Aspekty stosowania substancji bioaktywnych jako składników jadalnych powłok ochronnych mięsa i kiełbas
|
|
- Zuzanna Wróblewska
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Anna Zimoch * Andrzej Jarmoluk ** Aspekty stosowania substancji bioaktywnych jako składników jadalnych powłok ochronnych mięsa i kiełbas Wstęp Technologia płotków, czyli przeszkód, jest powszechnie stosowana jako system kombinowanego utrwalania produktów żywnościowych, polegający na wykorzystaniu synergistycznego działania wielu czynników, powodujących hamowanie rozwoju drobnoustrojów, z których każdy działając pojedynczo jest mało skuteczny. Przeszkodami są parametry inaktywujące mikroorganizmy, jak np. aktywność wody (aw), ph czy potencjał redox (Eh), czy dodatek substancji bioaktywnych, które mogą uszkodzić kilka lub przynajmniej jeden z mechanizmów homeostatycznych mikroorganizmów. Na tej teorii oparłam koncepcję artykułu, gdzie substancje bioaktywne spełniają rolę takiej przeszkody. Celem badań było zaprojektowanie i wytworzenie biologicznie aktywnych jadalnych hydrozoli, które, po naniesieniu na powierzchnie produktów żywnościowych, tworzyłyby powłoki chroniące je przed zmianą barwy, nadmierną ususzką bądź zepsuciem. Do produkcji powłok wykorzystano kolejne substancje bioaktywne: chitozan, lizozym i nanokoloid srebra w ilościach dozwolonych do stosowania do żywności. Do oceny zmienności barwy, ze względu na to, iż jest ona jednym z najistotniejszych parametrów w ocenie jakości produktów spożywczych, także mięsa zastosowano metodę kolorymetrii odbiciowej, mierząc barwę parametrycznie w skali 3 wektorowej L*a*b*, gdzie parametr L* oznacza jasność barwy w zakresie od 0 do 100. Parametr a* reprezentuje barwę zieloną dla wartości ujemnych, natomiast barwę czerwoną dla wartości dodatnich w skali od 150 do Parametr b* zawiera się pomiędzy barwą niebieską dla war- * Dr inż., Katedra Technologii Surowców Zwierzęcych i Zarządzania Jakością, Wydział Nauk o Żywności, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, anna.zimoch@up.wroc.pl ** Dr hab. inż., prof. nadzw., Katedra Technologii Surowców Zwierzęcych i Zarządzania Jakością, Wydział Nauk o Żywności, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, andrzej.jarmoluk@up.wroc.pl
2 252 Anna Zimoch, Andrzej Jarmoluk tości ujemnych, a barwą żółtą dla dodatnich w skali od -150 do Określenie ubytków przechowalniczych kiełbas pokrytych eksperymentalnymi hydrozolami oparto o pomiary ubytków masy w funkcji czasu. Stwierdzono, iż na zmianę parametrów barwy wpływ ma udział chitozanu i lizozymu w składzie powłoki oraz czas przechowywania eksperymentalnych kiełbas. Z kolei istotność stężenia chitozanu, nanokoloidalnego srebra oraz czasu przechowywania wykazano wobec strat masy kiełbas powstałych wskutek przechowywania. 1. Materiały i metody Do sporządzania eksperymentalnych hydrozoli wykorzystano chitozan (Low Molecular Weight) o niskiej masie cząsteczkowej, i DD 75-85% (Sigma-Aldrich), który rozpuszczano w 2% wodnym roztworze kwasu DL mlekowego (85% syrop Sigma). Jako substancję bioaktywną zastosowano lizozym (L) izolowany z białka jaja kurzego o stopniu aktywności enzymatycznej 2000 [U/mg białka] (Ovopol Nowa Sól). Dodatkowo do składu doświadczalnych biokompozytów użyto niejonowej formy nanokoloidu srebra, o wielkościach cząstek metalu w przedziale nm i stężeniu 50 ppm, firmy Nano-Tech z Józefowa. Substancję bazową zoli stanowiła hydroksypropylometylocelluloza (HPMC) preparat Walocel HM 100 PA 2208 FG, firmy Dow Wolff Cellulosics. Hydroksypropylometylocelulozę (HPMC), stanowiącą przy wytwarzaniu eksperymentalnych biokompozytów bazowy składnik polisacharydowy, rozpuszczano w wodzie destylowanej, ogrzewanej podczas mieszania w łaźni wodnej do temperatury 70 C. Po 12 godzinach uzupełniano odparowaną część wody i wstawiano do chłodni o temperaturze 4 C. W tych samym czasie przygotowano zol chitozanu (CH), który rozpuszczano w 2% wodnym roztworze kwasu mlekowego. Następnie sporządzano podstawowy roztwór lizozymu. Tak przygotowane zole i roztwory substancji mieszano w odpowiednich proporcjach tak aby uzyskać finalne stężenia składników pokazane w tablicy 1 [Zimoch, Jarmoluk, 2010]. Pomiary parametrów barwy, pokrytego eksperymentalnymi zolami ochronnymi i przechowywanego chłodniczo mięsa wołowego (temperatura 4 o C), wykonano przy użyciu kolorymetru odbiciowego MINOLTA CR Mięso pokrywano zolem poprzez zanurzenie i pakowano próżniowo do woreczków z folii PAPE, na wkładce adsorbującej wodę (firmy Pamona). Pomiary prowadzono co 24 godziny przez trzy kolejne dni, a następnie od szóstego do dziesiątego dnia przechowywania. Urządzenie kalibrowano
3 Aspekty stosowania substancji bioaktywnych jako składników jadalnych 253 bezpośrednio przed pomiarem wobec wzorca bieli C o następujących współczynnikach: Y = 94,2; x = 0,313; y = 0,320. Wyniki przedstawiono w systemie L*a*b*. Tablica 1. Układ doświadczenia (plan cząstkowy -3 czynniki/3 poziomy o minimalnym stopniu uwikłania) Czynniki zmienności Stałe składniki Wariant Chitozan Lizozym Nanokoloid Ag [ppm] , , , Źródło: Opracowanie własne. HPMC 0,5 Glicerol 25 (w stosunku do s. m. polimerów) Do oznaczenia ubytków masy produktów pokrytych eksperymentalnymi powłokami ochronnymi podczas przechowywania wykorzystano kiełbasę śląską. Batony pokrywano roztworem eksperymentalnych zoli, metodą zanurzeniową a następnie przechowywano w warunkach chłodniczych (temperatura 4 o C), bez dostępu światła. Kiełbasy ważono po 0, 1, 2, 5, 6, 7, 8, 9 dniach przechowywania Analiza statystyczna wyników Wyniki doświadczenia określającego zmienność barwy mięsa poddano analizie wariancji, przy poziomie istotności p<0,05, wnioskując o istotności różnic w oparciu o test Duncana. Analizę statystyczną wyników z ususzki kiełbas przeprowadzono według metody płaszczyzny odpowiedzi RSM - Response Surface Methodology [Khuri A.I., Cornell J.A., 1996], która pozwala określić zależność między analizowanymi czynnikami na podstawie wyznaczenia współczynników równania kwadratowego o następującej postaci (1): Y = const β i X i + β ii X i + i= 1 i= 1 i= 1 j= i+ 1 gdzie: Y wyróżnik doświadczenia, β X ij i X j (1)
