacji wskaźników w odniesieniu do wartości wyjściowych i celowych zapisanych w Dokumencie Programowym. Taka analiza pozwala przyjąć założenie, iż Program osiągnie zaplanowane rezultaty które są mierzone za pomocą tych wskaźników. Poniższe zestawienie uwzględnia okres, którego dotyczy Raport i prezentuje stan 19

21 realizacji wskaźników programowych na dzień r. Z zestawienia wynika, iż zaplanowane wartości zostały osiągnięte w przypadku ok. jednej trzeciej wskaźników. Uwaga: W celu uzupełnienia podanego zestawienia podajemy również dane wykraczające poza ramy Raportu. NA podstawie aktualnej analizy, przeprowadzonej przez IZ, do dnia r., zrealizowane zostały wszystkie wskaźniki programowe rezultatu, z wyjątkiem trzech, (pięciu, wliczając 2 wskaźniki w osi priorytetowej Pomoc Techniczna) przy uwzględnieniu zaplanowanych wartości wskaźników we wszystkich dofinansowywanych projektach. Tab.7: Stan realizacji wskaźników rezultatu na poziomie Programu na dzień r. Planowana wartość Osiągnięta wartość (narastająco na ) % napełnienia wartości docelowych Oś priorytetowa 1 1. osób na wspieranym obszarze pod bezpośrednim wpływem działań w dziedzinie infrastruktury i ochrony środowiska (osoby) ,8 Z tego: kobiety ,8 Z tego: mężczyźni ,2 2. osób biorących udział w szkoleniach/warsztatach/targach o tematyce ekologicznej/związanych z profilaktyką zagrożeń (osoby) ,0 Z tego: kobiety ,6 Z tego: mężczyźni ,4 3. osiedli pod bezpośrednim wpływem zmodernizowanej struktury transportowej (liczba osiedli) 4. krótkotrwałych (o długości min. 4-7 miesięcy) miejsc pracy nowo utworzonych w związku z realizacją projektów infrastrukturalnych , ,0 5. Długość nowych/remontowanych dróg (km) ,0 6. nowo utworzonych transgranicznych połączeń transportowych 7. osób pod wpływem projektów ukierunkowanych na profilaktykę zagrożeń (osoby) 1 0 0, ,7 Z tego: kobiety ,9 Z tego: mężczyźni ,5 Oś priorytetowa 2 1. działań ukierunkowanych na współpracę w dziedzinie badań i rozwoju, innowacji, ,0 20

22 przedsiębiorczości lub rynku pracy (liczba umów itp.) 2. produktów/usług turystycznych (liczba) ,6 3. nowych lub wyremontowanych urządzeń turystycznych (liczba) 4. osób pod wpływem działań mających na celu zwiększenie umiejętności i kwalifikacji (osoby) , ,5 Z tego: kobiety ,8 Z tego: mężczyźni ,5 5. współpracujących instytucji edukacyjnych (liczba) ,2 Oś priorytetowa 3 1. współpracujących samorządów terytorialnych i innych podmiotów świadczących usługi publiczne (liczba) 2. osób biorących udział w imprezach o charakterze kulturalnym/sportowym/towarzyskim , ,1 Z tego: kobiety ,3 Z tego: mężczyźni ,8 3. osób biorących udział w działalnościach edukacyjnych (osoby) ,3 Z tego: kobiety ,4 Z tego: mężczyźni ,3 1. działających instytucji włączonych we wdrażanie Programu Oś priorytetowa 4 2. uporządkowanych działań informacyjnych i propagandowych , ,1 2) Po drugie analizując rezultaty osiągane w Programie w oparciu o aktualne rozumienie pojęcia rezultatów/oddziaływań, zgodnie z którym pod uwagę brany jest rzeczywisty, możliwy do zmierzenia wpływ podejmowanych działań, a zatem i z całego Programu, na obszar objęty Programem. Chodzi o określenie i (jeśli to możliwe) zmierzenie rzeczywistej poprawy konkretnych warunków i parametrów społeczno-ekonomicznych na obszarze objętym Programem oraz korzyści, które przynosi Program mieszkańcom tego obszaru. 21

23 Ten sposób oceny rezultatów nie polega jedynie na kontroli realizacji wskaźników, zaplanowanych na poziomie Programu. Wymaga przeprowadzenia szczegółowej analizy rzeczywistych rezultatów/oddziaływań poszczególnych projektów, a tym samym osi priorytetowych Programu jako całości. Szczegółowa analiza Programu prowadzona jest w oparciu o zasadę dobrowolności. Na wniosek KE analizy dokonują partnerzy programowi, dążąc do określenia (i, jeśli to możliwe, zmierzenia) rzeczywistych rezultatów Programu i ich wykorzystania między innymi w trakcie przygotowania wspólnego programu na lata Ponieważ wyniki analizy nie są jeszcze znane, nie mogą zostać opisane ani skomentowane w Raporcie. Wyniki analizy zostaną przekazane KE po jej zakończeniu. Realizacja celów NSRO POWT RCz - RP został zaplanowany w taki sposób, aby dążąc do osiągnięcia celu Programu przyczyniać się do realizacji priorytetów określonych w podstawowych dokumentach strategicznych obu państw Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia w RCz i w Rzeczpospolitej Polskiej. Realizacja Programu w 2011 r. przyczyniła się do realizacji celów NSRO w obu krajach w następujący sposób: 1. NSRO RCz Realizacja programu przyczyniała się do osiągnięcia celu strategicznego Zrównoważonego rozwoju terytorium, w którym chodzi o uzyskanie zrównoważonego i harmonijnego rozwoju całego terytorium RCz, z jednoczesnym uwzględnieniem przyrodniczego, gospodarczego oraz społeczno-kulturalnego zróżnicowania regionów RCz. Wymieniony cel NSRO jest realizowany za pośrednictwem osi priorytetowej NSRO Europejska Współpraca Terytorialna. Realizacja Osi priorytetowej I przyczyniła się bezpośrednio do realizacji celu strategicznego Atrakcyjne środowisko przede wszystkim poprzez realizację projektów w zakresie ochrony środowiska i dostępności komunikacyjnej. Praktycznie wszystkie projekty dofinansowane w ramach osi priorytetowej I przyczyniły się do osiągnięcia tego celu. Realizacja Osi priorytetowej II przyczyniła się bezpośrednio do realizacji celu strategicznego Konkurencyjność czeskiej gospodarki. Tradycyjnie, w ramach tej osi priorytetowej, największą popularnością i największymi możliwościami absorpcji cieszyła się dziedzina wsparcia Wspieranie rozwoju turystyki. Realizowane były jednak również projekty tworzące przyjazne otoczenie biznesu oraz możliwości współpracy i wzrostu zatrudnienia, przede wszystkim w sektorze MŚP. Część działań i projektów rekomendowanych w ramach Osi priorytetowej II przyczyniała się także do realizacji celu Otwarte, elastyczne i spójne społeczeństwo przede wszystkim projekty w dziedzinie wsparcia 2.3. Współpraca w zakresie edukacji. Realizacja Osi priorytetowej III przyczyniła się do realizacji celu strategicznego NSRO Otwarte, elastyczne i spójne społeczeństwo, którego celem jest wspieranie otwartego społeczeństwa obywatelskiego. Realizowano projekty społeczności lokalnych, wspierające ich współpracę oraz wzmacniające spójność. Były zawierane i rozwijane strategiczne partnerstwa gmin, także w ramach realizacji mikroprojektów, których znaczenie, mimo mniejszej wielkości, przyczynia się bezpośrednio do realizacji właśnie tego celu NSRO RCz. 2. Narodowa Strategia Spójności RP (NSS) /Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia (NSRO) RP W Polsce kluczowym dokumentem strategicznym jest NSS (NSRO), której celem jest Tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości, zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Projekty zrealizowane w ramach Osi priorytetowej I POWT RCz-RP przyczyniają się do realizacji Celu 3 - Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski oraz Celu 5 - Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Istotne znaczenie miały pod tym względem projekty dotyczące ochrony środowiska oraz dostępności komunikacyjnej, jednak praktycznie wszystkie projekty dofinansowane w ramach osi priorytetowej I przyczyniły się do osiągnięcia tego celu. 22

