2004 r. w Sydney odbywa³ siê Kongres Psychiatrii Biologicznej. Zgromadzi³

Transkrypt

1

2 Dr n. med. Maciej Matuszczyk Katedra i Klinika Psychiatrii i Psychoterapii Œl¹skiej Akademii Medycznej Kierownik Katedry i Kliniki: Prof. dr hab. n. med. Irena Krupka-Matuszczyk 1 Wlutym 2004 r. w Sydney odbywa³ siê Kongres Psychiatrii Biologicznej. Zgromadzi³ kilkuset naukowców i praktyków z ca³ego œwiata. Z uwagi na odleg³oœæ, któr¹ nale a³o przebyæ, aby wzi¹æ w nim udzia³ i zwi¹zane z tym koszty, frekwencja uczestników oraz liczba doniesieñ by³a mniejsza ni na poprzednim Kongresie w Berlinie. Poni ej prezentujemy zebrane, interesuj¹ce doniesienia dotycz¹ce zastosowañ neuroleptyków II generacji, prezentowane podczas tego spotkania naukowego.

3 2 Z uwagi na fakt, i czêœæ neuroleptyków powoduje przyrost masy cia³a u pacjentów, prowadzone s¹ badania nad mo liwoœciami walki z tym dzia³aniem niepo ¹danym. Zaprezentowano 12-tygodniowe, podwójnie œlepe badanie, w którym 37 pacjentom z wysokim ryzykiem sercowonaczyniowym (nadciœnienie têtnicze, cukrzyca), stosuj¹cym olanzapinê, zalecano dodatkowo sibutraminê (preparat Meridia) lub placebo. Stwierdzono znacz¹cy spadek masy cia³a u osób przyjmuj¹cych sibutraminê. Dodatkowo w 4 tygodniu leczenia w tej grupie zaobserwowano obni enie poziomu cholesterolu, choæ ta zmiana nie utrzyma³a siê do koñca badania. W podsumowaniu badacze stwierdzili, e u pacjentów, u których wzrost masy cia³a zwi¹zany by³ z przyjmowaniem olanzapiny, skuteczne jest zastosowanie sibutraminy. Niestety z uwagi na wysokie koszty preparatów sibutraminy nie jest mo liwe powszechne zastosowanie tego leku w praktyce (przypis autora). Henderson D., Daley T., Louie P., Nguyen D., Copeland P., Hayden D., Borba Ch., Goff D.C.: A placebo-controlled trial of sibutramine added to patients wi olanzapine-induced weight gain. W pracy czeskich autorów Neurological soft signs, symptoms and treatment response in first-episode schizophrenia badano przebieg pierwszego epizodu schizofrenii u pacjentów leczonych risperidonem. Analizowano wyniki skal PANSS i NES (ang. Neurological Evaluation Scale). Skala NES bada m.in. integracjê zmys³ów i koordynacjê ruchow¹. Badacze stwierdzili, e wy szy poziom NES wi¹ e siê z mniejsz¹ popraw¹ w zakresie objawów pozytywnych i negatywnych. Najwiêkszy poziom w skali NES mieli pacjenci, u których wyst¹pi³a opornoœæ na leki. Autorzy konkluduj¹, e analiza objawów neurologicznych mo e pomagaæ w prognozowaniu przebiegu choroby. Prikryl R., Kucerová H., Kašpárek T.: Neurological soft signs, symptoms and treatment response in first-episode schizophrenia. Od kilku lat prowadzone s¹ badania nad zastosowaniem leków przeciwpsychotycznych II generacji w roli preparatów stabilizuj¹cych nastrój. W pracy Tohena i wsp. porównano w³aœciwoœci litu i olanzapiny w profilaktyce nawrotów choroby afektywnej dwubiegunowej. Badanie to by³o œlep¹ prób¹, trwaj¹c¹ 12 miesiêcy. Wziê³o