Zagospodarowanie wód opadowych na terenach miejskich w świetle planowanych zmian legislacyjnych. Michał Behnke

Transkrypt

1 Zagospodarowanie wód opadowych na terenach miejskich w świetle planowanych zmian legislacyjnych Michał Behnke

2 Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska... OBOWIĄZUJĄCE AKTY PRAWNE DOT. WÓD OPADOWYCH rozporządzenia w sprawie warunków technicznych dla różnych rodzajów obiektów budowlanych rozporządzenia w sprawie warunków bezpieczeństwa i higiena pracy, przepisy o odpadach 2

3 wody opadowe STATUS PRAWNY WÓD OPADOWYCH ścieki = wody opadowe lub roztopowe, ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni, w szczególności z miast, portów, lotnisk, terenów przemysłowych, handlowych, usługowych i składowych, baz transportowych oraz dróg i parkingów Do r. : wprowadzane do wód lub do ziemi wody opadowe lub roztopowe, ujęte w systemy kanalizacyjne, pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych, w tym z centrów miast, terenów przemysłowych i składowych, baz transportowych oraz dróg i parkingów o trwałej nawierzchni 3

4 WODY OPADOWE ROZTOPOWE ŚCIEKI = wprowadzane do wód lub do ziemi ujęte w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne, pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych o trwałej nawierzchni Zakazy związane z odbiornikiem ścieków opadowych lub roztopowych ŚCIEKI OPADOWE WYMAGAJĄCE OCZYSZCZANIA decyduje: szczelność rodzaj powierzchni częstość i natężenia opadów ŚCIEKI OPADOWE WYMAGAJĄCE BADAŃ decyduje: przepustowość nominalna urządzeń oczyszczających Pozwolenie wodnoprawne 4

5 Kryterium wrażliwości odbiornika Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 10 września 2008 r. II SA/Sz 411/2008 Zgodnie z art. 125 pkt 3 pozwolenie wodnoprawne nie może naruszać wymagań ochrony zdrowia ludzi, środowiska oraz dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków, wynikających z odrębnych przepisów. Ograniczenie organu udzielającego pozwolenia wodnoprawnego, oceny przesłanki zgodności z wymaganiami ochrony środowiska, do zagadnienia przyrostu ładunku zanieczyszczeń w odprowadzanych wodach poprodukcyjnych nie może stanowić podstawy do uznania, że pozwolenie wodnoprawne nie narusza wymagań ochrony środowiska bowiem nie zawiera ustaleń dotyczących wpływu zrzutu tych wód na istniejący i wymagany stan chemiczny, ilościowy wód rzeki do której ścieki są odprowadzane. 5

6 Art Kodeksu karnego od 10 czerwca 2011 r. dyrektywa 2008/99/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne 1. Kto zanieczyszcza wodę, powietrze lub powierzchnię ziemi [było: ziemię] substancją albo promieniowaniem jonizującym w takiej ilości lub w takiej postaci, że może to zagrozić życiu lub zdrowiu człowieka [było: wielu osób] lub spowodować istotne obniżenie jakości wody, powietrza lub powierzchni ziemi lub zniszczenie w świecie roślinnym lub zwierzęcym w znacznych rozmiarach, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat Jeżeli sprawca czynu określonego w 1 działa nieumyślnie, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. ( ) 6

7 Art.6. 11) ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie szkoda w środowisku - rozumie się przez to negatywną, mierzalną zmianę stanu lub funkcji elementów przyrodniczych, ocenioną w stosunku do stanu początkowego, która została spowodowana bezpośrednio lub pośrednio przez działalność prowadzoną przez podmiot korzystający ze środowiska: w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych, mającą znaczący negatywny wpływ na osiągnięcie lub utrzymanie właściwego stanu ochrony tych gatunków lub siedlisk przyrodniczych, z tym że szkoda w gatunkach chronionych lub chronionych siedliskach przyrodniczych nie obejmuje uprzednio zidentyfikowanego negatywnego wpływu, wynikającego z działania podmiotu korzystającego ze środowiska zgodnie z: - decyzją, o której mowa w art. 34, art.56 ustawy o ochronie przyrody lub ( ) - decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach, ( ) - postanowieniami, o których mowa w art. 90 ust. 1 i art. 98 ust. 1 ustawy OOŚ w wodach, mającą znaczący negatywny wpływ na stan potencjał ekologiczny, stan ekologiczny, chemiczny lub ilościowy wód, 7

