RAPORT KOŃCOWY Z BADAŃ TERENOWYCH

Transkrypt

1 RAPORT KOŃCOWY Z BADAŃ TERENOWYCH opracowany w ramach projektu Profilowanie bezrobotnych jako instrument wydłużania aktywności zawodowej grup wymagających szczególnego wsparcia Projekt nr WND-POKL /10 współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Umowa o dofinansowanie nr UDA-POKL /10-00 z dn. 10 czerwca 2011 r. Toruń, październik 2011 r.

2 Spis treści 1. Cel i zakres badań 2. Badanie oparte na danych zaczerpniętych z systemu SyriuszSTD 2.1. Zakres i sposób pozyskania danych 2.2. Budowa bazy danych 2.3. Podsumowanie badania 3. Badanie sondażowe 3.1. Kwestionariusz badawczy 3.2. Kryteria doboru i struktury próby 3.3. Przebieg i realizacja badań w terenie 3.4. Konstrukcja bazy danych o respondentach i jej łączenie z informacjami pozyskanymi z systemu SyriuszSTD 3.5. Wyniki badania 2

3 1. Cel i zakres badań Głównym celem przeprowadzonych badań była identyfikacja czynników wpływających na zwiększenie ryzyka długotrwałego bezrobocia wśród osób zamieszkałych na terenie powiatu wąbrzeskiego. Czynniki te mogą być związane z cechami demograficzno-społecznymi czy miejscem zamieszkania danej osoby, ale także z szeregiem trudno mierzalnych czynników subiektywnych (np. aktywnością w zakresie poszukiwania pracy czy motywacją do podjęcia pracy). Dokładna identyfikacja czynników ryzyka, a w szczególności ich wielokryterialna analiza, stanowiła punkt wyjścia do opracowania narzędzi do profilowania bezrobotnych opartych na modelowaniu ekonometrycznym dla pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie. W pierwszym podejściu do szacowania modeli ekonometrycznych na podstawie których zbudowana została aplikacja do profilowania bezrobotnych PROFIL wykorzystane zostały wyłącznie dane uzyskane z systemu SyriuszSTD. Obejmowały one informacje o wszystkich bezrobotnych z powiatu wąbrzeskiego w okresie objętym badaniem. W drugim podejściu oszacowane zostały modele na podstawie wylosowanej próby, uwzględniające obok danych pobranych z systemu SyriuszSTD, informacje uzyskane z badania sondażowego. Badanie sondażowe przeprowadzono w połowie 2011 roku. W ramach badania pilotażowego przeprowadzono wywiad z 40 parami osób, a w ramach badania zasadniczego z 300 parami osób. Łącznie badaniem objęto zatem 680 osób. Próba do badania sondażowego pobrana została z odpersonalizowanego operatu (ze względu na ochronę danych osobowych), a więc zespół projektu dysponował jedynie numerami ewidencyjnymi bezrobotnych. Przeprowadzenie sondażu z tego samego względu zlecono pracownikom Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie, którzy mają prawo wglądu do danych teleadresowych bezrobotnych. W przypadku respondentów, którzy w momencie badania byli nadal bezrobotni, badanie przeprowadzono w drodze wywiadu bezpośredniego (face to face), natomiast w przypadku pracujących, o ile kontakt bezpośredni nie był możliwy, metodą wywiadu telefonicznego. 3

4 Do badania sondażowego respondentów przygotowano specjalny kwestionariusz badawczy złożony z kilku części, w którym poszczególne części dostosowane zostały do aktualnej pozycji respondentów na rynku pracy i ich cech. Jako, że wiele informacji o respondentach znajduje się w systemie SyriuszSTD, zostały one pominięte w wywiadzie kwestionariuszowym. Podejście takie, oprócz zmniejszenia liczby pytań zawartych w kwestionariuszu i tym samym skrócenia czasu trwania wywiadu miało tę zaletę, że część zbieranych informacji miała charakter historyczny, co pozwoliło uniknąć zniekształcenia danych (błędu pomiaru) spowodowanego upływem czasu. 2. Badanie oparte na danych zaczerpniętych z systemu SyriuszSTD 2.1. Zakres i sposób pozyskania danych Dane pozyskane z baz systemu SyriuszSTD Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie obejmują: 1) osoby figurujące w rejestrze, posiadające status bezrobotnego na koniec okresu poprzedzającego badany, 2) osoby, które zarejestrowały się jako bezrobotne w ciągu badanego okresu, 3) osoby wyodrębnione na podstawie punktów 1 i 2 łącznie tworzące: grupę A, czyli bezrobotnych, którzy rozpoczęli w badanym okresie uczestnictwo w szkoleniu zawodowym grupę B, czyli bezrobotnych, którzy w szkoleniach nie uczestniczyli. Zakres informacji, które na obecnym etapie badań uznano za potrzebne do opracowania procedur profilowania bezrobotnych opartych na modelowaniu ekonometrycznym zaprezentowano w tabeli 1. Tabela 1. Zakres informacji o bezrobotnych pozyskiwanych z systemy SyriuszSTD Lp. Rodzaj informacji Uwagi 1 Numer ewidencyjny bezrobotnego w powiatowym urzędzie pracy 2 Okres uprawniający do zasiłku 3 Płeć 4

5 4 Data urodzenia 5 Stan cywilny 6 Liczba dzieci na utrzymaniu 7 Poziom wykształcenia 8 Zawód wykonywany 9 Historia zdarzeń 10 Uczestnictwo w szkoleniach zawodowych Źródło: opracowanie własne. sześciocyfrowy kod zawodu zgodnie z klasyfikacją zawodów i specjalności (Załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r.) Kod rodzaju i typu zdarzenia oraz daty początku i końca zdarzenia nazwa szkolenia, data rozpoczęcia i zakończenia szkolenia Instrukcja pozyskiwania danych z systemu Syriusz STD oraz szablony pozwalające na automatyzację tego procesu zostały przygotowane przez informatyka z PUP. W rezultacie eksportu danych powstają trzy pliki tekstowe: DanePodstawowe, HistoriaZdarzeń oraz Szkolenia. Każdy z nich zawiera numer ewidencyjny bezrobotnego, co pozwala następnie powiązać te informacje. Niestety, system SyriuszSTD w obecnej postaci nie jest przystosowany do bezpośredniego dostarczania danych spełniających kryteria określone w punktach 1, 2 i 3. Konieczne jest stworzenie nowej aplikacji bazy danych, w której wykonywane są operacje konieczne do przygotowania danych w postaci gotowej do dalszych badań Budowa bazy danych Baza danych została utworzona w środowisku programu Microsoft Access Zostały do niej zaimportowane dane z wyeksportowanych z systemu SyriuszSTD plików tekstowych. Dalej skonstruowano zestaw zapytań pozwalających na selekcję osób, których dane odpowiadają przyjętym założeniom. Zostały również skonstruowane zapytania oraz program w języku VBA pozwalające na uzyskanie następujących dodatkowych informacji: liczby odbytych szkoleń, 5