24 Realizacja Osi priorytetowej II POWT RCz-RP dotyczyła przede wszystkim Celu 4 NSS RP - Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług, a także przyczyniła się do realizacji Celu 5. Największy wpływ na realizację wymienionych celów miały projekty wspierające otoczenie biznesu oraz tworzące warunki do współpracy przedsiębiorców. Realizacja Osi priorytetowej III POWT RCz-RP była spójna przede wszystkim z założeniami Celu 1 - Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa, ale miała również wpływ na realizację Celu 5. Największe znaczenie miały pod tym względem projekty wspierające partnerstwo podmiotów administracji publicznej i społeczności lokalnych. Bardziej szczegółowe informacje na temat poszczególnych typów projektów, realizowanych w ramach poszczególnych osi i przyczyniających się do realizacji NSRO w RCz i NSS RP, znajdują się w podrozdziałach 2.1. A i 2.1.B. Komplementarność z pozostałymi programami wsparcia Przez cały czas realizacji Programu w 2011 roku analizowano jego komplementarność z pozostałymi programami operacyjnymi, przede wszystkim: Programami operacyjnymi współpracy transgranicznej z udziałem RCz: a. Republika Słowacka Republika Czeska , pokrywający się terytorialnie z POWT RCz-RP w Kraju Morawsko-Śląskim, b. Program Cíl 3/Ziel 3 wspierający współpracę transgraniczną między Republiką Czeską a Wolnym Państwem Saksonia na lata , pokrywającym się z POWT RCz-RP w Kraju Libereckim. Programami operacyjnymi współpracy transgranicznej z udziałem Polski: a. Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska - Republika Słowacka , pokrywający z POWT RCz-RP się w subregionie bielsko-bialskim oraz powiecie pszczyńskim. b. Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska - Wolne Państwo Saksonia pokrywający się z POWT RCz-RP w subregionie jeleniogórskim i wałbrzyskim. Ponadto po stronie polskiej Program jest komplementarny z Programem Morza Bałtyckiego, z pozostałymi programami Europejskiej Współpracy Terytorialnej, obejmującymi terytorium obu państw - PO Współpraca Międzyregionalna INTERREG IV C, PO Współpraca Ponadnarodowa (Program dla Europy Środkowej). W obu państwach jest również komplementarny z sektorowymi programami operacyjnymi: - w RCz są to przede wszystkim: PO Środowisko, PO Transport, PO Zasoby ludzkie i zatrudnienie, - w RP są to przede wszystkim: PO Infrastruktura i Środowisko, PO Innowacyjna Gospodarka i PO Kapitał Ludzki Analizowana i zapewniania jest również komplementarność w stosunku do regionalnych programów operacyjnych po obu stronach granicy (między innymi dzięki aktywnemu udziałowi przedstawicieli regionów w KM). Komplementarność oraz zapobieganie ewentualnemu nakładaniu się zakresów interwencji dotyczy również programów rozwoju obszarów wiejskich (Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich - European Agricultural Fund for Rural Development) w obydwu krajach członkowskich uczestniczących w Programie. Nakładaniu się zakresów interwencji częściowo zapobiega się poprzez określenie różnych kwalifikowalnych wnioskodawców. W Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich znaczna część działań realizowana jest przez podmioty, które nie kwalifikują się do udziału w POWT RCz-RP (np. podmioty prowadzące działalność gospodarczą w sektorze leśnym i rolnym). W zakresach tematycznych, w których istnieje możliwość nakładania się zakresów interwencji, komplementarność została zapewniona poprzez dokładną analizę współpracy transgranicznej i efektu transgranicznego projektów współfinansowanych w ramach POWT RCz-RP Są to zagadnienia, których programy rozwoju obszarów wiejskich nie poruszają, a projekty realizowane w ramach tych programów nie zwierają tego typu elementów. W projektach współfinansowanych w ramach POWT RCz-RP jest to natomiast wartość główna i podstawa każdego z projektów. Zapobiega to nakładaniu się zakresów interwencji i zapewnia uzupełnianie się wsparcia udzielanego w ramach tych programów. Podczas realizacji Programu znaleźlibyśmy cały szereg przykładów komplementarności na poziomie konkretnych działań, podczas realizacji których występuje nie tylko komplementarność między projektami realizowanymi w ramach Programu a innymi, realizowanymi przy pomocy pozostałych narzędzi UE, ale 23

25 dochodzi również do pozytywnej synergii, kiedy to całkowita korzyść płynąca z realizacji powiązanych działań przewyższa sumę korzyści cząstkowych i wytwarza nową wartość dodaną. Najczęściej tego typu synergia i komplementarność występuje w odniesieniu do projektów realizowanych w ramach innych programów operacyjnych o charakterze regionalnym, przede wszystkim w ramach właściwych regionalnych programów operacyjnych po czeskiej stronie i po stronie polskiej (RPO). Przykład komplementarności może stanowić seria projektów realizowanych na obszarze Pogranicza Kłodzkiego z centrami mikroregionów Náchodem (CZ) i Kudową-Zdrój (PL). W ramach Programu zrealizowano projekty tras rowerowych i dróg o ruchu mieszanym, które między innymi znacznie poprawiły dostępność atrakcyjnego turystycznie obszaru Pogranicza Kłodzkiego dla turystów, szczególnie turystów rowerowych, a w ten sposób także dostępność konkretnych celów turystycznych, których rewitalizacja czy rozwój nie były wsparte z innych programów. Całkiem konkretnie - projekty z dziedziny wsparcia 2.2: Trasy rowerowe na Pograniczu Kłodzkim (wiodący Miasto Náchod, partnerzy Kudowa-Zdrój i Hronov). projekty z dziedziny wsparcia 1.1: Czesko-polskie drogi udostępnione dla ruchu pieszego, rowerowego i samochodowego na Pograniczu Kłodzkim (wiodący Miasto Náchod, partnerzy Kudowa-Zdrój i Nové Město nad Metují) oraz Czesko-polskie drogi udostępnione dla ruchu pieszego, rowerowego i samochodowego na Pograniczu Kłodzkim - II etap wyraźnie zwiększają dostępność wielu celów turystycznych, które zostały wsparte z regionalnych programów operacyjnych po obu stronach granicy. Jako przykład mogą posłużyć projekty Kudowy-Zdrój, rozwijające szczególnie turystykę uzdrowiskową - odnowę parku uzdrowiskowego czy skansenu ludowego (więcej na Natomiast po czeskiej stronie na przykład projekt Śladami piękna i historii Czeskiej Szopki Bożenarodzeniowej I. Rewitalizacja centrum miasta połączona z historią Czeskiej Szopki Bożenarodzeniowej, której przedmiotem jest centrum znaczącego historycznego miasta Nové Město nad Metují, chętnie odwiedzanego przez turystów. Realizacja podanych projektów wspartych w ramach Programu i utworzenie, a konkretnie połączenie, trasy tras i ścieżek rowerowych na obszarze Pogranicza Kłodzkiego, znacząco dopomogła poprawie dostępności (wyżej wspomnianych) celów turystycznych wspartych w ramach regionalnych PO. Komplementarny charakter tych działań pomógł w prezentacji i wykorzystaniu całego obszaru, jako atrakcyjnego celu turystycznego oraz w pozytywnej synergii wypływającej z realizacji projektów. Analiza realizacji polityk horyzontalnych W przypadku każdego działania realizowanego w ramach Programu analizowany jest jego wpływ na politykę równych szans oraz politykę zrównoważonego rozwoju. Weryfikacja tego zagadnienia odbywa się podczas procesu oceny projektu, który nie dopuszcza do realizacji inicjatyw mających negatywny wpływ na którąkolwiek z polityk horyzontalnych. Tego typu działania są wyłączone z kolejnych etapów oceny i nie mogą otrzymać wsparcia z Programu. Realizacja Strategii Lizbońskiej Wprawdzie wkład Programu w bezpośrednią realizację celów Strategii Lizbońskiej (zwłaszcza ze względu na specyficzny charakter celu 3 Polityki spójności Europejska Współpraca Terytorialna w ramach którego jest realizowany oraz jego wielkość) jest raczej peryferyjny. Priorytety lizbońskie są jednak obecne w Programie, przede wszystkim za pośrednictwem realizacji projektów w dziedzinie wsparcia z zakresu rozwoju przedsiębiorczości (dziedzina wsparcia 2.1) i wspieranie współpracy z zakresu edukacji (2.3). Projekty składane w ramach dziedziny wsparcia dotyczącej przedsiębiorczości (2.1) przyczyniają się do realizacji polityki zwiększania konkurencyjności i wzrostu dynamiki europejskich gospodarek poprzez wsparcie otoczenia biznesu, a także wsparcie współpracy w dziedzinie badania i rozwoju (BiR). Dziedzina wsparcia dotycząca edukacji (2.3) dotyczy głównie tematyki rozwoju zasobów ludzkich. Biorąc pod uwagę aktualne warunki społeczno-ekonomiczne i trwający kryzys gospodarczy, tempo realizacji wymienionych dziedzin wsparcia, nieznacznie spadło. Na skutek obniżenia wpływów z podatków oraz ilości środków pozostających do dyspozycji potencjalnych wnioskodawców, dochodzi do przesunięcia ich zainteresowania i możliwości absorpcyjnych na dziedziny Programu umożliwiające osiągnięcie szybkich 24

26 efektów, a tym samym mające bezpośredni wpływ na rozwiązywanie w poszczególnych regionach problemów związanych z kryzysem. Podnoszenie potencjału absorpcyjnego projektów realizujących zagadnienia Strategii Lizbońskiej jest jednak w dalszym ciągu wspierane ze strony struktur implementacyjnych Programu, zwłaszcza podczas prowadzonych działań informacyjnych i promocyjnych. Tabela nr 8: Wykaz udziału tematów priorytetowych Strategii Lizbońskiej w priorytetach Programu (tzw. earmarking). Temat priorytetowy Wykorzystano Alokacja dot. tematów wg OP Podział procentowy wykorzystano/ alokacja 2 0, ,00 0,0% , ,00 64,9% , ,00 169,1% , ,00 14,0% , ,00 38,1% , ,00 10,8% , ,00 67,8% 14 0, ,00 0,0% , ,00 71,1% , ,00 155,2% , ,00 60,7% 25 0, ,00 0,0% 26 0, ,00 0,0% 28 0, ,00 0,0% 39 0, ,00 0,0% 40 0, ,00 0,0% 41 0, ,00 0,0% 42 0, ,00 0,0% 43 0, ,00 0,0% , ,00 70,3% , ,00 304,5% , ,00 205,9% , ,00 176,4% , ,00 15,5% 49 0, ,00 0,0% 50 0, ,00 0,0% , ,00 98,3% 52 0, ,00 0,0% , ,00 186,6% , ,00 11,2% , ,00 33,9% 56 0, ,00 0,0% , ,00 445,6% , ,00 20,9% , ,00 62,5% , ,00 67,2% 61 0, ,00 0,0% 25

27 , ,00 22,0% , ,00 32,3% 69 0, ,00 0,0% 71 0, ,00 0,0% , ,00 48,1% , ,00 215,5% , ,00 16,4% 77 0, ,00 0,0% , ,00 46,9% , ,00 45,8% , ,00 60,9% , ,00 21,7% Razem , ,00 77,8% Źródło: System Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. 2.2 Informacje na temat zgodności z przepisami prawa wspólnotowego Wszystkie podmioty zaangażowane we wdrażanie Programu po stronie czeskiej i polskiej są zobowiązane do przestrzegania przepisów prawa wspólnotowego oraz odpowiednich przepisów krajowych RCz i RP. Przepisy te należy stosować zawsze w ich obowiązującym brzemieniu. Zgodnie z artykułem nr 9 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającym przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające rozporządzenie (WE) nr 1260/1999, projekty finansowane z funduszy UE, Europejskiego Banku Inwestycyjnego lub innych instrumentów finansowych, muszą być zgodne z postanowieniami Traktatu o ustanowieniu WE, z instrumentami, które zostały przyjęte w jego ramach, a także z działaniami i z prawem wspólnotowym WE (Acquis communautaire). Spośród dziedzin, w przypadku których dokonywana jest ocena wymaganej zgodności, należy przede wszystkim wymienić: zasady konkurencji; udzielanie zamówień publicznych; ochrona i poprawa jakości środowiska naturalnego; przestrzeganie zasady równości szans. Na poziomie projektu zgodność sprawdzana jest na każdym etapie jego wdrażania przed zatwierdzeniem projektu poprzez kontrolę wniosku projektowego, podczas realizacji projektu poprzez kontrolę wydatków i dostarczanych produktów i usług oraz raportów z postępów realizacji. W okresie sprawozdawczym odnotowano 6 nieprawidłowości, u których kwota przewyższyła limit podlegający zgłoszeniu nieprawidłowości do KE. 2.3 Istotne problemy oraz podjęte działania naprawcze W okresie sprawozdawczym nie doszło do żadnych istotnych problemów i nie było konieczne podejmowanie żadnych działań naprawczych. 2.4 Ewentualne zmiany związane z realizacją Programu W 2011 roku doszło do zmiany związanej z wdrażaniem Programu, polegającej na zmianie procedury oceny jakości zarejestrowanych wniosków projektowych i ustanowienia wspólnego panelu ekspertów. Ocena po polskiej stronie przebiegała do tej pory podczas panelu ekspertów, w którym uczestniczyli eksperci ze 26

