GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej

Transkrypt

1 GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Departament Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej Warszawa, r. Informacja sygnalna WYNIKI BADAŃ GUS POGŁOWIE TRZODY CHLEWNEJ WEDŁUG STANU W KOŃCU MARCA 2009 ROKU 1 W końcu marca 2009 r. pogłowie trzody chlewnej liczyło 13287,42 tys. sztuk, wykazując spadek, w porównaniu z analogicznym okresem ubiegłego roku, o 15,3%. Zmniejszyła się liczebność wszystkich grup wagowo-użytkowych stada świń, a najgłębiej spadło pogłowie trzody chlewnej o wadze 50 kg i więcej z przeznaczeniem na ubój (o 17,9%) oraz warchlaków o wadze od 20 do 50 kg (o 16,5%). W stosunku do marca 2008 r. w strukturze pogłowia trzody chlewnej ogółem: - zwiększył się udział prosiąt oraz trzody chlewnej o wadze 50 kg i więcej z przeznaczeniem na chów, w tym wzrósł udział stada podstawowego macior, - zmniejszył się udział warchlaków oraz trzody chlewnej o wadze 50 kg i więcej z przeznaczeniem na ubój Źródło informacji stanowiły: - uogólnione wyniki reprezentacyjnego badania pogłowia trzody chlewnej i produkcji żywca wieprzowego przeprowadzonego na próbie 20 tys. gospodarstw indywidualnych utrzymujących trzodę chlewną, - dane sprawozdawcze jednostek sektora publicznego i prywatnego (bez gospodarstw indywidualnych).

2 W końcu marca 2009 r. pogłowie trzody chlewnej wynosiło 13287,4 tys. sztuk i było o 2399,8 tys. sztuk (o 15,3%) niższe od stanu notowanego w analogicznym okresie 2008 r., a w porównaniu z liczebnością stada świń w końcu listopada 2008 r. - niższe o 954,9 tys. sztuk, tj. o 6,7%. trzoda tys. szt Wykres 1. Pogłowie trzody chlewnej, w tym loch na chów w latach lochy tys. szt I 2002 I 2003 I 2004 I 2005 I 2006 I 2007 I 2008 I 2009 I trzoda lochy Stado loch na chów zmniejszyło się w porównaniu z marcem 2008 r. o 73,7 tys. sztuk (o 5,2%) do poziomu 1349,6 tys. sztuk, w tym pogłowie loch prośnych spadło o 27,9 tys. sztuk (o 3%) do 890,4 tys. sztuk. W stosunku do stanu w końcu listopada 2008 r. liczba loch na chów wzrosła o 70,8 tys. sztuk (o 5,5%), w tym liczba loch prośnych zwiększyła się o 67,9 tys. sztuk, tj. o 8,3%. Tabl. 1 Pogłowie trzody chlewnej w końcu marca. Wyszczególnienie a 2007 b 2008 c 2009 Trzoda chlewna ogółem Ogółem Sektor Struktura pogłowia prywatny publiczny ogółem marzec w tysiącach sztuk w odsetkach ub.r.=100 Dynamika listopad ub.r.=100 a 18021, ,9 113,3 100,0 99,0 95,8 b 15687, ,6 92,6 100,0 87,0 89,0 c 13287, ,5 78,9 100,0 84,7 93,3 Lochy na chów a 1770,4 1756,6 13,8 9,8 94,9 99,1 Trzoda chlewna pozostała b 1423,3 1412,6 10,7 9,1 80,4 89,7 c 1349,6 1340,7 8,9 10,2 94,8 105,5 a 16250, ,3 99,5 90,2 99,5 95,4 b 14263, ,0 81,9 90,9 87,8 89,0 c 11937, ,8 70,0 89,8 83,7 92,1 2

