UPRAWY NASIENNE KALAFIORA (BRASSICA OLERACEA L. VAR. BOTRYTIS) JAKO LETNI POZYTEK DLA PSZCZOt.
|
|
- Antoni Nowacki
- 4 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXIX 1985 UPRAWY NASIENNE KALAFIORA (BRASSICA OLERACEA L. VAR. BOTRYTIS) JAKO LETNI POZYTEK DLA PSZCZOt. B o ż e n a C h u d a - M i c k i e w i c z, Jar o s ł a w P r a b u c k i Katedra Hodowli Drobiu i Pszczelnictwa - AR, Szczecin WPROWADZENIE Warzywa uprawiane na nasiona są w przeważającej liczbie owadopylne. W o y k e (1976) wymienia w obrębie gatunków samopylnych: fasolę, groch, pomidor i sałatę, w obrębie obcopylnych zapylanych przez wiatr - trzy gatunki (burak, kukurydzę i szpinak), zaś zapylanych przez owady ponad 10 gatunków (cebulę, kapustę, marchew, ogórek i inne dyniowate, pietruszkę, por, szparag, paprykę * i oberżynę *). Opinie różnych autorów zagranicznych co do owadopylności kalafiora są sprzeczne (W o y k e, 1983), niemniej zarówno badania zagraniczne jak i krajowe wykazują, że kwiaty tej rośliny są oblatywane przez pszczoły i inne owady zapylające przyczyniając się w większym lub mniejszym stopniu do pozyskiwania wyższych plonów nasion. Tego zdania są: B o h a r t i T o o d (1961), W o Y k e (1976, 1983a, b), W ó j- t o w s k i (1975), D h a l i wal i S h a r m a (1973), K u b i s o v a i inni (1976), Dhaliwal i Bhalla (1981a,b), Jogi i Kingra (1971), Wat t s (1963), P i e t r z a k (1981). Nektarniki kalafiora zdaniem K u b i s o v e j i in. (1976) wydzielają nektar przez okres 1-2 dni w ilościach 0,54-0,97 mg. Zawartość cukrów w nektarze mieści się w granicach 36-59%. Z jednego hektara plantacji można uzyskać 17,5-21,8 kg miodu (14-17,5 kg cukrów). W r o n a i J a n c z a r (1969) badając wydajność miodową mieszańca kalafiora z kapustą pastewną wykazali, że nektarniki 10 kwiatów wydzielały od 15 do 17 mg nektaru o zawartości cukrów od 3,25-3,89 mg. Zaś wydajność miodową 1 ha uprawy określili w granicach kg miodu. Pomimo niskiej wydajności miodowej kwiaty kalafiora są licznie odwiedzane przez owady. K u b i s o v a i inn. (1976) stwierdzili, ze jedna pszczoła w ciągu 1 minuty odwiedza od 5,7 do 8 kwiatów, zaś w ciągu 12 godzin na 1 ha plantacji spotyka się od 1340 do pszczół. K a- * Zapylanie przez owady nie jest konieczne, lecz podnosi plony nasion. 265
2 kar (1972) wykazuje, że Apis dorsata wizytuje w ciągu minuty 9,5 kwiatów, Apis metliiera - 8,05 kwiatów, zaś Apis indica kwiatów. W ó j t o w s k i (1975) uważa, że pszczoła miodna jest najlepszym zapylaczem kwiatów kalafiora, drugorzędne znaczenie autor ten przypisuje trzmielom i pszczołom samotniczym. Zbieżne obserwacje poczynili D h a l i wal i S h a r m a (1973) w Indiach na plantacjach nasiennych różnie oddalonych od pasieki stwierdzając, że 750/0 oblotu pszczół (Apis cerana indica) odbywał się w promieniu m od uli. W roku 1981 D h a l i wal i B h a IIa (1981a. b) donieśli o dużej przydatności Apis cerana indica w oblotach kwiatów kalafiora stwierdzając, że najliczniej kwiaty odwiedzane były w godzinach rannych i popołudniowych. zaś szczyt oblotów 78,6% obserwowano pomiędzy godzinami _13 00 R a u l (1972) stwierdził, że głównym zapylaczem kwiatów kalafiora była Apis florea stanowiąc 93% ogółu zapylaczy zaś w dalszej kolejności Apis dorsata (18,4% i Apis cerana (15,3%). Ostatnio prowadzone badania przez W o y k e i inn. (1983b) wskazują na dużą przydatność trzmieli i pszczoły miodnej. Zbadanie atrakcyjności nektaru kwiatów kalafiora dla pszczół jako czynnika wabiącego owady i określenie składu entomofauny zapylającej mogącej aktywnie uczestniczyć w procesie zapylania. wydało się celowe szczególnie na Pomorzu Zachodnim regionie upraw nasiennych roślin kapustnych. MATERIAŁ I METODY Badania prowadzono na plantacjach kalafiora odmiany Pionier w latach Plantacje nasienne zlokalizowane były w Szczecin- -Krzekowie w 1979 i w Mierzynie w Spółdzielni Produkcyjnej Iskra" w latach MIKROKLIMAT Układ warunków termicznych i wilgotnościowych opracowano na podstawie danych uzyskanych z najbliższej (ca 10 km) Stacji Meteorologicznej Szczecin-Lotnisko. CHARAKTERYSTYKA UPRAWIANYCH ROSLIN I PLANTACJI Obserwacje koncentrowane na pokroju roślin zmierzały do wykazauia ich dorodności; w tym celu odnotowywano na wybranych losowo Irwiatostanach liczbę pędów, liczbę kwiatów na pędzie i roślinie zaś w odniesieniu do plantacji odnotowywano liczebność roślin na 10 mb. rozstawę rzędów oraz obliczano nasycenie plantacji kwiatostanami i kwia- 266
3 tarni. Obserwacje te prowadzone były systematycznie w odstępach jedno lub dwudniowych w okresie dwutygodniowym pełni kwitnienia, zawsze na wybranych losowo roślinach. Dynamikę kwitnienia oraz długość o- kresu.kwitnienia pojedynczych kwiatów prowadzono na wybranych stale tych samych kwiatostanach, znakując pąki kwiatowe tuż przed rozchyleniem płatków do momentu zwiędnięcia kwiatów (długość okresu kwitnienia) (C h u d a i in. 1979), notowano ponadto dzienną liczbę zakwitających kwiatów przez ich systematyczne codzienne obrywanie (sezonowa dynamika rozkwitania). NEKTAROWANIE Począwszy od momentu, gdy około 25% kwiatów osiągnęło pełnię kwitnienia, przystąpiono do pobierania nektaru. W tym celu zakładano na pędy wybranych kwiatostanów izolatory z gazy. Kwiaty izolowane były w porze najbardziej obfitego wydzielania nektaru (S z k l a n o w- s k a, 1957). Dnia następnego o tej samej porze ścinano je i przewożono w szczelnych pojemnikach z wilgotną wkładką z ligniny do pracowni. Jednorazowo pobierano z plantacji 5 prób. Próba składała się z 5 pędów, z których wykorzystywano po 50 kwiatów. Do pobierania nektaru używano mikropipetek Jabłońskiego. Masę wydzielanego nektaru oznaczano wagowo, zaś procentową zawartość cukrów w nektarze - refraktometrem Abbe'go (D e m i a n o w i c z i in. 1960). Następnie obliczano wartość cukrową oraz wydajność cukrową i miodową. CHARAKTERYSTYKA ENTOMOFAUNY ZAPYLAJĄCEJ Obserwacje ilościowe i jakościowe entomofauny zapylającej w czasie kwitnienia plantacji prowadzono przez okres dwóch tygodni (każdego roku) codziennie w odstępach jednogodzinnych w czterech powtorzeniach. Polegały one na przejściu odcinka 10 mb. wzdłuż kwitnących roślin w czterech różnych miejscach plantacji i policzeniu na nich wszystkich błonkoskrzydłych, muchówek, tęgopokrywych i łuskoskrzydłych (J a b ł o ń s ki, 1970). Charakterystyczne okazy entomofauny łowiono i konserwowano w 75% alkoholu metylowym, odnotowując wykazane liczebności. Tak przygotowane preparaty posłużyły do identyfikacji owadów (do rzędów). Charakterystykę aktywności entomofauny zapylającej oparto na: liczbie pszczół na 1 m 2 /min., liczbie pszczół na odcinku 10 mb. plantacji, liczbie odwiedzanych kwiatów w ciągu 1 minuty, czasie pobytu pszczoły na kwiecie, liczbie pszczół odwiedzających kwiatostan w czasie 1 minuty. Intensywność oblotu roślin przez pszczoły przedstawiono w roboczogodzinach pszczelich opierając się w obliczeniach na metodzie zasugerowanej przez B o r n u s a i in. (1976). 267
