Encyklopedia Podręczna PWN (Warszawa, 2002)

Transkrypt

1 Współczesny patriotyzm Opracował Maciej Grabowski Publiczne Gimnazjum nr 1 im. Noblistów Polskich w ŁomŜy

2 Patriotyzm to postawa łącząca przywiązanie i miłość do ojczyzny oraz solidarność z własnym narodem z szacunkiem dla innych narodów i poszanowaniem ich suwerennych praw". Encyklopedia Podręczna PWN (Warszawa, 2002)

3 źródło:

4 "Rozumienie patriotyzmu" Badanie CBOS z 3-7 października 2008 Źródło:

5 Jak Pan(i) rozumie patriotyzm? Identyfikacja z Ojczyzną 49% - Miłość do ojczyzny; ojczyzna jako najwyŝsza wartość 23% - Poczucie więzi z krajem, przywiązanie do ojczyzny 15% - Duma ze swojego kraju 5% - Poczucie odpowiedzialności za swój kraj (nie ukrywać swojej narodowości, nie wstydzić się tego, Ŝe jest się Polakiem) 3% -Świadomość tego, kim się jest 3%

6 Jak Pan(i) rozumie patriotyzm? Praca dla kraju 24% - Działania dla dobra kraju 13% - Poświęcanie się dla kraju 5% - Praca w wymiarze indywidualnym (rzetelna, uczciwa) 3% - Pomocniczość i współpraca z innymi ludźmi 3%

7 Jak Pan(i) rozumie patriotyzm? Walka w obronie kraju 12% - Walka w obronie kraju w sytuacji wojny 11% - Walka w wymiarze ideologicznym walka o polskość, walka z tymi, którzy chcą wyprzedać kraj, albo walka z mniejszościami mogącymi, w przekonaniu niektórych badanych, zagraŝać ich wizji Polski. 1%

8 Jak Pan(i) rozumie patriotyzm? Stosunek do kultury, obyczajów, religii 14% - Kultywowanie tradycji, świadomość historyczna 7% - Szacunek dla symboli 3% - Dbałość o kulturę, język 2% - Wychowywanie, edukacja 2%

9 Jak Pan(i) rozumie patriotyzm? Postawa obywatelska 5% - Bycie dobrym, porządnym obywatelem 1% - Uczciwość, przestrzeganie prawa 3% - Płacenie podatków 0,5% - SłuŜba wojskowa 0,5%

10 Jak Pan(i) rozumie patriotyzm? Kwestie polityczne 4% - Zainteresowanie polityką, udział w wyborach 3% - Działalność polityczna 1% - Demokracja, wolność słowa 0,4%

11 Jak Pan(i) rozumie patriotyzm? -śycie w swoim kraju 3% - Budowanie pozytywnego wizerunku swojego kraju, jego obywateli 1% - Nieszkodzenie swojemu krajowi 1% - Religijność 1% - Popieranie krajowych produktów 0,4% - Kibicowanie sportowcom 0,2% - Szacunek do innych narodów 0,2% - Ogólne wypowiedzi pozytywne (dobro, prawda, mądrość, wiara, nadzieja, miłość, Bóg, honor, ojczyzna 4% - Ogólne wypowiedzi negatywne i ambiwalentne 1% - Przekonanie o schyłku patriotyzmu (patriotyzm jest mi obojętny, dziś juŝ nie ma patriotyzmu albo prawdziwych patriotów juŝ nie ma.) 1% - Inne 2% - Trudno powiedzieć 17%

12 Patriotyzmowi nadaje się rozmaite znaczenia. Czy, Pana(i) zdaniem, patriotyzm polega na: Tak (zdecydowanie tak) w procentach okazywaniu szacunku godłu, fladze i hymnowi narodowemu dbałości o przekazywanie dzieciom w rodzinie wartości narodowych 94 (69) 94 (64) gotowości do walki i oddania Ŝycia za ojczyznę 90 (65) poszanowaniu i przestrzeganiu prawa 90 (52) udziale w wyborach 87 (49) dbałości o religijne wychowanie dzieci w 77 (44) rodzinie podejmowaniu działań na rzecz swojej 75 (30) społeczności lokalnej, okolicy, w której się mieszka wypełnianiu obowiązków zawodowych 75 (37) odbywaniu słuŝby wojskowej 75 (37) kibicowaniu polskim sportowcom 70 (30) płaceniu podatków 68 (21) zaangaŝowaniu w działalność publiczną 68 (36)

13 Kiedy Polacy okazali się największymi patriotami? (w %) II Rzeczpospolita ( ) okupacja ( ) PRL ( ) III Rzeczpospolita (po 1989) Trudno powiedzieć

14 źródło:

