Gmina Hel ul. Wiejska Hel

Transkrypt

1 PROJEKT DO KONSULTACJI PREZES URZĘDU KOMUNIKACJI ELEKTRONICZNEJ Warszawa, dnia 2014 r. Magdalena Gaj DDRT-WWS /13( ) Gmina Hel ul. Wiejska Hel DECYZJA Nr DDRT-WWS /13( ) Na podstawie art. 7 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. Nr 106, poz. 675 z późn. zm. - zwanej dalej Ustawą ), w związku art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r. poz zwanej dalej Kpa ) oraz w związku z art. 206 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (tekst jednolity Dz. U. z 2014 r., poz. 243 zwanej dalej,,pt ), po rozpatrzeniu wniosku gminy miasto Hel, z dnia 21 maja 2013 r. o uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat: I.A. wyrażam zgodę na świadczenie przez gminę miasto Hel usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 4 urządzeń dostępowych umożliwiających dostęp do sieci Internet, zwanych dalej hotspotami, które swoim zasięgiem obejmują miejsca publiczne na terenie gminy miasto Hel oraz potencjalnie około 1,67 % mieszkańców gminy miasto Hel, w miejscu ich zamieszkania; I.B. określam zakres i warunki świadczenia przez gminę miasto Hel usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą hotspotów, w następujący sposób: 1. obszar, na którym jest świadczona usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 4 hotspotów, będzie obejmował teren gminy miasto Hel w promieniu do: metrów od następującej lokalizacji: a) Cafe Domek, ul. Wiejska 87; metrów od następujących lokalizacji: a) Urząd Miasta Hel, ul. Wiejska 50; b) słup oświetleniowy przy ul. Portowej; metrów od następującej lokalizacji: a) Marina Helska w Helu;

2 2. funkcjonowanie poszczególnych hotspotów będzie zgodne z warunkami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Transportu z dnia 3 lipca 2007 r. w sprawie urządzeń radiowych nadawczych lub nadawczo-odbiorczych, które mogą być używane bez pozwolenia radiowego (Dz. U. Nr 138, poz. 972 z późn. zm., zwanym dalej Rozporządzeniem ); 3. maksymalna przepływność łączy, dla wysyłania jak i odbierania danych, nie może być wyższa niż 512 kbit/s; 4. łączny czas trwania połączenia nie może być dłuższy niż 45 minut w trakcie pojedynczej sesji, przy czym przerwa pomiędzy sesjami nie może być krótsza niż 15 minut, ograniczenie połączenia dotyczyć będzie: a) urządzenia końcowego lub b) użytkownika, jeżeli będzie on rejestrowany; II. Na podstawie art Kpa w związku z art. 206 Pt umarzam postępowanie administracyjne w części dotyczącej zapewnienia przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat: 70 gospodarstwom domowym oraz 3 jednostkom organizacyjnym podległym gminie miastu Hel, tj.: Zespołowi Szkół Ogólnokształcących z siedzibą przy ul. Szkolnej 1 w Helu, Miejskiej Bibliotece Publicznej oraz Publicznej Placówce Opiekuńczo- Wychowawczej, z siedzibą przy ul. Komandorskiej 2 w Helu, którym Gmina zapewnia w sumie 105 komputerów (70 gospodarstwom domowym, 30 Zespołowi Szkół Ogólnokształcących, 2 bibliotece, 3 placówce opiekuńczo - wychowawczej) oraz dostęp ww. Beneficjentom Ostatecznym do Internetu przez okres 3 lat. Przedmiotowa usługa będzie świadczona przez Gminę w ramach realizacji projektu na świat - einclusion w mieście Hel w ramach działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka , współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej na podstawie umowy o dofinansowanie z dnia 19 stycznia 2011 r., nr POIG /10-00, poprzez powierzenie świadczenia tej usługi wykonawcy wyłonionemu w przetargu oraz zapewnienie niezbędnego sprzętu komputerowego. Na podstawie art. 206 ust. 2aa w związku z art. 206 ust. 2 pkt 6 Pt, niniejsza decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu. UZASADNIENIE I. Przebieg postępowania administracyjnego Wnioskiem z dnia 21 maja 2013 r. (data wpływu do Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej UKE : 29 maja 2013 r., poz. rej ), zwanym dalej Wnioskiem, gmina Hel, zwana dalej Gminą, wniosła o uzyskanie zgody Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej, zwanego dalej Prezesem UKE, na świadczenie usługi dostępu 2

3 do Internetu bez pobierania opłat na obszarze Gminy zgodnie z dyspozycją art. 7 ust. 1 Ustawy. Pismem z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: DDRT-WWS /13(2), Prezes UKE wypełniając dyspozycję art Kpa zawiadomił Gminę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie uzyskania zgody na świadczenie przez Gminę usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat. Pismem z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: RO , L.dz.: 3052/13, Gmina przedstawiła wyjaśnienia w zakresie złożonego wniosku. Ze względu na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt, postanowieniami z dnia 25 lipca 2013 r., znak: DDRT-WWS /13(4) oraz z dnia 27 września 2013 r., znak: DDRT-WWS /13(5), Prezes UKE przedłużył termin załatwienia niniejszej sprawy odpowiednio do dnia 30 września 2013 r., następnie do dnia 30 listopada 2013 r. W związku z niepełnymi danymi zawartymi we Wniosku, Prezes UKE pismem z dnia 30 września 2013 r., znak: DDRT-WWS /12(6), zwrócił się do Gminy z prośbą o przedstawienie dodatkowych wyjaśnień i informacji, w zakresie przedmiotowego wniosku. Pismem z dnia 11 października 2013 r., znak: RO , L. dz.: 2474, Gmina przedstawiła dokumenty związane z przeprowadzonymi z przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi konsultacjami w zakresie podejmowanej działalności telekomunikacyjnej. Postanowieniem z dnia 29 listopada 2013 r., znak: DDRT-WWS /13(9), Prezes UKE przedłużył termin załatwienia niniejszej sprawy do dnia 30 stycznia 2013 r., uwagi na szczególnie skomplikowany charakter sprawy oraz konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. Pismem z dnia 9 grudnia 2013 r., znak: DDRT-WWS /13(11), Prezes UKE poinformował Gminę o faktach znanych z urzędu, zgodnie z treścią art Kpa. Pismem z dnia 10 grudnia 2013 r., znak: DDRT-WWS /13(12), Prezes UKE zwrócił się do Gminy z prośbą o przedstawienie dodatkowych informacji i wyjaśnień w zakresie podejmowanej działalności telekomunikacyjnej. Postanowieniem z dnia 28 stycznia 2014 r., znak: DDRT-WWS /13(13), Prezes UKE przedłużył termin załatwienia niniejsze sprawy do dnia 30 marca 2014 r., z uwagi na szczególnie skomplikowany charakter sprawy i konieczność przeprowadzenia postępowania konsultacyjnego, o którym mowa w art. 15 Pt. Pismem z dnia 30 stycznia 2014 r., znak: RO , L.dz.: 658/14, Gmina przedstawiała wyjaśnienia w zakresie podejmowanej działalności telekomunikacyjnej. II. Informacje przedstawione przez Gminę w toku postępowania Wnioskiem z dnia 21 maja 2013 r., Gmina zwróciła się do Prezesa UKE z prośbą o wydanie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat za pomocą 7 hotspotów zlokalizowanych w miejscach publicznych na obszarze Gminy. Jak wskazała Gmina, w zakresie świadczonej przez nią działalności wykorzystywana jest posiadana infrastruktura telekomunikacyjna, która opiera się na łączności bezprzewodowej. 3

