WYK ADY I ÆWICZENIA. Prawo Unii Europejskiej z uwzglêdnieniem Traktatu z Lizbony

Transkrypt

1

2 WYK ADY I ÆWICZENIA Prawo Unii Europejskiej z uwzglêdnieniem Traktatu z Lizbony

3 W sprzeda y: A. Nowak-Far (red.) PRAWO ŒWIATOWEJ ORGANIZACJI HANDLU A UNIA EUROPEJSKA Akademia Prawa A. azowski (red.) PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ. TESTY. KAZUSY. TABLICE, wyd. 4 Podrêczniki Prawnicze B. KuŸniak ORGANIZACJE MIÊDZYNARODOWE. PYTANIA. TABLICE Æwiczenia Becka M. Fedorowicz, K. Nizio³ PRAWO FINANSOWE POLSKI I UNII EUROPEJSKIEJ Wyk³ady i Æwiczenia M. M. Kenig-Witkowska (red.) PRAWO INSTYTUCJONALNE UNII EUROPEJSKIEJ, wyd. 4 Podrêczniki Prawnicze A. azowski, A. Zawidzka PRAWO MIÊDZYNARODOWE PUBLICZNE Podrêczniki Prawnicze E. Skibiñska PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ Z WPROWADZENIEM Teksty Ustaw Becka PRAWO UNII EUROPEJSKIEJ Z WPROWADZENIEM, wyd. 10 Twoje Prawo

4 Prawo Unii Europejskiej z uwzglêdnieniem Traktatu z Lizbony dr Jacek Barcik Uniwersytet Œl¹ski dr Aleksandra Wentkowska Uniwersytet Jagielloñski

5 Redakcja: Aleksandra Dró d Poszczególne rozdzia³y opracowali: Jacek Barcik: I, II, III, IV IV, VI, XII, XIII, XIV, XV Aleksandra Wentkowska: IV 12.V 12.VI, 13, 14, V, VII, VIII, IX, X, XI, XVI Wydawnictwo C. H. Beck 2008 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, Warszawa Sk³ad i ³amanie: DTP Service Druk i oprawa: ELPIL, Siedlce ISBN

6 Spis treœci Przedmowa... Wykaz skrótów... Wykaz najwa niejszej literatury... XV XVII XXIII Rozdzia³ I. Zagadnienia wstêpne Pojêcie instytucji europejskich w szerokim i w¹skim znaczeniu Informacje ogólne o organizacjach miêdzynarodowych... 1 I. Definicja organizacji miêdzynarodowej... 2 II. Typologie organizacji miêdzynarodowych... 3 III. Cechy organizacji ponadnarodowych... 4 IV. Podmiotowoœæ organizacji miêdzynarodowych... 5 V. Funkcje organizacji miêdzynarodowych... 6 VI. Struktura organizacji miêdzynarodowych... 7 VII. Funkcjonariusze miêdzynarodowi... 9 VIII. Charakter prawny uchwa³ miêdzynarodowych organizacji rz¹dowych IX. Tryby podejmowania uchwa³ w organizacjach miêdzynarodowych X. Cz³onkostwo w miêdzynarodowych organizacjach rz¹dowych Rozdzia³ II. Zarys historii integracji europejskiej Koncepcje integracji europejskiej Etapy integracji Periodyzacja historii integracji europejskiej I. Okres przed 1945 r II. Okres od 1946 r. do 1951 r III. Okres od 1951 r. do 1957 r IV. Okres od 1957 r. do 1986 r V. Okres od 1986 r. do 1993 r VI. Okres od 1993 r. do 1997 r V

