Podstawowym źródłem, z którego wyrosła kultura europejska, jest

Transkrypt

1 Język Polski w Szkole IV VI R. IX, nr 3 2 Projekt lektura szkolna Joanna Piasta-Siechowicz Od Chaosu do Kosmosu, czyli mitologia w klasie V Podstawowym źródłem, z którego wyrosła kultura europejska, jest antyk. Starożytnej Grecji zawdzięczamy podwaliny fi lozofii i olimpiady sportowe. Ze starożytnych Aten wywodzi się pojęcie demokracji a prawo państw europejskich opiera się na prawie rzymskim. Mitologia do dziś stanowi inspirację twórczą dla pisarzy i poetów, z antyku wywodzą się podstawowe gatunki literackie. Wie o tym (a przynajmniej powinien wiedzieć) każdy średnio wykształcony człowiek. Jednak polonista uczący w szkole podstawowej staje przed bardzo trudnym zadaniem. Jak te prawdy przekazać piątoklasistom? Jak dobrać właściwe treści nauczania i odpowiednie teksty? Zgodnie z Podstawą programową kształcenia ogólnego: Nauczyciele w szkole podstawowej dostosowują sposób przekazywania odpowiedniej wiedzy, kształtowania umiejętności i postaw uczniów do naturalnej w tym wieku aktywności dzieci Ci sami nauczyciele muszą, dostosowując sposób przekazywania odpowiedniej wiedzy, jednocześnie realizować cele ogólne kształcenia polonistycznego, wytyczone również przez dokument oświatowy, jakim jest podstawa programowa. Toteż, żeby sprostać postawionym zadaniom, planując podstawowy (według mnie) cykl lekcji o mitach, uwzględniłam przede wszystkim jeden z wniosków J. S. Brunera, który na podstawie badań stwierdził: Mit powstał z potrzeby wyjaśnienia świata. Stąd taki a nie inny dobór tekstów (fragmentów mitów). Natomiast praca z tekstem (ale nie tylko) wydała mi się najwłaściwszą metodą prowadzącą do osiągnięcia celu. Oto moja propozycja. 18 Zapraszamy na naszą stronę

2 Projekt lektura szkolna 1 TEMAT: Na początku był Chaos. A co potem? Cel główny: rozwijanie umiejętności rozumienia czytanego tekstu; przybliżanie rozumienia człowieka i świata. Cele szczegółowe: Uczeń: doskonali umiejętność czytania cichego i głośnego, posługuje się słownikiem wyrazów obcych, precyzyjnie odpowiada na pytania dotyczące treści mitu, wyodrębnia wydarzenia z zachowaniem chronologii, dobiera cytaty właściwe do swojej wypowiedzi, wnioskuje, tworzy mapę skojarzeń, redaguje notatkę z lekcji w formie schematu i tabel, wnioskuje. Metody: praca z tekstem, pogadanka, objaśnienie. Materiały i środki dydaktyczne: kserokopie mitu J. Parandowskiego Narodziny świata (załącznik nr 1 i 2). Przebieg lekcji: WPROWADZENIE 1. Rozmowa; poszukiwanie skojarzeń do słowa chaos. nieuporządkowana materia, bałagan z której wyłonił się świat... (wpisujemy definicję słownikową) CHAOS bezład zamęt (uzupełniamy po zapoznaniu się z treścią mitu) zamieszanie nieporządek Zapraszamy na naszą stronę 19

