KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI. załączony do wniosku dotyczącego ROZPORZĄDZENIA RADY

Transkrypt

1

2 KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH Bruksela, dnia SEC(2009) 531 DOKUMENT ROBOCZY SŁUŻB KOMISJI załączony do wniosku dotyczącego ROZPORZĄDZENIA RADY zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1934/2006 z dnia 21 grudnia 2006 r. ustanawiające instrument finansowania współpracy z państwami i terytoriami uprzemysłowionymi oraz innymi państwami i terytoriami o wysokim dochodzie STRESZCZENIE OCENY SKUTKÓW {COM(2009)197 wersja ostateczna} {SEC(2009)532}

3 WPROWADZENIE W przypadku każdego z siedmiu nowych instrumentów finansowych na rzecz działań zewnętrznych na lata (DCI, ENPI, IPA, IfS, EIDHR, INSC oraz ICI) 1 przewidziano przegląd śródokresowy. Komisja musi przedstawić sprawozdanie oceniające ich realizację, któremu towarzyszyć powinny, w stosownych przypadkach, zmiany legislacyjne. Mimo że w rozporządzeniu przyjęto termin 31 grudnia 2010 r., Komisja zgodziła się na prośbę PE przedstawić stosowny przegląd przed wyborami 2009 r., tj. temu samemu Parlamentowi, który uczestniczył w powoływaniu tych instrumentów. Przegląd został przygotowany przez pracowników Komisji odpowiedzialnych przed wspólną Grupą do spraw przeglądu śródokresowego instrumentów finansowych. Komisja zgodziła się także, aby przed przyjęciem przeglądu śródokresowego wziąć pod uwagę stanowisko, które Parlament przedstawił w ramach procesu demokratycznej kontroli programowania DCI. Główny problem wiąże się z finansowaniem działalności, która może nie kwalifikować się jako oficjalna pomoc rozwojowa w krajach objętych rozporządzeniem w sprawie DCI (nr 1905/2006) (Ameryka Łacińska, Azja, Azja Centralna oraz Irak, Iran, Jemen i Republika Południowej Afryki). Problem ten dotyczy tylko krajów objętych DCI, ponieważ inne instrumenty nie wymagają, aby działalność w ich ramach kwalifikowała się jako oficjalna pomoc rozwojowa. Oprócz omawianego wniosku, przegląd śródokresowy instrumentów finansowych zaowocuje także zmianami w IfS (dostosowaniem w zakresie broni strzeleckiej i lekkiej, zmianę zasad dotyczących udziału i reguł pochodzenia oraz zmianę rozdziału środków finansowych) oraz zmianami w rozporządzeniach dotyczących DCI i EIDHR, aby ujednolicić z innymi instrumentami sformułowania dotyczące podatków, ceł i opłat. DEFINICJA PROBLEMU Ograniczony zakres rozporządzenia w sprawie DCI Rozporządzenie w sprawie DCI wyklucza środki, które nie spełniają kryteriów oficjalnej pomocy rozwojowej ustanowionych przez Komitet Pomocy Rozwojowej Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD/DAC). Ograniczenie to zawarte zostało w art. 2 ust. 4 rozporządzenia w sprawie DCI, który stanowi, że środki dotyczące programów demograficznych powinny być zaprojektowane tak, aby spełniać kryteria kwalifikowalności jako oficjalna pomoc rozwojowa. W trakcie kontroli demokratycznej i procedury komitetowej droit de regard Parlament wskazał kilka problemów. W rezultacie przyjął szereg rezolucji potępiających Komisję za przekroczenie jej uprawnień poprzez przyjęcie takich projektów na mocy rozporządzenia w sprawie DCI i wzywających do ich wycofania. Ograniczenie prawne, o którym mowa, spowodowało trzy problemy: 1) nie ma przepisów pozwalających na finansowanie środków niekwalifikujących się jako oficjalna pomoc rozwojowa; 1 Instrument Współpracy w zakresie Rozwoju oraz Współpracy Gospodarczej (DCI), Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa (ENPI), Instrument Pomocy Przedakcesyjnej (IPA), Instrument na rzecz Stabilności (IfS), Instrument Finansowy na rzecz Wspierania Demokracji i Praw Człowieka na Świecie (EIDHR), Instrument Współpracy w dziedzinie Bezpieczeństwa Jądrowego (INSC) i Instrument na rzecz Współpracy z Krajami Uprzemysłowionymi (ICI). 2