4 Tabela 1 Czasokresy prowadzenia badań polowych w latach !! Miejscowość I Lata I Początek obserwacji Koniec obserwacji Liczba doi obserwacji Krzekowo sierpnia 18 sierpnia 13 Mierzyn lipca 9 sierpnia 1S Mierzyn lipca 25 lipca 11 Mierzyn lipca 1 sierpnia 12 Termin rozpoczynania obserwacji uzależniony był od rozwoju roślin w poszczególnych latach badań (tabela l). Gdy około 25% kwiatostanów rozkwitło, a plantacja uległa przebarwieniu z zielonej na żółto - zieloną, rozpoczynano obserwacje polowe. OPRACOWANIE WYNIKOW Wielkości charakteryzujące wysokość produkcji nektaru przez kwiaty kalafiora analizowano w odniesieniu do istniejących warunków mikroklimatycznych i zaangażowania entomofauny zapylającej w oblotach kwiatów, zaś miodoprodukcyjność przedstawiono w zestawieniu z wydajnością miodową innych roślin kapustnych. W niektórych analizowanych przypadkach wykorzystano współczynniki korelacji i liniowe funkcje regresji (R u s z c z y c, 1970, S c h m i d t, 1964). WYNIKI WARUNKI POGODOWE Warunki termiczne i wilgotnościowe w okresie prowadzenia doświadczeń były zróżnicowane; szczególnie wyraźne różnice dostrzegalne były w kształtowaniu się warunków wilgotnościowych. Wilgotność względna powietrza w okresie kwitnienia plantacji mieściła się w granicach od około 55% (1982) do ponad 80% w 1979 r. Najmniej zróżnicowanymi latami pod tym względem były lata 1980 i 1981 (rys. 1). Wzrost wilgotności związany był zwykle ze spadkiem temperatury. Obserwowana w roku 1979 wysoka względna wilgotność powietrza (75-81%) oraz stosunkowo niskie temperatury rzędu 14 C notowane w pierwszej i drugiej dekadzie lipca mogły mieć wpływ na przesunięcie terminu kwitnienia plantacji na miesiąc sierpień (tabela l). W trzeciej dekadzie lipca i pierwszej dekadzie sierpnia obserwowano wzrost temperatury z 14 do 18 C oraz wyraźny spadek wilgotności z 81 do 690/0 (rys. 1). W latach obserwowano w drugiej i trzeciej dekadzie lipca niższą wilgotność powietrza (60-68% w latach 1980,1981 i 45-60% w- roku 268
5 l,. LLL_.t.l! l! r I. I I;; LLL:l ;1 f I: ";.. Li! :!.! lit l! /filqornoii uląledm p~"i.t'lfi IJ~t. rf'łotirt humid;t" c( q" it1 11 t ", W Rys. 1. Warunki pogodowe w trakcie badań ( ) r,, i-~j IX 1982). Warunki termiczne w tym czasie układały się w granicach C w roku 1980, C w roku 1981 i C w roku Taki układ warunków pogodowych w mniejszym stopniu wpłynął na zróżnicowanie czasu kwitnienia, a tym samym terminów prowadzenia obserwacji polowych (tabela 1). CHARAKTERYSTYKA UPRAWIANYCH ROSLIN Kwiatostany kalafiora w poszczególnych latach badań pod względem ich dorodności i pokroju nie wykazywały zbyt dużego zróżnicowania. Średnia liczba pędów bocznych rośliny wynosiła około 10 szt. Jedna roślina zawiązywała średnio po 3,6 tys. kwiatów (od 1,1 w roku 1982 do 8,1 w roku 1980). Na jednym ha plantacji rosło przeciętnie 32,9 tys. roślin, co w przeliczeniu na liczbę kwiatów dawało wartość 133,5 mln szt. Obsada roślin na 1 ha uprawy w poszczególnych latach badań różniła się znacznie, osiągając od 14,9 tys. szt. w 1982 r. do 40,9 tys. w 1981 r. (tabela 2). Dzienna dynamika kwitnienia w poszczególnych latach badań była również zróżnicowana. Najintensywniej kwiaty rozwijały się w roku 1981, gdyż dziennie zakwitało 43% znakowanych pąków. W dalszej kolejności wymienić można rok 1982 (37,08%) i rok 1979 (26,25%) (tabela 3). W oparciu o średnie ze wszystkich lat badań stwierdzić należy, że dziennie rozkwitało 25,79% kwiatów, zaś najbardziej sprzyjającym okresem rozkwitania okazały się godziny popołudniowe pomiędzy a (tabela 3). Kwiaty najdłużej kwitły w 1982 r. (4,8 dni), 269
6 Tabela 2 Charakterystyka kwiatostanów w okresie kwitnienia plantacji w latach Srednia liczba Lata kwiatów na roślinie kwiatów na 1 ha roślin na 1 ha w tys. plantacji w mln. plantacji w tys ,5 98,7 39, ,1 296,5 36, ,9 122,0 4D, ,1 16,9 14,9 x 3,6 133,5 32,9 zaś najkrócej w 1981 r. (2,3 dni). Średnia długość kwitnienia od momentu rozchylenia płatków do ich zwiędnięcia dla wszystkich lat badań kształtowała się na poziomie 3,5 dnia. Próbę ustalenia okresu kwitnienia kwiatostanów przeprowadzono w roku W roku tym kwiatostany kwitły 20 dni. Pełnię kwitnienia plantacji obserwowano w okresie od 17 lipca do 25 lipca. NEKTAROWANIE KWIATOW W OKRESIE PROWADZONYCH BADAŃ Intensywność wydzielania nektaru przez kwiaty kalafiora była zmienna w poszczególnych latach badań.dziesięc kwiatów wydzielało średnio od 1,3 mg (1980 r.) do 4,3 mg (1981 r.) nektaru. Nektar zawierał zmienne ilości cukrów. Najwyższy procent cukrów w nektarze (35,8%) odnotowano w 1979 r., zaś najniższy (26,3%) w roku Obserwowano ponadto tendencję spadkową w miarę upływu lat badań (od 1979 do 1982) (tabela 4). Prawidłowość ta znalazła odzwierciedlenie w wydajności cukrowej i miodowej 1 ha plantacji. Nie stwierdzono jej natomiast w odniesieniu do wydajności cukrowej i miodowej 1000 kwiatów. Wynika stąd, że istotnym czynnikiem limitującym możliwości pozyskiwania nektaru i miodu z plantacji nasiennych kalafiora są: liczebność roślin na powierzchni uprawy, dorodność kwiatostanów, a tym samym liczebność kwiatów oraz zawartość cukrów w nektarze (tabela 2 i 4). W celu znalezienia powiązań pomiędzy wydajnością nektarową a warunkami wilgotnościowymi i termicznymi, wyliczono współczynniki regresji. Stwierdzono, że wilgotność powietrza ma ujemny wpływ na wydajność cukrową i miodową 1000 kwiatów, zaś temperatura w sposób bardziej dostrzegalny wpływa ujemnie na wydajność cukrową i miodową 1 ha uprawy. Generalizując można stwierdzić, że wzrost temperatury przy równoczesnym wzroście wilgotności powoduje pogorszenie nektarowania i wydajności miodowej kwiatów, zaś przy badziej dostrzegalnym wpływie temperatury następuje pogorszenie wydajności cukrowej i miodowej 1 ha uprawy nasiennej kalafiora. 270
7 Dzienna dynamika rozkwitania kwiatów kalafiora Tabela 3 Lata Dzienna liczba znakowanych pąków Liczba rozwiniętych pąków o godz. Liczba dni obser- Liczba obser- Procent rowiniętych wacji wacji kwiatów w dniu I I I W O l O l O l l O O Procent rozwiniętych 0, , :1. 25,79 kwiatów N -J
8 Przydatność nektaru kwiatów kalafiora odmiany Pionier (średnie z lat ) Tabela 4 Masa nektaru Lata z 10 kwiatów mg Wydaj- Wydaj- Wartość Zawartość ność ność Wydajność Wydajność cukrów cukrowa/mg cukrowa miodowa cukrowa miodowa cukrów z 10 w nekta z lha/kg z lha/kg kwiatów rze % kwiatów kwiatów cukrów miodu na dobę g g , , , x , ENTOMOFAUNA ZAPYLAJĄCA Najliczniejszą grupą owadów oblatujących kwiaty kalafiora były błonoskrzydłe (Hymenoptera). Ich udział kształtował się na poziomie 57%. W obrębie rzędu pszczoła stanowiła 63% zapylaczy. Diptera reprezentowały ogół zapylaczy w 26%, Coleoptera i Lepidopiera w ilościach nie przekraczających 10% (tabela 5). Apis mellifera uczestniczyła w zapylaniu kwiatów wokoło 36% ogółu zapylaczy, zaś średnie zagęszczenie pszczół w odniesieniu do wszystkich owadów kształtowało się od 2 do około 6 osobników w czasie 1 godziny (średnio 4,37 szt./godz.). Srednie zagęszczenie owadów na plantacji kalafiora w latach (szt.zgodz.) Tabela 5 ~ Liczebność owadów w szt.jgodz. L - o' x,0 rzędy Hymenoptera (w tym Apis mehifera) (2.37) (4,54) (5,68) (4.89) (17,48) (4,37) (63,42) Coleoptera 0, ,72 1,13 3,24 0, Diptera ,37 4,39 1, ,15 26,34 Lepidoptera 1,00 0,98 0,81 1,56 4,35 1,10 9, ,68 13,03 11, ,94 100,0 w tym Apis mellifera szt. 2, , ,48 4,37 Ofo 24,20 33,18 43,60 43, Dzienna dynamika oblotu kwiatów kalafiora przez entomofaunę zilustrowana została w tabeli 6. Hymenoptera najliczniej odwiedzały kwiaty w godzinach popołudniowych począwszy od godziny 13.00, stanowiąc w tym okresie ponad 60 0 /0 ogółu zapylaczy. Apis metitiera w ramach rzędu Hymenoptera najwyższą aktywność wykazywała w godzinach 272
