ĆWICZENIE 9 DIAGNOZOWANIE UKŁADU SYGNALIZACJI POŻARU

Transkrypt

1 ĆWICZENIE 9 DIAGNOZOWANIE UKŁADU SYGNALIZACJI POŻARU Cel ćwiczenia: - zapoznanie z przykładowym procesem diagnozowania układu sygnalizacji pożaru Przedmio ćwiczenia: - obiek diagnozowania: laboraoryjny układ sygnalizacji pożaru złożony z cenrali alarmowej i linii dozorowej wyposażonej w rzy czujki sygnalizacyjne Narzędzia wspomagające realizację ćwiczenia: - laboraoryjne sanowisko złożone z pulpiu serująco-pomiarowego i oscyloskopu cyfrowego 9.1. Podsawy eoreyczne i założenia Wiadomości ogólne o sysemach bezpieczeńswa zosały opisane w insrukcji do ćwiczenia nr 8 Diagnozowanie układu sygnalizacji włamania, w pk Opis sanowiska do badań układu sygnalizacji pożaru Układ sygnalizacji pożaru ma na celu wczesne wykrywanie pożaru oraz alarmowanie o nim w celu umożliwienia podjęcia działań akich jak: - uruchomienie samoczynnych procesów gaszenia; - ewakuacja ludzi i mienia; - wezwanie sraży pożarnej za pomocą sysemów ransmisji alarmu. W skład ego układu wchodzą nasępujące podsawowe elemeny: - cenralka sygnalizacji pożarowej wraz z sysemem zasilania w energię elekryczną; - czujki pożarowe; - urządzenia ransmisji sygnałów alarmu pożarowego; - sygnalizaory alarmowe. Sanowisko laboraoryjne przedsawia prosy model fizyczny układu sygnalizacji pożaru, kóry składa się z cenrali alarmowej () z jedną linią dozorowania sanu chronionych pomieszczeń. W linii dozorowania znajdują się rzy czujki pracujące w sysemie impulsowym z podziałem czasowym. Ogólny schema Układu sygnalizacji pożaru przedsawiono na rysunku 9.1. Po wysłaniu przez cenralę impulsu, czujka generuje impuls z opóźnieniem czasowym T i zależnym od numeru czujki. T i = T 1 lub T 2 lub T 3. Po czasie T 1 czujka nr 1 wysyła do linii dozorowej impuls o warości zależnym od sanu czujki. W kolejnych przedziałach T 2 i T 3 impulsy są wysyłane przez czujki nr 2 i 3. Układy wejściowe cenrali konrolując warości ampliudy impulsów przy pomocy komparaorów drabinkowych w wyznaczonych przedziałach czasowych określają san poszczególnych czujek. W dalszej części insrukcji e przedziały

2 czasowe nazywane są Bramkami pomiarowymi. Usyuowanie impulsów i bramek pomiarowych przedsawiono na rysunku 9.2. Cenrala rozróżnia rzy warości ampliudy impulsów wyjściowych z czujek, kóre odzwierciedlają: san uszkodzenia, dozorowania i alarmu układu sygnalizacji pożaru. Pomiar ampliudy impulsu wyjściowego danej czujki odbywa się ylko wedy, gdy czoło impulsu pojawia się w czasie rwania bramki pomiarowej. W innym przypadku układ pomiarowy ampliudy impulsu swierdza, że ampliuda jes równa zeru i cenrala generuje sygnał Uszkodzenie. Rys Ogólny schema laboraoryjnego układu sygnalizacji pożaru Sygnały wyjściowe Bramki pomiarowe dla czujek U B Cz 1 Cz 2 Sygnały wyjściowe czujek Cz 3 T 1 = +/-10%T 1 T 2 = +/-10%T 2 T 3 = +/-10%T 3 Cz 1 Cz 2 Cz 3 T D1 T G1 T 1 T 2 T3 T D2 T G2 T D3 T G3 Rys Impulsy wyjściowe cenrali alarmowej i czujek Oznaczenia: - T 1, T 2, T 3 czasy przesunięcia czoła impulsów wyjściowych czujek; - ΔT dopuszczalny zakres przesunięcia impulsu wyjściowego czujki; - T D dolna granica przesunięcia impulsu wyjściowego czujki; - T G górna granica przesunięcia impulsu wyjściowego czujki Charakerysyka układu laboraoryjnego Zesaw sanowiska składa się z pulpiu serująco-pomiarowego i oscyloskopu cyfrowego. Sanowisko o umożliwia: - pomiar czasu T przesunięcia impulsów wyjściowych czujek; - pomiar ampliudy napięcia impulsów wyjściowych czujek; - pomiar dolnej T D i górnej T G granicy przesunięcia impulsu wyjściowego danej czujki; - pomiar granicznych warości ampliudy napięcia impulsów wyjściowych czujek, przy kórych nasępuje zmiana sanu pracy układu sygnalizacji pożaru; - zadawanie uszkodzeń układu sygnalizacji pożaru. 2