w niej udzia³ 543 pacjentów. Olanzapinê stosowano w dawkach 5-10mg, zaœ lit mg (pod kontrol¹ poziomu w surowicy). Stan pacjentów oceniano za pomoc¹ skali depresji Hamiltona i manii Younga. Badanie ukoñczy³o znacz¹co wiêcej pacjentów stosuj¹cych olanzapinê. W jego trakcie epizod maniakalny pojawi³ siê u prawie 28% pacjentów stosuj¹cych lit i 14% olanzapinê. Nie by³o istotnych ró nic w zakresie epizodów depresyjnych (16 i 15%). W grupie litu wiêcej pacjentów musia³o poddaæ siê hospitalizacji (23 w stosunku do 14%). Przyrost masy cia³a by³ wiêkszy w przypadku olanzapiny (1,79 vs 1,38kg). W podsumowaniu badacze stwierdzili, e obydwa leki s¹ skuteczne i bezpieczne w profilaktyce zaburzeñ afektywnych dwubiegunowych. Olanzapina by³a bardziej efektywna w przeciwdzia³aniu nawrotom epizodów maniakalnych. Tohen M., Marneros A., Bowden C., Baker R.W., Williamson D., Evans A.R., Cassano G.: Olanzapine versus liium in relapse prevention in bipolar disorder: A randomized double-blind controlled 12-mon clinical trial. Quetiapina by³a badana pod k¹tem skutecznoœci w leczeniu epizodów maniakalnych. Przeprowadzono 12 tygodniowe, podwójnie œlepe badanie, kontrolowane z haloperidolem i placebo. Znaczn¹ poprawê w skali manii Younga w 21 i 84 dniu badania

4 obserwowano w przypadku quetiapiny i haloperidolu. Haloperidol mia³ wiêkszy potencja³ wywo³ywania pozapiramidowych objawów ubocznych (60% vs 13% na quetiapinie i 16% na placebo). Pacjenci leczeni haloperidolem czêœciej przerywali badanie (10% vs 5% quetiapina, 6% placebo). We wnioskach autorzy stwierdzili, e quetiapina jest bardziej efektywna ni placebo i lepiej tolerowana ni haloperidol w leczeniu epizodów maniakalnych. Brecher M.: Quetiapine monoerapy for e treatment of mania. Prezentowano próby stosowania neuroleptyków w leczeniu zaburzeñ stresowych pourazowych (Post-Traumatic Stress Disorder PTSD) z objawami psychotycznymi. W 6 tygodniowym otwartym badaniu u 55 weteranów wojskowych porównywano skutecznoœæ olanzapiny i flufenazyny. Do oceny odpowiedzi na leczenie wykorzystano skalê Watsona (Watson's PTSD scale), skalê PANSS, CGI, skalê subiektywnej oceny stanu przez pacjenta (Patent Global Impression of Improvement Scale) i oceniaj¹c¹ objawy pozapiramidowe (Drug Inducted Extra- Pyramidal Scale). Autorzy podaj¹, e obydwa leki redukowa³y ponowne prze ywanie stresora i objawy pozytywne w skali PANSS. Dodatkowo olanzapina zmniejsza³a nasilenie objawów negatywnych i ogólnych w PANSS, a tak e redukowa³a unikanie okolicznoœci przypominaj¹cych stres i zmniejsza³a pobudzenie. Pacjenci leczeni flufenazyn¹ wykazywali tendencjê do czêstszego wystêpowania objawów pozapiramidowych. Pivac N., Kozaric-Kovacic D., Mueck- Seler D., Tomic-Wallis D.: The comparison of olanzapine and fluphenazine in e treatment of combat-related posttraumatic stress disorder wi psychotic features. W badaniu Kecka i wsp. analizowano mo liwoœæ wykorzystania olanzapiny