RYNEK ZBÓŻ I OLEISTYCH

Transkrypt

1 maj 08 cze 08 lip 08 sie 08 wrz 08 paź 08 lis 08 gru 08 sty 09 lut 09 mar 09 kwi 09 maj 09 cze 09 lip 09 sie 09 wrz 09 paź 09 lis 09 gru 09 Zespół Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych RYNEK ZBÓŻ I OLEISTYCH WIADOMOŚCI NR 1 8 stycznia 2010 r UE: NA GIEŁDACH BEZ WIĘKSZYCH ZMIAN UE PO STABILIZACJI CENY RZEPAKU POWOLI PNĄ SIĘ W GÓRĘ FISCHER BOEL: NIE BĘDZIE INTERWENCJI NA RYNKU ZBOŻOWYM UE: EKSPORT PSZENICY W BIEŻĄCYM SEZONIE OSIĄGNĄŁ 8,6 MLN TON NIEMCY: DUŻY SKUP INTERWENCYJNY JĘCZMIENIA UE: OFERTY W SKUPIE INTERWENCYJNYM BLISKIE 3 MLN TON UE NABÓR EKSPERTÓW DS. ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO UE WZROST PRODUKCJI OLEISTYCH W 2009 R. WG COCERAL POLSKA REKORDOWE ZBIORY RZEPAKU W 2009 R. UKRAINA: AREAŁ UPRAW PSZENICY BYĆ MNIEJSZY NIŻ W 2009 R. EGIPT CHCE IMPORTOWAĆ WIĘCEJ ROSYJSKIEJ PSZENICY AUSTRALIA: LEPSZE PROGNOZY PRODUKCJI PSZENICY INFORMA ECONOMICS PODNIOSŁA PROGNOZĘ PRODUKCJI KUKURYDZY DLA CHIN I ARGENTYNY ŚWIAT ROŚNIE ZALEŻNOŚĆ OD PRZEROBU SOI WIĘCEJ RZEPAKU Z REGIONU MORZA CZARNEGO W 2010 ROKU ROSJA 5% CŁO NA ŚRUTĘ SOJOWĄ DALEJ OBOWIĄZUJE ================ KOMENTARZE RYNKOWE ==================== UE: NA GIEŁDACH BEZ WIĘKSZYCH ZMIAN W ostatnim okresie obniżyły się notowania pszenicy w najbliższym kontrakcie terminowym (kontrakt styczniowy) na giełdzie w Paryżu. Przez ostatni tydzień spadek wyniósł 2,5% - do 128 EUR/tonę. Notowania pszenicy w Unii spadają pomimo siarczystych mrozów. Nie są one jednak postrzegane na razie jako większe zagrożenie dla ozimych upraw pszenicy, dzięki grubej pokrywie śniegu chroniącej zasiewy przed skutkami ujemnych temperatur. 220 Notowania pszenicy w kontrakcie styczniowym na giełdzie w Paryżu, w EUR/tonę (Źródło: Reuters)

2 mar 07 maj 07 lip 07 wrz 07 lis 07 sty 08 mar 08 maj 08 lip 08 wrz 08 lis 08 sty 09 mar 09 maj 09 lip 09 wrz 09 lis 09 Zespół Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych Czynniki fundamentalne dla rynku pszenicy miękkiej niezmiennie wskazują na zniżki. Światowy bilans pszenicy jest przyciężki, a wzrost cen na giełdach amerykańskich (przede wszystkim CBoT) możliwy będzie tylko w przypadku większego uaktywnienia się funduszy inwestycyjnych, czego spodziewa się rynek. Większe zainteresowanie funduszy inwestowaniem na amerykańskich giełdach towarowych było prawdopodobnie główną przyczyną zwyżek mających miejsce w ostatnich dwóch tygodniach na giełdzie w Chicago. W ostatnim tygodniu notowania pszenicy w kontrakcie marcowym wzrosły o 3% do 204,9 USD/tonę. Drożeje kukurydza - zarówno na unijnych giełdach, jak i w USA. Na paryskiej giełdzie ceny tego gatunku w kontrakcie marcowym wzrosły przez tydzień o 4,6% do 141,3 EUR/tonę, a w Chicago do 0,7% do 164,4 USD/tonę. 300 Notowania kukurydzy w kontrakcie marcowym na giełdzie w Paryżu, w EUR/tonę (Źródło: Reuters) Ostatnie zwyżki notowań kukurydzy w Paryżu to wynik większego popytu na