7 Spis treœci VII. Okres od 1997 r. do 2001 r VIII. Proces postnicejski IX. Prace Konwentu Europejskiego X. Konferencja Miêdzyrz¹dowa 2003/ XI. Proces ratyfikacyjny Traktatu Konstytucyjnego XII. Przygotowanie Traktatu Reformuj¹cego XIII. Traktat z Lizbony Rozdzia³ III. Budowa UE i jej charakter prawny Filarowa konstrukcja UE Dach konstrukcji UE I. Cele UE II. Jednolite ramy instytucjonalne III. Zasady UE IV. Sankcje na wypadek naruszenia zasad UE Fundament konstrukcji UE I. Wzmocniona wspó³praca II. Zmiana traktatów tworz¹cych UE III. Uzyskanie cz³onkostwa w UE IV. Mo liwoœæ wykluczenia z UE V. Zagadnienie wyst¹pienia z UE VI. Czas obowi¹zywania TUE Pozosta³e kwestie zwi¹zane z konstrukcj¹ UE I. Terytorialny zakres obowi¹zywania TUE i TWE II. Stowarzyszenie ze Wspólnotami Europejskimi III. Podmiotowy zakres obowi¹zywania TUE i TWE IV. Symbole UE V. Jêzyki UE VI. Siedziba instytucji unijnych Zagadnienie podmiotowoœci UE Unia Europejska jako organizacja miêdzynarodowa Rozdzia³ IV. Struktura instytucjonalna UE Organy g³ówne UE/WE I. Rada Europejska II. Parlament Europejski III. Rada IV. Komisja Europejska V. Trybuna³ Sprawiedliwoœci Wspólnot Europejskich VI. Trybuna³ Obrachunkowy Organy pomocnicze i doradcze I. Komitet Ekonomiczno-Spo³eczny II. Komitet Regionów III. Agencje Unii Europejskiej Zasada równowagi instytucjonalnej VI

8 Spis treœci Rozdzia³ V. ród³a prawa UE Podzia³ kompetencji miêdzy Wspólnotê a pañstwa cz³onkowskie Klasyfikacja Ÿróde³ prawa wspólnotowego I. Zasady prawa wspólnotowego II. Akty prawa wspólnotowego Polityka prawa wspólnotowego I. Orzecznictwo ETS i SPI Wyk³adnia prawa wspólnotowego I. Wyk³adnia jêzykowa II. Wyk³adnia historyczna III. Wyk³adnia celowoœciowa IV. Wyk³adnia kontekstowa V. Wyk³adnia porównawcza Rozdzia³ VI. Procedury stanowienia prawa pochodnego WE Rodzaje procedur stanowienia prawa I. Tworzenie prawa przez sam¹ Radê, bez udzia³u Parlamentu 151 II. Procedura konsultacji III. Procedura wspó³pracy IV. Procedura wspó³decydowania V. Procedura zgody Procedury prawodawcze wed³ug Traktatu z Lizbony I. Zwyk³a procedura prawodawcza II. Szczególna procedura prawodawcza Stanowienie prawa przez Komisjê Procedura bud etowa I. Zagadnienia wprowadzaj¹ce II. Przebieg procedury Rozdzia³ VII. Prawo WE wobec prawa miêdzynarodowego i krajowego Prawo miêdzynarodowe a prawo WE Prawo krajowe a prawo WE I. Istota orzeczenia wstêpnego II. Wybrane pañstwa cz³onkowskie Rozdzia³ VIII. S¹dowy system ochrony prawnej Postêpowanie przed Trybuna³em Sprawiedliwoœci I. Procedura pisemna II. Procedura ustna III. Pomoc prawna i reprezentacja stron w procesie IV. Koszty postêpowania Jurysdykcja Trybuna³u Sprawiedliwoœci I. Jurysdykcja administracyjna II. Jurysdykcja kontrolna VII

9 Spis treœci III. Jurysdykcja niesporna IV. Jurysdykcja odwo³awcza Rozdzia³ IX. Pozas¹dowy system ochrony prawnej Ewolucja praw podstawowych we Wspólnocie Europejskiej Europejski Trybuna³ Sprawiedliwoœci a Europejski Trybuna³ Praw Cz³owieka Przyst¹pienie WE do EKPC Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej Znaczenie pojêcia praw podstawowych Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej SOLVIT Obywatelstwo europejskie I. Geneza i charakter II. Uprawnienia wynikaj¹ce z obywatelstwa Rozdzia³ X. Swobody wspólnego rynku Swobody jednolitego rynku wewnêtrznego I. Swobodny przep³yw osób II. Swobody gospodarcze Rozdzia³ XI. Polityki wspólnotowe Zagadnienia wstêpne I. Definicja polityki wspólnotowej II. Zakres przedmiotowy polityk Systematyzacja polityk I. Wspólna polityka rolna II. Wspólna polityka transportowa III. Wspólne regu³y w dziedzinie konkurencji IV. Polityka w zakresie zatrudnienia V. Wspólna polityka handlowa VI. Polityka spo³eczna, edukacja, kszta³cenie i m³odzie VII. Kultura VIII. Zdrowie publiczne IX. Ochrona konsumentów X. Polityka przemys³owa XI. Spójnoœæ gospodarcza i spo³eczna XII. Badania i rozwój technologiczny XIII. Polityka ochrony œrodowiska naturalnego XIV. Us³ugi audiowizualne XV. Polityka telekomunikacyjna Zmiany w Traktacie z Lizbony Rozdzia³ XII. Unia Gospodarcza i Walutowa Definicja i za³o enia Unii Gospodarczej i Walutowej VIII

