KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

Transkrypt

1 PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Petycji KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 1307/2007, którą złoŝył Richard Willmer (Wielka Brytania) w sprawie odmowy Ŝonie obywatela brytyjskiego, korzystającego z praw traktatowych we Włoszech, prawa do towarzyszenia jej męŝowi w podróŝy do Wielkiej Brytanii 1. Streszczenie petycji Składający petycję jest obywatelem brytyjskim mieszkającym we Włoszech. Posiada włoską kartę stałego pobytu. Poślubił obywatelkę rosyjską, której następnie wydano kartę stałego pobytu dla członka rodziny obywatela UE. MałŜeństwo chciało udać się do Wielkiej Brytanii, aby spotkać się z ojcem składającego petycję, który obecnie mieszka poza EOG, a ostatnio przebywał z sześciotygodniową wizytą w Wielkiej Brytanii. Składającemu petycję wydawało się oczywiste, Ŝe zgodnie z dyrektywą 2004/38/WE jego Ŝona moŝe towarzyszyć mu w nieprzekraczającej trzech miesięcy podróŝy do Wielkiej Brytanii, jeśli posiada waŝny paszport rosyjski i włoską kartę stałego pobytu lub wyłącznie zaświadczenie zawarcia małŝeństwa. Niestety Wielka Brytania nie czuje się związana przedmiotową dyrektywą: art. 2 regulacji w sprawie imigracji (Immigration Regulations 2006/ akt transponujący dyrektywę 2004/38/WE do ustawodawstwa Wielkiej Brytanii) sprzecznie z art. 10 dyrektywy stanowi, Ŝe kartą pobytu upowaŝniającą do wjazdu do Wielkiej Brytanii jest wyłącznie karta wydana przez władze Wielkiej Brytanii, a nie karta pobytu wydana przez inne państwo członkowskie. W związku z tym i w celu uniknięcia problemów, pomimo Ŝe wcześniej uwaŝali, Ŝe jego Ŝona nie potrzebuje Ŝadnej wizy ani pozwolenia dla rodzin obywateli EOG, zaczęli starać się o wspomniane pozwolenie. Brytyjski wydział wiz udostępnił nowy formularz pozwolenia dla rodzin obywateli EOG, który wymaga jeszcze bardziej szczegółowej dokumentacji zarówno od obywatela EOG (takiej jak umowa o pracę, liczba godzin pracy w miesiącu, dochód całkowity itp.), jak i od członka rodziny (paszporty, które utraciły waŝność w ciągu ostatnich dziesięciu lat, wyciąg z rejestru osób skazanych, nazwiska CM\ doc PE v03-00 Zjednoczona w róŝnorodności

2 i daty urodzenia rodziców itp.) Zamieszczono równieŝ wzmiankę, Ŝe od członka rodziny moŝna takŝe wymagać dostarczenia danych biometrycznych (odciski palców). Wymogi te wykraczają w duŝym stopniu poza to, co przewiduje przedmiotowa dyrektywa, i w rozumieniu składającego petycję jedynymi dokumentami, których moŝna wymagać, są jego waŝny paszport, waŝny paszport jego Ŝony i zaświadczenie zawarcia małŝeństwa. (NaleŜy zauwaŝyć, Ŝe ze względu na to, iŝ procedury zajęły duŝo czasu, ojciec składającego petycję opuścił w międzyczasie Wielką Brytanię). Ostatecznie władze brytyjskie uznały, Ŝe jego Ŝona otrzymałaby zezwolenie na wjazd do Wielkiej Brytanii bez pozwolenia dla rodzin obywateli EOG, gdyby była w stanie udowodnić, Ŝe jest członkiem rodziny obywatela EOG, i Ŝe pozwolenie słuŝyło raczej jako gwarancja dla przewoźnika, Ŝe jego Ŝonie nie odmówi się wjazdu, niŝ jakiemukolwiek innemu celowi, co dla składającego petycję jest absurdalnym powodem wymagania wizy. Składający petycję skontaktował się zarówno z centrum Solvit we Włoszech, jak i w Wielkiej Brytanii. Włoski Solvit odpowiedział, po skonsultowaniu się z Solvitem brytyjskim, Ŝe składający petycję nie jest objęty zakresem dyrektywy, poniewaŝ jest obywatelem brytyjskim powracającym do Wielkiej Brytanii w celu odbycia wizyty, podczas gdy Solvit brytyjski uznał, Ŝe jego Ŝona musi ubiegać się o wizę brytyjską na mocy brytyjskiego prawa krajowego. 