3 Język Polski w Szkole IV VI R. IX, nr 3 a. Poszukiwanie definicji chaosu w słowniku wyrazów obcych; ewentualne uzupełnienie mapy skojarzeń. 2. Głośne czytanie pierwszego zdania mitu: Na początku był Chaos. 3. Podanie tematu lekcji, zapisanie na tablicy. LEKCJA WŁAŚCIWA 1. Ciche czytanie fragmentów mitu (załącznik nr 1) ukierunkowane na poszukiwanie odpowiedzi na pytanie: Jak starożytni Grecy wyobrażali sobie powstanie świata? a. Wyodrębnienie kolejnych zdarzeń; wspólne redagowanie notatki w formie schematu: Chaos (istota boska bez określonego kształtu lub otchłań pełna siły twórczej) pierwsza para bogów Uranos (Niebo) Gaja (Ziemia) ich dzieci strąceni do Tartaru { ród tytanów: cyklopi (z jednym okiem w środku czoła) hekatouchejrowie (sturęcy) Kronos najmłodszy tytan, który za namową matki odebrał władzę ojcu Reja 20 Zeus podobnie jak Kronos pozbawił ojca władzy ich dzieci Hades, Posejdon, Hera, Demeter, Hestia, pożarte przez Kronosa Hera Zapraszamy na naszą stronę

4 Projekt lektura szkolna 4. Historia ludzkości. a. Ciche czytanie (załącznik nr 2). b. Uzupełnianie tabelki podczas czytania. Okres wiek złoty wiek srebrny wiek brązowy wiek żelazny Przewidywane odpowiedzi uczniów Za czasów panowania Kronosa, rzeki płynęły mlekiem, z drzew sączył się miód, a ziemia rodziła wszystko w obfitości, ludzie żyli jak niebianie; Ludzie rozwijali się bardzo powoli, okres dzieciństwa trwał sto lat, w wieku dojrzałym życie ich było krótkie i pełne zgryzot; Ludzie mieli siłę olbrzymów i serce twarde jak kamień; był to okres heroiczny żyli wtedy Herakles, Tezeusz i inni; Trwa do dziś; człowiek jest słaby i nagi, jedynie jego postać niepodobna do otaczających stworzeń była widocznym obrazem bogów, ale brakowało mu ich siły i zrozumienia otaczającej przyrody. 3. Głośne czytanie wyników pracy uczniów. PODSUMOWANIE 4. Historia narodzin świata. Od Chaosu do Kosmosu. Mapa skojarzeń do pojęcia KOSMOS. przeciwieństwo Chaosu gr. porządek, świat przestrzeń pozaziemska KOSMOS Wszechświat zbiór galaktyk 5. Określenie tematu mitu Narodziny świata. Oczekiwane rezultaty: Mit ten ilustruje wierzenia starożytnych Greków o przemianie Chaosu w Kosmos, czyli jak z nieuporządkowanej materii wyłonił się świat. Zapraszamy na naszą stronę 21

5 Język Polski w Szkole IV VI R. IX, nr 3 Informacja nauczyciela: Taki mit nazywamy mitem kosmogonicznym. Mity o uporządkowaniu świata to mity kosmogoniczne PRACA DOMOWA 1. Załóż własny słownik mitologiczny. Wpisz do niego poznane na lekcji wyrazy związane z mitami i wyjaśnij je. 2. Zapoznaj się z treścią mitu Na Olimpie (załącznik nr 3). 2 TEMAT: O życiu bogów na Olimpie i nie tylko. Cele operacyjne: Uczeń: zapamiętuje wyobrażenia Greków, uzasadnia wyobrażenia Greków, redaguje precyzyjne pytania do odpowiedzi, rozróżnia część informacyjną tekstu od komentarza. Metody: Metoda praktyczna praca z tekstem. Metoda podająca pogadanka, objaśnienie. Metoda aktywizująca dyskusja. Materiały: kserokopie załącznika nr 3. Przebieg lekcji: WPROWADZENIE 1. Kilkuzdaniowe przypomnienie wierzeń Greków o narodzinach świata. LEKCJA WŁAŚCIWA 1. Ciche czytanie tekstu Na Olimpie w poszukiwaniu odpowiedzi na pytania: Jak bogowie podzielili się władzą? Jakie życie prowadzili bogowie na Olimpie? 22 Zapraszamy na naszą stronę