3 W sektorze prywatnym, w marcu 2009 r., pogłowie trzody chlewnej wynosiło 13208,5 tys. sztuk i spadło w ciągu roku o 2386,1 tys. sztuk (o 15,3%), a w porównaniu ze stanem z końca listopada 2008 r. zmniejszyło się o 948,8 tys. sztuk, tj. o 6,7%. W gospodarstwach indywidualnych było 11460,5 tys. sztuk świń, tj. 86,3% krajowego pogłowia trzody chlewnej. Roczny spadek liczebności stada w tej grupie gospodarstw wyniósł 2151,4 tys. sztuk (15,8%), natomiast sezonowo, tj. w okresie od listopada 2008 r., spadek pogłowia w gospodarstwach indywidualnych wyniósł 822,8 tys. sztuk, tj. 6,7%. W sektorze publicznym pogłowie trzody chlewnej zmniejszyło się w skali roku o 13,7 tys. sztuk (o 14,8%), a w porównaniu ze stanem w listopadzie ubiegłego roku - spadło o 6,1 tys. sztuk (o 7,1%) do poziomu 78,9 tys. sztuk. W strukturze stada trzody chlewnej ogółem udział poszczególnych grup produkcyjnoużytkowych w końcu marca 2009 r. wynosił: - prosięta o wadze do 20 kg - 30,8%, - warchlaki o wadze od 20 kg do 50 kg - 27,6%, - trzoda chlewna o wadze 50 kg i więcej, z przeznaczeniem na ubój - 31,2%, - trzoda chlewna o wadze 50 kg i więcej, z przeznaczeniem na chów - 10,4%, w tym: - lochy na chów razem - 10,2%, - w tym lochy prośne - 6,7%. W porównaniu ze strukturą pogłowia trzody odnotowaną w marcu 2008 r. zmniejszył się udział warchlaków (o 0,4 pkt proc.) i trzody chlewnej na ubój o wadze 50 kg i więcej (o 1 pkt proc.), wzrósł natomiast udział prosiąt (o 0,3 pkt proc.) oraz trzody chlewnej na chów o wadze 50 kg i więcej (o 1,1 pkt proc.), w tym loch na chów (o 1,1 pkt proc.). Stan pogłowia trzody chlewnej w końcu marca 2009 r. wskazuje na utrzymywanie się trendu spadkowego w chowie świń. W całym 2008 r. pogłowie trzody chlewnej sukcesywnie zmniejszało się: w marcu odnotowano roczny spadek liczebności świń o 13%, w lipcu - spadek pogłębił się i wyniósł 14,9%, a w listopadzie 2008 r. obniżenie stanów w dystansie rocznym wynosiło już 19,2%. Pogłowie loch ogółem, w tym pogłowie loch prośnych, w omawianym okresie wykazało spadek w dystansie rocznym odpowiednio: w marcu ub.r. - o 19,6% i o 19,2%, w lipcu - o 22,7% i o 23,7%, a w listopadzie - o 19,4% i o 17,6%. W marcu 2009 r. roczny 3