i fluoksetyny w leczeniu zaburzeñ afektywnych dwubiegunowych z szyb¹ zmiani¹ faz (ang. RC - rapid cycling). Ta postaæ stanowi 13-20% zaburzeñ afektywnych dwubiegunowych i jest zwi¹zana ze s³ab¹ odpowiedzi¹ na leczenie stabilizatorami nastroju. Stosowanie monoterapii lekami przeciwdepresyjnymi nie daje zadowalaj¹cej odpowiedzi w zwi¹zku z mo liwoœci¹ wywo³ania fazy maniakalnej. W badaniu analizowano skutecznoœæ olanzapiny (OLZ), olanzapiny z fluoksetyn¹ (OFC) oraz placebo (PLA) w zaburzeniach afektywnych dwubiegunowych. Analizê przeprowadzono na grupie 315 osób z RC. Pacjenci leczeni OLZ i OFC wykazywali poprawê w zakresie skali MADRS w porównaniu z placebo. Jednak dodanie fluoksetyny da³o znacz¹co lepsz¹ skutecznoœæ przeciwdepresyjn¹, a tak e stabilniejsz¹ remisjê w epizodzie depresyjnym. Po³¹czenie tych dwu leków nie da³o istotnej poprawy w leczeniu epizodów maniakalnych. Keck P.E., Calabrese J.R., Corya S.A., Andersen S.W., Gillig M., Baker R.W., Tohen M.: Olanzapine/Fluoxetine combination in e treatment of rapid-cycling bipolar depression. W standardach leczenia epizodów depresyjnych jest wskazana mo liwoœæ zastosowania neuroleptyku w potencjalizacji efektu leku przeciwdepresyjnego. Soraya i wsp. badali skutecznoœæ po³¹czenia olanzapiny i fluoksetyny (OFC) w leczeniu depresji opornej na terapiê (TRD treatment resistant depression) u pacjentów, którzy przeszli wczeœniej 2 nieskuteczne terapie lekami z grupy SSRI. Analizê przeprowadzono na podstawie 2 podwójnie zaœlepionych badañ: 1. porównania OFC, olanzapiny, fluoksetyny i nortryptyliny (500 uczestników) oraz 2. porównania OFC, olanzapiny, fluoksetyny i wenlafaksyny (483 uczestników). 3

5 4 Po³¹czenie olanzapiny i fluoksetyny w redukcji objawów depresyjnych da³o znacz¹c¹ poprawê w porównaniu z nortryptylin¹ oraz osobno stosowanymi fluoksetyn¹ i olanzapin¹. Corya S.A. Case M., Briggs S.D., Tohen M.: Olanzapine/Fluoxetine combination for treatment-resistant depression wi current SSRI failure. Claus Normann z University Freiburg w Niemczech przytacza wyniki 2 badañ nad zastosowaniem lamotryginy i olanzapiny w potencjalizacji efektu leków przeciwdepresyjnych w depresji opornej na leczenie. U pacjentów leczonych paroksetyn¹ w podwójnie œlepiej próbie do³¹czano lamotryginê lub placebo. U osób stosuj¹cych lamotryginê obserwowano wczeœniejsz¹ normalizacjê nastroju oraz ni szy poziom stosowania benzodiazepin. Znacz¹ca statystycznie by³a poprawa w 4 tygodniu w zakresie skali Hamiltona. Kombinacja leków by³a te dobrze tolerowana. W drugim badaniu stosowano olanzapinê w dawkach 5-10mg/db w celu potencjalizacji dzia³ania fluoksetyny. Potwierdzi³a siê, obserwowana we wczeœniejszych pracach, skutecznoœæ takiej kombinacji. U pacjentów stosuj¹cych olanzapinê stwierdzano znacz¹ce zmniejszenie nasilenia objawów depresji. Dziêki niskim dawkom, lek by³ dobrze tolerowany. Normann C.: Novel augmentation strategies in depression. Stabilizatory