4 254 Anna Zimoch, Andrzej Jarmoluk Xi, Xj poziomy czynników niezależnych doświadczenia,?0,?i,?ii,?ij współczynniki równania regresji wyznaczone dla doświadczalnych powłok. Obliczenia statystyczne wykonano przy użyciu programu Statistica v Omówienie wyników 2.1. Zmienność fizycznych parametrów barwy mięsa pokrytego powłokami ochronnymi Oceniając zmienność barwy chłodniczo przechowywanych próbek mięsa stwierdzono, iż jasność (L*) mięsa zmienia się istotnie po naniesieniu na jego powierzchnię eksperymentalnych zoli. Zmienność ta jest zależna od ilościowo-jakościowego składu tworzących zol biokomponentów (tablica 2). Wraz ze wzrastającym udziałem poszczególnych składników następuje rozjaśnienie barwy mięsa, jednak największe jasności odnotowano zerowego dnia składowania (tablica 2). Próbkę o największym nasyceniu barwy czerwonej (a*), stanowił wariant kontrolny tj. przechowywany bez powłoki ochronnej. Nie wykazano istotności wpływu dodatku chitozanu i srebra na zmienność wartości tego parametru barwy, jednak zauważono, iż brak lizozymu w powłoce ochronnej odzwierciedlał się utrzymaniem bardziej czerwonej barwy mięsa (tablica 2). Analizując zmienność parametru b* (udział barwy żółtej w ogólnym jej tonie) zauważono, iż odcień żółty mięsa zwiększa się dla próbek pokrywanych roztworami filmów ochronnych. Tablica 2. Zmienność parametrów barwy L a*b* mięsa na przykładzie doświadczalnych zoli Efekty główne Parametr L* kontrola chitozan lizozym nanokoloid Ag [ppm] 0 44,94 b 0 44,96 a 0 45,77 b 1 46,05 a 0,5 45,91 b 1 45,45 ab 2 45,31 b 1 45,44 ab 2 45,08 a 43,30 c czas [dni] 0 47,61 d 1 45,00 ab 2 44,63 a 3 44,42 a 6 44,81 ab 7 44,74 ab 8 44,45 a 9 45,42 bc 10 45,91 c
5 a* Aspekty stosowania substancji bioaktywnych jako składników jadalnych 255 kontrola b* kontrola 0 10,52 a 0 11,00 ab 0 10,44 a 1 10,59 a 0,5 10,16 c 1 10,80 a 2 10,81 a 1 10,75 a 2 10,68 a 11,33 b 0 1,58 a 0 2,17 c 0 1,93 a 1 2,29 c 0,5 1,80 ac 1 1,55 a 2 1,68 a 1 1,58 a 2 2,07 a 0,87 b 0 10,18 c 1 10,94 ab 2 11,15 b 3 10,85 ab 6 11,08 ab 7 10,62 abc 8 10,54 abc 9 10,50 ac 10 10,50 ac 0 5,67 e 1-0,62 b 2-0,06 ab 3 1,57 c 6 0,47 a 7 2,30 d 8 3,00 d 9 2,21 c 10 0,53 a a-e różnice istotne statystycznie dla kolumn w obrębie czynników przy p 0,05 Źródło: Opracowanie własne. Zmiana parametrów barwy jest związana głównie z dodatkiem chitozanu, który ma odcień żółty, lizozymu z odcieniem bieli oraz z czasem przechowywania, podczas którego zmianom ulega czerwony barwnik mięsa mioglobina. Podobnie jak miało to miejsce w badaniach własnych, również badania Jo i współpracowników wykazały, iż kiełbasy z udziałem chitozanu cechują się jaśniejszą barwą [Jo i inni, 2001]. Znaleziono także doniesienia literaturowe, gdzie próbki mięsa zawierające chitozan cechowały się niższą wartością parametru L* niż kontrolne [Darmadji, Izumimoto, 1994]. Zmniejszenie wartości parametru (a*) w ocenie barwy mięsa powodowane jest głównie utlenianiem się barwników hemowych - mioglobiny, która przy niskim ciśnieniu cząstkowym tlenu ulega w czasie przechowywania przemianie do metmioglobiny. Naukowcy pod kierunkiem Youn zanotowali natomiast wzrost tonu czerwieni w kiełbasach wytwarzanych z chitozanem [Youn i inni, 1999], co potwierdza także Georgantelis, który zauważył synergistyczny efekt oddziaływania chitozanu i ekstraktu roz-
6 256 Anna Zimoch, Andrzej Jarmoluk marynu na wzrost wartości parametru a* burgerów wołowych [Georgantelis D. i inni, 2007] Zmienność ususzki przechowalniczej kiełbas pokrytych powłokami ochronnymi Zmienność wartości ubytków masy kiełbas pokrytych powłokami ochronnymi, przeanalizowano metodą powierzchni odpowiedzi. Stwierdzono istotność wpływu chitozanu (w zależności liniowej), a także nanokoloidu srebra oraz czasu przechowywania (w korelacji liniowej i kwadratowej) na zmiany masy przechowywanych wędlin (tablica 3). Współczynnik dopasowania modelu do wyników tego testu jest wysoki i wynosi 0,953 (tablica 3). Wykazano, że najistotniejszym czynnikiem warunkującym ubytki przechowalnicze jest czas chłodniczego składowania kiełbas. Tablica 3. Ocena efektów głównych wyznaczona na podstawie wartości współczynników równań regresji dla ubytku masy kiełbas podczas przechowywania Ubytek masy kiełbas [g] współczynnik współczynniki regresji dopasowania modelu R 2 R β 0 (średnia/stała) 180,700* β 1 (Chitozan L) 5,873* β 2 (Lizozym L) -0,001 β 3 (Nanokoloid Ag L) 10,484* β 4 (Czas L) -9,264* β 11 (Chitozan Q) 1,099 β 22 (Lizozym Q) -0,000 β 33 (Nanokoloid Ag Q) -6,907* β 44 (Czas Q) 0,235* * istotność efektu statystycznego dla p 0,05 Źródło: Opracowanie własne. 0,953 0,948 Ubytek przechowalniczy w przypadku wszystkich przetworów mięsnych jest problemem, z którym zmagają się technolodzy. Jednak w niektórych sytuacjach zabieg ten jest celowy i służy nadaniu produktowi odpowiednich cech sensorycznych. Po siedmio dniowym okresie przechowywania batony kiełbasy śląskiej pokrywane eksperymentalnymi zolami nie wykazywały żadnych sensorycznie odczuwalnych oznak zepsucia,. Pro-
