I. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM

Transkrypt

1 Notatka Sygnalna z dnia 20 lutego, 2012 r. Źródło FGŻ RP, Izba Zbo.-Pasz. materiały zebrał Tadeusz Szymańczak Rzecznik Prasowy Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych I. SYTUACJA NA RYNKU KRAJOWYM Miniony tydzień nie przyniósł przełomu na krajowym rynku zbóż. Pomimo sporej liczby ofert sprzedaży ziarna, ceny żądane przez sprzedających pozostają wysokie i często nie są do zaakceptowania przez kupujących. Firmy przetwórcze uzupełniają zapasy ziarna z reguły kupując niewielkie partie ziarna na rynku lokalnym. Pomimo umocnienia się złotego względem euro i dolara działającego na korzyść importu, wyraźnego wzrostu zakupów ziarna z zagranicy na razie nie ma. Ceny zbóż na rynkach krajów ościennych są bowiem dość wysokie. Stąd też ceny ziarna z importu są zbliżone do cen ziarna krajowego. Niemniej jednak, realizowany jest także pewien import ziarna, głównie kukurydzy i pszenicy konsumpcyjnej od naszych południowych sąsiadów, głównie z dostawą do młynów i wytwórni pasz zlokalizowanych w południowych regionach kraju, gdzie z racji bliskości granicy można mówić o opłacalności importu. Ceny pszenicy paszowej na południowym - wschodzie i wschodzie kraju w dalszym ciągu kształtują się na poziomie PLN/t, w regionach zachodnich PLN/t, a na północy kraju PLN/t (ceny loco gospodarstwo). Ceny tego zboża z dostawą kształtują się w przedziale PLN/t, w zależności od regionu kraju. Ceny płacone za kukurydzę są ciągle o około 20 PLN/t wyższe od cen pszenicy paszowej. Ceny kukurydzy na południowym wschodzie to poziom PLN/t, w centrum i regionach zachodnich PLN/t (ceny loco gospodarstwo). Ceny kukurydzy z dostawą do wytwórni to poziom PLN/t, w zależności od regionu kraju. Ceny pszenżyta paszowego na rynku krajowym to poziom PLN/t. Ceny żyta paszowego kształtują się w przedziale PLN/t, ale podaż tego zboża pozostaje śladowa (wszystkie ceny netto, loco magazyn kupującego). Bardzo wysokie pozostają ceny jęczmienia paszowego, które kształtują się na poziomie PLN/t. Wysokie ceny tych zbóż są w znacznej mierze konsekwencją bardzo uszczuplonej podaży, głównie w odniesieniu do żyta i jęczmienia. Ceny pszenicy konsumpcyjnej w dalszym ciągu są dość stabilne. Krajowa podaż pszenicy konsumpcyjnej nie jest duża. Jest ona uzupełniana m.in. ziarnem importowanym ze Słowacji oferowanym w cenach PLN/t z dostawą na południu kraju. Młyny na razie nie zgłaszają większego zapotrzebowania na pszenicę i z reguły kupują małe partie zbóż. W zależności od regionu i jakości ziarna (liczby opadania, gęstości, zawartości białka), ceny płacone za pszenicę konsumpcyjną w młynach kształtują się w przedziale PLN/t. Ceny żyta pozostają rekordowo wysokie i kształtują się na poziomie PLN/t (wszystkie ceny netto, loco magazyn kupującego). II. CENY NA GIEŁDACH CBOT i MATIF W minionym tygodniu notowania cen pszenicy na giełdach amerykańskich zwyżkowały. Problemy natury pogodowo-logistycznej w Rosji i na Ukrainie wpłynęły na wzrost zainteresowania importerów amerykańską pszenicą. W analizowanym tygodniu, podczas ostatnich 2 przetargów Amerykanom udało się sprzedać ziarno pszenicy do Egiptu, po raz pierwszy od czerwca ub.r. Zapowiedzi ukraińskiego rządu o ograniczeniu eksportu pszenicy z Ukrainy do końca bieżącego sezonu wpłynęły na wyraźny wzrost notowań cen pszenicy w końcu tygodnia. W piątek 17/02, na giełdzie w Chicago cena pszenicy SRW w kontrakcie marcowym 2012 wzrosła o 2,2% w stosunku do ceny sprzed tygodnia do 236,63 USD/t, a w kontrakcie majowym 2012

