PROPONOWANY PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH PRZY KONSERWACJI PROSPEKTU ORGANOWEGO Z KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO PW. ŚW. MARCINA Z TOURS W GRĘBOCICZCH

Transkrypt

1 PROPONOWANY PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH PRZY KONSERWACJI PROSPEKTU ORGANOWEGO Z KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO PW. ŚW. MARCINA Z TOURS W GRĘBOCICZCH Osieczna, dnia 12 listopada 2013 roku PROPONOWANY PROGRAM PRAC

2 KONSERWATORSKICH PRZY KONSERWACJI PROSPEKTU ORGANOWEGO Z KOŚCIOŁA PARAFIALNEGO PW. ŚW. MARCINA Z TOURS W GRĘBOCICZCH Inwestor Parafia Rzymskokatolicka pw. św. Marcina z Tours wgrębocicach Administrator Ks. Wojciech Ratajewski Proboszcz Parafii Zakład prowadzący prace Zakład Malarski i Konserwacja, Naprawa Przedmiotów Zabytkowych i Artystycznych Osieczna ul. Jeziorkowska 6 Wykonawcy Mistrz Rzemiosła Artystycznego Daniel Nowacki mgr konserw. Joachim Nowacki lic. konserw. Szymon Nowacki adept sztuki Dawid Nowacki Nadzór konserwatorski i kierownictwo robót mgr Ewa Szydłowska Nadolna Konserwator Dzieł Sztuki z Poznania Osieczna, dnia 12 listopada 2013 roku. OBIEKT: Prospekt organowy MIEJSCE PRZECHOWYWANIA: Kościół parafialny

3 MIEJSCOWOŚĆ: AUTOR: Grębocice Gebrüder Walter z Góry CZAS POWSTANIA: ok r. TECHNIKA WYKONANIA: drewno sosnowe polichromowane profilowane, rzeźbione, detal złocony OPIS KOŚCIOŁA Kościół w Grębocicach jest wzmiankowany XIV w., pierwotny kościół był przypuszczalnie drewniany. Obecny zbudowany w drugiej połowie XV wieku jest budowlą murowaną kamienno - ceglaną wzniesioną na rzucie prostokąta z przyległą do prezbiterium zakrystią od str. pd., późnogotycki. Orientowany. Przebudowany na początku XIX w. od zach. dobudowano pięciokondygnacyjną wieżę z cylindryczną klatką schodową i aneksu przyległego do nawy od str pn.. Wewnątrz i zewnątrz otynkowany, oskarpowany; skarpy narożne bryły kościoła dwuskokowe przyścienne jednoskokowe, narożne wieży trójuskokowe. Otwory architektoniczne prostokątne zamknięte łukowo z blendami ostrołukowo, dachy ceramiczne dwuspadowe od wschodu zamknięte blendowanym szczytem na aneksach pulpitowe wieża pokryta blaszanym hełmem stożkowym na rzucie zbliżonym do kwadratu. Prezbiterium dwuosiowe, węższe od nawy od wschodu zamknięte ścianą prostą, otwarte do nawy łukowym łukiem tęczowym. Nawa trójosiowa. Prezbiterium i nawa pokryte stropem o zaokrąglonych narożach. Otwory okienne rozglifione, okna w biforyjnych ramach z rozetami w rozetach witraże pozostałej części przeszklone gładką, bezbarwną szybą W osi zachodniej nawy drewniana empora organowa wsparta na kolumnach z płycinową balustradą. W środkowej części podchórza otwór drzwiowy stanowiący główny węzeł komunikacyjny kościoła przebiegający po przez kruchtę podwieżową. Wyposażenie kościoła drewniane polichromowane i złocone; ołtarze, ambona balustrada empory i konfesjonały późnobarokowe z XVIII w., prospekt organowy z drugiej połowy XIX w., ławki wykonane współcześnie. Stolarka drzwiowa stylowa z ozdobnymi okuciami

