KOMUNIKAT DLA POSŁÓW

Transkrypt

1 PARLAMENT EUROPEJSKI Komisja Petycji KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja 1065/2007, którą złożył Alessandro Nucci (Włochy), w sprawie stopnia zanieczyszczenia atmosfery w miastach 1. Streszczenie petycji Składający petycję zwracał się do władz miejskich o udzielenie informacji w zakresie jakości powietrza w miastach oraz poziomu zagrożenia hałasem powodowanym przez transport publiczny. Składający petycję, który jest lekarzem, wyraża zaniepokojenie wysokim poziomem zanieczyszczenia powietrza cząstkami stałymi PM10 w jego rodzinnym mieście Viareggio (Toskania). Niepokoi go sposób, w jaki lokalne władze odnotowują dane pomiarowe. 2. Dopuszczalność Petycja uznana została za dopuszczalną dnia 11 marca 2008 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 192 ust. 4 Regulaminu). 3. Odpowiedź Komisji otrzymana dnia 26 września 2008 r. Składający petycję, lekarz medycyny pracy, zwrócił się do Rady Miasta Viareggio, aby: przekazała społeczeństwu informacje dotyczące tego, ile razy przekroczone zostały wartości dopuszczalne dla PM10 w latach 2006 (około 220 razy) i 2007, zgodnie z pomiarem przeprowadzonym przez dwie stacje monitorowania jakości powietrza w Largo Risorgimento i Via Maronecelli; CM\ doc PE v04-00 Zjednoczona w różnorodności

2 udzieliła społeczeństwu wyjaśnień dotyczących umiejscowienia stacji monitorowania, gdyż nie przedstawiono żadnych danych (w tym również tych dotyczących poziomu hałasu) dla głównej drogi (Via Mazzini), którą codziennie przejeżdża około 300 autobusów i dla której nie przeprowadzono żadnej oceny oddziaływania na środowisko naturalne. W przypadku obszarów podlegających obowiązkowi przeprowadzania pomiarów kryteria dotyczące umiejscowienia i liczby stacji monitorowania mierzących zgodność z wartościami dopuszczalnymi dla PM10 zostały ustanowione w dyrektywie 1999/30/WE odnoszącej się do wartości dopuszczalnych dla dwutlenku siarki, dwutlenku azotu i tlenków azotu oraz cząstek stałych i ołowiu w otaczającym powietrzu 1, a dokładniej w art. 7 w związku z załącznikami VI i VII. Przepisy te mają zostać zastąpione nową dyrektywą 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy najpóźniej do dnia 11 czerwca 2010 r. 2. Właściwe przepisy nowej dyrektywy, a konkretnie art. 7 w związku z załącznikami III i V, nie przewidują żadnych poważnych zmian treści przepisów w porównaniu z dyrektywą 1999/30/WE. Umiejscowienie punktów pobierania próbek powinno zapewniać reprezentatywne informacje na temat narażenia ludności na stężenia oraz na temat tego, gdzie występują największe stężenia, na które może być narażona ludność w okresie istotnym w stosunku do okresu uśrednienia wartości dopuszczalnych. Liczba punktów pobierania próbek zależy od wielkości populacji danej aglomeracji lub strefy oraz od poziomu stężeń. W Viareggio działają dwie stacje monitorujące prowadzące pomiar PM10: Largo Risorgimento (stacja komunikacyjna); Via Maroncelli (stacja pomiaru tła miejskiego). Miasto Viareggio nie jest aglomeracją, lecz należy do strefy IT 0902 zamieszkałej przez około ludzi. W świetle wielkości strefy i miasta Viareggio liczba stacji spełnia kryteria określone w dyrektywie 1999/30/WE. Na podstawie dostępnych informacji Komisja Europejska nie może stwierdzić żadnego złamania przepisów dotyczących umiejscowienia obydwu stacji. Przedstawione dane dotyczące strefy IT 0902 ujawniają przekroczenie rocznych i dziennych wartości dopuszczalnych dla PM10, wyraźnie wskazując na potrzebę podjęcia działań zmierzających do ograniczenia zanieczyszczenia w tej strefie. W 2006 r. maksymalna liczba dni, wktórych w Viareggio doszło do przekroczenia dziennej wartości dopuszczalnej, przekazana oficjalnie Komisji Europejskiej przez organy włoskie, wyniosła 79. Według informacji, jakimi dysponuje Komisja Europejska, właściwe władze już w 2002 r. rozpoczęły stosowanie środków ograniczania zanieczyszczenia powietrza w tej strefie. Środki te nie doprowadziły jednak do osiągnięcia zgodności z wartościami dopuszczalnymi dla PM10 przed wyznaczonym terminem w 2005 r. Nie jest to we Włoszech przypadek odosobniony, wobec czego w październiku ubiegłego roku Komisja Europejska zwróciła się 1 Dz.U. L 163 z , s Dz.U. L 152 z , s. 1. PE v /5 CM\ doc

3 do właściwych włoskich organów, aby dostarczyły dalszych i bardziej szczegółowych informacji na temat środków podejmowanych w celu osiągnięcia zgodności ze wspomnianymi wartościami dopuszczalnymi na całym swoim terytorium. Obecnie trwa techniczna ocena odpowiedzi otrzymanej dnia 3 stycznia 2008 r. W odnośnej strefie, która ma bezpośredni związek z obawami składającego petycję, regionalny plan ochrony powietrza zaktualizowany w 2007 r. przewiduje odnowę parku transportu publicznego poprzez zaopatrzenie go w czystsze pojazdy i wprowadzenie wymogu wyposażenia autobusów w filtry cząstek stałych. Komisja Europejska nie posiada informacji na temat tego, w jakim stopniu wspomniane środki zostały już wdrożone w mieście Viareggio. Na podstawie zakończonej technicznej analizy odpowiedzi udzielonej przez włoskie organy Komisja Europejska podejmie decyzję dotyczącą dalszych niezbędnych działań. W decyzji tej zostanie również uwzględniona możliwość, jaką dysponują państwa członkowskie na mocy nowej dyrektywy 2008/50/WE, dotycząca warunkowego przedłużenia czasu na osiągnięcie zgodności z wartościami dopuszczalnymi dla PM10. Zgodnie z art. 8 dyrektywy 1999/30/WE codziennie aktualizowane informacje na temat stężeń PM10 w otaczającym powietrzu mają być rutynowo udostępniane społeczeństwu. Nowa dyrektywa o jakości powietrza 2008/50/WE ustanawia podobne obowiązki w art. 26 w związku z załącznikiem XVI. W regionie Toskanii roczne raporty w sprawie jakości powietrza oraz codzienne raporty w sprawie pomiarów przeprowadzonych przez wszystkie stacje monitorujące w regionie, w tym również te w Viareggio, są udostępniane społeczeństwu na stronie internetowej ARPAT (lokalna agencja ochrony środowiska naturalnego): Dodatkowe informacje są również dostępne na stronie internetowej regionu Toskanii: RT/MenuPrincipale/sezioni/ambiente_territorio/inquinamento_qualita_aria/index.html. Na podstawie dostępnych informacji nie można stwierdzić złamania obowiązujących przepisów w sprawie informowania społeczeństwa, ustanowionych w dyrektywie 1999/30/WE. Ponieważ droga, o której mówi składający petycję, już istnieje, nie ma obowiązku przeprowadzania oceny oddziaływania na środowisko naturalne zgodnie z dyrektywą Rady 85/337/EWG 1 w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne. Miasto Viareggio ma poniżej mieszkańców i dlatego nie podlega przepisom dyrektywy 2002/49/WE odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku 2, które dotyczą obowiązku sporządzania map hałasu i planów działania. Monitorowanie poziomów hałasu w tym mieście i zarządzanie nimi leży zatem wyłącznie w gestii władz krajowych. Wnioski 1 Dz.U. L 175 z , s Dz.U. L 189 z , s. 12. CM\ doc 3/5 PE v04-00

4 Na podstawie dostępnych informacji można stwierdzić, że umiejscowienie i liczba stacji monitorujących w mieście Viareggio oraz informacje udostępniane społeczeństwu pozostają w zgodzie z wymogami dyrektywy 1999/30/WE. Komisja Europejska odnotowała, że w 2006 r. dochodziło w tej strefie do przekroczenia dziennych i rocznych wartości dopuszczalnych dla PM10 oraz że dla tego obszaru opracowano plan jakości powietrza oraz środki dotyczące komunikacji miejskiej. Obecnie Komisja Europejska ocenia informacje dostarczone przez Włochy w związku z przekraczaniem wartości dopuszczalnych dla PM10. Na podstawie tej oceny i w oparciu o przepisy nowej dyrektywy w sprawie jakości powietrza Komisja podejmie właściwe działania. Dyrektywy 85/337/EWG i 2002/49/WE nie mają zastosowania w sytuacjach, do których odwołał się składający petycję. 4. Dodatkowa odpowiedź Komisji otrzymana dnia 20 listopada 2009 r. W styczniu 2009 r. władze włoskie przedłożyły Komisji wniosek dotyczący wyłączenia z obowiązku stosowania wartości dopuszczalnych dla PM10 w sześćdziesięciu siedmiu strefach jakości powietrza, w tym w strefie IT0902, do której należy miasto Viareggio. Zgodnie z art. 22 ust. 2 dyrektywy 2008/50/WE 1 państwo członkowskie może zostać wyłączone z obowiązku stosowania wartości dopuszczalnych dla PM10, o ile podjęto wszelkie środki ograniczania zanieczyszczenia na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym w celu osiągnięcia zgodności przed upływem terminu wyznaczonego na 2005 r., a główna przyczyna tego przekroczenia wiąże się ze szczególnymi lokalnymi warunkami rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, niekorzystnymi warunkami klimatycznymi lub transgranicznym charakterem zanieczyszczenia oraz opracowany został plan w zakresie jakości powietrza wykazujący, że przed upływem nowego terminu zostanie osiągnięta zgodność w zakresie wartości dopuszczalnych. Komisja dokonała oceny powiadomienia skierowanego przez Włochy i przyjęła w dniu 28 września 2009 r. ostateczną decyzję C(2009)7390, w której zgłoszone zostały zastrzeżenia co do wyłączenia z obowiązku stosowania dziennych i rocznych wartości dopuszczalnych dla PM10 w strefie IT0902 z następujących względów: nie wykazano w pełni, że niekorzystne warunki klimatyczne oraz transgraniczny charakter zanieczyszczenia mogą być uznane za główne przyczyny przekroczenia wartości dopuszczalnych; nie wykazano w pełni, że możliwe jest osiągnięcie zgodności z wartościami dopuszczalnymi przed upływem okresu wyłączenia w 2011 r. W konsekwencji wartości dopuszczalne dla PM10 będą dalej stosowane bez marginesu tolerancji w strefach będących przedmiotem zastrzeżeń. Najbardziej aktualne informacje oficjalnie zgłoszone Komisji przez władze włoskie potwierdzają, że w strefie jakości powietrza IT0902 w 2007 r. nadal dochodziło do przekraczania dziennej wartości dopuszczalnej dla PM10. 1 Dz.U. L 152 z , s. 1. PE v /5 CM\ doc

5 Komisja będzie monitorować poziomy PM10 w tej oraz w innych strefach jakości powietrza we Włoszech. Jeżeli oficjalne zatwierdzone dane za 2008 r. wykażą, że wartości dopuszczalne są nadal przekraczane, Komisja podejmie dalsze kroki w tej sprawie w ramach wszczętego w styczniu 2009 r. postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego przeciwko Włochom w związku z naruszeniem wartości dopuszczalnych dla PM10 w szeregu stref i aglomeracji. 5. Dodatkowa odpowiedź Komisji otrzymana dnia 13 stycznia 2011 r. Dnia 8 października 2010 r. włoskie władze przekazały oficjalne dane dotyczące jakości powietrza w Toskanii za rok Dane te potwierdzają, że w strefie IT0902 poziom PM10 nadal przekraczał dzienną wartość dopuszczalną. Zatem dnia 24 listopada 2010 r. Komisja zdecydowała o wszczęciu przeciwko Włochom postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z nieprzestrzeganiem wartości dopuszczalnych dla PM10, określonych w dyrektywie 1999/30/WE 1 i zastępującej ją dyrektywie 2008/50/WE 2, w szeregu stref i aglomeracji. 6. Dodatkowa odpowiedź Komisji (III) otrzymana dnia 30 kwietnia 2014 r. W wyroku z dnia 19 grudnia 2012 r. 3 TSUE uznał, że Republika Włoska uchybiła ciążącym na niej zobowiązaniom, nie zapewniając zgodności z dopuszczalnymi poziomami stężenia PM10 w wielu strefach jakości powietrza i aglomeracjach, w tym w strefie, o której mówi składający petycję (IT0902). W następstwie tego wyroku w kwietniu 2013 r. Komisja zażądała od władz włoskich wskazania, jakie środki są podejmowane, aby osiągnąć zgodność z przepisami w przedmiotowych strefach jakości powietrza. We wrześniu 2013 r. władze włoskie przekazały oficjalne dane dotyczące jakości powietrza za rok Według tych danych w strefie IT0902 osiągnięto w końcu zgodność z przepisami i poziomy PM10 były poniżej dopuszczalnych wartości ustalonych w dyrektywie 2008/50/WE 4. 1 Dz.U. L 163 z , s Dz.U. L 152 z , s Sprawa C-68/11. 4 Dz.U. L 152 z , s. 1. CM\ doc 5/5 PE v04-00