28 wszystkich trzech województw. Po czeskiej stronie jakość oceniali pracownicy podmiotu regionalnego (krajskiego urzędu), właściwego terytorialnie dla siedziby partnera wiodącego. Do drobnych zmian w realizacji Programu doszło w 2011 roku jedynie na poziomie dokumentacji programowej. Były one wynikiem audytu operacji. 2.5 Ewentualna zmiana istotna Przedmiotem niniejszego rozdziału są ewentualne zmiany istotne w rozumieniu art. 57 Rozporządzenia Ogólnego, czyli dotyczące trwałości operacji. W okresie sprawozdawczym nie odnotowano przypadków zagrożenia trwałości operacji, nie pojawiły się również sygnały, aby do tego typu istotnych zmian mogło dojść w najbliższym czasie. 2.6 Komplementarność z innymi instrumentami Monitorowanie komplementarności na poziomie Programu powinno przede wszystkim dotyczyć regionalnych programów operacyjnych, realizowanych na tym samym terytorium, na którym realizowany jest POWT RCz- RP. Chodzi o wdrażane po czeskiej stronie: - Regionalny Program Operacyjny Północny Wschód (Severovýchod), - Regionalny Program Operacyjny NUTS II Morawsko Śląski (Moravskoslezsko), - Regionalny Program Operacyjny NUTS II Morawy Środkowe (Střední Morava), oraz wdrażane po polskiej stronie: - Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego na lata , - Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata , - Regionalny Program Operacyjny Województwa Śląskiego na lata Dla zapewnienia zgodności Programu z celami właściwych regionalnych programów operacyjnych, podczas prac nad tworzeniem POWT RCz-RP współpracowano z wymienionymi powyżej regionami. Operacje realizowane w okresie sprawozdawczym w ramach regionalnych programów operacyjnych i POWT RCz-RP były wobec siebie komplementarne. Dotyczyły wprawdzie podobnych zagadnień (rozwój infrastruktury transportowej, społecznej i ochrony zdrowia o znaczeniu regionalnym i lokalnym, rozwój turystyki, odnowa dziedzictwa kulturalnego, rozwój obszarów wiejskich i miejskich itp.) ale POWT RCz-RP nadawał tym zagadnieniom wymiar transgraniczny projekty są realizowane przez co najmniej dwóch partnerów z obu krajów, w oparciu o zasadę partnera wiodącego (spełnienie jednocześnie 2 z 4 zasad: wspólne przygotowanie, finansowanie, prowadzenie projektu lub wspólny personel) i mają oddziaływanie na obszar pogranicza. Wymiar transgraniczny realizowanych projektów jest równie ważny, jak rzeczowe rozwiązanie problemu, stanowiącego przedmiot projektu i odróżnia on w sposób istotny POWT RCz-RP od innych, krajowych i regionalnych programów operacyjnych. 2.7 Działania związane z monitorowaniem oraz bieżącą ewaluacją Z uwagi na wyznaczone cele monitorowanie postępów w realizacji Programu opiera się na wartościach wskaźników (określonych w Dokumencie Programowym). Analiza danych odbywa się na poziomie projektów, wartości gromadzone są za pomocą systemu monitorującego Monit 7. Źródłem są zarówno wnioski projektowe składane przez partnerów wiodących, jak i raporty monitorowania, które w trakcie realizacji projektu składają wszyscy partnerzy projektowi. Oprócz wskaźników rzeczowych IZ analizuje także wskaźniki finansowe, które wyrażają stan wykorzystania środków, dokonując w ten sposób oceny prognoz spełnienia zasady N+3. Narzędziem służącym do monitorowania Programu jest system monitorujący Monit 7, który jest na bieżąco rozwijany i aktualizowany, w zależności od stanu wdrażania Programu i metodologii monitorowania. Chociaż przebieg wdrażania Programu w 2011r. ani w latach poprzednich nie wykazywał żadnych problemów, IZ zdecydowała się na przeprowadzenie w oparciu o zasadę dobrowolności oraz na wniosek KE szczegółowej analizy Programu, której celem jest określenie (i, jeśli to możliwe, zmierzenie) rzeczywistych 27

29 rezultatów Programu. Wyniki analizy mogą zostać wykorzystane między innymi w trakcie przygotowania wspólnego programu na lata Ponieważ wyniki analizy nie są jeszcze znane, nie mogą zostać opisane ani skomentowane w Raporcie. Wyniki analizy zostaną przekazane KE po jej zakończeniu. Przedstawiciele IZ regularnie uczestniczą pracach grupy roboczej ds. ewaluacji, powołanej przez Krajową Instytucję ds. Koordynacji w Republice Czeskiej W jej pracach biorą udział przedstawiciele wszystkich programów operacyjnych realizowanych w RCz. 2.8 Ewentualna krajowa rezerwa wykonania Ten rozdział nie dotyczy trwającego etapu wdrażania Programu. 28

30 3 REALIZACJA PROGRAMU W POSZCZEGÓLNYCH OSIACH PRIORYTETOWYCH Podrozdziały mają taką samą strukturę i opisują realizację Programu w poszczególnych osiach priorytetowych przy pomocy tabel oraz komentarzy. Z uwagi na to, iż posiedzenie KM w Trzyńcu odbyło się dopiero w listopadzie 2011 roku, w przypadku większości rekomendowanych projektów nie doszło do wydania Decyzji lub podpisania Umów w sprawie dofinansowania projektów. Zostały one podpisane tylko w przypadku ośmiu projektów PT, rekomendowanych podczas posiedzenia KM, które odbyło się we Wrocławiu. Nie doszło więc do wyraźnego postępu w realizacji projektów rekomendowanych w 2011 r. Można natomiast mówić o znaczących postępach w realizacji projektów rekomendowanych wcześniej. Potwierdzają to dane dotyczące środków wypłaconych beneficjentom oraz kwoty certyfikowanych wydatków. W tabelach opisujących realizację wskaźników podane wartości, tak samo jak w Raporcie za 2010 rok, dotyczą różnych poziomów realizacji projektów. U wskaźników produktów w górnej części tabeli zawarte są dane dotyczące ukończonych projektów, u wskaźników rezultatu w dolnej części tabeli zawarte są dane dotyczące rozpoczętych projektów. Różnica w wartościach dotyczących lat 2009 i 2010 wynika ze zmiany metodologii monitorowania wartości wskaźników. Uwzględniane są projekty na bardziej zaawansowanym etapie realizacji.. W wyniku tej zmiany powstały różnice w wartościach z lat 2009, 2010 i 2011 (w niektórych przypadkach dochodzi do obniżenia, a nie wzrostu, niektórych wartości). Realizacja projektów Programu osiągnęła już zaawansowaną fazę, dlatego w przypadku każdej osi priorytetowej przystąpiono do oceny bieżącej realizacji wskaźników. Mimo tego, iż realizacja Programu postępuje bardzo dobrze, wartości niektórych wskaźników nie są osiągnięte. Sytuacja ta została uzasadniona osobno w opisach realizacji poszczególnych osi priorytetowych. W charakterystykach wszystkich osi priorytetowych dodano akapit, który z założenia miałby opisywać ewentualne problemy i środki zaradcze podjęte do ich rozwiązania. Z uwagi na to, że nie wystąpiły żadne istotne problemy, akapit ten zawiera jedynie zwięzłe oświadczenie o braku poważnych problemów. Do końca 2011 roku w każdej osi priorytetowej ukończono realizację kilku projektów. Do tego rozdziału, ani do Raportu Rocznego jako całości, nie włączono żadnych konkretnych przykładów udanie zakończonych projektów. Zostały one zamieszczone w specjalnym dziale strony internetowej Programu, tak, by przykłady dobrych praktyk były ogólnie dostępne dla wszystkich zainteresowanych. Czytelnik tego Raportu może znaleźć przykłady z powodzeniem zrealizowanych projektów na stronie: Format przykładów dobrych projektów pozwala na ich wydrukowanie i dalsze wykorzystanie. 3.1 Oś priorytetowa I - Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej, ochrona środowiska, profilaktyka zagrożeń Postępy w realizacji osi priorytetowej 1 i ich analiza Analizowana oś priorytetowa ukierunkowana jest na działania związane z rozwojem infrastruktury komunikacyjnej (1.1), działania związane z ochroną środowiska (1.2) oraz profilaktykę zagrożeń (1.3). Z punktu widzenia polityk horyzontalnych w ramach tej osi priorytetowej realizowane są projekty mające wpływ na zrównoważony rozwój, charakteryzujące się przede wszystkim pozytywnym wpływem na środowisko naturalne. W tabeli nr 9 zaprezentowano wartości wszystkich 47 projektów osi priorytetowej rekomendowanych do dofinansowania do dnia r. 29