6 a) Rezultaty pracy z tekstem. Podział władzy. Projekt lektura szkolna BÓG NAJWYŻSZY ZEUS NIEBO ZIEMIA LĄD ZIEMIA WODA PODZIEMIA królestwo umarłych Posejdon Hades Życie bogów. PASMO SZCĘŚCIA bez bólu bez chorób ucztowanie spożywanie ambrozji i nektaru zachowanie siły pogodne myśli nieśmiertelność Porównanie losów ludzkich i boskich. Losy ludzkie Człowiek się rodził. Człowiek dojrzewał. Człowieka można było zranić. Człowiek miał krew czerwoną. Z upływem lat ciało ludzkie traciło moc, starzało się. Każda chwila zbliżała człowieka do śmierci. Losy boskie Bóg się kiedyś rodził. Bóg dojrzewał; bogowie byli więksi, silniejsi i piękniejsi od ludzi. Boga można było zranić. Krew bogów była biała, wydzielała niezwykłą woń. Ciało boskie dzięki ambrozji nie ulegało starzeniu się. Bóg był nieśmiertelny. Zapraszamy na naszą stronę 23

7 Język Polski w Szkole IV VI R. IX, nr Podział klasy na grupy. a) Polecenie dla grup: Przeczytajcie ponownie akapity ( gr. I 1-2; gr. II 3-4; gr. III 5-6). Policzcie, z ilu zdań składają się akapity. Zredagujcie pytania tak, żeby zdania z tekstu stanowiły odpowiedź. Odpowiedzcie: na ile części można podzielić mit Na Olimpie. Wskażcie różnice. Nadajcie tytuły poszczególnym częściom. Oczekiwane rezultaty: 1-2 akapit Gdzie mieściło się królestwo Zeusa i od kiedy? W jaki sposób bracia podzielili władzę nad światem? Jaka część świata przypadła w udziale każdemu z nich? Dlaczego Zeus obwołał się bogiem najwyższym? Jakie życie wiodą bogowie na Olimpie? Dlaczego ich życie możemy nazwać szczęśliwym? Gdzie bogowie zbierali się na uroczystości i narady? 3-4 akapit Co następowało po naradach? W jaki sposób ucztowali bogowie? Kto obsługiwał ucztujących? Czym karmiono zebranych? Co to była ambrozja? Co wlewano w złote puchary? Jak sobie Grecy wyobrażali życie bogów? Czym wg Greków różnił się człowiek od boga? Co charakteryzowało bogów? Co bogów chroniło od śmierci? Dlaczego ambrozja chroniła bogów od śmierci? 5-6 akapit Jacy byli bogowie i jakie mieli ciało? Jaka była krew bogów? Jaką zdolność posiadali bogowie? Kim się stawali niekiedy? Jakie było życie bogów w porównaniu z życiem człowieka? Jakie życie wg Greków było pełne i szczęśliwe? Zapraszamy na naszą stronę

8 Projekt lektura szkolna 3. Objaśnienie nauczyciela. Mity o życiu bogów nazywamy teogonicznymi [teos. (gr.) bóg] PODSUMOWANIE 1. Próba dyskusji: Dlaczego wg Greków życie ludzkie i życie bogów tak niewiele się różniły od siebie? Oczekiwane rezultaty: Ludzie tak naprawdę nie znają innego życia jak swoje. Obdarzyli więc bogów nieśmiertelnością, mocą, zdolnością przybierania różnych kształtów, ale kazali im żyć po ludzku. PRACA DOMOWA Zapoznaj się z treścią mitu Demeter i Kora (podręcznik). 3 TEMAT: Skąd się wzięły pory roku? na podstawie mitu Demeter i Kora. Cele operacyjne: Uczeń: poznaje treść mitu Demeter i Kora, rozmawia na temat tekstu literackiego, sporządza notatkę w formie mapy skojarzeń, tabeli, wyodrębnia wydarzenia główne i szczegółowe, wnioskuje na podstawie tekstu, własnych obserwacji i działań, wypowiada własne zdanie. Metody: mapa skojarzeń, rozmowa na temat tekstu, praca z tekstem. Materiały i środki dydaktyczne: podręcznik (treść mitu), obraz Narcyz. Przebieg lekcji: WPROWADZENIE 1. Rozmowa na temat: O czym jest mit Demeter i Kora. Zapraszamy na naszą stronę 25