nastroju oraz neuroleptyki II generacji s¹ skuteczne w leczeniu ostrej manii. Potwierdza to wiele badañ klinicznych. Yaam analizowa³ doniesienia nt. zastosowania po³¹czenia stabilizatora nastroju (lit lub kwas walproinowy) z neuroleptykiem (olaznapina, risperidon czy quetiapina). Taka kombinacja zwiêksza³a skutecz- noœæ terapii o ok. 20% w porównaniu z monoterapi¹. Jednak obserwowano tak e zwiêkszenie ryzyka pojawienia siê efektów ubocznych kombinacji. Yaam L.N.: Acute mania: Start wi mood-stabilizers, antipsychotics or bo? Zaburzenia snu nie s¹ g³ównym objawem ostrej fazy schizofrenii, jednak e wystêpuj¹ dosyæ czêsto i s¹ zg³aszane przez pacjentów. Bezsennoœæ towarzyszy zaostrzeniom tej choroby, stanowi te czynnik ryzyka samobójstwa. Zaburzenia snu w schizofrenii wystêpuj¹ najczêœciej pod postaci¹ trudnoœci z zasypianiem oraz snu przerywanego. Z analizy zastosowania ró nych leków przeciwpsychotycznych wynika, e leki II generacji, jak olanzapina, risperidon czy klozapina wyd³u aj¹ czas ca³kowity oraz II fazy snu. Ponadto olanzapina i risperidon wzmacniaj¹ fale wolne w EEG. Z drugiej strony klasyczne neuroleptyki takie, jak halopeirdol czy flupentiksol redukuj¹ latencjê II fazy snu oraz zwiêkszaj¹ jego efektywnoœæ. Mont J.M.i: Sleep disorders in schizophrenia and e effects of antipsychotic drugs.

6 Dr S³awomir Murawiec Centrum Zdrowia Psychicznego Warszawa Wlutym 2004 r. w Davos odby³a siê Konferencja naukowa - Zimowe Warsztaty 5 o Schizofrenii. Poni szy artyku³ zawiera doniesienia dotycz¹ce olanzapiny, prezentowane w czasie tego, odbywaj¹cego siê co dwa lata spotkania.

7 6 Badanie dotycz¹ce stosowania olanzapiny w schizofrenii w codziennych warunkach klinicznych zaprezentowali Ciudad i wsp. Objê³o ono du ¹ grupê, bo a 339 pacjentów leczonych olanzapin¹ oraz równie pokaÿn¹ grupê 385 pacjentów leczonych klasycznymi neuroleptykami. Pacjenci byli hospitalizowani z powodu zaostrzenia schizofrenii. Badanie mia³o charakter obserwacyjny i prospektywny, a pacjenci nie byli do niego randomizowani. Oceniano zarówno poprawê kliniczn¹ (skalami BPRS i CGI), jak i tolerancjê leczenia ( wystêpowanie objawów niepo ¹danych, a w szczególnoœci objawów pozapiramidowych). Badanie pokaza³o, e w przypadku osób leczonych neuroleptykami klasycznymi znacz¹co czêœciej pojawia³y siê objawy pozapiramidowe lub nastêpowa³o pogorszenie dotychczas wystêpuj¹cych dzia³añ niepo ¹danych (ró nica na poziomie istotnoœci statystycznej p<0.0001). Poprawê kliniczn¹ definiowano jako redukcjê punktacji w skali BPRS o co najmniej 40% w stosunku do momentu pierwszej oceny z ostatecznym wynikiem ni szym ni 18 punktów. Tak oceniana odpowiedÿ kliniczna na leczenie by³a lepsza w grupie pacjentów leczonych olanzapin¹ (p=0.005). Dalsza analiza statystyczna ujawni³a, e pacjenci leczeni olanzapin¹ mieli 1,5 raza wiêksz¹ szansê uzyskania klinicznej odpowiedzi na leczenie w porównaniu z pacjentami leczonymi