4 spadek pogłowia trzody chlewnej nieco wyhamował i wynosił 15,3%, w tym zmniejszenie liczebności loch na chów i loch prośnych wyniosło odpowiednio 5,2% i 3%. Utrzymujący się spadkowy trend w pogłowiu trzody chlewnej jest wypadkową rejestrowanych już od 2007 r. i w ciągu I półrocza 2008 r. niekorzystnych uwarunkowań ekonomicznych produkcji żywca wieprzowego. Skokowo rosnące ceny ziemiopłodów paszowych w całym 2007 r. przy spadających jednocześnie cenach żywca wieprzowego (w skupie i na targowiskach) oraz wysoki poziom cen pasz w okresie styczeń-czerwiec 2008 r. przy umiarkowanie wzrastających w tym czasie cenach żywca wieprzowego powodowały niską opłacalność tuczu świń. Producenci żywca wieprzowego z uwagi na wysokie koszty produkcji silnie ograniczali chów trzody chlewnej, co uzewnętrzniało się spadkiem liczebności pogłowia świń ogółem, w tym pogłowia loch, notowanym w kolejnych okresach badawczych. Począwszy od półrocza 2008 r. uwarunkowania ekonomiczne produkcji żywca wieprzowego stopniowo zaczęły się poprawiać znacząco wzrosły ceny skupu oraz ceny targowiskowe żywca wieprzowego, a ceny ziemiopłodów paszowych wyraźnie spadły. Poprawa opłacalności tuczu świń skłoniła część rolników do podjęcia działań w kierunku odbudowy stada świń, a efektem tych działań było silne wyhamowanie w końcu marca 2009 r. spadku stada podstawowego loch, w tym loch prośnych. Tabl. 2 Ceny żywca wieprzowego i ziemiopłodów paszowych Miesiąc/rok Ceny skupu żywca wieprzowego analogiczny okres zł/kg poprzedniego roku = 100 Ceny targowiskowe żywiec wieprzowy zboża podstawowe Ziemniaki analogiczny analogicz- analogiczzł/kg okres ny okres ny okres poprzedniegdniegdniego zł/dt poprze- zł/dt poprze- roku = 100 roku = 100 roku = 100 Marzec ,62 109,9 3,67 110,2 82,93 120,3 56,33 45,0 Czerwiec ,31 122,7 4,31 122,8 84,14 122,8 57,46 41,1 Wrzesień ,64 114,3 4,65 114,0 67,36 91,3 80,62 132,3 Grudzień ,50 134,0 4,36 123,2 56,86 76,1 72,73 130,5 Marzec ,78 132,3 4,55 124,0 55,29 66,7 82,05 145,7 W marcu 2009 r. za 1 kg skupionego żywca wieprzowego rolnicy otrzymywali 4,78 zł, tj. o 32,3% więcej niż w marcu 2008 r. W obrotach targowiskowych za 1 kg żywca wieprzowego płacono rolnikom 4,55 zł wobec 3,67 zł w marcu przed rokiem (wzrost o 24%). 4

5 W marcu 2009 r. cena skupu 1 dt zbóż podstawowych wynosiła 49,67 zł i była o 43,3% niższa od notowanej w marcu przed rokiem, a w obrotach targowiskowych płacono rolnikom 55,29 zł za 1 dt zbóż, tj. o 33,3% mniej niż przed rokiem. 5,0 Wykres 2. Ceny żywca wieprzowego 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2, I I I I I I 2008 I I I I I I 2009 I I ceny skupu ceny targowiskowe W okresie styczeń-marzec 2009 r. cena skupu 1 kg żywca wieprzowego równoważyła wartościowo odpowiednio 8,6 kg, 8,9 kg i 9,3 kg żyta (wg cen targowiskowych) wobec 4,7 kg, 4,4 kg i 4,7 kg żyta w analogicznych miesiącach ubiegłego roku. Wykres 3. Relacje ceny skupu 1 kg żywca wieprzowego wyrażona w kg żyta według cen targowiskowych kg kg I I I I I I 2008 I I I I I I 2009 I I O dużym zainteresowaniu rolników rozwojem chowu trzody chlewnej świadczyć mogą znacząco rosnące targowiskowe ceny prosiąt na chów. W styczniu 2009 r. rolnicy 5

6 otrzymywali ponad 150 zł za 1 prosię, tj. o 79,5% więcej niż w styczniu przed rokiem, w lutym zł, tj. o 118,6% więcej niż przed rokiem, a w marcu br zł, tj. o 131,6% więcej niż w marcu 2008 r. W przekroju terytorialnym spadek pogłowia trzody chlewnej w końcu marca 2009 r. miał charakter powszechny i wystąpił we wszystkich województwach. Najgłębiej, o ponad 20%, zmniejszyło się pogłowie świń w województwach: mazowieckim (o 28,4%) i zachodniopomorskim (o 21,6%). 6