2 o 1,5% do 237,95 USD/t. Z kolei, na giełdzie w Kansas City, cena pszenicy HRW w kontrakcie marcowym 2012 wzrosła o 2,4% do 253,31 USD/t, a w kontrakcie majowym 2012 o 2,3% do 255,96 USD/t. W analizowanym tygodniu, ceny pszenicy na giełdzie MATIF także wzrosły, na co wpłynęła zwyżka cen pszenicy na rynku amerykańskim, a także zapowiedzi ograniczenia eksportu pszenicy z Ukrainy. W piątek 17/02, cena pszenicy w kontrakcie najbliższym (marzec 2012) wyniosła 217,25 EUR/t i była o 3,2% wyższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie majowym 2012 wzrosła o 1,6% do 209,75 EUR/t. Na przestrzeni analizowanego tygodnia, notowania cen soi na giełdzie w Chicago zwyżkowały. ]Dalsze korekty wielkości prognoz zbiorów soi w Argentynie oraz podpisanie przez Chiny długoterminowej umowy na zakup 8 mln ton amerykańskiej soi wpłynęły na umocnienie się notowań tych nasion. W miniony piątek 17/02, cena soi na giełdzie w Chicago w kontrakcie najbliższym (marzec 2012) wyniosła 465,69 USD/t i była o 3,1% wyższa niż przed tygodniem. Cena soi z terminem realizacji w maju 2012 roku wzrosła o 2,9% i wyniosła 467,97 USD/t. W analizowanym tygodniu, ceny rzepaku na giełdzie MATIF także rosły. Napięty bilans rzepaku w UE, możliwe duże straty mrozowe w zasiewach rzepaku w Europie oraz rosnące ceny rzepaku i soi za oceanem wywołały zwyżki notowań cen rzepaku na giełdzie w Paryżu. W piątek 17/02, cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (maj 2012) na giełdzie MATIF wyniosła 455,75 EUR/t i była wyższa w stosunku do ceny sprzed tygodnia, a w kontrakcie sierpniowym 2012 wyniosła 437,75 EUR/t (wzrost o 2,2%). Analiza opracowana przez Sparks Polska, Izbę Zbożowo-Paszową NOTOWANIA CEN ZBÓŻ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - KUKURYDZA USD/t 23.XII 30.XII 6.I' I 20.I 27.I 3.II 10.II 17.II 17.II/10.II III'12 243,85 254,48 253,29 235,97 240,00 252,59 253,69 248,65 252,59 101,6% V'12 247,23 257,70 256,13 238,73 242,40 254,87 256,13 250,14 254,00 101,5% VII'12 249,59 260,30 258,10 240,93 244,60 256,29 258,02 251,64 255,18 101,4% IX'12 233,45 241,40 221,27 227,55 226,52 233,85 238,02 230,07 234,87 102,1% XII'12 224,00 230,78 226,45 218,57 216,99 224,79 228,89 220,30 223,69 101,5% CBOT - PSZENICA SRW USD/t 23.XII 30.XII 6.I' I 20.I 27.I 3.II 10.II 17.II 17.II/10.II III'12 228,55 239,79 229,50 221,27 224,28 237,80 242,73 231,48 236,63 102,2% V'12 234,94 246,62 236,48 229,35 230,90 243,10 247,65 234,42 237,95 101,5% VII'12 240,82 252,13 242,58 237,22 236,48 247,87 253,16 238,25 242,36 101,7% IX'12 246,92 257,79 248,53 244,93 242,58 253,75 259,41 244,30 248,75 101,8% XII'12 254,12 264,55 256,32 252,28 249,71 260,29 265,73 250,74 255,22 101,8% NOTOWANIA CEN SOI I ŚRUTY SOJOWEJ NA GIEŁDZIE W CHICAGO CBOT - SOJA USD/t 23.XII 30.XII 6.I' I 20.I 27.I 3.II 10.II 17.II 17.II/10.II III'12 430,78 443,72 439,60 425,56 436,15 447,90 452,83 451,58 465,69 103,1% V'12 434,38 447,32 443,13 429,02 439,23 451,36 455,84 454,67 467,97 102,9% VII'12 437,98 450,84 446,21 432,69 442,40 454,96 459,37 458,19 471,05 102,8% VIII'12 436,96 449,37 444,38 432,25 441,36 454,22 458,56 457,68 469,58 102,6% IX'12 434,46 445,55 440,63 430,64 437,84 451,29 456,14 456,06 466,06 102,2% XI'12 433,21 442,47 437,69 429,90 434,90 449,08 454,59 455,40 463,70 101,8% CBOT - ŚRUTA SOJOWA USD/sh.t 23.XII 30.XII 6.I' I 20.I 27.I 3.II 10.II 17.II 17.II/10.II III'12 300,80 313,10 312,40 301,50 311,90 322,20 328,60 320,00 332,50 103,9% V'12 303,90 315,80 314,90 304,50 313,90 323,90 330,20 323,00 335,10 103,7% VII'12 307,60 319,00 317,80 307,80 316,30 326,40 332,60 325,90 337,40 103,5% VIII'12 308,60 319,40 317,40 308,40 315,80 326,00 331,90 326,00 336,70 103,3% IX'12 308,60 318,50 316,20 308,40 314,10 324,60 330,50 325,30 334,90 103,0% Ceny zbóż na giełdach światowych e-wgt Zboża na terminowych giełdach światowych zakończyły miniony tydzień na plusach. Najbardziej podatna na wzrosty była w tym czasie pszenica, która w marcowych kontraktach za oceanem zyskała na wartości