8 Opłaty za korzystanie ze środowiska Art USTAWY PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA Opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za: (...) 2) wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, Art Jeżeli obowiązek poniesienia opłaty jest związany z eksploatacją instalacji, podmiotem obowiązanym do poniesienia opłat z tytułu: 1) emisji, o których mowa w art. 180 pkt jest prowadzący instalację,

9 Opłaty za korzystanie ze środowiska Art POŚ Wysokość opłaty za wprowadzanie ścieków, o których mowa w art. 3 pkt 38 lit. c) [WODY OPADOWE I ROZTOPOWE], zależy od wielkości, rodzaju i sposobu zagospodarowania terenu, z którego te ścieki są odprowadzane. Rozporządzenie taryfowe od Taryfy, w zależności od ich rodzaju i struktury, dla poszczególnych taryfowych grup odbiorców zawierają: 4) cenę za jednostkę miary powierzchni zanieczyszczonej o trwałej nawierzchni, z której odprowadzane są ścieki opadowe i roztopowe kanalizacją deszczową, uwzględniającą rodzaj i sposób zagospodarowania powierzchni; Koszty odprowadzania ścieków opadowych lub roztopowych kanalizacją ogólnospławną stanowią wspólne dla wszystkich taryfowych grup odbiorców usług kanalizacyjnych koszty związane z odprowadzaniem ścieków.

10 10

11 DEFINICJE ŚCIEKI - Brak wód opadowych i roztopowych w definicji WODY OPADOWE LUB ROZTOPOWE rozumie się przez to wody będące skutkiem opadów atmosferycznych; 11

12 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia. r. w sprawie określenia taryf, wzoru wniosku o zatwierdzenie taryf oraz warunków rozliczeń za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków Jak Rozporządzenie Ministra Budownictwa z dnia 28 czerwca 2006 r. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia. r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego Jak Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 listopada 2014 r. 12

13 Katalog usług wodnych odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych, ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo w systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast; Wyrok TFUE z dnia r. C-525/12 KE c/a Niemcy ( ) cele wyznaczone w dyrektywie 2000/60 nie prowadzą automatycznie do wniosku, że przepisy art. 2 pkt 38 lit. a) tej dyrektywy [dot. usług wodnych] należy interpretować w ten sposób, że poddają one wszystkie wymienione w nich czynności zasadzie zwrotu kosztów 13

14 Opłaty za usługi wodne za odprowadzanie do wód: a) wód opadowych lub roztopowych ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo systemy kanalizacji zbiorczej, b) wód pochodzących z odwodnienia gruntów w granicach administracyjnych miast; 14

15 Opłaty za usługi wodne Za zmniejszenie naturalnej retencji terenowej na skutek wykonywania na nieruchomości o powierzchni powyżej 3500 m 2 robót lub obiektów budowlanych trwale związanych z gruntem mających wpływ na zmniejszenie tej retencji przez wyłączenie więcej niż 70 % powierzchni nieruchomości z powierzchni biologicznie czynnej na obszarach nieujętych w systemy kanalizacji otwartej lub zamkniętej; Opłaty nie ponosi się za jezdnie dróg publicznych oraz drogi kolejowe, z których wody opadowe lub roztopowe są odprowadzane do wód lub do ziemi przy pomocy urządzeń wodnych umożliwiających retencję lub infiltrację tych wód. 15

16 Składniki opłaty Opłata za usługi wodne za odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast, będzie się składać z: opłaty stałej oraz opłaty zmiennej zależnej od istnienia urządzeń do retencjonowania wody z terenów uszczelnionych. Wysokość opłaty stałej określą Wody Polskie, które przekażą ją podmiotom obowiązanym do ponoszenia tych opłat w formie informacji rocznej. Informacja roczna będzie zawierać także sposób obliczenia tej opłaty 16