9 Tabela 6 Dzienna dynamika oblotu kwiatów kalafiora w procentach (średnie z lat ) I~. Godziny obserwacji 1 loco Inoo I Hymenoptera 54,36 55,35 53,83 r 54,45 60,62 60,39 60,73 58,19 61,07 w tym Apis millifera 52,77 59,14 66,46 71,85 64,53 70,87 65,51 67,42 61,27 Coleoptera 4,03 6,91 9,32 9,89 5,80 6,45 5,89 7,77 8,21 Diptera 28,52 27,72 29,84 26,62 24,41 24,86 26,04 25,09 20,12 Lepidoptera 13,08 10,00 7,00 9,04 9,17 8,29 7,35 8,93 10, ,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 w tym Apis mellifera 28,69 32,73 35,78 39,12 39,12 42,79 39,78 39,24 37,42 przedpołudniowych począwszy od i popołudniowych do godziny 17.00; jej udział w oblotach nie spadał poniżej 60% Hymenoptera. Zaangażowanie muchówek (Diptera) w oblotach kwiatów w ciągu dnia nie wykazywało wyraźnego zróżnicowania czasowego; ich udział kształtował się w granicach 20-29% ogółu zapylaczy przy czym najliczniej były reprezentowane w godzinach przedpołudniowych do godz osiągając od 27% do prawie 30% ogółu zapylaczy (tabela 6). Pozostałe rzędy owadów (Coleoptera i Lepidoptera) uczestniczyły w oblotach dziennych w ilościach nieznacznych i mało zróżnicowanych nie przekraczających 13% ogółu zapylaczy (tabela 6). ZACHOWANIE SIĘ PSZCZOŁ NA KWIATACH KALAFIORA Przyjęto w opracowaniu następujące kryteria oceny zachowania się pszczół na kwiatach kalafiora: liczba pszczół na kwiatostanie, liczba odwiedzanych kwiatów oraz liczba pszczół na 1 m" w odniesieniu do jednostki czasu (min.), czas pobytu pszczoły na kwiecie oraz liczba pszczół na odcinku 10 mb. Obserwacje te pozwalają stwierdzić, że aktywność pszczół w poszczególnych porach dnia była w większym lub mniejszym stopniu zróżnicowana. Średnio na kwiatostanie w czasie 1 min. przebywało około 2,5 pszczoły, najliczniejsze notowane były w godzinach od do 16.00; w tym czasie liczebność ich nie spadała poniżej trzech osobników. W godzinach rannych obserwowano systematyczny wzrost aktywności, od 0,56 osobników o godz do 2,36 osobników o godzinie W godzinach popołudniowych, począwszy od godz , notowano malejące liczebności pszczół (tabela 7). Przy stosunkowo niewielkiej liczbie pszczół odwiedzających kwiatostan liczba odwiedzanych kwiatów była, szczególnie w godzinach popołudniowych, prawie trzykrotnie wyższa. Rano pszczoły odwiedzały około 3 kwiaty w czasie 1 minuty, i ponad 6 w południe i w godzinach popołudniowych. Średnio w czasie 1 minuty 18- Pszczelnicze Zeszyty Naukowe - r. XXIX 273
10 Zachowanie się pszczół na kwiatach kalafiora (średnie z okresu badań ) Godziny obserwacji Lp. I Cecha badana I 9 I I I I I I I I 00 Tabela I 1. Liczba pszczół na kwiatostanie w czasie l minuty 0,56 1,65 2,36 3,21 3,67 3,26 3,42 3,07 2,71 2,65 2. Liczba odwiedzanych kwiatów w czasie 1 minuty 2,97 5,07 6,45 5,67 6,27 6,07 6,47 6,47 6,67 5,79 3. Czas pobytu pszczoły na kwiecie w sekundach 5,47 7,20 7,50 8,47 7,20 7,50 7,27 6,73 7,25 7,18 4. Liczba pszczół na 1 m2 w czasie 1 minuty 0,97 2,10 3,73 4,90 4,85 5,16 4,90 4,63 3,75 3,89 5. Liczba pszczół na odcinku 10 mb. 1,97 3,53 4,52 5,53 6,00 6,27 5,57 5,07 4,30 4,75 x pszczoły wizytowały ponad 5 kwiatów (tabela 7). Czas penetracji jednego kwiatu nie wykazywał zbyt wyraźnego zróżnicowania. Poza godziną 9.00, o której wizyty trwały około 5,5 sekundy, w godzinach późniejszych czas ten zawarty był pomiędzy 6,7 (godz ) a 8,4 (godz ). Średni czas jednej wizyty określono na 7 sekund. Ilość pszczół spotykanych na odcinku 10 mb. i na powierzchni 1 m" w czasie minuty była zbliżona; zwykle liczba pszczół na odcinku 10 mb. plantacji przewyższała o około 1 osobnika liczebności wykazanej z powierzchni 1 m 2 /min., które z kolei mniej więcej w takim samym stopniu górowały nad liczbą pszczół wizytującą kwiatostan w czasie minuty (tabela 7). Generalizując można stwierdzić, że pora dnia poza godzinami rannymi ( ) nie wpływa na aktywność pszczół. Wykazane niewielkie zróżnicowania ilościowe najprawdopdobniej związane są z dzienną dynamiką rozkwitania kwiatów. Intensywność oblotu kwiatów kalafiora przez pszczoły w poszczególnych latach badań była dość znacznie zróżnicowana. Najwyższe wskaźniki pracowitości pszczół notowano w 1979 r., zaś najniższe w latach 1980 i Średnio na 1000 kwiatach kalafiora notowano prawie trzy pszczoły, zaś w czasie jednej godziny 1000 kwiatów oblatywanych było 274
11 Intensywność oblotu kwiatów kalafiora przez pszczoły w latach Tabela 8 Lp. Cecha badana L a t a badań x l. Srednie zagęszczanie pszczół na 1000 kwiatów 9,14 0,46 1,14 0,55 2,82 2. Liczba roboczogodzin pszczelich na 1000 kwiatów 11,29 4,13 9,96 4,87 7,56 3. Liczba roboczogodzin pszczelich na 1 ha w mln. 107,80 98,13 97,75 87,68 97,84 przez około 8 pszczół co w przeliczeniu na 1 ha uprawy daje wielkość niemal 98 mln pszczół (tabela 8). Obloty kwiatów przez pszczoły były ściśle związane z dynamiką ich rozkwitania. W miarę wzrostu liczebności zakwitających kwiatów udział pszczół, obliczony w stosunku do sumarycznej liczby osobników pszczelich w dniu, zwiększał się wprost proporcjonalnie mniej więcej do godziny W tym czasie liczba kwiatów na przestrzeni dwóch godzin nie wykazywała tendencji wzrostowych utrzymując się na stałym poziomie 12 0 /0 co prawdopdobnie wpłynęło na załamanie oblotów kwiatów. Począwszy od godziny obserwowano ponowną stagnację rozkwitania utrzymującą się na poziomie 18 0 /0 przez kolejne trzy godziny. W tym czasie obloty pszczół nasiliły się przekraczając nieco szczyt poprzedni 16,7%. Jednak począwszy od godz obserwowano tendencję malejącą, wykazującą o godz wielkość tylko 12% wszystkich pszczół oblatujących w danym dniu kwiaty (rys. 2). Kształtowanie się warunków termicznych i wilgotnościowych miało charakter zgodny z wcześniej zarysowanymi tendencjami. W godzinach rannych temperatura kształ- 'o " 6l " ----,, , 60. /S Rys. 2. Dzienna dynamika rozkwitania kwiatów i oblotów pszczół na tle warunków pogodowych w 1981 r. 1. temperatura powietrza w oc, 2. względna wilgotność powietrza w %, 3. procent rozkwitających kwiatów, 4. procent pszczół oblatujących kwiaty. 11 /O """fi IQ /I 12 I' I~
12 towała się na poziomie 15,9 C, zaś wilgotność na poziomie 87 /0. W miarę upływu czasu temperatura wzrastała osiągając o godzinie ,9 C, zaś wilgotność względna malała osiągając o godz najniższą wartość 64 /0(rys. 2). Można zatem sugerować, że udział pszczół w oblotach kwiatów w ciągu dnia w większym stopniu uzależniony jest od przyrostu liczby zakwitających kwiatów, zaś w mniejszym od kształtujących się warunków termicznych i wilgotnościowych. 85 NJ /5 l 6 s... J fa 10 5 Q.,.>-.-.,.~ ,, 2.. ~ ł. 2 (J IJ.nt 9,gresiqc mon',,~ 'tys. 3. I I m H U n ~ 15 ~. n ~ w M U D ~ ~ ~ u v Lipiec lu/li 0eZOnOIJa dynamika rozkultania kuiotou,.śfednie loqęszczt!ni~ pszczół' i uarunki poqodoue IJ okresie perni kuitmenia ku/atoli kalafiora II /981r.. Rys. 3. Sezonowa dynamika rozkwitania kwiatów, średnie zagęszczenie pszczół i warunki pogodowe w okresie pełni kwitnienia kwiatów kalafioru w 1981 r. 1. względna wilgotność powietrza w 0J0, 2. temperatura powietrza w oc, 3. średnie zagęszczenie pszczół w szt., 4. procent rozkwitających kwiatów. Nieco odmienne zależności rysują się w okresie dłuższym na tle dynamiki sezonowej rozkwitania kwiatów (rys. 3). Obserwacje prowadzone w czasie pełni kwitnienia w 1981 r. wykazały, że dziennie zakwitały zmienne ilości kwiatów w granicach od 5,1 do 9,2 /0. W tym czasie średnie zagęszczenie pszczół na 10 mb. plantacji wahało się od 0,4 do 14 osobników. Szczyt liczebności pszczół przypadał na okres szczytowego 276 I
13 rozkwitania kwiatostanów. Jednak w tym wypadku obserwuje się mniej więcej zbieżne kształtowanie się zagęszczenia pszczół w stosunku do zmian termiki powietrza oraz wyraźne zmniejszenie liczebności pszczół pod wpływem opadów atmosferycznych (19, 20, 24 lipca). Można przypuszczać, że w optymalnych warunkach wilgotnościowych (bez opadów atmosferycznych) obloty pszczół byłyby wyrażniej skorelowane z postępem kwitnienia plantacji. DYSKUSJA Najważniejsze rośliny rodzaju Brassica należą do jednego gatunku Brassica oieracea L., z gatunku tego w Polsce uprawia się odmiany botaniczne (B o r n a i in., 1977): Brassica oleracea L. var. capitata - kapusta głowiasta. Brassica oleracea L. var. sabauda - kapusta włoska, Brassica oleracea L. var. botrytis - kalafior, Brassica oleracea L. var. botrytis italica - brokuł, Brtissica oleracea L. var. gongylodes - kalarepa, Brassica oleracea L. var. gemmifera - brukselka, Brassica oleracea L. var. acephala - kapusta liściasta (jarmuż). Poza dwoma odmianami (brokuł i brukselka) wartość pszczelarska pozostałych została opracowana. Kalafior jako roślina pożytkowa nie stanowi dobrego źródła nektaru dla pszczół. W zestawieniu z innymi odmianami botanicznymi zajmuje przedostatnie miejsce (przed jarmużem) (tabela 9). W takim ujęciu najwydajniejszymi