4 Gmina poinformowała, iż na lokalnym rynku telekomunikacyjnym działają zarówno operatorzy ogólnopolscy (Netia S.A., Telekomunikacja Polska S.A. 1 którzy świadczą usługi w oparciu o technologię adsl), jak również lokalny przedsiębiorca telekomunikacyjny (świadczący usługę dostępu do Internetu w oparciu o technologię LAN) i cztery firmy komórkowe, które świadczą usługę dostępu do Internetu w oparciu o technologię GSM oraz Aero2 Sp. z o.o. świadcząca darmowy dostęp do Internetu. Jednocześnie Gmina wyjaśniła, iż świadczona przez nią usługa dostępu do Internetu nie będzie zakłócać konkurencji i tworzyć barier dla potencjalnych, nowych dostawców. Usługa będzie podlegać również ograniczeniom funkcjonalnym. Z informacji przekazanych przez Gminę wynika, iż usługa dostępu do Internetu będzie świadczona przez Gminę w sposób przejrzysty, a regulamin korzystania z gminnej usługi dostępu do Internetu wymagający akceptacji użytkownika - będzie wyświetlać się przy każdym logowaniu użytkownika. Gmina ponadto wyjaśniała, iż z uwagi na występowanie na obszarze Gminy zjawiska wykluczenia cyfrowego, realizuje projekt pn. na świat - einclusion w mieście Hel w ramach działania 8.3 Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększenie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka , współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej na podstawie umowy o dofinansowanie z dnia 19 stycznia 2011 r., nr POIG /10-00, zwany dalej Projektem, w którym udział bierze 70 gospodarstw domowych oraz jednostki organizacyjne podległe Gminie, tj. Zespół Szkół Ogólnokształcących z siedzibą przy ul. Szkolnej 1, Miejska Biblioteka Publiczna oraz Publiczna Placówka Opiekuńczo-Wychowawcza, z siedzibą przy ul. Komandorskiej 2), którym Gmina zapewnia w sumie 105 komputerów (70 gospodarstwom domowym, 30 Zespołowi Szkół Ogólnokształcących, 2 bibliotece, 3 placówce opiekuńczo - wychowawczej) oraz dostęp ww. Beneficjentom Ostatecznym do Internetu przez okres 3 lat. Jednoczenie jak podkreśliła Gmina, nie zaspokoiło to wszystkich potrzeb w omawianym zakresie. Niezależnie od powyższego Gmina wskazała, iż świadczona przez nią usługa dostępu do Internetu: będzie świadczona w technologii radiowej standard IEEEE b/g; prędkość wysyłania i odbierania danych będzie nie większa niż 512 kbit/s; będzie świadczona z przerwami następującymi po każdej godzinie zalogowania; Ponadto Gmina we Wniosku poinformowała, iż w zasięgu gminnej sieci znajdzie się około 100 jej mieszkańców, co stanowi 9,43 % ogólnej liczby 3738 mieszkańców Gminy, którzy będą mieli potencjalnie możliwość korzystania z dostępu do Internetu w miejscu swojego zamieszkania. Do Wniosku Gmina załączyła następujące dokumenty: kopię Uchwały nr XIX Rady Miasta Helu z dnia 31 maja 2012 r., w sprawie przystąpienia Miasta Hel do wykonywania działalności w zakresie usług telekomunikacyjnych; dokumenty potwierdzające umocowanie do reprezentowania wnioskodawcy (zaświadczenie o wyborze Pana Mirosława Piotra Wądołowskiego na Burmistrza Helu; 1 Od dnia 31 grudnia 2013 r. Orange Polska S.A. 4

5 kopię umowy o dofinansowanie nr POIG /10-00 Projektu na świat - einclusion w mieście Hel o numerze POIG /10 w ramach działania 8.3. Przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu einclusion osi priorytetowej 8. Społeczeństwo informacyjne zwiększanie innowacyjności gospodarki Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka ; Pismem z dnia 11 czerwca 2013 r., znak: RO , L.dz.:3052/13, Gmina przedstawiła dodatkowe wyjaśnienia w sprawie, w których wskazała, iż nie zostanie uruchomiony hotspot przy Latarni Morskiej z powodu braku odpowiedniej zgody Urzędu Morskiego. Nie zostaną również uruchomione hotspoty na plażach, z powodu braku możliwości technicznych przesłania sygnału. Ostatecznie Gmina w ramach podejmowanej działalności telekomunikacyjnej, zamiast 7 hotspotów Gmina uruchomi 4 hotspoty. Gmina wyjaśniła że usługa dostępu do Internetu za pomoca hotspotów będzie świadczona na własnej sieci, a świadczenie usługi zlecone zostanie lokalnemu przedsiębiorcy. Jednocześnie Gmina wskazała, że w ramach programu 8.3. zakupuje usługę, która jest świadczona przez przedsiębiorcę telekomunikacyjnego. Przedsiębiorca świadczy tą usługę na własnej sieci. Ponadto Gmina wskazała, iż ostatecznie hotspoty swoim zasięgiem obejmą ok. 62 mieszkańców Gminy w miejscu ich zamieszkania, co stanowi 1,65 % ogółu jej mieszkańców. Dodatkowo Gmina poinformowała, że usługa będzie świadczona za pomocą sieci w technologii Wi-Fi w paśmie 2,4 GHz. W załączeniu do przedmiotowego pisma Gmina przedłożyła kopie: Regulaminu uczestnictwa w projekcie na świat - einclusion w mieście Hel, wniosku o dofinansowanie realizacji projektu, w ramach działania 8.3, Regulaminu korzystania z miejskiego hotspotu oraz mapy z zaznaczonym zasięgiem oddziaływania gminnych hotspotów. W tym miejscu Prezes UKE wyjaśnia, iż na podstawie analizy lokalnego rynku telekomunikacyjnego przeprowadzonej w toku niniejszego postępowania ustalił, iż w zasięgu gminnych hotspotów potencjalnie znajdzie się około 62 osób na 3707 ogólnej liczby mieszkańców Gminy 2, co daje około 1,67 % mieszkańców Gminy, w miejscu ich zamieszkania. Pismem z dnia 30 stycznia 2014 r., znak: RO , L.dz.: 658/14, Gmina oświadczyła, iż: podjęta przez Gminę działalność świadczona jest na posiadanej przez nią infrastrukturze telekomunikacyjnej; gminne hotspoty zostały zlokalizowane na: 1. budynku Urzędu Miasta Hel ul. Wiejska 50 (zasięg hotspotu do 70 m, obejmujący park, ulicę, ławki przy drodze); 2. budynku Mariny Helskiej (zasięg 100 m, obejmujący port rybacki, przystań jachtową i część plaży); 3. lampie przy ul. Portowej (zasięg do 70 m, obejmujący część plaży, pomosty spacerowe nad wydmami; 4. dachu lokalu Cafe Domek, ul. Wiejska 87 (zasięg do 50 m, obejmujący swoim zasięgiem ul. Wiejską); 2 Dane GUS: Ludność - bilans opracowany w oparciu o wyniki NSP

6 zostały przeprowadzone konsultacje z przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi prowadzącymi działalność na lokalnym rynku usług telekomunikacyjnych; na obszarze Gminy istnieje zjawisko zagrożenia wykluczenia cyfrowego wśród mieszkańców. Przejawia się ono bezrobociem oraz trudną sytuacją materialną wielu mieszkańców. Publiczny dostęp do Internetu ma za zadanie umożliwić mieszkańcom łatwiejsze znalezienie zatrudnienia oraz dostęp do informacji publicznej zgromadzonej w miejskim Biuletynie Informacji Publicznej. III. Stan prawny Stosownie do art. 206 ust. 1 Pt postępowanie przed Prezesem UKE toczy się na podstawie przepisów Kpa ze zmianami wynikającymi z Pt oraz Ustawy. W art. 3 ust. 1 Ustawy określone zostały podstawowe rodzaje dopuszczalnej działalności samorządów w sektorze telekomunikacyjnym. Zgodnie z pkt 1 i 2 tego przepisu jednostki samorządu terytorialnego, zwane dalej JST, mogą m.in.: 1) budować lub eksploatować infrastrukturę telekomunikacyjną i sieci telekomunikacyjne oraz nabywać prawa do infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, 2) dostarczać sieci telekomunikacyjne lub zapewniać dostęp do infrastruktury telekomunikacyjnej. W myśl natomiast art. 3 ust. 1 pkt 3 Ustawy, JST w zakresie telekomunikacji mogą świadczyć, z wykorzystaniem posiadanej infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych, usługi na rzecz: a) przedsiębiorców telekomunikacyjnych, b) podmiotów, o których mowa w art. 4 pkt 1, 2, 4, 5 i 8 Pt, c) użytkowników końcowych w zakresie i na warunkach określonych w art. 6 i 7 Ustawy. W art. 7 ust. 1 Ustawy ustawodawca wskazał, jako szczególny rodzaj działalności JST w zakresie telekomunikacji, świadczenie usługi dostępu do Internetu, bez pobierania opłat. Podjęcie działalności w zakresie wskazanym w art. 7 ust. 1 Ustawy uzależnione zostało od kilku warunków: 1) spełnienia wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy oraz 2) uzyskania zgody Prezesa UKE, która jest udzielana, jeżeli zostały spełnione wymagania określone w art. 3 ust. 2 i 5 lub art. 6 ust. 1 Ustawy. IV. Ocena spełnienia przez Gminę wymagań określonych w art. 3 ust. 2 i 5 oraz art. 6 ust. 1 Ustawy Po wpłynięciu wniosku JST o udzielenie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat, Prezes UKE dokonuje oceny, czy: 1) JST podjęła uchwałę organu stanowiącego (art. 3 ust. 5 Ustawy), 2) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana przy zachowaniu kompatybilności i połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi tworzonymi przez podmioty publiczne lub finansowanymi 6