9 Język Polski w Szkole IV VI R. IX, nr 3 LEKCJA WŁAŚCIWA 1. Wyodrębnienie głównych i pobocznych wydarzeń w historii Demeter i Kory (praca w trzech grupach). Grupa Wydarzenia główne Wydarzenia poboczne I Porwanie Kory Zabawy Kory z nimfami. Historia Narcyza. Złamanie przez Korę obietnicy danej matce. Historia strumienia Kyane. II Rozpacz Demeter matki Klęska, która nawiedziła Ziemię. Informacja o roli Zeusa w porwaniu Kory. Klątwa rzucona przez Demeter na Ziemię. Współczucie Rei. III Decyzja Zeusa i jej skutki Zdjęcie klątwy z Ziemi. Radość matki i córki. Wniosek Plan ramowy Wydarzenia szczegółowe Plan szczegółowy 26 Zapraszamy na naszą stronę

10 Projekt lektura szkolna 2. Uzasadnienie powstania pór roku. Pora roku Zachowanie matki i córki Zachowanie przyrody Wiosna Lato Jesień Zima Demeter stroi się w szaty radosne na powitanie córki. Demeter i Kora Persefona spotkały się. Cieszą się, wspólnie spędzają czas. Demeter już myśli o utracie córki, płacze nad swą dolą. Demeter jest sama. Kora Persefona odeszła do krainy męża. Uwaga: Rubrykę 3. wypełniają uczniowie. PODSUMOWANIE 3. Wyjaśnienie nauczyciela. Mit kalendarzowy przedstawia cykliczne zmiany w przyrodzie (następowanie nocy po dniu, pór roku) PRACA DOMOWA Zredaguj informację do starożytnej gazety (wymyśl jej nazwę), w której wyjaśnisz przyczyny nieurodzaju. Oczywiście, wykorzystaj wiedzę z mitu Demeter i Kora. 4 TEMAT: Mit Prometeusz próbuje wyjaśnić Cele operacyjne: Uczeń: przedstawia postać, wykorzystując różne źródła informacji, redaguje pytania do tekstu, Zapraszamy na naszą stronę 27

11 Język Polski w Szkole IV VI R. IX, nr 3 rozumie sens tekstu, uzasadnia własne zdanie. Metody: praca z tekstem, rozmowa dydaktyczna, dyskusja kierowana. Przebieg lekcji: WPROWADZENIE 1. Ciche czytanie tekstu (podręcznik). 2. Co wiemy o Prometeuszu? rozmowa, wypowiedzi uczniów wspierane właściwymi fragmentami tekstu. Syn boga Japeta Przedstawiciel rodu Tytanów Prometeusz najmądrzejszy przedstawiciel swego ludu. Udowodnił, że kocha ludzi: Sprytnie oszukał Zeusa. Dał ludziom ogień. Przekazał im swoją wiedzę. Wszechstronnie wykształcony; Atena nauczyła go pożytecznych umiejętności. Dlatego w starożytnej Grecji nazwano go dobroczyńcą ludzkości. LEKCJA WŁAŚCIWA 1. Paca z tekstem. Uzupełnij wypowiedź: Jakie znaczenie dla ludzi miało postępowanie Prometeusza? Dał im ogień, a więc Dał im wiedzę, a więc 28 Zapraszamy na naszą stronę

