WYNIKI BADANIA RYNKU TRENERÓW 2007

Transkrypt

1 WYNIKI BADANIA RYNKU TRENERÓW 2007 WyStrona 1 z 8

2 CEL BADANIA Cel: W ramach projektu wsparcia profesjonalizacji trenerów, prowadzących szkolenia dla pracowników przedsiębiorstw, czyli dofinansowania, ze środków EFS, szkoleń i certyfikatów zawodowych w pierwszej kolejności potrzebne jest: I. Przeprowadzenie analizy zapotrzebowania na trenerów wynikającego z nowego okresu programowania Czy spodziewany przyrost ilości trenerów będzie wystarczający do realizacji szkoleń w realizowanych przy wykorzystaniu EFS. II. przeprowadzenie analizy zainteresowania trenerów skorzystaniem ze szkoleń i uzyskaniem certyfikatów zawodowych w przypadku wprowadzenia jednolitego standardu zawodu trenera. III. Przeprowadzenie analizy podaŝy obecnego rynku szkół dla trenerów w Polsce, obejmującą w szczególności: zestawienie obecnie funkcjonujących szkół trenerów wraz z prezentacją realizowanych przez nie programów. O ile naleŝy zwiększyć obecny potencjał szkół dla trenerów, aby zaspokoić potrzeby rozwoju i certyfikacji trenerów wynikające ze środków EFS. IV. Obliczenie ile warty jest rynek szkoleń i certyfikatów dla trenerów jakie środki naleŝy przeznaczyć na dofinansowanie tego rynku ze środków EFS Aby to osiągnąć, na podstawie danych ze źródeł zastanych i wywołanych oszacowano następujące wielkości: PodaŜ trenerów w 2007, Stopa wzrostu podaŝy trenerów przy uwzględnieniu wzrostu gospodarczego i wzrostu środków z EFS, Popyt na rozwój i certyfikację wśród trenerów w 2007, Popyt na rozwój i certyfikację wśród trenerów aktywnych do 2010, PodaŜ moŝliwości rozwoju i certyfikacji (wydajność szkół trenerów) w 2007, Brakująca podaŝ moŝliwości rozwoju i certyfikacji (wydajność szkół trenerów) do 2010 przy zakładanych stopach wzrostu popytu oraz dla optymalnego wykorzystania środków EFS. Wartość rynku rozwoju i certyfikacji do 2010 na podstawie deklarowanej chęci zakupu takich usług przez trenerów oraz na podstawie średnich cen szkół trenerów oraz certyfikatów trenerskich. WyStrona 2 z 8

3 PODSUMOWANIE Na rynku działa obecnie ponad podmiotów prowadzących szkolenia oraz ponad trenerów biznesowych. W związku ze środkami EFS powinno pojawić się w okresie ich wykorzystania do 2010 ponad 1500 nowych trenerów. NiezaleŜnie od EFS, w wyniku wzrostu gospodarczego, na rynku powinno pojawić się kolejnych ok. 880 trenerów Na przełomie 2008 i 2009 roku jeŝeli nastąpi zakontraktowanie całej alokacji 2007 oraz większości 2008 roku moŝe nastąpić kilkumiesięczny deficyt trenerów ok trenerów. Deficyt moŝe być znacznie pomniejszony wykorzystaniem rezerwy wydajności trenerów, która na dzisiaj wynosi poniŝej 3 dni na tydzień (średnia dla całego roku). Łączna liczba obecnych i nowych trenerów do przeszkolenia do 2010 roku moŝe wynieść blisko 4,5 tys. osób. Blisko obecnych trenerów biznesowych jest bardzo zainteresowanych uzyskaniem Jednolitego Standardu Trenera, rozumianego jako szkolenie i certyfikacja łącznie a ponad 2200 jest gotowa za niego zapłacić kwotę średnio PLN. Wśród obecnie aktywnych trenerów biznesowych, występuje większe zainteresowanie rozwojem warsztatu trenerskiego niŝ merytorycznym. Taka proporcja jest odwrotna w stosunku do proporcji szkoleń merytorycznych odbytych w przeszłości. Obecne szkoły trenerów (bez firm szkoleniowych dostarczających krótkie formy szkoleń) dysponują potencjałem szkoleniowym wielkości ok. 900 trenerów rocznie, co do roku 2010 daje deficyt około 1400 osób. Nie uwzględnione w obliczeniach, projekty jednorazowe jak i nowe przedsięwzięcia, które zostały zaplanowane jako nowe szkoły trenerów oraz oferty części firm szkoleniowych, które mogą pretendować do miana szkoły trenerów, mogą z potencjalnie wypełnić tą lukę. Oferta merytoryczna szkół trenerów jest zróŝnicowana pod względem: - programów szkoleń (zakresu kompetencji uzyskiwanych w toku uczenia się) - czasu trwania szkoły - sposobu uznawania kwalifikacji (zaświadczenia i certyfikaty własne, egzaminy, portfolio) - ceny WyStrona 3 z 8