lekami klasycznymi. Natomiast pacjenci leczeni neuroleptykami pierwszej generacji mieli 5 razy wiêksze ryzyko wyst¹pienia objawów pozapiramidowych. Autorzy konkluduj¹, e wynik tego naturalistycznego badania wskazuje na to, e leczenie olanzapin¹ by³o lepiej tolerowane przez pacjentów hospitalizowanych z powodu schizofrenii ni leczenie neuroleptykami klasycznymi. Jednoczeœnie jak uwa aj¹ leczenie to by³o co najmniej równie skuteczne. Ciudad A. i wsp. (a): Schizophrenia Research, 2004;67, S 1: Abstracts of e 12 Davos , s 161. Inne badanie przeprowadzone przez tego samego autora mia³o na celu ocenê skutecznoœci i bezpieczeñstwa leczenia olanzapin¹ oraz risperidonem po roku leczenia. Badanie mia³o charakter wielooœrodkowej, randomizowanej, otwartej próby. Dotyczy³o ono wyjœciowo osób z dominuj¹cymi objawami negatywnymi schizofrenii. Leczenie obejmowa³o olazapinê w dawce co najmniej 10 mg i rispieridon (minimalnie 3mg na dobê). Poprawê definiowano poprzez co najmniej 30% redukcjê w skali mierz¹cej objawy negatywne (SANS). Rezultaty badania wskazywa³y na wyraÿn¹ przewagê leczenia olanzapin¹ w odniesieniu do objawów negatywnych schizofrenii. Po roku leczenia olanzapin¹ (œrednia dawka 12,2mg) lub risperidonem (œrednia dawka 4,9 mg), wiêksza poprawa mierzona skal¹ SANS wyst¹pi³a wœród leczonych olanzapin¹ (p=0.0015). Tak e w odniesieniu do objawów wytwórczych schizofrenii mierzonych skal¹ SAPS olanzapina okaza³a siê bardziej skuteczna (p= 0.021). Stwierdzono tak e, e w grupie leczonej olanzapin¹ poprawa wystêpowa³a czêœciej, u 69,2% pacjentów, w porównaniu z zaledwie 48,7% leczonych risperidonem. Dysfunkcje seksualne by³y czêstsze wœród leczonych risperidonem (7,3%), a wyraÿnie mniej czêste wœród leczonych olanzapin¹ (1,6%). Pojawienie siê objawów pozapiramidowych lub pogorszenie dotychczas wystêpuj¹cych objawów z tej grupy by³o czêstsze wœród pacjentów leczonych risperidonem (50.4%) ni wœród leczonych olanzapin¹ (28.9%). Autorzy uwa aj¹, e leczenie olanzapin¹ okaza³o siê bardziej skuteczne w okresie roku u pacjentów

8 z dominuj¹cymi objawami negatywnymi w przebiegu schizofrenii. Ciudad A. i wsp. (b): Schizophrenia Research, 2004;67, S 1: Abstracts of e 12 Davos , s 161. Dittmann i wsp. oceniali efekty leczenia olanzapin¹ wœród osób m³odych - m³odzie y i m³odych doros³ych w dwóch grupach chorych. Spoœród 96 pacjentów pierwszej grupy w wieku lat (œrednia wieku 15,9 lat) leczonych olanzapin¹ w okresie pó³ roku, 34 ukoñczy³o pe³ny pó³roczny okres leczenia (œredni czas leczenia wynosi³ 97 dni, a œrednia dawka 16,7mg). Zaledwie u trzech pacjentów wyst¹pi³y powa ne objawy niepo ¹dane (u 1 infekcja, a 2 by³o rehospitalizowanych). 