17 Wysokość opłaty stałej za odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej służące do odprowadzania opadów atmosferycznych albo systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast lub - wód pochodzących z odwodnienia gruntów w granicach administracyjnych miast, będzie obliczana jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty, czasu wyrażonego w dniach i określonej w pozwoleniu wodnoprawnym albo w pozwoleniu zintegrowanym maksymalne ilość wód, wyrażonej w m 3 /s, odprowadzanych do wód. 17

18 Wysokość opłaty zmiennej za odprowadzanie do wód - wód opadowych lub roztopowych ujętych w systemy kanalizacji zbiorczej w granicach administracyjnych miast, będzie się obliczać jako iloczyn jednostkowej stawki opłaty, ilości odprowadzonych wód wyrażonej w m 3 i czasu wyrażonego w latach, z uwzględnieniem istnienia urządzeń do retencjonowania wody z terenów uszczelnionych oraz ich pojemności. 18

19 Odmowa pozwolenia Pozwolenie wodnoprawne nie może naruszać: 1) ustaleń planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza, z wyłączeniem okoliczności, o których mowa w art. 66; 2) ustaleń planów ochrony i planów zadań ochronnych dla obszarów chronionych; 3) ustaleń planu zarządzania ryzykiem powodziowym; ( ) 6) ustaleń krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych; 7) ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, decyzji o warunkach zabudowy i decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego; 8) wymagań ochrony zdrowia ludzi, środowiska, ochrony przyrody i dóbr kultury wpisanych do rejestru zabytków oraz wynikających z przepisów ustawy oraz przepisów odrębnych. 19

20 Treść pozwolenia W dostosowaniu do rodzaju działalności, której dotyczy pozwolenie wodnoprawne, w pozwoleniu wodnoprawnym ustala się w szczególności: ( ) 2) ilość wód opadowych lub roztopowych, odprowadzanych do wód lub do ziemi, w tym maksymalną ilość m 3 na sekundę i średnią ilość m 3 na rok oraz powierzchnię rzeczywistą i zredukowaną zlewni, odwadnianej poprzez każdy wylot; 20

21 21

22 1. Rozporządzenie określa jednostkowe stawki opłaty za: 1) pobór wód: ( ) zp) do celów rolniczych lub leśnych na potrzeby nawadniania gruntów upraw, pobieranych za pomocą urządzeń pompowych, zq) do celów stałego odwodnienia gruntów lub obiektów na terenach miast, terenach przemysłowych, zr) do celów realizacji zadań własnych gminy w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę ludności, 2) odprowadzanie do wód lub do ziemi: a) wód opadowych lub roztopowych, ujętych w otwarte lub zamknięte systemy kanalizacji deszczowej, b) wód pochodzących z odwodnienia gruntów na terenach miast, przemysłowych, obiektów lub wykopów budowlanych, 3) utratę naturalnej retencji na obszarach nieujętych w systemy kanalizacji otwartej lub zamkniętej o powierzchni powyżej 2500 m 2 ; 22

23 OSR Rozporządzenie, jako akt wykonawczy do ustawy z dnia r. Prawo wodne (...) będzie leż służyć wdrażaniu zasady ochrony wód pod względem ilościowym i jakościowym przez motywacje do ograniczania ilości poboru wód oraz ilości wprowadzanych ścieków do wód lub do ziemi, a w konsekwencji ilości substancji zanieczyszczających wprowadzanych w ściekach do wód lub do ziemi. Rozporządzenie może wpłynąć na zwiększenie ilości dostępnych zasobów wód a zatem może też wpłynąć na rozwój sektorów zainteresowanych usługami wodnymi lub szczególnym korzystaniem z wód. Celem rozporządzenia jest również wsparcie działań ograniczających presję na uszczelnianie gruntów i ujmowanie wód opadowych lub roztopowych w systemy kanalizacji, a następnie wprowadzanie w sposób skoncentrowany do odbiornika. Regulacje zawarte w rozporządzeniu mogą mieć istotny wpływ na osiągnięcie przez poszczególne jednolite części wód założonych dla nich celów środowiskowych, w planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza oraz na ograniczenie liczby występujących zjawisk ekstremalnych, w szczególności powodzi. 23

24 Dziękuję za uwagę 24