6 czas trwania bezrobocia od ostatniej rejestracji do momentu podjęcia pierwszego zatrudnienia po ostatnim szkoleniu (dla osób z grupy A), czas trwania bezrobocia od ostatniej rejestracji do dnia podjęcia pierwszego zatrudnienia lub do końca badanego okresu (dla osób z grupy B). Okno bazy danych z listą utworzonych zapytań (kwerend) oraz wynikami zapytania ostatecznie zwracającego potrzebne dane przedstawiono na rysunku 1. Rysunek 1. Okno aplikacji przygotowującej dane Źródło: opracowanie własne. Na obecnym etapie prac zapytania do bazy danych są zadawane w trybie interaktywnym w środowisku systemu zarządzania relacyjną bazą danych. Planowane jest opracowanie programu komputerowego automatyzującego te działania. Jako ostateczny wynik opisanej wyżej procedury powstaje plik w formacie arkusza kalkulacyjnego, zawierający dane wykorzystywane dalej w aplikacji PROFIL Podsumowanie badania Na podstawie danych pobranych z systemu SyriuszSTD Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie, oprócz aplikacji do profilowania bezrobotnych, opracowano 6

7 profil osoby szczególnie zagrożonej długotrwałym bezrobociem na wąbrzeskim rynku pracy. W tym celu skorzystano z modelu logitowego, w którym zmienna objaśniana przyjmuje wartość zero lub jeden według następującej zależności: y = 1 gdy bezrobotny pozostawał bez pracy dłużej niż rok, y = 0 gdy bezrobotny pozostawał bez pracy krócej niż dwanaście miesięcy. Jako zmienne objaśniające przyjęto szereg zmiennych o charakterze jakościowym (określane są one także zmienne zero-jedynkowe). Lista potencjalnych zmiennych objaśniających objęła następujące kategorie zmiennych: płeć, wiek, stan cywilny, wykształcenie, wykonywany zawód, liczbę posiadanych dzieci i rodzaj gminy zamieszkania bezrobotnego. Następnie dla każdej z takich kategorii utworzono odpowiednią liczbę zmiennych zero-jedynkowych. Wyniki estymacji modelu logitowego z istotnymi zmiennymi objaśniającymi dla bezrobotnych z Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie jednoznacznie pokazują, że bardziej narażone na długookresowe pozostawanie bez pracy są kobiety. Można zatem stwierdzić, że sytuacja kobiet na rynku pracy jest znacznie trudniejsza niż mężczyzn. Jedną z przyczyn tej sytuacji jest niewątpliwie zjawisko dyskryminacji. Polega ono na znacznie utrudnionym dostępie kobiet do zatrudnienia, pewnych zawodów, awansu czy też odpowiedniego wynagrodzenia. Związane jest ze stereotypem dotyczącym pozycji i roli kobiet w rodzinie i społeczeństwie. Ochrona pracy kobiet oraz przysługujące im przywileje socjalne nasilają tylko obawy pracodawców, a liczne przerwy w aktywności zawodowej związane z koniecznością wypełnienia obowiązków macierzyńskich i rodzinnych utrudniają im powrót do zatrudnienia, zwiększając tym samym ryzyko stania się bezrobotnymi. W przypadku wieku istotne okazały się zmienne objaśniające związane z grupami wiekowymi: i lat. Bezrobotni z tych grup wiekowych byli mniej narażeni na długie pozostawanie bez pracy niż osoby starsze, mające więcej niż 55 lat. Potwierdza to zależność, że wraz z wiekiem zmniejszają się szanse na szybkie uzyskanie ponownego zatrudnienia. Prawdopodobieństwo długotrwałego bezrobocia uzależnione było także od stanu cywilnego bezrobotnego. Panny i kawalerowie charakteryzowali się większym ryzykiem długiego pozostawanie bez pracy niż osoby, których współmałżonek zmarł. Prawdopodobnie spowodowane jest to większą motywacją do szybkiego znalezienia pracy wdów i wdowców. Dla osób tych przedłużający się czas przebywania bez pracy jest znacznie trudniejszy do przetrwania, ze względu na prawdopodobną 7

8 konieczność utrzymania pozostałych osób w rodzinie (głównie dzieci). Natomiast osoby stanu wolnego są zazwyczaj młodsze, często mieszkają nadal ze swoimi rodzicami i mogą liczyć na pomoc finansową z ich strony (np. w zakresie opłat za rachunki domowe czy wyżywienie). Rozpatrując bezrobotnych w przekroju wykształcenia, można stwierdzić, że bezrobotni legitymujący się wykształceniem średnim zawodowym mieli większe szanse na pozostawanie bez pracy przez ponad rok niż osoby nieposiadające jakiegokolwiek wykształcenia. Można próbować wyjaśnić to następująco. Osoby kończące szkoły zawodowe zazwyczaj poszukują pracy zgodnej z nabytymi kwalifikacjami, a także posiadają już pewne oczekiwania płacowe. Ogranicza to znacznie liczbę ofert pracy, którą są one skłonne przyjąć. Przekłada się to na dłuższy czas poszukiwania propozycji pracy spełniającej oczekiwania tych bezrobotnych. Natomiast osoby bez jakiegokolwiek wykształcenia skłonne są zaakceptować prawie każdą ofertę pracy i płacy. Rozpatrując bezrobotnych w przekroju wykonywanych zawodów, zauważalne jest, że technicy i średni personel (grupa 3) i pracownicy biurowi (grupa 4) są mniej zagrożeni długotrwałym bezrobociem niż pracownicy przy pracach prostych. Spośród zmiennych dotyczących zamieszkiwanej grupy powiatów, wszystkie zmienne okazały się istotne. Bezrobotni z gmin wiejskich i miejskich byli bardziej zagrożeni długotrwałym bezrobociem niż bezrobotni z gmin miejsko-wiejskich. Na podstawie przeprowadzonej analizy profil osoby szczególnie zagrożonej na wąbrzeskim rynku pracy opisać można następująco. Będzie to najprawdopodobniej kobieta stanu wolnego w wieku powyżej 55 lat zamieszkująca gminę o charakterze wiejskim. Legitymuje się ona wykształceniem średnim zawodowym ale do tej pory pracowała wyłącznie pracach prostych. 3. Badanie sondażowe 3.1. Kwestionariusz badawczy Kwestionariusz do badania sondażowego, umieszczony w załączniku 1 do niniejszego raportu, składał się z pięciu części: 8