odmianami są kapusta głowiasta biała (86,27-130,54 kg miodu/ha) i kapusta włoska {100,51 kg miodu z ha). Czteroletnie badania szczecińskie na odmianie użytkowej kalafiora "Pionier" wykazały, że nektarniki kwiatów kalafiofiora wydzielają od 1,3 do 4,3 mg nektaru z 10 kwiatów i wartości te są niższe o 4,1-5,4 mg od odmian uprawianych w warunkach klimatycznych Czechosłowacji (K u b i s o v a i in., 1976). Pod względem zawartości cukrów nektar kalafiorów uprawianych w woj. szczecińskim był o 10-23% uboższy od nektaru odmian uprawianych w Czechosłowacji (tabela 9). Jednak wydajnością miodową i cukrową plantacje szczecińskie przewyższały czechosłowackie średnio o 23 kg miodu z ha i 18,3 kg cukrów z ha. Większą wydajnością nektaru charakteryzują się kwiaty mieszańca kalafiora z kapustą pastewną (Brassica oleracea L. var. botrytis X Brassica oleracea L. var acephala D.C. subv. medullosa Thellung), gdyż jak to wykazali W r o n a i J a n c z a r (1969) z 10 kwiatów: mieszańca można uzyskać w warunkach polskich od 15 do 17 mg nektaru o zawartości cukrów od 3,25 do 3,89 mg, co w zestawieniu z kalafiorem stanowi ponad dziesięciokrotnie zwiększoną produkcję nektaru i ponad trzykrotnie zwiększoną wartość cukrową oraz dwukrotnie zwiększoną wydajność miodową (tabela 9). 277
14 Wartość pszczelarska niektórych odmian botanicznych BTassica oteracec L. Tabela ~ Odmiana botaniczna i użytkowa Masa nektaru z 10 kwiatów (mg) Zawartość cukrów w nektarze % Wydajność miodowa (kg miodu ha) Kalafior (Brassica oleracea L. vat. bottytis) Pionier Maximus, Super, Primus, Praga 1, ,4-9,7* * ,5() (z przelicz.) Kapusta liściasta (jarmuż) (Brnssźcc oterccec L. vat. acephala) Średniowysoki Zielony Kędzierzawy 21,9** 7,01*** 39,31** Kapusta głowiasta czerwona (Brassica oletacea L. vat. capitata f. Tubra) Holenderska 21,2-41,3** 33,66-37,69** 36, *** Kalarepa (Brcssicc oleracea L. var. gongylodes) Moravia, Praska Biała 51,1-65,1**** 18,7-30,9**** 46, (z przelicz.) Mieszaniec kalafiora z kapustą pastewną (Brcssźcc oterccec L. vat bottytis X Brcssicc oterccec L. txir. acephala D.e. subv meduzlosa Thellung) 15-17***** 75-80***** Kapusta włoska (Brassica oleracea L. vat. sabauda) Vertus 43,4-51, 1** 28,43-33,04** 100,51*** Kapusta głowiasta biała (BTassica oleracea L. vat. capitata f. alba) Ditmarska Najwcześniejsza, Sława z Enkhuizen, Amager 29,3-55,5** 27,87-38,48** 86,27-130,54** - Kubiśova i in. (1976). - Prabucki (1982). - Prabucki i in. (1978). - Kubiśova - Kroparova i in. (1)>74) - Wrona i Janczar (1969). 278
15 Główni zapylacze kwiatów kalafiora wg różnych autorów T a b e l a la Rodzaj Gatunek Procentowy udział Autorzy Apis Apis Apis Apis Apis Apis Bombus Apis mellifeta Apis mellifeta Apis ceranc indica Apis iiorea Apis dotsata Apis cetana 36,59 Wyniki badań ( ) Kubiśova i in, (1976), Wójtowski (1975), Woyke i in. (1983b) 75,00 Dhaliwal i Sharma (1973) 93,00 Raul (1972) 18,40 Raul (1972) 15,30 RauI (1972) Woyke i in. (1983b), Wójtowski (1975) Pomimo małej atrakcyjności nektaru dla pszczół obloty kwiatów są dość intensywne, Średnio jedna pszczoła odwiedzała około 6 kwiatów, co potwierdza wyniki K u b i s o v e j i in. (1976) - 5,7-8,0 kwiatów i K a kar a (1972) - 8,05 kwiatów. Pszczoła miodna stanowi 36,6% ogółu zapylaczy zaś w obrębie Hymenoptera 63,4%, co niejako potwierdza opinię W ó j t o w s k i e g o (1975) oraz badaczy hinduskich D h a- l i wal i B h a 11a (1981a, b), D h a li wal i S h a r m a (1973) oraz R a u l a (1972) (tabela 10). PODSUMOWANIE I WNIOSKI Kalafior jako roślina bardzo wymagająca co do wilgotności powietrza i gleby w czasie wytwarzania pędów kwiatowych i kwitnienia oraz temperatury powietrza, szczególnie w okresie dojrzewania łuszczyn, nie miała poza latami 1980 i 1981 zbyt sprzyjających warunków pogodowych w okresie kwitnienia. Stosunkowo niskie temperatury powietrza i zmienne nasycenie powietrza parą wodną nie sprzyjały nektarowaniu kwiatów. Kwiaty kalafiora wydzielały nieznaczne ilości nektaru 1,3-4,3 mg z 10 kwiatów stawiając tę roślinę na przedostanim miejscu w zestawieniu ważniejszych roślin kapustnych. Na przestrzeni czteroletniego okresu badań kalafior nie stanowił atrakcyjnego źródła nektaru (7,89-62,95 kg miodu z ha) dla pszczół, pomimo to obloty kwiatów były dość intensywne, co sugeruje, że w okresach bezpożytkowych (druga połowa lipca i pierwsza dekada sierpnia) nektar kwiatów kalafiora, w rejonach uprawy tej rośliny, może być traktowany jako pożytek podtrzymujący. Istotnym czynnikiem limitującym możliwość pozyskiwania nektaru i miodu z plantacji nasiennych kalafiora są: liczebność roślin na powierzchni uprawy, dorodność kwiatostanów, a tym samym liczebność kwiatów oraz zawartość cukrów w nektarze. Najlepsze efekty uzyskano przy obsadzie 39,7 tys. kwiatostanów na jednym hektarze otrzymując 279
16 s ponad 62 kg miodu z ha, zaś najgorsze przy obsadzie 14,9 tys. roślin/ha - 7,89 kg miodu/ha. Udział pszczół w oblotach kwiatów kalafiora uzależniony jest w większym stopniu od przyrostu liczby zakwitających kwiatów, zaś w mniejszym od kształtujących się warunków termicznych i wilgotnościowych. LITERATURA 1. B o h a r t G. E., T o o d F. E., 1961: Pollination of Seed Crops by Insects, Yearbook oi agriculture, B o r n a Z. i in., 1978: Szczegółowa uprawa warzyw, PWRiL Warszawa. 3. B o r n u s L., J a b ł o ń s k i B., Król S., 1976: Próba określenia optymalnej ilości pszczół do dobrego zapylenia sadu jabłoniowego, Cz. I, Pszczelno Zesz. Nauk., XX, C h u d a B., P r a b u c k i J., 1979: Wartość pszczelarska kapust nasiennych (Brassica L.), Zesz. Nauk. Zoot., AR Szczecin, XIV, 79, D e m i a n o w i c z Z., H ł y ń H., J a b ł o ń s k i B., M a k s y m i u k J., R u s z k o w s k a B., S z k l a n o w s k a Z., Z i m n a J., 1960: Wydajność miodowa ważniejszych roślin miododajnych w warunkach Polski. Pszczelno Zesz. Nauk., IV, 2, D h a l i wal H. S., S h a r ID a P. L., 1973: The foraging rang e of the indian honeybee on two crops, Jaur. oi Apic. Res., 12(2), D h a l i wal H. S., B h a II a O. P., 1981a: Factors affecting optimal pollination of cauliflower: I, Compating plants and diural period. Apimondia XXVIII th. International Congress of Apiculture Acapulco - Mexico, 23~29. X.1981 r. 8. D h a l i wal H. S., B h a 11a O. P., 1981b: Factors affecting optimal pollination of cauliflower: II. Level of multiple insect - visits to individual flowers. Apimondia XXVIII th. International Congress of Apiculture, Acapulco- - Mexico, X.1981 r. 9. J a b ł o ń k i B., 1970: Badania biologii kwitnienia i zapylania lucerny mieszańcowej (Medicago media Pers.). Pszczei, Zesz. Nauk., XIV, 1-2-3, J o g i B. S., K i n g raj. S., 1971: Seed setting studies in cauliflower SnowbalI. Himachal Jorurruil oi AgricuUural Researcii 1, K a kar K. L., 1972: Insect pollinators of cauliflower seed crops and their role in seed seeting, Himachal Pradesch University Simla: M. SC. Thesis. 12. K u b i ś o v a - Kro p a c o v a S., K a m l e r F., V i l d J., 1974: Studie o ćmnosti vćely medonosne (Apis meuifera L.) kedlubnach (Brassica oterccec var. gongylodes L.), Acta Univ. agric. (Brno), Fac. agron., XXII (2), K u b i ~o v a S., K a m l e r F., J u i c a V., 1976: Cinnost vćcely medonosni (Apis mellifera L.) na kvetaku (Brassica oleracea var. botrytis L.), Vedecke Prace Vyzkumneho Ustavu Vcelarskoho v Dole, P i e t r z a k T., 1981: Wpływ pszczół na plon nasion kalafiora (Brassica oleracea L. var. botrytis): praca magisterska - maszynopis, AR Szczecin. 15. P r a b u c k i J., 1982: Wpływ pszczół na plon nasion niektórych roślin kapustnych. Akademia Rolnicza Szczecin, rozprawy nr P r a b u c k i J., O r ł o w s k i M., C h u d a B., 1978: Zapylanie warzyw kapustnych, zalecenia na dzień dzisiejszy i perspektywy. Studia i Materiały, Nasiennictwo, I Inst. Warzyw. Skierniewice. 17. R a u l T. S., 1972: Polination studies in cauliflower (Brassica oleracea var. botrytis L.), J. Res.Punjab. Ą.gric. Univ. 9 (4),