10 Spis treœci 40. Podstawy traktatowe Unii Gospodarczej i Walutowej Etapy tworzenia unii walutowej Zasady i instrumenty dzia³ania Unii Gospodarczej i Walutowej Cz³onkostwo w Unii Gospodarczej i Walutowej I. Zakres terytorialny Unii Gospodarczej i Walutowej II. Kryteria cz³onkostwa w Unii Gospodarczej i Walutowej III. Mo liwoœæ wyst¹pienia z Unii Gospodarczej i Walutowej IV. Perspektywy cz³onkostwa Polski w Unii Gospodarczej i Walutowej Instytucje dzia³aj¹ce w ramach Unii Gospodarczej i Walutowej I. Europejski System Banków Centralnych II. Europejski Bank Centralny III. Komitet Ekonomiczno-Finansowy Rozdzia³ XIII. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeñstwa UE Istota WPZiB Geneza WPZiB I. Plan Plevena i Europejska Wspólnota Obronna II. Plan Foucheta III. Raport Davignona i Europejska Wspó³praca Polityczna IV. Jednolity Akt Europejski V. Traktat z Maastricht VI. Traktat z Amsterdamu VII. Traktat z Nicei VIII. Traktat z Lizbony Zasady dzia³añ zewnêtrznych UE Cele dzia³añ zewnêtrznych UE Instytucje dzia³aj¹ce w ramach WPZiB I. Rada Europejska II. Rada UE III. Komisja Europejska IV. Parlament Europejski V. Prezydencja VI. Sekretarz Generalny Rady/Wysoki Przedstawiciel ds. WPZiB VII. Komitet Polityczny i Bezpieczeñstwa VIII. Komitet Wojskowy IX. Sztab Wojskowy X. Komitet ds. Cywilnych Aspektów Zarz¹dzania Kryzysowego XI. Centrum Satelitarne XII. Instytut Studiów nad Bezpieczeñstwem XIII. Europejska Agencja Obrony XIV. Specjalni Przedstawiciele XV. Korespondenci europejscy Instrumenty realizacji WPZiB I. Zasady i ogólne wytyczne IX

11 Spis treœci II. Wspólne strategie III. Wspólne dzia³ania IV. Wspólne stanowiska V. Systematyczna wspó³praca miêdzy pañstwami cz³onkowskimi VI. Umowy miêdzynarodowe VII. Oœwiadczenia i deklaracje Mechanizm decyzyjny WPZiB I. Inicjatywa prawodawcza II. Procedury prawodawcze III. Publikacja i wejœcie w ycie aktów WPZiB IV. S¹dowa kontrola aktów WPZiB V. Stosowanie aktów WPZiB w prawie krajowym Finansowanie WPZiB Miêdzyfilarowe zale noœci I. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeñstwa a I filar UE II. Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeñstwa a III filar UE Europejska Polityka Bezpieczeñstwa i Obrony I. Geneza EPBiO II. Podstawy prawne EPBiO III. Dotychczasowe osi¹gniêcia Polityka UE wobec poszczególnych regionów œwiata I. Stosunki Transatlantyckie II. Niecz³onkowskie kraje Europy Zachodniej III. Ba³kany IV. Obszar b. ZSRR V. Afryka i Bliski Wschód VI. Ameryka aciñska i Karaiby VII. Azja i Pacyfik VIII. Europejska Polityka S¹siedztwa IX. Stosunki dyplomatyczne Stosunki zewnêtrzne UE w œwietle TL I. Wspó³praca na rzecz rozwoju II. Wspó³praca gospodarcza, finansowa i techniczna z pañstwami trzecimi III. Pomoc humanitarna IV. Klauzula solidarnoœci Rozdzia³ XIV. Wspó³praca Policyjna i S¹dowa w sprawach Karnych /Przestrzeñ Wolnoœci Bezpieczeñstwa i Sprawiedliwoœci Istota Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych Geneza Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych I. Grupa TREVI II. Uk³ady z Schengen III. Traktat z Maastricht X

