Leczenie farmakologiczne zespołu metabolicznego. Dr n. farm. Barbara Budzyńska Katedra i Zakład Farmakologii z Farmakodynamiką

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Leczenie farmakologiczne zespołu metabolicznego. Dr n. farm. Barbara Budzyńska Katedra i Zakład Farmakologii z Farmakodynamiką"

Gabriela Pawlak
7 lat temu
Przeglądów:

1 Leczenie farmakologiczne zespołu metabolicznego Dr n. farm. Barbara Budzyńska Katedra i Zakład Farmakologii z Farmakodynamiką

2 Rozpoznanie: powinny być spełnione dowolne 3 z 5 następujących kryteriów: 1) zwiększony obwód talii (zależy od kraju pochodzenia i grupy etnicznej w populacji europejskiej 80 cm u kobiet i 94 cm u mężczyzn) 2) stężenie triglicerydów >1,7 mmol/l (150 mg/dl) lub leczenie hipertriglicerydemii 3) stężenie HDL<1,0 mmol/l (40 mg/dl) u mężczyzn i <1,3 mmol/l (50 mg/dl) u kobiet lub leczenie tego zaburzenia lipidowego 4) ciśnienie tętnicze skurczowe 130 mm Hg lub rozkurczowe 85 mm Hg, bądź leczenie rozpoznanego wcześniej nadciśnienia tętniczego 5) stężenie glukozy w osoczu na czczo 5,6 mmol/l (100 mg/dl) lub leczenie farmakologiczne cukrzycy typu 2.

3 Czynniki genetyczne Czynniki środowiskowe

4 Leczenie zespołu metabolicznego: profilaktyka cukrzycy typu 2 i chorób sercowo-naczyniowych; leczenie poszczególnych składowych zespołu metabolicznego.

5 Leczenie otyłości w zespole metabolicznym

6 Ilość nadmiernej tkanki tłuszczowej określa: Wskaźnik Masy Ciała (BMI ang. Body Mass Index) BMI = masa ciała [kg] wzrost 2 [m 2 ] BMI 25 kg/m 2 - nadwaga BMI 30 kg/m 2 - otyłość

7 Klasyfikacja otyłości u osób dorosłych Klasyfikacja BMI kg/m 2 Ryzyko powikłań niedowaga < 18,5 niskie waga prawidłowa 18,5-24,9 przeciętne nadwaga 25-29,9 nieznacznie zwiększone otyłość klasa I 30-34,9 umiarkowane klasa II 35-39,9 ciężkie klasa III > 40,0 bardzo ciężkie

8 Typy otyłości Otyłość typu gruszka (udowo-pośladkowa, ginoidalna) Otyłość typu "jabłko" (brzuszna, wisceralna, androidalna)

9 Kierunki działania leków Zmniejszające apetyt Pobudzające termogenezę Hamujące wchłanianie tłuszczów pobudzające receptory adrenergiczne w oun pobudzające przewodnictwo serotoninergiczne sympatykomimetyki inhibitory lipazy

10 Farmakoterapia otyłości (historia) Sibutramina Rimonabant

11 Orlistat Hamuje działanie lipaz żołądkowo -jelitowych zmniejsza hydrolizę tłuszczu pokarmowego (30%) Może zmniejszać ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych (lipidy, węglowodany, ciśnienie)

12 Contrave bupropion naltrekson

13 Lorkaseryna wybiórczy agonista receptora serotoninowego 2C (5HT2C) w podwzgórzu wprowadzenie zmian w nawykach żywieniowych i trybie życia.

14 Qsymia Jest to lek łączony, składający się z dwóch dostępnych już na rynku składników aktywnych: fentermina topiramat

15 Leczenie nadciśnienia tętniczego w zespole metabolicznym

16 skurczowe rozkurczowe Optymalne < 120 < 80 Prawidłowe Wysokie prawidłowe Nadciśnienie Stopień Stopień Stopień 3 > 180 > 110 Izolowane nadciśnienie skurczowe 140 i < 90

17 Powikłania nadciśnienia

18 KLASYFIKACJA LEKÓW ANTYHIPERTENSYJNYCH POD WZGLĘDEM ICH MECHANIZMU DZIAŁANIA 1. Leki moczopędne tiazydy i związki tiazydopodobne HYDROHLOROTIAZYD, CHLORTALIDON, INDAPAMID diuretyki petlowe FUROSEMID, TORASEMID, KWAS ETAKRYNOWY diuretyki oszczędzającse potas- PIRONOLAKTON, TRIAMTEREN, AMILORID 2. β adrenolityki nieselektywne PROPRANOLOL, OKSPRENOLOL, PINDOLOL, NADOLOL, TIMOLOL selektywne ATENOLOL, METOPROLOL, BETAKSOLOL, BISOPROLOL, CELIPROLOL

19 KLASYFIKACJA LEKÓW ANTYHIPERTENSYJNYCH POD WZGLĘDEM ICH MECHANIZMU DZIAŁANIA 3. leki blokujące kanały wapniowe WERAPAMIL, DILITIAZEM, NITRENDYPINA, NIMODYPINA, NIKARDYPINA, ISRADYPINA, AMLODYPINA 4. antagoniści konwertazy angiotensynowej KAPTOPRIL, ENALAPRIL, PERINDOPRIL, LIZYNOPRIL, BENAZEPRIL 5. antagoniści receptora AT1 LOSARTAN, WALSARTAN

