Transport publiczny. Dr inż. Marcin Kiciński. Schematy sieci PTZ. Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu

Transkrypt

1 Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Transport publiczny Schematy sieci PTZ Dr inż. Marcin Kiciński Marcin.Kicinski@put.poznan.pl

2 Agenda 1. Wprowadzenie 2. Style schematów sieci komunikacyjnej 3. Redakcja schematów sieci komunikacyjnej 4. Podsumowanie i wnioski 2

3 Wprowadzenie 3

4 Wprowadzenie Co to jest schemat sieci komunikacyjnej / schematyczna prezentacja sieci komunikacyjnej? 4

5 5

6 Wprowadzenie Schemat sieci PTZ - Grafika informacyjna Opracowanie kartograficzne Sztuka użytkowa 6

7 Wprowadzenie I. Indywidulane podejście III. Znajomość oczekiwań i przyzwyczajeń użytkowników II. PTZ Dogłębna analiza istniejącej sieci PTZ 7

8 Wprowadzenie Tabula Peutingeriana - Mapa schematyczna - wojenne połączenia drogowe imperium rzymskiego - Przedstawienie imperialnych dróg od Wysp Brytyjskich po Cejlon miast, wsi i 3500 obiektów geograficznych km dróg 8

9 Wprowadzenie Tabula Peutingeriana 9

10 Wprowadzenie Tabula Peutingeriana 10

11 Wprowadzenie Fragment planu Jeleniej Góry z linią tramwaju gazowego (źródło [4]) 11

12 Wprowadzenie Schemat londyńskiego metra z 1908 r. (źródło Wikimedia) 12

13 Wprowadzenie Schemat londyńskiego metra z 1933 r. (źródło: 13

14 Wprowadzenie Obecny schemat metra londyńskiego (źródło: 14

15 Style schematów sieci komunikacyjnej (Morrison 1996) Kryterium podziału: sposób prezentowania linii komunikacji miejskiej Klasyczny Francuski Skandynawski Holenderski 15

16 Style schematów sieci komunikacyjnej Styl klasyczny Linie danego rodzaju środka transportu w jednym kolorze Linie tramwajowe Linie autobusowe Linie metra Linie trolejbusowe Numeracja linii w kolorze rodzaju środka transportu 16

17 Style schematów sieci komunikacyjnej Styl francuski Rozróżnienie środków transportu wprowadzenie obok numeracji, także oznaczeń literowych Każda linia przedstawiana jest inną barwą Numeracja linii na przystankach końcowych 17

18 Style schematów sieci komunikacyjnej Styl francuski 18

19 Style schematów sieci komunikacyjnej Styl francuski 19

20 Style schematów sieci komunikacyjnej Styl skandynawski Podział połączeń / linii na kilka grup każda innym kolorem Numeracja linii w takim samym kolorze podawana w kilku kluczowych miejscach (przystankach, punktach przesiadkowych) 20

21 Style schematów sieci komunikacyjnej Styl skandynawski 21

22 Style schematów sieci komunikacyjnej Styl holenderski Cechy stylu klasycznego Różne środki transportu różnicowanie stylu linii (grubość b.z.): Autobus linia ciągła Metro - linia przerywana 22

23 Style schematów sieci komunikacyjnej Styl holenderski 23

24 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Na co zwracamy uwagę? 1. Rodzaj i liczba środków transportu przedstawianych na schemacie sieci komunikacyjnej 2. Miejsca wspólnego przebiegu 3. Określenie potencjalnych odbiorców (użytkowników) schematu sieci komunikacyjnej 24

25 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Dokonaj uproszczenia i ogranicz przedstawianie wybranych informacji Treść zrozumiała Obraz prosty 25

26 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Uproszczenia i ograniczenia Zmieniona relacja przestrzenna obiektów Brak rzeczywistego odzwierciedlania położenia geograficznego Położenie rzeczywiste Położenie na schemacie 26

27 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Uproszczenia i ograniczenia Przebieg linii wyprostowany Położenie rzeczywiste Położenie na schemacie 27

28 Położenie rzeczywiste i na schemacie stacji sieci linii londyńskiego metra (źródło: Jenny 2006) Redakcja schematów sieci komunikacyjnych 28

29 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Przykład (Biłowicka 1982) Schemat komunikacji miejskiej Warszawy ze zmienną skalą zmniejszającą się płynnie od 1:30000 w centrum do 1:50000 na obszarach peryferyjne 29

30 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Przykład (Biłowicka 1982) Schemat komunikacji miejskiej Warszawy ze zmienną skalą zmniejszającą się płynnie od 1:30000 w centrum do 1:50000 na obszarach peryferyjne 30