31 Tabela nr 9: Zestawienie projektów realizowanych w ramach Osi priorytetowej I pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne Dziedzina wsparcia Oddziaływanie projektu na równe szanse Bezpośrednio ukierunkowany pozytywny neutralny Bezpośrednio ukierunkowany Środowisko naturalne pozytywny neutralny Łącznie Źródło: System Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. W tabeli nr 10 zaprezentowano finansowe postępy w realizacji analizowanej osi priorytetowej 1. Dane dotyczą także poszczególnych dziedzin wsparcia, są podane w poziomie dofinansowania EFRR włącznie ze źródłami krajowymi. Wielkości procentowe dotyczą wysokości właściwej alokacji. Tabela obejmuje dane od początku okresu programowania. Tabela nr 10: Analiza postępów w realizacji Osi priorytetowej 1 (EFRR włącznie ze środkami krajowymi) Dziedzina Wsparcia Alokacja Środki zakontraktowane Decyzją / Umową Środki wypłacone beneficjentom Certyfikowane wydatki złożone do KE EUR EUR % EUR % EUR % , , , , , , , , ,5 Osa , , ,0 Źródło: MSC 2007, dane na dzień r. Dane w tabeli nr 9 wykazują wyraźny postęp w realizacji projektów w ramach osi priorytetowej I w 2011 roku, przede wszystkim w dziedzinie wypłaconych i certyfikowanych środków EFRR. Potwierdza to wykres nr 3. U dwóch dziedzin wsparcia 1.1. Wzmacnianie dostępności komunikacyjnej i 1.3. Profilaktyka zagrożeń uchwalono Decyzje i Umowy o przyznaniu dofinansowania na kwotę przewyższającą wysokość alokacji. Wynika to z tego, że w projektach, których realizacja została zakończona, osiągnięto oszczędności. Dane dotyczące kwot zapisanych w Decyzjach i Umowach nie są jednak zmieniane. Oszczędności umożliwiły realizację 2 zarekomendowanych projektów rezerwowych w dziedzinie wsparcia 1.1 i jednego zarekomendowanego projektu w dziedzinie wsparcia 1.3. Na KM w Trzyńcu zostały co prawda zarekomendowane 2 projekty w dziedzinie wsparcia 1.2, jednak nie są wliczone w zestawienie. Postęp w stosunku do poprzedniego roku zanotowany w osi priorytetowej I prezentują wykresy nr 3 oraz nr 4 (postęp w osi priorytetowej I na koniec 2010 r.) Wyraźne postępy zanotowano przede wszystkim w refundacji wydatków poniesionych w ramach projektów oraz w ilości certyfikowanych wydatków. Z danych zawartych w tabeli nr 9 oraz przede wszystkim z postępu wobec poprzedniego roku wynika, iż przebieg realizacji projektów w ramach osi priorytetowej I był na bardzo dobrym poziomie. Wykres nr 3 Postępy w realizacji osi priorytetowej I - rok Wykres nr 4 Postępy w realizacji osi priorytetowej I - rok 30

32 Źródło: MSC 2007, dane na ponadto na Następna tabela nr 10 prezentuje rzeczowe postępy w realizacji analizowanej osi priorytetowej przy pomocy realizacji poszczególnych wskaźników. Z uwagi na ilość zatwierdzonych projektów i pozostających środków osiągnięcie zaplanowanych wartości wskaźników produktu nie jest realne. Jest jasne, że planowane wartości wynikały z innej przeciętnej wielkości projektów niż ta, którą w rzeczywistości przygotowali wnioskodawcy. Np. w dziedzinie wsparcia 1.1 zamiast wielu krótkich odcinków infrastruktury transportowej zrealizowano mniejszą liczbę dłuższych odcinków, stosunek wydanych środków i wyremontowanych km dróg jest w związku z tym prawidłowy. Należy dodać, że mimo osiągnięcia niższych wartości wskaźników, niż planowano, zostaną osiągnięte cele dziedzin wsparcia. Wskaźniki rezultatu są realizowane we właściwy sposób pierwszy i siódmy wskaźnik zostały już zrealizowane. Od trzeciego do szóstego wskaźnika planowanych wartości nie udało się jeszcze osiągnąć. Mniejsza liczba miejscowości będących pod bezpośrednim oddziaływaniem zmodernizowanej infrastruktury komunikacyjnej koresponduje z ilością projektów i ich wielkością, co zostało opisane w akapicie dotyczącym wskaźników produktów. Po zakończeniu realizacji projektów zweryfikowana zostanie rzeczywista liczba osób, które wzięły udział w szkoleniach o tematyce ekologicznej i profilaktyki zagrożeń oraz rzeczywista liczba miejscowości będąca pod bezpośrednim oddziaływaniem zmodernizowanej infrastruktury komunikacyjnej. Tabela nr 11 1 : Ocena ilościowa wskaźników monitorujących i oceniających osi I (rok 2011): Kod KNW, UE, typ wskaźnika Produkt * Produkt * Produkt Rezultat Wskaźnik 1. projektów związanych z budową lub modernizacją infrastruktury komunikacyjnej, pozostałej infrastruktury o znaczeniu transgranicznym i dostępności komunikacyjnej. 2. projektów dotyczących infrastruktury, promowania i wspólnej ochrony oraz zarządzania środowiskiem. 3. projektów związanych z profilaktyką zagrożeń 1. osób na obszarze wsparcia będących pod bezpośrednim oddziaływaniem przedsięwzięć w zakresie infrastruktury i ochrony środowiska. 2. osób uczestniczących w szkoleniach / warsztatach / targach proekologicznych /związanych z profilaktyką Jednostka miary Źródło Wartość Łącznie mężczyzn kobiet mężczyzn System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący Osiągnięta ND 13 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 6 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 8 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 662 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND kobiet Osiągnięta ND W poprzednich Raportach za lata we wskaźnikach produktów prezentowano dane dotyczące realizowanych projektów, w wyniku zmiany w metodologii wskaźniki produktów od roku 2010 dotyczą tylko ukończonych projektów. Wskaźniki rezultatów nadal dotyczą wszystkich rozpoczętych projektów. 31

33 Rezultat zagrożeń System Monitorujący Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Rezultat 3. miejscowości będąca pod bezpośrednim oddziaływaniem zmodernizowanej infrastruktury komunikacyjnej System Monitorujący Osiągnięta ND 47 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND * Rezultat 4. krótkoterminowych (o długości 4-7- miesięcy), nowo stworzonych miejsc pracy w połączeniu z realizacją projektów infrastrukturalnych System Monitorujący Osiągnięta ND 0 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND * Rezultat 5. Długość nowych/wyremontowanych dróg (km) km System Monitorujący Osiągnięta Wyjściowa Planowana* ND ND 0 ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 0 * Rezultat 6. nowo wytworzonych transgranicznych połączeń komunikacyjnych System Monitorujący Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND 1 1 * Rezultat 7. osób będących pod oddziaływaniem projektów związanych z profilaktyką zagrożeń mężczyzn kobiet System Monitorujący System Monitorujący Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Źródło: System Monitorujący MONIT7+ oraz MSC 2007, dane na dzień r. * Brak kodu wskaźnika ** Planowane wartości wskaźników dotyczą całego okresu programowania Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej I i podjęte działania naprawcze. W okresie sprawozdawczym nie doszło do żadnych istotnych problemów i nie było konieczne podejmowanie żadnych działań naprawczych. 3.2 Oś priorytetowa II Poprawa warunków rozwoju przedsiębiorczości i turystyki Postępy w realizacji II osi priorytetowej i ich analiza Analizowana oś priorytetowa ukierunkowana jest na działania związane z rozwojem przedsiębiorczości (2.1), ruchu turystycznego (2.2) oraz współpracą w dziedzinie edukacji (2.3). Powiązanie zatwierdzonych projektów z politykami horyzontalnymi prezentuje tabela nr 12. W tabeli są podane wartości wszystkich 84 projektów osi priorytetowej II uchwalonych do realizacji do Z punktu widzenia polityk horyzontalnych analizowana oś priorytetowa, z uwagi na swoje ukierunkowanie, wspiera przede wszystkim równe szanse. Projekty realizowane w ramach tej osi nie dotyczą ochrony środowiska bezpośrednio, ale mają znaczenie społeczno-ekonomiczne. 32

34 Tabela nr 12 - zestawienie projektów realizowanych w ramach Osi priorytetowej II pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne Dziedzina wsparcia Oddziaływanie projektu na równe szanse Bezpośrednio ukierunkowany Pozytywny Neutralny Środowisko naturalne Bezpośrednio ukierunkowany Pozytywny Neutralny Razem Źródło: System Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. Następna tabela nr 13 prezentuje finansowe postępy w realizacji osi priorytetowej II. Wartości procentowe odnoszą się do alokacji w danej osi priorytetowej i poszczególnych dziedzinach wsparcia, dane są podane w wysokości dofinansowanie EFRR włącznie ze źródłami krajowymi. Tabela obejmuje dane od początku okresu programowania. Tabela nr 13: Analiza postępów w realizacji Osi priorytetowej II (EFRR łącznie ze źródłami krajowymi) Dziedzina wsparcia Alokacja Środki zakontraktowane Decyzją / Umową Środki wypłacone beneficjentom Certyfikowane wydatki złożone do KE EURO % EURO EURO EURO , , , , , , , , ,9 Osa , , ,2 Źródło: MSC 2007, dane na dzień r. Dane prezentowane w tabeli nr 12 potwierdzają dobry poziom postępu w realizacji osi priorytetowej II. Obrazuje to wykres nr 5. Wprawdzie nie zmieniły się dane o zakontraktowaniu środków EFRR poprzez wydane Decyzje lub podpisane Umowy projekty zostały rekomendowane podczas posiedzenia KM w Trzyńcu, które odbyło się dopiero w listopadzie. Realizacja rekomendowanych projektów posunęła się w widoczny sposób potwierdzają to dane o wypłaconych i certyfikowanych środkach. Jednoznacznie najlepszy jest przebieg dziedziny wsparcia 2.2. Wspieranie rozwoju turystyki, w której wartość wydanych Decyzji i podpisanych Umów przekracza kwotę alokacji. Wynika to z tego, że w przypadku projektów, których finansowa realizacja zakończyła się w 2011 roku, osiągnięto oszczędności, które umożliwiły realizację 3 rekomendowanych projektów rezerwowych. W obu kolejnych dziedzinach wsparcia: 2.1 Rozwój przedsiębiorczości i w dziedzinie wsparcia Wspieranie współpracy w zakresie edukacji postęp nie jest tak wyraźny, ale podczas posiedzenia KM w Trzyńcu rekomendowano po 5 projektów w obu wspomnianych dziedzinach wsparcia i w 2011 roku, podobnie jak w roku poprzednim, podwoiła się wysokość wypłaconych i certyfikowanych środków. Postęp międzyroczny w realizacji osi priorytetowej II widać na porównaniu wykresu nr 5 i wykresu nr 6 (postępy w realizacji osi priorytetowej nr II na koniec 2010 i 2011 roku). 33