3 2,5%, zatrzymując się na poziomie 236,8 USD/tonę. Pszenica na rynku europejskim podrożała w skali tygodnia 3,2%, a jej notowania sięgnęły w piątek 217,3 EUR/tonę. Wzrosty w przypadku kukurydzy były zdecydowanie mniejsze i wyniosły 1,6% zarówno w Chicago, jak i na giełdzie w Paryżu. Sytuacja fundamentalna na globalnym rynku zbóż jest całkiem dobra, w ubiegłym tygodniu francuska firma Strategie Grains dokonała tylko niewielkich korekt prognoz zbiorów zbóż dla UE uwzględniając straty mrozowe w oziminach. W Australii zebrano rekordową ilość pszenicy, która niebawem trafi na rynki międzynarodowe. Oddala się możliwość wprowadzenia ograniczeń eksportowych przez Rosję oraz Ukrainę. Wszystkie te informacje powinny wpływać na zniżki notowań zbóż na giełdach terminowych. Te jednak nie spadają. Przyczyn wysokich notowań jest kilka. Rośnie eksport pszenicy i kukurydzy amerykańskiej za sprawą korzystnego dla amerykańskich eksporterów kursu EUR/USD, bijąca rekordy cenowe ropa naftowa zachęca do przerobu kukurydzy na bioetanol. I to, co wydaje się najistotniejsze olbrzymia ilość taniego pieniądza na rynkach finansowych, powodująca trwającą od początku roku hossę i rekordowe wzrosty na giełdach, znajduje swoje odzwierciedlenie także na rynkach surowców rolnych. Tygodniowe zmiany notowań kontraktów futures (najbliższy termin dostawy): Kukurydza: CBoT (+1,6%), Matif (+1,6%); Pszenica: CBoT (+2,2%), Matif (+3,2%). Notowania z piątku ( ): Giełda CBOT w Chicago: Kukurydza. Kontrakt marcowy na kukurydzę zyskał na zamknięciu tygodnia ok. 0,9%, wobec czego tona tego towaru została wyceniona na 252,6 dolarów. Pszenica. W piątek notowania marcowego kontraktu na pszenicę poszybowały w górę o 2,5% (+5,7 USD/t), co doprowadziło cenę ziarna do poziomu ok. 236,8 dolarów/tonę. Giełda MATIF w Paryżu: Kukurydza. Marcowy kontrakt zyskał w ostatnim dniu tygodnia 0,8%. Tona tego towaru kosztowała na koniec sesji 208,5 euro, czyli o 1,75 euro więcej w stosunku do poprzedniego dnia. Pszenica. Podczas piątkowej sesji kontrakt z dostawą w marcu podrożał o 4,5 euro (+2,1%) dochodząc na koniec dnia do poziomu 217,3 EUR/t. Notowania złotego z godziny 9:45 (poniedziałek ): - EUR/PLN = 4,18 wobec 4,19 w piątek rano; - USD/PLN = 3,165 wobec 3,19 w piątek rano; - CHF/PLN = 3,455 wobec 3,47 w piątek rano. Raport przygotował Andrzej Bąk WGT S.A. Ceny oleistych na giełdach światowych e-wgt Notowania nasion oleistych kontynuowały w minionym tygodniu wzrosty, głównie za sprawą redukcji prognoz zbiorów soi w Ameryce Południowej. Argentyńskie Ministerstwo Rolnictwa prognozuje zbiory soi na 43,5 do 45 mln ton w porównaniu do 48 mln ton szacowanych przez USDA. Na chicagowskiej giełdzie soja w kontrakcie marcowym podrożała w piątek o 0,7% do 466 USD/t. Paryski rzepak zyskiwał na wartości przez cały tydzień, osiągając w piątek cenę 455,75 EUR/t (ok +10 euro w skali tygodnia). Marcowy kontrakt na kanadyjską canolę nie notował spadków już od 11 sesji, w minionym tygodniu podrożał o 3,6%. Tygodniowe zmiany notowań kontraktów futures (najbliższy termin dostawy): Soja - CBOT (+3,1%); Canola - Winnipeg (+3,6%), Rzepak - Matif (+2,1%).

4 Notowania z piątku ( ): Soja. Podczas piątkowej sesji soja w marcowym kontrakcie zwiększyła swoją wartość (+ 0,7%), doprowadzając cenę nasion do poziomu 466 USD/tonę. Canola (rzepak na WCE w Kanadzie). Cena canoli w kontrakcie marcowym wzrosła w piątek o 1% (+5,3 CAD/t) i wyniosła na zamknięciu tygodnia 554,5 CAD/tonę. Rzepak (MATIF). Kontrakt na rzepak z dostawą w maju potaniał o 3,25 EUR/t (0,7%), wobec czego tona nasion została wyceniona pod koniec piątkowej sesji na 446,5 euro. Raport przygotował Andrzej Bąk WGT S.A. III. SEGMENT MŁYNARSKI (Dane za okres r.) (Źródło: Komunikat Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi) Notowania cen skupu pszenicy konsumpcyjnej w ww. tygodniu przedstawiały się następująco (w makroregionach): - Region Centralno Wschodni - 854,00 ( tydzień temu 847,00 zł/t) - Kujawsko Mazurski - 836,00 ( 831,00 zł/t) - Południowy - 828,00 ( 826,00 zł/t) - Śląski - 796,00 ( 792,00 zł/t) - Zachodni - 820,00 ( 828,00 zł/t) Średnia cena 826,80 zł/t - w zasadzie bez zmian (tydzień temu 824,80 zł/t) Uwaga: Przedstawione ceny skupu są przeciętnymi cenami w transakcjach skupowych w miejscach skupu/dostawy, występującymi w różnych miejscach i w różnych wielkościach partii. Ceny krańcowe często dotyczą incydentalnych transakcji, zaś ceny średnie obrazują większy zakres transakcji skupowych. Zboża Ceny transakcyjne zł/t - pszenica konsumpcyjna pszenica paszowa żyto konsumpcyjne kukurydza jęczmień paszowy (Agrobiznes) IV. ŚREDNIE CENY DROBIU oraz ŻYWCA WIEPRZOWEGO (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres w nawiasach - procentowa zmiana w ciągu tygodnia) 1. Średnie ceny skupu: drobiu: a) brojler kurzy: 3,752 zł/kg (+ 3,2) b) indyk 5,359 zł/kg (-0,6) trzoda: półtusze wieprzowe wg EUROP 6,758 zł/kg (+ 0,97)