12 Spis treœci IV. Traktat z Amsterdamu V. Szczyt w Tampere VI. Traktat z Nicei VII. Traktat z Lizbony Zasady Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych Cel Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych Instytucje dzia³aj¹ce w ramach Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych I. Rada Europejska II. Rada UE III. Komisja Europejska IV. Parlament Europejski V. Komitet Koordynacyjny Instrumenty realizacji Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych I. Wspólne stanowiska II. Decyzje ramowe III. Decyzje IV. Konwencje miêdzynarodowe V. Wspólne dzia³ania VI. Akty nieformalne Mechanizm decyzyjny Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych I. Inicjatywa prawodawcza II. Procedury prawodawcze III. Publikacja i wejœcie w ycie aktów Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych IV. S¹dowa kontrola aktów Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych V. Stosowanie aktów Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w prawie krajowym Finansowanie Wspó³pracy Policyjnej i S¹dowej w sprawach Karnych Miêdzyfilarowe zale noœci I. Wspó³praca Policyjna i S¹dowa w sprawach Karnych a I filar UE II. WPZiB a III filar UE Kontrola graniczna, azyl i imigracja Wspó³praca s¹dowa w sprawach cywilnych I. Podstawy prawne II. Dotychczasowe osi¹gniêcia III. Zmiany w Traktacie z Lizbony Wspó³praca s¹dowa w sprawach karnych I. Podstawy prawne XI

13 Spis treœci II. Eurojust III. Europejska Sieæ S¹dowa w sprawach karnych IV. Sêdziowie ³¹cznikowi V. Prokuratura Europejska VI. Europejski Nakaz Aresztowania VII. Zabezpieczania dowodów i mienia VIII. Zmiany w Traktacie z Lizbony Wspó³praca policyjna I. Podstawy prawne II. Europol III. Wspólne zespo³y dochodzeniowo-œledcze IV. Inne formy wspó³pracy V. Zmiany w Traktacie z Lizbony Zwalczanie przestêpczoœci zorganizowanej I. Rasizm i ksenofobia II. Terroryzm III. Handel ludÿmi i przestêpstwa przeciwko dzieciom IV. Handel narkotykami V. Korupcja i pranie brudnych pieniêdzy VI. Nadu ycia finansowe Rozdzia³ XV. Elastycznoœæ w procesie integracji europejskiej Istota elastycznoœci Wzmocniona wspó³praca I. Wzmocniona wspó³praca w I filarze UE II. Wzmocniona wspó³praca w II filarze UE III. Wzmocniona wspó³praca w III filarze UE IV. Wzmocniona wspó³praca w regulacjach Traktatu z Lizbony Sta³a wspó³praca strukturalna Rozdzia³ XVI. Polska w UE Geneza procesu integracji Integracja instytucjonalna Polski z UE Konstytucja RP wobec integracji I. Przekazywanie kompetencji (art. 90 Konstytucji RP) II. Stosowanie prawa wspólnotowego (art. 91 Konstytucji RP) Dyrektywy wyk³adni proeuropejskiej Trybuna³u Konstytucyjnego Dyrektywy wyk³adni proeuropejskiej Europejskiego Trybuna³u Sprawiedliwoœci I. Przed akcesj¹ II. Po akcesji Integracja ekonomiczna I. Fundusze przedakcesyjne II. Fundusze poakcesyjne XII

14 Spis treœci Rozdzia³ XVII. Kazusy Kazus 1. Czynne i bierne prawo wyborcze w wyborach do Parlamentu Europejskiego Kazus 2. Status cz³onka Komisji Europejskiej Kazus 3. Stosowanie prawa wspólnotowego. Implementacja dyrektyw. Odpowiedzialnoœæ pañstwa. Zasada skutku bezpoœredniego Kazus 4. Kompetencje prawotwórcze Komisji Europejskiej Kazus 5. Relacje miêdzy s¹dami pañstw cz³onkowskich a ETS. Orzeczenie wstêpne. Wyk³adnia prawa wspólnotowego Kazus 6. Naruszenie zobowi¹zania wspólnotowego przez pañstwo cz³onkowskie. Swoboda przep³ywu pracowników. Uznanie kwalifikacji Kazus 7. Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich. W³aœciwoœæ Komisji. Skarga na bezczynnoœæ. Europejski Kodeks Dobrej Praktyki Administracyjnej Kazus 8. Swoboda œwiadczenia us³ug. Zakaz dyskryminacji. Implementacja dyrektyw Kazus 9. Polityka spo³eczna. Zasada niedyskryminacji. Dyskryminacja poœrednia i bezpoœrednia. Skutek bezpoœredni prawa pierwotnego i wtórnego Kazus 10. Nadmierny deficyt bud etowy Kazus 11. Procedura wydawania aktów WPZiB. Miêdzyfilarowe zale noœci. Nak³adanie sankcji na pañstwo trzecie. Jurysdykcja Trybuna³u Sprawiedliwoœci Kazus 12. Europejski nakaz aresztowania i procedury wydawania osób miêdzy pañstwami cz³onkowskimi. Zbli enie ustawodawstw krajowych. Zniesienie weryfikacji pod k¹tem podwójnej odpowiedzialnoœci karnej Kazus 13. Procedura nawi¹zania wzmocnionej wspó³pracy. Przyst¹pienie do wzmocnionej wspó³pracy Kazus 14. Przyst¹pienie do UE. Stosowanie prawa wspólnotowego. Swoboda przep³ywu osób Indeks rzeczowy XIII