4 Rekomendacje Wobec ryzyka deficytu trenerów, konieczne jest monitorowanie procesu uruchamiania projektów szkoleniowych w drugiej połowie 2008 oraz w pierwszej połowie 2009 (podawanie konkretnych personaliów trenerów dedykowanych do projektu). NaleŜy moŝliwie jak najszybciej uruchomić proces stymulowania napływu trenerów do zawodu, który rozpocznie się odbyciem szkoły trenerów i uzyskaniem certyfikatu NaleŜy kierować komunikację związaną z EFS (w tym oferty szkoleń i certyfikatów) szczególnie do trenerów z dłuŝszym staŝem niŝ 3 lata, poniewaŝ to wśród nich jest przewaga osób które angaŝują się w projekty finansowane z tych środków. NaleŜy zachęcić szkoły trenerów do realizacji swoich programów z wykorzystaniem środków EFS Aby w moŝliwie krótkim czasie nastąpiło zwiększenie puli kompetentnych trenerów, naleŝy zwiększyć potencjał podmiotów szkolących trenerów, min. poprzez ujednolicenie treści programowych, warunków działania szkoły oraz zdolności do aplikowania o środki EFS na sfinansowanie szkoleń. Konieczne jest stworzenie Jednolitego Standardu Zawodu Trenera rozumianego zarówno w sensie szkoleń jak i certyfikacji, ze względu na znaczące zapotrzebowanie rynku na taką normę. Jednocześnie wskazane jest zróŝnicowanie zakresu standardu poprzez zastosowanie poziomów certyfikacji NaleŜy rozwaŝyć połoŝenie nacisku na rozwój dofinansowanej oferty szkoleń z zakresu warsztatu trenerskiego (metodyczne szkolenia uzupełniające) oraz zakresu tematyki szkoleń dla przedsiębiorstw (zarządzanie, sprzedaŝ, obsługa klienta, marketing) aby podnieść kompetencje trenerów w zakresie projektowania oraz przeprowadzania szkoleń dla przedsiębiorstw (min. wykorzystanie potencjału firm szkoleniowych realizujących krótkie formy szkoleń dla trenerów) WyStrona 4 z 8