7 ze środków publicznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz z późn. zm.) oraz przy zagwarantowaniu przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnych oraz dostępu do nich (art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy); 3) na lokalnym rynku telekomunikacyjnym nie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych oraz działalność JST jest proporcjonalna do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym i niedyskryminująca użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych (art. 6 ust. 1 Ustawy); 4) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana w sposób niezakłócający rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych (art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy); 5) działalność, którą ma zamiar rozpocząć JST, będzie wykonywana w sposób przejrzysty (art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy). Wskazać przy tym należy, że powyżej wspomniana ocena jest prowadzona w stosunku do Gminy, której jako jedynej, przysługuje przymiot strony postępowania w rozumieniu przepisów Kpa. 1. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 5 Ustawy (podjęcie przez Gminę uchwały w zakresie wykonywania działalności telekomunikacyjnej) Rada Miasta Helu, realizując obowiązek wynikający z art. 3 ust. 5 Ustawy, w dniu 31 maja 2012 r. podjęła uchwałę Nr XIX/101/2012 w sprawie przystąpienia Miasta Hel do wykonywania działalności w zakresie usług telekomunikacyjnych. Uchwała została przekazana przez Gminę wraz z Wnioskiem. Podjęcie powołanej powyżej uchwały stanowi wypełnienie ustawowej przesłanki warunkującej wydanie przez Prezesa UKE decyzji, o której mowa w art. 7 ust. 2 Ustawy. 2. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy (kompatybilność, połączalność, dostęp do sieci oraz infrastruktury) Na wstępie, należy wyjaśnić, iż hotspot to urządzenia dostępowe obejmujące swoim działaniem obszar, na którym możliwe jest podłączenie się i dostęp do sieci Internet, w technologii bezprzewodowej, przez użytkowników posiadających odpowiednie urządzenia wyposażone w kartę sieciową standardu radiowego IEEE Za pomocą hotspotu świadczone są określone przez administratora usługi, np.: dostęp do zasobów sieci, udostępnianie połączenia internetowego lub usług opartych na technologii VoIP, czy też usług opartych na technologii WiFi. Podstawowym elementem hotspotu jest AP (ang. Access Point) punkt dostępu. Hotspot składa się co najmniej z jednego punktu dostępowego. Definicja powyższa została zawarta w Stanowisku Prezesa UKE z dnia 10 września 2013 r. w zakresie świadczenia przez jednostki samorządu terytorialnego usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niższą niż cena rynkowa, na podstawie art. 7 ustawy o wpieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (opublikowanym na stronie internetowej Urzędu), zwanym dalej Stanowiskiem. 7

8 W analizowanym przypadku usługa dostępu do Internetu będzie świadczona przez Gminę grupie osób wskazanej w punkcie I.A sentencji niniejszej Decyzji za pomocą hotspotów, w technologii umożliwiającej bezprzewodowy dostęp do sieci. Z informacji przekazanych przez Gminę wynika, że przedmiotowa usługa będzie świadczona za pomocą technologii WiFi. WiFi będzie się opierać na standardzie radiowym IEEE b/g. Sieć ta - zgodnie z oświadczeniem Gminy złożonym w toku przedmiotowego postępowania administracyjnego - będzie działa w darmowym paśmie częstotliwości od do MHz (2,4 GHz). Standard ten gwarantuje, że wymogi dotyczące kompatybilności i dołączalności, w zakresie świadczonej przez Gminę usługi, są spełnione. Dodatkowo należy wyjaśnić, że sieć bezprzewodowa, za której pomocą ma być świadczona bezpłatna usługa dostępu do Internetu będzie się składać z 4 hotspotów, tj. urządzeń nadawczo-odbiorczych, które składają się 4 punktów dostępowych. Zgodnie natomiast z 2 ust. 2 Rozporządzenia urządzenia o których mowa w ust. 1, nie mogą powodować zakłóceń w pracy innych urządzeń oraz nie podlegają ochronie przed zaburzeniami elektromagnetycznymi ze strony innych urządzeń. W myśl tego przepisu urządzenia, pracujące w pasmach uwolnionych, nie powinny powodować zakłóceń w pracy innych urządzeń radiowych nadawczych i nadawczo odbiorczych, działających na podstawie ważnych pozwoleń radiowych. Wobec powyższego, Prezes UKE, określając zakres i warunki świadczenia przez Gminę usługi bezpłatnego dostępu do Internetu, wskazał w pkt I.B. ust. 2 sentencji niniejszej Decyzji, że funkcjonowanie poszczególnych punktów dostępowych będzie zgodne z warunkami określonymi w Rozporządzeniu. W ocenie Prezesa UKE, w przypadku bowiem, gdy praca hotspotów, działających w paśmie nielicencjonowanym, będzie zgodna z warunkami określonymi w Rozporządzeniu, przesłanka wynikająca z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy, mówiąca o zachowaniu kompatybilności i połączalności z innymi sieciami telekomunikacyjnymi będzie przez Stronę spełniona. W odniesieniu do wymagania określonego w art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy, tj. zagwarantowania przedsiębiorcom telekomunikacyjnym, na zasadach równego traktowania, współkorzystania z infrastruktury telekomunikacyjnej i sieci telekomunikacyjnej oraz dostępu do nich należy wskazać, iż przedmiotem niniejszego postępowania jest wyrażenie zgody na świadczenie usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów oraz określenie warunków jej świadczenia. Natomiast powyższe wymaganie dotyczy dostępu telekomunikacyjnego polegającego na współkorzystaniu lub dostępie do infrastruktury lub sieci telekomunikacyjnej. Zatem, z uwagi na ww. przedmiot niniejszego postępowania, przesłanka wynikająca z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy w zakresie dostępu do sieci i infrastruktury telekomunikacyjnej nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie. Dlatego też, w ocenie Prezesa UKE, do działalności, o której mowa we Wniosku Gminy dla grupy użytkowników wskazanych w punkcie I.A., została spełniona przesłanka wynikająca z art. 3 ust. 2 pkt 1 Ustawy w zakresie kompatybilności i połączalności, natomiast przesłanka dotycząca zapewnienia innym podmiotom dostępu do sieci telekomunikacyjnej, zarówno w przypadku usługi świadczonej za pomocą hotspotów, nie będzie miała zastosowania. 3. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 6 ust.1 Ustawy (niezaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu, działalność jest proporcjonalna i niedyskryminująca) Zgodnie z art. 6 ust. 1 Ustawy, świadczenie na rzecz użytkowników końcowych przez JST bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, może mieć miejsce, jeżeli nie jest zaspokojone 8