15 Bp Tadeusz Pieronek Patriotyzm to rzecz piękna, ale to wcale nie znaczy, Ŝe łatwa. To z jednej strony duma z przynaleŝności do narodu, nie tylko do ludzi, ale takŝe do kraju z jego krajobrazem, historią, tradycją. KaŜdy z nas ma zapisane jakieś miejsce na ziemi, ale to miejsce staje się naszą ojczyzną poprzez przywiązanie, miłość, poczucie odpowiedzialności. Wkładem, który pozwala nam o Polsce mówić "ojczyzna" jest wypełnianie obywatelskich obowiązków. Mają one prowadzić do kultywowania patriotyzmu w sposób autentyczny i niezakłamany. Dziś patriota powinien na chwilę zapomnieć o aspekcie bohaterskim, bo obowiązek patriotyczny dotyczy przede wszystkim budowania dobra wspólnego. Oznacza to podejmowanie obowiązków obywatelskich takich jak oddanie głosu podczas wyborów, gotowość podjęcia urzędów i sprawowania ich w uczciwy sposób. źródło : Dziennik. PL

16 Zbigniew Boniek piłkarz Patriotyzm to szacunek do kraju, w którym przyszliśmy na świat. Nieco inny jest patriotyzm Polaków mieszkających w Polsce, inny tych, którzy Ŝyją poza granicami kraju. Wydaje mi się, Ŝe dla Polonii symbole narodowe są bardzo Ŝywe, bardziej jest dumna z polskich korzeni, częściej się nimi chwali. Patriotyzm dla sportowca, jak dla kaŝdego, jest pewnym sposobem zachowania się, który wynika z uczuć łączących nas z krajem. Sportowiec, który zakłada białoczerwony strój, nie pokazuje innym tylko siebie samego, ale teŝ reprezentuje Polskę. Dziś patriota powinien normalnie i spokojnie Ŝyć. śeby być patriotą, nie trzeba robić niczego innego niŝ to, co kaŝdy człowiek robi kaŝdego dnia. Na sportowcach, którzy mają większe moŝliwości okazania swoich patriotycznych uczuć, spoczywa oczywiście obowiązek, by robić to najlepiej, jak potrafią. źródło : Dziennik. PL

17 Źródło:

18 źródło:

19 Michał Kiciński twórca gry komputerowej "Wiedźmin Patriotyzm to uczucie, które łączy nas z krajem naszych urodzin, a które moŝe być wyraŝane na bardzo róŝne sposoby. Choć sam wychowałem się na martyrologicznym rozumieniu powinności wobec Polski, dziś, jako przedsiębiorca staram się myśleć o kraju w konstruktywny sposób, robić takie rzeczy, które są nie tylko opłacalne, ale teŝ zmieniają na lepsze kraj, w którym mieszkam. Dziś patriota powinien łączyć działalność zawodową z pracą na rzecz kraju. Wydając gry komputerowe staramy się współpracować z polskimi zespołami, które śmiało mogą konkurować z tymi z zagranicy. Dzięki temu, Ŝe wspieramy polskich twórców, korzystamy z ich doświadczenia, wyobraźni, promujemy Polskę poza granicami kraju. Jesteśmy dumni z tego, Ŝe "Wiedźmin" jest grą opartą na naszej kulturze. W ten sposób moŝemy jakiś ułamek tej kultury zaprezentować innym, a nie bezustannie importować cudze produkty. To taki nasz mały patriotyzm. źródło : Dziennik. PL

20 Mezo (Jacek Mejer) raper Patriotyzm to poczucie więzi łączącej obywateli, to świadomość i znajomość własnych korzeni, pięknych i smutnych momentów naszej wspólnej historii. To poczucie dumy, gdy grany jest nasz hymn narodowy, czy to podczas uroczystości państwowych, czy podczas meczu reprezentacji piłkarskiej. To wreszcie radość, gdy spotykasz Polaka gdzieś z dala od kraju. Patriota dziś powinien mieć szacunek do własnego kraju, powinien przez swoje działanie dbać o jego dobre imię. Poza tym w swojej postawie powinien unikać megalomanii i zachować otwartość. Słowem, nie powinien obnosić się ze swoim patriotyzmem, tylko działać tak, by na hasło "Polska" ludzie na świecie reagowali pozytywnie i z uznaniem. źródło: Dziennik. PL

21 Janek Mela niepełnosprawny polarnik Dziś patriota powinien robić coś dla innych. I pomimo Ŝe patriotyzm brzmi jak coś, co jest oderwane od codziennego Ŝycia, da się go realizować w Ŝyciu codziennym. Tak jak w ekologii wystarczy choćby segregować śmieci, tak patriota moŝe choćby włączyć się w działalność społeczną. Albo kształcić się, bo rozwijając własne umiejętności, moŝe potem przysłuŝyć się innym. Jedna osoba wiele nie zmieni, ale kiedy kaŝdy dołoŝy swoją cegiełkę, to da się wiele zrobić. Dlatego teŝ obowiązkiem patrioty jest udział w wyborach, czyli przyjmowanie odpowiedzialności za to, co się dzieje w wokół nas. źródło: Dziennik. PL

22 Źródło;

23 Postawy patriotyczne młodzieŝy oraz czynniki, które je kształtują. Badanie przeprowadzone 16 listopada 2004 r. wśród krakowskich licealistów. Źródło:

24 Pytanie 1. Czym jest według Ciebie patriotyzm? 67,6% patriotyzm to uczucie miłości i szacunku do własnego kraju, walka o Ojczyznę, zdolność do poświęcenia się dla Ojczyzny, przywiązanie do Ojczyzny, działalność na rzecz państwa, poczucie przynaleŝności do danego narodu. 32,4% patriotyzm to postawa wyraŝająca szacunek i miłość do Ojczyzny.