ten gatunek zarówno na unijnym rynku, jak również ze strony prywatnych importerów z Algierii i Tunezji. W dłuższym okresie ceny nadal pozostają jednak na w miarę stabilnym poziomie. Komentarz autorstwa analityków FAMMU/FAPA z wykorzystaniem Reuters i innych źródeł UE PO STABILIZACJI CENY RZEPAKU POWOLI PNĄ SIĘ W GÓRĘ Na giełdzie Euronext w ciągu tygodnia kontrakty na rzepak umocniły się. Lutowy kontrakt na rzepak odnotował wzrost 1,4% do 291,5 Euro/t (w ciągu dwóch tygodni podrożał o 2,9%). Kontrakt na maj i sierpień 2010 również podrożały 0,9%. Kontrakt lutowy znalazł się w bieżącym tygodniu na poziomie najwyższym od 6 miesięcy. Wydaje się, że główną przyczyną umocnienia jest kontynuacja drożenia cen ropy do ponad 80 USD/baryłkę na poziomie najwyższym od 15 miesięcy. Wpłynęło to na rynek olejów roślinnych oraz na surowce w tym rzepak. Linia oporu znajduje się na poziomie około 294,5-298 Euro. Rzepak ma wsparcie ze strony słonecznika, którego ograniczona podaż dodatkowo napędza popyt na niego. Wysoki poziom przerobu słonecznika w Rosji, Ukrainie i UE poważnie zredukował jego zapasy, co najprawdopodobniej umocni ceny słonecznika. Dodatkowo popyt na biodiesel wspiera wartość oleju rzepakowego. Uczestnicy rynku bacznie obserwują rozwój sytuacji w Ameryce Południowej, gdzie spodziewane są wysokie zbiory soi, a ewentualne redukcje optymistycznych prognoz mogłyby wpłynąć na dalszy rozwój sytuacji podażowo popytowej. Pokrywa śniegu we Francji i Niemczech przyczynia się do dobrego

3 Zespół Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych przezimowania plantacji rzepaku, jakkolwiek wiele się może zdarzyć do zbiorów. Większość surowców oleistych oraz oleje w Rotterdamie podrożała. W ciągu tygodnia na giełdzie towarowej w Chicago styczniowe kontrakty terminowe na soję potaniały o 2,1% po wzroście tydzień wcześniej o 1,8%. Od 1 stycznia br. Chiny wprowadziły automatyczne licencje importowe na przywóz soi i rzepaku. W grudniu 2009 roku eksport z USA do Chin osiągnął rekordowe 5 mln ton. Niektórzy handlowcy przewidują spadek dynamiki eksportu soi do Chin w dalszej części sezonu zwłaszcza od kwietnia br. ponieważ przewidywany spadek cen tego surowca może pogorszyć opłacalność tłocznia. Eksport ten istotnie wspierał wartość soi w ostatnich miesiącach, więc pogorszenie eksportu wraz ze zbliżającą się podażą soi z Ameryki Południowej mogą dławić ceny soi. W czwartek niespodziewana decyzja banku centralnego w Chinach o wzroście kosztów kredytów dodatkowo spotęgowała obawy o kredytowanie importu soi przez ten kraj. Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: WR, Reuters Notowania rzepaku w kontrakcie na luty'2010 na giełdzie w Paryżu, w EUR/tonę ( Źródło: Reuters ) ===========UNIA EUROPEJSKA POLITYKA ROLNA I HANDLOWA========= FISCHER BOEL: NIE BĘDZIE INTERWENCJI NA RYNKU ZBOŻOWYM Na sesji plenarnej w połowie grudnia ub.r. ustępująca unijna komisarz ds. rolnictwa Mariann Fischer Boel, zapowiedziała członkom Parlamentu Europejskiego, iż nie przewiduje podjęcia działań interwencyjnych na unijnym rynku zbożowym, czego domagały się organizacje rolnicze. Komisarz rozwiała nadzieje na udzielenie dodatkowego wsparcia dla sektora zbóż, gdyż środki ewentualnie możliwe do wykorzystania na te cele zostały już wykorzystane w sektorze mleczarskim. W dalszej części sezonu nie należy więc raczej spodziewać się uruchomienia takich instrumentów jak otwarcie przetargu dla skupu interwencyjnego kukurydzy czy wprowadzenia subsydiów eksportowych. UE: EKSPORT PSZENICY W BIEŻĄCYM SEZONIE OSIĄGNĄŁ 8,6 MLN TON W przedostatnim tygodniu grudnia ub.r. KE wydała licencje eksportowe dla 374 tys. ton pszenicy, a w pierwszym tygodniu stycznia br. dla kolejnych 486 tysięcy ton. W sumie od początku sezonu handlowego Unia wyeksportowała 8,6 mln ton pszenicy. Eksport pozostał wyraźnie poniżej

4 poziomów odnotowywanych w analogicznym okresie rok wcześniej w wysokości 11,8 mln ton. Największe ilości zostały wyeksportowane z Francji (3,7 mln ton), następnie z Niemiec (2,4 mln ton) oraz z Holandii (1,1 mln ton). Łącznie w tym sezonie handlowym UE wydała licencje dla 10,7 mln ton zbóż oraz zezwolenia na import 5 mln ton ziarna. W tym samym okresie poprzedniego sezonu handlowego Unia wydała licencje na wywóz 17,4 mln ton zbóż i przywóz 7 mln ton ziarna. NIEMCY: DUŻY SKUP INTERWENCYJNY JĘCZMIENIA W okresie od początku listopada ub.r. do 5 stycznia br. niemieccy rolnicy zaoferowali do skupu interwencyjnego około 909,3 tysięcy ton jęczmienia. Nadal ceny rynkowe tego gatunku w Niemczech kształtują się poniżej ceny interwencyjnej. Ocenia się, iż w całym sezonie skupowym do skupu może trafić około 1,5 mln ton jęczmienia. Większość tego gatunku pochodziła z rejonów położonych we wschodniej części Niemiec zlokalizowanych w znacznym oddaleniu od głównych rynków zbytu, gdzie ceny jęczmienia oscylują w przedziale od 90 do 95 EUR za tonę. Popyt na jęczmień pozostaje bardzo słaby. Pod dostatkiem jest tez innych gatunków zbóż paszowych. Euro jest nadal zbyt mocne aby stworzyć realne perspektywy eksportu do głównych odbiorców, takich jak np. Arabia Saudyjska. Dodatkową zachęto do kierowania ziarna do skupu są opłaty za jego przechowywanie. Ponieważ liczne spółdzielnie w Niemczech posiadają własne magazyny zbożowe, mogą one kierować zboże do skupu i otrzymywać dodatkowo opłaty z tytułu przechowywania ziarna we własnych magazynach wypłacone przez KE. Kolejnym impulsem do kierowania ziarna do skupu interwencyjnego jest przewidziane przez Przegląd WPR odejście od skupu interwencyjnego tego gatunku począwszy do sezonu 2010/2011. UE: OFERTY W SKUPIE INTERWENCYJNYM BLISKIE 3 MLN TON W ostatnim tygodniu oferty w unijnym skupie interwencyjnym wyniosły 137,6 tysięcy ton. W sumie od początku skupu interwencyjnego zaoferowano 2,8 mln ton zbóż, w tym 2,6 mln ton jęczmienia i 201 tys. ton pszenicy. Większość ofert jęczmienia została złożona w Niemczech (907,1 tys. ton), we Francji (454,05 tys. ton) oraz w Finlandii (262,085 tysięcy ton). Natomiast pszenica miękka oferowana była przede wszystkim we wschodniej części Unii, w takich krajach jak Słowacja, Czechy i Węgry. UE NABÓR EKSPERTÓW DS. ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO Europejski Plan działania dla rolnictwa ekologicznego przewiduje powołanie grupy ekspertów doradztwa technicznego dla eko-rolnictwa. O powołaniu tego rodzaju grupy zdecydowano rozporządzeniem WE/427/2009 z 3 czerwca 2009 r. Grupa powinna zapewnić wysokiej jakości ekspertyzy techniczne z dużym zakresem tematów związanych z produkcją ekologiczną. W związku z powyższym dnia 18 grudnia 2009 r. agenda Komisji DG Agri ogłosiła rozpoczęcie naboru kandydatów na tychże ekspertów. Będzie ich trzynastu, a na liście rezerwowej pozostanie maksimum 91. Będą oni wybierani na trzyletnie kadencje. Chętni mogą aplikować do dnia 12 lutego 2010 r., a informacja o naborze została opublikowana w Dzienniku Urzędowym C/308/2009 str. 22. Internet: Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: FAMMU na podst. Agra Facts ======UNIA EUROPEJSKA I KRAJE KANDYDUJĄCE - SYTUACJA RYNKOWA======

5 UE WZROST PRODUKCJI OLEISTYCH W 2009 R. WG COCERAL Francuska organizacja COCERAL podała do wiadomości finalne-grudniowe szacunki zbiorów oleistych w Unii w 2009 r., które szacuje na około 28,7 mln ton wobec 26,7 mln ton rok wcześniej. Szacunki są o 0,6 mln ton większe niż ogłoszone we wrześniu 2009 r. Zbiory rzepaku w Unii wyniosły rekordowe około 21,2 mln ton wobec 19,1 mln ton w 2008 roku. Zbiory słonecznika były na poziomie 6,7 mln ton wobec 6,8 mln ton. Zbiory soi pozostały tradycyjnie na niewielkim poziomie 0,85 mln ton wobec 0,74 mln ton rok wcześniej. Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Coceral POLSKA REKORDOWE ZBIORY RZEPAKU W 2009 R. Główny Urząd Statystyczny ogłosił 18 grudnia 2009 r. wynikowe szacunki zbiorów płodów rolnych w 2009 r. w Polsce. W 2009 zebrano z 810 tys. ha (+5%) 2,481 mln ton rzepaku wobec 2,106 mln ton w 2008 roku. Plony były wyższe od tych w 2008 roku o 12% i średnio osiągnięto około 3,1 t/ha. Internet: Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: GUS ================RYNKI POZA UNIĄ EUROPEJSKĄ================= UKRAINA: AREAŁ UPRAW PSZENICY BYĆ MNIEJSZY NIŻ W 2009 R. W 2010 r. areał upraw zbożowych na Ukrainie może spaść do 18,7 mln ton wobec 20,8 mln ton rok wcześniej, w związku z gorszymi warunkami pogodowymi w okresie zasiewów poinformował analityk UkrAgroConsult. Pomimo większego areału, zbiory mogą okazać się niższe niż w ubiegłym roku ze względu na słabe plony. Susza odnotowywana jesienią wpłynęła na gorszą kondycję zbóż ozimych w porównaniu do ubiegłego roku. Plony pszenicy prognozowane są na 2,82 ton z ha wobec 3,15 ton z ha w zeszłym roku. Zbiory w sezonie 2008/09 okazały się być