5 2. Średnie ceny zbytu: drób świeży: a) kurczak 6,580 zł/kg (+ 1,1) b) indyk 8,858 zł/kg (- 2,3) półtusze wieprzowe 7,316 zł/kg (+ 1,0) V. RYNEK ROŚLIN OLEISTYCH (Źródło: Biuletyn Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi dane za okres ) (w nawiasach procentowa zmiana w ciągu tygodnia) - Cena zakupu (średnia krajowa) - nasiona rzepaku 2.008,00 zł/t (+ 0,8) - Cena sprzedaży (średnia krajowa) - olej rzepakowy rafinowany 4.536,00 zł/t (+ 0,7) - śruta rzepakowa 657,00 zł/t (- 5,7) - makuch rzepakowy 852,00 zł/t (+ 0,9) VI. INFORMACJE OGÓLNE 2) Porównanie średnich cen ziarna w Polsce i UE: r. (opracowano w MRiRW na podstawie danych Komisji Europejskiej) Kurs EUR =4,1773 Pszenica konsumpcyjna Pszenica paszowa Jęczmień paszowy Kukurydza PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t PLN/t /t Bułgaria Słowacja Słowacja Słowacja Finlandia Bułgaria Czechy Czechy Czechy Czechy Finlandia Bułgaria Słowacja Rumunia Łotwa Austria Litwa Estonia Estonia Rumunia Rumunia Litwa Bułgaria Litwa Estonia Łotwa Austria Słowenia Łotwa Polska Polska Polska Polska Niemcy Litwa Niemcy Niemcy Francja Szwecja Włochy Słowenia Irlandia Niemcy Francja Włochy Belgia Irlandia Belgia Francja Holandia Hiszpania Hiszpania Szwecja Portugalia Francja Portugalia Hiszpania UE Belgia UE Belgia Holandia UE Włochy Portugalia UE

6 VII. INFORMACJE PASZOWE 1) 12 tys. świń karmionych antybiotykami będzie ubite Jak poinformowała FAMMU/FAPA, już niemal 12 tys. szt. trzody chlewnej w Niemczech musi zostać poddanych ubojowi, ponieważ były żywione paszą z dodatkiem chloramphenicolu - antybiotyku niedozwolonego w UE od 1994 r. Pozostałości antybiotyku wykryto w moczu świń 2 tygodnie temu, po czym zamknięto tymczasowo ok. 30 niemieckich ferm trzody chlewnej. Niektóre z nich zostały ponownie otwarte. Źródłem skażenia były produkty uboczne pochodzące z niemieckiej firmy mleczarskiej Ehrmann. Chloramphenicol znalazł się w paszy ze względu na niewłaściwe obchodzenie się z odpadami laboratoryjnymi. Bawarskie władze związkowe oświadczyły, że mięso pochodzące ze skażonych gospodarstw nie może przedostać się do łańcucha żywnościowego. Firma Ehrmann zobowiązała się do wypłaty odszkodowań hodowcom trzody, który ponieśli straty w wyniku zanieczyszczenia paszy antybiotykiem. (Fammu/Fapa) Komponenty paszowe ceny transakcyjne zł/t - ODCS suszony wywar zbożowy śruta rzepakowa makuch rzepakowy wysłodki buraczane śruta sojowa (Agrobiznes) VII. INNE INFORMACJE 1) UE: licencje w eksporcie i imporcie W tym tygodniu KE wydała licencje eksportowe dla 47 tys. ton pszenicy miękkiej, 23 tys. ton mąki w ekwiwalencie ziarna, 65 tys. ton jęczmienia, 73 tys. ton kukurydzy i 3 tys. ton żyta. Łącznie od początku sezonu handlowego unijny eksport zbóż osiągnął już 14,8 mln ton, tj. o 21% mniej w porównaniu z tym samym okresem sezon wcześniej. Eksport zbóż z UE* - (1 lipiec'11-14 luty'12) w tys. ton 2010/' /'12 % zmiana Pszenica miękka Mąka pszenna (w ekwiw. ziarna) Pszenica durum Pszenica razem Jęczmień Kukurydza Żyto Zboża razem Źródło: KE * - na podstawie wydanych licencji eksportowych W imporcie w tym tygodniu KE wydała licencje na przywóz 20 tys. ton pszenicy miękkiej, 2 tys. ton durum i aż 198 tys. ton kukurydzy. W sumie od początku sezonu unijny import zbóż przekroczył nieznacznie 9 mln ton, tj. o 21% więcej w porównaniu do analogicznego okresu sezon wcześniej.