9 zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. Działalność taka musi być proporcjonalna, co oznacza, że musi być odpowiednia do zidentyfikowanych lokalnych potrzeb oraz działań podejmowanych przez przedsiębiorców w zakresie rozwoju lokalnego rynku usług szerokopasmowych. Jednocześnie każde zróżnicowanie odbiorców w zakresie świadczonych usług powinno być uzasadnione. Ponadto, Ustawa wymaga, aby działalność ta była niedyskryminująca. Jak stanowi art. 6 ust. 2 Ustawy, powyższych wymagań nie stosuje się w przypadku świadczenia usług telekomunikacyjnych na potrzeby organów administracji publicznej, państwowych lub samorządowych jednostek organizacyjnych oraz innych podmiotów publicznych, a także w przypadku usług telekomunikacyjnych świadczonych wyłącznie w miejscach publicznych przez publicznie dostępne punkty dostępu do Internetu. Prezes UKE wskazuje, że w niniejszej sprawie istnieje konieczność dokonania oceny spełnienia przesłanek, określonych w art. 6 ust. 1 Ustawy, z uwagi na fakt, że usługi nie będą świadczone wyłącznie w miejscach publicznych, gdyż określona liczba mieszkańców, ze względu na swoje miejsce zamieszkania, znajdzie się w zasięgu gminnych hotspotów i ci użytkownicy końcowi będą mogli korzystać z bezpłatnej usługi dostępu do Internetu również w miejscu swojego zamieszkania. Jak wynika bowiem z informacji, przekazanych przez Gminę, w zasięgu gminnych hotspotów znajdzie się około 1,67 % mieszkańców Gminy. Powyższe dane obrazują także mapy pokrycia zasięgiem Gminy przez hotspoty, stanowiące załącznik do Wniosku. Jak wskazała Gmina w toku niniejszego postępowania, tj. m.in. w piśmie z dnia 30 stycznia 2014 r. na obszarze Gminy istnieje zjawisko zagrożenia wykluczenia cyfrowego. Przejawia się ono bezrobociem oraz trudną sytuacją materialną wielu mieszkańców. Publiczny dostęp do Internetu ma za zadanie umożliwić mieszkańcom łatwiejsze znalezienie zatrudnienia oraz dostęp do informacji publicznej zgromadzonej w miejskim Biuletynie Informacji Publicznej. Dokonując oceny spełnienia przez Gminę przesłanek, o których mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy, należy w pierwszej kolejności zaznaczyć, że zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 594) do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W szczególności zadania własne gminy obejmują sprawy z zakresu działalności telekomunikacyjnej (art. 7 ust. 1 pkt 3a ustawy o samorządzie gminnym). W ramach swoich zadań własnych Gmina zobowiązana jest do zaspokajania zbiorowych potrzeb ludności w zakresie telekomunikacji. Na szczególną uwagę zasługuje spoczywający na Gminie obowiązek przeciwdziałania zjawisku tzw. cyfrowego wykluczenia, albowiem jego istnienie jest jednym z przejawów istnienia niezaspokojonych potrzeb wspólnoty. Należy mieć na uwadze, że wykluczenie cyfrowe oznacza systemowe różnice w dostępie i korzystaniu z komputerów i Internetu pomiędzy osobami o różnym statusie społecznoekonomicznym (wykształceniu, dochodach, zawodzie), na różnych etapach życia, między mężczyznami i kobietami, mieszkańcami obszarów miejskich i wiejskich, a także różnych regionów. Wymaga nadto podkreślenia, że indywidualne i zbiorowe potrzeby wspólnoty samorządowej powinny być zaspokajane przez władzę lokalną. W przypadku wystąpienia zjawiska ich niezaspokojenia, wspólnota samorządowa powinna podejmować działania zmierzające do niwelowania różnic w procesie zaspokajania podstawowych potrzeb, gdy są one wywołane czynnikami niezależnymi od jednostki czy rodziny. Zadania z zakresu działalności telekomunikacyjnej powinny być skierowane do osób najbardziej potrzebujących. Gminna administracja publiczna jest bowiem usytuowana najbliżej 9

10 obywatela i ma możliwość zidentyfikować na takim poziomie osoby potrzebujące wsparcia. Interwencja publiczna powinna być skierowana tylko tam, gdzie mechanizmy konkurencji i wolny rynek nie zapewniają w sposób wystarczający potrzeb w zakresie telekomunikacji. W celu dokonania właściwej oceny stanu lokalnego rynku usług dostępu do Internetu na obszarze Gminy pod kątem zapotrzebowania użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych, Prezes UKE wziął pod uwagę zarówno dane przedstawione przez Gminę we Wniosku, jak i dane będące w jego posiadaniu, m.in. analizy rynku telekomunikacyjnego. Zgodnie z danymi znanymi Prezesowi UKE z urzędu (według stanu na dzień 31 grudnia 2012 r.), na terenie Gminy działali następujący przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu (zarówno w technologii przewodowej jak i bezprzewodowej): Tabela 1. Przedsiębiorcy telekomunikacyjni świadczący usługi dostępu do sieci Internet na obszarze Gminy Hel ( r.) Lp. Nazwa przedsiębiorcy Wykorzystywana technologia 1 NETIA S.A. xdsl 2 Nordisk Polska Sp. z o.o. CDMA 3 P4 Sp. z o.o. UMTS/HSPA 4 Polska Telefonia Cyfrowa S.A 3. UMTS/HSPA, xdsl 5 Polska Telefonia Komórkowa - Centertel Sp. z o.o. CDMA, UMTS/HSPA 6 Telefonia DIALOG Sp. z o.o. UMTS/HSPA 7 Telekomunikacja Polska S.A. 4 xdsl 8 Usługi Internetowe Majestic Ethernet Źródło: UKE na podstawie danych otrzymanych od przedsiębiorców telekomunikacyjnych. W świetle posiadanych przez Prezesa UKE danych, łącznie na terenie Gminy, na koniec 2012 r., działało 558 łączy z aktywną usługą szerokopasmowej transmisji danych (stacjonarnych i mobilnych). Zgodnie z publicznie dostępnymi danymi Głównego Urzędu Statystycznego 5, Gminę zamieszkuje 3707 mieszkańców, tworzących 1600 gospodarstw domowych 6. W 2012 r. niecałe 5% mieszkańców Gminy oraz nieco ponad 10% gospodarstw domowych korzystało z usług szerokopasmowego dostępu do Internetu o przepływności poniżej 1 Mbit/s. Internet o wyższych przepływnościach był użytkowany przez ok. 10% mieszkańców Gminy i 24% gospodarstw domowych. 3 od dnia 27 maja 2013 r. T-Mobile Polska S.A. 4 Od dnia 31 grudnia 2013 r. Orange Polska S.A. 5 Dane GUS: Ludność - bilans opracowany w oparciu o wyniki NSP Dane GUS: Ludność i gospodarstwa domowe. Stan i struktura społeczno-ekonomiczna 2002 r. 10

11 Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w Gminie Hel w podziale na łącza o przepływności poniżej 1 Mbit/s oraz 1 Mbit/s i powyżej ( r.) Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Przy ocenie kryterium spełnienia przez Gminę warunku niezaspokojenia popytu, należy kierować się przede wszystkim dwoma miernikami: 1. poziomem nasycenia usługami dostępu szerokopasmowego na analizowanym rynku lokalnym w porównaniu do średniego poziomu w skali kraju, 2. poziomem nasycenia usługami dostępu szerokopasmowego na analizowanym rynku lokalnym w porównaniu do syntetycznego wskaźnika poziomu zapotrzebowania na usługi dostępu szerokopasmowego, wynikającego z algorytmu omówionego w dalszej części analizy. Zdaniem Prezesa UKE, głównym miernikiem pozwalającym stwierdzić, czy w przypadku konkretnej JST zostało spełnione kryterium braku zaspokojenia zapotrzebowania użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych jest odniesienie nasycenia usługami dostępu szerokopasmowego na obszarze danej JST do poziomu wskaźnika zapotrzebowania na tę usługę zgłaszanego w trakcie prowadzonych przez Prezesa UKE badań konsumenckich. Wskazać przy tym należy, iż powyższy wskaźnik odnosi się do kryterium określonego w art. 6 ust. 1 Ustawy i pozwala ocenić, czy zapotrzebowanie zgłaszane przez konsumentów jest zaspokojone. Wskaźnik pomocniczy stanowi natomiast odniesienie poziomu nasycenia usługami dostępu szerokopasmowego na obszarze danej JST do dostępności tej usługi na średnim poziomie ogólnopolskim (co pozwala ocenić, jak kształtuje się nasycenie usługami w określonej JST, w porównaniu ze średnią krajową). 11