17 18. R u s z c z y c Z., 1970: Metodyka doświadczeń zootechnicznych, PWRiL Warszawa. 19. S c h m i d t S., 1964: Zastosowanie metod statystycznych w zootechnice I. metody statystyki opisowej, PWRiL Warszawa. 20. S z k l a n o w s k a K., 1957: Wstępne badania nad wydajnością nektarowa pszczelnika mołdawskiego (Bracocephalum moldavicum L.), Pszczel, Zesz. Nauk..; I, 3, Wat t s L. E., 1963: Investigations into the breeding system of cauliflower Brassica oleracea var. botrytis L. Euphytica, 12, Wo y k e H., 1976: Konieczność świadomego zwiększania populacji pszczół i innych owadów zapylających na plantacjach nasiennych warzyw owadopylnych na przykładzie cebuli (Allium cepa), Hod. Rośl., 2, W o y li: e H. W., 1983: Stan i możliwości produkcji nasion kalafiora w Polsce. Krajowe Sympozjum pt. "Produkcja kalafiorów w Polsce", Inst. Warz. Skierniewice, Woyke H. W., Baranowska T., Roszak St., 1983a: Wpływ obecności różnych owadów na zawiązywanie się łuszczyn i nasion kalafiora. Sesja Naukowa pt. "Produkcja nasion roślin kapustnych", AR Szczecin, 8-9.VI.1983 r., Woyke H. W., Baranowska T., Roszak St., 1983b: The role of honey - bees in cauliflower pollination. Biuletyn Warzywniczy - suplement, Instytut Warzywnictwa - Skierniewice, W ó j t o w s k i F., 1975: Możliwości wykorzystania trzmieli, pszczół samotnic i innych muchówek do zapylania roślin warzywnych, Nowości Warzywnicze, 4, W r o n a S., J a n c z a r W., 1969: Nektarowanie i wydajność miodowa mieszańca kalafiora z kapustą pastewną. Pszczelo Zesz. Nauk.., XIII, 1-2-3, CEMEHOHOCHbIE KYJIbTYPbI l(bethor KAIIYCTbI (BRASSICA OLERACEA L. VAR. BOTRYTIS) KAK JIETHM~ B3HTOK II~EJI B. X y,l\a-m H 1\K iii BH q, H. II p a 6 y 1\K H P e s ro M e MCCJIe,l\OBaIlHRno npjl:ro,l\hocti1\betob!.\betllol'1xartyc'nsr,l\jir n-ren BeJlMCb B rozax B OKpecTHOCTRXIl.lennna Ha njiahta1\hrx1\bethoi'1xanycrzsr cepra Pionier. UBeTbI 1\BeTllOI'1roanycrr.r!.\BeJIHOKOJLO3,5,l\llR a Ha C01\BeTHHuaersr COXpaHRJIHCb B re-renne OKOJIO 20,l\Hel'1.,n:ecRTb 1\BeTO,BBbI,l\eJIRJIOOT 1,3,!\lO 4,3 Mr HeKrapa. Hercrap CO,l\ep:>KaJIB cpemrex OKOJIO31010 caxapxztoa; l ra KyJIbTyp,l\aeT B Il\eL\HHCKHXyCJIlOBHRXOKOJIO34 xr caxapnztoa, TO ecn, OKGJIO42 xr Me,l\a. B 06JIeTax 1\BeTOB 1\BeTHol'1xanyc'rsr y'ractbobajih qetblpe pana HaC KOMbIX: Hymenoptera - 570/0, Diptera - 26%, a TaK:>KeColeopterti l1 Lipidoptera no OiKOJIO 10~;0. Apis metiiiera OTpa:lKaJI pr,l\ Hymenoptera B 63%, a nce OIlbIJtl1TeJIHB 36 /,. B cpezmea Ha COL\BeTHHB Te'leHl1e l MHHyTbI HaXO,l\HJIOCbOKOJIO2,5 n-rezrsr, a no BpeMJI l MHHyTbl ozraa rrsezra nocema na CBbIIIle 5 1\BeTOB.Cpeznree BpeMR omroro noceil\ehhrorrpeneneuo Ha 7 cexynzt. 06JIeTbl 1\BeTOBnqeJlaMl1 6blJIH TO'IHO CBR'3aHbI c,l\hhaml1kol' 1\BeTeHl1JI, a B MeHbIIIet;:CTeneHIWc cyil\ectbyioil\hmhmhkpokjihmathqeckl1mh ycjiobhrml1. l(bethar KaTIyCTa He 6bIJIa I1HTepeCllbIMl1CT Oqlll1KOM.ąJIJI nqeji, onnaxo, B pahonax B03~eJIbIBaHl1R IlBeTHol'1ItanYCTbI Ha cexeaa M01KHOnO~XO.z:lI1TbK Het;: KaK K noil.,;;ep1khbaioil\emyb3rtky. 281
18 CULTIVATION OF CAULIFLOWER FOR SEED PRODUCTION (BRASSICA OLERACEA L.,VAR BOTRYTIS) AS A SUMMER HONEY FLOW B. C h u d a - M i c k i e w i c z i J. P r a b u c k i Summary Investigation on usefulness of cauliflower honey flow for bees we re carriecf out during the years of near Szczecin on cauliflower plantation, comrnonly cultivated variety Pionier. Flowers of cauliflowers were blooming for 3,5 days and on the inflorescence they stayed for 20 days. Ten flowers produced from 1,3 to 4,3 mg of nectar. Averagę contents of sugar in nectar was about 31%, l ha of cauliflower can give in northwest (near Szczecin) conditions of Poland about 30 kg sugars, that is about 42 kg of honey. In visiting of cauliflower flowers to ok part four orders of insects: Hymenoptera - 57%, Diptera - 26% and Coleoptera and Leputoptera - about 10% each. Order of Hymenoptera was represented by Apis mehifera in 63%, and a11 the rest was represented in 36%. Average time of one visit is 7 seconds. IVisiting of flowers by bees are strictly connected wit h dynamie of blooming, but in smaller degree with microclimatic conditions. Couliflower isn't good source of nectar for bees, but in areas of wide cultivation of cauliflower for seeds it can be considered as a source for development of bee colonies.
Znaczenia pszczoły miodnej na świecie - w gospodarce człowieka i dla środowiska.
Znaczenia pszczoły miodnej na świecie - w gospodarce człowieka i dla środowiska. Konferencja pn. Ochrona owadów zapylających warunkiem zachowania ekosystemów i produkcji żywności Definicja pszczoły Pszczoły
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXIX 1985 WARTOŚĆ PSZCZELARSKA KILKU ODMIAN AGRESTU (GROSSULARIA RECLINATA MILL.)
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXIX 1985 WARTOŚĆ PSZCZELARSKA KILKU ODMIAN AGRESTU (GROSSULARIA RECLINATA MILL.) Zofia Kolasa Zakład Botaniki AR w Lublinie WSTĘP Agrest jest krzewem zakwitającym wcześnie,
Bardziej szczegółowoOcena dostępności i jakości nasion warzyw z upraw ekologicznych
Zakład Uprawy i Nawożenia Roślin Warzywnych Ocena dostępności i jakości nasion warzyw z upraw ekologicznych Autorzy: prof. dr hab. Stanisław Kaniszewski dr Anna Szafirowska Opracowanie redakcyjne: dr Ludwika
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Groch siewny ma duże znaczenie w grupie roślin bobowatych, jako roślina jadalna i pastewna. Odgrywa bardzo ważną rolę w płodozmianie, jako roślina przerywająca częste następstwo
Bardziej szczegółowoPStCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE WARTOŚĆ PSZCZELARSKA I WYMOGI ZAPYLANIA GRYKI TETRAPLOIDALNEJ. Oddział Pszczelnictwa ISK w Puławach
PStCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XXXIV 1990 WARTOŚĆ PSZCZELARSKA I WYMOGI ZAPYLANIA GRYKI TETRAPLOIDALNEJ Bolesław Jabłoński Oddział Pszczelnictwa ISK w Puławach Kazimiera Szklanowska Akademia Rolnicza
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLIII 1999
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLIII 1999 WARTOŚĆ PSZCZELARSKA I POTRZEBY ZAPYLANIA GORCZYCY BIAŁEJ ORAZ RZEPAKU I RZEPIKU JAREGO Bolesław Jabłoński, Zbigniew Koltowski, Kazimiera Szklanowska* Instytut
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Uprawa grochu siewnego w Polsce ma długą tradycję. Gatunek ten odgrywa główną rolę w grupie roślin bobowatych, jako roślina jadalna i pastewna. Dużą wartość odżywczą białka
Bardziej szczegółowoWstępna ocena bioróżnorodności pszczołowatych w rejonach intensywnych upraw rzepaku ozimego. Mikołaj Borański Zbigniew Kołtowski Dariusz Teper
Wstępna ocena bioróżnorodności pszczołowatych w rejonach intensywnych upraw rzepaku ozimego Mikołaj Borański Zbigniew Kołtowski Dariusz Teper Działania na rzecz poprawy konkurencyjności i innowacyjności
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XL. Nr
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XL. Nr 1 1996 OWADY ZAPYLAJĄCE KONICZYNĘ CZERWONĄ (TRIFOLIUM PRATENSE L.) W MIłOCINIE KOŁO RZESZOWA, OBSERWOWANE W LATACH 1983-1984 Rafał Sionek Państwowa Inspekcja Ochrony
Bardziej szczegółowoSpis tre ci: 1. Wiadomo ci wst pne 2. Pochodzenie i klasyfikacja warzyw 3. Ogólne zasady uprawy warzyw w polu . Uprawa warzyw w polu
Spis treści: 1. Wiadomości wstępne (Z. Dobrakowska-Kopecka)... 8 1.1. Powierzchnia uprawy i spoŝycie... 8 1.2. Rodzaje produkcji warzywniczej... 9 Pytania... 10 2. Pochodzenie i klasyfikacja warzyw (Z.
Bardziej szczegółowoZbiory warzyw gruntowych - jesienią podobnie jak w zeszłym roku
.pl https://www..pl Zbiory warzyw gruntowych - jesienią podobnie jak w zeszłym roku Autor: Ewa Ploplis Data: 10 października 2017 Zbiory warzyw gruntowych tej jesieni są zbliżone do ubiegłorocznych zbiorów.
