Polska i świat w 2011 Wychodzenie spod sterydów

Transkrypt

1 Polska i świat w 2011 Wychodzenie spod sterydów Dr Mateusz Szczurek Główny ekonomista

2 Otoczenie inwestycyjne w 2011: świat Niskie stopy procentowe w USA, Japonii, pierwsza podwyżka w strefie euro i Szwajcarii Gorszy wzrost gospodarczy w Niemczech, olbrzymie różnice wzrostu w strefie euro, USA Ciąg dalszy kryzysu zadłużenia na zachodzie i południu Europy 1

3 e 2011f Czy przepływy kapitału na rynki wschodzące są nadmierne? Wzrost rezerw i napływ kapitału na rynki wschodzące (mld USD) 1,400 1,200 1, (200) (400) EM net financial flows (lhs) EM net C/A flows (lhs) Change YoY in reserves (rhs) 1,400 1,200 1, Mimo popularności rynków wschodzących w ostatnich miesiącach, trudno mówić o ich przegrzaniu Napływ kapitału netto jest daleko poniżej szczytów a napływ kapitału brutto nie nadąża za wzrostami zysków i PKB Niskie stopy i dostępność finansowania w krajach rozwiniętych ciągle sprzyjają Uwaga jednak na zmienność Rynki wschodzące ciągle są traktowane jako narażone na wahania stosunku do ryzyka Połowa z przepływów finansowych w 20 związana była z zakupami funduszy detalicznych 2

4 Kursy na świecie jak daleko od rekordów Brazil Japan Switzerland Australia Canada Thailand Singapore China Malaysia Sweden New Norway Eurozone South Africa Indonesia India US South Korea Russia UK Turkey Mexico Currency pain thresholds Percent NEER index above/below -year average 3

5 Indeks cen ING Liczba koszyków konsumpcyjnych ING które kupić można za cheap /PLN wynikający z regionalnej średniej to 3.50/ EM average Mexico Ukraine China India Poland Bulgaria Russia Romania Hungary Slovakia expensive Czech Rep Philippines South Africa Kazakhstan Argentina Brazil Turkey high per capita income UK Spain US Hong Kong Lis- Czer- Długookresowa miara wartości waluty, tak jak indeks Big Mac tygodnika The Economist. Uwzględnia koszyk 23 dóbr. Część różnic w cenach nigdy się nie wyrówna, ale znaczące odchylenia od średniej są wskazówką niedowartościowania lub przewartościowania 4

6 UK Netherlands Spain Portugal US France Germany Belgium China Estonia Greece Latvia Finland Bulgaria Ukraine Hungary Lithuania Brazil Czech Rep India Kazakhstan Poland Russia Romania Turkey Mexico Argentina Ograniczona skala zadłużenia gospodarki Poziom długu prywatnego wyższy w krajach rozwiniętych Boom kredytowy w Polsce nie miał dosyć czasu aby się rozwinąć przed kryzysem High debt ratio = much less room for increased bank lending Too rapid an increase in bank lending over Low levels of debt = great potential for increase in borrowing by households and corporates Total in 2000 Extra in Total

7 CHF Zabezpieczenie przeciw rozpadowi strefy euro Massive FX intervention from SNB SNB FX Reserves (right scale) EUR/CHF Jun99 Jun01 Jun03 Jun05 Jun07 Jun09 (USDbn) CHF: Inflation adjusted CHF not so strong 150 (1994=0) Jan-94 Jan-98 Jan-02 Jan-06 Jan- CHF: Real BroadTWI CHF: Nominal Broad TWI Od czasu obniżenia stóp do zera w 2009 roku, Narodowy Bank Szwajcarii interwencjami walczył z umocnieniem CHF utrzymując go blisko 1,50/ W czerwcu 20 ucieczka ze strefy euro nasiliła się na tyle, że SNB poddał się Dobry wzrost i duża nadwyżka obrotów bieżących wskazuje na mocniejszego franka oczekujemy 1,25/ w średnim okresie Co gorsza, podwyżki stóp procentowych są również prawdopodobne. 6