12 Penetracja usługami dostępu do sieci Internet (stacjonarnymi oraz mobilnymi) w Polsce oraz w Gminie ( r.) Źródło: UKE na podstawie danych przekazanych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Należy zauważyć, iż penetracja usługami szerokopasmowego dostępu do sieci Internet w Polsce wzrasta. W 2011 r. wyniosło 25,9 % w przeliczeniu na mieszkańców 7 oraz 74,4 % w przeliczeniu na gospodarstwa domowe. W 2012 r. wskaźniki te wzrosły odpowiednio o 3,3% i o 9,1% do poziomu 29,3% 8 i 83,5%. Z powyższego wynika, iż pomimo wzrastającej penetracji usługami dostępu do Internetu w Polsce, nasycenie w Gminie znajduje się na poziomie niższym niż średnie dla Polski, zarówno w odniesieniu do gospodarstw domowych, jak i mieszkańców. Jedynie 15,05 % mieszkańców ma dostęp do Internetu. Niższe od średniej krajowej nasycenie usługami szerokopasmowymi w Gminie może świadczyć o tym, że nadal występują osoby, które w ogóle nie korzystają z dostępu do Internetu na zasadach komercyjnych. Badając poziom zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu, jak już wcześniej wskazano, należy określić poziom zainteresowania tymi usługami na wskazanym obszarze. W celu oszacowania tej wielkości w niniejszej analizie posłużono się danymi pochodzącymi z raportu: Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2013 r. Raport z badania klientów indywidualnych. Badanie funkcjonowania rynku usług telekomunikacyjnych zostało przeprowadzone na reprezentatywnej próbie gospodarstw domowych w Polsce, wśród osób w wieku 15 lat i powyżej. Poziom zapotrzebowania na usługi dostępu do Internetu określono na podstawie: liczby ankietowanych, którzy wskazali, że posiadają dostęp do Internetu w domu, liczby ankietowanych, którzy wskazali, że nie posiadają dostępu do Internetu w domu z przyczyn finansowych lub z powodu braku możliwości podłączenia Internetu w miejscu zamieszkania (czyli de facto osób chcących go posiadać, gdyby pozwalały im na to warunki techniczne lub materialne). Znając orientacyjną wartość poziomu zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce można określić, czy jednostka samorządu terytorialnego (w tym przypadku Gmina) spełnia warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, tj. czy na jej terenie jest 7 Raport Prezesa UKE o stanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce w 2011 r. 8 Raport Prezesa UKE o stanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce w 2012 r. 12

13 zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych. Szczegółowe wyliczenia przedstawia poniższy schemat. Schemat wyliczenia poziomu zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w 2013 r. przez klientów indywidualnych 60 % posiada dostęp do Internetu 0,60=X1 40 % nie posiada dostępu do Internetu 23 % z 40 % nieposiadających dostępu do Internetu chciałoby mieć taki dostęp 0,23 * 0,40 = 0,152=X2 X1 + X2 = 0,60+0,092 = 0,692 = 69,2 % - oszacowany poziom zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce w 2013 r. Źródło: UKE na podstawie raportu: Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce w 2013 r. Raport z badania klientów indywidualnych. Zgodnie z powyższymi wyliczeniami, poziom zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce w 2013 r. wyniósł ok. 69,2 % (w przeliczeniu na gospodarstwa domowe). Zatem penetracja usługami dostępu do Internetu w Gminie, która wyniosła w 2012 r. 34,88 % w odniesieniu do gospodarstw domowych oraz 15,05 % w przeliczeniu na mieszkańców, znajduje się znacznie poniżej wartości zapotrzebowania na te usługi w Polsce. Znając orientacyjną wartość poziomu zapotrzebowania na usługi szerokopasmowego dostępu do Internetu w Polsce można określić, czy JST (w tym przypadku Gmina) spełnia warunek, o którym mowa w art. 6 ust. 1 Ustawy, tj. czy na jej terenie jest zaspokojone zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie dostępu do usług telekomunikacyjnych 9. Jak wynika z powyższego zestawienia, penetracja usługami szerokopasmowego dostępu do Internetu w Gminie w odniesieniu do mieszkańców Gminy (według stanu na dzień 31 grudnia 2012 r.), znajduje się znacznie poniżej oszacowanej wartości zapotrzebowania na te usługi w Polsce (na poziomie 69, 2 %) i wynosi zaledwie 15,05 %. Penetracja usługami dostępu do sieci Internet jest również niższa od średniej ogólnopolskiej (29,30 % na mieszkańców Polski). Mając to na uwadze można stwierdzić, iż na obszarze 9 Przyjąć przy tym należy, że usługami telekomunikacyjnymi branymi pod uwagę przy ocenienie zaspokojenia zapotrzebowania są usługi tożsame lub zbliżone do tych, które mają być oferowane przez daną JST. 13

14 Gminy nie są zaspokojone potrzeby użytkowników końcowych w zakresie szerokopasmowego dostępu do sieci Internet. Działania Gminy w zakresie zapewnienia możliwości korzystania z usługi dostępu do bezpłatnego Internetu za pomocą hotspotów należy uznać za niedyskryminujące, tj. skierowane do wszystkich mieszkańców Gminy, będących w zasięgu gminnej sieci. Istotnym jest fakt, że z darmowej usługi dostępu do Internetu świadczonej przez Gminę za pomocą hotspotów będą mogli korzystać nie tylko mieszkańcy Gminy, ale również inni użytkownicy końcowi będący w zasięgu sieci bezprzewodowej (przede wszystkim turyści). Ponadto gminna usługa będzie świadczona z ograniczeniami funkcjonalnymi, m.in. z maksymalną przepływnością do 512 kbit/s. Takie przepływności są w niewielkim stopniu wykorzystywane na lokalnym rynku Gminy, wiec nie będą konkurencyjne w stosunku do wykorzystywanych przez użytkowników usług dostępu do Internetu. Z analizy przeprowadzonej przez Prezesa UKE wynika, że tylko 4,56 % mieszkańców Gminy korzysta z łączy o prędkości poniżej 1 Mb/s. Oznacza to, że 10,49 % mieszkańców Gminy posiada dostęp do łączy szerokopasmowych o znacznie większych prędkościach niż te, które są określone dla gminnej usługi. Gminna usługa nie będzie zatem konkurencyjna dla oferowanych na rynku usług dostępu do Internetu, gdyż są one znacznie bardziej zaawansowane pod względem funkcjonalności. W związku z faktem, że sieć umożliwi dostęp do Internetu dla wszystkich mieszkańców będących w jej zasięgu, w tym potencjalnie dla 1,67 % mieszkańców Gminy w miejscu ich zamieszkania i dostęp ten nie będzie reglamentowany (np.: poprzez zastosowanie kryterium dochodowego), a nadto, zdając sobie jednocześnie sprawę z niewystarczalności infrastruktury telekomunikacyjnej na obszarze Gminy, konieczne jest odpowiednie określenie warunków świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu, aby nie miała ona negatywnego wpływu na rozwój równoprawnej i skutecznej konkurencji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym, występującym na obszarze Gminy. Należy podkreślić, że świadczona przez JST usługa dostępu do Internetu nie może być konkurencyjna wobec ofert komercyjnych, a tym samym prowadzić do wypierania przedsiębiorców telekomunikacyjnych z rynku, co może zostać osiągnięte poprzez ograniczenie funkcjonalności tejże usługi. Ponadto, usługa ta powinna stanowić czynnik stymulujący popyt na pełnowartościowy dostęp, nie zaś ograniczać konkurencję na rynku lokalnym. Jak wskazała Gmina w toku niniejszego postępowania, przedsiębiorcy działający na lokalnym rynku telekomunikacyjnym nie byli zainteresowani realizacją projektów Gminy w zakresie świadczenia usług dostępu do Internetu. Przeprowadzone konsultacje wskazały jednoznacznie na fakt, że mało zaludniona Gmina, położona w trudnym pod względem budowy infrastruktury rejonie Polski (Półwysep Helski) nie stanowi atrakcyjnego rynku sprzedaży usług telekomunikacyjnych. Szczegółowe wyjaśnienia w tym zakresie, zostały przedstawione w punkcie V uzasadnienia niniejszej Decyzji. Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, w celu zapewnienia dostępu do Internetu wszystkim mieszkańcom, Gmina podjęła się samodzielnej realizacji Projektów z działania 8.3 POIG. Z uwagi jednak na konieczność zachowania równowagi na lokalnym rynku telekomunikacyjnym pod względem konkurencyjności świadczonej przez siebie usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów, Gmina zaproponowała następujące ograniczenia funkcjonalne maksymalna przepływność łączy, dla wysyłania, jak i odbierania danych na poziomie 512 kbit/s oraz czas trwania pojedynczej sesji, która nie może być dłuższa niż 60 minut. Biorąc pod uwagę analizę stanu lokalnego rynku telekomunikacyjnego oraz powyższe dane dotyczące paramentów technicznych świadczonej przez Gminę usługi należy uznać, iż 14