Bardziej szczegółowoOpracowała: Krystyna Bruździak SDOO Przecław. 13. Soja
Opracowała: Krystyna Bruździak SDOO Przecław 13. Soja Uwagi ogólne Soja jest jedną z najcenniejszych roślin strączkowych. Uprawiana jest głównie na nasiona, które zawierają przeciętnie 40% białka o doskonałym
Bardziej szczegółowoPraca i efektywność owadów zapylających
Praca i efektywność owadów zapylających Dr inż. Joanna Klepacz-Baniak Plantpress Fot. 1. Wczesną wiosną matki trzmiele szukają miejsc na gniazdowanie Fot. 2. W przypadku agrestu wskutek odwiedzin kwiatów
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Groch siewny ma duże znaczenie w grupie roślin bobowatych, jako roślina jadalna i pastewna. Odgrywa bardzo ważną rolę w płodozmianie, jako roślina przerywająca częste następstwo
Bardziej szczegółowoPomologia aneks. Spis treści
Spis treści Pomologia aneks 1. Wiadomości wstępne (Z. Dobrakowska-Kopecka) 1.1. Powierzchnia uprawy i spoŝycie 1.2. Rodzaje produkcji warzywniczej 2. Pochodzenie i klasyfikacja warzyw (Z. Dobrakowska-Kopecka)
Bardziej szczegółowoNawożenie warzyw w uprawie polowej. Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice
Nawożenie warzyw w uprawie polowej Dr Kazimierz Felczyński Instytut Ogrodnictwa Skierniewice Roślinom do prawidłowego wzrostu i rozwoju niezbędne są pierwiastki chemiczne pobrane z gleby i powietrza, nazywane
Bardziej szczegółowoOCENA ZESPOŁU ZAPYLACZY (HYMENOPTERA, APOIDEA) W UPRAWIE RZEPAKU OZIMEGO
Progress in Plant Protection/Postępy w Ochronie Roślin 51 (3) 2011 OCENA ZESPOŁU ZAPYLACZY (HYMENOPTERA, APOIDEA) W UPRAWIE RZEPAKU OZIMEGO WOJCIECH SĄDEJ, MARIUSZ NIETUPSKI Uniwersytet Warmińsko-Mazurski
Bardziej szczegółowoZbigniew Anyszka, Adam Dobrzański
Zróżnicowanie zachwaszczenia w uprawie marchwi w zależności od sposobu uprawy Zbigniew Anyszka, Adam Dobrzański W S T Ę P Skład gatunkowy flory segetalnej i stopień zachwaszczenia roślin uprawnych zależy
Bardziej szczegółowo13. Soja. Uwagi ogólne
13. Soja Uwagi ogólne Wyniki z doświadczeń PDO dla soi opracowano po trzyletnim okresie badań w 2012, 2013 i 2014 roku. Doświadczenia w roku 2014 zlokalizowano w czterech punktach: SDOO Przecław, ZDOO
Bardziej szczegółowomapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Bardziej szczegółowoMikołajczak J. 1, Majtkowski W. 2,Topolińska P. 1, Marć- Pieńkowska J. 1
Mikołajczak J. 1, Majtkowski W. 2,Topolińska P. 1, Marć- Pieńkowska J. 1 1 Uniwersytet Technologiczno- Przyrodniczy w Bydgoszczy, Wydział Hodowli i Biologii Zwierząt, Katedra Żywienia i Gospodarki Paszowej
Bardziej szczegółowoWARTOŚĆ PSZCZELARSKA I OWOCOWANIE 11 NOWYCH ODMIAN MALIN (RUBUS IDAEUS L.)
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XXXIII 1989 WARTOŚĆ PSZCZELARSKA I OWOCOWANIE 11 NOWYCH ODMIAN MALIN (RUBUS IDAEUS L.) K a z i m i e r a S z k l a n o w s k a, M a ł g o r z a t a B o ż e k Zakład Botaniki
Bardziej szczegółowopochodzenia Kod kraju Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o., ul. Główna 20, Strzelce 2 Augusta 2002
Kod kraju pochodzenia 12. Soja Uwagi ogólne Wyniki z doświadczeń PDO dla soi opracowano po dwuletnim okresie w 2011 i 2012 roku. Doświadczenia przeprowadzono w trzech punktach doświadczalnych: SDOO w Przecławiu,
Bardziej szczegółowoSpis tre I. CZ OGÓLNA 1. Produkcja warzyw w pomieszczeniach i perspektywy jej rozwoju 2. Jako i warto biologiczna
Spis treści Przedmowa I. CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Produkcja warzyw w pomieszczeniach i perspektywy jej rozwoju 1.1. Rodzaje pomieszczeń, powierzchnia i zbiory w nich warzyw w Polsce, Europie i świecie 1.2. Struktura
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Uprawa grochu siewnego w Polsce ma długą tradycję. Gatunek ten odgrywa główną rolę w grupie roślin strączkowych, jako roślina jadalna i pastewna. Dużą wartość odżywczą białka
Bardziej szczegółowoWZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA
Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) ŁUCJA MICHALIK WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA Z Katedry Ogrodnictwa
Bardziej szczegółowoACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO
ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA GEOGRAPHICA PHYSICA 3, 1998 Elżbieta Cebulak KSZTAŁTOWANIE SIĘ WIELKOŚCI OPADÓW NA OBSZARZE WOJEWÓDZTWA MIEJSKIEGO KRAKOWSKIEGO THE PRECIPITATION ON THE AREA OF CRACOW
Bardziej szczegółowomapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Bardziej szczegółowoWydajność pyłkowa i oblot przez owady kwiatów Malope trifida Cav. ANNA WRÓBLEWSKA
ACTA AGROBOTANICA Vol. 59, z. 1 2006 s. 133 138 Wydajność pyłkowa i oblot przez owady kwiatów Malope trifida Cav. ANNA WRÓBLEWSKA Katedra Botaniki Akademia Rolnicza, ul. Akademicka 15, 20-950 Lublin e-mail:
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLIV 2000
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLIV 2000 NEKTAROWANIE I WYDAJNOŚĆ MIODOWA ROŚLIN MIODODAJNYCH W WARUNKACH POLSKI CZĘŚĆ XI Bolesław Jabłoński, Zbigniew Kołtowski Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Oddział
Bardziej szczegółowoPrzedmowa 9 Początki hodowli i oceny odmian roślin warzywnych w Polsce Hodowla roślin kapustnych Znaczenie gospodarcze Systematy
Przedmowa Przekazywana czytelnikowi książka jest podręcznikiem szczegółowej hodowli wybranych, uprawianych w Polsce gatunków roślin warzywnych. Do tej pory wydano w Polsce w 1967 roku jeden podręcznik
Bardziej szczegółowoSTOSOWANIE ŚRODKÓW OCHRONY UPRAW RZEPAKU Z UWZGLĘDNIENIEM TROSKI O PSZCZOŁY MIODNE I INNE OWADY ZAPYLAJĄCE
STOSOWANIE ŚRODKÓW OCHRONY UPRAW RZEPAKU Z UWZGLĘDNIENIEM TROSKI O PSZCZOŁY MIODNE I INNE OWADY ZAPYLAJĄCE Tytuł: Stosowanie środków ochrony upraw rzepaku z uwzględnieniem troski o pszczoły miodne i inne
Bardziej szczegółowoPORÓWNANIE FAUNY WYSTĘPUJĄCEJ NA WARZYWACH KORZENIOWYCH UPRAWIANYCH METODĄ EKOLOGICZNĄ I KONWENCJONALNĄ
PORÓWNANIE FAUNY WYSTĘPUJĄCEJ NA WARZYWACH KORZENIOWYCH UPRAWIANYCH METODĄ EKOLOGICZNĄ I KONWENCJONALNĄ COMPARISON OF THE FAUNA OCCURRING ON ROOT VEGETABLES CULTIVATED UNDER ORGANIC AND CONVENTIONAL SYSTEMS
Bardziej szczegółowoBiologia kwitnienia i wydajność cukrowa kwiatów dwóch odmian Lonicera kamtschatica (Sevast.) Pojark.
ACTA AGROBOTANICA Vol. 59, z. 1 2006 s. 177 182 Biologia kwitnienia i wydajność cukrowa kwiatów dwóch odmian Lonicera kamtschatica (Sevast.) Pojark. MAŁGORZATA BOŻEK 1, JUSTYNA WIENIARSKA 2 1 Katedra Botaniki,
Bardziej szczegółowoTabela 65. Groch siewny badane odmiany w 2017 roku.