8 Różnice wzrostu w strefie euro Skala zacieśnienia polityki fiskalnej tym większa im większe problemy ze wzrostem PKB i finansowaniem deficytu czyli im gorzej było, tym gorzej będzie Niekeynesowskie efekty oszczędności budżetowych? Do tego potrzebna byłaby deprecjacja Lub niższe stopy procentowe Strefa euro, niskie Euribory i deflacja nie dają na to szans. Sweden Germany Poland Belgium UK Netherlands Eurozone France Europe GDP growth (YoY%) Efekt substytucyjny: Więcej kapitału do krajów mniej zadłużonych, szybciej rosnących i z mniej przewartościowanym kursem realnym. Efekt dochodowy: Problemy sektora bankowego przekładające się na funkcjonowanie rynku FX swapów, Portugal Italy 2009 Spain 20F Ireland 2011F Greece % 7

9 Mar-99 Mar-00 Mar-01 Mar-02 Mar-03 Mar-04 Mar-05 Mar-06 Mar-07 Mar-08 Mar-09 Mar- Kac po cio letniej imprezie Realny efektywny kurs walutowy poprawiony o jednostkowe koszty pracy Odzyskiwanie konkurencyjności idzie szybko, ale ma efekty uboczne Greece Spain Ireland Germany Poland Latvia Sweden 8

10 Otoczenie inwestycyjne w 2011: Polska Wysokie inwestycje publiczne, poprawa w prywatnych Kryzys finansowania budżetu? Nie, jak długo mamy mocny wzrost i słabą konkurencję o dostęp do kapitału Inflacja i stopy NBP w górę, szczególnie w 1kw Mocniejszy złoty 9

11 Otoczenie inwestycyjne: inwestycje w Polsce Ciągle wysokie inwestycje publiczne Dekompozycja PKB (pkt proc) Szczyt w 2011 Inwestycje prywatne powinny zacząć odżywać 7 Efekt r/r w 1kw Odbudowa po powodziach 5 Dobre wyniki finansowe w 20 Wzrost wykorzystania mocy wytwórczych 3 Duża płynność i poprawiająca się dostępność kredytu Wskaźniki koniunktury niemal najlepsze w historii 1 ale czy rzeczywiście tak będzie? Niepewność co do wzrostu gospodarczego na świecie -1 1Q06 3Q06 1Q07 3Q07 1Q08 3Q08 1Q09 3Q09 1Q 3Q 1Q11F 3Q11F Obawy o podwyżki stóp NBP Znów rok 2005? -3 Konsumpcja pryw. Eksport netto Inwestycje PKB (% r/r) Źródło: GUS, prognozy ING

12 Otoczenie inwestycyjne: kryzys budżetowy? Polska NIE jest odbierana jako kraj z poważnymi problemami z wypłacalnością Spread -letnich obligacji do Bundów (pb) Podaż papierów skarbowych nie wpływa na dochodowości Ja n- Dochodowości obligacji cioletnich w PLN pozostaną wyższe niż niemieckie na długie lata; nie tylko z powodu deficytów budżetowych, ale z powodu NBP. Fe b- Ma r- Ap r- Źródło: Thomson Reuters Ma y- Ju n- J ul- Au g- Polska Grecja Hiszpania Irlandia Polska (PLN) Se p- Oc t- No v- De c- Ja n Jan-04 Jul-04 Jan-05 Jul-05 Źródła: Reuters, ING, MinFin Jan-06 Jul-06 Jan-07 Jul-07 Jan-08 Jul-08 Jan-09 Jul-09 Jan- Jul- Jan-11 2yr 5yr yr 3 per. Mov. Avg. (Net supply)

13 Jan-08 Apr-08 Jul-08 Oct-08 Jan-09 Apr-09 Jul-09 Oct-09 Jan- Apr- Jul- Oct- Jan-11 Apr-11 Jul-11 Oct-11 Inflacja i stopy procentowe Prognozy Podwyżki o 75pb w 1poł roku i 25pb w 3kw Jak dotąd RPP przełamuje przekleństwo cen żywności brak podwyżek mimo wzrostu wskaźnika CPI Szybko rosnąca inflacja w 1kw, do 3,5% Spadek w 2 poł roku dzięki mocnemu złotemu i normalizacji na rynku żywności CPI (r/r) 3M WIBOR FRAs 12