7 Aspekty stosowania substancji bioaktywnych jako składników jadalnych 257 dukt uległ znacznemu obkurczeniu, wskutek utraty wilgoci i we wrażeniach sensorycznych przypominał kiełbasę trwałą. Zakończenie Wykazano, że możliwym jest wytwarzanie jadalnych powłok ochronnych do żywności z biokompozytów, zawierających jako substancje biologicznie aktywne chitozan, lizozym i nanokoloidalne srebro. Powłoki naniesione na powierzchni kiełbas umożliwiają prowadzenie ich odwodnienia z kontrolowaną dynamiką, eliminując również powstawanie wykwitów krystalicznych. Na żadnej z kiełbas pokrytych eksperymentalnymi hydrozolami nie obserwowano procesu oszronienia lub śluzowacenia mikrobiologicznego ich powierzchni. Stosowanie powłok ochronnych może się przyczynić do zapewnia wzrostu poziomu gwarantowanego bezpieczeństwa żywnościowego konsumentów i wysokiej jakości przy chłodniczym składowaniu mięsa i jego przetworów. Praca współfinansowana przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, , projekt pt. Innowacyjne technologie produkcji biopreparatów na bazie nowej generacji jaj (OVOCURA) Literatura 1. Darmadji P., Izumimoto M. (1994), Effect of chitosan in meat preservation, Meat Science, Georgantelis D., Blekas G., Katikou P., Ambrosiadis I., Fletouris J. (2007), Effect of rosemary extract, chitosan and α-tocopherol on lipid oxidation and colour stability during frozen storage of beef burgers, Meat Science, Jo J., Lee J. W., Byun M.W. (2001), Quality properties of pork sausage prepared with water-soluble chitosan oligomer, Meat Science, Khuri A.I., Cornell J.A. (1996), Response surfaces: designs and analyses. Second Edition, Revised and expanded, Marcel Dekker Inc. New York Basel Hong Kong. 5. Youn S.K., Park S.M., Kim Y.J., Ann D.H. (1999), Effect on storage property and quality in meat sausage by added chitosan, Journal of Chitin and Chitosan, Zimoch A., Jarmoluk A. (2010), Biopolimerowy biokompozyt o aktywności przeciwdrobnoustrojowej, patent, PL A.
8 258 Anna Zimoch, Andrzej Jarmoluk Streszczenie Teoria płotków, czyli przeszkód jest powszechnie stosowana, przy tworzeniu systemów kombinowanego utrwalania produktów żywnościowych polegających na wykorzystaniu synergistycznego działania wielu czynników, powodujących hamowanie rozwoju drobnoustrojów. Przeszkodami są czynniki inaktywujące mikroorganizmy, takie jak np. aktywność wody (aw), ph czy potencjał redox (Eh), czy dodatek substancji bioaktywnych, które mogą uszkodzić kilka lub przynajmniej jeden z mechanizmów homeostatycznych mikroorganizmów. W oparciu o tę teorię opracowano biokompozytowy hydrozol, zawierającego w swym składzie takie substancje bioaktywne jak: chitozan, lizozym i nanokoloid srebra. Substancje te zastosowano w 3 różnych stężeniach w zolach, wytwarzanych na bazie hydroksypropylometylocelulozy. Eksperymentalne biokompozyty oceniono pod kątem stabilizowania barwy mięsa pokrytego hydrozolami oraz standaryzacji procesu podsuszania kiełbas podczas ich chłodniczego przechowywania. Słowa kluczowe chitozan, lizozym, nanosrebro, barwa mięsa, ususzka Applicability of chitosan, lysozyme and nanocolloidal silver as a components of edible coatings for meat and sausages stored and refrigerated (Summary) Hurdles Technology or barriers is commonly used as a system of combined preservation of food products that can exploit the synergistic action of many factors, resulting in inhibition of microbial growth, each acting alone is not very effective. Barriers are the parameters that inactivate microorganisms, such as water activity (aw), ph and redox potential (Eh), or addition of bioactive substances that can damage some, or at least one of the homeostatic mechanisms of microorganisms. Taking advantage of this theory has been developed hydrosol composition, containing bioactive substances: chitosan, lysozyme and nanocolloidal silver. These substances are used in three different concentrations in the sol of hydroxypropyl methylcellulose as a base. Preservation of meat color covered by experimental hydrosols and effectiveness of dryness process of sausage dipped in hydrosols and stored in 4 o C were evaluated. Keywords chitosan, lysozyme, nano silver, meat color, dryness
WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORÓW MIĘSNYCH PRZECHOWYWANYCH W ATMOSFERZE MODYFIKOWANEJ Z RÓŻNYM UDZIAŁEM DWUTLENKU WĘGLA I AZOTU
Inżynieria Rolnicza 5(93)/2007 WYBRANE WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORÓW MIĘSNYCH PRZECHOWYWANYCH W ATMOSFERZE MODYFIKOWANEJ Z RÓŻNYM UDZIAŁEM DWUTLENKU WĘGLA I AZOTU Katedra Technologii i Chemii Mięsa, Uniwersytet
Bardziej szczegółowoRozprawy Naukowe i Monografie Treatises and Monographs. Aneta Cegiełka. SGGW w Warszawie Katedra Technologii Żywności
Rozprawy Naukowe i Monografie Treatises and Monographs Aneta Cegiełka SGGW w Warszawie Katedra Technologii Żywności Badania nad określeniem wpływu zastąpienia zwierzęcego surowca tłuszczowego olejami roślinnymi
Bardziej szczegółowoZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE DLA MINIMALNIE PRZETWORZONEJ MARCHWI
Zakład Przechowalnictwa i Przetwórstwa Owoców i Warzyw ZAŁOŻENIA TECHNOLOGICZNE DLA MINIMALNIE PRZETWORZONEJ MARCHWI Autorzy: dr Anna Wrzodak dr Justyna Szwejda-Grzybowska prof dr hab. Ryszard Kosson dr