9 część pierwsza wspólna dla wszystkich badanych osób, część druga dla respondentów, którzy byli bezrobotni w trakcie badania, część trzecia dla respondentów, którzy pracowali w trakcie badania, część czwarta dla respondentów z grupy badanej, tj. osób, które odbyły co najmniej jedno szkolenie, część piąta przeznaczona dla ankieterów. Dla lepszego rozróżnienia poszczególnych części kwestionariusza, pytania oznaczono dodatkowo literami: część pierwsza W, druga B, trzecia P, czwarta S, piąta D. Pierwsza część skierowana była do wszystkich badanych. Zawierała on informacje o typie gospodarstwa domowego bezrobotnego, jego mobilności przestrzennej, stanie zdrowia i niepełnosprawności, karalności, posiadanych umiejętnościach i innych cechach istotnych dla określenia sytuacji na rynku pracy. Do tych informacji zostały następnie dopięte w specjalnie w tym celu skonstruowanej bazie danych dane o respondencie zarejestrowane w systemie SyriuszSTD (połączenia dokonano według numeru ewidencyjnego bezrobotnego). Zebrane dane, uzupełnione o dane z systemu SyriuszSTD, stanowiły zatem w miarę kompletną charakterystyka danych osobowych bezrobotnego. Część druga skierowana była do respondentów bezrobotnych w momencie badania. Zawarte w niej pytania dotyczyły przyczyn bezrobocia w ocenie respondenta, jego przeszłości zawodowej, przejawianej aktywności w poszukiwaniu pracy oraz oczekiwań w stosunku do pracy. Trzecia część dotyczyła respondentów pracujących w momencie badania. Pytania umieszczone w tej części kwestionariusza zmierzały do wyjaśnienia zasad na jakich respondent pracuje i jakości aktualnego miejsca pracy. Istotną informacją był sposób poszukiwania pracy i sposób, który doprowadził do znalezienia pracy. Na pytania z części czwartej odpowiadały osoby z grupy badanej (tj. osoby, które odbyły co najmniej jedno szkolenie). Pytano o główny cel ostatnio odbytego szkolenia i opinię respondenta o nim. Piąta część była skierowana do pracowników Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie, którzy przeprowadzali badanie. Pytania w niej zawarte dotyczyły oceny respondentów przez pracowników PUP przeprowadzających wywiady. Celem tych pytań było zidentyfikowanie czynników subiektywnych, które w ocenie pracowników 9

10 PUP wpływają na ryzyko długotrwałego pozostawania bez pracy, takich jak np.: stopień motywacji i samooceny, prezencja, zdolności interpersonalne, rzutkość, podatność na stres itp. Uwagi pracowników PUP w tym zakresie były bardzo cenne, ponieważ mają oni doświadczenia w pracy z bezrobotnymi, a niejednokrotnie, poprzez częste kontakty (bezrobotni długotrwale są częstymi klientami PUP), uzyskali o nich dużą wiedzę Kryteria doboru i struktury próby Próba do badania sondażowego została wygenerowana za pomocą procedury PSM (Propensity Score Matching). W ramach każdego typu szkolenia, dokonano łączenia bezrobotnych z grupy uczestników z osobami z grupy nie-uczestników wykorzystując metodę najbliższych sąsiadów z limitem równym 0,2 w wariancie bez zwracania z typem łączenia 1 do 4. W ten sposób w ramach poszczególnych typów szkoleń, dla każdej osoby z grupy badanej dołączono 4 osoby z puli kontrolnej. Osoba z grupy kontrolnej danego typu szkoleń mogła również wystąpić w grupie kontrolnej w innym typie z uwagi na fakt, że dla każdego typu szkolenia pula kontrolna była taka sama. Łączenia dokonywane były na bazie propensity scores prawdopodobieństw uczestnictwa w danym typie szkolenia. Do każdej propensity score z grupy badanej Pi dopisano 4 propensity scores z puli kontrolnej Pij, przy czym różnica pomiędzy nimi była nie większa niż wielkość ustalonego na poziomie 0,2 limitu oraz wyznaczono różnice pomiędzy nimi:, (1) Gdzie: i = 1,2,, N1 liczebność grupy badanej, j = 1,2,3,4 indeks osób dołączonych do osoby z grupy badanej, jest wartością prawdopodobieństwa j-tej osoby w łączeniu z i-tą osobą z grupy kontrolnej. Następnie dla każdej osoby z grupy badanej wyznaczono sumy kwadratów różnic: (2) i dokonano uporządkowania łączeń rosnąco według tego kryterium. W ramach łączeń uporządkowano osoby rosnąco według wartości. W ten sposób uzyskano ranking 10