31 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Geometryzacja Połączenia w schematach sieci komunikacyjnych przedstawiane liniami prostymi: V1: linie pionowe, poziome lub pod katem 45 stopni V2: linie pod katem 0, 30, 60 i 90 stopni, proste odcinki łączy się łukami 31

32 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Źródło: Mocko & Opach

33 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Geometryzacja rodzaje Manualna Metoda wspomagana komputerowo (automatyczna) Mechaniczna 33

34 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Geometryzacja wskazówki Duży stopień Mały stopień 34

35 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Wybór stylu schematu Dane o charakterze nominalnym linie tramwajowe bez hierarchii różne kolory linii Dane porządkowe linie autobusowe: zwykłe, przyspieszone, pospieszne Intensywność barwy i grubość linii uzależniona od wagi linii 35

36 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Wybór stylu schematu 1 środek transportu Niewielka liczba połączeń (do ok. 9 linii) Styl francuski Styl skandynawski Większa liczba linii > modyfikacja styli np. klasycznego 36

37 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Wybór stylu schematu 2 lub 3 środki transportu Styl francuski Kolor identyfikuje rodzaj transportu Styl francuski i styl klasyczny Styl francuski: sieć tramwajowa, metro Styl klasyczny: sieć autobusowa 37

38 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Wybór stylu schematu pow. 3 środki transportu Styl klasyczny Kolor identyfikuje rodzaj transportu Styl skandynawski z grupowaniem dominującego środka transportu 38

39 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Przystanki Figury geometryczne (najczęściej koło, kwadrat), odpowiednio dobrany rozmiar Możliwe różnicowanie: Przystanki jednokierunkowe Przystanki na żądanie Napisy poziome lub pod katem 45 stopni 39

40 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Przystanki 40

41 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Przystanki - przykłady 41

42 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Punkty przesiadkowe, węzłowe Różne figury geometryczne Stosowanie łączników Otaczanie konturem 42

43 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Punkty przesiadkowe, węzłowe przykłady 43

44 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Linie, nakładające się linie Zastosuj proporcję pomiędzy szerokością sygnatury, a odstępem pomiędzy liniami Grupowanie linii Odpowiedni dobór kolorów Odpowiedni (czytelny) opis 44

45 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych linie, nakładające się linie - przykłady 45

46 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Numeracja linii Możliwe rozwiązania: Stosowanie różnych kolorów Numeracja wzdłuż przebiegu linii / lub na przystankach 46

47 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Treść główna i pokładowa, kolorystyka Schematy sieci autobusowej stosowanie dużej liczby szczegółów topografii miasta Kolej, tramwaj, metro: umieszczanie rzek, kanałów, zbiorników wodnych Uwypuklenie schematu sieci, linii, punktów Jeżeli tło jednobarwne: zalecane kolory biały i szary 47

48 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Punkty orientacyjne Najczęściej schematy linii autobusowych Dokładnie w pobliżu przystanku Czytelna / zrozumiała grafika 48

49 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Punkty orientacyjne 49

50 Redakcja schematów sieci komunikacyjnych Rozmiar Uwzględnienie miejsca umieszczenia schematu sieci (przystanek, strona internetowa, folder itp.) Stosowanie powiększeń wybranych fragmentów (np. centrum miasta) 50

51 Przykłady Rzeczywista sieć Schemat 1 Schemat 2 51

52 Podsumowanie i wnioski 1. Schemat sieci PTZ 2. Rodzaje schematów 3. Na co zwrócić uwagę 4. Pytania? 52

53 Bibliografia 1. Avelar S., Hurni L.: On the Design of Schematic Transport Maps. Cartographica The International Journal for Geographic Information and Geovisualization 41(3/2006), str Avelar S.: Schematic Maps On Demand: Design, Modeling and Visulization. Swiss Dederal Institute of technology, Zurich, Diss. ETH No , Cabello S., Kreveld M.: Schematic Netwoks: An Algorthm and its Implementation. Materiały konferencyjne: Symposium on Geospatial Theory, Processing and Applications, Ottawa Mućko A., Opach T.: Schematy komunikacji miejskiej spojrzenie kartografa. Polski Przegląd Kartograficzny, Tom 41, 4/2009, str Wong B., Zhao Y.: Visualizing Public Transportation Arrivals. University of California, Berkeley, CS Visualization. 6. Jonathan Stott J., Rodgers P., Martınez-Ovando J.C., Walker S.G.: Automatic Metro Map Layout Using Multicriteria Optimization. Journal of LATEX Class Files, Vol. 6, No. 1, January Morrison A.: Public transport maps in western european cities. The Cartogr. Journal, Vol. 33, No. 2, str Jenny B.: Geometric distortion of schematic network maps. The Bulletin of the Society of Cartographers, Vol. 40, nr 1 2, str