15 zapewnienie przez Gminę możliwości korzystania z usługi dostępu do Internetu nie będzie czynnikiem dyskryminującym usługi komercyjne dostępne na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Wręcz przeciwnie, usługa ta będzie dodatkowym czynnikiem skłaniającym osoby dotychczas nie używające Internetu do zapoznania się ze środowiskiem Internetowym i z jego podstawową funkcjonalnością. Z uwagi na powyższe dane, Prezes UKE stwierdza, iż warunki świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów spełniają następujące przesłanki wskazane w art. 6 ust. 1 Ustawy: a) brak zaspokojenia przez lokalny rynek telekomunikacyjny zapotrzebowania użytkowników końcowych na usługi dostępu do Internetu, b) niedyskryminowania określonej grupy użytkowników końcowych. Odnosząc się natomiast do przesłanki proporcjonalności prowadzonej przez Gminę działalności, należy zauważyć, że wprowadzone niniejszą Decyzją zasady świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu w zakresie maksymalnej przepływności łącza (512 kbit/s), limitu czasu połączenia w trakcie pojedynczej sesji (maksymalnie 45 minut, z przerwą między sesjami nie krótszą niż 15 minut), uwzględniają sytuację panującą na lokalnym rynku telekomunikacyjnym, na którym to rynku nie jest zaspokojone zapotrzebowanie na usługi dostępu do Internetu. W szczególności gminna usługa będzie świadczona w sposób odmienny w stosunku do występujących na lokalnym rynku usług, biorąc pod uwagę jej ograniczenia w zakresie przepływności danych i czasu trwania pojedynczej sesji. Prezes UKE stwierdza wobec powyższego, że usługa świadczona na warunkach określonych niniejszą Decyzją będzie proporcjonalna do sytuacji panującej na lokalnym rynku telekomunikacyjnym, albowiem jest odpowiednia do zidentyfikowanych lokalnych potrzeb oraz będzie sprzyjać efektywnemu inwestowaniu przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych w infrastrukturę telekomunikacyjną. Na podstawie przeprowadzonej analizy spełnienia przesłanek z art. 6 ust. 1 Ustawy, Prezes UKE stwierdza, że została spełniona dyspozycja tego przepisu. 4. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy (niezakłócanie równoprawnej i skutecznej konkurencji na właściwym rynku telekomunikacyjnym) Kolejnym warunkiem, od spełnienia którego uzależnione jest wydanie zgody przez Prezesa UKE na świadczenie bezpłatnej usługi dostępu do Internetu przez Gminę za pomocą hotspotów jest zagwarantowanie, by nie została zakłócona równoprawna i skuteczna konkurencja w sektorze telekomunikacyjnym (art. 7 ust. 1 i 2 w związku z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy). Odnosząc się do powołanej powyżej przesłanki niezakłócania równoprawnej i skutecznej konkurencji w sektorze telekomunikacyjnym, należy zauważyć, że dzięki działaniom JST w sektorze telekomunikacyjnym może zostać osiągnięta większa penetracja usług szerokopasmowych. Niemniej, pozytywne działania podejmowane w tym zakresie powinny przeważać nad negatywnymi, tj. zakłóceniem konkurencji. Pomoc JST dla swoich mieszkańców w zakresie dostępu do usług szerokopasmowych nie może wypierać inicjatyw prywatnych, zarówno tych już realizowanych, jak i planowanych. Prezes UKE pragnie podkreślić, iż podejmowana przez Gminę usługa szerokopasmowego dostępu do Internetu powinna stanowić czynnik stymulujący popyt na pełnowartościowy 15

16 dostęp, a nie ograniczać konkurencję na rynku. Nie może ona stanowić substytutu wobec ofert komercyjnych, co może zostać osiągnięte poprzez ograniczenie funkcjonalności tejże usługi, pozwalające odróżnić ją od ofert komercyjnych. Usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę za pomocą hotspotów będzie obejmować obszar Gminy i może objąć swoim zasięgiem około 1,67 % mieszkańców Gminy, którzy będą mieli potencjalną możliwość korzystania z bezpłatnej usługi dostępu do Internetu w miejscu swojego zamieszkania. Dlatego też, w celu dodatkowej ochrony lokalnego rynku telekomunikacyjnego i zapewnienia równoprawnej i skutecznej konkurencji w sektorze telekomunikacyjnym, Prezes UKE określił w niniejszej Decyzji, przychylając się do Wniosku Gminy, wskazane przez nią ograniczenia w zakresie funkcjonalności tejże usługi, tj. maksymalną przepływność łącza oraz czas pojedynczej sesji. Prezes UKE określił dla przedmiotowej usługi przepływność na poziomie do 512 kbit/s zarówno dla odbierania jak i wysyłania danych. Jest to podstawowa prędkość transferu danych, rzadko już występująca w ofertach operatorów komercyjnych. Nie pozwala ona na korzystanie z zaawansowanych opcji dostępu do Internetu, jedynie pomocna będzie dla podstawowych opcji w zakresie korzystania z Internetu. Ponadto Prezes UKE ograniczył czas jednorazowej sesji do 45 minut z przerwą pomiędzy sesjami nie krótszą niż 15 minut, co ma na celu zróżnicowanie usługi świadczonej przez Gminę od obecnych usług dostępnych na komercyjnym rynku telekomunikacyjnym. W ocenie Prezesa UKE, przerywane co 45 minut sesje mają na celu zapewnienie, aby bezpłatny Internet był używany okazjonalnie, a nie docelowo, jak ma to miejsce w przypadku nielimitowanych ofert komercyjnych, dostępnych za określoną opłatę. Warto także wskazać, iż przerywanie sesji co 45 minut, po której przez co najmniej 15 minut nie będzie możliwe uzyskanie dostępu do sieci Internet stanowi istotne ograniczenie w korzystaniu z usługi świadczonej przez Gminę (niewystępującą w ofertach komercyjnych), w szczególności w przypadku pobierania dużych plików z Internetu. Powyższe ograniczenie powoduje, że usługa dostępu do Internetu świadczona przez Gminę będzie miała podstawową funkcjonalność i służyć będzie użytkownikom jedynie okazjonalnie, bez możliwości korzystania z zaawansowanych opcji Internetu, tj. oglądania filmów z sieci, telefonii VoIP itp. Niewątpliwie należy zwrócić uwagę na fakt, że usługa bezpłatnego dostępu do Internetu może oddziaływać na usługi świadczone przez operatorów telefonii ruchomej, ponieważ będzie realizowana w technologii bezprzewodowej WiFi. Jednakże należy pamiętać, że realnie osiągana przepływność łącza gminnej usługi będzie znacznie niższa, niż ta, która jest możliwa do uzyskania w sieciach mobilnych, w szczególności w przypadku świadczenia mobilnej usługi dostępu do Internetu w technologii HSPA, w której maksymalna prędkość wynosi do 14 kbit/s, w HSPA+ - do 28Mbit/s, a LTE nawet do 100 Mbit/s. Nie bez znaczenia jest też okoliczność, że usługa dostępu do Internetu bez pobierania opłat świadczona, za pomocą hotspotów w miejscach publicznych pozwala korzystać użytkownikom końcowym z dostępu do Internetu tylko w ich zasięgu. W celu skorzystania z usług internetowych za pośrednictwem punktu dostępowego użytkownicy muszą udać się do wybranej lokalizacji. Natomiast z usługi mobilnego dostępu do Internetu, jak sama nazwa wskazuje, użytkownik może skorzystać w każdym miejscu przebywania z przenośnym urządzeniem. Usługa ta nie zapewnia zatem dostępu do Internetu w pełni porównywalnego do tego, jakim cieszą się abonenci przedsiębiorców telekomunikacyjnych, ani pod względem funkcjonalności, ani dostępności, czy też pod względem zasięgu 16