Bardziej szczegółowoPL B1. UNIWERSYTET EKONOMICZNY W POZNANIU, Poznań, PL BUP 26/15. RENATA DOBRUCKA, Poznań, PL JOLANTA DŁUGASZEWSKA, Poznań, PL
PL 226007 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 226007 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 417124 (22) Data zgłoszenia: 16.06.2014 (62) Numer zgłoszenia,
Bardziej szczegółowoWpływ wybranych substancji bioaktywnych na zmienność wytrzymałości mechanicznej filmów. wytwarzanych z udziałem
Jagoda Ambrozik-Haba*, Karolina Semeriak, Anna Zimoch, Natalia Ulbin-Figlewicz, Andrzej Jarmoluk Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu Wpływ wybranych substancji bioaktywnych na zmienność wytrzymałości
Bardziej szczegółowoXXV KONKURS CHEMICZNY DLA GIMNAZJALISTÓW
IMIĘ I NZWISKO PUNKTCJ SZKOŁ KLS NZWISKO NUCZYCIEL CHEMII I LICEUM OGÓLNOKSZTŁCĄCE Inowrocław 12 maja 2018 Im. Jana Kasprowicza INOWROCŁW XXV KONKURS CHEMICZNY DL GIMNZJLISTÓW ROK SZKOLNY 2017/2018 ZDNIE
Bardziej szczegółowoPakowanie i przechowywanie wędlin w modyfikowanej atmosferze (MAP)
Dr hab. inż. LUCJAN KRALA, prof. nadzw. PŁ Dr inż. ANNA KUŁAGOWSKA Zakład Technologii Chłodnictwa Żywności, Politechnika Łódzka Pakowanie i przechowywanie wędlin w modyfikowanej atmosferze (MAP) Porównano
Bardziej szczegółowoTeoria światła i barwy
Teoria światła i barwy Powstanie wrażenia barwy Światło może docierać do oka bezpośrednio ze źródła światła lub po odbiciu od obiektu. Z oka do mózgu Na siatkówce tworzony pomniejszony i odwrócony obraz
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI 1. ZAKRES, ROZWÓJ I ZNACZENIE CHEMII ŻYWNOŚCI 11
SPIS TREŚCI PRZEDMOWA 9 1. ZAKRES, ROZWÓJ I ZNACZENIE CHEMII ŻYWNOŚCI 11 1.1. Zakres chemii żywności 11 1.2. Zarys rozwoju 12 1.2.1. Początki wiedzy o żywności 12 1.2.2. Zaczątki chemii żywności 13 1.2.3.
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoWojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016
Wojewódzki Konkurs Przedmiotowy z Chemii dla uczniów gimnazjów województwa śląskiego w roku szkolnym 2015/2016 PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIA WRAZ Z PUNKTACJĄ Maksymalna liczba punktów możliwa do uzyskania po
Bardziej szczegółowoSprawozdanie z wykonania pierwszego etapu badań pilotażowych Opracowanie technologii utwardzania pianki poliuretanowej
Sprawozdanie z wykonania pierwszego etapu badań pilotażowych Opracowanie technologii utwardzania pianki poliuretanowej dr Paweł Jankowski, dr Dominika Ogończyk Etap I: Zgromadzenie kilku (4-5) wyselekcjonowanych
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA
ĆWICZENIE 2 KONDUKTOMETRIA 1. Oznaczanie słabych kwasów w sokach i syropach owocowych metodą miareczkowania konduktometrycznego Celem ćwiczenia jest ilościowe oznaczenie zawartości słabych kwasów w sokach
Bardziej szczegółowoKonkurs Chemiczny dla uczniów szkół podstawowych województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 2018/2019. Etap wojewódzki
Konkurs Chemiczny dla uczniów szkół podstawowych województwa zachodniopomorskiego w roku szkolnym 8/9 Etap wojewódzki Klucz odpowiedzi i schemat punktowania Część I. Test jednokrotnego wyboru z jedną poprawną
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta
Bardziej szczegółowoBadania nad wykorzystaniem bioaktywnych substancji izolowanych z jaj jako przeciwutleniacze i konserwanty
Jagoda Ambrozik-Haba * Karolina Semeriak ** Anna Zimoch * * * Andrzej Jarmoluk * * * * Badania nad wykorzystaniem bioaktywnych substancji izolowanych z jaj jako przeciwutleniacze i konserwanty Wstęp Przemysł
Bardziej szczegółowoX / \ Y Y Y Z / \ W W ... imię i nazwisko,nazwa szkoły, miasto
Zadanie 1. (3 pkt) Nadtlenek litu (Li 2 O 2 ) jest ciałem stałym, występującym w temperaturze pokojowej w postaci białych kryształów. Stosowany jest w oczyszczaczach powietrza, gdzie ważna jest waga użytego
Bardziej szczegółowoWspółczynnik korelacji. Współczynnik korelacji jest miernikiem zależności między dwiema cechami Oznaczenie: ϱ
Współczynnik korelacji Współczynnik korelacji jest miernikiem zależności między dwiema cechami Oznaczenie: ϱ Własności współczynnika korelacji 1. Współczynnik korelacji jest liczbą niemianowaną 2. ϱ 1,
Bardziej szczegółowoWysokowydajne falowodowe źródło skorelowanych par fotonów
Wysokowydajne falowodowe źródło skorelowanych par fotonów Michał Karpioski * Konrad Banaszek, Czesław Radzewicz * * Instytut Fizyki Doświadczalnej, Instytut Fizyki Teoretycznej Wydział Fizyki Uniwersytet
Bardziej szczegółowo1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH
1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKU PREPARATU VITACEL NA JAKOŚĆ WĘDLINY TYPU MIELONKA. Agnieszka Bilska, Krystyna Krysztofiak, Piotr Sęk, Waldemar Uchman
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 1(1) 22, 47-53 WPŁYW DODATKU PREPARATU VITACEL NA JAKOŚĆ WĘDLINY TYPU MIELONKA Agnieszka Bilska, Krystyna Krysztofiak, Piotr Sęk, Waldemar Uchman Streszczenie:
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKU κ KARAGENU, IZOLATU BIAŁKA SOJOWEGO I BŁONNIKA PSZENNEGO NA JAKOŚĆ TECHNOLOGICZNĄ NISKOTŁUSZCZOWYCH KIEŁBAS DROBNO ROZDROBNIONYCH
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 2(2) 2003, 85-93 WPŁYW DODATKU κ KARAGENU, IZOLATU BIAŁKA SOJOWEGO I BŁONNIKA PSZENNEGO NA JAKOŚĆ TECHNOLOGICZNĄ NISKOTŁUSZCZOWYCH KIEŁBAS DROBNO ROZDROBNIONYCH
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji.
Ćwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji. W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Guillforda Przedział Zależność Współczynnik [0,00±0,20)
Bardziej szczegółowoKuratorium Oświaty w Lublinie ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI
Kuratorium Oświaty w Lublinie.. Imię i nazwisko ucznia Pełna nazwa szkoły Liczba punktów ZESTAW ZADAŃ KONKURSOWYCH Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2016/2017 ETAP TRZECI Instrukcja dla ucznia
Bardziej szczegółowoAnaliza współzależności zjawisk
Analiza współzależności zjawisk Informacje ogólne Jednostki tworzące zbiorowość statystyczną charakteryzowane są zazwyczaj za pomocą wielu cech zmiennych, które nierzadko pozostają ze sobą w pewnym związku.
Bardziej szczegółowoBufory ph. Pojemność buforowa i zakres buforowania
Bufory ph. Pojemność buforowa i zakres buforowania 1. Wstęp Roztworami buforowymi nazywane są roztwory wodne, składające się z mieszaniny słabego kwasu i sprzężonej z nim zasady (protonodawca protonobiorca),
Bardziej szczegółowoZwiązki nieorganiczne
strona 1/8 Związki nieorganiczne Dorota Lewandowska, Anna Warchoł, Lidia Wasyłyszyn Treść podstawy programowej: Typy związków nieorganicznych: kwasy, zasady, wodorotlenki, dysocjacja jonowa, odczyn roztworu,
Bardziej szczegółowoPODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE
PODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE Barwa Barwą nazywamy rodzaj określonego ilościowo i jakościowo (długość fali, energia) promieniowania świetlnego. Głównym i podstawowym źródłem doznań barwnych jest
Bardziej szczegółowoOCENA JAKOŚCI WYBRANYCH KIEŁBAS SALAMI NA RYNKU W ARSZAW SKIM
ŻYWNOŚĆ 1(22), 2000 ANDRZEJ TYBURCY, AGNIESZKA KALINOWSKA OCENA JAKOŚCI WYBRANYCH KIEŁBAS SALAMI NA RYNKU W ARSZAW SKIM Streszczenie Celem badań prezentowanych w artykule była ocena jakości wybranych kiełbas
Bardziej szczegółowoEtap wojewódzki Propozycje rozwiązań i punktacja. Część I Zadania rachunkowe (0 39 pkt)
Etap wojewódzki Propozycje rozwiązań i punktacja Zad. 1 (0-5 pkt) Część I Zadania rachunkowe (0 39 pkt) 1pkt. za zastosowanie pojęcia okresu połowicznego rozpadu x początkowa ilość radonu-222 0,5x ilość
Bardziej szczegółowo3p - za poprawne obliczenie stężenia procentowego i molowego; 2p - za poprawne obliczenie jednej wymaganej wartości;
Zadanie Kryteria oceniania i model odpowiedzi Punktacja 1. 2. 3. 4. 2p - za poprawne 5 połączeń w pary zdań z kolumny I i II 1p - za poprawne 4 lub 3 połączenia w pary zdań z kolumny I i II 0p - za 2 lub
Bardziej szczegółowoRegresja wieloraka Ogólny problem obliczeniowy: dopasowanie linii prostej do zbioru punktów. Najprostszy przypadek - jedna zmienna zależna i jedna
Regresja wieloraka Regresja wieloraka Ogólny problem obliczeniowy: dopasowanie linii prostej do zbioru punktów. Najprostszy przypadek - jedna zmienna zależna i jedna zmienna niezależna (można zobrazować
Bardziej szczegółowoBarierowość polisacharydowych filmów ochronnych eksponowanych na działanie zimnej plazmy wobec związków aromatycznych dymu wędzarniczego
Barierowość polisacharydowych filmów ochronnych eksponowanych na działanie zimnej plazmy wobec związków aromatycznych dymu wędzarniczego Natalia Ulbin-Figlewicz, Andrzej Jarmoluk Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE INULINY JAKO ZAMIENNIKA TŁUSZCZU W ANALOGACH SERA TOPIONEGO. Bartosz Sołowiej
ZASTOSOWANIE INULINY JAKO ZAMIENNIKA TŁUSZCZU W ANALOGACH SERA TOPIONEGO Bartosz Sołowiej Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie Wydział Nauk o Żywności i Biotechnologii Zakład Technologii Mleka i Hydrokoloidów
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE 2. Data:... Kierunek studiów i nr grupy...
SPRAWOZDANIE 2 Imię i nazwisko:... Data:.... Kierunek studiów i nr grupy..... Doświadczenie 1.1. Wskaźniki ph stosowane w laboratorium chemicznym. Zanotować obserwowane barwy roztworów w obecności badanych
Bardziej szczegółowoIM21 SPEKTROSKOPIA ODBICIOWA ŚWIATŁA BIAŁEGO
IM21 SPEKTROSKOPIA ODBICIOWA ŚWIATŁA BIAŁEGO Cel ćwiczenia: Zapoznanie się z metodą pomiaru grubości cienkich warstw za pomocą interferometrii odbiciowej światła białego, zbadanie zjawiska pęcznienia warstw
Bardziej szczegółowoCHEMIA. Wymagania szczegółowe. Wymagania ogólne
CHEMIA Wymagania ogólne Wymagania szczegółowe Uczeń: zapisuje konfiguracje elektronowe atomów pierwiastków do Z = 36 i jonów o podanym ładunku, uwzględniając rozmieszczenie elektronów na podpowłokach [
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp Mianem rozpuszczalności określamy maksymalną ilość danej substancji (w gramach lub molach), jaką w danej temperaturze można rozpuścić w określonej
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji
Ćwiczenie: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Stanisza r xy = 0 zmienne nie są skorelowane 0 < r xy 0,1
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM. SCHEMAT OCENIANIA etap wojewódzki
PRZEDMIOTOWY KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM SCHEMAT OCENIANIA etap wojewódzki 1. Ogólne zasady oceniania Uczeń otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom
Bardziej szczegółowoPierwiastki bloku d. Zadanie 1.
Zadanie 1. Zapisz równania reakcji tlenków chromu (II), (III), (VI) z kwasem solnym i zasadą sodową lub zaznacz, że reakcja nie zachodzi. Określ charakter chemiczny tlenków. Charakter chemiczny tlenków:
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Analysis of food
KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Analiza żywności Analysis of food Kod Punktacja ECTS* 3 Koordynator dr Apolonia Sieprawska Zespół dydaktyczny Opis kursu (cele kształcenia) Celem wykładów jest zapoznanie
Bardziej szczegółowoI N F O R M A C J A. Nieprawidłowości stwierdzono w 13 placówkach (87% badanych).