4 OPIS OBIEKTU DO KONSERWACJI Organy usytuowane na osi centralnej empory poprzedzone balustradą. Prospekt drewniany neogotycki, architektoniczny, polichromowany z złoconą snycerką i detalem profili. Frontowa część prospektu trójosiowa, środkowa oś wysunięta przed lico. Dolna partia na wysokim, płycinowym cokole, zwieńczonym pseudo belkowaniem, w części centralnej; architraw ozdobiony ząbkowaną dekoracją snycerską, fiyz gładki, gzyms koronujący delikatnie zaakcentowany. Nastawa, po bokach płycinowa zwieńczona gzymsem, w części centralnej trzy prostokątne, ażurowe wieże, środkowa wyższa i bardziej wyeksponowana z polami piszczałkowymi, flankowane profilowanymi kolumnami zwieńczonymi dekoracyjnymi stożkami. Pola piszczałkowe obramione dekoracją profili zwieńczone wimpergą z kwiatonami, dolna część przyozdobiona eliptycznymi wyżłobieniami z czterolistną rozetą. Całość zwieńczona gzymsem koronującym z koronkową dekoracją snycerska w formie stojących rozetek. OCENA STANU ZACHOWANIA PROSPEKTU ORGANOWEGO Cała powierzchnia drewna pokryta kilkoma warstwami farby olejnej, detal snycersko - rzeźbiarski złocony schlagmetalem, zaoksydowany i pociemniały. Całość drewna zarówno w konstrukcji jak i w partiach snycersko - rzeźbiarskich w znacznym stopniu uszkodzona przez żerujące drewnojady, na powierzchni występują otwory wylotowe miejscowo czynne zwłaszcza na odwrociu. Struktura drewna miejscami uszkodzona, występują mechaniczne uszkodzenia profili i częściowe ubytki detalu. Całość zakurzona i zabrudzona miejscowe odpryski warstwy malarskiej. PROPONOWANY PROGRAM PRAC KONSERWATORSKICH 1. Wykonać dokumentację fotograficzną całego przebiegu prac 2. Wykonanie wstępnych badań konserwatorskich ustalających pełen program działań przy obiekcie - obserwacja całości w świetle zastanym, bocznym - dokonanie analiz stopnia zabrudzenia i zniszczenia struktury drewna i poszczególnych warstw technologicznych

5 - wykonanie potrzebnych badań stratygraficznych dokumentujących, ilość wszystkich warstw w obiekcie - wykonanie prób rozpuszczalnikowych z zastosowaniem rozpuszczalników organicznych: toluen, ksylen, aceton, metanol, terpentyna oraz gotowych preparatów Decon 90 i Scansol. - wykonanie prób na konsolidację wewnętrznej struktury drewna uszkodzonego przez żerujące owady z zastosowaniem roztworu paraloidu B 72 w toluenie lub żywic poliuretanowych (wybór środka w trakcie prób) 3. Oczyszczenie całej powierzchni z kurzu i brudu, przy pomocy środków zmiatających i wycierających metodą mechaniczną 4. Usunięcie wtórnie wykonanych warstw malarskich i pozłoty z oryginalnych warstw zabytkowych z zastosowaniem środka wybranego podczas przeprowadzonych prób. 5. Wykonanie zabiegu dezynfekcji i dezynsekcji - nasączenie środkami odkażającymi przeciw grzybom i drewnojadom metodą iniekcji i gazowania z zastosowaniem Chylotox Q - produkcji ALTAX 6. Impregnacja utwardzająca strukturę drewna spróchniałego i uszkodzonego przez owady zastosowaniem roztworu (2% - 7%) Palaroidu B-72 w toluenie 7. Uzupełnienie ubytków drewna i detali snycerskich - wykonanie wstawek stolarskich i dorzeźbienie detali 8. Kitowanie otworów po żerujących owadach i wypełnienie ubytków drewna w miejscach spękań masą kredowo- trocinową na bazie klejowej i akrylowej 9. Scalenie kolorystyczne i rekonstrukcja polichromii w miejscach uszkodzeń i ubytków według kolorystyki uzyskanej w odkrytych przekazach uzyskanych w trakcie badań stratygraficznych. 10. Utrwalenie całej powierzchni polichromii werniksem woskowym i jego opracowanie 11. Uzupełnienie ubytków złocenia w technice pozłotniczej zgodnej z oryginałem (kładzionej na bolus i mixtion) 12. Patynowanie złoceń werniksem spirytusowym (Goldlak) 13. Wykonanie powykonawczej dokumentacji fotograficznej i opisowej z całego przebiegu prac konserwatorskich

6 Program prac konserwatorskich przygotowali: mgr Ewa Szydłowska Nadolna Konserwator Dzieł Sztuki Daniel Nowacki Mistrz Rzemiosła Artystycznego Joachim Nowacki mgr Konserwatorstwa Szymon Nowacki lic. Konserwatorstwa

7

8

9

10

11

12