21 Monoterapia Przykłady szczególnych wskazań dla wybranych grup leków Diuretyki β-blokery Antagoniści Ca Inhibitory konwertazy angiotensyny (IKA) Antagoniści receptorów angiotensyny II niewydolność serca, obrzęki młody wiek, choroba wieńcowa, niektóre zaburzenia rytmu serca, starszy wiek, choroba wieńcowa, cukrzyca, miażdżyca obwodowa, astma cukrzyca, miażdżyca tętnic obwodowych, choroba wieńcowa, niewydolność serca, astma, udar mózgu, niewydolność nerek niewydolność serca, nefropatia cukrzycowa, miażdżyca

22 Farmakoterapia zaburzeń lipidowych zespole metablicznym

23 Biochemicznie można wyróżnić cztery frakcje lipoprotein: o dużej zawartości triglicerydów: chylomikrony VLDL o dużej zawartości cholesterolu: HDL LDL

24 Leki o działaniu hipolipemicznym 1. Żywice wiążące kwasy żółciowe kolestyramian i kolestipol 2. Kwas nikotynowy i jego pochodne 3. Inhibitory reduktazy hydroksymetylo-glutarylo- CoA (HMG-CoA)- fluwastatyna, lowastatyna, prawastatyna, simwastatyna 4. Pochodne kwasu fibrowego klofibrat, bezafibrat, etofibrat, fenofibrat, gemfibrozil 5. Inne probukol, kwasy omega 3

25 Statyny Inhibitory reduktazy hydroksymetyloglutarylo- CoA

27 Zmniejszają syntezę cholesterolu w wątrobie Zmniejsza się ilość cholesterolu i zwiększa się ilość receptorów dla LDL przyspieszenie katabolizmu cholesterolu zawartego w LDL Zmniejszają też wytwarzanie LDL i stężenie VLDL oraz trójglicerydów Zwiększają stężenie HDL

28 Atorwastatyna Rosuwastatyna Fluvastatyna Lovastatyna Prawastayna Simwastatyna

29 Pochodne kwasu fibrynowego (Fibraty)

30 Mechanizm działania α wzrost stężenia cholesterolu HDL i obniżenie stężenia triglicerydów. obniżenie hiperinsulinemii i hiperglikemii poprawiając działanie insuliny i zwiększając spalanie glukozy w tkankach.

31 Klofibrat Bezafibrat Fenofibrat gemfibrozil Ciprofibrat

32 Ezetimib Działa poprzez hamowanie w jelicie absorpcji egzogennego cholesterolu Zmniejsza stężenie LDL o ok.18%

33 Farmakoterapia cukrzycy w zespole metabolicznym

34 Leczenie cukrzycy: I. Dieta II. Aktywność fizyczna racjonalny tryb życia III. Leczenie farmakologiczne Insulina Pochodne sulfonylomocznika Glinidy repaglinid, nataglinid Biguanidy metformina Tiazolidynediony (glitazony) roziglitazon, poiglitazon Inhibitory -glukozydazy (akarboza) leki oddziałujące na oś inkretynową

36 Biguanidy metformina

37 Mechanizm dzialania ingerencja w łańcuch oddechowy w mitochondriach, obniżenia glukoneogenezyw wątrobie, nasileniu ekspresji transporterowglukozy powodując zwiększenie utylizacjiglukozy w mięśniach szkieletowych. hamuje proces glikogenolizy, zmniejsza absorpcję glukozy w przewodzie pokarmowym, uwrażliwia komorki β trzustki na glukozę. Następstwem działaniametforminy jest wzrost wrażliwości tkanek na insulinę.

38 Tiazolidynodiony (glitazony)

39 Troglitazon (wycofany, hepatotoksyczny) Roziglitazon Pioglitazon Do działania wymagają obecności insuliny.

40 Lek + receptor (aktywowany przez proliferatory peroksysomów z rec jądrowym dla kw retinoidowego) Zmiana konformacji Interakcja z DNA Kodujące syntezę białek i enzymów podlegających kontroli insuliny

41 poprawa wychwytu glukozy i jej utylizacja w mięśniach szkieletowych pobudzenie glikolizy hamowanie glukoneogenezy w wątrobie poprawa wydzielania insuliny w komórkach β trzustki.

42 Inhibitory α-glukozydazy AKARBOZA

43 redukują jelitowe wchłanianie skrobi, dekstryn oraz disacharydów opóźniają wchłanianie węglowodanów poposiłkowy wzrost stężenia glukozy w osoczu zostaje zmniejszony u pacjentów z cukrzycą i u osób zdrowych nie pobudzają uwalniania insuliny wpływają na przyswajanie glukozy, fruktozy, laktozy, białek i tłuszczy Leki z tej grupy powinny być podawane na początku posiłku.

48 Sitagliptina Wildagliptyna Analogi GLP-1 Exenatyd Liraglutyd Inhibitory dipeptydylopeptydazy 4 (DDP IV)

49 LECZENIE PRZECIWZAKRZEPOWE KWAS ACETYLOSALICYLOWY

50 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Podobne dokumenty

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: DIETETYK przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej Priorytet III. Wysoka jakość