5 WYNIKI PodaŜ Trenerów Obecnie na rynku działa ponad 2,5 tysiąca podmiotów oferujących szkolenia biznesowe. Najliczniejszym segmentem rynku są firmy szkoleniowe stanowiące około 2300 podmiotów. Wśród nich moŝna wyróŝnić kilkadziesiąt duŝych firm oraz ponad 2000 średnich i małych podmiotów. Największe pod względem liczby prowadzonych szkoleń są duŝe firmy oferujące głównie szkolenia z kompetencji twardych, nierzadko powiązane innymi sprzedawanymi produktami. Przykładem moŝe być Altkom Akademia S.A. z obrotami rzędu kilkuset milionów PLN notowana na GPW. Większość podmiotów oferujących szkolenia to firmy prywatne, natomiast mniej niŝ 100 to podmioty samorządowe lub państwowe. Kolejne segmenty to mniej liczne, ale wyróŝniające się pod względem organizacyjnym i ofertowym oraz dostępem do EFS organizacje pozarządowe będące Dysponentami Funduszy Unijnych. Na wyodrębnienie zasługują takŝe uczelnie wyŝsze, z których ponad 80 posiada w swojej ofercie szkolenia biznesowe. Pozostałe podmioty to osoby prywatne działające w pojedynkę lub brokerzy szkoleń. Średnia roczna wydajność trenerów wynikająca z liczby dni pracy w tygodniu oraz sezonowości pracy w ciągu roku wynosi 64 dni. Wartość ta jest nawet o połowę wyŝsza w przypadku większych jednostek prowadzących szkolenia. Na podstawie wydajności moŝemy szacować ich liczbę na ponad 8800 osób. Oznacza to, Ŝe aby dostarczyć na rynek dostępną obecnie liczba szkoleń musi istnieć tylu właśnie trenerów niezaleŝnie od struktury ich zatrudnienia. Biorąc pod uwagę obecny średni czas pracy trenerów w tygodniu na poziomie poniŝej 3 dni i wynikającą z niego wydajność moŝna załoŝyć, Ŝe istnieje pewien potencjał zwiększania wydajności trenerów, zwłaszcza w mniejszych jednostkach. Biorąc jednak pod uwagę złoŝoność struktury zatrudnienia ostroŝnym szacunkiem będzie określenie tego potencjału na 20% obecnych wartości. Segment Liczba podmiotów Wielkość Rynku Trenerów 2007 Średnia wydajność Liczba trenerodni trenerodni rocznie rocznie Średnia roczna wydajność trenera Liczba trenerów DuŜe Firmy Średnie Firmy Małe Firmy Dysponenci Funduszy Uczelnie Pozostali SUMA Źródło: Bazy GUS i bazy internetowe potwierdzone telefonicznie; Ankieta. WyStrona 5 z 8

6 Wzrost podaŝy trenerów spowodowany EFS i wzrostu gospod. Trenerzy z doświadczeniem do 3 lat Trenerzy aktywni w EFS Trenerzy ze staŝem do 3 lat aktywni EFS (min. 50%) Szacunkowy przyrost liczby trenerów przez EFS w latach Szacunkowy przyrost liczby trenerów spowodowany wzrostem gosp Szacunkowy łączny przyrost liczby trenerów (EFS i wzrost gosp.) Liczba % z liczby 25% 26% 6% Źródło: Ankieta Potencjał Rozwojowy Trenerów Praktycznie wszyscy obecnie aktywni trenerzy (92%) skorzystali dotychczas z moŝliwości rozwoju zawodowego i był do głównie rozwój kompetencji twardych i wiedzy merytorycznej (73%) natomiast nieco ponad połowa rozwijała swój warsztat trenerski. Przewaga trenerów chce się rozwijać do 2010 roku. Warto podkreślić, Ŝe pytani o plany rozwoju na przyszłość trenerzy chętniej wskazywali rozwój warsztatu i kompetencji miękkich (71%) a dopiero w drugiej kolejności twardych kompetencji (57%). Niemal 2/3 wszystkich trenerów jest zainteresowanych uzyskaniem jednolitego standardu zawodu trenera, jeśli zostanie wprowadzony w przyszłości. Blisko co czwarty ankietowany jest bardzo zainteresowany takim standardem i byłby gotów zapłacić za związany z nim certyfikat. Pytani o rząd wielkości kwoty jaką byliby w stanie zapłacić trenerzy podawali wartości w przedziale o 500 do PLN. Średni wydatek, z jakim się liczą to nieco ponad PLN co przy obecnej populacji trenerów daje rynek warty ponad 10,6 milionów PLN do 2010 roku. Do obliczeń przyjmujemy grupę trenerów deklarujących, Ŝe są bardzo zainteresowani jednolitym standardem zawodu trenera, poniewaŝ wobec braku danych historycznych, jest to najbezpieczniejsze załoŝenie. Wielkości z tej grupy określamy dla uproszczenia jako Top 20%. Dla zachowania pełnego obrazu rynku prezentujemy takŝe dane sumaryczne z dwóch górnych kwintyli, które określamy jako Top 40%. WyStrona 6 z 8