7 Import zbóż z UE* - (1 lipiec'11-14 luty'12) w tys. ton 2010/' /'12 % zmiana Pszenica miękka Mąka pszenna (w ekwiw. ziarna) Pszenica durum Pszenica razem Jęczmień Kukurydza Zboża razem Źródło: KE 2) Stanowisko COCERAL w sprawie unijnych propozycji nowych poziomów Fusarium Po odbytym w dniu 3 lutego br. międzynarodowym forum w sprawie toksyn Fusarium T-2 i HT-2, COCERAL w imieniu swoich członków opublikował stanowisko, w którym czytamy m.in.: Nowe poziomy mykotoksyn przewidywane przez prawo unijne będą mieć bezpośredni wpływ na handel i przechowalnictwo zbóż. O ile nie ma bezpośredniego i wyraźnego zagrożenia zdrowia ludzkiego, nie należy ustalać obowiązujących, nadzwyczajnych limitów T-2 i HT-2. Równocześnie, ewentualne prace nad wprowadzeniem takich limitów powinny być poprzedzone: - wdrożeniem szybkich metod analitycznych możliwych do przeprowadzenia w warunkach polowych, co pozwoli na unikniecie długich i kosztownych badań potwierdzających. - opracowaniem skoordynowanego schematu próbobrania dla rożnych surowców rolnych w celu uniknięcia różnych wyników badań uzyskanych przez oficjalnych próbobiorców i operatorów. - wdrożenie prywatno publicznego programu badawczego zmierzającego do opracowania nowych metod w dziedzinie selekcji nasion, odnowy roślin oraz zarządzania ryzykiem mykotoksyn w warunkach polowych. (Inf.własne, Coceral) 3) Średnie ceny eksportowe zbóż na Ukrainie ( fob porty M. Czarnego, spot) Wyszczególnienie Warunki Cena w USD/t Dwutyg. zm. Tyg. zmiana Cena zł/t dostawy 1 lut 12 8 lut lut 12 cen w % cen w % 15 lut 12 Pszenica konsumpcyjna 3 kl. (min. 12% białka) FOB Pszenica konsumpcyjna 4 kl. (min. 11% białka) EXW Pszenica paszowa EXW Jęczmień paszowy FOB Słonecznik FOB Olej słonecznikowy FOB Słonecznik EXW bd.- brak danych 1 USD = 3.25 zł (Fammu/Fapa)

8 4) Stawki frachtowe przy transporcie zbóż Port załadunkowy Port przeznaczenia Średnie stawki frachtowe przy transporcie zbóż panamaksami, w USD/tonę Kraj Port Kraj Port 2 lut 12 9 lut lut 12 cen w % cen w % USA Mississipi Holandia Rotterdam River Mississipi Niemcy Hamburg River Argentyna Holandia Rotterdam Brazylia Holandia Rotterdam Hamburg Egipt Damietta Niemcy Hamburg Arabia Saud. Jeddah Hamburg Jordan Aqaba Hamburg Iran Khorramshahr Źrodło: Reuters - kontrybutor: AXS Marne Panamax -statek pozwalający na przepłynięcie przez Kanał Panamski (maks. dł.-295 m, szer.-32,25 m, zanurzenie-13,5 m), typowa nośność statku o tych wymiarach nie przekracza 65 tys. DWT, (kontenerowce mają pojemność do 5000 TEU) VIII. INFORMACJE PRASOWE 1) UE: straty mrozowe w uprawach ozimin jak na razie niewielkie W lutowym raporcie francuska firma Strategie Grains dokonała stosunkowo niewielkich korekt w wysokości prognozowanych zbiorów zbóż w Unii Europejskiej w nadchodzącym sezonie. Przewidywana wysokość zbiorów zbóż ogółem wynosi obecnie 289,8 mln ton i nie odbiega znacząco od styczniowego szacunku. Taki poziom produkcji zbożowej nadal będzie o 2% wyższy niż sezon wcześniej, dzięki m.in. zwiększonemu areałowi upraw. Prognoza zbiorów zbóż w Unii Europejskiej, w mln ton (według Strategie Grains raport lutowy) 2010/' /'12 S 2012/'13 (prognoza ze 2012/'13 (prognoza z % zmiana* stycznia br.) lutego br.) Pszenica zwyczajna 126,5 129,5 133,3 132,7 2 Jęczmień 52,7 51,8 54,5 54,6 5 Kukurydza 55,3 65,3 62,3 62,6-4 Pszenica durum 9,1 8,4 8,9 8,8 5 Żyto 7,1 6,9 7,7 7,8 13 Pozostałe 22,5 23,0 23,0 22,9 0 Razem 273,2 285,0 289,8 289,4 2 Oszacowanie areału upraw zbóż w Unii Europejskiej, w mln ha (według Strategie Grains 2010/' /'12 S 2012/'13 (prognoza ze 2012/'13 (prognoza z % zmiana stycznia br.) lutego br.) Pszenica zwyczajna 22,9 23,1 23, Jęczmień 12,3 11,9 12,2 12,3 3 Kukurydza 8,0 8,9 8,9 9 1 Pszenica durum 3,0 2,6 2,8 2,8 8 Żyto 2,6 2,2 2,3 2,4 9 Pozostałe 7,2 6,9 6,9 6,9 0 Razem 56,1 55,6 56,3 56,3 1

