Na początku był Chaos

Transkrypt

1 Na początku był Chaos Mitologia grecka Język polski Klasa V SP

2 Na dzisiejszej lekcji dowiemy się: Co to jest mit. Co to jest mitologia. Jak powstał świat według greckiej mitologii. Poznamy niektórych bogów i wybrane mity. Zapoznamy się też z wybranymi związkami frazeologicznymi.

3 Mitologie Mitologia to : Zbiór legend i mitów danej społeczności lub religii.

4 Jakie znacie mitologie: grecka rzymska indyjska słowiańska

5 Mitologia grecka Zbiór mitów: o bogach i boginiach, herosach, zjawiskach i postaciach nadprzyrodzonych. Wyjaśniała stworzenie świata i rozmaite zjawiska takie jak: pory roku, dzień i noc, słońce i gwiazdy.

6 Mit Jest to opowieść o świecie, opisuje historię bogów, legendarnych bohaterów, stworzeń i nadprzyrodzonych mocy. Mity tworząc mitologię opisują historię stworzenia świata i człowieka. Opisują też sens istnienia dobra i zła, jak również istnienie zjawisk przyrody (np. pory roku, piorun).

7 Mapa Grecji

8 Na początku był Chaos Na początku był Chaos. Któż zdoła powiedzieć dokładnie, co to był Chaos? Niejedni widzieli w nim jakąś istotę boską, ale bez określonego kształtu. Inni - a takich było więcej - mówili, że to wielka otchłań, pełna siły twórczej i boskich nasieni, jakby jedna masa nieuporządkowana, ciężka i ciemna, mieszanina ziemi, wody, ognia i powietrza.

9 Uranos i Gaja Z tej napełnionej otchłani, kryjącej w sobie wszystkie zarodki przyszłego świata, wyłoniły się dwa potężne bóstwa, pierwsza królewska para bogów: Uranos - Niebo i Gaja - Ziemia. Oni dali początek wielu pokoleniom bogów.

10 Tytani, cyklopi i sturęcy Z ich małżeńskiego związku wyszedł wielki ród tytanów, wśród których najstarszy był Okeanos, bóg potężnej rzeki, co szerokim, błękitnym kręgiem opływała całą ziemię dokoła. Młodszym rodzeństwem tytanów byli kiklopowie (cyklopi) i hekatonchejrowie - sturęcy.. Uranos nie był zadowolony z tego potomstwa, które było szkaradne lub okrutne. Wszyscy oni napełniali go strachem i odrazą. Nie spodziewając się po nich ani wdzięczności, ani poszanowania swej władzy ojcowskiej, strącił ich w bezdenne czeluści Tartaru.

11 Narodziny świata Razem z bogami rodził się świat. Nad ziemią, która jako ląd stały wydobywała się z chaosu, świeciło młode słońce, a z chmur spadały deszcze obfite. Podniosły się pierwsze lasy i ziemię przykryła wielka, szumiąca puszcza. Po nieznanych wzgórzach błądziły rzadkie zwierzęta. Zwolna rzeczy zaczęły przybierać znajome kształty. Źródła znalazły swe groty, a jeziora wygodne kotliny; góry śnieżnym grzebieniem zarysowały się na jasnym niebie. Gwiazdy lśniły w ciemnych przestworzach nocy, a kiedy one bladły, ptaki wydzwaniały jutrzence swą pierwszą pieśń powitalną. [...]

12 Zeus Najważniejszy Bóg, władca Olimpu Syn Kronosa i Rei Uratował swoje rodzeństwo wydostając je z brzucha Kronosa Władca nieba i ziemi Jego atrybut to błyskawice

13 Posejdon Starszy brat Zeusa Władca morza Atrybut: trójząb Nie mieszkał na Olimpie, lecz w pałacu na środku morza Śródziemnego

14 Hades Również brat Zeusa Władca świata podziemnego Jego atrybutem są klucze Towarzyszy mu pies Cerber

15 Olimp siedziba bogów

16 Politeizm i monoteizm Politeizm to wiara w wielu bogów Monoteizm to wiara w jednego boga Religia Greków i Rzymian była politeistyczna Monoteistyczna jest np. religia katolicka.