nadspodziewanie dobre. Według oszacowań, mogły one przekroczyć nawet 49 mln ton wobec ich rekordowego poziomu 53,3 mln ton w 2008 r. Mniej optymistycznie szacuje ubiegłoroczne zbiory zbóż UkrAgroConsult w wysokości 44,4 mln ton, w tym: 20,8 mln ton pszenicy, 11,3 mln ton jęczmienia i 9,5 mln ton kukurydzy. Jak podała premier Ukrainy, Julia Tymoszenko, w 2009 r. Ukraina wyeksportowała 24,9 mln ton zbóż. Ukraina wysuwa się tym samym na jedno z pierwszych miejsc w światowym eksporcie pszenicy po takich dostawcach jak USA czy Unia Europejska. EGIPT CHCE IMPORTOWAĆ WIĘCEJ ROSYJSKIEJ PSZENICY Egipt, największy importer pszenicy, zamierza zwiększyć dostawy rosyjskiej pszenicy na swój rynek i przyciągnąć rosyjski kapitał do budowania silosów. W tym sezonie handlowym około połowy z 3,61 mln ton pszenicy zaimportowanej do Egiptu zostało sprowadzonych z Rosji. Formalnie Egipt nie zawarł z Rosją porozumienia odnośnie ilości i cen. Umowa ma charakter ramowy. Rozważana jest również kwestia inwestycji rosyjskich przedsiębiorstw w przechowywanie pszenicy w Egipcie. AUSTRALIA: LEPSZE PROGNOZY PRODUKCJI PSZENICY Produkcja pszenicy w Australii prognozowana jest na około 22 mln ton, tj. o 5% więcej w stosunku do poprzedniego sezonu oceniło ABARE. Eksport pszenicy z Australii w sezonie 2009/10 (październik/wrzesień) prognozowany jest na 15,1 mln ton, tj. o 3% więcej niż w poprzednim sezonie. Niemniej jednak sprzedaż na rynki zagraniczne, w ujęciu wartościowym, może okazać się niższa w stosunku do poprzedniego sezonu ze względu na niskie ceny pszenicy i silniejszą pozycję australijskiej waluty.

6 INFORMA ECONOMICS PODNIOSŁA PROGNOZĘ PRODUKCJI KUKURYDZY DLA CHIN I ARGENTYNY Firma analityczna Informa Economics podwyższyła oszacowanie produkcji kukurydzy w Chinach i w Argentynie. Prognoza dla Chin została podniesiona do 160 mln ton, tj. o 5 mln ton więcej niż w grudniowym oszacowaniu i powyżej 155 mln ton prognozowanych przez Amerykański Departament Rolny. Informa Economics podniosła także oszacowanie produkcji kukurydzy dla Argentyny do 15,5 mln ton tj. o 2,5 mln ton więcej niż w grudniowym oszacowaniu. ŚWIAT ROŚNIE ZALEŻNOŚĆ OD PRZEROBU SOI Światowy przerób soi w sezonie 2009/10 (od października 09 do wrześnie 10) prawdopodobnie wzrośnie ze 194,1 mln ton do 203, 4 mln ton głównie na skutek spadku przerobu innych surowców oleistych. Od października 09 rośnie przerób soi w USA i prawdopodobnie w całym sezonie 2009/10 wzrośnie z 44,8 mln ton do 47,9 mln ton przy równoległym spadku przerobu innych oleistych. Przewiduje się, że Chiny będą kontynuować wzmożony przerób soi i przewiduje się wzrost poziomu tłoczenia z 41,1 mln ton w sezonie 2008/09 do 44,4 mln ton w bieżącym sezonie. W 2010 roku wzrośnie światowa zależność od soi na skutek spadku podaży innych oleistych. W okresie kwiecień/wrzesień 10 przewiduje się wzrost przerobu soi na świecie o 8 mln ton wobec analogicznego okresu rok wcześniej