3 Pulpi serująco-pomiarowy Widok płyy czołowej pulpiu do diagnozowania układu sygnalizacji pożaru przedsawia rysunek 9.3. CENTRALA ALARMOWA CZUJKA Nr 1 CZUJKA Nr 2 CZUJKA Nr 3 Pożar Pożar Pożar Dozorowanie Dozorowanie Dozorowanie Uszkodzenie Uszkodzenie Uszkodzenie T ZN U ZN 2 3 S 1 S 2 Czujka nr 1 Czujka nr 2 Czujka nr 3 Reg. T Reg. U Min Max Sprawdzanie T Cz1 Cz2 Cz3 USZKODZENIA U 1 U 2 U 3 U 4 U 5 U 6 U 7 Min Max Sprawdzanie U U 8 U 9 U 10 U 11 U 12 U 13 U 14 Rys Widok płyy czołowej pulpiu do diagnozowania układu sygnalizacji pożaru Pulpi serująco-pomiarowy zawiera: - modele czujek i cenrali alarmowej; - wyłączniki i przełączniki serujące pracą sanowiska; - poencjomery; - gniazda pomiarowe; - diody sygnalizacyjne. Gniazda pomiarowe umożliwiają podanie sygnałów cenrali i czujek do oscyloskopu. Wyłączniki z napisem Uszkodzenia (U 1 U 14 ) służą do zadawania uszkodzeń. Diody służą do sygnalizacji sanu pracy układu sygnalizacji pożaru (zgodnie z opisem na płycie czołowej pulpiu - rys. 9.3). Do zasilania sanowiska napięciem 230V służy podświelany wyłącznik z napisem Sieć umieszczony na ylnej ściance pulpiu. A. Układ przesuwania impulsów wyjściowych czujek Układ przesuwania impulsów wyjściowych czujek służy do pomiaru dolnej T D i górnej T G granicy przesunięcia impulsu wyjściowego danej czujki; 3

4 Układ składa się z przełącznika S 1 z napisami T ZN i Reg. T oraz poencjomeru z napisem Sprawdzanie T. Gdy przełącznik S 1 znajduje się w położeniu T ZN, impulsy wyjściowe czujek są przesunięe względem impulsu wyjściowego cenrali o warości znamionowe T 1, T 2 i T 3 (parz rys. 9.2). Po przełączeniu przełącznika S 1 w położenie Reg. T, poencjomerem z napisem 500 Sprawdzanie T można zmieniać położenie impulsów wyjściowych czujek w zakresie T μs. 500 Uwaga: Bramek pomiarowych, w posaci impulsów, nie można obserwować na ekranie oscyloskopu. B. Układ pomiaru granicznych warości ampliudy napięcia impulsów wyjściowych czujek Układ pomiaru granicznych warości ampliudy napięcia impulsów wyjściowych czujek służy do określenia, przy jakich warościach ampliudy, nasępuje zmiana sanu pracy układu sygnalizacji pożaru. Układ składa się z przełącznika S 2 z napisami U ZN i Reg. U oraz poencjomeru z napisem Sprawdzanie U. Gdy przełącznik S 2 znajduje się w położeniu U ZN, do wejścia Cenrali alarmowej podawane są impulsy wyjściowe czujek. Po przełączeniu przełącznika S 2 w położenie Reg. U, do wejścia podawane jes ze szczoki poencjomeru napięcie sałe. Zmieniając warość napięcia można określić graniczne warości ampliudy napięcia impulsów wyjściowych czujek, przy kórych nasępuje zmiana sanu pracy układu sygnalizacji pożaru, co jes sygnalizowane zapaleniem się odpowiedniej diody Charakerysyka sygnałów w układzie laboraoryjnym 1. Znamionowe przesunięcia sygnałów wyjściowych czujek: T 1 = 1ms, T 2 = 2ms, T 3 = 3ms. 2. Przedziały dopuszczalnych przesunięć impulsów wyjściowych czujek: ΔT 1 = +/-100μs, ΔT 2 = +/-200μs, ΔT 3 = +/-300μs. 3. Ampliuda sygnałów wyjściowych czujek: = 0 3V san niezdaności ypu przerwa w obwodzie (między cenralą a czujką lub wewnąrz czujki), albo obniżona rezysancja obwodu (prawdopodobieńswo wysąpienia ego uszkodzenia jes bardzo małe); generuje sygnał Uszkodzenie ; = 3V 6V san zdaności; generuje sygnał Dozorowanie ; > 6V san zdaności; generuje sygnał alarmowy Pożar Zesaw symulowanych uszkodzeń układu sygnalizacji pożaru Na sanowisku można zamodelować nasępujące uszkodzenia: - brak sygnału na wejściu/wyjściu czujki (czujek); - ampliuda sygnału na wyjściu czujki (czujek) większa od znamionowej; - przesunięcie sygnału na wyjściu czujki (czujek) różne od znamionowego; - zmiana położenia dolnej T D i górnej T G granicy przesunięcia impulsu wyjściowego określonej czujki (przesunięcie Bramki pomiarowej różne od znamionowego); - uszkodzony w układ pomiaru ampliudy napięcia impulsów wyjściowych czujek. Uwaga: Warość znamionowa oznacza u przedział warości odpowiadający sanowi zdaności układu sygnalizacji pożarowej. 4