17 Mitologia w kulturze Mitologia grecka stała się podstawą kultury europejskiej, a tematy i postacie mityczne inspirowały artystów i filozofów. Od stuleci funkcjonują w językach narodowych pochodzące z mitologii związki frazeologiczne, czyli związki wyrazów o określonym, powszechnie zrozumiałym znaczeniu przenośnym. Wydarzenia przedstawione w mitach oraz opisani w nich bogowie i bohaterowie mają określone symboliczne znaczenie, stanowią wzorce pewnych postaw zwane toposami i archetypami.

18 Syzyfowe prace Syzyf był królem Koryntu. Był lubiany przez Zeusa i często zapraszany na uczty. Jednak opowiadał innym ludziom tajemnice bogów. Kiedy zdradził sekret Zeusa został skazany na śmierć. Syzyf, aby uniknąć kary schwytał boga śmierci Tanatosa.

19 Mit o Syzyfie Bóg jednak został uwolniony, a Syzyf zabity i niepochowany, przez co nie mógł trafić do krainy umarłych i jego dusza tułała się po świecie. Syzyf poskarżył się Hadesowi i ten pozwolił mu wrócić do świata żywych, aby dopilnować pogrzebu.

20 Mit o Syzyfie Syzyf jednak nie miał zamiaru wracać do Hadesu, więc ukrył się i przez wiele lat żył jeszcze na ziemi. Jednak bogowie przypomnieli sobie o nim i został surowo ukarany. Miał on przez wieczność wtaczać na bardzo wysoką i stromą górę ciężki głaz. W momencie, kiedy prawie dochodził do szczytu, głaz wyślizgiwał się z rąk i spadał na dół.

21 Syzyfowa praca praca bez końca, ciężka, bezskuteczna, bezcelowa, żmudna, niedająca żadnych efektów

22 Nić Ariadny Tezeusz był największym ateńskim bohaterem. Uratował Kretę przed potworem zamieszkującym labirynt -Minotaurem. Labirynt ten stworzył Dedal. Kiedy król Krety Minos upomniał się o ofiary dla potwora, Tezeusz postanowił wyprawić się do labiryntu i zgładzić bestię.

23 Nić Ariadny Od córki króla dostał kłębek nici. Wchodząc do labiryntu rozwijał ją, dzięki temu znał drogę powrotną. Tezuszowi udało się zabić potwora, a dzięki pomocy Ariadny bezpiecznie wyszedł z labiryntu

24 Nić Ariadny Nieoczekiwana pomoc Dobra rada

25 Co zapamiętałeś z lekcji? 1. Świat wywodzi się: a) z Chaosu b) z Olimpu c) z niczego 2. Tytani, cyklopi i sturęcy byli dziećmi: a) Uranosa i Gai b) Kronosa i Rei c) Zeusa i Hery

26 Co zapamiętałeś z lekcji? 3. Bogowie i boginie: Zeus, Posejdon, Hades, Hera, Demeter, Hestia to potomkowie: a) Kronosa i Rei b) Zeusa i Hery c).epimedeusza i Pandory 4. Gdzie mieszkał Zeus? a) na górze Otrys b) na Sycylii c) na górze Olimp

27 Co zapamiętałeś z lekcji? 5. Jakie atrybuty posiadał Posejdon? A. trójnóg B. trójząb C. dwójząb 6.Czego władcą był Hades? A. morza B. ziemi C. podziemi

28 Co zapamiętałeś z lekcji? 7.Czyją tajemnicę zdradził Syzyf? a) Hadesa b) Tezeusza c) Zeusa 8. Czyją córka była Ariadna? a) Minotaura b) Minosa c) Dedala

29 Źródła: Fragmenty z mitologia: J. Parandowski, Mity: interpretacja własna Obrazy:

30 Dziękuję za uwagę Aleksandra Czetwertyńska