Międzynarodowy kontekst zanieczyszczeń Morza Bałtyckiego substancjami biogennymi pochodzenia rolniczego

Transkrypt

1 Międzynarodowy kontekst zanieczyszczeń Morza Bałtyckiego substancjami biogennymi pochodzenia rolniczego Marta Kalinowska, WWF IV Bałtycki Okrągły Stół, r. fot. Darek Bógdał Marta Kalinowska, WWF Kongres Morski, r., Szczecin 1 1

2 WWF/ W. Wójtowicz II Bałtycki Okrągły Stół- maj 2014 r. metodologia, porównanie danych naukowych IV Bałtycki Okrągły Stół- lipiec 2015 r. działania 2 2

3 WWF/ W. Wójtowicz Konwencja Helsińska Bałtyki Plan Działań HELCOM Dobry stan do cel zobowiązanie krajów do redukcji ładunków N i P do morza 2013 Deklaracja Ministerialna HELCOM- cele redukcyjne POLSKA nie przyjęła zobowiązania Od 2013 wewnętrzne ustalenia między resortami środowiska i rolnictwa (nt. celów redukcyjnych dla N i P) czerwca Posiedzenie HELCOM HOD- ciągły brak zgody EFEKT dotychczasowych ustaleń??? 3 3

4 WWF/ W. Wójtowicz Cele redukcyjne HELCOM dla N i P Oczekiwane redukcje w stosunku do Polski wynoszą odpowiednio t azotu (z czego redukcja ładunku odprowadzanego wodami stanowi t azotu a z powietrza ton azotu) i t fosforu. To od Państw zależy gdzie dokonają redukcji: w emisji do wód czy emisji do powietrza. Oczekiwane redukcje powodują, że docelowy roczny znormalizowany ładunek jaki Polska może odprowadzać do Bałtyku Właściwego wodami (MAI), powinien osiągnąć, w roku 2021 poziom t azotu oraz ok t fosforu. Ref.: mmary%20report%20on%20mai-cart.pdf 4 4

5 WWF/ W. Wójtowicz Ładunki bezwzględne N i P a ładunki jednostkowe Próby zmiany systemu alokacji krajowych redukcji jak per capita, per area nie dawały Polsce korzystniejszych alokacji, gdyż uczciwie przyjęto procentowy udział Polski w zlewni Bałtyku Właściwego, Powierzchnia zlewni [tys. Ludność [mln] km2] Bałtyk Właściwy (BW) zlewnia 574,55 53,68 całkowita Polska 311,90 37,91 Udział procentowy Polski w zlewni całkowitej 54,3 % 70,6 % 5 5

6 Ładunki bezwzględne N i P a ładunki jednostkowe Szacunkowe udziały Polski w maksymalnych dopuszczalnych ładunkach (MAI) dla Bałtyku Właściwego obliczone na podstawie kryterium powierzchni i liczby ludności. Fosfor t/rok Azot t/rok MAI dla Bałtyku Właściwego 6554* * SE+DK+DE+RU+LT+PL MAI dla Polski - według kryterium powierzchni MAI dla Polski - według kryterium ludności * - MAI dla Bałtyku z wyłączeniem depozycji atmosferycznej, z opracowania BNI - Scientific background documentation on revising maximum allowable loads and country allocation scheme of the Baltic Sea Action Plan Żadna z powyższych opcji MAI dla Polski nie była korzystniejsza niż ta, przyjęta z Deklaracji Ministerialnej z października 2013 roku, tj t azotu oraz ok t fosforu. 6

7 7 Kwestia uwzględnienia retencji w rzekach Współczynniki retencji zastosowane przy obliczaniu MAI pochodzą z the RECOCA project (EU- BONUS program, Raport: rg/files/1603/recoca_ Final_Report.pdf )

8 Udział Polski w redukcji N i P do Bałtyku Do Bałtyku Właściwego odprowadzono (w latach ) ton azotu (z lądu) ton azotu (z powietrza) = ton azotu Do Bałtyku Właściwego odprowadzono (w latach ) ton fosforu (z lądu) ton fosforu (z powietrza) = ton fosforu Ref.: MAI-CART.pdf 8

9 Udział Polski w redukcji N i P do Bałtyku ton azotu / ton azotu odprowadzonego przez Polskę = 50 % udziału Polski w planowanej redukcji dla Bałtyku Właściwego Ref.: %20MAI-CART.pdf 9

10 Udział Polski w redukcji N i P do Bałtyku ton fosforu / ton fosforu odprowadzonego przez Polskę = 67 % udziału Polski w redukcji dla Bałtyku Właściwego 10 ort%20on%20mai-cart.pdf

11 WWF/ W. Wójtowicz INSTRUMENTY POLITYCZNE Dyrektywa azotanowa (1991)- Kodeks Dobrej Praktyki Rolniczej Ramowa Dyrektywa Wodna (2000) Bałtyki Plan Działań HELCOM (2007, a 2013) Ramowa Dyrektywa ws. Strategii Morskiej (2008) Wspólna Polityka Rolna (PROW ) 11 11

12 WWF/ W. Wójtowicz Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Ograniczenie środków na działania rolno-środowiskowe Rezygnacja z pakietów strefy buforowe i oczka wodne Rezygnacja z działania wspierającego implementację RDW Przesunięcie środków na inne działania 12 12

13 INSTRUMENTY POLITYCZNE Korelacja działań w zakresie rolnictwa Ramowa Dyrektywa ws. Strategii Morskiej PROW HELCOM Brak porozumienia Ramowa ws. CARTs Dyrektywa Wodna Przesunięcie środków??? Dyrektywa azotanowa Brak finansowania w II cyklu Czy będą środki finansowe na 1 program działań? 13 13

14 EUTROFIZACJA ZMIANY TROFICZNE ZMIANY CHEMICZNE ZMIANY FIZYCZNE Wzrost żyzności Ubytki tlenu Spadek przejrzystości wód fot. Darek Bógdał 14 14

15 EUTROFIZACJA STREFY BEZTLENOWE Negatywny wpływ na zasoby ryb fot. Darek Bógdał 15 15

16 POTRZEBNA WSPÓŁPRACA ADMINISTRACJA PAŃSTWOWA NGOs NAUKA ROLNICY I DORADCY 16 16

17 BAŁTYCKI OKRĄGŁY STÓŁ I BOS październik 2013 II BOS maj 2014 III BOS listopad

18 BAŁTYCKI OKRĄGŁY STÓŁ IV BOS Lipiec

19 Dziękuję za uwagę Marta Kalinowska fot. Darek Bógdał 19 19