5 Przygoowanie sanowiska laboraoryjnego do ćwiczenia A. Uruchomienie sanowiska 1. Przyłączyć kabel zasilający sanowiska do gniazda 230V i włączyć podświelany wyłącznik. 2. Usawić wszyskie wyłączniki U 1 U 12 w pozycji wyłączone (dźwignie wyłączników do dołu). 3. Usawić przełącznik S 1 w pozycji T ZN, a przełącznik S 2 w pozycji U ZN. 4. Pokręła poencjomerów Sprawdzanie T i Sprawdzanie U usawić w lewym skrajnym położeniu. 5. Przed przysąpieniem do pomiarów odczekać około 3 minu by usabilizowała się emperaura elemenów sanowiska. B. Przygoowanie oscyloskopu do pomiarów Do wizualizacji badanych wielkości i pomiaru ich ampliudowych i czasowych charakerysyk używany jes oscyloskop cyfrowy. Do serowania pracą oscyloskopu służą pokręła i przyciski umieszczone na obudowie, kóre w ekście są opisane pismem pogrubionym. Przyciski programowalne są umieszczone pod ekranem oscyloskopu i są one opisane w ekście pismem pochyłym pogrubionym. 1. Przyłączyć kabel zasilający oscyloskopu do gniazda 230V i włączyć zasilanie oscyloskopu przyciskiem Line kanał oscyloskopu przyłączyć do gniazda pomiarowego, a drugi do gniazda. 3. Usawić ryb pracy oscyloskopu naciskając na przycisk Main/Delayed oraz Main. 4. Pokręłem Vols/div usawić wzmocnienia 1 i 2 kanału na warość 2V/dz. 5. Pokręłem Posiion 1 i 2 kanału usawić poziomy zerowe na warości +2V i - 6V. 6. Usawić wyzwalanie oscyloskopu sygnałem kanału 1 naciskając na przycisk Source i Usawić ryb pracy oscyloskopu naciskając na przycisk Mode i Auo. 8. Pokręłem Level usawić poziom wyzwalania na warość około 0,5V. 9. Pokręłem Time/div usawić podsawę czasu na warość 500μs. 10. Nacisnąć przycisk 1 kanału i przyciskiem Couplng wybrać DC. Powórzyć czynności dla kanału Pokręłem Horizonal usawić rójką na warość 2ms (jedna działka od lewego brzegu ekranu). Podczas pokręcania ym pokręłem na oscyloskopie pojawia się komunika, na jaką warość (w ms lub s) usawiony jes rójką, w sosunku do środka ekranu. Po wykonaniu ych czynności na ekranie oscyloskopu pojawi się obraz impulsów wyjściowych cenrali i impulsów wyjściowych czujek w sanie zdaności sanowiska. O sanie pracy czujek w rybie Dozorowanie sygnalizują 3 świecące się diody zielone. Uwaga: 1. W czasie wykonywania pomiarów, do gniazd pomiarowych 1 3 oraz 1 3, powinien być przyłączony 2 kanał oscyloskopu. 2. Nasawy oscyloskopu można zmieniać w zależności od porzeb. 5