9 Prognoza plonów zbóż w Unii Europejskiej, w tonach/ha (według Strategie Grains) 2010/' /'12S 2012/'13 (prognoza ze 2012/'13 (prognoza z % zmiana stycznia br.) lutego br.) Pszenica zwyczajna 5,5 5,6 5,8 5,8 4 Jęczmień 4,3 4,4 4,5 4,4 0 Kukurydza 6,8 7,3 7,0 7,0-4 Pszenica durum 3,0 3,2 3,1 3,1-3 Żyto 3,0 3,0 3,3 3,3 1 0 Pozostałe 3,2 3,3 3,3 3,3 0 Razem 4,9 5,1 5,1 5,1 0 * - zmiana % liczona w stosunku do sezonu 2011/"12 Największych redukcji dokonano dla pszenicy miękkiej - z wcześniejszych 133,3 mln ton do 132,7 mln ton. Spodziewane spadki zostaną jednak przynajmniej częściowo zrekompensowane przez inne gatunki, przede wszystkim jęczmień i kukurydzę. Pomimo korekty prognoz dla pszenicy, nadal przewidywany poziom produkcji jest o 3% wyższy niż w poprzednim sezonie. Utrzymanie dobrych prognoz tegorocznych zbiorów i to po fali mrozów, która przetoczyła się przez Europę napawa optymizmem. Co prawda zima nie powiedziała jeszcze ostatniego słowa, ale odnotowane ostatnio obfite opady śniegu będą stanowić ochronę przed skutkami ewentualnych ekstremalnie niskich temperatur. Analitycy Strategie Grains zastrzegają jednak, że pełne oszacowanie strat mrozowych będzie możliwe dopiero na wiosnę. Wśród krajów, w których potencjalnie spodziewane są największe straty mrozowe w oziminach wymienia się: Austrię, Czechy, Rumunię oraz Polskę. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 2) W AUSTRALII padł rekord produkcji pszenicy Urodzaj w Australii. Według ABARE, kraj zebrał aż 29,5 mln ton pszenicy wobec 28,3 mln ton w poprzedniej prognozie i 27,9 mln ton sezon wcześniej. To niekwestionowany rekord - najwyższy poziom zbiorów w tej dekadzie. Znaczna podaż australijskiej pszenicy powinna już wkrótce być odczuwalna w eksporcie. Potencjał eksportowy kraju jest znaczny. ABARE (Austraiian Bureau of Agricultural Resource Economics and Sciences) w swoim ostatnim raporcie prognozuje australijski eksport pszenicy w bieżącym sezonie na 22,3 mln ton, tj. o 3,2% więcej w porównaniu z poprzednim raportem. Jest to więcej niż w prognozie USDA w lutego br. w wysokości 21 mln ton. Bieżący sezon przyniósł obfite zbiory nie tylko pszenicy. ABARE szacuje zbiory ozimin (w tym: pszenicy, jęczmienia, canoli i innych zbóż) na 45,4 mln ton. Oznacza to pobicie rekordu produkcji tych upraw. Wysoka podaż australijskich zbóż powinna podziałać spadkowo na ceny eksportowe, przede wszystkim pszenicy miękkiej. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł) 3) UKRAINA nie zamierza na razie limitować eksportu zbóż Minister rolnictwa Mykola Prysyazhnyuk w ostatni wtorek poinformował, że Ukraina nie planuje w najbliższym czasie stosowania restrykcji w eksporcie zbóż. Stwierdzenie to powinno podziałać uspokajająco na rynek zbożowy, gdyż w ostatnim czasie pojawiły się dywagacje o ewentualności rychłego zastosowania obostrzeń w ukraińskim eksporcie w związku z niepokojącymi doniesieniami o powiększającej się skali strat w uprawach ozimych. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł)

10 4) EGIPT: Rosja przegrała przetarg W ostatnim przetargu na dostawy pszenicy do Egiptu, rosyjska oferta wyraźnie przegrała w konkurencji z dostawami z USA. Rosjanie oferowali pszenicę po 292,75 USD/tonę, podczas gdy USA - po 262 USD/tonę (fob, z dostawą w kwietniu br.). Różnica pomiędzy cenami wynosiła 12%. GASC zdecydował się na zakup 55 tys. ton amerykańskiej pszenicy. Amerykański eksport wspiera dodatkowo ostatnia deprecjacja dolara amerykańskiego. Korzystnie działają również wyjątkowo niskie ceny frachtów. Od początku bieżącego sezonu to Rosja dominowała w egipskim imporcie. Intensywną sprzedaż umożliwiały konkurencyjne ceny. Teraz sytuacja uległa zmianie. Potencjał eksportowy kraju powoli się kurczy. (Źródło: FAMMU/FAPA na podstawie Reuters i innych źródeł ) 5) UE I ŚWIAT cięcia w prognozach produkcji rzepaku w sezonie 2012/13 W bieżącym sezonie 2011/12 globalna produkcja rzepaku powinna wynieść około 61,3 mln ton (+2,6%), ale jest niewielkie prawdopodobieństwo, że podaż przekroczy poziom poprzedniego sezonu. Przyczynią się do tego zbiory poniżej potencjału w UE oraz na Ukrainie latem bieżącego roku. Globalna podaż będzie zależna od zbiorów Canoli w Kanadzie, a niewykluczone, że tamtejszy areał rzepaku po raz pierwszy przekroczy europejski i osiągnie blisko 8 mln ha. Pod znakiem zapytania mogą być jednak zbiory na poziomie 14,7 mln ton, biorąc pod uwagę deficyt wody na preriach przez ostatnie 3 miesiące. Zbiory na Ukrainie mogą spaść w br. do tylko 1,05 mln ton (przed trzema tygodniami zakładano 1,13 mln ton), a w UE do 19,7 wobec 