11 łączeń od najlepszych do najgorszych dla poszczególnych osób z grupy badanej oraz w ramach danej osoby ranking osób dołączonych z puli kontrolnej. Do badania sondażowego wybierane były kolejne osoby z grupy badanej z najlepszymi dopasowaniami propensity scores. Każdej osobie z grupy badanej odpowiadały cztery osoby w grupie kontrolnej. Ankietowaniu podlegała obowiązkowo każda osoba z grupy badanej oraz pierwsza z dołączonej do niej czterech osób. Brak możliwości przeprowadzenia ankiety z pierwszą osobą oznaczał, że badaniu należy poddać kolejną osobę itd. Natomiast brak możliwości przeprowadzenia wywiadu z osobą z grupy uczestników danego typu szkolenia skutkował eliminacją jej i osób dołączonych w grupie kontrolnej z dalszego postępowania badawczego. Z uwagi na fakt, że pula kontrolna dla wszystkich typów szkoleń była identyczna, mogła zdarzyć się sytuacja, że dana osoba z puli kontrolnej wystąpiła w więcej niż jednym typie szkolenia jako kontrolna. Aby uniknąć kilkukrotnego ankietowania tej samej osoby porządkowano rosnąco listy osób do badania ankietowego według liczby uczestników typów szkoleń. Następnie spośród osób dołączonych z puli kontrolnej badano liczbę wystąpień danej osoby w grupie kontrolnej. Jeżeli dana osoba wystąpiła częściej niż jeden raz, pozostawała w badaniu danego typu szkolenia, dla którego liczba uczestników była najmniejsza, a z pozostałych była eliminowana. Aby struktura próby odpowiadała strukturze badanej populacji pod względem udziału danej grupy uczestników szkoleń w ogólnej liczbie uczestników szkoleń zdecydowano się na zastosowanie alokacji proporcjonalnej (por. tabela 2) Przykładową listę potencjalnych respondentów przedstawiono w załączniku 2. Tabela 2. Struktura próby w badaniu sondażowym Typ szkolenia Liczba par respondentów 1. aktywizacja-biznes specjalistyczne ciężkie biurowo-sklepowo-jezykowe transport opieka specjalistyczne lekkie 24 Razem 340 Źródło: opracowanie własne. 11

12 3.3. Przebieg i realizacja badań w terenie W ramach działań przygotowujących do przeprowadzenia badania sondażowego odbyły się spotkania członków zespołu badawczego z pracownikami Powiatowego Urzędu Pracy w Wąbrzeźnie, wyznaczonymi przez dyrektora PUP, którzy następnie przeprowadzali wywiady kwestionariuszowe. W trakcie tych spotkań: przedstawiono opis planowanego badania, jego cele i zakres zbieranych informacji, ustalono procedurę postępowania i harmonogram badań, przekazano przygotowane listy potencjalnych respondentów, instrukcję przeprowadzenia wywiadu (załącznik 3) i kwestionariusze wywiadu, poinstruowano wyznaczonych pracowników PUP odnośnie celów badania sondażowego, sposobu przygotowania się ankietera do badania, procedury postępowania w trakcie badania sondażowego, sposobu notowania odpowiedzi oraz zbierania i przekazywania zespołowi badawczemu wypełnionych kwestionariuszy, określono zakres zadań wobec dyrektora PUP Wąbrzeźno: odpowiedzialność za terminowe i rzetelne przeprowadzenie badań, zapewnienie ankieterom dostępu do miejsc pracy w urzędzie w celu prowadzenia części sondażowej badania w godzinach wykraczających poza obowiązujące godziny urzędowania PUP, podział zadań pomiędzy poszczególnych ankieterów, egzekwowanie tempa prac, dostarczenie zrealizowanego dzieła zespołowi badawczemu. Planując badanie sondażowe założono, że ankieterami powinny być osoby znające programy rynku pracy, mające dostęp do systemu SyriuszSTD i umiejące interpretować zawarte tam informacje. Warunki te spełniali doradcy zawodowi i to oni przede wszystkim zostali oddelegowani do realizacji badań. Zadania, które postawiono przed ankieterami obejmowały: zidentyfikowanie danych osobowych ankietowanych na podstawie podanego w listach respondentów numeru ewidencyjnego bezrobotnego, zapoznanie się z historią aktywności respondenta na rynku pracy dostępną w ewidencji PUP, przygotowanie ścieżki pytań adekwatnych w przypadku danego respondenta, 12

13 kontakt telefoniczny lub osobisty ze wskazanymi osobami które uczestniczyły w danym programie oraz osobami z grupy kontrolnej, przeprowadzenie wywiadu, zapisanie odpowiedzi w kwestionariuszach wywiadu, przekazanie wypełnionych kwestionariuszy zespołowi badawczemu pogrupowanych parami: uczestnik szkoleń osoba z grupy kontrolnej. Przed rozpoczęciem badania zasadniczego przeprowadzono pilotaż na 40 parach bezrobotnych. Jego celem była weryfikacja kwestionariusza badawczego i jego ewentualna korekta na potrzeby badania zasadniczego. W trakcie pilotażu ankieterzy przekazali parę drobnych uwag i sugestii, które zostały następnie wykorzystane przy konstrukcji kwestionariusza badawczego wykorzystanego w badaniu zasadniczym. Wyznaczeni pracownicy PUP doskonale wywiązali się z nałożonych zadań. Zespół badawczy otrzymał dokładnie tyle prawidłowo wypełnionych kwestionariuszy wywiadu ile założono. Odpowiedzi z kwestionariuszy badawczych zostały następnie zakodowane i wprowadzone do zbudowanej na potrzeby obróbki danych z badania sondażowego bazy informatycznej. Umożliwiło to rozpoczęcie analizy danych pozyskiwanych z badania sondażowego. W tym celu niezbędne było w pierwszej kolejności zestawienie odpowiedzi respondentów zawartych w bazie badania sondażowego z danymi charakteryzującymi badaną populację pochodzącymi z baz wyabstrahowanych z systemu SyriuszSTD. Dzięki temu możliwa była analiza struktury respondentów ze względu na podstawowe cechy społeczno-demograficzne, jak: płeć, wiek, wykształcenie, zawód i inne, w połączeniu ze statusem w badaniu (uczestnik szkoleń lub osoba z grupy kontrolnej) Konstrukcja bazy danych o respondentach i jej łączenie z informacjami pozyskanymi z systemu SyriuszSTD Do wprowadzania danych pochodzących z badania sondażowego przygotowano bazę danych oraz interfejs użytkownika wykorzystując oprogramowanie Microsoft Access Formularz wprowadzania danych (rysunek 2) został tak zaprojektowany, żeby z jednej strony ułatwić wprowadzanie danych, a z drugiej zapewnić w możliwie najwyższym stopniu ich poprawność. W tym celu 13

14 wprowadzono listy rozwijane z kafeteriami dla poszczególnych pytań kwestionariusza oraz automatyczne przekierowania do odpowiednich sekcji formularza po wypełnieniu niektórych pytań. Rysunek 2. Formularz do wprowadzania danych z badania sondażowego do bazy Źródło: opracowanie własne. Dane społeczno-demograficzne badanych osób, które standardowo stanowią metryczkę kwestionariusza zostały w nim pominięte, gdyż mogą zostać pobrane z bazy systemu SyriuszSTD. Aby można było połączyć ze sobą odpowiednie dane, w kwestionariuszu ankiety umieszczono numer ewidencyjny respondenta w PUP (Rysunek 3). 14