6 Pomiar rzeczywisych warości paramerów impulsów wyjściowych czujek A. Pomiar czasów przesunięcia i ampliudy impulsów wyjściowych czujek w sanie zdaności układu Pomiaru rzeczywisych czasów przesunięcia i ampliudy impulsów wyjściowych czujek należy dokonać w sposób opisany poniżej. 1. Nacisnąć na oscyloskopie przycisk Cursors i w menu Acive Cursors przycisk Pokręłem Cursors usawić kursor 1 na przednim zboczu impulsu wyjściowego cenrali. 3. Nacisnąć na przycisk 2 i usawić kursor 2 na przednim zboczu impulsu wyjściowego czujki nr Odczyać warość Δ. Jes o rzeczywisy czas T 1 przesunięcia impulsu czujki nr 1. Warości e zapisać w abeli Powórzyć czynności wg pk. 3 i 4 dla sygnałów wyjściowych czujki nr 2 oraz 3 i zapisać w abeli warości T 2 i T Nacisnąć w menu Source na przycisk 2, a w menu Acive Cursors przycisk V2 (kursor V 1 usawi się na poziomie zerowym kanału 2). 7. Usawić kursor V 2 na górnej linii impulsu wyjściowego czujki nr Odczyać warość ΔV. Jes o warość ampliudy impulsu czujki nr 1. Warość ę zapisać w abeli Powórzyć czynności wg pk. 7 i 8 dla sygnałów wyjściowych czujki nr 2 i 3. Uwaga: W abelach 9.1, 9.2 i 9.3 wpisano fikcyjne, ale zbliżone do warości rzeczywisych, wyniki pomiarów. Tabela 9.1 T[ms] T D [ms] T G [ms] ΔT [μs] ΔT = T G - T D Ampliuda[V] Czujka 1 T 1 = 1,02 0,88 1, ,52 Czujka 2 T 2 = 1,98 1,80 2, ,55 Czujka 3 T 3 = 3,01 2,68 3, ,61 Sposób pomiaru czasów przesunięcia i ampliudy impulsów wyjściowych czujek ilusruje rysunek 9.4. Kursor 1 Sygnały wyjściowe Sygnały wyjściowe czujek Kursor 2 Kursor 2 Kursor 2 Kursor V 2 Czujka 1 Czujka 2 Czujka 3 V T 1 T 2 T3 Kursor V 1 Rys Pomiar czasów przesunięcia i ampliudy impulsów wyjściowych czujek B. Pomiar dolnej T D i górnej T G granicy przesunięcia impulsów wyjściowych czujek w sanie zdaności układu Pomiaru dolnej T D (lewej) i górnej T G (prawej) granicy przesunięcia impulsów wyjściowych czujek należy dokonać w sposób opisany poniżej. 6

7 1. Przełącznik S 1 usawić w położeniu Reg. T (poencjomer Sprawdzanie T w lewym skrajnym położeniu). Po przesawieniu przełącznika impulsy wyjściowe czujek usawią się w maksymalnym lewym położeniu. Zapalają się rzy diody żółe sygnalizując Uszkodzenie 2. Pokręcając powoli pokręłem poencjomeru w prawo obserwować zielone diody czujek nr 3, 2 i 1. Zielone diody będą zapalają się w akiej właśnie kolejności. W chwili zapalenia się zielonej diody danej czujki, kursorem 2 zmierzyć warość przesunięcia impulsu ej czujki. Jes o dolna granica przesunięcia impulsu danej czujki T D. Zmierzoną warość zapisać w abeli Nadal pokręcając pokręłem poencjomeru w prawo obserwować zielone diody czujek nr 1, 2 i 3. Zielone diody gasną w akiej właśnie kolejności. W chwili zgaśnięcia zielonej diody danej czujki, kursorem 2 zmierzyć warość przesunięcia impulsu ej czujki. Jes o górna granica przesunięcia impulsu danej czujki T G. Zmierzoną warość zapisać w abeli 9.1. Dla przykładu, na rysunku 9.5, przedsawiono sposób pomiaru dolnej T D i górnej granicy T G przesunięcia impulsów wyjściowych czujki nr 2. Sygnał wyjściowy Znamionowe położenie czujki nr 2 T D T 2 Świeci dioda żóła Kursor 2 Świeci dioda zielona Gaśnie dioda żóła Zapala się dioda zielona Kursor 1 Lewe skrajne położenie czujki nr 2 T G Kursor 2 Gaśnie dioda zielona Zapala się dioda żóła Rys Ilusracja pomiaru dolnej T D i górnej granicy T G przesunięcia impulsów wyjściowych czujki nr 2 C. Pomiar dolnej i górnej granicy przesunięcia impulsu wyjściowego czujki w sanie niezdaności układu W czasie diagnozowania układu sygnalizacji pożaru, gdy zosanie posawiona hipoeza, że może być uszkodzony układ pomiaru przesunięcia impulsu wyjściowego danej czujki w, należy zmierzyć dolną T D i górną T G granicę przesunięcia impulsu wyjściowego danej czujki w sposób opisany w ppk. B, ale ylko w odniesieniu do określonej czujki. Pomiar en należy wykonać przy włączonym wyłączniku danego uszkodzenia. Warości T, T D i T G danej czujki mierzone w sanie zdaności przepisać z abeli 9.1. Wyniki pomiarów zapisać w abeli 9.2 w kolumnach Pomiary sprawdzające. Tabela 9.2 Czujka nr (np.1) San zdaności Pomiary sprawdzające Wniosek T D [ms] T 1 [ms] T G [ms] T D [ms] T G [ms] T 1 [ms] 0,88 1,02 1,09 0,7 0,9 1,018 Impuls czujki 1 znajduje się poza Bramką pomiarową, gdyż nasąpiło przesunięcie T D i T G w lewo o około 200μs. Uszkodzona. 7