15

16 Przedmowa Ksi¹ ka, która znalaz³a siê w Pañstwa rêkach napisana zosta³a przede wszystkim z myœl¹ o studentach prawa i administracji. Cenn¹ pomoc dydaktyczn¹ odnajd¹ w nim równie studenci zarz¹dzania, ekonomii, nauk politycznych i pokrewnych kierunków studiów. Autorzy starali siê uwzglêdniaæ w potrzebnym zakresie tak e problemy powstaj¹ce przy stosowaniu prawa wspólnotowego w polskim porz¹dku prawnym, st¹d odwo³ania do szeroko cytowanego orzecznictwa Europejskiego Trybuna³u Sprawiedliwoœci oraz s¹dów pañstw cz³onkowskich. Omówiony materia³ obejmuje najistotniejsze zagadnienia obowi¹zuj¹cego prawa instytucjonalnego i materialnego Unii Europejskiej, z uwzglêdnieniem najnowszych zmian, zak³adanych przez Traktat z Lizbony. Wzi¹wszy pod uwagê fakt, e reformy lizboñskie nie s¹ jeszcze prawem obowi¹zuj¹cym, autorzy uznali za celowe ograniczyæ siê do zakreœlenia nowych rozwi¹zañ prawnych i zasadniczych zmian, jakie zajd¹ w obowi¹zuj¹cym prawie Unii Europejskiej po ratyfikacji Traktatu przez wszystkie pañstwa cz³onkowskie. Tok wyk³adu uzupe³niany jest kazusami, maj¹cymi na celu praktyczn¹ weryfikacjê nabytej wiedzy. Do³¹czony do ksi¹ ki wykaz najwa niejszej i aktualnej literatury zachêca Czytelników do samodzielnego pog³êbienia posiadanych wiadomoœci. Stan prawny zosta³ uwzglêdniony na dzieñ r. Katowice, czerwiec 2008 r. Jacek Barcik, Aleksandra Wentkowska XV

17

18 Wykaz skrótów 1. Akty prawne AW... EKPC... GATT... Akt Wspólnot Europejskich (European Community Act) z r., c. 68 Europejska Konwencja o Ochronie Praw Cz³owieka i Podstawowych Wolnoœci z r. (Dz.U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284 ze zm.) Uk³ad ogólny w sprawie taryf celnych i handlu (General Agreement on Tariffs and Trade) z r. JAE... Jednolity Akt Europejski z 1986 r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/5) Karta NZ... konwencja brukselska... konwencja brukselska II... konwencja haska... konwencja lugañska... konwencja rzymska... Karta Narodów Zjednoczonych z r. (Dz.U. z 1947 r. Nr 23, poz. 90 ze zm.) konwencja z r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeñ s¹dowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.Urz. WE 1972 L 299/32) konwencja z r. o jurysdykcji oraz uznawaniu i wykonywaniu orzeczeñ s¹dowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.Urz. WE 1998 C 27/1) konwencja z r. o dorêczaniu za granic¹ dokumentów s¹dowych i pozas¹dowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.Urz. WE 1997 C 261/2) konwencja z r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeñ s¹dowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz.U. z 2000 r. Nr 10, poz. 132) konwencja EWG z r. o prawie w³aœciwym dla zobowi¹zañ umownych (Dz.U. z 2008 r. Nr 10, poz. 57) XVII