15 Rysunek 3. Nagłówek kwestionariusza badawczego Źródło: opracowanie własne. Po wpisaniu danych z ankiet do bazy została wypełniona tabela Pytania, którą połączono z tabelą danych pochodzacych z systemu Syriusz wykorzystując numer ewidencyjny osoby (Rysunek 4). Rysunek 4. Łączenie danych z kwestionariusza z informacjami pozyskanymi z systemu SyriuszSTD Źródło: opracowanie własne. W rezultacie powstała jedna tabela z wszystkimi danymi potrzebnymi do opracowania wyników badania, która została zapisana w formacie arkusza kalkulacyjnego (Rysunek 5). Dodatkowo dokonano grupowania wartości niektórych kolumn. Wiek osób został podzielony na sześć przedziałów: do24 lat, lata, lata, lata, lat, lata. Sposób grupowania poziomu wykształcenia i stanu cywilnego przedstawiono w tabeli 3. 15

16 Tabela 3. Grupowanie poziomu wykształcenia i stanu cywilnego Wyszczególnienie Wykształcenie Stan cywilny Źródło: opracowanie własne. Grupa Kody w Syriusz STD (ostatnie 2 znaki) 1. Gimnazjalne i poniżej PO, GM, BW 2. Zasadnicze zawodowe ZZ 3. Średnie ogólne SO 4. Średnie zawodowe i policealne LZ, PP, SZ 5. Wyższe WY 1. Wolny PA, KA, WO, WY 2. Małżeński ME, ZO 3. Rozwiedziony RY, RA, SK, SM 4. Wdowi WA, WB Rysunek 5. Arkusz wyników badania sondażowego Źródło: opracowanie własne. Tak przygotowane dane mogą być poddane dalszej analizie, m. in. z wykorzystaniem mechanizmu tabel przestawnych w programie Microsoft Excel. Przykład takiej tabeli przedstawia Rysunek 6. 16

17 Rysunek 6. Przykładowe zestawienie wyników badania sondażowego Źródło: opracowanie własne Wyniki badania Sondażem, przeprowadzonym w połowie 2011 r. objęto 680 osób spośród bezrobotnych w powiecie wąbrzeskim w 2009 r. Połowa, wylosowana spośród bezrobotnych uczestniczących w 2009 r. w szkoleniach zawodowych stanowiła grupę badaną, a połowa, dobrana spośród bezrobotnych nieuczestniczących w 2009 r. w żadnym aktywnym programie rynku pracy (poza aktywnym poszukiwaniem pracy) na podstawie procedury PSM, grupę kontrolną. Mimo, że badana próba bezrobotnych nie była reprezentatywna to potwierdziła znane właściwości bezrobotnych: młody wiek, niski poziom kwalifikacji zawodowych i brak lub niewielkie doświadczenie zawodowe. Badane osoby najczęściej pozostawały w stanie wolnym i w stosunkowo niewielkim stopniu były obarczone obowiązkami rodzinnymi. Charakterystyki bezrobotnych różniły się w zależności od płci; kobiety były młodsze, lepiej wykształcone, ale posiadały mniejsze doświadczenie zawodowe, a także w większym stopniu niż mężczyźni były obciążone obowiązkami domowymi i rodzinnymi. 17

18 Struktury bezrobotnych według cech demograficznych i społeczno-zawodowych w grupie badanej i kontrolnej były natomiast zbliżone, co wskazuje, że zastosowana procedura PSM doboru bezrobotnych do grupy kontrolnej została zastosowana poprawnie i wypełniła swoją rolę. Przeprowadzone badanie pozwoliło na wyodrębnienie wielu cech bezrobotnych sprzyjających podejmowaniu przez nich pracy. Większe szanse na podjęcie pracy mieli mężczyźni. Młody, ale nie najmłodszy, wiek był również czynnikiem sprzyjającym znalezieniu pracy. Najchętniej zatrudniano osoby w wieku lata, a więc osoby posiadające już pewien bagaż doświadczenia życiowego i zawodowego, ale znajdujące się jeszcze na progu kariery zawodowej, mobilne, dynamiczne, rzutkie. Stosunkowo wyższy poziom wykształcenia oraz posiadanie doświadczenia zawodowego były czynnikami podnoszącymi zatrudnialność, ale zależność w przypadku wykształcenia nie była liniowa. Zdolność do znalezienia zatrudnienia podnosiło najbardziej posiadanie wykształcenia wyższego, ale zwracano również uwagę na posiadanie kwalifikacji fachowych, szczególnie w zawodach robotniczych i rzemieślniczych, stąd na drugim miejscu uplasowało się wykształcenie zasadnicze zawodowe. Większe szanse na podjęcie pracy miały osoby mobilne, z którymi możliwy był szybki i łatwy kontakt. stąd też częściej znajdowały zatrudnienie osoby posiadające telefon, dysponujące indywidualnymi środkami lokomocji umożliwiającymi dojazd do pracy i skłonne do dłużej trwających dojazdów do miejsca pracy. Łatwiej znajdowały pracę osoby zdrowe, aczkolwiek ze względów formalnych osoby o lekkim stopniu niepełnosprawności miały również duże szanse na podjęcie pracy. Znacznie częściej znajdowały pracę osoby posiadające udokumentowane kwalifikacje uprawniające do wykonywania określonego zawodu, znające języki obce oraz posiadające doświadczenie w pracy za granicą, a więc w środowisku innym kulturowo, co świadczyło o ich elastyczności, rzutkości i możliwościach przystosowawczych. Najczęściej pozostawano bez pracy z powodu wolnych miejsc pracy, a dalej wymieniano: uciążliwość dojazdów do pracy, zbyt niskie wynagrodzenie i brak odpowiednich kwalifikacji zawodowych. Najczęściej bezrobotni poszukiwali pracy przeglądając ogłoszenia, wykorzystując kontakty krewnych i znajomych, korzystając z Internetu oraz poprzez wizyty bezpośrednio w zakładach pracy. Znaczna jednak część, poza rejestracją w urzędzie pracy, nie podjęła innych czynności zmierzających do znalezienia pracy. 18