8 D. Pomiar warości napięć, przy kórych nasępuje sygnalizacja zmiany sanu funkcjonalnego układu sygnalizacji pożaru Pomiar warości napięć w sanie zdaności Układu pomiaru napięcia Pomiar granicznych warości napięcia należy wykonać w sposób opisany poniżej. 1. Na oscyloskopie nacisnąć na przycisk Volage, Source wybrać 2, a nasępnie nacisnąć na Vavg. 2-gi kanał oscyloskopu mierzy warość średnią napięcia podawanego na wejście. 2. Przełącznik S 2 usawić w położeniu Reg. U (pokręło poencjomeru Sprawdzanie U w lewym skrajnym położeniu). Po przesawieniu przełącznika, do układu pomiaru napięcia zosaje przyłączona szczoka poencjomeru. Warość podanego napięcia jes równa 0V. Zapalają się rzy diody żółe sygnalizując Uszkodzenie. 3. Pokręcając powoli pokręłem poencjomeru w prawo obserwować diody. Przy wzroście napięcia kolejno gasną i zapalają się odpowiednie diody. W ych chwilach należy odczyać warość napięcia na oscyloskopie i zanoować ją w abeli 9.3 w kolumnie Układ sygnalizacji pożaru zdany. 4. Po wykonaniu pomiarów przełącznik S 1 usawić w położeniu U ZN, a pokręło poencjomeru Sprawdzanie U w lewym skrajnym położeniu. Zapalają się rzy diody zielone sygnalizując Dozorowanie. Kolejność zapalania się diod w czasie pomiaru granicznych warości napięć 1. Gaśnie dioda żóła Uszkodzenie i zapala się zielona Dozorowanie. 2. Gaśnie dioda zielona i zapala się czerwona Alarm. Pomiar warości napięć w sanie niezdaności Układu pomiaru napięcia W czasie diagnozowania układu sygnalizacji pożaru, kiedy zaświeci się dioda żóła lub czerwona, sygnalizując Uszkodzenie lub Pożar, a paramery impulsu wyjściowego czujki są znamionowe, należy posawić hipoezę, że Układ pomiaru napięcia jes niezdany. W ym przypadku należy zmierzyć warości napięć, przy kórych nasępuje sygnalizacja zmiany sanu pracy układu sygnalizacji pożaru według ppku A. Pomiar en należy wykonać przy włączonym wyłączniku danego uszkodzenia. Zmierzone warości napięć zanoować w abeli 9.3 w kolumnie Pomiary sprawdzające układ sygnalizacji pożaru. Tabela 9.3 Układ sygnalizacji pożaru Pomiary sprawdzające San pracy Świeci zdany Układ sygnalizacji pożaru układu dioda [V] [V] Pożar Czerwona ,9 3,6 Dozorowanie Zielona 3,1 3,1 Uszkodzenie Żóła 0 0 Wniosek: Ponieważ dolna granica napięcia sanu Pożar jes znacznie mniejsza od rzeczywisej warości znamionowej, o należy sformułować diagnozę: Układ pomiaru napięcia jes niezdany. 8