2. Dopuszczalność Petycja uznana została za dopuszczalną dnia 5 maja 2008 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 192 ust. 4 Regulaminu). 3. Odpowiedź Komisji, otrzymana dnia 26 września 2008 r. Składający petycję, obywatel brytyjski mieszkający we Włoszech z Ŝoną, obywatelką Rosji, twierdzi, Ŝe Wielka Brytania naruszyła dyrektywę 2004/38/WE, wymagając od Ŝony składającego petycję uzyskania wizy wjazdowej i przedstawienia szeregu dokumentów poświadczających. Twierdzi teŝ, Ŝe kiedy chciał udać się z Ŝoną do Wielkiej Brytanii, linie lotnicze poinformowały go, Ŝe odmówią im wejścia na pokład, poniewaŝ włoska straŝ graniczna nie zezwoli jego Ŝonie na wyjazd do Wielkiej Brytanii bez wizy. Zgodnie z prawem wspólnotowym kiedy obywatele UE korzystają z prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu w przyjmującym państwie członkowskim, członkowie ich rodzin będący obywatelami krajów trzecich mają prawo towarzyszyć im lub dołączyć do nich i uzyskać w tym celu wizę wjazdową. Prawa te są nabywane wyłącznie w związku z więziami rodzinnymi z obywatelem UE. Mimo Ŝe członkowie rodzin będący obywatelami krajów trzecich mogą być zobowiązani do posiadania wizy wjazdowej, art. 5 ust. 2 dyrektywy stanowi, Ŝe przyjmujące państwo członkowskie musi przyznać takim osobom wszelkie ułatwienia w uzyskaniu niezbędnych wiz. Wizy takie są wydawane nieodpłatnie, tak szybko jak to jest moŝliwe oraz na podstawie procedury przyśpieszonej. Ponadto zgodnie z art. 10 dyrektywy posiadanie waŝnej karty pobytowej zwalnia takich członków rodzin z wymogu posiadania wizy. Aby spełnić wspomniane przepisy dyrektywy, Wielka Brytania przyjęła regulacje w sprawie PE v /5 CM\ doc

3 imigracji (Europejski Obszar Gospodarczy) w 2006 r. Regulacja 11 ust. 2 z 2006 r. stanowi, Ŝe osoba niebędąca obywatelem EOG musi być wpuszczona na terytorium Wielkiej Brytanii, jeŝeli jest członkiem rodziny obywatela EOG i przedstawi przy wjeździe waŝny paszport i zezwolenie rodzinne EOG, kartę pobytową lub kartę stałego pobytu. Wydaje się, Ŝe regulacja 11 ust. 2 jest zgodna z art. 5 ust. 2 dyrektywy. Jednak najwyraźniej zgodnie z interpretacją stosowaną przez władze brytyjskie z wymogu posiadania wizy są zwolnieni jedynie posiadacze kart pobytowych wydanych przez właściwe władze brytyjskie. Zgodnie z warunkami określonymi w art. 5 ust. 2 dyrektywy samo posiadanie waŝnej karty pobytowej, wydanej zgodnie z art. 10 dyrektywy, zwalnia członków rodziny z wymogu posiadania wizy. Zapis ten nie jest ograniczony do państwa członkowskiego, które wydało kartę pobytową. Wymóg taki wykracza poza przepisy dyrektywy. Co się tyczy dokumentów poświadczających, jako Ŝe prawo członków rodzin będących obywatelami