19 Bezrobotni poszukiwali najczęściej zatrudnienia na czas nieokreślony, jednak ci, którzy podjęli zatrudnienie uzyskiwali najczęściej umowę na czas określony, a więc oczekiwania bezrobotnych były krańcowo różne od rzeczywistości. Poszukiwano pracy w pełnym wymiarze czasu pracy i jeżeli pracę znaleziono to najczęściej była to praca w pełnym wymiarze. W tym przypadku oczekiwania bezrobotnych pokrywały się z rzeczywistością. Dominowało zatrudnianie w dwóch grupach zawodowych: pracowników usług osobistych i sprzedawców oraz robotników przemysłowych i rzemieślników. U części bezrobotnych stwierdzono występowanie indywidualnych cech utrudniających znalezienie pracy. Najczęściej była to niska motywacja do poszukiwania pracy i do pracy, słaba prezencja oraz niska samoocena. Bezrobotni uczestniczący w szkoleniach oceniali je generalnie dobrze, wskazując na przydatność zdobytej wiedzy i umiejętności. Uczestnictwo w szkoleniach miało zapewnić najczęściej zdobycie nowych lub zmianę posiadanych kwalifikacji, a znacznie rzadziej ich uzupełnienie i podniesienie. 19

20 Załącznik 1 Kwestionariusz badawczy opracowany w ramach projektu KWESTIONARIUSZ BADAWCZY (badanie zasadnicze) w ramach projektu Profilowanie bezrobotnych jako instrument wydłużania aktywności zawodowej grup wymagających szczególnego wsparcia Nr ewidencyjny respondenta w PUP Respondent z grupy 1 uczestników szkoleń 2 kontrolnej Numery listy i pary respondenta lista.. para Data przeprowadzenia badania D D M M R R R R Dokładny czas trwania badania badanie trwało... minut Podpis pracownika PUP Informacja dla respondenta: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu w partnerstwie z Powiatowym Urzędem Pracy w Wąbrzeźnie oraz Zakładem Doskonalenia Zawodowego w Toruniu, w ramach projektu innowacyjnego pn. Profilowanie bezrobotnych jako instrument wydłużania aktywności zawodowej grup wymagających szczególnego wsparcia, prowadzi badanie mające na celu identyfikację czynników wpływających na ryzyko długookresowego pozostawania bez pracy na lokalnym rynku pracy. Do udziału w niniejszym badaniu wylosowano również Pana (Panią). Służy ono wyłącznie celom naukowym i zapewniamy Panu (Pani) całkowitą poufność udzielonych informacji. Uprzejmie prosimy o udzielenie szczerych odpowiedzi na pytania znajdujące się w kwestionariuszu. 20

21 CZEŚĆ WSPÓLNA DLA WSZYSTKICH CZTERECH BADANYCH GRUP Informacje o gospodarstwie domowym W1. Czy posiada Pan(i) stałe miejsce zamieszkania? 1 tak 2 nie W2. Jak najtrafniej można określić Pana(i) gospodarstwo domowe? 1 jednoosobowe gospodarstwo domowe 2 wieloosobowe gospodarstwo domowe 3 osoby samotnie wychowujące dzieci 4 inne gospodarstwo domowe, jakie? UWAGI: Pod pojęciem gospodarstwa domowego należy rozumieć zespół osób mieszkających razem i utrzymujących się wspólnie. Osoby samotne, utrzymujące się samodzielnie, tworzą jednoosobowe gospodarstwo domowe. Możliwość kontaktu W3. Czy posiada Pan(i) telefon? 1 tak 2 nie (proszę przejść do W5) W4. Jaki rodzaj telefonu Pan(i) posiada? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) 1 telefon stacjonarny w miejscu zamieszkania 2 telefon komórkowy Stan zdrowia ocena respondenta W5. Czy Pana(i) stan zdrowia uniemożliwia lub znacząco utrudnia znalezienie pracy? 1 tak 2 nie (proszę przejść do W7) W6. Czy posiada Pan(i) jakiekolwiek orzeczenie lekarskie potwierdzające Pański stan zdrowia? 1 tak, posiadam orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności 2 tak, posiadam orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności 3 tak, posiadam orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności 4 nie Karalność W7. Czy był(a) Pan(i) karany w przeszłości? 1 tak 2 nie (proszę przejść do W9) W8. Czy odbywał(a) Pan(i) karę więzienia? 1 tak, spędziłem w więzieniu 1 miesiąc lub mniej 2 tak, spędziłem w więzieniu więcej niż 1 miesiąc ale mniej niż 12 miesięcy 3 tak, spędziłem w więzieniu 12 miesięcy lub więcej 4 nie, wyrok był całkowicie zawieszony 5 nie, dlaczego? (proszę podać wyjaśnienie) 21

22 Dojazdy do pracy W9. Z jakiego środka transportu móg(a)łby Pan(i) korzystać, gdyby musiał(a) Pan(i) codziennie dojeżdżać do pracy? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) 1 brak dostępu do jakiegokolwiek środka transportu 2 z samochodu 3 z motoru 4 z roweru 5 z autobusu 6 z pociągu 7 z innego środka transportu, jakiego? W10. Ile czasu jest Pan(i) skłonny(a) poświęcić na dojazd w jedną stronę do pracy? 1 mniej niż 30 minut minut minut 4 więcej niż 60 minut Kwalifikacje i umiejętności ocena respondenta W11. Czy posiada Pan(i) udokumentowane kwalifikacje zawodowe, które uprawniają do wykonywania określonego zawodu? 1 tak 2 nie W12. Czy zna Pan(i) jakiekolwiek języki obce? 1 tak 2 nie (proszę przejść do W14) W13. Jak ocenia Pan(i) swoją znajomość języków obcych? Znajomość języka obcego Proszę wpisać język podstawowa średnia biegła Status na rynku pracy W14. Czy kiedykolwiek pracował(a) Pan(i) poza granicami Polski? 1 tak (proszę wpisać nazwy krajów) 2 nie W15. Czy obecnie Pan/Pani pracuje? 1 tak (proszę przejść do P1) 2 nie (proszę przejść do B1) UWAGI: Wszyscy respondenci, którzy w pytaniu W15 odpowiedzieli nie, odpowiadają dalej na pytania z Części dla bezrobotnych. 22