do 107,1 mln ton. W tym okresie większość wzrostu światowego przerobu dotyczy Argentyny (+3 mln ton), Brazylii (+1,5 mln ton) oraz Chin (+1,2 mln ton). O ile zmaterializują się prognozy zbiorów soi w Argentynie, to w sezonie 2009/10 przerób jej wzrośnie do 33,2 mln ton wobec 31,9 mln ton, natomiast w Brazylii do 31,4 mln ton wobec 31,2 mln ton. Następstwem wzrostu przerobu soi będzie wzrost podaży śruty sojowej, który zaowocuje spadkiem ich cen nie tylko na początku 2010 roku i później. Realizacje tego scenariusza będzie możliwa o ile nie zostaną zredukowane przez niekorzystną pogodę zbiory soi w Argentynie, które prognozuje się na 48 mln ton wobec 32 mln ton rok wcześniej oraz w Brazylii, gdzie przewiduje się 63,7 mln ton wobec 57,4 mln ton. Do rozpoczęcia południowoamerykańskich zbiorów świat jest zależny od podaży śruty sojowej z USA ze względu na ograniczoną jej podaż z Ameryki Płd. oraz Indii. Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: FAMMU na podst. Oil World WIĘCEJ RZEPAKU Z REGIONU MORZA CZARNEGO W 2010 ROKU Duży popyt zagraniczny na rzepak spowodował, że kraje regionu Morza Czarnego zwiększyły ozime zasiewy rzepaku pod przyszłoroczne zbiory z 2,2 mln ha do 2,4 mln ha. Wg UkrAgroConsult największy przyrost dotyczy Bułgarii i Rumunii, natomiast na Ukrainie miał miejsce nieznaczny spadek powierzchni zasiewów. Przyczyną wzrostu zasiewów jest wysoka opłacalność produkcji rzepaku wraz z rosnącym popytem na oleje roślinne. Prawdopodobnie dzięki wzrostowi powierzchni zbiory rzepaku w rejonie Morza Czarnego wzrosną o 20% do 3,6-4 mln ton. Zasiewy rzepaku ozimego w regionie Morza Czarnego (mln ha) zmiana w % Ukraina 1,44 1,40-2,8 Rosja 0,18 0,20 11,1 Mołdawia 0,06 0,07 16,7 Bułgaria 0,1 0,2 73,0 Rumunia 0,5 0,6 21,7 ogółem 2,24 2,40 7,3 Źródło: UkrAgroConsult Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: FAMMU na podst. Reuters

7 ROSJA 5% CŁO NA ŚRUTĘ SOJOWĄ DALEJ OBOWIĄZUJE Rosja zdecydowała się na przedłużenie 5% stawki celnej (od deklarowanej wartości) na śrutę sojową, ważny składnik pasz dla trzody oraz drobiu. Wcześniej stawka celna została wprowadzona od marca 2009 r. na 9 miesięcy, aby wesprzeć rodzimych producentów śruty szczególnie w Królewcu, gdzie tamtejszy zakład ma wydajność 1,1 mln ton rocznie. Cło dotyczy towaru zdeklarowanego do oclenia po 6 grudnia zeszłego roku. Źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Agra Facts Sekretariat: ul. Szkolna 2/4, pokój Warszawa tel fammu@fapa.org.pl Niniejsze WIADOMOŚCI Z RYNKÓW ZBÓŻ I OLEISTYCH powstały w oparciu o najlepsze, dostępne źródła, stanowią wyraz osobistej wiedzy oraz poglądów autorów i inaczej nie mogą być interpretowane. Opracowanie wydawane jest co tydzień i przesyłane pocztą elektroniczną. FAMMU nie ponosi odpowiedzialności za decyzje ekonomiczne czytelników. Wszelkie prawa zastrzeżone. COPYRIGHT BY FAPA Autorzy: Andrzej Kalicki, Maria Kosewska, Witold Rodkiewicz