krajów trzecich do otrzymania wizy wjazdowej jest nabywane wyłącznie w związku z więziami rodzinnymi, państwa członkowskie mogą jedynie nakładać na nich wymóg przedstawienia dokumentów poświadczających toŝsamość i więzi rodzinne z obywatelem UE. Komisja otrzymała szereg identycznych skarg, w tym skargę składającego petycję, i w dniu 27 marca 2007 r. skontaktowała się w tej sprawie z władzami brytyjskimi. W dniu 4 czerwca 2007 r. władze brytyjskie odpowiedziały, informując Ŝe nie podzielają przedstawionej przez Komisję interpretacji art. 5 ust. 2 dyrektywy i stwierdzając, Ŝe dokumenty poświadczające pomagają personelowi ambasady zweryfikować informacje przedstawione przez wnioskodawców i przetwarzać wnioski jak najszybciej i najefektywniej. Odpowiedź potwierdziła, Ŝe nie istnieje wymóg prawny dotyczący przedkładania tych dokumentów poświadczających, jako Ŝe zezwolenie rodzinne EOG musi być wydane, jeŝeli funkcjonariusz odpowiedzialny za kwestie wjazdu jest przekonany, Ŝe spełniono wymogi określone w regulacji 12 z regulacji z 2006 r. Argument ten nie jest w pełni przekonujący i Komisja planuje zająć się tym problemem w ramach trwającej kontroli zgodności ustawodawstwa brytyjskiego z dyrektywą. Skarga składającego petycję została oficjalnie zarejestrowana pod nr. referencyjnym 2008/4161 w lutym 2008 r. Co się tyczy odmowy wyjazdu do Wielkiej Brytanii, udzielonej przez władze włoskie Ŝonie składającego petycję, art. 4 ust. 1 dyrektywy zobowiązuje władze włoskie do umoŝliwienia członkom rodziny będącymi obywatelami krajów trzecich podróŝującym z obywatelem UE do przyjmującego państwa członkowskiego lub dołączającym do niego opuszczenia ich terytorium pod warunkiem posiadania waŝnego paszportu. W tym kontekście nie wolno ograniczać tego prawa, nawet jeŝeli władze krajowe są zdania, Ŝe członek rodziny nie posiada wizy wymaganej w celu wjazdu na terytorium przyjmującego państwa członkowskiego. 4. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana dnia 26 października 2009 r. Jak juŝ poinformowano w komunikacie ustnym do Parlamentu Europejskiego w sprawie tej petycji, skarga składającego petycję została zarejestrowana pod numerem 2008/4161. CM\ doc 3/5 PE v03-00

4 Dnia 10 grudnia 2008 r. Komisja Europejska przyjęła sprawozdanie 1 ze stosowania dyrektywy 2004/38/WE. W sprawozdaniu stwierdzono, Ŝe Wielka Brytania nie przewiduje moŝliwości uzyskania zwolnienia z obowiązku posiadania wizy przez członków rodziny, którzy posiadają kartę pobytową wydaną przez inne państwo członkowskie. W sprawozdaniu podkreślono, Ŝe dodatkowe problemy praktyczne, na które napotykają członkowie rodzin pochodzący z kraju trzeciego, są spowodowane tym, Ŝe nie ma rozróŝnienia między obywatelami kraju trzeciego a członkami rodzin obywateli UE pochodzącymi z kraju trzeciego, którym przysługują na mocy dyrektywy określone prawa. W dalszym ciągu często wymaga się, aby ci ostatni wraz ze swoim wnioskiem o wizę wjazdową przedstawiali szereg dokumentów, takich jak dowód zakwaterowania, potwierdzenie posiadania wystarczających środków finansowych, zaproszenie lub bilet powrotny. W sprawozdaniu Komisja Europejska podkreśliła, Ŝe zwiększy