35 Wykres nr 5 Postępy w realizacji osi priorytetowej II - rok 2011 Wykres nr 6 Postępy w realizacji osi priorytetowej II rok 2010 Źródło: MSC 2007, dane na dzień i na Głównym celem dziedziny wsparcia 2.1 Rozwój przedsiębiorczości, jest podnoszenie konkurencyjności przedsiębiorstw na obszarze czesko-polskiego pogranicza. Do końca roku 2011 rekomendowano 10 projektów, które przyczyniły się do osiągnięcia celów określonych dla tej dziedziny wsparcia. Realizacja projektów przyczynia się do usuwania barier w prowadzeniu działalności gospodarczej o charakterze transgranicznym po obu stronach granicy, a szczególnie do polepszenia warunków wzrostu gospodarczego w przygranicznych regionach. Projekty, w zależności od realizowanych działań, można podzielić na kilka grup. Projekty ukierunkowane na informowanie o warunkach prowadzenia działalności gospodarczej po drugiej stronie granicy (4 projekty), powstanie specjalistycznych portali internetowych (np. portal energetyczny, portal innowacji 3 projekty) i projekty, których głównym celem jest indywidualne doradztwo dla przedsiębiorców dot. wchodzenia na rynek sąsiedniego kraju (2 projekty). Jeden projekt dotyczy transferu z obszaru nauki i badań do sektora MŚP. W ramach projektów z obszaru wsparcia 2.1 powstała np. sieć punktów informacyjnych dla przedsiębiorców wzdłuż całej granicy, odbyły się dziesiątki warsztatów, seminariów oraz indywidualnych konsultacji w celu poprawy otoczenia biznesu itp. Największą grupę wnioskodawców stanowią organizacje wspierające przedsiębiorczość jak np. izby gospodarcze i organizacje pozarządowe. Z działań realizowanych w tym obszarze wsparcia korzystają przede wszystkim przedsiębiorcy, ewentualnie osoby zainteresowane rozszerzeniem swojej działalności w RCz i RP. Ciekawym przykładem projektu zwiększającego konkurencyjność przedsiębiorców na rynku jest projekt Zamówienia publiczne bez granic. Głównym działaniem projektu jest stworzenie dwujęzycznej bazy danych wszystkich zamówień publicznych ogłaszanych na obszarze wsparcia, która jest uzupełniana o elementy edukacyjne w zakresie przepisów i procedur dot. zamówień publicznych. Kolejna tabela prezentuje rzeczowy postęp w realizacji analizowanej osi priorytetowej wyrażony przy pomocy stanu realizacji wskaźników monitorowania. W niektórych przypadkach dane w tabeli dotyczące poprzedniego roku nie są zgodne z wartością początkową następnego roku. Wynika to ze zmiany metodologii obliczania wartości wskaźnika. W poprzednich latach monitorowano wskaźniki zaplanowane na etapie rozpoczęcia realizacji projektów (stan P45), w roku 2011 dane dotyczą wskaźników w projektach, których realizacja została zakończona (stan P5). 34

36 Kod KNW, UE, typ wskaźnika * Produkt Produkt Produkt Produkt Rezultat Rezultat Rezultat Rezultat Tabela č : Ocena ilościowa wskaźników monitorujących i oceniających osi II (rok 2011): Wskaźnik 1. projektów współpracy (inicjatyw), w tym międzyinstytucjonalnej, w zakresie przedsiębiorczości, rynku pracy, badao i rozwoju technologicznego 2. projektów na rzecz wspierania rozwoju turystyki i zachowania dziedzictwa kulturowego w obszarze pogranicza oraz rozbudowy infrastruktury turystycznej 3. projektów ukierunkowanych na podnoszenie umiejętności i kwalifikacji 4. projektów ukierunkowanych na rozwój systemu kształcenia 1. przedsięwzięd ukierunkowanych na współpracę w zakresie B+R, innowacji lub przedsiębiorczości lub rynku pracy 2. produktów i usług turystycznych 3. nowych i modernizowanych obiektów turystycznych 4. osób objętych działaniami ukierunkowanymi na Jednostka miary mężczyzn Źródło Wartość Łącznie System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący System Monitorujący Osiągnięta Wyjściowa ND ND 0 * ND ND ND ND ND Planowana Osiągnięta Wyjściowa ND 33 ND 0 * ND ND ND ND ND Planowana Osiągnięta Wyjściowa ND 1 ND 0 * Planowana ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 2 0 Wyjściowa ND 0 * ND ND ND ND ND Planowana Osiągnięta Wyjściowa ND ND 0 * ND ND ND ND ND Planowana Osiągnięta Wyjściowa ND 65 ND 0 * Planowana ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 75 0 Wyjściowa ND 0 * Planowana ND ND ND ND ND Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 2 W poprzednich Raportach za lata we wskaźnikach produktów prezentowano dane dotyczące realizowanych projektów, w wyniku zmiany w metodologii wskaźniki produktów od roku 2010 dotyczą tylko ukończonych projektów. Wskaźniki rezultatów nadal dotyczą wszystkich rozpoczętych projektów. 35

37 Rezultat podniesienie umiejętności i kwalifikacji 5. współpracujących instytucji świadczących usługi edukacyjne kobiet System Monitorujący System Monitorujący * ND ND ND ND ND Planowana ND 1117 Osiągnięta ND 0 Wyjściowa * ND ND ND ND ND Planowana Osiągnięta Wyjściowa Źródło: System Monitorujący MONIT7+ oraz MSC 2007, dane na dzień r ND ND 0 * ND ND ND ND ND Planowana * Ze względu na specyficzny charakter Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej wskaźnik nie otrzymał kodu w KNW ** Planowane wartości wskaźników dotyczą całego okresu programowania Z punktu widzenia realizacji wskaźników produktu, podobnie jak i w przypadku I osi priorytetowej nie są realizowane właściwe wartości ani w odniesieniu do okresu realizacji, ani do ilości rozdysponowanych środków. Z aktualną definicją projektu partnerskiego wiąże się szerszy zakres planowanych działań i większa ilość partnerów, związane są z tym większe nakłady finansowe projektów, a tym samym niższa liczba, niż była planowana. Z punktu widzenia oczekiwanych wyników dane są podobne. Uwzględnianie realizacji wskaźników dopiero na etapie zakończenia projektów uniemożliwia prawidłowe przewidywanie końcowego wyniku. Niektóre wskaźniki zostaną z pewnością zrealizowane, u innych dojdzie tylko do częściowego osiągnięcia zaplanowanych wartości Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej II i podjęte działania naprawcze. W okresie sprawozdawczym nie doszło do żadnych istotnych problemów i nie było konieczne podejmowanie żadnych działań naprawczych. 3.3 Oś priorytetowa III Wspieranie współpracy społeczności lokalnych Postępy w realizacji osi priorytetowej III i ich analiza Analizowana oś priorytetowa 3 ukierunkowana jest na współpracę instytucji publicznych (3.1), wspieranie inicjatyw społecznych oraz przedsięwzięć kulturalnych i rekreacyjno edukacyjnych (3.2), a także wspieranie mniejszych form współpracy transgranicznej, zabezpieczone przez Fundusz Mikroprojektów (3.3). Z uwagi na swój charakter oś priorytetowa III realizuje politykę równych szans, a także, w szerszym rozumieniu, problematykę zrównoważonego rozwoju. W tabeli nr 14 podano wartości 33 projektów rekomendowanych w ramach osi priorytetowej III do dnia , z wyjątkiem sześciu projektów Funduszu Mikroprojektów. Z uwagi na to, że w roku 2011 nie podpisano żadnej nowej Umowy ani Decyzji o udzieleniu dofinansowania, dane w tabeli nr 14 są identyczne jak w poprzednim Raporcie Rocznym. 36

38 Tabela nr 15: Zestawienie projektów realizowanych w ramach Osi priorytetowej III pod względem ich wpływu na polityki horyzontalne Oddziaływanie projektu na równe szanse Środowisko naturalne Dziedzina wsparcia Bezpośrednio ukierunkowany Pozytywny Neutralny Bezpośrednio ukierunkowany Pozytywny Neutralny Razem Źródło: System Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. Tabela nr 16 prezentuje finansowe postępy w realizacji osi priorytetowej III. Wartości procentowe odnoszą się do alokacji w danej osi priorytetowej i poszczególnych dziedzinach wsparcia, dane są podane w wysokości dofinansowania EFRR włącznie ze źródłami krajowymi. Tabela obejmuje dane od początku okresu programowania. Tabela nr 16: Analiza postępów w realizacji osi priorytetowej III (EFRR łącznie ze źródłami krajowymi) Dziedzi Środki zakontraktowane Środki wypłacone Certyfikowane wydatki na Decyzją / Umową beneficjentom złożone do KE Alokacja wsparci a EUR % EUR % EUR % , , , , , , , , ,2 Oś , , ,6 Źródło: MSC 2007, dane na dzień Wyniki prezentowane w tabeli nr 16 oraz na wykresie nr 7 dotyczą zatwierdzonych projektów i osiągają we wszystkich dziedzinach wsparcia bardzo dobry poziom. W 2011 roku nie zmienił się stan przygotowania Decyzji i Umów podczas posiedzenia KM w Trzyńcu wprawdzie zarekomendowano 8 nowych projektów, jednak do końca roku nie wydano żadnych Umów ani Decyzji. W dziedzinie Fundusz Mikroprojektów przydzielenie 100% środków oznacza wydanie Decyzji w sprawie 6 projektów Funduszu Mikroprojektów, proces uchwalania mikroprojektów opisano w dalszej części rozdziału. O najlepszym przebiegu wydatkowania możemy mówić w przypadku dziedziny wsparcia 3.2 Wspieranie przedsięwzięć kulturalnych, rekreacyjno edukacyjnych oraz inicjatyw społecznych, gdzie pozostały środki umożliwiające realizację już tylko kilku projektów i gdzie, w porównaniu z rokiem ubiegłym, wyraźnie zwiększyły się kwoty środków wypłaconych beneficjentom oraz kwoty certyfikowanych środków. Postęp międzyroczny w osi priorytetowej III jest widoczny przy porównaniu grafu nr 7 i grafu nr 8 (postępy w realizacji osi priorytetowej nr III na końcu 2010 i 2011 roku). Postęp w refundacji zrealizowanych wydatków i w wysokości wydatków certyfikowanych jest wyraźny. 37