9 9.3. Diagnozowanie układu sygnalizacji pożaru Przed rozpoczęciem ćwiczenia nauczyciel podaje numery wyłączników, kóre sudenci powinni włączać kolejno, aby zadać określone uszkodzenie. Dopiero po przeprowadzeniu procesu diagnozowania jednego uszkodzenia, należy włączyć nasępny wyłącznik (po wyłączeniu poprzedniego), zadając kolejne uszkodzenie. Założono, że w układzie diagnozowanym może być, w danej chwili, ylko jedna niezdaność. Włączenie kilku wyłączników jednocześnie nie powoduje uszkodzenia sanowiska Zbiory objawów, hipoez, poleceń wykonania sprawdzeń, wyników sprawdzeń i diagnoz W abeli 9.4 przedsawiono zbiory objawów, hipoez, poleceń wykonania sprawdzeń, ich wyników i diagnoz. Z ej abeli, w procesie diagnozowania, należy wybrać odpowiedni objaw i posępować zgodnie z logiką procesu wnioskowania diagnosycznego. Tabela 9.4 Zesaw wsępnych objawów uszkodzeń 1. Świecą żółe diody w kanałach czujek nr..,.. i.. (czujki nr..) 2. Świecą czerwone diody w kanałach czujek nr..,.. i.. (czujki nr..) Zbiór hipoez 1. Uszkodzone kanały czujek nr.,. i. (czujki nr..) 2. Brak impulsów na wyjściu czujek nr.,. i. (czujki nr..) 3. Brak impulsów na wyjściu czujki nr. 4. Brak impulsów na wejściach czujek nr.,. i. (czujki nr..) 5. Paramery impulsu wyjściowego czujki nr.. nie są znamionowe 6. Granice T D i T G w kanale czujki nr.. nie są znamionowe. Przesunięa Bramka pomiarowa 7. Uszkodzony układ pomiaru ampliudy napięcia wyjściowego czujek w Zbiór poleceń wykonania sprawdzenia Sprawdzeniu podlega isnienie impulsu, jego ampliuda U i przesunięcie T (wg ppk ) 1. Sprawdzić paramery impulsów na wejściu czujek nr.,. i. (czujki nr..) 2. Sprawdzić paramery impulsów na wyjściu czujek nr.,. i. (czujki nr.) 3. Sprawdzić paramery impulsów na wejściu czujek nr.,. i (czujki nr.) 4. Sprawdzić T D i T G w kanale czujki nr. Wyniki sprawdzenia zapisać w abeli analogicznej jak 9.10, w kolumnach Pomiary sprawdzające 5. Sprawdzić Układ pomiaru napięcia w. Wyniki sprawdzenia zapisać w abeli analogicznej jak 9.11, w kolumnie Pomiary sprawdzające Zbiór wyników sprawdzeń na wejściu i wy/we czujek 1. Brak impulsów czujek nr.,... i. (czujki nr..) na wejściu 2. Brak impulsów na wyjściu czujki nr.. 3. Brak impulsów na wejściach czujek nr...,. i. (czujki nr..) 4. Na wejściu są impulsy czujek nr.,. i. (czujki nr.) o paramerach znamionowych 5. Na wejściu jes impuls czujki nr., a jego ampliuda napięcia =..V 6. Na wyjściu czujki nr.. jes impuls o paramerach znamionowych. 9

10 7. Na wyjściu czujki nr.. jes impuls, a jego ampliuda napięcia =.. V 8. Na wejściu czujki nr.. jes impuls o paramerach znamionowych. 9. Na wejściu czujki nr.. jes impuls, a jego ampliuda napięcia =.. V 10. Impuls czujki nr.. przesunięy w lewo (w prawo) od położenia znamionowego o μs 11. Warości T D i T G w kanale czujki nr nie są znamionowe. Bramka pomiarowa 12. przesunięa jes w lewo (w prawo) o około..μs. Górna (dolna) granica napięcia sanu np. Uszkodzenie (..V) jes większa (mniejsza) od rzeczywisej warości znamionowej (..V). Zbiór diagnoz 1. Przerwa odcinka przewodu między punkami..i.. 2. Uszkodzona czujka nr.. 3. Uszkodzony układ pomiaru ampliudy napięcia impulsu wyjściowego czujek w 4. Uszkodzony układ pomiaru przesunięcia impulsu wyjściowego czujki nr.. w Przykłady sanów eksploaacyjno-diagnosycznych Poniżej podane są przykłady położenia impulsów wyjściowych czujek dla 3 sanów pracy Układu sygnalizacji pożaru. 1. Układ sygnalizacji pożaru zdany W sanie zdaności układu, na wejściu Cenrali Alarmowej isnieją akie same impulsy wyjściowe rzech czujek, jak na wyjściach poszczególnych czujek. Przedsawia o rysunek 9.6. Cz 1 Cz 2 Cz 3 3 Cz 1 Cz 2 Cz 3 Rys Położenie impulsów wyjściowych czujek dla zdanego USP 2. Układ sygnalizacji pożaru niezdany przerwa przewodu między punkami 7 i 9 czujka nr 3 nie jes połączona z linią wejściową W przypadku przerwy między punkami 7 i 9, na wejściu isnieją impulsy czujek nr 1 i 2 lecz brak impulsu czujki nr 3. Na wyjściu czujki nr 3 isnieje impuls ej czujki. Przedsawia o rysunek 9.7a. a) b) Cz 1 Cz 2 Cz 1 Cz 2 3 Cz 3 3 Cz 1 Cz 2 Rys Położenie impulsów wyjściowych czujek w przypadku: a) przerwy między punkami 7 i 9; b) uszkodzenia czujki nr 3. 10