wysiłki w celu zapewnienia odpowiedniej transpozycji dyrektywy oraz jej realizacji na terenie państw UE. W celu osiągnięcia powyŝszego Komisja skorzysta z pełni praw nadanych jej na mocy traktatu i uruchomi w przypadkach, w których okaŝe się to konieczne, postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Komisja Europejska przeanalizowała niedawną zmianę rozporządzeń imigracyjnych (dot. Europejskiego Obszaru Gospodarczego) z 2006 r., która weszła w Ŝycie dnia 1 stycznia 2009 r. Komisja skontaktuje się z władzami Wielkiej Brytanii w celu uzyskania wyjaśnień. Aby zapewnić państwom członkowskim wskazówki dotyczące wiz wjazdowych, Komisja Europejska poruszyła tę sprawę w opublikowanych niedawno wytycznych 2 w celu skuteczniejszej transpozycji i stosowania dyrektywy 2004/38/WE. 5. Dodatkowa odpowiedź Komisji, otrzymana w dniu 30 maja 2012 r. Zgodnie z art. 21 ust. 1 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej kaŝdy obywatel Unii ma prawo do swobodnego przemieszczania się i przebywania na terytorium państw członkowskich, z zastrzeŝeniem ograniczeń i warunków ustanowionych w traktatach i w środkach przyjętych w celu ich wykonania. Odnośne ograniczenia i warunki określono w dyrektywie 2004/38/WE 3. Art. 5 ust. 2 dyrektywy stanowi: Członkowie rodziny, którzy nie są obywatelami Państwa Członkowskiego, są jedynie zobowiązani posiadać wizę wjazdową [ ], ale posiadanie waŝnej karty pobytowej, określonej w art. 10, zwalnia takich członków rodziny z wymogu posiadania wizy. W celu zastosowania się do przepisów dyrektywy w 2006 r. Wielka Brytania wprowadziła w Ŝycie rozporządzenie w sprawie imigracji z Europejskiego Obszaru Gospodarczego. 1 COM(2008)840 końcowy. 2 COM(2009)313 końcowy. 3 Dyrektywa 2004/38/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie prawa obywateli Unii i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich, Dz.U. L 158 z r., s. 77. PE v /5 CM\ doc

5 Art. 11 ust. 2 rozporządzenia z 2006 r. przewiduje, Ŝe osoba, która nie jest obywatelem kraju naleŝącego do UE, musi zostać wpuszczona do Wielkiej Brytanii, jeŝeli jest członkiem rodziny obywatela kraju UE i przedstawi po przybyciu waŝny paszport oraz pozwolenie rodzinne EOG, kartę pobytową lub kartę stałego pobytu. Po przeanalizowaniu prawa Wielkiej Brytanii Komisja stwierdziła, Ŝe art. 11 ust. 2 rozporządzenia z 2006 r. stanowi nieprawidłową transpozycję art 5. ust 2 wyŝej wspomnianej dyrektywy. Zgodnie z art. 258 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) dnia 22 czerwca 2011 r. wysłano do władz Wielkiej Brytanii wezwanie do usunięcia uchybienia Władze Wielkiej Brytanii przedłoŝyły swoje uwagi dnia 22 września 2011 r. Podsumowanie Po przeanalizowaniu odpowiedzi Wielkiej Brytanii, Komisja postanowiła skierować do władz Wielkiej Brytanii dnia 26 kwietnia 2012 r. uzasadnioną opinię na mocy art. 258 TFUE (ostatni etap, zanim Komisja moŝe skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości) oraz zwróciła się do tych władz o podjęcie niezbędnych kroków w celu osiągnięcia zgodności z uzasadnioną opinią. Poproszono władze Wielkiej Brytanii o przedstawienie uwag w ciągu dwóch miesięcy. CM\ doc 5/5 PE v03-00