39 Wykres nr 7 Postępy w realizacji osi priorytetowej III, rok 2011 Wykres nr 8 Postępy w realizacji osi priorytetowej III, rok 2010 Źródło: MSC 2007, dane na dzień Źródło: MSC 2007, dane na dzień Kolejna tabela prezentuje rzeczowy postęp w realizacji analizowanej osi priorytetowej wyrażony przy pomocy wskaźników. Podobnie, jak w przypadku poprzednich osi priorytetowej, tabela prezentująca wartości wskaźników na koniec 2011 roku zawiera wskaźniki produktów w odniesieniu do zakończonych projektów, co przy zmianie względem lat ubiegłych spowodowało naruszenie naturalnych związków między osiągnięta wartością roku ubiegłego a wyjściową wartością roku omawianego. W przypadku wskaźników produktu zmienione zostały wartości osiągnięte w 2010 r. W Raporcie z poprzedniego roku zapisano wartości dotyczące rozpoczętych projektów (zamiast projektów zakończonych). Podobnie, jak we opisanych wcześniej osiach priorytetowych, za wyjątkiem Funduszu Mikroprojektów, nie są realizowane właściwe wartości wskaźników produktu, ani w odniesieniu do okresu realizacji, ani ilości rozdysponowanych środków. Podobnie jak w przypadku innych osi priorytetowych, planowane wartości wychodziły z finansowych wymagań poprzedniego Programu i nie odpowiadają aktualnej definicji projektu partnerskiego. Również w tej osi priorytetowej zatwierdzone projekty charakteryzują się większymi nakładami finansowymi. Z tego wynika niższa, niż pierwotnie planowano, liczba zatwierdzonych projektów. Wyjątkiem jest Fundusz Mikroprojektów, w którym realizacja wskaźników produktu osiągnęła bardzo dobry poziom. Wynika to z charakteru FM, w ramach którego wielkość mikroprojektów jest finansowo ograniczona, łatwiej w związku z tym ją przewidzieć. Z punktu widzenia oczekiwanych rezultatów dane są lepsze. Prezentowane dane dotyczą zatwierdzonych projektów. Wartości wskaźników mogą jeszcze ulec niewielkim zmianom po zakończeniu realizacji projektów. Ewidentnie nie jest realizowany wskaźnik liczby współpracujących jednostek samorządu terytorialnego, który z pewnością wynika z nieosiągnięcia planowanej liczby projektów tego typu. Przy planowaniu liczby projektów konieczne jest większe uwzględnienie wpływu zasady partnerstwa i innych aspektów na wielkość projektu. Tabela nr 17 3 : Ocena ilościowa wskaźników monitorujących i oceniających osi III (rok 2011): Kod KNW, UE, typ wskaźnika * Produkt Wskaźniki 1. projektów ukierunkowanych na współpracę instytucji publicznych i innych podmiotów uprawnionych po obu stronach granicy Jednostka miary Źródło Wartość Razem MS Osiągnięta ND 3 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND W poprzednich Raportach za lata we wskaźnikach produktów prezentowano dane dotyczące realizowanych projektów, w wyniku zmiany w metodologii wskaźniki produktów od roku 2010 dotyczą tylko ukończonych projektów. Wskaźniki rezultatów nadal dotyczą wszystkich rozpoczętych projektów. 38

40 Produkt * Produkt Rezultat * Rezultat Rezultat 2.. projektów w dziedzinie kultury i przedsięwzięć rekreacyjnoedukacyjnych wspierających współpracę społeczności przygranicznych 3. projektów w ramach FM 1. współpracujących jednostek samorządu terytorialnego i innych podmiotów świadczących 2. osób uczestniczących w imprezach o charakterze kulturalnym i rekreacyjno edukacyjnym 3. osób uczestniczących w przedsięwzięć-ciach edukacyjnych MS Osiągnięta ND 13 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND mężczyzn kobiet mężczyzn kobiet MS Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Osiągnięta ND 9 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND 966 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND MS Osiągnięta ND 1092 Wyjściowa ND 0 Planowana* ND ND ND ND ND Źródło: System Monitorujący MONIT7+ oraz MSC 2007, dane na dzień r. * Ze względu na specyficzny charakter Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej wskaźnik nie otrzymał kodu w KNW ** Planowane wartości wskaźników dotyczą całego okresu programowania Dziedzina wsparcia 3.3. Fundusz Mikroprojektów Dziedzina wsparcia 3.3. ma specyficzną formę. Dotyczy 6 projektów Funduszu Mikroprojektów, w ramach których finansowane są projekty o mniejszym zakresie. Za administrację FM odpowiadają właściwe euroregiony, które zapewniają ocenę mikroprojektów i organizują posiedzenia Euroregionalnych Komitetów Sterujących, które zatwierdzają mikroprojekty. Decyzja o dofinansowaniu FM nie oznacza rzeczywistego wykorzystania środków. Alokacja jest wykorzystywana w formie stopniowego zatwierdzania poszczególnych mikroprojektów. Tabela nr 18 przedstawia analizę wykorzystywania środków w FM w poszczególnych euroregionach wraz z ilością zatwierdzonych projektów oraz wysokością przyznanych środków, a także dane dotyczące wysokości zrefundowanych środków w związku z realizacją poszczególnych projektów. Tabela zawiera jedynie dane dotyczące mikroprojektów, bez projektów administratorów FMP, uwzględniono dane z EFRR wraz ze źródłami krajowymi. 39

41 Tabela nr 18: Analiza postępów w realizacji dziedziny wsparcia 3.3 (EFRR łącznie ze źródłami krajowymi) Fundusz Mikroprojektów Alokacja* euro Środki zakontraktowane Decyzją / Umową liczba mikrprojektów Środki wypłacone beneficjentom euro % euro % Nysa , ,62 Glacensis , ,12 Pradziad , ,51 Silesia , ,62 Śląsk Cieszyński , ,34 Beskidy , ,38 Dziedzina , ,94 Źródło: System Monitorujący MONIT7+, dane na dzień r. * Alokacja dotycząca całego FM, łącznie ze środkami na zarządzanie Funduszem. Procenty dotyczą środków przeznaczonych na mikroprojekty. EKS zatwierdziły w roku 2011 ponownie dużą liczbę wniosków łącznie 496 mikroprojektów. Tabela zawiera wydatki kwalifikowalne, refundowane z EFRR. Wartości procentowe odnoszą się do alokacji. Na ich podstawie można stwierdzić, że różnice pomiędzy poszczególnymi euroregionami są niewielkie, a realizacja FM przebiega we wszystkich euroregionach prawidłowo. U większości zatwierdzonych mikroprojektów została już rozpoczęta realizacja i u ponad połowy mikroprojektów zatwierdzonych do realizacji została ona zakończona pod względem finansowym. Dziedzina wsparcia 3.3. rozwija się zatem bardzo zadowalająco Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej I i podjęte działania naprawcze. W okresie sprawozdawczym nie doszło do żadnych istotnych problemów i nie było konieczne podejmowanie żadnych działań naprawczych. 3.4 Oś priorytetowa IV Pomoc Techniczna Oś priorytetowa 4 ma specyficzny charakter dotyczy Pomocy Technicznej (PT), która została szczegółowo opisana w rozdziale Postępy w realizacji osi priorytetowej IV i ich analiza Z uwagi na charakter Pomocy Technicznej, która stanowi instrument finansowy służący wspieraniu zarządzania Programem, nie jest analizowany wpływ PT na polityki horyzontalne. Poniższa tabela prezentuje postępy w finansowej realizacji osi priorytetowej IV, zawarte są dane w wysokości dofinansowania EFRR łącznie ze źródłami krajowymi. Poniższa tabela obejmuje dane od początku okresu programowania. Tabela nr 19: Analiza postępów w realizacji osi priorytetowej IV (EFRR łącznie ze źródłami krajowymi) Dziedzina wsparcia Alokacja Środki zakontraktowane Decyzją / Umową Środki wypłacone beneficjentom Certyfikowane wydatki złożone do KE EUR % EUR % EUR % Oś , , ,6 Źródło: MSC 2007, dane na Z tabeli wynika, iż ilość środków rozdysponowanych w ramach analizowanej osi priorytetowej jest niższa niż wskazywałyby na to postępy w realizacji Programu. Doszło do wypłacenia tylko niewielkiej części zrealizowanych wydatków, mimo tego, iż zadania, realizowane przez beneficjentów PT, są 40