GROCH SIEWNY W Krajowym rejestrze odmian grochu siewnego znajdują się odmiany przeznaczone do uprawy na nasiona jadalne lub paszowe na glebach klas bonitacyjnych I-IV a. Wszystkie aktualnie zarejestrowane
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLlll 1999 NEKTAROWANIE I WYDAJNOŚĆ MIODOWA ROŚLIN MIODODAJNYCH W WARUNKACH POLSKI Część X Bolesław Jabłoński, Zbigniew Kołtowski Instytut Sadownictwa i Kwiaciarstwa, Oddział
Bardziej szczegółowoNr Informacja. Przewidywana produkcja głównych upraw rolniczych i ogrodniczych w 2004 r. KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ
KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ WYDZIAŁ ANALIZ EKONOMICZNYCH I SPOŁECZNYCH Przewidywana produkcja głównych upraw rolniczych i ogrodniczych w 2004 r. Wrzesień 2004 Dorota Stankiewicz Informacja
Bardziej szczegółowo13. Soja - mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław
13. Soja - mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław Uwagi ogólne Wyniki z doświadczeń PDO dla soi opracowano po trzyletnim okresie badań w 2013, 2014 i 2015 roku. Doświadczenia w roku 2015 przeprowadzono
Bardziej szczegółowoBiuletyn agrotechniczny KWS 1/2002
Biuletyn agrotechniczny KWS 1/2002 KWS Polska Sp. z o.o. Wschody OCENA JAKOŚCI WSCHODÓW Szybkie i wyrównane wschody buraków to podstawowy warunek wysokiego plonu o dobrej jakości. Prawidłowa ocena wschodów
Bardziej szczegółowoGroch siewny. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń
Groch siewny Uwagi ogólne Aktualnie w KR znajduje się 25 odmian. Zostały podzielone na dwie grupy: - ogólnoużytkowa- którą stanowią odmiany wąsolistne o średniowysokich roślinach, białych kwiatach i żółtych
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XL, Nr I NEKTAROW ANIE I WYDAJNOŚĆ MIOOOW A ROŚLIN MIODODAJNYCH W WARUNKACH POLSKI Część IX
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XL, Nr I 1996 NEKTAROW ANIE I WYDAJNOŚĆ MIOOOW A ROŚLIN MIODODAJNYCH W WARUNKACH POLSKI Część IX B O I e s ł a w J a b ł o ri s k i, Z b i g n i e w Koł t o w s k i Instytut
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE "::R:-:O=-=K=-=X::::Vc=:I:: LISTOPAD1972
PSZCZELNCZE ZESZYTY NAUKOWE "::R:-:O=-=K=-=X::::Vc=:::-------------------- LSTOPAD1972 WYSOKOSC SŁUPKA NEKTARU W KWECE KONCZYNY CZERWONEJ A LOSC NEKTARU CUKRÓW W NM ZAWARTYCH Bolesław Jabłoński Oddział
Bardziej szczegółowoSOJA. pełnomocnika w Polsce BOHEMIANS CCA Prograin Zia s.r.o. CZ
SOJA Z punktu widzenia botanicznego soja należy do roślin bobowatych grubonasiennych, ale z uwagi na jej przeznaczenie traktowana jest jako roślina oleista a śruta poekstrakcyjna wykorzystywana jest jako
Bardziej szczegółowoZAKŁAD ŻYWIENIA ROŚLIN I NAWOŻENIA. ZLECENIODAWCA: VET-AGRO Sp. z o. o. ul. Gliniana 32, Lublin. Nr umowy: /16
ZAKŁAD ŻYWIENIA ROŚLIN I NAWOŻENIA ZLECENIODAWCA: VET-AGRO Sp. z o. o. ul. Gliniana 32, 20-616 Lublin Nr umowy: 414-15/16 Sprawozdanie z badań rolniczych prowadzonych w 2016 roku na temat: OPRACOWANIE
Bardziej szczegółowoPRZYDATNOŚĆ ODMIAN WARZYW STRĄCZKOWYCH DO UPRAW EKOLOGICZNYCH Z PRZEZNACZENIEM DO BEZPOŚREDNIEGO SPOŻYCIA I NA NASIONA
Zakład Uprawy i Nawożenia Roślin Ogrodniczych Pracownia Uprawy i Nawożenia Roślin Warzywnych PRZYDATNOŚĆ ODMIAN WARZYW STRĄCZKOWYCH DO UPRAW EKOLOGICZNYCH Z PRZEZNACZENIEM DO BEZPOŚREDNIEGO SPOŻYCIA I
Bardziej szczegółowoZawartość pyłku kukurydzy w obnóżach pszczelich pochodzących z pasiek w sąsiedztwie uprawy gryki i bez tej uprawy w pobliżu wyniki badań wstępnych
Autorzy: dr Dariusz Teper dr Piotr Skubida dr Piotr Semkiw dr hab. Zbigniew Kołtowski prof. IO mgr Mikołaj Borański Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach Zakład Pszczelnictwa w Puławach Zawartość pyłku
Bardziej szczegółowozakwalifikowano do syntezy (rys. 1).
WSTĘP Burak pastewny w Polsce nadal stanowi najważniejszą pozycję wśród pastewnych roślin korzeniowych. Jedyną krajową firmą hodowlanonasienną prowadzącą obecnie hodowlę twórczą tego gatunku jest Małopolska
Bardziej szczegółowomapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Bardziej szczegółowoSoja. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń
Soja Uwagi ogólne W ostatnich latach wzrasta zainteresownie uprawą soi, gatunku stosunkowo nowego dla rolnika, który w Polsce nie był uprawiany na szeroką skalę. Aktualnie w Krajowym rejestrze (KR) znajduje
Bardziej szczegółowoRYNEK NASION 2017 Raport rynkowy
RYNEK NASION 2017 Raport rynkowy Dr inż. Tadeusz Oleksiak 1. Produkcja kwalifikowanego materiału siewnego Według danych Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN) łączna ilość materiału
Bardziej szczegółowoza okres od 11 czerwca do 10 sierpnia 2018 roku.
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Bardziej szczegółowoRok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsc e
Tabela 14.1 Groch siewny. Odmiany badane. Rok zbioru:. Lp. Rodzaj ulistnienia Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsc e Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej
Bardziej szczegółowoW dwunastym okresie raportowania tj. od 11 lipca do 10 września 2018 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski.
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Bardziej szczegółowoPSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Uwagi ogólne i omówienie wyników Pszenżyto jare jest zbożem o stosunkowo mniejszym znaczeniu. Według GUS w strukturze zasiewów w 2013 powierzchnia uprawy pszenżyta wynosiła
Bardziej szczegółowomapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia
Bardziej szczegółowood 1 kwietnia do 31 maja 2018 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski (2478 ) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych ach aktualny stan zagrożenia suszą
Bardziej szczegółowoRzepak jary. Uwagi ogólne
Rzepak jary Uwagi ogólne Rzepak jary zarówno w województwie, jak i w całym kraju, ma mniejsze znaczenie gospodarcze niż rzepak ozimy. W latach 2000-2010 powierzchnia uprawy wahała się od 22 do 81 tys.ha
Bardziej szczegółowowielorzędowe Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska DE Melania KWS Lochow-Petkus Polska sp. z o.o. Kondratowice ul.
Jęczmień ozimy Ozima forma jęczmienia jest uprawiana głównie z przeznaczeniem na cele paszowe. Powierzchnia uprawy jęczmienia ozimego była niewielka w skali kraju podobnie w woj. lubelskim. Ze względu
Bardziej szczegółowoMetodyka integrowanej ochrony cebuli, pora i kapusty głowiastej białej przed szkodami wyrządzanymi przez wciornastka tytoniowca
Metodyka integrowanej ochrony cebuli, pora i kapusty głowiastej białej przed szkodami wyrządzanymi przez wciornastka tytoniowca Opis szkodnika: Dr Piotr Szafranek Wciornastek tytoniowiec to niewielki,
Bardziej szczegółowoWpływ obsady roślin na wysokość i jakość plonowania kukurydzy
Wpływ obsady roślin na wysokość i jakość plonowania kukurydzy 2018-12-21 Wpływ obsady roślin na wysokość i jakość plonowania kukurydzy Wysokość i jakość uzyskiwanych plonów zależy zarówno od warunków glebowo-klimatycznych,
Bardziej szczegółowomapę wartości klimatycznego bilansu wodnego (załącznik 2), zestawienie statystyczne zagrożenia suszą dla upraw (załącznik 3),
IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2478 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia
Bardziej szczegółowoEkonometryczna analiza popytu na wodę
Jacek Batóg Uniwersytet Szczeciński Ekonometryczna analiza popytu na wodę Jednym z czynników niezbędnych dla funkcjonowania gospodarstw domowych oraz realizacji wielu procesów technologicznych jest woda.
Bardziej szczegółowoZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA. Radzików, Błonie RYNEK NASION 2011
INSTYTUT HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY ZAKŁAD NASIENNICTWA I NASIONOZNAWSTWA PRACOWNIA EKONOMIKI NASIENNICTWA I HODOWLI ROŚLIN Radzików, 05-870 Błonie RYNEK NASION 2011 Raport
Bardziej szczegółowoWieloskładnikowy płynny nawóz dolistny z wysoką zawartością mikro i makroelementów do zasilania ziemniaka.
MICROPLAN ZIEMNIAK Nawóz Dolistny Wieloskładnikowy płynny nawóz dolistny z wysoką zawartością mikro i makroelementów do zasilania ziemniaka. Zawartość w litrze: Fosfor(P) 10g, Potas(K) 65g, Siarka(S) 5g,
Bardziej szczegółowoWiadomości wprowadzające.
- Wymagania edukacyjne z warzywnictwa. Wiadomości wprowadzające. znajomość różnych gatunków warzyw umiejętność rozróżniania podstawowych gatunków warzyw znajomość rodzajów produkcji warzywnej znajomość
Bardziej szczegółowoKomunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2018; okres: 03 (11.IV - 10.VI) IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich Polski
Bardziej szczegółowoSEED EFFECTIVENESS OF CHINESE CABBAGE AND HEAD CABBAGE LINES ACCORDING TO TYPE AND QUANTITY OF POLLINATOR INSECTS AND PLANT GROWTH CONDITIONS
Zeszyty Naukowe Instytutu Ogrodnictwa 2014, 22: 31-40 EFEKTYWNOŚĆ TWORZENIA NASION LINII KAPUSTY PEKIŃSKIEJ I KAPUSTY GŁOWIASTEJ BIAŁEJ W ZALEŻNOŚCI OD RODZAJU I LICZBY OWADÓW ZAPYLAJĄCYCH ORAZ WARUNKÓW
Bardziej szczegółowoMaksymalne dawki nawożenia azotem na OSN wg nowych zasad
Maksymalne dawki nawożenia azotem na OSN wg nowych zasad OSN to obszary szczególnie narażone na zanieczyszczenia związkami azotu pochodzącego ze źródeł rolniczych, na których występują wody zanieczyszczone
Bardziej szczegółowosoja & łubin OFERTA SPRZEDAŻY NASION SOI
soja & łubin OFERTA SPRZEDAŻY NASION SOI 2 BOHEMIANS Dojrzałość: BW (000) UTM 2375 Bardzo wczesna odmiana o średniej długości okresu wegetacji 131 dni. Odporna na zimno. Wysokość osadzania najniższych
Bardziej szczegółowoOCENA STOPNIA ZAPRÓSZENIA PRODUKTÓW PSZCZELICH PYŁKIEM KUKURYDZY
Program wieloletni 2015 2020 Obszar 4. Działania na rzecz rozwoju pszczelarstwa w warunkach zmieniającego się środowiska OCENA STOPNIA ZAPRÓSZENIA PRODUKTÓW PSZCZELICH PYŁKIEM KUKURYDZY Zadanie 4.4 Zaprószenie
Bardziej szczegółowoAnaliza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim
Jacek Batóg Barbara Batóg Uniwersytet Szczeciński Analiza wydajności pracy w rolnictwie zachodniopomorskim Znaczenie poziomu i dynamiki wydajności pracy odgrywa znaczącą rolę w kształtowaniu wzrostu gospodarczego
Bardziej szczegółowoSPECYFIKACJA ESA DOTYCZĄCA NASION WARZYW DO PRECYZYJNEGO SIEWU
SPECYFIKACJA ESA DOTYCZĄCA NASION WARZYW DO PRECYZYJNEGO SIEWU Ten szczegółowy opis zdolności kiełkowania, czystości odmianowej i zdrowotności nasion precyzyjnych został oparty na standardach zalecanych
Bardziej szczegółowoPszenżyto ozime i jare - opóźniony termin siewu mgr inż. Aneta Ferfecka - SDOO Przecław
Pszenżyto ozime i jare - opóźniony termin siewu mgr inż. Aneta Ferfecka - SDOO Przecław Wstęp Doświadczenie zostało założone w SDOO w Przecławiu. Celem doświadczenia było określenie reakcji odmian na opóźniony
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY. Wyniki doświadczeń
GROCH SIEWNY Wyniki doświadczeń Uprawa grochu siewnego w Polsce ma długą tradycję. Gatunek ten odgrywa główną rolę w grupie roślin strączkowych, jako roślina jadalna i pastewna. Dużą wartość odżywczą białka
Bardziej szczegółowoŁubin wąskolistny. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń
Łubin wąskolistny Uwagi ogólne Aktualnie w KR znajdują się 24 odmiany łubinu wąskolistnego, które w większości badano w doświadczeniach PDO, realizowanych ze środków budżetowych. Odmiany te podzielono
Bardziej szczegółowoPSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE NEKTAROWANIE I WYDAJNOŚĆ MIODOWA WAŻNIEJSZYCH ROŚLIN MIODODAJNYCH W WARUNKACH POLSKI
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE ROK XXXIV 1990 NEKTAROWANIE I WYDAJNOŚĆ MIODOWA WAŻNIEJSZYCH ROŚLIN MIODODAJNYCH W WARUNKACH POLSKI CZĘŚĆ VI Bolesław Jabłoński Oddział Pszczelnictwa ISK STRESZCZENIE Badania
Bardziej szczegółowoKOMBAJNY ZBOŻOWE W ROLNICTWIE POLSKIM W LATACH
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 2/2011 Jan Pawlak Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach Oddział w Warszawie KOMBAJNY ZBOŻOWE W ROLNICTWIE POLSKIM W LATACH 1990 2009 Streszczenie W latach 1990
Bardziej szczegółowoNa podstawie art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz.U. z 2019 r., poz. 568) zarządza się, co następuje:
Decyzja Nr 10/N/2019 Dyrektora Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych z dnia 13 czerwca 2019 roku w sprawie określenia gatunków roślin rolniczych i warzywnych, dla których badania odrębności,
Bardziej szczegółowo12. Łubin wąskolistny
12. Łubin wąskolistny Uwagi ogólne Aktualnie w KR znajduje się 27 odmian łubinu wąskolistnego, które w większości badano w doświadczeniach PDO, realizowanych ze środków budżetowych. Odmiany te podzielono
Bardziej szczegółowoKomunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce
Komunikat odnośnie wystąpienia warunków suszy w Polsce Rok: 2015; okres: 09 (21.VI - 20.VIII) Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, zgodnie z wymogami Obwieszczenia
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 26 marca 2012 r. Poz Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 12 marca 2012 r.