19,9 mln ton 3 tyg. wcześniej. Brak pokrywy śnieżnej daje się we znaki w Niemczech i Polsce, jakkolwiek rzeczywiste straty będzie można ocenić dopiero za kilka tygodni. Produkcja i podaż rzepaku na świecie (mln ton) 2010/ / /13 p zmiana w % zapasy początkowe 7,32 6,39 5,10-20,2 UE27 (1 VII) 1,43 1,24 1,04-16,1 Kanada (1 VIII) 2,26 1,83 1,12-38,8 Produkcja 60,71 59,72 61,25 2,6 UE27 20,59 19,11 19,70 3,1 Rosja 0,65 1,02 1,00-2,0 Ukrrana 1,49 1,38 1,05-23,9 Kanada 13,10 14,40 14,70 2,1 USA 1,11 0,70 0,82 17,1 Ameryka Płd. 0,30 0,35 0,37 5,7 Chny 12,20 11,60 12,00 3,4 Inde 7,10 6,30 6,90 9,5 Austrata 2,38 3,00 2,80-6,7 PODAŻ 68,03 66,11 66,35 0,4 Źródło: Oil World, p- prognoza (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Oil World) 6) Powstała Spółdzielnia Polski Rzepak Powstała pierwsza w Polsce inicjatywa zrzeszająca rolników uprawiających rzepak Spółdzielnia Grup Producentów Rzepaku POLSKI RZEPAK. Na zebraniu założycielskim zostały wybrane władze spółdzielni. Prezesem zarządu został Mariusz Olejnik (Kluczborska Spółdzielnia Producentów Rzepaku), wiceprezesem - Henryk Tchórzewski (Spółdzielnia Producentów Nasion Roślin Oleistych EKO-OLEJ"), a członkiem zarządu: Zbigniew Klimowicz (Grupa Producentów Zbóż i Rzepaku KLIMOWICZ BIS). Skąd pomysł założenia takiej grupy? - W 2010 r. - trzy opolskie organizacje rolnicze: Związek Pracodawców-Dzierżawców i Właścicieli Rolnych, Związek Rewizyjny Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych i Izba Rolnicza podpisały z Urzędem Marszałkowskim Województwa Opolskiego porozumienie dotyczące Konsolidacji Gospodarczej Towarowych Producentów Rolnych. Polega ono na tym, że w ramach Krajowej Sieci Obszarów Wiejskich

11 uzyskaliśmy wsparcie finansowe w kwocie ok. 100 tys. zł rocznie przez kilka lat, na działalność związaną z organizowaniem się rolników w grupy producentów. W ramach tej inicjatywy możemy fundusze przeznaczyć na szkolenia i pomoc w zakładaniu grup, uczestnictwo w wyjazdach studyjnych, w kraju i za granicą. W pierwszym etapie celem porozumienia były: popularyzacja i tworzenie grup producentów rolnych, nawiązanie współpracy między nimi i wypracowanie dobrych relacji z odbiorcami produktów, np. rzepaku. Drugi, trudniejszy etap, to powołanie podmiotu gospodarczego - związku grup producentów rolnych danej branży. Z uwagi na to, że 1/3 produkcji rzepaku naszego województwa produkują grupy producentów, stąd zaczęliśmy od tej branży. Po dwóch latach dyskusji i warsztatów tematycznych, a także podpatrywania innych: francuskich rolników (w 2009 r. odwiedziliśmy rolniczą spółdzielnię Axereal) i grup producentów trzody z Wielkopolski, jak się organizują, doszliśmy do wniosku, że coś musimy zrobić u siebie - podkreśla Mariusz Olejnik - prezes spółdzielni. (Farmer) 7) FRANCJA nowe oznakowanie dla produktów spożywczych wyprodukowanych bez GMO We Francji na podstawie decyzji opublikowanej 1 lutego br. w Journal Officiel od 1 lipca br. wprowadza się w supermarketach nowe oznakowanie wyhodowano bez GMO". Oznakowane mogą być produkty mleczne, nabiałowe i inne zwierzęce pochodzące od zwierząt nie karmionych paszami modyfikowanymi genetycznie. Również mąka będzie mogła być w ten sposób oznakowana, natomiast miód może być oznaczony jako wyprodukowany bez GMO w promieniu 3 km". Dobrowolne oznakowanie Produkt wolny od GMO" wprowadzono od października 2010 roku w supermarketach Carrefour na ponad 300 własnych produktach. (Źródło: FAMMU/FAPA na podst: FAMMU na podst: Agra Facts No 12-12) 8) UKRAINA rekordowe zbiory słonecznika owocują wysokim przerobem i eksportem Najnowsze szacunki zbiorów słonecznika w bieżącym sezonie na Ukrainie mówią o produkcji na rekordowym poziomie 9,2 mln wobec 8 mln ton rok wcześniej. Wysoka produkcja zaowocowała rekordową podażą ziarna na poziomie 9,3 mln ton czyli 15% większą niż przed rokiem. Wzrost podaży przyniesie 12% wzrost przerobu na olej słonecznikowy oraz śrutę, ale wpłynie również na zwyżkę eksportu z 444 tys. do 540 tys. ton. Dzięki większej produkcji i podaży rosną zapasy słonecznika, które pod koniec sezonu powinny osiągnąć 250 tys. ton wobec 80 tys. ton rok wcześniej. Bilans słonecznika na Ukrainie (tys. ton) 09/10 10/11 11/12p zmiana