17 terytorialnego, a w niniejszym przypadku również jakości, ponieważ wedle wiedzy Prezesa UKE, w chwili obecnej w związku z coraz większym zasięgiem technologii HSPA+, czy też LTE, osiągane prędkości łącza są znacznie większe od tych oferowanych przez JST. Ponadto, możliwości gminnej sieci, w zakresie darmowego dostępu do Internetu, są dużo słabsze w odniesieniu do zasięgu i zapewnienia jakości usług komercyjnych, co w głównej mierze spowodowane jest wolnym pasmem chronionym, tj. radiowym pasmem nielicencjonowanym oraz ilością użytkowników z niego korzystających. Wobec powyższego, często mogą występować zakłócenia oraz spowolnienia prędkości przesyłu danych, już znacząco ograniczonych, w sposób przedstawiony w niniejszej Decyzji. Dlatego też, zdaniem Prezesa UKE, celem gminnej usługi dostępu do Internetu będzie popularyzacja tej usługi, co w efekcie będzie prowadzić do stymulacji popytu na pełnowartościowy dostęp do Internetu. Z uwagi bowiem na wprowadzone ograniczenia usługa ta odbiegać będzie pod względem funkcjonalnym od usług dostępnych komercyjnie. Mając także na uwadze częstotliwość pracy hotspotów w standardzie radiowym IEEE , wynoszącą 2,4 GHz, zasady propagacji fal radiowych, poziom tła radiowego i zakłóceń przemysłowych, warunki pogodowe oraz wysokość zabudowy w miejscowościach, skuteczny zasięg hotspotów w praktyce będzie ograniczał się do wolnej (na zewnątrz budynków) przestrzeni wokół punktów. Dlatego też, zdaniem Prezesa UKE, limit prędkości łącza do 512 kbit/s, przerywana co 45 minut sesja, po której przez minimum 15 minut nie będzie możliwe uzyskanie dostępu do sieci Internet tworzą spójną całość, powodującą, że oferta Gminy będzie znacząco różnić się od ofert komercyjnych, w tym mobilnego dostępu do Internetu. Świadczenie przez Gminę usługi w tym kształcie nie będzie konkurencyjne wobec ofert przedsiębiorców, lecz będzie dopełnieniem usług komercyjnych dostępnych na rynku lokalnym, gdyż ustanowione w niniejszej decyzji ograniczenia w zakresie prędkości przesyłu danych, limitu czasu pojedynczej sesji oraz miesięczny limit transferu danych nie występują w ofertach operatorów komercyjnych. Ponadto, usługa taka nie będzie atrakcyjna dla użytkowników korzystających z zaawansowanego dostępu do Internetu bez ograniczeń, w zakresie jego funkcjonalności. Z analizy rynku lokalnego Gminy wynika bowiem, że na terenie Gminy na koniec 2012 r. było 24,31 % (w przeliczeniu na gospodarstwa domowe) łączy z aktywną usługą szerokopasmowej transmisji danych o prędkości równej lub powyżej 1 Mb/s, co świadczy o tym, że mieszkańcy Gminy korzystają z bardziej zaawansowanych technologicznie usług komercyjnych niż te, które zaproponowała Gmina w ramach bezpłatnego dostępu do Internetu. Należy zauważyć, że Gmina ma charakter typowo turystyczny i nie rozwija się na jej terenie żaden przemysł. Taki stan rzeczy powoduje, że wszelkie inwestycje telekomunikacyjne są nieopłacalne dla przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Podjęcie przez Gminę działań inwestycyjnych w zakresie telekomunikacji jest wynikiem postulatów jej mieszkańców oraz licznie odwiedzających turystów. Wobec powyższego, użytkownicy Internetu świadczonego bezpłatnie przez Gminę nie będą mogli korzystać lub będą mieli bardzo utrudnione korzystanie z zaawansowanych opcji internetowych, tj. telefonii VoIP, pobierania dużych plików, czy też oglądania filmów w sieci. Reasumując, stwierdzić należy, że świadczenie bezpłatnej usługi dostępu do Internetu przez Gminę, o maksymalnej przepływności do 512 kbit/s, przy ustanowieniu ograniczeń w zakresie maksymalnego czasu połączenia w ramach pojedynczej sesji do 45 minut wraz z 15 minutowymi przerwami pomiędzy kolejnymi sesjami zapewnią, że przedsiębiorcy 17

18 telekomunikacyjni będą mogli bez przeszkód rozwijać prowadzoną działalność gospodarczą. Warto także dodać, że zgodnie z Raportem o stanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce w 2012 roku, jednym z charakterystycznych trendów dla rynku dostępu do Internetu jest utrzymujący się wzrost przepływności łączy szerokopasmowych. W 2012 roku ponad 53% z nich posiadało prędkość w przedziale od 2 do 10 Mb/s, natomiast 30,3 % - 10 Mb/s lub więcej. W przypadku górnych przedziałów przepływności ( 100 Mb/s) liczba łączy wynosiła 1,1 %, natomiast w przedziale przepływności od 30 Mb/s-100 Mb/s 8,8%. Należy zauważyć, iż udział łączy o najniższych przepływnościach (od 144 kbit/s do 2 Mb/s) wynosił jedynie 16,6 % ogółu łączy. Należy także wspomnieć iż, na podstawie badań przeprowadzonych na zlecenie Prezesa UKE przez MillwardBrown Rynek usług telekomunikacyjnych w Polsce. Badanie klientów indywidualnych , odpowiednich urządzeń do korzystania z usługi dostępu do Internetu w domu nie posiada aż 25 % gospodarstw domowych w Polsce. Spośród osób nieposiadających dostępu do Internetu aż 60 % uważa, że dostęp do Internetu jest im niepotrzebny, natomiast tylko 7 % przyznaje, że wystarcza im dostęp do Internetu wyłącznie poza miejscem zamieszkania. Natomiast 38 % respondentów ww. badania wskazało, że nie potrafi korzystać z dostępu do Internetu. W związku z powyższymi danymi, należy ponownie stwierdzić, że oferowana przez Gminę usługa dostępu do Internetu znacznie różni się od ofert komercyjnych pod kątem transferu danych i tym samym jest wobec nich niekonkurencyjna. Podsumowując, przedstawione przez Gminę zasady świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu spełniają, w ocenie Prezesa UKE, warunek, o którym mowa w art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy, tj. niezakłócania rozwoju równoprawnej i skutecznej konkurencji na rynkach telekomunikacyjnych. 5. Spełnienie przez Gminę przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy (przejrzystość prowadzonej działalności telekomunikacyjnej) Odnosząc się do przesłanki przejrzystości jako przesłanki z art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy należy zauważyć, że jest to pojęcie nieostre, niezdefiniowane ustawowo. Oznacza to, iż treść temu pojęciu nadaje organ orzekający (M. Wyrzykowski, Pojęcie interesu społecznego w prawie administracyjnym, Warszawa 1986). Prezes UKE, dokonując ustalenia prawidłowego znaczenia ww. przesłanki, posłużył się wykładnią językową. Do tego typu wykładni zaliczamy wszystkie dyrektywy (argumenty), które charakteryzują znaczenie normy ze względu na jej właściwości językowe. W doktrynie podnoszone jest, iż danej normie należy przypisać takie znaczenie, jakie ma ona w języku potocznym, chyba że ważne względy przemawiają za odstąpieniem od tego znaczenia (domniemanie języka potocznego). Pewną konkretyzacją reguły domniemania języka potocznego jest zasada, która stanowi, że jeżeli na gruncie języka potocznego można przypisać normie kilka różnych znaczeń, to należy wybrać to z nich, które jest najbardziej oczywiste (Wstęp do Prawoznawstwa, Lech Morawski, TNOIK, Toruń 2002, str. 170). W ocenie Prezesa UKE, przez przesłankę przejrzystości powinno się rozumieć stan, w którym potencjalny użytkownik będzie mógł, przy całkowitym zrozumieniu warunków