23 CZEŚĆ DLA BEZROBOTNYCH B1. Jaki jest główny powód (poza brakiem wolnych miejsc pracy) Pańskiego pozostawania bez pracy? 1 brak innych powodów 2 niepełnosprawność, kłopoty zdrowotne 3 powody rodzinne 4 moje kwalifikacje są niedopasowane do aktualnego zapotrzebowania na rynku pracy 5 minęło więcej niż 12 miesięcy od momentu, kiedy ostatni raz pracowałem(łam) w wyuczonym zawodzie 6 oferowane wynagrodzenie było zbyt niskie 7 ze względu na kłopotliwe dojazdy do pracy 8 inne powody, jakie? B2. Czy przed rejestracją w Powiatowym Urzędzie Pracy kiedykolwiek Pan(i) pracował(a)? 1 tak (proszę przejść do B3) 2 nie (proszę przejść do B10) Przeszłość zawodowa B3. Jaki jest główny powód, dla którego przestał(a) Pan(i) pracować w ostatnim miejscu pracy? 1 utrata pracy w związku z likwidacją (bankructwem, reorganizacją) zakładu pracy, likwidacją stanowiska pracy 2 niezadowalające warunki finansowe 3 niezadowalające warunki pracy, inne niż finansowe 4 zakończenie pracy na czas określony, dorywczej 5 względy rodzinne 6 choroba, niepełnosprawność 7 podjęcie nauki (proszę podkreślić właściwy system nauki: szkoła dla dorosłych; studia wieczorowe; studia zaoczne; inny system, jaki?...) 8 inny powód, jaki? B4. Na jakich zasadach pracował(a) Pan(i) w ostatnim miejscu pracy? 1 na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony 2 na podstawie umowy o pracę na czas określony 3 na podstawie umowy o dzieło, zlecenia 4 pracowałem(łam) bez jakiejkolwiek umowy o pracę 5 prowadziłem(łam) własną działalność gospodarczą bez wsparcia w formie dotacji z urzędu pracy (proszę przejść do B6) 6 inne zasady, jakie? B5. W jakim wymiarze czasu pracy był Pan(i) zatrudniony(a) w ostatnim miejscu pracy? 1 w pełnym wymiarze czasu pracy 2 w niepełnym wymiarze czasu pracy (proszę podać wymiar czasu pracy, np. 0,5 etatu, ¾ etatu, 2 godziny w tygodniu) B6. W jakim zawodzie ostatnio Pan(i) pracował(a)? nazwa kod zawodu UWAGI: Nazwę podaje respondent, kod wpisuje ankieter. ANKIETER: kod zawodu Proszę wpisać nazwę i sześciocyfrowy kod zawodu zgodnie z klasyfikacją zawodów i specjalności (Załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r.). 23

24 B7. Czyją własnością była instytucja (firma), w której Pan(i) ostatnio pracował(a)? 1 publiczną 2 prywatną B8. Jaki rodzaj działalności prowadziła instytucja (firma) w której Pan(i) ostatnio pracował(a)? nazwa kod PKD UWAGI: kod Nazwę PKD podaje respondent, kod wpisuje ankieter. ANKIETER: Proszę wpisać literę i czterocyfrowy kod klasyfikacji PKD B9. Jak długo pracował(a) Pan(i) w ostatnim miejscu pracy? lat miesięcy Aktywne poszukiwanie pracy B10. Jakie podjął (podjęła) Pan(i) dodatkowe starania (poza rejestracją w PUP), aby znaleźć pracę? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) 1 nie podjąłem(łam) żadnych dodatkowych starań 2 przeglądałem(łam) ogłoszenia 3 odpowiadałem(łam) na ogłoszenia 4 zamieszczałem(łam) ogłoszenia 5 poszukiwałem(łam) pracy przez Internet 6 poszukiwałem(łam) pracy przez prywatne biuro pośrednictwa pracy 7 poszukiwałem(łam pracy przez agencję pracy tymczasowej 8 poszukiwałem(łam) pracy przez stowarzyszenia zawodowe, izby zawodowe, organizacje branżowe 9 poszukiwałem(łam) pracy bezpośrednio w zakładach pracy 10 poszukiwałem(łam) pracy przez kontakty zawodowe 11 poszukiwałem(łam) pracy przez krewnych i znajomych 12 podjąłem(łam) starania o zorganizowanie własnego miejsca pracy 13 uczestniczyłem(łam) w testach, rozmowach kwalifikacyjnych 14 inne starania, jakie? B11. Na jakich zasadach chce Pan(i) pracować? 1 na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony 2 na podstawie umowy o pracę na czas określony 3 na podstawie umowy o dzieło, zlecenia 4 chcę pracować bez umowy o pracę 5 chcę prowadzić własną działalność gospodarczą (dla osób z grupy badanej (po szkoleniach) proszę przejść do S1, dla osób z grupy kontrolnej do D1) 6 jest mi to obojętne B12. W jakim wymiarze czasu poszukuje Pan(i) pracy? 1 tylko w pełnym wymiarze czasu 2 tylko w niepełnym wymiarze czasu 3 w jakimkolwiek wymiarze czasu UWAGI: Dla osób z grupy badanej (po szkoleniach) proszę przejść do S1, dla osób z grupy kontrolnej do D1. 24