25 Pytanie 2 "Czy uwaŝasz siebie za patriotę? 45,6% tak 26,3% nie 28,1% nie wiem W uzasadnieniu ankietowani, którzy uwaŝają się za patriotów, podawali: godnie reprezentuję kraj, promuję go, dbam o jego dobre imię, godnie reprezentuję kraj, promuję go, dbam o jego dobre imię, kocham mój kraj, chciałbym go ulepszać, bronić, planuję związać Ŝycie z Polską, nie wyjeŝdŝam za granicę, jestem harcerzem, jestem dumny z ojczyzny, szanuję tradycję, szanuję Polskę, waŝne są dla mnie losy kraju.

26 Respondenci, którzy nie czują się patriotami, w zdecydowanej większości nie uzasadnili swojej odpowiedzi. Tylko 6 osób uzasadniło to tak: mój kraj jest mi obojętny, nie czuję obowiązku wobec Ojczyzny, jestem egoistą, wszystko chcę dla siebie, kocham swoją ojczyznę, ale gdybym miała moŝliwość pracy za granicą, to wyjechałabym. Respondenci, którzy udzielili odpowiedzi "nie wiem", równieŝ nie chcieli jej uzasadnić. Jedynie kilka osób uzasadniło ją w następujący sposób: nie było w moim Ŝyciu takiej sytuacji, by mógł się ujawnić mój patriotyzm, kraj jest mi w sumie obojętny, lecz interesuje mnie, by był w nim pokój i wolność.

27 Pytanie 3 "Jakie czynniki mają wpływ na Twój patriotyzm? 70,1% literatura, 68,4% - rodzina, 52,6% - szkoła, 22,8% - kościół. Wymieniono równieŝ media, sport, harcerstwo

28 Pytanie 4"Jakie przedmioty mają znaczący wpływ na Twój patriotyzm?" 59,6% - j. polski; 61,4% - historia; 38,5% - WOS.

29 Pytanie 5 "Jaką rolę odgrywa nauczyciel historii w kształtowaniu twoich postaw patriotycznych?" 1,75% - bardzo duŝą; 17,5% - duŝą; 19,2% - przeciętną; 22,8% - małą; 36,8% - nie ma wpływu na kształtowanie postaw patriotycznych.

30 Ankietowani, którzy odpowiedzieli, Ŝe nauczyciel ma duŝy lub bardzo duŝy wpływ na kształtowanie ich postaw patriotycznych, uzasadniali to następująco: nauczyciel historii uczy i przypomina o przeszłości, uświadamia, mój nauczyciel jest dla mnie wzorcem patriotyzmu, dla Niego ojczyzna odgrywa znaczącą rolę w Ŝyciu i tą miłością stara się nas zarazić, ma duŝą wiedzę, wpływa na nasze wybory.

31 Respondenci, którzy uwaŝają, Ŝe nauczyciel historii ma przeciętny, mały lub w ogóle nie ma wpływu na kształtowanie ich postaw patriotycznych, uzasadniali: postaw nie da się nauczyć, moŝna tylko pomóc w zrozumieniu i poznaniu, moŝe wskazywać tylko pewne wzorce, mam juŝ ukształtowane postawy, zagadnienia dotyczące patriotyzmu są rzadko poruszane, lekcje historii nie są prowadzone tak, by wpoić miłość do Ojczyzny, nie ma wpływu, bo nigdy nie ma czasu, aby zagłębiać się w Ŝyciowe postawy, tylko realizuje materiał, mówi o losach kraju w mało ciekawy sposób, mówi o przeszłości, ale mnie to nie interesuje, nie ma wpływu, bo jest feministką.

32 Problem patriotyzmu jest obecny w postawach współczesnej młodzieŝy, mamy jednak teŝ do czynienia z postawami obojętnymi. Jakie mogą być uwarunkowania takich postaw: środowisko rodzinne (sytuacja materialna rodziny, tradycje rodzinne, poziom wykształcenia, relacje między członkami rodziny), środowisko rówieśnicze, negacja wartości proponowanych przez dorosłych, osobowościowe, środowisko szkolne.

33 Co jako nauczyciele i wychowawcy moŝemy zrobić aby budzić lub utrwalać postawy patriotyczne młodzieŝy?

34 Źródło: