RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE MIASTA ŚWIĘTOCHŁOWICE

Transkrypt

1 POWIATOWY URZĄD PRACY W ŚWIĘTOCHŁOWICACH RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE MIASTA ŚWIĘTOCHŁOWICE Stan w końcu I półrocza 2014 roku ŚWIĘTOCHŁOWICE

2 SPIS TREŚCI I. WSTĘP II. CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA W ŚWIĘTOCHŁOWICACH III. ANALIZA ZAWODÓW OSÓB BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY W ŚWIĘTOCHŁOWICACH W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2014r. IV. ANALIZA ZGŁASZANYCH OFERT PRACY W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2014r. V. ZESTAWIENIE ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH. VI. PODSUMOWANIE SPIS TABEL TABELA 1: Wybrane kategorie osób bezrobotnych wg stanu na dzień r. TABELA 2: Bezrobotni wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice. Stan w końcu I - półrocza 2014 roku TABELA 3: Bezrobotni absolwenci wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice. Stan w końcu I - półrocza 2014 roku TABELA 4: Bezrobotni zarejestrowani powyżej 12 m-cy wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice. Stan w końcu I - półrocza 2014 roku TABELA 5: Oferty pracy wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice. Stan w końcu I - półrocza 2014 roku TABELA 6: Zawody deficytowe TABELA 7: Zawody zrównoważone TABELA 8: Zawody nadwyżkowe SPIS WYKRESÓW Wykres nr 1 - Stopa bezrobocia w Świętochłowicach w 2014 ( styczeń czerwiec ) Wykres nr 2 - Stopa bezrobocia (wykres porównawczy) Wykres nr 3 Bezrobotni do 25 roku życia w roku 2014 ( styczeń czerwiec ) Wykres nr 4 Bezrobotni powyżej 50 roku życia w roku 2014 ( styczeń czerwiec ) 2

3 I. WSTĘP Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych prowadzony jest w celu sporządzania aktualnego źródła informacji o podaży i popycie siły roboczej w skali regionu według grup zawodów oraz zawodów i specjalności. Raport ten został opracowany na podstawie systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowanie na tej podstawie ocen, wniosków i krótkookresowych prognoz niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania systemów szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Głównymi założeniami monitoringu zawodów jest uzyskanie informacji na temat zjawisk zachodzących na lokalnym rynku pracy, w efekcie których możliwe będzie w szczególności prognoz niezbędnych do prawidłowego wykonywania przez urząd pracy ustawowych zadań m.in. określenie odpowiednich kierunków szkolenia dla bezrobotnych, zapewniających większą efektywność organizowanych szkoleń, usprawnienie poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych, ułatwienie realizacji programów aktywizacji osób długotrwale bezrobotnych w celu promowania ich ponownego zatrudnienia, określenie kierunków i natężenia zmian zachodzących w strukturze zawodowo-kwalifikacyjnej na lokalnym rynku pracy oraz stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych struktur zawodowokwalifikacyjnych. Źródłem informacji niezbędnych do prowadzenia monitoringu zawodów nadwyżkowych i deficytowych jest zbiór zawodów i specjalności zarejestrowanych osób oraz ofert pracy. Prowadzone analizy pozwolą odpowiedzieć na następujące pytania: - czy przyszli absolwenci badanych szkół zwiększą nadwyżkę w danej elementarnej grupie zawodów? - czy deficyt występujący w zawodzie zostanie uzupełniony przez przyszłych absolwentów szkół ponadgimnazjalnych oraz uczelni wyższych? - czy uzasadnione jest przeprowadzanie szkoleń dla bezrobotnych w zakresie kwalifikacji warunkujących zatrudnienie w zadanym zawodzie? Aktualny raport zawiera analizę skali i struktury bezrobocia rejestrowanego w Świętochłowicach w grupach i zawodach oraz popytu na pracę dla poszczególnych zawodów z punktu widzenia zgłaszanych do Powiatowego Urzędu Pracy ofert zatrudnienia. Bada także zawody wykazujące deficytowość lub nadwyżkę pracowników. 3

4 Celem opracowania jest przedstawienie głównych parametrów, które charakteryzują rynek pracy Świętochłowic. Monitoring ma również służyć lepszemu dopasowaniu kwalifikacji osób poszukujących pracy do oczekiwań pracodawców, którzy stają się coraz bardziej wymagający, stawiając wysokie kryteria potencjalnym kandydatom do pracy. Dane dotyczące bezrobocia oraz ofert pracy według zawodów mogą posłużyć jako źródło informacji między innymi do: - określania kierunków szkoleń dla osób bezrobotnych, - planowania działań w zakresie przeciwdziałania bezrobociu, - podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego, - podnoszenia jakości pośrednictwa pracy, - opracowania strategii rozwoju miasta. Zakłada się, że głównymi użytkownikami informacji wynikowych monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych będą wszystkie podmioty i partnerzy lokalnego rynku pracy. 4

5 II. CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA W ŚWIĘTOCHŁOWICACH Bezrobocie stanowi jeden z najtrudniejszych problemów społeczno-gospodarczych. Definiowane jest jako zjawisko gospodarcze polegające na tym, iż pewna część społeczeństwa znajdująca się w wieku produkcyjnym nie może znaleźć pracy pomimo podjęcia poszukiwań. Ogólnie rzecz ujmując rozmiar bezrobocia zależy od 3 czynników : współczynnika aktywności zawodowej, liczby ludności w wieku produkcyjnym oraz rozmiarów zatrudnienia. W krótkim okresie 2 pierwsze czynniki są na ogół bardziej stabilne od trzeciego dlatego też w krótkookresowych analizach większą wagę przywiązuje się do kształtowania się zatrudnienia. Bezrobocie można wyrazić w wielkościach absolutnych określających liczbę osób bezrobotnych lub w wielkościach relatywnych takich jak stopa bezrobocia, która wyraża stosunek liczby bezrobotnych do zasobów siły roboczej czyli inaczej mówiąc pokazuje jaką część zasobów siły roboczej stanowią bezrobotni Przyczyn jak i skutków bezrobocia na lokalnym rynku pracy jest wiele. Skutkami są między innymi trudności materialne, problemy rodzinne, obniżenie samooceny i wiary we własne siły, utrata statusu społecznego a w niektórych przypadkach bezdomność. Jako główne przyczyny wymienić należy recesję ekonomiczną, a także wprowadzenie nowych technologii oszczędzających pracę ludzką, brak doświadczenia zawodowego wśród absolwentów, niedostosowanie kwalifikacji osób zarejestrowanych do tych technologii, restrukturyzacja przemysłu, zmiany w organizacji pracy, ograniczenie produkcji, likwidacja niektórych gałęzi przemysłu, między zakończeniem pracy w poprzednim miejscu pracy, a jej podjęciem w nowym mija pewien czas, trudności mieszkaniowe, przenoszenie zakładów pracy do innego regionu. 5

6 Wykres nr 1 - Stopa bezrobocia w powiecie w roku 2014 ( styczeń czerwiec ) Źródło: opracowanie własne (dane GUS) Wykres nr 1 obrazuję skalę bezrobocia na lokalnym rynku pracy, generalnie utrzymuje się na stosunkowo wysokim poziomie (w stosunku do średniego poziomu bezrobocia w Polsce). 6

7 Wykres nr 2 - Stopa bezrobocia (wykres porównawczy). ódło: opracowanie własne (dane GUS) Źr 7

8 Wykres nr 3 Bezrobotni do 25 roku życia. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania o rynku pracy MPiPS 01 Wykres nr 4 Bezrobotni powyżej 50 roku życia. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania o rynku pracy MPiPS 01 8

9 Poziom bezrobocia, jak i problemy z jakimi borykał się świętochłowicki rynek pracy w I półroczu 2014, którego dotyczy analiza, w nieznacznym stopniu różni się od tych, które miały miejsce w roku Wychodząc naprzeciw problemom świętochłowickiego rynku pracy tut. Urząd w pierwszym półroczu 2014 r. realizował liczne zadania mające na celu zmniejszenie jego skali. Inicjatywy te realizowane były w obrębie: ograniczenia bezrobocia i zwiększenia zatrudnienia na lokalnym rynku pracy, aktywizacji grup osób bezrobotnych znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy, podwyższania i wzmocnienia jakości świadczonych usług oraz rozwoju przedsiębiorczości. Przyczyniły się do tego działania podejmowane przez tut. Urząd w kierunku aktywizacji osób bezrobotnych, ze szczególnym uwzględnieniem grup szczególnego ryzyka, m.in. długotrwale bezrobotnych, osób do 25 roku życia, powyżej 50 roku życia, bez kwalifikacji zawodowych, niepełnosprawnych. Celem działań promocyjnych jest kreowanie wizerunku Urzędu jako partnera wiarygodnego i aktywnego oraz zdobycie zaufania i pozyskanie nowych pracodawców, a także utrzymanie kontaktów z pracodawcami już współpracującymi. Proces aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych realizowany przez Powiatowy Urząd Pracy wykorzystuje zarówno podstawowe usługi powiatowego urzędu pracy, jak i kompleksowe wsparcie z zastosowaniem instrumentów rynku pracy. Elementarne usługi rynku pracy w postaci pośrednictwa pracy, w tym także giełd, poradnictwa zawodowego oraz szkoleń, skutecznie wpływają na pobudzenie aktywności zawodowej i wzrost motywacji w zakresie poszukiwania pracy, a w konsekwencji podjęcia zatrudnienia. Osiągnięcie pozytywnych efektów w dziedzinie przeciwdziałania bezrobociu podejmowanych przez tut. Urząd możliwe było dzięki inicjowaniu kontaktów z lokalnymi pracodawcami oraz promowaniu usług Urzędu w celu realizacji założeń ustawy i programów unijnych, jak również wspieranie zatrudnienia osób bezrobotnych z zastosowaniem subsydiowanych form aktywizacji w ramach środków Funduszu Pracy oraz środków finansowych pozyskanych w ramach środków unijnych. 9

10 III. ANALIZA ZAWODÓW OSÓB BEZROBOTNYCH ZAREJESTROWANYCH W POWIATOWYM URZĘDZIE PRACY W ŚWIĘTOCHŁOWICACH W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2014r. Na dzień 30 czerwca 2014 w Powiatowym Urzędzie Pracy w Świętochłowicach zarejestrowanych było 2263 osób ( w tym 1278 kobiet ). Najliczniejszą grupą z wszystkich osób bezrobotnych stanowią osoby bez wykształcenia średniego 1557 osób ( w tym 823 kobiet) oraz osoby długotrwale bezrobotne 1183 ( w tym 734 kobiet ). Poniższa tabela obrazuje wybrane kategorie osób zarejestrowanych w pierwszym półroczu 2014 roku. Tabela 1 Wybrane kategorie osób bezrobotnych wg stanu na dzień r. Lp Kategoria Ogółem Kobiety 1 Osoby bezrobotne Osoby bezrobotne niepełnosprawne Osoby bezrobotne do 25 roku życia Osoby długotrwale bezrobotne Osoby bezrobotne powyżej 50 roku życia Osoby bez kwalifikacji zawodowych Osoby bez doświadczenia zawodowego Osoby bez wykształcenia średniego Kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka X Osoby które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia 46 3 Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdania o rynku pracy MPiPS 01 10

11 Tabela 2 Bezrobotni wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice. Stan w końcu I - półrocza 2014 roku. Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Liczba osób ogółem W tym kobiet 1 "000000" Inny zawód lub brak zawodu "522301" Sprzedawca "711202" Murarz "722204" Ślusarz "911207" Sprzątaczka biurowa "331403" Technik ekonomista "811101" Górnik eksploatacji podziemnej "931301" Robotnik budowlany "512001" Kucharz "962902" Dozorca "751201" Cukiernik "514101" Fryzjer Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym "932911" 14 "411004" Technik prac biurowych "432103" Magazynier "753105" Krawiec "911206" Salowa "751204" Piekarz "513202" Barman "741207" Elektromonter (elektryk) zakładowy "611306" Ogrodnik terenów zieleni "752205" Stolarz "753303" Szwaczka "311504" Technik mechanik "932101" Pakowacz "334306" Technik administracji "722314" Tokarz w metalu "523002" Kasjer handlowy "711503" Stolarz budowlany "513101" Kelner 12 9 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. Z analizy powyższej tabeli wynika, że w grupach zawodowych generujących najwyższy poziom bezrobocia dominują osoby bez zawodu ( ogółem: 498 kobiet 313 ) następnie ( sprzedawca: ogółem 221 kobiet 198 ). Wśród analizowanych grup zawodowych w kilku przypadkach mężczyźni stanowią 100% ogółu zarejestrowanych w danym zawodzie. Tymi zawodami są: murarz, ślusarz, górnik eksploatacji podziemnej, robotnik budowlany, stolarz, stolarz budowlany. Wynika to ze specyfiki i charakteru 11

12 pracy na przedmiotowych stanowiskach. Zawodami w powyższej tabeli całkowicie zdominowanymi przez kobiety są: krawiec, salowa, szwaczka, technik administracji oraz kasjer handlowy. Na uwagę zasługuje fakt, że w każdym opracowaniu dotyczącym monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych dominującą pozycję zajmuje grupa: bez zawodu. Skutecznym sposobem na nabywanie kwalifikacji zawodowych dla osób z tej grupy wydają się być szkolenia zawodowe organizowane przez tut. Urząd. Tabela 3 Bezrobotni absolwenci wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice. Stan w końcu I - półrocza 2014 roku. Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni absolwenci W tym kobiet 1 "000000" Inny zawód lub brak zawodu "432103" Magazynier "522301" Sprzedawca "514101" Fryzjer "311504" Technik mechanik "515303" Robotnik gospodarczy "213303" Specjalista ochrony środowiska Inżynier mechanik - maszyny i urządzenia przemysłowe 1 0 "214404" 9 "241202" Doradca finansowy "261906" Prawnik legislator "263304" Politolog "422590" Pozostali pracownicy biur informacji Inżynier górnik - górnictwo węgla kamiennego 1 0 "214603" 14 "228301" Fizjoterapeuta "262203" Bibliotekoznawca "332101" Agent ubezpieczeniowy "541906" Ratownik wodny zawodowy 1 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. Bezrobocie dotyczy również osób, które dopiero rozpoczynają swoją karierę zawodową (absolwenci, osoby do 25 roku życia). Dlatego tym ważniejsze staje się rozsądne planowanie kariery zawodowej oraz działania wspierające zatrudnienie młodych podejmowane przez tut. Urząd. Młodzi ludzie, jak i osoby z wykształceniem niższym niż gimnazjalne, nie tylko w okresie kryzysu, są bardziej niż inne grupy narażone na bezrobocie. Odpowiedzią na problemy, z którymi muszą się borykać te osoby są liczne programy organizowane przez tut. Urząd. Jako przykład takich działań wskazać można projekt Kierunek praca realizowany przez tut. Urząd. Głównym celem było zdobycie doświadczenia zawodowego przez 120 uczestników, którego adresatami są osoby do 27 roku życia bez doświadczenia zawodowego, bez kwalifikacji zawodowych oraz długotrwale bezrobotne, projekt Dojrzały profesjonalizm adresowany był do uczestników po 50 roku życia, w ramach projektu 15 osób po uczestnictwie w szkoleniach, zostało zatrudnionych w ramach robót 12

13 publicznych a dla 35 założono staże zawodowe, oraz projekt Innowacyjne wsparcie dla ciebie dla osób długotrwale bezrobotnych oraz dziedziczących bezrobocie, obejmujący 150 osób, celem projektu było głównie stworzenie nowych mechanizmów skutecznie motywujących długotrwale bezrobotnych do aktywności zawodowej. Powody dużego (a w czasach kryzysu dynamicznie zwiększającego się) odsetka osób bez pracy w grupie do 25 roku życia, jak i absolwentów są różne, m.in.: - brak doświadczenia zawodowego, - brak dopasowania kompetencji do potrzeb pracodawców, - brak rozbudowanej sieci społecznej pomagającej znaleźć atrakcyjne zatrudnienie, - zbyt niskie zarobki dla osób bez doświadczenia, co zniechęca do wchodzenia na rynek pracy, - niski poziom edukacyjny części uczelni, - niewiedza o sposobach poszukiwania pracy, - dobra sytuacja materialna w rodzinie. Przyczyną trudności z wejściem na rynek pracy może być także nieodpowiednie wykształcenie. Często młodzi ludzie nie zastanawiają się nad swoją przyszłością zawodową i dokonują przypadkowego wyboru szkoły. Uzyskane umiejętności i typ wykształcenia, a w konsekwencji zawód wyuczony, mogą mieć decydujący wpływ na to, ile czasu trzeba będzie potem poświęcić na znalezienie zatrudnienia. Formalnie absolwenci wchodzący na rynek pracy są coraz lepiej wykształceni, jednak bardzo często oznacza to jedynie uzyskanie podstawowych kwalifikacji zawodowych. Coraz bardziej doceniane są zawody z grupy specjalistów i różne formy zdobywania dodatkowych umiejętności. Tabela 4 Bezrobotni zarejestrowani powyżej 12 m-cy wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice. Stan w końcu I - półrocza 2014 roku. Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni powyżej 12 m-cy W tym kobiet 1 "522301" Sprzedawca "000000" Inny zawód lub brak zawodu "722204" Ślusarz "711202" Murarz Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym "932911" 6 "911207" Sprzątaczka biurowa "811101" Górnik eksploatacji podziemnej "331403" Technik ekonomista "931301" Robotnik budowlany "962902" Dozorca "512001" Kucharz "514101" Fryzjer "411004" Technik prac biurowych "751201" Cukiernik

14 15 "513202" Barman "515303" Robotnik gospodarczy "611306" Ogrodnik terenów zieleni "723307" Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych Monter podzespołów i zespołów elektronicznych 6 6 "821304" 20 "722314" Tokarz w metalu "941201" Pomoc kuchenna "432103" Magazynier "753105" Krawiec "751204" Piekarz "741207" Elektromonter (elektryk) zakładowy "752205" Stolarz "334306" Technik administracji "523002" Kasjer handlowy "713102" Malarz budowlany "311204" Technik budownictwa 4 1 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. Obecny rynek pracy, stwarza szczególnie trudną sytuację dla swoich uczestników ze względu na swą specyfikę. Wymaga nowych zachowań, umiejętności w zakresie poszukiwania pracy, przygotowania się i przekwalifikowania, radzenia sobie z bezrobociem, utrzymania miejsca pracy. Osoby bezrobotne, szybko zniechęcają się poszukiwaniem pracy po kilku nie udanych próbach, stając się coraz bardziej bezradne. Doświadczane to osłabia poczucie własnej wartości. Przy długotrwałym bezrobociu jednostki często zaprzestają podejmowania starań ukierunkowanych na zdobycie pracy. Osoby bezrobotne przestają wierzyć w efektywność swoich aktualnych działań oraz nie inicjują nowych w celu zdobycia zatrudnienia. Osobą bezrobotną długotrwale jest, zgodnie z definicją zawartą w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, osoba bezrobotna pozostająca w rejestrze powiatowego urzędu pracy łącznie przez okres 12 miesięcy w okresie ostatnich dwóch lat. Osoby długotrwale bezrobotne, które pozostają bez pracy od kilku lat, znalazły się w bardzo niekorzystnej sytuacji, w ciągu ostatnich lat na rynku pracy bowiem nastąpiło wiele zmian, za którymi osoby te nie potrafiły nadążyć. 14

15 IV. ANALIZA ZGŁASZANYCH OFERT PRACY W PIERWSZYM PÓŁROCZU 2014r. Tabela 5 Oferty pracy wg zawodów w powiecie m. Świętochłowice w I - półroczu 2014 roku. Lp Kod Nazwa zawodu Liczba ofert pracy zawodu 1 "524404" Telemarketer "432102" Inwentaryzator "313904" Operator zautomatyzowanej i zrobotyzowanej linii produkcyjnej w przemyśle elektromaszynowym "522301" Sprzedawca "515303" Robotnik gospodarczy "932101" Pakowacz "541307" Pracownik ochrony fizycznej bez licencji "911207" Sprzątaczka biurowa 79 9 "524302" Konsultant / agent sprzedaży bezpośredniej "432103" Magazynier "722204" Ślusarz "933401" Pracownik rozkładający towar na półkach "721207" Spawacz ręczny gazowy "241306" Specjalista do spraw finansów "422201" Pracownik centrum obsługi telefonicznej (pracownik call center) "741103" Elektryk "931301" Robotnik budowlany "833203" Kierowca samochodu ciężarowego "753303" Szwaczka "834401" Kierowca operator wózków jezdniowych "241202" Doradca finansowy "523002" Kasjer handlowy "741207" Elektromonter (elektryk) zakładowy "721404" Monter konstrukcji stalowych "712301" Monter ociepleń budynków "811101" Górnik eksploatacji podziemnej "721204" Spawacz metodą MAG "722314" Tokarz w metalu "821114" Monter urządzeń chłodniczych i gastronomicznych "524903" Ekspedient w punkcie usługowym 21 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. Wśród ofert najczęściej zgłaszanych w pierwszym półroczu 2014 roku przez pracodawców można wyróżnić 7 zawodów w których liczba złożonych ofert przekroczyła 100 bądź jest równa 100. Tymi zawodami są: telemarketer, inwentaryzator, operator zautomatyzowanej i zrobotyzowanej linii produkcyjnej w przemyśle elektromaszynowym, sprzedawca, robotnik gospodarczy, pakowacz, pracownik ochrony fizycznej bez licencji. 15

16 V. ZESTAWIENIE ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH. Analiza prognozowanych zawodów deficytowych i nadwyżkowych została przeprowadzona na podstawie obliczonego wskaźnika intensywności nadwyżki ( deficytu) zawodów ( W k n, I wyraża się wzorem: k W n, I = O k I k B I ), który gdzie: gdzie: B i k O i k O I k, B I k są określone wzorami: B I k = O I k = 6 k B i i= k O i i= liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie k - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie k Przyjęto, że zawody o wskaźniku: k W n, I 0,9 W k n, I k W n, I < 0,9 to zawody nadwyżkowe, 1,1 to zawody zrównoważone (wykazujące równowagę na rynku pracy), > 1,1 to zawody deficytowe 16

17 Tabela 6 Zawody deficytowe Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnie miesięczna liczba osób bezrobotnych Wartość wskaźnika 1 "524404" Telemarketer 37 0, "432102" Inwentaryzator 28,3333 0,5 56, "741103" Elektryk 8,1667 0, Konsultant / agent sprzedaży "524302" bezpośredniej 13 0, Kierowca operator wózków "834401" jezdniowych 5,3333 0, Pracownik ochrony fizycznej bez "541307" licencji 16,6667 0, Monter urządzeń chłodniczych i "821114" gastronomicznych 3,6667 0, "241306" Specjalista do spraw finansów 10 0, "515303" Robotnik gospodarczy 18, , "422201" Pracownik centrum obsługi telefonicznej (pracownik call center) 9 0, "241202" Doradca finansowy 5 0, "741212" Elektromonter maszyn i urządzeń górnictwa podziemnego 2,5 0, "721404" Monter konstrukcji stalowych 4,6667 0, "712602" Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 1,3333 0, "712612" Monter sieci wodnych i kanalizacyjnych 1,3333 0, "721207" Spawacz ręczny gazowy 10,1667 1,3333 7, "712204" Posadzkarz 1,1667 0, "833203" Kierowca samochodu ciężarowego 6, , "932101" Pakowacz 18,3333 2,8333 6, "753202" Krojczy 1 0, "911203" Pokojowa 1 0, "711601" Brukarz 2,6667 0,5 5, "214404" Inżynier mechanik - maszyny i urządzenia przemysłowe 0,8333 0, Piecowy nagrzewania wsadu w walcowni 1,6667 0, "812115" 25 "222101" Pielęgniarka 0,6667 0, "514202" Kosmetyczka 0,6667 0, "712303" Tynkarz 0,6667 0, "432103" Magazynier 12,8333 3,6667 3,5 29 Kierowca samochodu "832203" osobowego 2,3333 0,6667 3,5 30 "711404" Zbrojarz 1,6667 0,5 3,3333 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS 17

18 Tabela nr 6 obrazuje zawody deficytowe, gdzie liczba zgłaszanych ofert pracy przewyższa liczbę osób bezrobotnych w danym zawodzie. Pomimo faktu, iż dość duża grupa osób bezrobotnych reprezentuje dane zawody, popyt na osoby reprezentujące w/w zawody na rynku pracy znacznie przewyższa podaż. Najwyższą wartość wskaźnika zawodów deficytowych osiągnął zawód telemarketera. Wśród zawodów deficytowych zobrazowanych powyższą tabelą zauważyć można, że najwyższa średnia miesięczna ofert pracy zgłaszana w tutejszym urzędzie dotyczy również zawodu: telemarketer ( średnia miesięczna 37). Wśród zawodów deficytowych pojawiają się zawody na które zauważalny jest niedobór pracowników, wynikający z braku kwalifikacji oraz odpowiedniego doświadczenia w zawodzie. Takimi zawodami są m.in. elektryk, kierowca operator wózków jezdniowych, spawacz ręczny gazowy. Tabela 7 Zawody zrównoważone Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnie miesięczna liczba osób bezrobotnych Wartość wskaźnika 1 "242307" Specjalista do spraw kadr 0,3333 0, "262101" Archiwista 0,1667 0, "722206" Ślusarz narzędziowy 0,1667 0, "911208" Sprzątacz pojazdów 0,1667 0, "962903" Parkingowy 0,1667 0, Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. Poprzez zawody zrównoważone należy rozumieć zawody, w których występuje względna równowaga pomiędzy liczbą osób poszukujących pracy w danym zawodzie, a liczbą pojawiających się ofert pracy dotyczących tego zawodu. Bilans pomiędzy liczbą zgłaszanych ofert pracy w ściśle określonym zawodzie, a napływem bezrobotnych osób posiadających sprecyzowane kwalifikacje zawodowe jest równy lub bliski wartości zera. Zauważyć można, że w tej grupie zawodów zrównoważonych znajdują się zarówno zawody osób wykonujących prace fizyczne jak i umysłowe. 18

19 Tabela 8 Zawody nadwyżkowe Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy Średnie miesięczna liczba osób bezrobotnych Wartość wskaźnika 1 "931301" Robotnik budowlany 7,3333 7,8333 0, "513101" Kelner 1,1667 1,3333 0,875 3 "713102" Malarz budowlany 1,1667 1,3333 0,875 4 "933304" Robotnik magazynowy 1 1,1667 0, "332302" Zaopatrzeniowiec 0, , "351203" Technik informatyk 1, , "512001" Kucharz 2,5 3 0, "811101" Górnik eksploatacji podziemnej 4, , "513202" Barman 1,3333 1,6667 0,8 10 "522301" Sprzedawca 19,5 26,6667 0, "514101" Fryzjer 2, , "932910" Pomocnik piekarza 0,3333 0,5 0, Robotnik pomocniczy w "932911" przemyśle przetwórczym 0,8333 1,5 0, "753105" Krawiec 1,6667 3,1667 0, "223101" Położna 0,1667 0,3333 0,5 16 "712904" Technolog robót wykończeniowych w budownictwie 0,1667 0,3333 0,5 17 "722301" Frezer 0,1667 0,3333 0,5 18 "723104" Mechanik samochodów ciężarowych 0,1667 0,3333 0,5 19 "723307" Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,6667 1,3333 0,5 20 "711202" Murarz 2 4,6667 0, "711502" Cieśla szalunkowy 0,3333 0,8333 0,4 22 "411004" Technik prac biurowych 1,3333 3,6667 0, "234201" Nauczyciel przedszkola 0, , "325905" Opiekunka dziecięca 0,1667 0,5 0, "752205" Stolarz 0, , "751201" Cukiernik 1,3333 4,1667 0,32 27 "343101" Fotograf 0,1667 0,6667 0,25 28 "541306" Portier 0,1667 0,6667 0,25 29 Elektromechanik pojazdów "741203" samochodowych 0,1667 0,6667 0,25 30 "611306" Ogrodnik terenów zieleni 0,1667 0,8333 0,2 31 "721306" Blacharz samochodowy 0,1667 0,8333 0,2 32 "723103" Mechanik pojazdów samochodowych 0,3333 1,8333 0, "751204" Piekarz 0,5 3 0, "512002" Kucharz małej gastronomii 0,3333 2,1667 0, "263102" Ekonomista 0,1667 1,5 0, "311303" Technik elektryk 0,1667 1,8333 0, "713203" Lakiernik samochodowy 0, , Mechanik samochodów osobowych 0,1667 2,6667 0,0625 "723105" 39 "962902" Dozorca 0, ,0556 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych tabelarycznych MPiPS. 19

20 Powyższa tabela obrazuje zawody nadwyżkowe tzn. zawody, w których średnia miesięczna liczba osób bezrobotnych zarejestrowanych w danym zawodzie przewyższa średnią miesięczną liczbę ofert pracy. W stosunku do osób, posiadających zawody nadwyżkowe urząd podejmuje różnorodne działania aktywizujące, mające na celu ułatwienie powrotu na rynek pracy, a w przypadku braku takiej możliwości organizuje szkolenia dostosowujące kwalifikacje osób do potrzeb rynku pracy. 20

21 VI. PODSUMOWANIE Opracowany monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych za I półrocze 2014 roku nie stanowi kompleksowej analizy lokalnego rynku pracy. Jednak porównując go do poprzednich opracowań należy wysunąć wniosek, że generalnie struktura bezrobocia na świętochłowickim rynku pracy zmienia się tylko w niewielkim zakresie. Do tut. Urzędu nie są zgłaszane wszystkie oferty pracy, które mogłyby informować o wolnych stanowiskach i konkretnych wymaganych umiejętnościach wiążących się z takim a nie innym wykształceniem. Osoby poszukujące pracy korzystają również z innych możliwości poszukiwania, robią to m.in. za pośrednictwem Internetu, korzystają z prywatnych agencji zatrudnienia. Znaczna część osób kończących szkoły średnie kontynuuje naukę na studiach wyższych, przez co w tym okresie staje się niedyspozycyjna i niekonkurencyjna na rynku pracy. Wiele osób bezrobotnych posiada atrakcyjny na rynku pracy zawód wyuczony jednak bez doświadczenia zawodowego i koniecznych uprawnień obniża ich możliwości znalezienia zatrudnienia i prowadzi do tego, że podejmują pracę na stanowiskach niesatysfakcjonujących zarówno pod względem finansowym jak i prestiżowym. Osoby te mają jednakże większe szanse na zdobycie pracy i ponoszą mniejsze ryzyko jej utraty. Wysokie kwalifikacje zwiększają również mobilność zawodową kandydatów. Sprawozdanie w zakresie monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych nie jest i nie powinno być jedynym źródłem informacji do podejmowania decyzji w zakresie ustalania kierunków kształcenia i szkolenia przyszłej kadry dla pracodawców czy też podejmowania decyzji o wyborze kierunku kształcenia przez młodych absolwentów szkół gimnazjalnych. Informacje wykorzystane przy opracowaniu monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych oparte są tylko i wyłącznie na danych pochodzących z rejestrów Powiatowego Urzędu Pracy w Świętochłowicach dotyczących zarejestrowanych osób bezrobotnych oraz zgłoszonych do Urzędu ofert pracy. Wnioski wynikające z monitoringu stanowią podstawę do działań podejmowanych przez urząd na rzecz aktywizacji osób bezrobotnych. W oparciu o dokonane analizy i dostępne statystyki rynku pracy Powiatowy Urząd Pracy we właściwy sposób, wychodząc naprzeciw potrzebom osób bezrobotnych, aktywizuje je w ramach szkoleń, staży, robót publicznych. Z poważaniem DYREKTOR POWIATOWEGO URZĘDU PRACY W ŚWIĘTOCHŁOWICACH Hanna Przewoźniak 21

22 22