25 CZEŚĆ DLA PRACUJĄCYCH P1. Na jakich zasadach Pan(i) pracuje? 1 na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony 2 na podstawie umowy o pracę na czas określony 3 na podstawie umowy o dzieło, zlecenia 4 pracuję bez jakiejkolwiek umowy o pracę 5 prowadzę własną działalność gospodarczą bez wsparcia w formie dotacji z urzędu pracy (proszę przejść do P3) 6 inne zasady, jakie?... P2. W jakim wymiarze czasu pracy jest Pan(i) zatrudniony(a)? 1 w pełnym wymiarze czasu pracy 2 w niepełnym wymiarze czasu pracy (proszę podać wymiar czasu pracy, np. 0,5 etatu, ¾ etatu, 2 godziny w tygodniu) P3. W jakim zawodzie podjął/podjęła Pan(i) zatrudnienie? nazwa kod zawodu UWAGI: Nazwę podaje respondent, kod wpisuje ankieter. ANKIETER: kod zawodu Proszę wpisać nazwę i sześciocyfrowy kod zawodu zgodnie z klasyfikacją zawodów i specjalności (Załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia r.). P4. Czyją własnością jest instytucja (firma), w której Pan(i) pracuje? 1 publiczną 2 prywatną P5. Jaki rodzaj działalności prowadzi instytucja (firma) w której Pan(i) pracuje? nazwa kod PKD kod PKD UWAGI: Nazwę podaje respondent, kod wpisuje ankieter. ANKIETER: Proszę wpisać literę i czterocyfrowy kod klasyfikacji PKD P6. Jak długo pracuje Pan(i) w ostatnim miejscu pracy? lat miesięcy P7. W jaki sposób znalazł(a) Pan(i )pracę? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) 1 zostałem(łam) skierowany(a) przez urząd pracy 2 przez wykorzystanie ogłoszenia pracodawcy 3 dzięki własnemu ogłoszeniu o poszukiwaniu pracy 4 przez Internet 5 przez prywatne biuro pośrednictwa pracy 6 przez agencję pracy tymczasowej 7 przez stowarzyszenia zawodowe, izby zawodowe, organizacje branżowe 8 dzięki bezpośredniemu zgłoszeniu się do firmy 9 dzięki kontaktom zawodowym 10 dzięki kontaktom osobistym (rodzina, znajomi) 11 dzięki bezpośredniemu zgłoszeniu się do firmy 12 z inicjatywy pracodawcy, u którego odbywałem staż, przygotowanie zawodowe, pracowałe(am) w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych 13 zostałem(łam) skierowany przez instytucję szkoleniową 14 przez samodzielne zorganizowanie sobie miejsca pracy 15 przez wejście do rodzinnej firmy lub rodzinnego gospodarstwa rolnego 16 inny sposób, jaki? UWAGI: Dla osób z grupy badanej (po szkoleniach) proszę przejść do S1, dla osób z grupy kontrolnej do D1. 25

26 CZĘŚĆ DLA OSÓB Z GRUPY BADANEJ (PO SZKOLENIACH) S1. Jaki był główny cel ostatniego szkolenia? 1 zdobycie kwalifikacji zawodowych 2 doskonalenie kwalifikacji zawodowych 3 zmiana kwalifikacji zawodowych 4 inny cel, jaki? S2. Jak ocenia Pan(i) ostatnie odbyte szkolenie? 1 zdecydowanie dobrze 2 raczej dobrze 3 raczej źle 4 zdecydowanie źle 5 trudno powiedzieć S3. Czy wykorzystuje/planuje wykorzystywać Pan(i) w pracy w pracy wiedzę i umiejętności, zdobyte w trakcie udziału w ostatnim szkoleniu? 1 zdecydowanie tak 2 raczej tak 3 raczej nie 4 zdecydowanie nie 5 trudno powiedzieć UWAGI: Proszę przejść do D1. 26

27 OCENA RESPONDENTA PRZEZ PRACOWNIKA PUP D1. Czy Pana(i) zdaniem, u respondenta zauważalne są niemierzalne czynniki utrudniające mu znalezienie pracy? 1 tak 2 nie (proszę przejść do D3) D2. Jakie czynniki, Pana(i) zdaniem, utrudniają/utrudniały respondentowi znalezienie pracy? (można zaznaczyć więcej niż jedną odpowiedź) 1 niska motywacja do poszukiwania pracy 2 niska samoocena 3 słaba prezencja 4 problemy psychiczne 5 przeżycia traumatyczne (np. ofiary przemocy domowej, ofiary wykorzystywania seksualnego) 6 inne, jakie? D3. Proszę poniżej krótko opisać respondenta, jego zachowanie podczas wywiadu, zauważone dodatkowe czynniki wpływające na szansę zatrudnienia lub jej brak, komentarze wypowiadane przez respondenta. Źródło: opracowanie własne. 27

28 Załącznik 2 Przykładowa lista potencjalnych respondentów Lista 1, szkolenie: aktywizacja-biznes, badanie: 74 pary Lp. Nr.ewid.B Nr.ewid.K1 Nr.ewid.K2 Nr.ewid.K3 Nr.ewid.K / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

29 / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

30 / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /

31 / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / / /0017 Źródło: opracowanie własne. 31

32 Załącznik 3 Instrukcja prowadzenia badania sondażowego w ramach projektu pt. Profilowanie bezrobotnych jako instrument wydłużania aktywności zawodowej grup wymagających szczególnego wsparcia 1. Lista osób do przeprowadzenia wywiadu wygląda następująco. PUP otrzymuje 6 tabel (jedna tabela dla każdego rodzaju szkoleń) zawierających numery ewidencyjne osób, które uczestniczyły w danym szkoleniu (kolumna: Nr ewid. B) oraz osób z grupy kontrolnej (kolumny: Nr ewid. K1 do K4). Grupę kontrolną stanowią osoby, które nie brały udziału w aktywnych programach w 2009 roku (może się zdarzyć, że potem uczestniczyły). Najlepiej dopasowaną osobą do uczestnika z kolumny Nr ewid. B jest osoba z kolumny Nr ewid. K1, nieco gorzej z kolumny K2, dalej K3, a najsłabsze dopasowanie jest z osobą z kolumny K4. 2. Należy przeprowadzić wywiad (telefonicznie lub osobiście) ze wskazaną na danej liście liczbą par osób. W skład pary wchodzi osoba która uczestniczyła w szkoleniu i odpowiadająca jej osoba z grupy kontrolnej (pary są zawsze z tego samego wiersza). 3. Ważne! Należy koniecznie ankietować pary: jedna osoba uczestnicząca + jedna osoba z grupy kontrolnej w tym samym wierszu. Przeankietowanie tylko jednej osoby z danego wiersza jest z punktu widzenia koncepcji badań bezwartościowe. 4. Przy doborze osób które uczestniczyły w programie należy kierować się kolejnością na liście. Zaczynamy od pierwszych x osób z kolumny B, jeśli z którąś osobą przeprowadzenie ankiety jest niemożliwe bierzemy osobę z wiersza x+1, potem z x+2, itd. (x oznacza liczbę par respondentów wyłonionych dla każdego rodzaju szkolenia). 5. Przy doborze osób z grupy kontrolnej zaczynamy od osoby z kolumny K1, a dopiero jeśli z nią nie udało się przeprowadzić badania kontaktujemy się z osobą z K2, potem z K3, a w ostateczności z K4. Nie można brać osób z innego 32