11 3. Układ sygnalizacji pożaru niezdany uszkodzona czujka nr 3 W przypadku uszkodzenia czujki nr 3, na wejściu isnieją impulsy czujek nr 1 i 2 lecz brak impulsu czujki nr 3. Na wyjściu czujki nr 3 isnieją impulsy czujek nr 1 i 2. Przedsawia o rysunek 9.7b Meoda diagnozowania układu sygnalizacji pożaru Przykładową meodę diagnozowania układu sygnalizacji pożaru w przypadku niezdaności czujki nr 2 - przybliża poniższy opis. Po włączeniu jednego z wyłączników Uszkodzenia nasępuje symulacja uszkodzenia układu sygnalizacji pożaru. em niezdaności układu jes zapalenie się żółej diody sygnalizującej Uszkodzenie lub diody czerwonej sygnalizującej Pożar. Aby przeprowadzić diagnozowanie układu należy wykonać niezbędną ilość kroków. 1-szy krok diagnozowania Po włączeniu wyłącznika uszkodzenia (np. U 7 ) zanoować w abeli 9.5: 1. uszkodzenia O i ; 2. Posawioną hipoezę o źródle niezdaności; 3. Podjęą decyzję, jakie konrolne sprawdzenie należy wykonać; 4. Wynik wykonanego sprawdzenia kolejny objaw sanu O i ; 5. Sformułowaną diagnozę. Kolejny krok diagnozowania Jeżeli w poprzednim kroku nie zosała posawiona końcowa diagnoza, o należy wykonać nasępne kroki diagnosyczne. Poniżej przedsawiono meodę diagnozowania dla rzech warianów uszkodzeń w kanale czujki nr 2. Krok 1 Krok 2 Krok 3 Warian 1 Tabela 9.5 Zadane uszkodzenie Włączony wyłącznik np. U 7 O 1. Świeci żóła dioda w kanale czujki nr 2: Uszkodzenie. Hipoeza Niezdany jes or czujki nr 2. Polecenie sprawdzenia Sprawdzić paramery impulsu na wejściu czujki nr 2. O 2. Brak impulsu czujki nr 2 na wejściu. Hipoeza Niezdany jes or czujki nr 2. Polecenie sprawdzenia Sprawdzić paramery impulsu na wyjściu czujki nr 2 O 3. Brak impulsu na wyjściu czujki nr 2. Hipoeza Niezdana jes czujka nr 2 lub połączenia wejściowe czujki. Polecenie sprawdzenia Sprawdzić paramery impulsu na wejściu czujki nr 2 O 4. Brak impulsu na wejściu czujki nr 2. Ponieważ na wyjściu isnieją impulsy, a kanały czujek 1 i 3 Diagnoza działają poprawnie, o diagnoza brzmi: D: Przerwa w przewodzie między punkami 4 i 5 11