42 wykonywane na bieżąco. Wnioski o płatność są składane w okresie nawet ponad pół roku po realizacji wydatków. Do niższego poziomu wydatkowania środków przyczynia się również fakt, iż dzięki bardzo dobremu przebiegowi Programu zaplanowane zadania i działania udaje się realizować przy pomocy niższych budżetów projektów PT. Część środków zaplanowanych w ramach tej dziedziny wsparcia nie zostanie wykorzystana.. KM na swoim posiedzeniu poświęcił uwagę tematowi przesunięcia tych środków do innych osi priorytetowych. Rozmowy dotyczące tego zagadnienia będą kontynuowane w 2012 roku. Rzeczowy postęp w realizacji osi priorytetowej IV prezentuje poniższa tabela. Tabela nr 20 4 : Ocena ilościowa wskaźników monitorujących i oceniających osi IV (rok 2011): Kod KNW, UE, typ wskaźnika * Produkt Wskaźniki 1. projektów związanych z funkcjonowaniem instytucji zaangażowanych we wdrażanie Programu Jednostka miary Źródło Wartość MS Razem Osiągnięta ND 21 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND * Produkt 2. projektów związanych z informacją i promocją Programu MS Osiągnięta ND 5 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND * Rezultat 1. funkcjonujących instytucji zaangażowanych we wdrażanie Programu MS Osiągnięta ND 15 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Rezultat 2. zorganizowanych przedsięwzięć informacyjnopromocyjnych MS Osiągnięta ND 51 Wyjściowa ND 0 Planowana * ND ND ND ND ND Źródło: System Monitorujący MONIT7+ oraz MSC 2007, dane na dzień r. * Ze względu na specyficzny charakter Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej wskaźnik nie otrzymał kodu w KNW ** Planowane wartości wskaźników dotyczą całego okresu programowania Tabela nr 19 ilustruje postępy w realizacji osi priorytetowej Pomoc Techniczna wyrażony przy pomocy realizacji wskaźników monitorowania. Podobnie jak przy poprzednich osiach priorytetowych wartości wskaźników produktu i rezultatu dotyczące końca 2011 roku odnoszą cię do projektów ukończonych. Wprawdzie nie jest realizowany wskaźnik dotyczący ilości projektów związanych z funkcjonowaniem instytucji zaangażowanych we wdrażanie Programu, jest to jednak tylko różnica formalna. Podczas planowania zakładano, iż długość realizacji projektów wyniesie od 1 do 2 lat. W rzeczywistości niektóre projekty są wieloletnie, stąd ilość projektów jest niższa. Zabezpieczone są jednak wszystkie czynności niezbędne do prawidłowego wdrażania Programu. Podobna jest przyczyna mniejszej liczby projektów związanych z informacją i promocją Programu. 4 W poprzednich Raportach za lata we wskaźnikach produktów prezentowano dane dotyczące realizowanych projektów, w wyniku zmiany w metodologii wskaźniki produktów od roku 2010 dotyczą tylko ukończonych projektów. Wskaźniki rezultatów nadal dotyczą wszystkich rozpoczętych projektów. 41

43 3.4.2 Istotne problemy w realizacji osi priorytetowej IV i podjęte działania naprawcze. W okresie sprawozdawczym nie doszło do żadnych istotnych problemów i nie było konieczne podejmowanie żadnych działań naprawczych. 42

44 4 Pomoc Techniczna Na realizację projektów w ramach osi priorytetowej IV zabezpieczono kwotę euro (EFRR łącznie ze środkami krajowymi). Środki te są przeznaczone na realizację projektów Pomocy Technicznej, zgodnie z wyznaczonymi celami szczegółowymi. Projekty dotyczą przede wszystkim działalności WST, podmiotów regionalnych, zabezpieczenia zmian i aktualizacji systemu Monit 7+ oraz Benefit7+, działalności kontrolerów, a także promocji Programu itp. Procentowy udział PT w alokacji Programu na cały okres programowania wynosi 6%. W ramach PT Programu KM rekomendował w 2011 roku 10 projektów PT, z czego na zabezpieczenie systemów informacyjnych Monit 7+ i Benefit7 (1 projekt), na promocję Programu (2 projekty), na zapewnienie działalności WST i podmiotów regionalnych (7 projektów). Łącznie rekomendowano 51 projektów PT. Wysokość przyznanego dofinansowanie z EFRR, wraz ze środkami krajowymi, osiągnęła poziom 62,5 % środków alokowanych na tę oś priorytetową. W odniesieniu do stanu zaawansowania realizacji Programu (liczby zatwierdzonych projektów) oraz okresu jego wdrażania, udział ten jest proporcjonalnie niski i jest jasne, że środki alokowane do tej osi priorytetowej nie zostaną wydane. KM przedyskutował możliwość przesunięcia ok. jednej czwartej alokacji do innych osi priorytetowych i IZ rozpoczęła pod koniec 2011 roku konsultowanie tej sprawy z KE. W 2011 roku w ramach PT Programu zaplanowano finansowanie ok. 38 etatów pracowników, mających udział w kierowaniu nim. Tabela nr 21 zawiera zestawienie typów projektów PT, które od roku 2007 do końca roku 2011 zostały zatwierdzone przez KM. Ujęto dotację z EFRR wraz ze środkami krajowymi. pracowników zaangażowanych w realizację projektów dotyczy roku Tabela nr 21: Zestawienie typów projektów Pomocy Technicznej Lp. Rodzaj działań Zarekomendowane projekty Dotacja z EFRR wraz ze środkami krajowymi w euro pracowników w roku Działalność IZ i KK Działalność grupy audytorów WST Podmioty regionalne ,65 5 Utrzymanie systemu informatycznego Kontrola wydatków kwalifikowalnych ,7 * 7 Promocja Łącznie projektów Pomocy Technicznej ,1 * Dotyczy liczby pracowników po stronie czeskiej. W przypadku kontrolerów po stronie polskiej zaplanowano jedynie refundację kosztów podróży służbowych. 43

45 5 Działania informacyjne oraz promocja Zgodnie z zatwierdzoną Strategią Komunikacji dla POWT RCz-RP (dalej SK) dla POWT RCz RP w 2011 roku realizowano działania skierowane do opinii publicznej, beneficjentów oraz podmiotów uczestniczących we wdrażaniu Programu. Ich celem było m.in.: przekazanie informacji o możliwościach stwarzanych przez Program, obowiązujących w nim zasadach oraz postępach w jego realizacji, a także promocja Programu. Za koordynację działań wynikających ze SK odpowiedzialny jest w imieniu IZ WST. Obok WST założenia SK realizowały również inne podmioty zaangażowane we wdrażanie Programu: PR, KK, IŻ i Euroregiony. W ramach SK prowadzono w 2011 r. niżej opisane działania. 5.1 Wydarzenie Roczne Działając zgodnie z art. 7 ust. 2 litera b) Rozporządzenia wykonawczego (WE) nr 1083/2006 zorganizowano, podobnie jak i w roku poprzednim, Wydarzenie Roczne Programu, które tym razem trwało dwa dni. Odbyło się w dniach 13 i 14 września w Harrachowie, po obu stronach czesko-polskiej granicy, a to w kraju libereckim i województwie dolnośląskim. Celem Wydarzenia była publiczna prezentacja dotychczasowych rezultatów Programu oraz planu jego dalszej realizacji.. Największym zainteresowaniem uczestników cieszyła się prezentacja projektów na miejscach ich realizacji. W Wydarzeniu Rocznym udział wzięli m.in. przedstawiciele Komisji Europejskiej, Instytucji Zarządzającej, Koordynatora Krajowego, podmiotów regionalnych - czeskich krajów, polskich województw, euroregionów, a także beneficjenci Programu i przedstawiciele lokalnej społeczności. Wydarzenie Roczne było z wyprzedzeniem promowane w prasie po obu stronach granicy.. W wyniku tych działań w Wydarzeniu wzięło udział ok. 160 osób. Wydarzenie to odniosło wielki sukces, m.in. na stronach internetowych Programu pojawiły się bardzo pozytywne opinie dotyczące zarówno samego projektu, jak i organizacji Wydarzenia. Zdjęcie nr 9 Konferencja Roczna Programu, Harrachov r. 44

46 5.2 Udzielanie informacji opinii publicznej Logo POWT RCz RP Głównym elementem promocji programu jest logo POWT RCz-RP , będące częścią jednolitej promocji Programu. Instytucje wdrażające, WST i beneficjenci wykorzystują logo i umieszczają je na materiałach promocyjnych, publikacjach, tablicach wystawowych, przedmiotach reklamowych, wizytówkach, stronach internetowych Programu oraz podczas innych działań promujących Program. Rysunek nr 10 - Logo Programu Strona internetowa Programu Strona internetowa POWT RCz-RP stanowi bogate źródło informacji o Programie. Wnioskodawcy, beneficjenci oraz wszyscy zainteresowani Programem mogą na niej znaleźć między innymi informacje sposobie złożenia wniosku o dofinansowanie, zmianach w dokumentacji programowej, przykłady realizowanych projektów, informacje o aktualnych wydarzeniach Programu, listy zatwierdzanych projektów itp. Strona jest dwujęzyczna (prowadzona w języku polskim i czeskim). Adres strony: Opracowanie graficzne oraz ofertę strony prezentuje ilustracja nr 11. Ilustracja nr 11 - strona internetowa Programu. 45

47 Ilustracja nr 12 - wejść na stronę internetową Programu Wykres na rysunku nr 12 przedstawia liczbę wejść na stronę internetową w 2011 roku oraz ilość danych pobranych w poszczególnych jego miesiącach. Z wykresu wynika, iż największe zainteresowanie stroną internetową miało miejsce w pierwszej połowie 2011 roku, czyli przed zakończeniem przyjmowania wniosków projektowych. Kolejny wzrost można zauważyć w listopadzie, kiedy to odbywał się Komitet Monitorujący i opublikowano oficjalne rezultaty zatwierdzonych projektów. Największą liczbę wejść odnotowano w marcu (ponad wizyt), a największą ilość danych pobrano w marcu i maju (4,45 GB i 4,17 GB pobranych danych). Zainteresowanie stroną internetową Programu obniżyło się w tym roku o 5% a objętość pobieranych danych obniżyła się o 15% - ma to związek ze stanem wykorzystania środków Programu. Oprócz strony internetowej Programu istnieją również strony internetowe instytucji uczestniczących w jego wdrażaniu, które także zawierają informacje o przebiegu Programu. Przykłady tego typu stron prezentują ilustracje nr 13 i

48 Ilustracja nr 13 - Informacje o Programie na stronie województwa śląskiego Ilustracja nr 14 - Informacje o Programie na stronie Kraju Ołomunieckiego 47