4 2) Komisja i Parlament mają sprzeczne poglądy na temat kwalifikowalności niektórych zaprogramowanych działań; 3) istnieje ryzyko, że konieczne będzie zaprzestanie finansowania działań realizowanych w ramach działań przygotowawczych i w ramach komponentu mobilność w ramach UE programu Okno współpracy zewnętrznej Erasmus Mundus (EMEWC). Konieczność wyeliminowania luki prawnej Władza budżetowa zadecydowała w głosowaniu o uwzględnieniu kilku działań przygotowawczych w budżecie w celu sfinansowania wspomnianych działań niezwiązanych z oficjalną pomocą rozwojową dla regionów i krajów dotkniętych tym problemem (tj. wymian naukowych i gospodarczych z Indiami i Chinami oraz współpracy z grupą krajów o średnich dochodach w Azji i Ameryce Łacińskiej). W efekcie wdrożenia działań przygotowawczych, które rozpoczęło się w 2007 i 2008 r., w trakcie przeglądu śródokresowego stwierdzono, że istnieje konieczność przeprowadzenia działań następczych i kontynuowania działań przygotowawczych, aby sfinansować środki wykraczające poza oficjalną pomoc rozwojową w tych krajach, a w szczególności w krajach wschodzących. Powinno się także zagwarantować możliwość sfinansowania niektórych projektów energetycznych i działań z zakresu dyplomacji publicznej, które nie będą kwalifikowały się jako oficjalna pomoc rozwojowa (np. w Azji Środkowej i w Iraku/Iranie). CELE Ogólny cel polityczny powinien być podobny do celów określonych w rozporządzeniu w sprawie ICI (nr 1934/2006) dla krajów objętych DCI, tj.: zareagowanie na potrzebę wzmocnienia związków z nimi i pełniejsze wspólne zaangażowanie na forach dwustronnych, regionalnych i wielostronnych w celu stworzenia bardziej przyjaznego środowiska dla rozwoju stosunków Wspólnoty z tymi państwami i terytoriami i promowania dialogu przy jednoczesnej dbałości o interesy Wspólnoty. Proponowane rozporządzenie umożliwi sfinansowanie projektów, które odpowiadają następującym głównym celom operacyjnym: promowanie partnerstwa gospodarczego i przedsiębiorczości służące interesom UE; kontakty międzyludzkie/współpraca edukacyjna; dyplomacja publiczna i informacja; dialog; projekty współpracy, które nie spełniają kryteriów oficjalnej pomocy rozwojowej. Proponuje się, aby dotyczyły one wyłącznie krajów objętych DCI. Rozporządzenia w sprawie IPA i ENPI nie są ograniczone w ten sposób, a kraje AKP są objęte pomocą w ramach EFR. Oczekuje się, że całkowity przydział środków finansowych na ten cel wyniesie 176 mln EUR na lata Finansowanie powinno pochodzić z pozycji 4 i być zgodne z perspektywą finansową na lata Mimo że działania przygotowawcze zostały sfinansowane z 3

5 marginesu pozycji 4 na lata , niezbędne będzie przesunięcie pewnej ilości środków z programów współpracy, aby odpowiednio sfinansować planowane działania. Obecna inicjatywa ma na celu wyeliminowanie luki w obowiązujących ramach prawnych i budżetowych na lata Ma ona zatem ograniczony zasięg jeśli chodzi o jej aspekt polityczny konsekwencje dla budżetu i horyzont czasowy. Nie przesądza ona o kształcie instrumentów finansowych na rzecz współpracy zewnętrznej w ramach przyszłej perspektywy finansowej. WARIANTY POLITYCZNE I OCENA Programy wiążące się z wydawaniem wymagają aktu podstawowego. W celu rozwiązania tego problemu pod uwagę brane były następujące cztery warianty: 1. Brak działań na szczeblu UE: współpraca z krajami, których dotyczy problem, nadal realizowana byłaby ściśle w ramach rozporządzenia w sprawie DCI. 2. Wprowadzenie zmian w rozporządzeniu o DCI: uzupełnienie rozporządzenia, aby sfinansować działalność niezwiązaną z oficjalną pomocą rozwojową za pomocą wyodrębnionej kwoty. 3. Wprowadzenie zmian w rozporządzeniu o ICI: poszerzenie geograficznego zakresu rozporządzenia o kraje objęte DCI i przyznanie im wyodrębnionej kwoty. 4. Przedstawienie wniosku dotyczącego nowego instrumentu prawnego. Poszczególne warianty zostały przeanalizowane pod względem takich kryteriów jak spójność, skuteczność i efektywność. Wariant 1. nie został uznany za odpowiedni ze względu na konieczność wyeliminowania luki prawnej. Wariant 2. byłby najbardziej spójny, ale nie jest zalecany, ponieważ spowodowałby objęcie tym samym rozporządzeniem różnych celów: eliminacji ubóstwa i wspierania interesów wspólnoty. Wariant 3. uważa się za najbardziej odpowiedni i skuteczny wariant legislacyjny ze względu na to, że powoduje on znaczne uproszczenie instrumentów finansowych (zastąpienie ponad 30 różnych instrumentów prawnych). ICI obejmuje także cele niezwiązane z oficjalną pomocą rozwojową, a jego postanowienia i podstawa prawna (art. 181a) Traktatu) są odpowiednie, aby przyporządkować im planowane działania. WNIOSKI Biorąc pod uwagę ustalone cele i obszary współpracy, preferowany jest wariant trzeci: wprowadzenie zmian w rozporządzeniu o ICI. Zaleca się zatem, aby rozszerzyć zasięg geograficzny instrumentu ICI o kraje objęte DCI i przedstawić tę zmianę legislacyjną w ramach przeglądu śródokresowego instrumentów finansowych. 4