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 26 marca 2012 r. Poz. 316 Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi 1) z dnia 12 marca 2012 r. w sprawie określenia gatunków roślin, dla których
Bardziej szczegółowoFormy ozime strączkowych, czyli co nas wkrótce czeka
.pl https://www..pl Formy ozime strączkowych, czyli co nas wkrótce czeka Autor: prof. dr hab. inż. Marcin Kozak Data: 1 stycznia 2016 W Polsce problem ocieplenia klimatu, a co za tym idzie jego wpływu
Bardziej szczegółowoWSTĘPNY SZACUNEK GŁÓWNYCH ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH I OGRODNICZYCH W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM
1/ WSTĘPNY SZACUNEK GŁÓWNYCH ZIEMIOPŁODÓW ROLNYCH I OGRODNICZYCH W WOJEWÓDZTWIE ŁÓDZKIM 93-176 Łódź ul. Suwalska 29 tel. 42 6839-100, 6839-101 URZĄD STATYSTYCZNY W ŁODZI Informacja sygnalna http://www.stat.gov.pl/urzedy/lodz/index.htm
Bardziej szczegółowoCROPVIT - ŹRÓDŁO NIEZBĘDNYCH MIKROSKŁADNIKÓW MIKROELEMENTY SCHELATOWANE ZAPEWNIAJĄ SZYBKIE WCHŁANIANIE PRZEZ ROŚLINĘ SZYBKO POPRAWIAJĄ KONDYCJĘ
CROPVIT - ŹRÓDŁO NIEZBĘDNYCH MIKROSKŁADNIKÓW MIKROELEMENTY SCHELATOWANE ZAPEWNIAJĄ SZYBKIE WCHŁANIANIE PRZEZ ROŚLINĘ SZYBKO POPRAWIAJĄ KONDYCJĘ ROŚLIN UPRAWNYCH UCZESTNICZĄ W REAKCJACH SYNTEZY BIAŁEK,
Bardziej szczegółowoRYNEK NASION Raport rynkowy
RYNEK NASION 2017 Raport rynkowy Dr inż. Tadeusz Oleksiak 1. Produkcja kwalifikowanego materiału siewnego Według danych Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN) łączna ilość materiału
Bardziej szczegółowoGroch siewny odmiany ogólnoużytkowe
Groch siewny odmiany ogólnoużytkowe Powierzchnia uprawy grochu zarówno form ogólnoużytkowych jak i pastewnych nie zwiększa się. Duże znaczenie roślin strączkowych w płodozmianie jest powszechnie uznawane
Bardziej szczegółowoZimna wiosna dała plantatorom po kieszeni
https://www. Zimna wiosna dała plantatorom po kieszeni Autor: Ewa Ploplis Data: 27 maja 2017 Uprawy ozime przezimowały w bieżącym roku zdecydowanie lepiej niż w ubiegłym, bez większych strat. Stan większości
Bardziej szczegółowoPotrzeby, efekty i perspektywy nawadniania roślin na obszarach szczególnie deficytowych w wodę
Potrzeby, efekty i perspektywy nawadniania roślin na obszarach szczególnie deficytowych w wodę Czesław Rzekanowski, Jacek Żarski, Stanisław Rolbiecki Katedra Melioracji i Agrometeorologii Wydział Rolniczy
Bardziej szczegółowoOmacnica: jaką odmianę kukurydzy wybrać?
.pl https://www..pl Omacnica: jaką odmianę kukurydzy wybrać? Autor: Magdalena Kowalczyk Data: 1 czerwca 2016 Dobór odpowiedniej odmiany to niemal połowa sukcesu w uprawie kukurydzy. Od tej decyzji zależą
Bardziej szczegółowoRYNEK NASION Raport rynkowy
RYNEK NASION 2016 Raport rynkowy Dr inż. Tadeusz Oleksiak 1. Produkcja kwalifikowanego materiału siewnego Według danych Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa (PIORiN) łączna ilość materiału
Bardziej szczegółowoGROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ
GROCH SIEWNY WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Groch siewny należy do najważniejszych gatunków w grupie roślin bobowatych grubonasiennych. Nasiona grochu mogą być wykorzystywane do bezpośredniej konsumpcji jak i na paszę
Bardziej szczegółowoAktualna sygnalizacja występowania chorób i szkodników wg komunikatu Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa na dzień r.
Aktualna sygnalizacja występowania chorób i szkodników wg komunikatu Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa na dzień 30.04.2014r. POWIAT bytowski chojnicki człuchowski gdański kwidzyński lęborski
Bardziej szczegółowoPorównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej
Porównanie wyników produkcyjnych gospodarstw w zależności od klas wielkości ekonomicznej Krystyna Maciejak Dz. Ekonomiki i zarządzania gospodarstwem rolnym 18.10.2017 r. FADN to europejski system zbierania
Bardziej szczegółowo6. Pszenżyto jare/żyto jare
6. Pszenżyto jare/żyto jare W doświadczeniach PDO założonych w 2016 roku na terenie województwa łódzkiego badano 6 odmian pszenżyta jarego oraz 1 odmianę żyta jarego. Doświadczenia założono w trzech punktach
Bardziej szczegółowo13. Soja mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław
13. Soja mgr inż. Aneta Ferfecka SDOO Przecław Uwagi ogólne Wyniki z doświadczeń PDO dla soi opracowano po trzyletnim okresie badań w 2014, 2015 i 2016 roku. Doświadczenia w roku 2016 przeprowadzono w
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 25 października 2012 r.
Dz.U.2012.1210 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 25 października 2012 r. w sprawie określenia gatunków roślin, dla których badanie OWT przeprowadza się według wytycznych UPOV lub
Bardziej szczegółowoKR Odmian w. Kod kraju. Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o., ul. Kasztanowa 5, 63-004 Tulce 2 Dukat NK/wcz 2006 PL
13. Łubin żółty Doświadczenie z łubinem żółtym w roku założono w optymalnym terminie. Przymrozki, które wystąpiły pod koniec pierwszej dekady kwietnia (9 kwietnia 8,4 O C) opóźniły nieco wschody. Od 25
Bardziej szczegółowoNEKTAROWANIE I WYDAJNOŚĆ CUKROWA WAŻNIEJSZYCH ODMIAN PORZECZKI CZARNEJ (R/BES N/GRUM L.)
PSZCZELNICZE ZESZYTY NAUKOWE Rok XLI 1997 NEKTAROWANIE I WYDAJNOŚĆ CUKROWA WAŻNIEJSZYCH ODMIAN PORZECZKI CZARNEJ (R/BES N/GRUM L.) Bolesław Jabłoński, Zbigniew Koltowski, Kazimiera Szklanowska* Instytut
Bardziej szczegółowoWYNIKI PRODUKCJI ROLNICZEJ W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2004 R.
URZĄD STATYSTYCZNY W KRAKOWIE Informacja sygnalna Data opracowania - luty 2005 r. Kontakt: e-mail:sekretariatuskrk@stat.gov.pl tel. (0-12) 415-38-84 Internet: http://www.stat.gov.pl/urzedy/krak Nr 2 PRODUKCJA
Bardziej szczegółowo1. DUBLET 2. MILEWO 3. NAGANO
6. Pszenżyto jare W 2013 roku Krajowy Rejestr Odmian liczył 10 odmian pszenżyta jarego i 1 odmianę żyta jarego. W doświadczeniach PDOiR założonych w 2013 roku na terenie województwa łódzkiego badano 4
Bardziej szczegółowo