19 Wykaz skrótów konwencja wiedeñska... Konwencja Wiedeñska o Prawie Traktatów z r. (Dz.U. z 1990 r. Nr 74, poz. 439) KPK... ustawa z r. Kodeks postêpowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) KPP... Karta praw podstawowych Unii Europejskiej z r. (Dz.Urz. UE 2007 C 303/1) regulamin PE... Regulamin Parlamentu Europejskiego z r. (Dz.Urz. UE 2005 L 44/1) TA... TEWEA... TEWG... TEWWiS... Traktat z Amsterdamu, zmieniaj¹cy Traktat o Unii Europejskiej, Traktaty ustanawiaj¹ce Wspólnoty Europejskie i niektóre zwi¹zane z nimi akty z r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/31) Traktat ustanawiaj¹cy Europejsk¹ Wspólnotê Energii Atomowej z r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/3) Traktat ustanawiaj¹cy Europejsk¹ Wspólnotê Gospodarcz¹ z r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2) Traktat ustanawiaj¹cy Europejsk¹ Wspólnotê Wêgla i Stali z r. TFUE... Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej z r. (Dz.Urz. UE 2008 C 115/47) TK... Traktat ustanawiaj¹cy Konstytucjê dla Europy z r. (Dz.Urz. UE 2004 C 310/474) TL... TN... TRIPs... Traktat z Lizbony zmieniaj¹cy Traktat o Unii Europejskiej i Traktat ustanawiaj¹cy Wspólnotê Europejsk¹ z r. (Dz.Urz. UE 2007 C 306/1) Traktat z Nicei zmieniaj¹cy Traktat o Unii Europejskiej, Traktaty ustanawiaj¹ce Wspólnoty Europejskie niektóre zwi¹zane z nimi akty z r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/32) Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw w³asnoœci intelektualnej (Agreement on Trade-Related Aspects on Intellectual Property Rights) z r. TUE... Traktat o Unii Europejskiej z r. (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/30) TWE Organy, instytucje i organizacje Traktat ustanawiaj¹cy Wspólnotê Europejsk¹ (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2) AKP... ASEAN... COERPER... Afryka, Karaiby, Pacyfik Stowarzyszenie Narodów Azji Po³udniowo-Wschodniej Comité de Representants Permanents (Komitet Sta³ych Przedstawiecieli) XVIII

20 Wykaz skrótów EBC... EBI... EDA... EFTA... ERPO... ETPC... ETS... EWEA... EWG... EWO... EWWiS... FTK... ICAO... IGC... KBWE... KE... KES... KPB... KR... KW... MSZ... MTS... NATO... OBWE... ONZ... PE... PISM... RE... SPI... STSM... SW... TO... UE... Tryb. Konst.... UZE... WE... WMO... Europejski Bank Centralny Europejski Bank Inwestycyjny Europejska Agencja Ochrony European Free Trade Association (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu) Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich Europejski Trybuna³ Praw Cz³owieka Europejski Trybuna³ Sprawiedliwoœci Europejska Wspólnota Energii Atomowej (Euratom) Europejska Wspólnota Gospodarcza Europejska Wspólnota Obronna Europejska Wspólnota Wêgla i Stali Federalny Trybuna³ Konstytucyjny Organizacja Miêdzynarodowego Lotnictwa Cywilnego Intergovernmental Conference (Konferencja Miêdzyrz¹dowa) Konferencja Bezpieczeñstwa i Wspó³pracy w Europie Komisja Europejska Komitet Ekonomiczno-Spo³eczny Komitet Polityczny i Bezpieczeñstwa Komitet Regionów Komitet Wojskowy Unii Europejskiej Ministerstwo Spraw Zagranicznych Miêdzynarodowy Trybuna³ Sprawiedliwoœci North Atlantic Treaty Organization (Organizacja Traktatu Pó³nocnoatlantyckiego) Organizacja Bezpieczeñstwa i Wspó³pracy w Europie Organizacja Narodów Zjednoczonych Parlament Europejski Polski Instytut Spraw Miêdzynarodowych Rada Europy S¹d Pierwszej Instancji Sta³y Trybuna³ Sprawiedliwoœci Miedzynarodowej Sztab Wojskowy Unii Europejskiej Trybuna³ Obrachunkowy Unia Europejska Trybuna³ Konstytucyjny Unia Zachodnioeuropejska Wspólnota Europejska Miêdzynarodowa Organizacja Meteorologiczna XIX