4 pacjentów wy³¹czono z leczenia z powodu mniej nasilonych objawów niepo ¹danych. U 6,3% pacjentów obserwowano leukopeniê. Najczêœciej wystêpuj¹cym objawem ubocznym by³ wzrost masy cia³a (u 28 osób, co stanowi³o 29,2% grupy) i wzrost poziomu prolaktyny (u 24 osób czyli u 25% leczonych). Œredni przyrost masy cia³a wynosi³ 5,1kg. W drugiej grupie licz¹cej 24 osoby w wieku lat, leczonej wysokimi dawkami olanzapiny (œrednia dawka maksymalna 16,7mg) dwie osoby przerwa³y leczenie z powodu braku skutecznoœci i wzrostu masy cia³a. Obserwowano tak e wzrost masy cia³a pacjentów (œrednio 3,7mg/ miesi¹c). Autorzy uwa aj¹, e œrednie dawki stosowane w ich populacji by³y podobne jak u osób doros³ych oraz, e niewielu pacjentów leczonych olanzapin¹ przerywa leczenie z powodu dzia³añ niepo ¹danych. Dittmann R.W. i wsp.: Schizophrenia Research, 2004;67, S 1: Abstracts of e 12 Davos , s 162. Porównanie skutecznoœci olanzapiny i ziprasidonu w leczeniu objawów depresyjnych wœród pacjentów ze schizofreni¹ i chorob¹ schizoafektywn¹ przeprowadzili Kinon i wsp. W wielooœrodkowym badaniu, przeprowadzonym metod¹ podwójnie œlepej próby wziê³o udzia³ 202 pacjentów leczonych olanzapin¹ i 192 pacjentów leczonych ziprasidonem. Badanie zaplanowano na okres 24 tygodni. Nasilenie objawów depresyjnych oceniano przy pomocy skali Calgary (CDS). Stwierdzono, e po zakoñczeniu badania pacjenci leczeni olanzapin¹ osi¹gnêli znacz¹ca poprawê jeœli chodzi o objawy depresyjne (p=0.017) mierzone CDS (oraz MADRS, p=0,001) oraz objawy pozytywne, negatywne i kognitywne mierzone odpowiednimi podskalami skali PANSS. Wystêpowanie objawów pozapiramidowych by³o s³abo wyra one w obu leczonych grupach. Ciekawych danych dostarczy³o porównanie objawów niepo ¹danych wœród leczonych ziprasidonem i olanzapin¹. Osoby leczone ziprasidonem czêœciej zg³asza³y zmniejszony apetyt, nasilenie psychozy, infekcje grypowe i objawy migreny. Otrzymuj¹cy olanzapinê skar yli siê na zwiêkszony apetyt, obrzêki i wzrost masy cia³a. Ró nice dotycz¹ce odcinka QT, poziomu glukozy na czczo i cholesterolu nie by³y znacz¹ce miêdzy grupami, natomiast obserwowano wiêkszy wzrost poziomu trójglicerydów wœród leczonych olanzapin¹ (p=0.016) oraz wiêkszy wzrost masy cia³a w tej grupie (3,5 kg w porównaniu z 1,65 kg). Kinon i wsp. uwa aj¹, e pacjenci ze schizofreni¹ lub chorob¹ schizoafektywn¹, u których wystêpuje depresja mog¹ doœwiadczaæ wiêkszej poprawy w zakresie objawów depresyjnych przy leczeniu olanzapin¹. Kinon B. i wsp. : Schizophrenia Research, 2004;67, S 1: Abstracts of e 12 Davos , s

9 8 Ciekaw¹ pracê przedstawi³ Thomas H. McGlashan z Yale wraz z zespo³em z Kanady. Badanie to dotyczy³o zastosowania olanzapiny w leczeniu objawów prodromalnych schizofrenii. Obejmowa³o ono okres dwóch lat i by³o przeprowadzone metod¹ podwójnej œlepej próby z placebo, mia³o charakter wielooœrodkowy i randomizowany. 