w % zapasy początkowe ,9 Produkcja ,0 Import ,3 PODAZ ,9 Eksport ,6 Przerób ,2 inne użycie ,6 POPYT ,0 zapasy końcowe ,5 Źródło: Oil World, p- prognoza (Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Oil World) 9) UE autoryzacja importowanych 4 odmian soi GMO do stosowania w paszach i żywności Komisja czterema decyzjami - UE/81,82,83,84/2012 z dnia 10 lutego 2012 roku (na mocy rozporządzenia 1829/2003) zezwoliła na wprowadzenia do obrotu na terenie UE produktów zawierających zmodyfikowane genetycznie 4 odmiany soi do importu i przerobu (poza uprawą): MON87701 f-y Monsanto, f-y Pionier, A f-y Bayer Cropscience oraz f-y Monsanto. (Wcześniej 17 stycznia br. nowo ustanowiony komitet odwoławczy nie uzyskał jednak kwalifikowanej większości głosów.) Produkty z tych odmian lub składniki mogą teraz być stosowane w żywności i paszach (czy innych produktach poza żywnością i paszą). Wszelkie istotne informacje dotyczące zezwolenia na te produkty powinny zostać wprowadzone do wspólnotowego rejestru genetycznie zmodyfikowanej żywności i paszy zgodnie z art. 28 rozporządzenia WE/1829/2003. Posiadacz zezwolenia zapewnia realizację planu monitorowania skutków dla środowiska wprowadzenia tych odmian oraz składania corocznych sprawozdań do KE. Zezwolenie ważne jest 10 lat od daty notyfikacji. Internet: htttp://eur-lex.europa.eu/johtml.do?uri=oj:l:2012:040:som:pl:html (Źródło: FAMMU/FAPA na podst: FAMMU na podst: Dziennik Urzędowy KE)

12 10) Korzyści dla środowiska z biodiesla nie takie oczywiste Jedną z powszechnie przytaczanych zalet biopaliw są korzyści dla środowiska związane z redukcją emisji dwutlenku węgla. Tymczasem od ponad pół roku KE dysponuje wynikami analiz stawiających w wątpliwość redukcję emisji dwutlenku węgla przy stosowaniu biodiesla produkowanego z oleju palmowego, sojowego, czy nawet rzepakowego. Informacje przeciekły do prasy. Na początku lipca ub.r. napisał o tym Reuters, a ostatnio ukazał się artykuł na ten temat w niemieckim FrankfurterAllgemeine Zeitung", którego zawartość została podana również przez polskie media. Unia jest liderem w produkcji biodiesla na świecie. Przemysł ten, zaczął się dynamicznie rozwijać po 2003 r. Początkowo Unia tylko zachęcała i rekomendowała zwiększanie produkcji i zużycia biopaliw, a wytyczane cele nie były obowiązkowe. To uległo zmianie wraz z wejściem w życie dyrektywy RED z 2008 r., wprowadzającej cel zużycia biopaliw w Unii w wysokości 10% do 2020 r., osiągnięcie którego obwarowane jest sankcjami. Dotychczas gros unijnej produkcji biopaliw stanowił biodiesel - ok. 80% - produkowany przede wszystkim z oleju rzepakowego. Jak łatwo się domyślić, przedstawiciele przemysłu biopaliwowego, będą starali się za wszelką cenę zdyskredytować wyniki badań stawiających w wątpliwość korzystny wpływ biodiesla na środowisko. Podważanie wspomnianych analiz już obecnie ma miejsce. Czy w świetle obecnych niekorzystnych wyników badań, Unię czeka odwrót od produkcji biodiesla? Jeśli nie biodiesel, to co w zamian? Jak osiągnąć wytyczone cele? Pozostają co prawda zboża, z których wytwarzany się bioetanol. Jednak ich wykorzystanie do produkcji biopaliw wzbudza coraz więcej kontrowersji. Według wielu analiz przeprowadzonych przez wiodące ośrodki analityczne (w tym: Bank Światowy, IFPRI czy FAO), gwałtowny rozwój produkcji bioetanolu produkowanego ze zbóż paszowych (głównie kukurydza) był jednym z kluczowych czynników wzrostu cen zbóż na świecie w okresie ostatnich kilku sezonów. Coraz bardziej przekonywująca staje się też dyskusja żywność kontra paliwa (food versus fuels), w której rozwój biopaliw przedstawiany jest jako jeden z czynników potęgowania problemu głodu na świecie. Bioetanol ze zbóż nie jest więc z całą pewnością dobrą alternatywą w sytuacji zakwestionowania produkcji biodiesla. Jak do tej pory KE nie zajęła jednoznacznego stanowiska w tej kwestii. Podkreślmy przy tym -kluczowej kwestii do dalszego rozwoju produkcji biodiesla w Unii. Po wielu miesiącach od zapoznania się z wynikami analiz, dopiero w kwietniu br. mają pojawić się dane z raportu wraz z wnioskami ustawodawczymi dotyczącymi biopaliw. (Źródło: Komentarz własny ekspertów FAMMU/FAPA z wykorzystaniem Reuters i innych źródeł)