7 Liczba trenerów Popyt na rozwój i certyfikację wśród trenerów (w przyszłości: Jednolity Standard Trenera) Bardzo i Raczej Bardzo Dotychczas Chcą korzystać z zainteresowani zainteresowani korzystali z moŝliwości jednolitym jednolitym moŝliwości rozwoju w latach standardem standardem rozwoju zawodu trenera zawodu trenera Zainteresowani płatną certyfikacją Total Total % 92% 80% 65% 23% 25% Szkolenia twarde / merytoryczne % Szkolenia miękkie / warsztat % Źródło: Ankieta. 73% 57% 52% 71% Łączny przyrost liczby trenerów wyniesie Największy udział w pojawieniu się nowych trenerów będą miały środki z EFS 63% trenerów rozpocznie pracę z tego powodu. Wzrost gospodarczy będzie przyczyną pojawienia się 37% nowych trenerów. Potencjał Szkół Trenerów Na rynku funkcjonuje ok. 40 podmiotów oferujących szkoły i szkolenia dla trenerów. MoŜna wśród nich wyróŝnić: a) ok. 7 szkół trenerów zarządzania działających w oparciu o własne lub międzynarodowe standardy zawodowe trenerów, b) ok. 8 szkół trenerów opartych o program nauczania trenerów zgodny z wytycznymi Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, c) ok. 10 uczelni wyŝszych oferujących studia podyplomowe dla trenerów oparte na programach szkół trenerów wymienionych w pkt. a) i b) d) ok. 12 podmiotów prowadzących działalność szkoleniową (szkolenia biznesowe i inne). Zakres oferty dla trenerów obejmuje głównie szkolenia interpersonalne oraz szkolenia dotyczące organizacji szkoleń oraz szereg szkoleń umiejętności projektowania i prowadzenia szkoleń oferowanych (krótkie formy do kilku dni). Są wśród nich tez podmioty pretendujące do miana szkół lub rozpoczynających działalność jako szkoła trenerów. Średni czas trwania szkoły oraz jego cena róŝnią się w poszczególnych grupach szkół: Szkoły trenerów zarządzania - średnio120 godzin za cenę 4800 PLN Szkoły trenerów (PTP) - średnio 245 godzin za cenę 8700 PLN WyStrona 7 z 8

8 Studia podyplomowe średnio 210 godzin za 6800 PLN PodaŜ szkół trenerów Segment Liczba podmiotów Średnia roczna liczba przeszkolonych trenerów Naturalny potencjał rozwojowy Szkoły trenerów zarządzania Szkoły trenerów (PTP) Studia podyplomowe 9 bd 180 Kursy dla trenerów 14 Suma (szkoły + studia) Suma razem Źródło: Ankieta Biorąc pod uwagę zapotrzebowanie na rozwój wśród obecnie aktywnych trenerów, wzrost gospodarczy oraz wzrost liczby trenerów w ostatnich 3 latach bezpośrednio związany z EFS i dynamikę tych środków w nadchodzących latach moŝna oszacować, Ŝe do przeszkolenia do 2010 roku będzie blisko 2000 obecnych trenerów oraz ponad 2400 zupełnie nowych, którzy wejdą na rynek dzięki EFS i wzrostowi gospodarczemu. To daje grupę ponad 4400 zainteresowanych przeszkolenie do NaleŜy pamiętać, Ŝe te dane uwzględniają jedynie osoby najbardziej zainteresowane ponoszeniem kwalifikacji, a nie uwzględniają równie licznej grupy osób raczej zainteresowanych dlatego powyŝszy szacunek moŝemy uznać za ostroŝny. WyStrona 8 z 8