12 Projekt lektura szkolna Człowiek starożytny, tworząc mit o Prometeuszu, poszukiwał odpowiedzi na pytania: Skąd się wziął ogień na ziemi? Skąd ludzie znają różne nauki? Kto sprawuje władzę nad światem? Czy warto poświęcać się dla ludzi? Prometeusz kochał ludzi jednostka poświęca się społeczeństwo jeden wielu ludzi 2. Informacja nauczyciela. Wniosek: Postępowanie jednostki, mające na celu dobro większych grup społecznych lub całej ludzkości, nazywamy prometeizmem. PODSUMOWANIE 1. Dyskusja: Czy dzisiaj spotykamy jeszcze Prometeuszy? Informacja nauczyciela: Mit o Prometeuszu (jak każdy mit o półbogach i bohaterach ludzkich) zaliczamy do mitów bohaterskich. 5 TEMAT: Co powinniśmy zapamiętać o mitach? Cele operacyjne: Uczeń: selekcjonuje informacje, definiuje pojęcie, porównuje dwa gatunki literackie. Metody: praca z tekstem, rozmowa dydaktyczna. Zapraszamy na naszą stronę 29

13 Język Polski w Szkole IV VI R. IX, nr 3 Materiały i środki dydaktyczne: kserokopia (załącznik nr 4). WPROWADZENIE 1. Przypomnienie tytułów i tematyki mitów omawianych na poprzednich lekcjach. 2. Podanie tematu lekcji. LEKCJA WŁAŚCIWA 3. Wspólne tworzenie notatki wg wzoru: Tytuł mitu Tematyka Klasyfikacja Narodziny świata Na Olimpie Powstanie uporządkowanego świata; pochodzenie świata. Życie bogów, wiara w wielu bogów. mit kosmogoniczny mit teogoniczny Demeter i Kora Prometeusz Powstanie cyklu pór roku; zjawiska przyrody. Początek rozwoju człowieka i jego wiedzy. Bohater ludzki. mit kalendarzowy mit bohaterski 4. Próba definicji mitu. Mit powstał z potrzeby wyjaśnienia świata. Wyraża wierzenia społeczności dotyczące: powstania świata i zjawisk przyrody, życia bogów i bohaterów o nadludzkich możliwościach. Zbiór mitów nazywamy mitologią. 5. Rozmowa na temat: Jakie utwory przypominają nam mity? Czy mity to baśnie? (rozdanie uczniom tabeli 1. wg wzoru z pustą rubryką 3). 30 Zapraszamy na naszą stronę

14 Świat przedstawiony Baśnie Mity Czas Nieokreślona przeszłość. Projekt lektura szkolna Przeszłość, ale określająca początek czegoś; czas tworzenia świata. Miejsce Postacie Wydarzenie Miejsce nieokreślone. Prawdopodobne i nieprawdopodobne (fantastyczne). Prawdopodobne i nieprawdopodobne; dotyczyły losów jednostki, bohater walczył o odmianę własnego losu. Miejsce określone. Wszechświat podzielony na Ziemię miejsce ludzi oraz krainę bogów (dobrych i złych). Ludzie i bogowie (istoty nadprzyrodzone). Los zbiorowości, bohater walczy o dobro ludzkości. Uwaga: trzecia rubryka zostaje wypełniona podczas wspólnej pracy uczniów pod kierunkiem nauczyciela. Obie tabelki zostają wklejone do zeszytu. PRACA DOMOWA Ułóż dowolną krzyżówkę, której hasła będą związane z mitologią. Dla chętnych: Napisz opowiadanie: Skąd się wziął deszcz lub (zaproponuj sam). Załącznik 1 Narodziny świata Na początku był Chaos. Któż zdoła powiedzieć dokładnie, co to był Chaos? Niejedni widzieli w nim jakąś istotę boską, ale bez określonego kształtu. Inni a takich było więcej mówili, że to wielka otchłań, pełna siły twórczej i boskich nasieni, jakby jedna masa nieuporządkowana, ciężka i ciemna, Zapraszamy na naszą stronę 31