19 świadczenia usługi dostępu do Internetu, dokonywać świadomego wyboru korzystania z tej usługi, w tym także w zakresie instalacji odpowiedniego, wymaganego sprzętu. Użytkownik usługi dostępu do Internetu ma prawo do pełnej, rzetelnej i prawdziwej informacji na temat warunków na jakich jest ona świadczona. Przepisy regulaminu świadczenia usługi dostępu do Internetu muszą być również zgodne z Pt. Jednocześnie określone prawa i obowiązki stron, jak również dane dotyczące jakości omawianej usługi, nie mogą wprowadzać w błąd potencjalnego użytkownika. Oceniając spełnienie tej przesłanki w niniejszej sprawie, trzeba wziąć pod uwagę, że Gmina powołała się na opracowany przez siebie regulamin świadczenia bezpłatnej usługi dostępu do Internetu. Zgodnie z Regulaminem usługi bezprzewodowego dostępu do Internetu, każdy potencjalnie zainteresowany dostępem do Internetu mieszkaniec Gminy będzie mógł w sposób ogólnie dostępny zapoznać się z warunkami świadczenia tej usługi. Logujący się do sieci użytkownik musi bowiem przeczytać i zaakceptować warunki powyższego regulaminu. Dodatkowo, wspomniany regulamin określa szczegółowe warunki świadczenia ww. usługi, odnosząc się miedzy innymi do praw i obowiązków użytkowników. W związku z powyższym uznać należy, iż przesłanka przejrzystości prowadzonej działalności telekomunikacyjne, o której mowa w art. 3 ust. 2 pkt 2 Ustawy, została przez Gminę spełniona. V. Analiza przesłanek mających wpływ na zakres i warunki świadczenia przez Gminę bezpłatnej usługi dostępu do Internetu za pomocą hotspotów (art. 7 ust. 3 Ustawy) Przepis art. 7 ust. 3 Ustawy zobowiązuje Prezesa UKE do wzięcia pod uwagę przy określaniu zakresu i warunków świadczenia przez JST usługi dostępu do Internetu bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niższą niż cena rynkowa, następujących przesłanek: 1) interesu użytkowników końcowych, w szczególności konieczności przeciwdziałania wykluczeniu cyfrowemu i zapewnienia maksymalnych korzyści w zakresie różnorodności usług telekomunikacyjnych, ich ceny i jakości; 2) sytuacji na lokalnym rynku usług, które mają być świadczone; 3) tworzenia warunków efektywnego inwestowania w infrastrukturę telekomunikacyjną przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych; 4) wymagań, o których mowa w art. 3 ust. 2 Ustawy oraz art. 6 ust. 1 Ustawy. 1. Ocena kryterium interesu użytkowników końcowych (art. 7 ust. 3 pkt 1 Ustawy) oraz analiza sytuacji na lokalnym rynku telekomunikacyjnym (art. 7 ust. 3 pkt 2 Ustawy) Przechodząc do oceny kryterium interesu użytkowników końcowych (art. 7 ust. 3 pkt 1 Ustawy) oraz analizując sytuację na lokalnym rynku usług (art. 7 ust. 3 pkt 2 Ustawy), Prezes UKE wskazuje, iż na terenie Gminy występuje zjawisko wykluczenia cyfrowego, jak również zapotrzebowanie użytkowników końcowych w zakresie okazjonalnego korzystania z dostępu do Internetu w miejscach publicznych. Grupę docelową stanowią zatem mieszkańcy i turyści przebywający w zasięgu hotspotów, posiadający urządzenia przenośne umożliwiające korzystanie z dostępu do Internetu. 19

20 Z danych zawartych w Statystycznym Vademecum Samorządowca wynika, iż w 2012 r. na obszarze Gminy ponad połowę mieszkańców stanowiły osoby w wieku nieprodukcyjnym, tj. 51,8 osób na 100 w wieku produkcyjnym. Ponadto saldo migracyjne, a więc różnica imigracji i emigracji mieszkańców Gminy wyniosło w 2011 r.: 84. Jednocześnie udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności Gminy w wieku produkcyjnym wyniósł w 2012 r., 6,1 %, natomiast z pomocy gminnej opieki społecznej skorzystało w 2012 r. ok. 6,5 % jej mieszkańców. Biorąc powyższe czynniki pod uwagę, należy zaznaczyć, że na terenie Gminy z uwagi na takie zjawiska społeczne jak proces starzenia się społeczeństwa (spowodowany m.in. wysokim ujemnym saldem migracyjnym) lub ekonomiczne (bezrobocie), wielu mieszkańców nie korzysta z płatnego dostępu do Internetu świadczonego przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych. Osoby te nie są obecnie (i najprawdopodobniej nie będą również w najbliższej przyszłości) potencjalnymi klientami dla przedsiębiorców świadczących usługi telekomunikacyjne na rynku lokalnym. Zatem zapewnienie przez Gminę usługi dostępu do Internetu na warunkach określonych w niniejszej Decyzji umożliwi mieszkańcom o niskich dochodach korzystanie z Internetu, a to powinno przyczynić się do polepszenia ich sytuacji życiowej. Dla osób bezrobotnych dostęp do technologii informacyjno komunikacyjnych stwarza zaś nowe możliwości poszukiwania zatrudnienia. Dostęp do szerokopasmowego Internetu dla tej grupy użytkowników końcowych jest także narzędziem ułatwiającym zdobycie nowych, dodatkowych kwalifikacji zawodowych, co wpływa na zwiększenie ich szans na rynku pracy i w konsekwencji - polepszenie ich sytuacji życiowej. Prezes UKE, określając zakres i warunki świadczenia użytkownikom końcowym usługi bezpłatnego dostępu do Internetu, zobowiązany jest do wzięcia pod uwagę także konieczność zapewnienia maksymalnych korzyści w zakresie różnorodności usług telekomunikacyjnych, ich ceny i jakości. Istotne jest w tym zakresie podejmowanie działań, które stymulują rozwój lokalnego rynku telekomunikacyjnego tak, aby konsumenci mieli możliwość wyboru pośród dostępnych ofert przedsiębiorców telekomunikacyjnych takiej, która będzie spełniała ich oczekiwania. W celu zapewnienia różnorodności i jakości usług dostępu do Internetu na terenie Gmin, Prezes UKE w niniejszej Decyzji postanowił, że: funkcjonowanie poszczególnych hotspotów powinno być zgodne z warunkami określonymi w Rozporządzeniu (punkt I.B. ust. 2 sentencji Decyzji); maksymalna przepływność łączy dla wysyłania, jak i odbierania danych nie może być wyższa niż 512 kbit/s (punkt I.B. ust. 3 sentencji Decyzji); łączny czas trwania połączenia będzie nie większy niż 45 minut w trakcie pojedynczej sesji z co najmniej 15 minutowymi przerwami pomiędzy kolejnymi sesjami, przy czym ograniczenie połączenia będzie dotyczyć urządzenia końcowego lub użytkownika końcowego, jeżeli będzie on zarejestrowany (punkt I.B. ust. 4 sentencji Decyzji); Zdaniem Prezesa UKE, ustanowione ograniczenia w zakresie możliwości korzystania z usługi dostępu do Internetu gwarantują, iż nie zostanie zakłócona konkurencja na lokalnym rynku telekomunikacyjnym. Należy mieć na uwadze, iż na terenie Gminy działa 8 przedsiębiorców telekomunikacyjnych, którzy wykorzystują różne technologie w celu świadczenia publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych. Usługa dostępu do Internetu, która będzie świadczona przez Stronę na opisanych powyżej zasadach,