49 Media prasa, radio, telewizja W 2011 roku WST wspólnie z innymi podmiotami zaangażowanymi we wdrażanie Programu informował opinię publiczną na łamach prasy o aktualnym stanie wdrażania Programu, terminie naboru wniosków i projektach realizowanych w danym regionie. Tabela nr. 22 zawiera informację na temat promocji Programu w mediach. Ponadto za pomocą ww. mediów informowano opinię publiczną o planowanych szkoleniach, seminariach i konferencjach, a także o Wydarzeniu Rocznym Programu. Ilustracja nr 15 Ogłoszenia: Mladá Fronta Dnes z dnia i Gazeta Wyborcza z dnia r.) Tabela nr 22 Wykaz informacji dla opinii publicznej w mediach porządkowa Podmiot Nazwa Nakład 1. WST Publikacje w prasie Kraje, UM, RPK Telewizja, publikacje w prasie Euroregiony Telewizja, publikacje w prasie Łącznie 23 Publikacje W celu poinformowania opinii publicznej o stanie wdrażania Programu, dobrych praktykach i realizacji czesko-polskich projektów transgranicznych podmioty regionalne wydrukowały prospekty i broszury, prezentujące i promujące czesko-polskie projekty realizowane w danym regionie. Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego w ramach POWT RCz-RP sporządził mapę interaktywną projektów zrealizowanych w województwie dolnośląskim. Na stronach internetowych można odnaleźć interesujący nas projekt. Również euroregiony wydrukowały prospekty i obszerne publikacje o projektach, ponadto w swoich biuletynach zamieszczały informacje o Unii Europejskiej, projektach realizowanych w ramach czeskopolskiej współpracy, jak również o ważnych wydarzeniach, dotyczących EWT. Wykaz publikacji, wydanych przez poszczególne podmioty, zawiera tabela nr. 23. Tabela nr 23 Publikacje dla opinii publicznej porządkowa Podmiot Rodzaj publikacji sztuk 1. UM RPK Foldery, broszura, mapa interaktywna UMWD Euroregiony Publikacje, biuletyny, prospekty, CD Łącznie

50 Ilustracja nr 16 Broszura o zrealizowanych projektach w województwie śląskim w ramach POWT RCz-RP oraz Mapa interaktywna wykonana przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego 5.3 Pogłębianie wiedzy grup docelowych Wsparcie właściwego przygotowania projektów za pośrednictwem działań, które pomagają poszczególnym grupom docelowym w przygotowaniu i złożeniu wniosku, kierowanie Programem oraz ocena złożonych wniosków są przedmiotem drugiego celu szczegółowego SK. Działaniom informacyjnym skierowanym do osób zainteresowanych Programem oraz uczestniczących w Programie poświęcono poniższą część tego rozdziału. Seminaria i szkolenia dla potencjalnych wnioskodawców i beneficjentów W celu informowania o Programie WST wspólnie z PR zorganizowało w 2011 roku seminaria i szkolenia dla potencjalnych wnioskodawców i beneficjentów. Listę wszystkich typów kształcenia wnioskodawców i beneficjentów dofinansowania zawiera tabela nr 24. Tabela nr. 24 Seminaria dla potencjalnych wnioskodawców oraz beneficjentów porządkowa Podmiot seminariów/szkoleń/warsztatów uczestników 1. IZ, KK, WST 4 ok UK, MU, RPK 11 ok Euroregiony 11 ok. 800 Łącznie za wszystkie podmioty 26 ok Nowym działaniem Programu organizowanym przez WST po raz pierwszy w 2011 roku była seria warsztatów przeprowadzonych wzdłuż całej czesko-polskiej granicy. Zaplanowano 6 seminariów, zawsze poprzedzały odbywające się następnego dnia konsultacje przygotowywanych w danym regionie projektów. Z uwagi na liczbę zgłoszeń odbyły się 4 edycje warsztatów i 8 dni konsultacyjnych w regionach. Warsztaty opierały się na pracy w grupkach z polskimi i czeskimi potencjalnymi wnioskodawcami. Celem warsztatów było zwrócenie uwagi na najczęściej popełniane błędy wnioskodawców, w celu ich uniknięcia podczas przygotowania nowych projektów. Rezultatem były wstępnie opracowane propozycje projektowe, które wnioskodawcy mogli następnie konsultować z pracownikami WST lub PR. 49

51 Ilustracja nr 17 warsztat dla potencjalnych wnioskodawców, Hradec Králové, dnia Oprócz warsztatów odbyło się wiele seminariów i szkoleń dla podmiotów włączonych we wdrażanie Programu, które prowadzili pracownicy WST.. Podczas tych działań potencjalni wnioskodawcy zostali zapoznani ze stanem wdrażania Programu i zasadami promocji, z praktycznymi wnioskami z kontroli i oceny wniosków oraz z prognozami na nowy okres programowania Oprócz tego w 2011 odbywały się również szkolenia dla beneficjentów, na których przekazywano informacje o prawidłowym sposobie rozliczania projektów, wypełnianiu dokumentów, wydatkach kwalifikowalnych, przetargach oraz o najczęstszych błędach i zasadach promocji. Zdjęcie nr 18 Seminarium ER Silesia, Opava r. Uczestnicy wykazali duże zainteresowanie zarówno seminariami, jak i szkoleniami i oceniali je bardzo pozytywnie, przede wszystkim z powodu przekazywania doświadczeń praktycznych. Konsultacje i dni doradztwa Jednym z obowiązków PR oraz WST jest informowanie potencjalnych wnioskodawców o zasadach Programu i możliwościach uzyskania wparcia. Prowadzone konsultacje mają miejsce zarówno 50

52 w siedzibie PR, jak i w Ołomuńcu, w siedzibie WST. Na poziomie regionalnym doradztwo obejmuje tylko krajową część projektu, natomiast WST konsultuje projekt jako całość ze szczególnym uwzględnieniem współpracy i wpływu transgranicznego danego projektu na obszar wsparcia. WST prowadzi konsultacje w swojej siedzibie po uprzednim umówieniu się. Tabela nr 25 informuje o przeprowadzonych konsultacjach. Tabela nr 25 Konsultacje dla potencjalnych wnioskodawców porządkowa Podmiot udzielający Konsultacje 1. WST ok UK, UM, RPK ok Euroregiony ok Łącznie za wszystkie podmioty ok Wnioski projektowe można konsultować także drogą mailową, ewentualnie przez telefon, lub w trakcie specjalnie w tych celach organizowanych dni konsultacyjnych, jak również po szkoleniach, seminariach i warsztatach. Podczas specjalnych wydarzeń, połączonych z konsultacjami w regionach, w tych dniach konsultacyjnych wraz z PR bierze udział także WST. Rysunek nr 19 - Konsultacje w RPK UMWD w Wałbrzychu, r. Szkolenia i spotkania instytucji uczestniczących w realizacji Programu W ciągu 2011 roku odbyły się szkolenia oraz spotkania instytucji biorących udział we wdrażaniu Programu, których szczegółowe zestawienie zawiera tabela nr 26. Dotyczyły one przede wszystkim omówienia zmiany systemu oceny jakości projektów, tzw. Wspólnemu Panelowi Ekspertów. 51

53 Tabela nr 26 Szkolenia i spotkania pracowników instytucji zaangażowanych w realizację Programu Lp Podmiot IZ, KK, WST, PR, KM IZ, KK, WST, Kontrolerzy IZ, KK, WST, PR, eksperci WST, RPK, eksperci Temat Szkolenia/ spotkania Spotkanie grupy roboczej do zmiany systemu oceny jakości projektów Spotkanie robocze kontrolerów Szkolenie dla ekspertów dotyczące nowego systemu oceny jakości projektów Szkolenie dla ekspertów dotyczące nowego systemu oceny jakości projektów Termin i miejsce , Praha, Olomouc, Praha , Karpacz uczestników , Pardubice , Opole, Wrocław, Katowice Łącznie Rysunek nr 20 Spotkanie robocze kontrolerów, Karpacz, r. 5.4 Pozostałe działania informacyjne i promocyjne Pomoc w nawiązywaniu partnerstwa WST pomaga w znajdowaniu i nawiązywaniu partnerstwa dla potencjalnych wnioskodawców po obu stronach granicy. Na stronie internetowej Programu znajduje się specjalny formularz propozycji projektowej w obu wersjach językowych, który potencjalni wnioskodawcy mogą wypełnić i przesłać pocztą elektroniczną w celu umieszczenia na stronie internetowej programu. W 2011 roku w zakładce Poszukiwanie partnera umieszczono tylko 3 formularze (1 czeski i 2 polskie). Wystawa przenośna o realizacji wspieranych projektów Jednym ze sposobów promowania POWT RCz-RP jest wystawa, która składa się z dwujęzycznych, wysuwanych banerów, na których znajdują się praktyczne informacje dotyczące m.in: dziedzin wsparcia, możliwości pozyskania dotacji, trybu składania wniosków oraz stanu wdrażania Programu. W 2011 roku nie wykonano żadnych nowych banerów prezentujących projekty. W celu promocji projektów oraz Programu wykorzystywano istniejące banery. Były one prezentowane zarówno podczas posiedzenia Komitetu Monitorującego, Wydarzenia Rocznej Programu, jak również szkoleń i seminariów. 52

54 Materiały promocyjne Materiały promocyjne służą wsparciu promocji Programu i są przekazywane potencjalnym wnioskodawcom podczas organizowanych imprez np: konferencji, szkoleń, seminariów czy warsztatów. Dodatkowo bywają wręczane przedstawicielom instytucji biorących udział w realizacji Programu podczas spotkań roboczych i posiedzeń Komitetów Monitorujących. Wspólnym znakiem wszystkich materiałów promocyjnych jest ich dwujęzyczność i jednolite opracowanie graficzne ich oznaczeń, wg Rozporządzenia UE. W roku 2011 zarówno Podmioty Regionalne, euroregiony, jak i WST wykonały następujące przedmioty promocyjne: pamięci USB, długopisy, notesy, teczki, kalendarze, breloczki do kluczy, kubki, parasole, zegary ścienne, stojaki pod telefony, poduszki podróżne itp. Poniżej prezentujemy zdjęcia przykładowych materiałów promocyjnych. Ilustracja nr 21 Przedmioty promocyjne wykonane przez UMWO oraz przez ER Silesia Informowanie beneficjentów dofinansowania o ich obowiązkach wynikających z promocji Każdy beneficjent dofinansowania podpisując Decyzję bądź Umowę o dofinansowanie odpowiada za to, iż promocja projektu realizowana będzie zgodnie z działaniami wymienionymi we Wniosku i zgodnie z Rozporządzeniem Komisji (WE) nr 1828/2006. Na stronach internetowych Programu znajdują się dokumenty: Zasady reprodukcji symboli graficznych z logo UE i Podręcznik prezentacji wizualnej z logo Programu oraz inne przydatne informacje. Dodatkowo podczas prowadzonych szkoleń, seminariów, warsztatów i konferencji, zarówno potencjalni wnioskodawcy, jak i beneficjenci dofinansowania, są informowani o zasadach promocji projektów, zaś ich przestrzeganie jest potwierdzane przez kontrolerów I stopnia. 53