14 PLN: zagrożenia i szanse Najbliższe 6 miesięcy: Krótkoterminowe ryzyka Eskalacja kryzysu w strefie euro i problemy z finansowaniem walutowym Powtórka z maja? Wtedy US$/PLN wzrósł o 13% w ciągu tygodnia. Znaczne pogorszenie nastrojów na giełdach światowych (zwykle skorelowane z krótkotrwałym umocnieniem dolara). Wzrost dochodowości obligacji skarbowych USA lub Niemiec Krótkoterminowe szanse dla złotego Światowe banki centralne coraz sprawniej i z coraz mniejszymi zahamowaniami dostarczają płynności w walutach dla banków komercyjnych Najbliższe lata: Ryzyko dla złotego w długim okresie Rozpad strefy euro? O jakim euro będziemy wtedy mówić? DM- będzie bardzo mocne, Drachmeuro słabe. Potrzeby pożyczkowe, które okazują się zbyt duże, kryzys zadłużenia rządowego Przeważają szanse na umocnienie Powrót do lat 70tych: mało zadłużone gospodarki wschodzące przyjmować będą duże ilości kapitału Wzrosty wydajności pracy, niezłe perspektywy wzrostu PKB, dobra demografia (tylko przez najbliższe lata) Gaz łupkowy i poprawa bilansu płatniczego 13

15 Prognozy ING E 2011F PKB (% r/r) Konsumpcja prywatna (% r/r) Inwestycje (% r/r) Produkcja przemysłowa (% r/r) Bezrobocie (%. Na koniec okresu) Inflacja (% r/r średniorocznie) Wzrost płac w sekt. przedsiębiorstw (% r/r) Bilans budżetu (% PKB). ESA Dług publiczny (% PKB). ESA Bilans obrotów bieżących (% PKB) WIBOR 3M (%) średniorocznie Dochodowości obligacji ( lat, %, średnio) US$/PLN, koniec roku US$/PLN, średniorocznie /PLN, koniec roku /PLN, średniorocznie Source: NBP, Stats Office, Reuters, ING Forecasts 14

16 Podsumowanie Przygotowani na dalsze problemy finansowe w strefie euro O wiele mocniejszy wzrost niż przeciętna w UE - Anty-cykliczna polityka gospodarcza - Dobra struktura gospodarcza dla przetrwania (choć gorsza dla długofalowego rozwoju) Prawdopodobna dalsza ekspansja gospodarcza w nadchodzących latach - Małe zadłużenie prywatne wspierać będzie napływ kapitału - choć deficyt publiczny grozi skokowymi wzrostami kosztów obsługi długu PLN wspierany przez trendy na rynkach światowych, prywatyzację, poziom i wzrosty konkurencyjności - Dalsze kryzysy w strefie euro nieuchronnie osłabiłyby złotego, ale nie powinno trwać to dłużej niż 2 miesiące. - Wejście do strefy euro przed 2016 rokiem bardzo mało prawdopodobne Ściślejsze kryteria wejścia i problem ze zmniejszeniem deficytu Więcej znaków zapytania o sens ekonomiczny członkostwa. Dług publiczny (55% PKB) niski, ale deficyt budżetowy (8%) wysoki w porównaniu do reszty EU, nawet uwzględniając OFE - Wzrost deficytu z mniej niż 2 do ponad 7% wywołany w dużej mierze obniżkami podatków - Dla inwestorów zagranicznych wzrost gospodarczy jest dziś równie ważny jak tempo ograniczania deficytu. Gospodarka światowa spowalnia z 3,7 do 3,0% w Przemysłowy popyt na surowce mniejszy - rynki ciągle stymulowane, ale coraz mniej, przez politykę niskich stóp procentowych na świecie. 15

17 Niniejsza publikacja została przygotowana przez ING Bank Śląski S.A. wyłącznie w celach informacyjnych i nie stanowi rekomendacji lub oferty dotyczącej zakupu bądź sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. ING Bank Śląski S.A. dołożył należytej staranności w celu zapewnienia, iż zawarte informacje nie są błędne lub nieprawdziwe w dniu ich publikacji, jednak ING Bank Śląski S.A. i jego pracownicy nie ponoszą odpowiedzialności za ich prawdziwość i kompletność jak również za wszelkie szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji lub zawartych w niej informacji. 16