60 pacjentów w³¹czono do badania, ich œrednia wieku wynosi³a 17,7 roku i byli to w wiêkszoœci m³odzi mê czyÿni (60%). Osoby te spe³nia³y kryteria okresu prodromalnego psychozy (wed³ug Criteria of Prodromal Symptoms, COPS). Otrzymywa³y one olanzapinê w dawce 5, 10 lub 15 mg na dobê lub te placebo w okresie 1 roku. Nastêpnie w 2 roku trwania badania nie otrzymywa³y leczenia, natomiast dokonywano porównania pomiêdzy grupami co do iloœci osób u których wyst¹pi psychoza. W ci¹gu dwóch lat objawy psychotyczne wyst¹pi³y u 20 pacjentów (co stanowi³o 30% ca³ej grupy). W trakcie pierwszego roku badania upsychotyczni³o siê 15 osób, w tym 10 spoœród 29 z grupy placebo i 5 spoœród 31 z grupy leczonej olanzapin¹ (p=0,139). Osoby, które ujawni³y objawy psychozy w grupie leczonej olanzapin¹ gorzej wspó³pracowa³y w leczeniu ni te osoby z grupy placebo, które tak e siê upsychotyczni³y. Pacjenci leczeni olanzapin¹ w ci¹gu pierwszego roku ujawnili tak e znacz¹c¹ redukcjê punktacji w skali objawów prodromalnych. Objawy te ponownie by³y bardziej nasilone na zakoñczenie drugiego roku badania w trakcie którego nie prowadzono aktywnego leczenia. Jeœli chodzi o dzia³ania niepo ¹dane to stwierdzono wiêkszy przyrost masy cia³a w grupie osób leczonych olanzapin¹ (8,8 kg w porównaniu z 0,3kg). Autorzy uwa aj¹, e badanie to sugeruje, i olanzapina mo e zmniejszaæ mo liwoœæ ujawnienia siê psychozy u osób z objawami zwiastunowymi psychozy i jest skuteczna w leczeniu zespo³ów prodromalnych. Objawy prodromalne ponownie nasilaj¹ siê po odstawieniu leczenia. McGlashan T.H. i wsp. : Schizophrenia Research, 2004;67, S 1: Abstracts of e 12 Davos , s 164. Inny jeszcze temat podjêli w swoich badaniach Roychowdhury i wsp. Zajêli siê oni porównaniem olanzapiny i innych leków przeciwpsychotycznych pod k¹tem zapobiegania przez nie nawrotom psychozy w schizofrenii. W badaniu tym porównywano czas do wyst¹pienia nawrotu psychozy w grupach pacjentów leczonych olanzapin¹, risperidonem, ziprasidonem i quetiapin¹. Do analizy wziêto dane pochodz¹ce z kilku badañ trwaj¹cych od 24 do 28 tygodni, w których ka dy z wymienionych wy ej leków porównywany by³ bezpoœrednio z olanzapin¹. Jako pozytywn¹ odpowiedÿ na leczenie kwalifikowano 20% i 30% redukcjê punktacji w skali PANSS w ci¹gu 8 tygodni leczenia. Natomiast jako nawrót psychozy traktowano 20% i 30% zwiêkszenie punktacji w skali PANSS oraz punktacjê w skali CGI co najmniej 3 po 8 tygodniu leczenia u osób, które poprzednio uzyska³y poprawê. W trakcie 8 tygodni prowadzenia terapii skutecznoœæ wszystkich badanych leków by³a porównywalna, natomiast ró nice dotyczy³y mo liwoœci zapobiegania przez nie nawrotom psychozy. Pacjenci leczeni olanzapin¹ mieli mniejsze prawdopodobieñstwo wyst¹pienia psychozy w porównaniu z pacjentami leczonymi risperidonem (od 2,8 do 4,5 razy czêœciej nawroty w trakcie leczenia risperidonem), ziprasidonem (1,7 do 2,3 raza) i quetiapin¹ (3,8 do 7,1 raza). Konkluzja wyci¹gniêta przez autorów badania mówi, e olanzapina okaza³a siê lepszym lekiem w zapobieganiu nawrotom schizofrenii ni risperidon, ziprasidon i quetiapina. Roychowdhury S.M. i wsp.: Schizophrenia Research, 2004;67, S 1: Abstracts of e 12 Biennial Winter Workshop on Schizophrenia, Davos , s 165.