12 Krok 1 Krok 2 Krok 3 Krok 1 Krok 2 Warian 2 Tabela 9.6 Zadane uszkodzenie Włączony wyłącznik np. U 7 O 1. Świeci żóła dioda w kanale czujki nr 2 Uszkodzenie. Hipoeza Uszkodzony or czujki nr 2. Polecenie sprawdzenia Sprawdzić paramery impulsu na wejściu czujki nr 2. O 2. Brak impulsu czujki nr 2 na wejściu. Hipoeza Niezdany or czujki nr 2. Polecenie sprawdzenia Sprawdzić paramery impulsu na wyjściu czujki nr 2. O 3. Brak impulsu na wyjściu czujki nr 2. Hipoeza Niezdana jes czujka nr 2 lub połączenia wejściowe czujki. Polecenie sprawdzenia Sprawdzić paramery impulsu na wejściu czujki nr 2. O 4. Na wejściu czujki nr 2 jes impuls o paramerach znamionowych. Diagnoza D: Uszkodzona czujka nr 2 Warian 3 Tabela 9.7 Zadane uszkodzenie Włączony wyłącznik np. U 4 O 1. Świeci żóła dioda w kanale czujki nr 2 Uszkodzenie. Hipoeza Uszkodzony kanał czujki nr 2. Polecenie sprawdzenia Sprawdzić paramery impulsu na wejściu czujki nr 2. O 2. Na wejściu jes impuls czujki nr 2 o paramerach znamionowych. Hipoeza Granice T D i T G w kanale czujki nr 2 nie są znamionowe przesunięa Bramka pomiarowa. Sprawdzić T D i T G w kanale czujki nr 2 (wg ppk 9.2.5). Wyniki Polecenie sprawdzenia sprawdzenia zapisać w abeli 9.10 w kolumnach Pomiary sprawdzające O 3. Impuls czujki 2 znajduje się poza polem Bramki pomiarowej. Bramka pomiarowa przesunięa jes w prawo o około 400us. Diagnoza D: Uszkodzony układ pomiaru przesunięcia impulsu wyjściowego czujki nr 2 Tabela 9.8 Czujka nr 2 San zdaności Pomiary sprawdzające Wniosek T D [ms] T 2 [ms] T G [ms] T D [ms] T 2 [ms] T G [ms] Impuls czujki 2 znajduje się poza polem 1,80 1,98 2,18 2,22 1,99 2,59 Bramki pomiarowej. Bramka pomiarowa przesunięa jes w prawo o około 400μs. Cenrala alarmowa niezdana. 12

13 Tabele pomiarowe do zanoowania wyniku procesu diagnozowania 1. Pomiar czasów przesunięcia impulsów w sanie zdaności: - impulsu wyjściowego (T i ) czujki nr ; - dolnej(t D ) i górnej (T G ) granicy przesunięcia impulsów wyjściowych czujek; - ampliudy impulsów wyjściowych czujek. Tabela 9.9 Czujka 1 T 1 = Czujka 2 T 2 = Czujka 3 T 3 = T[ms] T D [ms] T G [ms] ΔT [μs] ΔT = T G - T D Ampliuda[V] 2. Pomiary sprawdzające przesunięcie impulsu wyjściowego czujki oraz jego dolnej i górnej granicy Tabela 9.10 Czujka nr San zdaności Pomiary sprawdzające Wniosek T D [ms] T [ms] T G [ms] T D [ms] T [ms] T G [ms] 3. Pomiar warości napięć, przy kórych nasępuje sygnalizacja zmiany sanu pracy układu sygnalizacji pożaru Tabela 9.11 San funkcjonalny układu Pożar Dozorowanie Świeci dioda Czerwona Zielona Układ sygnalizacji pożaru zdany Pomiary sprawdzające. Układ sygnalizacji pożaru przy uszkodzeniu U.. [V] [V] Uszkodzenie Żóła 0 0 Wniosek. Krok 1 Krok 2 4. Główna abela diagnosyczna Zadane uszkodzenie O 1. Hipoeza Polecenie sprawdzenia Hipoeza Polecenie sprawdzenia O 2.. O 3. Włączony wyłącznik U. Tabela

14 Krok 3 Hipoeza Polecenie sprawdzenia O 4. Diagnoza D: 9.4. Uwagi końcowe W wyniku wykonania ćwiczenia należy przedsawić sprawozdanie, kóre powinno zawierać: schema blokowy badanego układu sygnalizacji pożaru; wypełnione abele pomiarowe (ab. nr 9.9, 9.12); wnioski z przeprowadzonych badań i dyskusji Zagadnienia konrolne 1. Wymienić i scharakeryzować ważniejsze sany echniczne i funkcjonalne sysemu sygnalizacji pożarowej. 2. Dokonać podziału sysemów bezpieczeńswa na klasy i podać przykłady rozwiązań. 3. W jaki sposób cenrala alarmowa ppoż. rozróżnia numer czujki sygnalizującej pożar? 4. Omówić algorym posępowania w procesie diagnozowania układu sygnalizacji pożaru. 5. Wyjaśnić pojęcie objawu (sympomu) sanu. 6. Na czym polega różnica między diagnozowaniem sondującym a dozorowaniem? 7. Wymienić i omówić poziomy (eapy) wnioskowania diagnosycznego. 8. Jakie informacje powinna zawierać diagnoza eksploaacyjna? 9. Jaka jes budowa i zasada działania konakronu? 10. Omówić budowę i zasadę działania czujki sygnalizacji pożarowej. 14