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź fax 42 636-85-50
Bardziej szczegółowoWPŁYW RODZAJU ZRĘBKÓW WĘDZARNICZYCH NA WYBRANE CECHY JAKOŚCIOWE KIEŁBASY WĘGIERSKIEJ
Inżynieria Rolnicza 5(93)/2007 WPŁYW RODZAJU ZRĘBKÓW WĘDZARNICZYCH NA WYBRANE CECHY JAKOŚCIOWE KIEŁBASY WĘGIERSKIEJ Włodzimierz Dolata, Michał Piątek, Mariusz Piasecki Instytut Technologii Mięsa, Akademia
Bardziej szczegółowoWyniki kontroli przeprowadzonych przez WIJHARS w Olsztynie w II kwartale 2018 r.
Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno Spożywczych w Olsztynie w II kwartale 2018 roku przeprowadził ogółem 202 czynności kontrolnych, w tym: 99 czynności kontrolnych na rynku krajowym,
Bardziej szczegółowoSzczegółowe plany specjalizacji na studiach niestacjonarnych II stopnia
Szczegółowe plany specjalizacji na studiach niestacjonarnych II stopnia Kierunek studiów: Technologia żywności i żywienie człowieka Specjalność: Technologia żywności Specjalizacja : ANALIZY I OCENY JAKOŚCI
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE
GIMNAZJUM NR 2 W RYCZOWIE WYMAGANIA EDUKACYJNE niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z CHEMII w klasie II gimnazjum str. 1 Wymagania edukacyjne niezbędne do
Bardziej szczegółowoElektrochemia - szereg elektrochemiczny metali. Zadania
Elektrochemia - szereg elektrochemiczny metali Zadania Czym jest szereg elektrochemiczny metali? Szereg elektrochemiczny metali jest to zestawienie metali według wzrastających potencjałów normalnych. Wartości
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA SKŁADU CHEMICZNEGO KŁACZKÓW IZOLOWANYCH Z ZAKWASZONYCH ROZTWORÓW CUKRU. dr inż. Ilona Błaszczyk dr inż.
CHARAKTERYSTYKA SKŁADU CHEMICZNEGO KŁACZKÓW IZOLOWANYCH Z ZAKWASZONYCH ROZTWORÓW CUKRU dr inż. Ilona Błaszczyk dr inż. Joanna Biernasiak Plan prezentacji Zdolność cukru do tworzenia kłaczków - kryterium
Bardziej szczegółowoZMIENNOŚĆ POSZCZEGÓLNYCH WYRÓŻNIKÓW BARWY W CZASIE PRZEBIEGU PROCESU SUSZENIA JABŁEK, W ZALEŻNOŚCI OD ZASTOSOWANEJ METODY BLANSZOWANIA
Inżynieria Rolnicza 5(93)/2007 ZMIENNOŚĆ POSZCZEGÓLNYCH WYRÓŻNIKÓW BARWY W CZASIE PRZEBIEGU PROCESU SUSZENIA JABŁEK, W ZALEŻNOŚCI OD ZASTOSOWANEJ METODY BLANSZOWANIA Elżbieta Biller, Robert Zaremba Katedra
Bardziej szczegółowoKatedra Biochemii i Chemii Żywności Żywność funkcjonalna- wiedza, kompetencje, doświadczenie
Katedra Biochemii i Chemii Żywności Żywność funkcjonalna- wiedza, kompetencje, doświadczenie 12.12.2017 Lublin QbD (quality by design) Jakość poprzez projektowanie. QbD znalazło dotychczas zastosowanie
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII ODBICIOWEJ DO OZNACZANIA ZAWARTOŚCI WODY W SERACH. Agnieszka Bilska, Krystyna Krysztofiak, Piotr Komorowski
SCIENTIARUM POLONORUMACTA Technologia Alimentaria 1(1) 2002, 85-90 ZASTOSOWANIE SPEKTROSKOPII ODBICIOWEJ DO OZNACZANIA ZAWARTOŚCI WODY W SERACH Agnieszka Bilska, Krystyna Krysztofiak, Piotr Komorowski
Bardziej szczegółowoZMIANY PARAMETRÓW BARWY OWOCÓW JAGODOWYCH WYWOŁANE SUSZENIEM, PRZECHOWYWANIEM I REHYDRACJĄ
Inżynieria Rolnicza 2(120)/2010 ZMIANY PARAMETRÓW BARWY OWOCÓW JAGODOWYCH WYWOŁANE SUSZENIEM, PRZECHOWYWANIEM I REHYDRACJĄ Marta Pasławska, Bogdan Stępień, Klaudiusz Jałoszyński Instytut Inżynierii Rolniczej,
Bardziej szczegółowowydłużenia trwałości produktów zapewnienia łatwego i wygodnego użycia (dania gotowe, pojedyncze porcje) atrakcyjnej prezentacji produktu
ALIGAL klucz do uzyskania dłuższej trwałości produktu. Utrzymanie jakości i trwałości artykułów spożywczych jest najważniejszym zadaniem producentów i sprzedawców z branży spożywczej. Jakość dla konsumenta
Bardziej szczegółowoDominika Jezierska. Łódź, dn r.
Badania i ocena jakości środowiska morskiego Bałtyku rozporządzenie MŚ z dnia 4 października 2002 r. w sprawie wymagań jakim powinny odpowiadać morskie wody wewnętrzne i wody przybrzeżne będące środowiskiem
Bardziej szczegółowoTRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI
Ćwiczenie nr 7 TRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawami teorii procesów transportu nieelektrolitów przez błony.