15 Język Polski w Szkole IV VI R. IX, nr 3 mieszanina ziemi, wody, ognia i powietrza. Z tej ( ) otchłani wyłoniły się dwa potężne bóstwa, pierwsza królewska para bogów. Uranos Niebo i Gaja Ziemia.( ) Z ich małżeńskiego związku wyszedł wielki ród tytanów ( ). Młodszym rodzeństwem tytanów byli cyklopowie (cyklopi) hekatonchejrowie (sturęcy). ( ) Uranos nie był zadowolony z tego potomstwa, które było szkaradne lub okrutne, (więc) strącił ich w bezdenne czeluści Tartaru. ( ) Gaja słyszała jęk potępionych tytanów dobywający się z przepastnych wnętrzności ziemi. Znienawidziła wyrodnego ojca i zaczęła knuć spisek przeciwko jego władzy bezwzględnej. Namowom matki uległ najmłodszy z tytanów Kronos, dotychczas niepozbawiony wolności. ( ) zaczaił się na Uranosa ( ) i strącił ze świetlistego tronu niebios( ) Światem rządził Kronos wraz z małżonką Reją. Był to władca ponury i podejrzliwy. Zachował w pamięci klątwę ojca, który mu przepowiedział, że i jemu syn odbierze berło. Każde więc dziecko, które powiła Reja, natychmiast połykał. ( ) Gdy urodziło się szóste dziecko, Reja podała Kronosowi kamień zawinięty w pieluszki. Kronos połknął kamień, sądząc, że połyka syna. Tymczasem Reja zeszła na ziemię. ( ) Wykąpawszy małego, nadała mu imię Dzeus. Dzeus dorósł i wyszedł z ukrycia, miał teraz stanąć do walki z ojcem. Poradził matce, aby przede wszystkim dała Kronosowi potajemnie środek na wymioty. Wtedy Kronos, wśród straszliwych męczarni, wyrzucił połknięte potomstwo. Był to wcale piękny zastęp młodych bogów: synowie Hades i Posejdon i trzy siostry Hera, Demeter i Hestia. Pierwsza (bitwa), którą stoczył (Dzeus), była przeciw ojcu. ( ) Dziesięć lat trwała wojna bez widocznego skutku, gdy Dzeus postanowił wprowadzić nowe siły do tych śmiertelnych zapasów. Uwolnił mianowicie z Tartaru cyklopów i sturękich ( ) Jak wprzód dostojny Uranos, tak obecnie Kronos zwalił się w nicość zapomnienia. Kiedy Dzeus osiadł tron niebieski, ludzie już byli na ziemi i przed ich zatrwożonymi oczyma rozgrywały się walki bogów o panowanie nad światem wg J. Parandowskiego 32 Zapraszamy na naszą stronę

16 Projekt lektura szkolna Załącznik nr 2 Narodziny świata (c.d.). Razem z bogami rodził się świat. Nad ziemią, która jako ląd stały wydobyła się z chaosu, świeciło młode słońce, a z chmur padały deszcze obfite. Podniosły się pierwsze lasy i ziemię przykryła wielka, szumiąca puszcza. Po nieznanych wzgórzach błądziły rzadkie zwierzęta. Z wolna rzeczy zaczęły przybierać znajome kształty.( ) O powstaniu rodu ludzkiego różne były podania ( ) Najchętniej jednak przyjmowano baśń o czterech wiekach ludzkości. Najpierw był, oczywiście, wiek złoty. Panował wtedy Kronos. Rzeki płynęły mlekiem, z drzew sączył się miód najprzedniejszy, a ziemia rodziła wszystko w obfitości ( ). Ludzie żyli jak niebianie, bez trosk, bez trudów, bez smutków. Ciało ich nie starzało się nigdy i żywot swój trawili na nieustannych biesiadach i zabawach. Z upadkiem Kronosa skończył się wiek złoty, a ówcześni ludzie zmienili się w dobroczynne demony. Następne pokolenie było srebrne, a więc znacznie lichsze. Ludzie rozwijali się bardzo powoli. Okres dzieciństwa trwał u nich sto lat, a kiedy dochodzili do wieku dojrzałego, życie ich było krótkie i pełne zgryzot. Byli źli i dumni, bogom nie chcieli składać ofiar ani czcić ich, jak należy. Zeus wytępił ich do ostatniego, lecz w pamięci ludzkiej pozostali oni jako dusze błogosławione. W wieku brązowym żyło plemię gwałtowne, miłujące wojnę. Ludzie mieli siłę olbrzymów i serce twarde jak kamień. Żelaza nie znali. Wszystko sporządzali z brązu ( ). Był to okres heroiczny. Wówczas żył wielki Herakles i dzielny Tezeusz, i bohaterowie spod Teb, i spod Troi. Dokonywano czynów tak niezwykłych, jakie już nie powtorzyły się w wieku następnym, żelaznym, który trwa do dzisiaj. wg J. Parandowskiego Zapraszamy na naszą stronę 33