Bardziej szczegółowoWPŁYW DODATKU BIOETANOLU NA WŁASCIWOŚCI ELASTYCZNYCH POWŁOK SKROBIOWYCH
Konferencja Naukowa Problemy gospodarki energią i środowiskiem w rolnictwie, leśnictwie i przemyśle spożywczym WPŁYW DODATKU BIOETANOLU NA WŁASCIWOŚCI ELASTYCZNYCH POWŁOK SKROBIOWYCH Autorzy: Adam Ekielski
Bardziej szczegółowoRozdział 8. Regresja. Definiowanie modelu
Rozdział 8 Regresja Definiowanie modelu Analizę korelacji można traktować jako wstęp do analizy regresji. Jeżeli wykresy rozrzutu oraz wartości współczynników korelacji wskazują na istniejąca współzmienność
Bardziej szczegółowoKorelacja, autokorelacja, kowariancja, trendy. Korelacja określa stopień asocjacji między zmiennymi
Korelacja, autokorelacja, kowariancja, trendy Korelacja określa stopień asocjacji między zmiennymi Kowariancja Wady - ograniczenia. Wartość kowariancji zależy od rozmiarów zmienności zmiennej.. W konsekwencji
Bardziej szczegółowoI N F O R M A C J A. z kontroli mięsa i produktów mięsnych pod kątem ujawnienia zafałszowania produktami tańszymi
-------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORAT tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź
Bardziej szczegółowoStatystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 4: Analiza współzależności. dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl
Statystyka w pracy badawczej nauczyciela Wykład 4: Analiza współzależności dr inż. Walery Susłow walery.suslow@ie.tu.koszalin.pl Statystyczna teoria korelacji i regresji (1) Jest to dział statystyki zajmujący
Bardziej szczegółowoWpływ temperatury podłoża na właściwości powłok DLC osadzanych metodą rozpylania katod grafitowych łukiem impulsowym
Dotacje na innowacje Wpływ temperatury podłoża na właściwości powłok DLC osadzanych metodą rozpylania katod grafitowych łukiem impulsowym Viktor Zavaleyev, Jan Walkowicz, Adam Pander Politechnika Koszalińska
Bardziej szczegółowoCel główny: Uczeń posiada umiejętność czytania tekstów kultury ze zrozumieniem
Hospitacja diagnozująca Źródła informacji chemicznej Cel główny: Uczeń posiada umiejętność czytania tekstów kultury ze zrozumieniem Opracowała: mgr Lilla Zmuda Matyja Arkusz Hospitacji Diagnozującej nr
Bardziej szczegółowoPL B1 AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA, KRAKÓW, PL BUP 08/07
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205765 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 377546 (51) Int.Cl. C25B 1/00 (2006.01) C01G 5/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data
Bardziej szczegółowoZadanie: 2 Zbadano odczyn wodnych roztworów następujących soli: I chlorku baru II octanu amonu III siarczku sodu
Zadanie: 1 Sporządzono dwa wodne roztwory soli: siarczanu (VI) sodu i azotanu (III) sodu Który z wyżej wymienionych roztworów soli nie będzie miał odczynu obojętnego? Uzasadnij odpowiedź i napisz równanie
Bardziej szczegółowoCo to jest FERMENTACJA?
Co to jest FERMENTACJA? FERMENTACJA - rozkład niektórych monosacharydów, np. glukozy, pod wpływem enzymów wydzielanych przez drożdże lub bakterie. czyli tzw. biokatalizatorów. Enzymy (biokatalizatory)
Bardziej szczegółowoVI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 2013/2014
VI Podkarpacki Konkurs Chemiczny 01/01 ETAP I 1.11.01 r. Godz. 10.00-1.00 KOPKCh Uwaga! Masy molowe pierwiastków podano na końcu zestawu. Zadanie 1 1. Znając liczbę masową pierwiastka można określić liczbę:
Bardziej szczegółowoInformacje o kontrolach przeprowadzonych w III kwartale 2008 r.
Informacje o kontrolach przeprowadzonych w III kwartale 2008 r. A. Kontrole w zakresie jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w obrocie krajowym. 1. Liczba kontroli - 147 2. Liczba jednostek, w
Bardziej szczegółowoLaboratorium 5. Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna
Laboratorium 5 Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna Prowadzący: dr inż. Karolina Labus 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA Szybkość reakcji enzymatycznej zależy przede wszystkim od stężenia substratu
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1. Aminokwasy
ĆWICZENIE 1 Aminokwasy Przygotować 5 (lub więcej) 1% roztworów poszczególnych aminokwasów i białka jaja kurzego i dla każdego z nich wykonać wszystkie reakcje charakterystyczne. Reakcja ksantoproteinowa
Bardziej szczegółowoZadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami.
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Uzupełnij zdania, wpisując brakującą informację z odpowiednimi jednostkami. I. Gęstość propanu w warunkach normalnych wynosi II. Jeżeli stężenie procentowe nasyconego roztworu pewnej
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA MATEMATYCZNA, LISTA 3
STATYSTYKA MATEMATYCZNA, LISTA 3 1. Aby zweryfikować hipotezę o symetryczności monety; H: p = 0.5 przeciwko K: p 0.5 wykonano nią n = 100 rzutów. Wyznaczyć obszar krytyczny i zweryfikować hipotezę H gdy
Bardziej szczegółowoZanieczyszczenia organiczne takie jak WWA czy pestycydy są dużym zagrożeniem zarówno dla środowiska jak i zdrowia i życia człowieka.
Projekt współfinansowany ze środków Narodowego Centrum Nauki (NCN) oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (NCBIR) w ramach projektu (TANGO1/266740/NCBR/2015) Mgr Dariusz Włóka Autor jest stypendystą programu
Bardziej szczegółowoPL B1. UNIWERSYTET EKONOMICZNY W POZNANIU, Poznań, PL BUP 26/15. RENATA DOBRUCKA, Poznań, PL JOLANTA DŁUGASZEWSKA, Poznań, PL
PL 224647 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 224647 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 408574 (22) Data zgłoszenia: 16.06.2014 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoBadanie zależności pomiędzy zmiennymi
Badanie zależności pomiędzy zmiennymi Czy istnieje związek, a jeśli tak, to jak silny jest pomiędzy np. wykształceniem personelu a jakością świadczonych usług? Ogólnie szukamy miary zależności (współzależności),
Bardziej szczegółowoPL B1. Preparat o właściwościach przeciwutleniających oraz sposób otrzymywania tego preparatu. POLITECHNIKA ŁÓDZKA, Łódź, PL
PL 217050 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217050 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 388203 (22) Data zgłoszenia: 08.06.2009 (51) Int.Cl.
Bardziej szczegółowoQUALANOD SPECIFICATIONS UPDATE SHEET No. 16 Edition Page 1/1
QUALANOD SPECIFICATIONS UPDATE SHEET No. 16 Edition 01.07.2010 21.11.2012 Page 1/1 Temat: INSPEKCJE RUTYNOWE Propozycja: Komitet Techniczny Uchwała QUALANOD: Spotkanie odbyte w październiku 2012 Data zastosowania:
Bardziej szczegółowoW statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: n 1
Temat: Wybrane zagadnienia z korelacji i regresji W statystyce stopień zależności między cechami można wyrazić wg następującej skali: Skala Guillforda Przedział Zależność Współczynnik [0,00 0,20) Słaba
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 1. Informacje ogólne
KARTA PRZEDMIOTU 1. Informacje ogólne Nazwa przedmiotu i kod (wg planu studiów): Kierunek studiów: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Forma studiów: Obszar kształcenia: Koordynator przedmiotu: Prowadzący
Bardziej szczegółowoNazwy pierwiastków: ...