17 Język Polski w Szkole IV VI R. IX, nr 3 Załącznik nr 3 Na Olimpie* Olimp był właściwym królestwem Zeusa, odkąd po wojnie z gigantami podzielił się on władzą nad światem z dwoma braćmi: Posejdonem i Hadesem. Wszyscy trzej ciągnęli losy. Zeusowi dostało się niebo i ziemia wraz z Olimpem, Posejdonowi morze, Hadesowi królestwo umarłych w podziemiu. Dzeus jako pan nieba obwołał się bogiem najwyższym, któremu wszyscy winni posłuszeństwo. ( ) Szczęśliwe życie wiodą bogowie na Olimpie. Nie słychać jęków ani stękania chorych, bo choroby nie mają władzy nad złocistymi ciałami niebieskich panów. ( ) Bogowie ( ) na większe narady i uroczystości schodzą się do przestronnego zamku Dzeusa. Po ( ) naradach następuje uczta. Bogowie zasiadają do stołów lub ( ) układają się na łożach ( ). Dokoła ucztujących uwija się cudna para: bogini młodości Hebe i śliczny chłopczyk Ganimedes ( ), roznoszą ambrozję. Był to zwyczajny pokarm bogów, jakaś dziwnie rozkoszna słodycz, rozpływająca się w ustach: dawała moc ciału, pogodę myślom i nieśmiertelność duszy. W złote puchary wlewano nektar, wino olimpijskie o niewysłowionym zapachu. Tak sobie Grecy wyobrażali życie bogów. Było to właściwie życie ludzkie przeniesione w wieczność. ( ) Jedyna różnica między człowiekiem a bogiem była ta, że bóg był nieśmiertelny, a człowiekowi najpiękniejsze chwile w życiu mącił strach przed śmiercią. Bogowie byli nieśmiertelni, ale nie wieczni: każdy z nich urodził się kiedyś ( ) Od starości i śmierci chroniła ich ambrozja. Zawierała tajemniczą siłę i nawet zwykły człowiek mógł stać się nieśmiertelnym, spożywając ten pokarm cudowny. Więksi, piękniejsi i silniejsi od ludzi, bogowie greccy mieli ciało równie jak ludzkie podlegające znużeniu lub ranom. Krew ich była biała i tryskając z rany rozlewała woń przedziwną. Posiadali prawie nieograniczoną zdolność zmieniania się w przeróżne kształty. Niekiedy stawali się niewidzialni. Życie ich było lekkie i szczęśliwe w porównaniu z życiem człowieka. Mieli wprawdzie swoje namiętności, cierpienia i niedole i one doskwierały im nie mniej niż ludziom, lecz Grecy tylko takie życie uważali za prawdziwie pełne i szczęśliwe, w którym mieszały się ze sobą zarówno zło, jak i dobro. * Najwyższy szczyt pasma górskiego w Grecji, wg wierzeń Greków siedziba bogów. 34 Zapraszamy na naszą stronę

18 Załącznik nr 4 Projekt lektura szkolna Świat przedstawiony Baśnie Mity Czas Nieokreślona przeszłość. Miejsce Postacie Wydarzenia Miejsce nieokreślone. Prawdopodobne i nieprawdopodobne (fantastyczne) Prawdopodobne i nieprawdopodobne; dotyczyły losów jednostki, bohater walczył o odmianę własnego losu. Zapraszamy na naszą stronę 35