Zadanie 1. [ 3 pkt.] Na podstawie podanych informacji ustal nazwy pierwiastków X, Y, Z i zapisz je we wskazanych miejscach. I. Atom pierwiastka X w reakcjach chemicznych może tworzyć jon zawierający 20
Bardziej szczegółowoWPŁYW PROCESU TARCIA NA ZMIANĘ MIKROTWARDOŚCI WARSTWY WIERZCHNIEJ MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH
WOJCIECH WIELEBA WPŁYW PROCESU TARCIA NA ZMIANĘ MIKROTWARDOŚCI WARSTWY WIERZCHNIEJ MATERIAŁÓW POLIMEROWYCH THE INFLUENCE OF FRICTION PROCESS FOR CHANGE OF MICROHARDNESS OF SURFACE LAYER IN POLYMERIC MATERIALS
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2011/2012 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoRSM+S z Puław NAWÓZ XXI WIEKU
RSM+S z Puław NAWÓZ XXI WIEKU Puławy 2012 Zasobność gleb w siarkę Prawie 60% gleb w Polsce jest ubogich w siarkę. Niedobór siarki ogranicza zawartość i jakość białka i tłuszczu, ogranicza gromadzenie się
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie chlorków metodą spektrofotometryczną z tiocyjanianem rtęci(ii)
Bardziej szczegółowoWykład 2. Termodynamika i kinetyka procesowa- wykład. Anna Ptaszek. 13 marca Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego
Wykład i kinetyka procesowa- wykład Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 13 marca 014 1/30 Czym są biopolimery? To polimery pochodzenia naturalnego. Należą do nich polisacharydy i białka.
Bardziej szczegółowoI N F O R M A C J A. Łódź, dnia r.
-------- ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- WOJEWÓDZKI INSPEKTORA tel. 42 636-03-57 ul. Gdańska 38 90-730 Łódź
Bardziej szczegółowoWOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2012/2013 eliminacje rejonowe
kod ŁÓDZKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI I KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO Uzyskane punkty.. WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2012/2013 eliminacje rejonowe Zadanie
Bardziej szczegółowoMODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
Z am K or Copyright by ZamKor P. Sagnowski i Wspólnicy spółka jawna, Kraków 0 MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA Poziom rozszerzony Zadanie Odpowiedzi Uwagi za prawidłowe uzupełnienie schematu: Punktacja
Bardziej szczegółowodla której jest spełniony warunek równowagi: [H + ] [X ] / [HX] = K
RÓWNOWAGI W ROZTWORACH Szwedzki chemik Svante Arrhenius w 1887 roku jako pierwszy wykazał, że procesowi rozpuszczania wielu substancji towarzyszy dysocjacja, czyli rozpad cząsteczek na jony naładowane
Bardziej szczegółowoInformacja z przeprowadzonych kontroli planowych w zakresie jakości handlowej wędlin z mięsa czerwonego w II kwartale 2009 r.
Informacja z przeprowadzonych kontroli planowych w zakresie jakości handlowej wędlin z mięsa czerwonego w II kwartale 2009 r. Zgodnie z Programem kontroli planowej w zakresie jakości handlowej wędlin z
Bardziej szczegółowoWpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ MECHANICZNY Wpływ techniki rozmrażania na odwracalność zmian jakościowych w produkcie żywnościowym Andrzej Domian SUCHiKL Sem IX GDAŃSK 2011 SPIS TREŚCI 1. Definicja i cel
Bardziej szczegółowoWPŁYW NATURALNYCH ANTYOKSYDANTÓW NA BARWĘ PEKLOWANYCH PRZETWORÓW MIĘSNYCH
ŻYWNOŚĆ. Nauka. Technologia. Jakość, 2011, (77), 138 150 KAROLINA SEMERIAK, ANDRZEJ JARMOLUK WPŁYW NATURALNYCH ANTYOKSYDANTÓW NA BARWĘ PEKLOWANYCH PRZETWORÓW MIĘSNYCH S t r e s z c z e n i e W pracy podjęto
Bardziej szczegółowoUWA Umwelt-Wasser-Analityk Biuro techniczne HENGL-KEG. 2560 Berndorf. Hauptstrasse Nr.75 Tel. 0043 676 5652257
SPRAWOZDANIE Z BADAŃ W ramach badań laboratoryjnych, pobrano z miejscowej sieci instalacji wodociągowych wodę pitną i poddano ją następującym badaniom: Poz.1 Jako próbka 1 Woda wodociągowa bez żadnego
Bardziej szczegółowoWłaściwości przeciwutleniające etanolowych ekstraktów z owoców sezonowych
Właściwości przeciwutleniające etanolowych ekstraktów z owoców sezonowych Uczniowie realizujący projekt: Joanna Waraksa Weronika Wojsa Opiekun naukowy: Dr Maria Stasiuk Dotacje na innowacje Projekt Właściwości
Bardziej szczegółowoHYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE
Ćwiczenie 9 semestr 2 HYDROLIZA SOLI. ROZTWORY BUFOROWE Obowiązujące zagadnienia: Hydroliza soli-anionowa, kationowa, teoria jonowa Arrheniusa, moc kwasów i zasad, równania hydrolizy soli, hydroliza wieloetapowa,
Bardziej szczegółowoZasady oceniania z chemii w klasie II w roku szkolnym 2015/2016. Ocena dopuszczająca Ocena dostateczna Ocena dobra Ocena bardzo dobra
Zasady oceniania z chemii w klasie II w roku szkolnym 2015/2016 I. Kwasy wymienia zasady bhp dotyczące obchodzenia się z kwasami definiuje pojęcia: elektrolit i nieelektrolit wyjaśnia, co to jest wskaźnik
Bardziej szczegółowoXIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. I Etap szkolny - 23 listopada 2016
XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego I Etap szkolny - 23 listopada 2016 Kod ucznia: Liczba uzyskanych punktów: Drogi Uczniu, przeczytaj uważnie instrukcję i postaraj
Bardziej szczegółowoWpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych
BIOWĘGIEL W POLSCE: nauka, technologia, biznes 2016 Serock, 30-31 maja 2016 Wpływ dodatku biowęgla na emisje w procesie kompostowania odpadów organicznych dr hab. inż. Jacek Dach, prof. nadzw.* dr inż.
Bardziej szczegółowoFosfor w żywności i żywieniu
Wydział Nauk o Żywności SGGW Fosfor w żywności i żywieniu Prof. dr hab. Mirosław Słowiński Zakład Technologii Mięsa Wydział Nauk o Żywności Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie Rozporządzenie
Bardziej szczegółowo